Dagblad voor Schiedam etfcOmslrekm
T^r f jon T> f1B0 f100 -ï»*
De Oorlog.
Gratis Ongevallenverzekering f 1 f| (1 [11
f.
39ste Jaarlaag.
Zaterdag 30 September 1916.
No. 11049.
•tmotauUi nu ds polls yermelae loorwurdei. 1 U U U
Officieele berichten.
Buitenlandsch Nieuws.
Staten-Ueneraal.
r
kan het westelijk front.
I
Bureau: Boterstraat 50. - Telef. 85. - Postbua 39.
Abonnementen per 3 maanden f 1.50. per week 12 cent per maand
50 et., franco p. post ƒ2.- p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
AHvertentiën: 1—6 regels 92 ct.elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
i arnrdt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. tegel.
Speeiale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
I I U U U invaliditeit; 1 LUU voet °1 °°0> I W U Schiedam
De verzekering wordt gewaarborgd <K>»r de Hollandse!». Algemeene Verzekeringsbank te
by verlies
van een
wijsvinger;
by
verlies van
eiken ande
ren vinger
6e Burgemeester van' Schiedam
Cttaakt bekend, dat met ingang van 1 October de
Maximum kleiDhandelprys voor melk bepaald is op
12£ cent per Liter,
6^ j j halve Liter.
Schiedam, 30 Sept. 1916.
De Burgemeester van Schiedam
jM. L. HONNERLAGE GRETE.
Bij het Gewoon Lager Onderwijs te Schiedam
(scholen C, E, F, H en J) vaceeren verschil
lende betrtkkiDgeD van
Onderwijzer en Onderwijzeres.
Soli citanten kunnen zich aanmelden voor 10
October a.s. bij den Burgemeester.
la hun sollicitatie gelieven zij op te geven aan
Welke school (ot scholen) zij werkzaam zijn ot
geweest zijn.
Door Burgemeester en Wethouders is aan den
Baad voorgesteld het salaris als volgt te regelen
Minimum f700.-, 2 dienstjaren f800. -4
•Denstjaren f900.—, 6 dienstjaren f 1000.-, S
dienstjaren tl075.—10 dienstjaren f1125.-, 13
dienstjaren f1200.—, 16 dienstjaren f 1250.-.
Voor de hoofdacte 0 5 dienstjaren t -ou.
5—15 dienstjaren f200.-, 15-20 dienstjaren
f250.-, 20 dienstjaren en meer f300.—.
Gehuwde onderwijzers met hoofdacte il2o.
toelage.
Voor acte teekenen f50.-. .„n„„
Dienstjaren elders ook tijdelijke ei
toee.
KENNISGEVING.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hengen ter algemeene kennis, dat ter uitvoering
van de wet van 27 April 1916 Staatsblad no.
172, de klokken dezer Gemeente heden nacht
te twaalf uur zomertijd weder op gewone mid
delbare zonnetijd zullen worden gesteld.
Zij noodigen de beheerders van openbaie uur-
werken uit ten aanzien van de onder hun be
heer staande klokken in gelijken zin te hande
len.
Schiedam, 30 September 1916.
Burgemeester en WethOiudeiiS van Schiedam,
De Secretaris, De Burgemeester,
V- SICKENGA. M. L. HONNERLAGE GRETE,
Het Franseh. communiqué van eisternamiddug
breidt:
Aan bet Sommie-front hebben de Fransche
Diepen tusscben Frégicourt en Al orvaJ opnieuw
vorderingen gemaakt. Zoowel ten Noorden als
Zuiden van de rivier was' de artillerie-actie
eens be vigor, dan weer zwakker.
Dien 28en dezer is een „Fokker" door een
Dransch vlieger aangevallen, ten Noorden vaiu
Bei rus neergeschoten. Een andere „Fokker
die ernstig getroffen was, is binnen de eigen
linies neergekomen.
Bet communiqué van den EngelScben gener aal
Baig meldt:
'Diei nacht was rustig op bet grootste1 gjedeeite
van bet front. De stellingen, welke wij1 ten
noorden van Thiepval veroverden, stonden aan
^en hevig artillerievuur bloot.
Onziei bandgranaatafdeelingen waren bedrijvig
in de buurt van bet Sdhwaben-veldwerk en de
jJlessische loopgraafwaarvan gedeelten nog in
handen van den vijand zijn.
Wij veroverden vroege in den morgen een
krachtig verdedigd61 hoeve op 500 ellen ten
Noord-Westen van Lesars.
Ten Zuid-Oosten van Bapaume namen onze
vliegers een ontzaglijke ontploffing waar, alsof
0611 groot munitiedepot in de lucht vloog;. De
rook steeg tot een hoogte van 9000 voet.
D|e Duits'chc staf bericht:
Legergroep prins Ru ppr eoli t v a n B o .e-
1 e nNa het bloedig© afslaan van aanvallen
v,an den vijand op 27 dézei, verflauwde de
slag aan de Somme gisteren aanmerkelijk. Een
krachtige aanval van dei EngelsChen tusscben
Be Ancre, en Courceiett©; werd op den westelijken
vleugel van de Engelsehen, met opgeven van
kleine stukken loopgraaf, in een gevecht op kor
ten afstand afgeslagen, de aanval brak ten N W.
em ten N. van Courceiette in ons vuur. Etiïi
zwakte aanval bij E auto uit TAbbaye mislukte
eveneens.
AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Eicii telegram uit Weenen meldt:
In dei Karpathen duurt de strijd voort. De
toestand is onveranderd.
Bij bet leger van general-oberst von 'lérsty-
anslky zijn in bet geheel 41 Russische officieren,
meier dan 3000 man, 33 machinegeweren en 2
kanonnen ingeleverd.
Het Rusöiscb communiqué van gisternamiddag
meldtr,
In de streek van Boruny en Krewo, ten ui-
Westen van Smoirgon deden onze luchtschepen
leien tocht .achter het fïont. Op verschillende
punten wferden m;et succes bommen geworpen,
die in magazijnen van den vijand ontplo.lingea
veroorzaakten en brand stieb'ten. Er werden
ook bommen gewlorpen op) wagons1 van, een smul-
spooibaan, op stations, én motor-transporlen. Ge
durende den aanval ontspon zich een lucihtge-
vlc-cht in den loop waarvan vier Duitscih© vlieg
machines wierden neergeschoten. Een Van; onzé
luchtschepen viel na een gevecht met vier Alba
tros-machines binnen d© vijandelijke duin. Wij!
verloren obk een Moran-machi ne van het „1 a-
rasol"-typei.
In de buurt van het boseh van Gukalow ging
do vijand na een hevige artillerie-beschieting'
tot het offensief' over, maar door ons met g'e-
wiejetf- en mitraijleurvuur ontvangen, trok hij' over
ijld naar zijn loopgraven terug.
In d® streek van Bohopadczany aan de Bys-
tritza, overvielen onze verkenni ngsa.td eelin gen
drie- veldposten en versloegen vooruitgeschoven
posten v an den vijand,, waaihij zij' meerdere tien
tallen gevangenen maakten en twintig geweten
en 3000 patronen veroverden. .;C2
Van het verdere front valt niets te melden.
ITALIë EN OOSTENRIJK.
Uit Weenen wordt gemeld:
Op de Karst-hoogvlakte onderhouden de Ita
lianen een sterk geschut- en mijnwerpervuur te
gen onze stellingen en het daarachter iiggend
gebied.
Op het front in het Fleims-dal heeft dei vijand
gister-middag onder dekking van dichten nevel,
op den Gardinal en de Cima Busa Alta aanvallen
gedaan, die wij hebben afgeslagen.
De top van den Monte Cimone staat voortdu
rend onder vuur van licht en zwaar geschut.
Niettemin zijn onze pogingen, om de bedolven
Italianen te redden, geslaagd. Het is onzen dap
peren troepen gelukt, onder groote moeilijkhe
den, 7 Italianen, die volslagen uitgeput waren,
uit te graven en te redden.
Een telegram uit Rome meldt:
In het Etschdal is de bedrijvigheid der vip
andelijke patroeljes en der artillerié toègèno-
men. Wij zijn het antwoord daarop niet schuldig
gebleven. I
In het Astico-dal heeft ons afsluitiugsvuur op
den Monte Cimone voortgeduurd.
Aan den bovenloop van de Vanoi-beek (Cis-
mom Brenta) hebben wij gistermiddag een he-
vigen vijandelijken aanval, uitgevoerd onder dek
king van dichten mist, tegen een onzer vooruit
geschoven stellingen ten Noorden van den Gar
dinal, prompt afgeslagen. Dat lot heeft een aan
val van afdeelingen keizerlijke jagers tegen on
ze stellingen op de Punta Foranme, aan den
bovenloop van de Rio Felizon, (Boite) gedeeld.
Op de rest van het front tusschenpoozend ge
schutvuur, dat belemmerd is door slecht weer.
Op de Karst hebben wij den afgeloopen nacht
hardnekkige pogingen van den vijand om onze li
nies te naderen, gefnuikt.
OP DEN BALKAN.
Griekenland.
Uit Canes seint men aan de „Daily Telegraph"
dd. Donderdag:
Het eiland Hydra (op de Oostkust van Grie
kenland) heeft zich bij de opstandelingen aange
sloten.
Twee der oudere slagschepen, de „Hydra en
de „Psara," met admiraal Miaoelis, en twee tor
pedobooten zijn naar de revolutionairen overge-
Lloyd George met zooveel gevoel spreekt, geen
dag langer laat voortbestaan, dan volstrekt nood-
zakelijk is. Het staat aan Duitschland en niet aan
ons, om te zeggen, hoe lang het nog noodza
kelijk zal zijn, dat die hel voortduurt.
De RoemeiniërB<
Uit Weenen wordt dd. gister geseind:
Bij Hermannstadt zijn de Roemeniërs versla
gen. De hoogten ten Zuiden en ten Z.O. der
stad zijn na lievige gevechten in bet bezit der
verbonden troepen gekomen. De slag is nog
niet geëindigd.
gaan.
Uit Rome verneemt hetzelfde blad:
Coromilas, de Grieksche gezant, heeft gister
minister Sonnino opgezocht. Op het Grieksche
gezantschap werd meegedeeld dat er aan het
ingrijpen van Griekenland niet meer te twijfelen
valt. Het gaat alleen nog maar om het regelen
van enkele ondergeschikte punten met de entente.
De Italiaansche bladen toonen zich achterdoch
tig. Zij eischen dat Griekenland geen landaan-
winst meer zal vragen op den Balkan of in
Klein-Azië.
Uit Athene verneemt de „Daily News":
De minister-president raadt den Koning thans
aan bij de onzijdigheid te volharden, zoolang
de voorwaarden voor Griekenland's deelneming
aan den oorlog niet duidelijk bepaald zijn.
DE DUITSCHE HANDELSDUIKBOOT
„BREMEN".
Het schijnt dat de berichten over de aankomst
I van de handelsduikboot „Bremen" in Amerika
voorbarig zijn geweest.
Reuter seint uit New London dd. 29 dezer:
Duitsche beambten, geven duidelijk te kennen
dat zij ongerust zijn, over het niet aankomen van
de Bremen. Herhaaldelijk is de komst van d©
duikboot voorbarig aangekondigd. Bij het minste
voorwendsel vaart een sleepboot snel uit, om
het spookschip tegemoet te varen, neerslach
tigheid van de Duitschers vormt een groote te
genstelling met het gejuich te Berlijn over de
verwachte aankomst van de Bremen.
De „Daily Chronicle" verneemt uit New York:
Terwijl Berlijn feest viert, zijn de Duitschers
hier terneergeslagen door de veld winnende over
tuiging, dat de Bremen buit gemaakt is.
De „World" zegt, uit vertrouwbare bron ver
nomen' te hebben, dat de duikboot bij Ierland!
in netten gevangen, de bemanning verdronken,
het schip geborgen en op de werf van Pem
broke weggestopt is.
Een ander blijkbaar officieuze mededeeling be
helst, dat zij naar de haven van Falmouth met
een kostbare lading en papieren is opgebracht.
ALLERLEI NIEUWS.
Het Bulgaarsch Telegraaf-agentschap meldt:
De onderchef van den generalen staf, kolo
nel Lukof, is in de plaats van den overleden!
generaal Jostof tot chef van den generalen staf
benoemd.
De commissie, die door het Engelsche mi
nisterie van handel werd benoemd om een on
derzoek in te stellen naar de prijzen der levens-:
middelen, heeft een voorloopig verslag uitge
bracht. Met het oog op de artikelen vleesch,
melk en spek beveelt het maatregelen aan ter
bevordering van den bouw van vrachtschepen.
Voorts grooter beperking van den invoer van min
der noodige artikelen. De commissie doet een
beroep op allen die geen zwaren handenarbeid
verrichten om één dag per week zich te ont
houden van het ie|ten van vleesch.
Uit Bern wordt gemeld:
De Bondraad heeft in zijn vergadering van
vanmiddag de economische overeenkomst met
Duitschland bekrachtigd.
De Engelsche bladen onderschrijven in
hoofdartikelen de duidelijke woorden, die Lloyd
George tot een Amerikaansch journalist heeft ge
sproken.
De „Daily News" waarschuwt echter duide-
liik, dat men den vrede niet geheel uit het oog
moet verliezen. Als Lloyd George zegt, dat men
niet aan den vrede kan denken voor de vrij
heid van Europa bevochten is, i» het inderdaad
ijdel om nu van vrede te spreken. De tijd zal
echter komen, dat die vrijheid bevochten en de
macht van het Duitsche militairisme duidelijk en
onherstelbaar gebroken zal zijn. Als die tijd daa<
is, zal het de zaak van de En.gelshce staatslieden
zijn, toe te zien opdat men d© hel, waarover
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 29 September.
Koloniale Raad.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen tot instel
ling van een Kolonialen Raad voor Nederlandsch-
Indië en tot wijziging der Indische Comptabili
teitswet. iC(
De heer Men dels zet zijn rede voort. bpr.
bepleit de wenschelijkheid van recbtstreeksche
vei kiezingen. Spr. stelt voor om te bepalen dat
deze regeling over zes jaren moet worden herzien,
opdat rekening kan worden gehouden met de
voortgaande evolutie.
De heer F o c k betoogt, dat de heer Mendels
de beteekenis van het voorstel veel te veel heeft
verkleind. Het ontwerp is van groote beteekenis
het centraal bestuur in Indië is steeds in handen
van ambtenaren geweest en daar wordt nu een
niet-ambtelijk college ingevoegd. Spr. raadt den
heer Marciiant aan, zijn denkbeeld, om voor den
Raad een grooter aantal leden dan 39 mogelijk
te maken, in een amendement te belichamen. Hij
is echter tegen facultatief-stelling der rpchtRtreek-
sche verkiezingen, daar dit voorspiegeling zou be-
teekenen van iets wat vooralsnog onmogelijk is.
Het voorzitterschap van den Raad moet niet een
eere-ambt, doch een goed bezoldigd ambt zijn.
De heer De Meester sluit zich aan bij den
heer Fock.
De heer P 1 e ij t e minister van Kolomen, zegt
waarom het ontwerp De Waal Malefijt door hem
is ingetrokken.
Na de pauze wordt overgegaan tot de regeling
van werkzaamheden.
De voorzitter deelt mede dat de Centrale
Seciie besloot aan de lijst der wetsontwerpen voor
het afdeelingsonderzoek nog eemge ontwerpen toe
te voegen.
Goedgekeurd.
De voorzitter stelt daarna voor om de
wetsontwerpen Bouwfonds van Binnenlandsche
Zaken en de daarop volgende ontwerpen van de
agenda af te voeren en Dinsdag 17 October te
behandelen. Daarna in het openbaar te behande
len de Grondwetsherziening.
De voorzitter stelt voor de algemeene
beraadslaging over de beide gedeelten van de
grondwetsherziening tegelijkertijd te doen plaats
vinden. Spr. motiveert dit voorstel lo. omdat blq-
kens de schriftelijke gedachtenwisselmg er alge
meene beschouwingen zijn gehouden die beide
punten raken en de grondswetsherziemng in het
algemeen 2o. omdat de houding van de Regee
ring in zake de grondwetsherziening in bet
algemeen moet worden besproken3o. omdat
samenvoeging zal leiden tot bekorting der discussie.
De heer Otto verzet zich tegen gelijktijdige
behandeling omdat daardoor een verhand gelegd
wordt da: hij ongewenscht acht. Hij wil art. 192
pas afhandelen als de knsrechiquaestie is afgedaan.
De heer T y d e m a n komt ook op tegen ge
lijktijdige behandeling van de beide deelen.
De heer Troelstra begrijpt dat de Voor
zitter geiracht heeft naar de grootst mogelpke
bevre<ïig'D£ te streven. Spr. vraagt zich af welken
indruk het zou wekken warneer het voorstel van
den voorzitter werd verworpen juist op een oogen-
fclik wa-rop gestreefd moet worden Daar weder-
zijdsch vertrouwen. Het voorstel is spr. sympathiek
omdat het bedoelt vertrouwen te wekken. Spr.
bestrijdt het bezwaar van den heer O'to.
De voorzitter verdedigt nader zijn voorstel,
dat na iepliek door de heeren Otto en T y d e-
man aangenomen wordt, met 57 tegen 10
Tegen de heeren Bichon van IJselmonde,
Visser van IJzendoorn, Drion. Boissevain, Brom-
melkamp, Tydeman, Otto, Eerdmans, Knobel, Ter
O
PEen voorstel van den voorzitter om Maandag
middag te vergaderen wordt nadat de heer Van
Veen het b-streden had ingetrokken.
Minister P 1 e ij t e vervolgt zijn rede
Spr. bestrijdt de meening van den heer Men
dels. Het voorstel ts een stap in de richting van
de ontwikkeling van Indië.
Het adviseerende element en het recht van
petitie zijn belangrijke elementen. di> voorloopig
een surrogaat vormen van een wetgevende be
voegdheid. De Regeering is voornemens velschil
lende autonome gebiedsdeelen in te stellen, zoo-ds
Pssaroeao, Besoeki, Mmahassa, Madioo, Sumatra's
Westkust.' Daarbij is het de bedoeling de staat
kundig-rijpen zooveel mogelijk te doen deelnemen
aan de bestuurstaak. Het kierecht zal algemeen
zijn voor zoover de Inlanders aan zekere eischen
van welstand of geschiktheid voldoen Europeanen
Inlanders en Chineezen zullen gelijkelijk deelnemen
aan de verkiezing van den geheelen Raad. De
min. overweegt de invoering van een eenvoudig
stelsel van evenredige vertegenwoordiging.