Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Bewesteljjk Nieuws.
die meest pessimistische beaoirdééiwo in het
kamp deir entente! hadden voorzien.
In het Engelsche Lagerhuis zeide Asquith in
antwoord op een vraag van Carson betreflende
den toestand in Roemenië
Ik meen niet, dat het mogelijk of wenschelijk
is op het huidige oogenblik meer te zeggen dan
dat aan den militairen toestand van Roemenië de
zorgvuldige aandacht van de Britsche regeering
en alle geallieerden wordt geschonken. Reeds
sinds verscheidene weken nemen zij alle mogelijke
maatregelen om onze dappere makkers in Roe
menië te steunen, in den schitterenden strijd,
welken zy voeren. Ik hoop, dat wy er niet on
tijdig pessimistische meeningen op na zullen hou
den. Zoowel in Frankryk en Rusland als in En
geland en Italië zijn en worden gezamenlijk
maatregelen genomen, waarby ieder van ons alles
doet wat in zijn vermogen ligt, om Roemenië te
steunen in zijn stryd voor onafhankelijkheid.
DUITSCHLAND EN NOORWEGEN.
Reuter verneemt dat er réden is om te gë-
loioven, dat de Noorsche mailboot van Bergen
naar New-Cast Je door de Dtuitschers aangehou
den. en naar een Diuitsdhe haven opgebracht
is, hoewel zich geen contrabande aan booird
bevond. Bit is niet de eerste maal, dat déze
stoomschepen door vijandelijke oorlogsschepen
worden aangehouden en doorzocht, maar tot he
den kregen zij steeds toestemming om de réis
voort tie zetten.
In goed ingelichte Nponsohe kringen is men
van meening, dat de toestand dagelijks ernsti
ger wordt. Men wijst erop, dat Noorwegen, het
welk in vredestijd de derde plaats inneemt on
der de landen met een handelsvloot, thans on
geveer 10 o/o van zijn totaal aantal schepen heelt
verloren.
Volgens bericht van den N.oorschen consul
te Newcastle, is de Noorsche mailboot uit Ber
gen te Newcastle aangekomen.
RUSSEN EN TURKEN.
Het Russisch communiqué meldt:
Id Peizië nebben onze troepen na een hard-
nekkigen strijd Bidjar, ten Noord-Westen van
Hamadan, bezet. Een aantal krijgsgevangen is
gemaakt en twee kanonnen zijn veroverd,
AT.T.F.TLLEI NIEUWS.
Die Engelsche mijnveger „Genista" is door een
Duitsche duikboot in den grond geboord. Er
zijn slechts 12 opvarenden gered. Alle officiëren
en 73 man verdronken.
Da s.s. „Dido", „Sola" (Noorsch), „A1F*
(Deensch), „Comtesse de Flaadre" (Belgisch) en
da zeilschepen „London", „Tweed" (Engélsch)
zijn in den grond geboord.
Fransche bladen vernemen uit Boekarest,
dat de brigade generaal Landovisko, de gewezeo
secretaris-genei aal van het Roemeensche ministerie
van Oorlog, benoemd werd tot chef van den
generalen staf.
Door een ontploffing in een munitiefabriek
in Kent zijn twee mensehen gedood, terwijl tien
ernstige brandwonden opliepen. Het gebouw werd
eenigszins beschadigd.
tot het maken van werken in gewapend beton,
te 's-Gravenhage (Scheveningen)F. J. Matt hijsen
hoofdingenieur, chef van den dienst van tractie
en materieel der Hollandsche IJzeren Spoorweg
Maatschappij, te AmsterdamJohan J. Moret,
accountant, lid van het Munitiebureau, te 's Gra-
venhageW. de Vries Robbé, lid der firma de
Vries Robbé Co. te Gorinchem, Stadhouders
laan 3, te 's GravenhageA. G. Verbeek, lid der
firma Roder Verbeek, te 's GravenhageI. W.
Wilson, lid der firma Gebroeders van der Vliet,
te Amsterdam
4o. tot plaatsvervangende leden, de heeren: S. W.
Arntz, directeur der Naamlooze Vennootschap
Hollandsche IJzermagazijn, te Alkmaar; J. J.
Boekholts, lid der firma B. C. Boekholts, te
Amsterdam; E. C. W. van Dijk, ingenieur, chef
van den dienst van weg en werken der Neder-
landsche Centraal Spoor, te Utrecht; A. H.
Ingen-Housz, w. i., ingenieur by de Hollandsche
Maatschappij tot het maken van werken in ge
wapend beton, te 's Gravenhage; E. S. de Jonge,
lid der firma E. Si de Jonge, Leuvehaven W.Z.
59, te Rotterdam; mr. K. J. Nieukerken, secretaris
van de Coöperatieve Vereeniging van Neder-
landsche IJzergieteryen te Amsterdam, te Am
sterdamH. Smulders, lid van den raad van
beheer van de werf Gusto te Schiedam, te 'sGra-
venhage; Jos. Smulders, voorzitter van de Neder-
landsche Vereeniging van Werkgevers in de
Metaalindustrie te Utrecht, te Utrecht
5o. tot adviseerende leden, de heeren:F. Bege-
mann, w. i., ryksnyverheidsconsulent te 's Gra
venhage; I. K. Mercx, w. i., ryksnyverheidscon
sulent, te Tilburg, en H. Steketee, w. i., rijks
nijverheidsconsulent, te Deventer. (Stct.)
Dj ambiPalem bang.
De correspondent van de „N. R. Crt." te
S.oerabaja seint
Het 9e bataljon uit Tjimahi maakt zich met
graaien spoed gereed naar Dijambi te vertrek
ken.
i eoncurentie vermindèrde. Op verschillende punten
kwam men tot afspraken, tot overeenstemming»
zoo bijv. omtrent de verdeeling van het goede
renvervoer naar bepaalde streken, omtrent de
tarieven der reizigers enz. Maar de wijze van
verdeeling der voordeelen, uit zulke regelingen
voortspruitende, gaf dan toch weer tot moeilijk
heden aanleiding. Ten slotte hebben de bestuur
ders der beide maatschappijen ingezien, dat de
thans voorgestelde oplossing de beste was Zij
verwachten, dat deze ten voordeele zal zijn»
zoowel van de maatschappijen als van het pu
bliek. Van eoncurentie immers was den laatsten
tijd toch al weinig sprake meerde voordeelen
die daaruit hadden kunnen voortspruiten, ge
noot het publiek dus toch reeds niet meer.
Daarentegen kan de thans openlijke samen
werking verschillende voordeelen, vooral die van
betere snellere verbindingen en oplossing van
de spoorwegvraagstukken onzer groote verkeer-
centra, als Amsterdam, Rotterdam eu Utrecht
ten gevolge hebben. Die snellere verbindingen
zullen zeker niet alle terstond kunnen worden
ingevoerd, omdat bijv. die kortste routes niet
altijd op groot verkeer zijn berekend, maar dat
is een kwestie van tijd. Tegenover het buitenland
zullen de maatschappijen samen in elk geval
sterker staan dan toen men daar trachtte de
twee tegen elkaar uit te spelen. (Hbl.)
Broodrantsoen.
Naar het „Hbld." ver neemt, moet binnenkort
een regeeringsmaatregél té wacbtén zijn, waarbij1,
evenals thans met bruinbrqod het geval is, ook
de witbrqadverstrekking op beperkte schaal en
onder kaart-verband zal plaats hebben. Het
quantum wordt hoogstwaarschijnlijk 3 kilo wit
brood per hoofd per week, behalve de kinderen
ondeir 1 jaar.
Uit De Meer.
Men schrijlt ons:
Het lang gevreesd© en gehoopte is werkelijk
heid geworden: er is een kamervacature. Ze
wierd gevreesd omdat 't moment van het ont
staan der vacature tevens het sein zon zijn
tot ontketening der politieke hartstochten. Het
spe.1 is reeds in. vollen gang. Gehoopt werd
de vacature, omdat men vrij algemeen eer» an
deren candidaat verlangde. -
Hiel bericht omtrent d© candidatnur BalVelrs
is gelanceerd door d© groep opposanten, welke
reieds ettelijke jaren vopr die Candida tuur ijvert.
Als meer ernstig© candidaat wordt genoemd
Mr. Hecrkens' Thijssen uit Haarlem.
Bureaucratie.
Men schrijft uit den Haag aan „De Tijd":
Het trekt hier de aandacht, dat ondanks ve
lerlei protesten, de regeermg altijd maar door
gaat met voor de regperingsbureaux de kost
baarste panden in te richten. Alles overtrffend
is wat nu weer gebeurd is voor de Commissie
van Bijstand voor het Distributiebedrijf. Daar
heeft men huisvesting voor gezocht en gevonden
in het voormalig nuis van Gijsbert Karei van
Hogendorp, op de Kneuterdijk. Dit prachtig
heerenhuis is onlangs voor drie ton overgegaan
in de handen Yan de Rotterdamsche Bank ver
eeniging, die er een harer bijkantoren in gaat
onderbrengen, heigeen echter eerst later zal
plaats hebben. Nu schynt de Rotterdamsche
Bank het gebouw te hebben verhuurd aan het
rijk. Men vrage maar niet, hoeveel dat zal
kosten. Ook moet het bureau buitensporig lux
ueus zijn ingericht.
Zoo springt Bureaucratius met de belasting
gelden om. En dat in dezen duren tyd.
Distributie van ijzer en staal.
By Kon. besluit van 2ö dezer is ingesteld eene
Rijkscommissie voor de distributie van ijzer en
staal en zijn in bedoelde commissie benoemd
lo. tot lid en voorzitter dier commissie, de heer
H. J. E. Wenckebach, oud directeur-generaal der
Staatsmjjnen in Limburg, oud-directeur van Gou
vernememsbedrijveB in Nederlandsch-Indië, te
's-Gravenhage
2o. tot lid en onder-voorzitter, de heer J. M. A.
ridder van der Does de Bye, oud-hoofd-inspec-
teur van de scheepvaart in Nederlandsch-Indië,
te 's-Gravenhage
3o. toi leden de heeren H. van Aarst, voor
zitter der Coöperatieve Vereeniging van Neder-
landsche IJzergieteryen te Amsterdam, te Water
graafsmeer D. P. H. Hasselman, voorzitter der
Nederlandscbe Vereeniging van Werkgevers in de
Metaalindustrie te Amsterdam, te Amsterdam
G. H. Höimann, lid van de firma P. H. Hörmann
te Utrecbt; E S. Kerkhoven, directeur van de
Paiaffinetaanek der Dordiscbe Petroleum Maat
schappij, te Amsterdam W. C. van Manen, c. 1.»
ingenieur-directeur by de Hollandsche Maatschappij
De fusie der twee groote spoorweg
maatschappijen.
De voorstellen tot wijziging der statuten,
welke noodig is geworden om de voorgenomen
fusie tusschen de beide maatsdhappijen moge
lijk te maken, en het ontwerp der tusschen haar
te sluiten overeenkomst, komen in 't kort hierop
neer, dat de lasten en baten der beide lichamen
in het vervolg bijeen gevoegd worden en het
batig saldo zóó verdeeld, alsof de beide kapi
talen. de 18 milioen der S. S. en de 224 mhi
oen der H. IJ. S. M.één kapitaal waren. De
S. S. krijgt dan 4/9 van de winst ter verdeeling
onder hare aandeelhouders, de H. IJ. S M. 5/9;
een aandeelhouder van de eene maatschappij
ontvangt dus van de winst evenveel als aan
deelhouder der andere.
Dit wordt zoo voorgesteld uit de overwoging
dat een berekening heeft uitgewezen, dat de
resultaten van het bedrijf der beide Maatschap
pijen sinds 1890 nagenoeg geheel overeenkom
stig die verhouding waren.
Voorgesteld wordt verder, dat de beide maat
schappijen zullen worden bestuurd door dezelfde
directie, uit ten minste twee personen bestaande
de bepaling dat de S. S. een directeur generaal
heeft, wordt vervangen door eene dat deze
maatschappij bestuurd wordt door minstens
twee directeurende H. IJ. 3. M. heeft thans
statuten staan, dat zij door een directie van
twee of drie leden bestuurd wordt; ook bij
haar wordt dit gewijzigd in minstens twee. De
tegenwoordige commissarissen der twee maat
schappijen worden commissarissen van beide;
de directeur generaal der S. 3. en de beide
tegenwoordige directeuren der H IJ. S. M. zul
len bij beide Maatschappijen de directie vormen;
de benoeming van nieuwe directeuren der eene
maatschappij zal voortaan door de commissaris
sen der andere moeten worden goedgekeurd.
Omtrent de aanleiding tot deze fusie verne
men wij nog het volgende. Op een tijdperk be
gonnen na de totstandkoming der spoorwegover
eenkomsten van 1890. waarin de twee maat
schappijen op ieder gebied hevig geconcureerd
hebben, is een periode gevolgd, waarin deze
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag 26 October.
Voortgezet worden de algemeene beschou
wingen over de
Grondwetsherziening.
De heer De Jong betoogt, dat er geen en
kel argument is aangevoerd, waarom men aan
de vrouw het kiesrecht zou moeten onthouden
Met art. 192 stemt spr. in. Echter zal hij me
dewerken aan iedere redactieverbetering welke
met behoud van den geest van het compromis
beter zal doen uitkomen, dat ook het bestaan
der openbare school verzekerd moet zijn.
De heer Marchant verwijt den vrij-libera-
len, dat zij zoolang tegen het algemeen kiesrecht
waren, terwijl zij zich daarvoor nu op Thorbecke
beroepen. Hij betoogd voorts, dat de heer Troel
stra een carricatuur heeft gegeven van het his
torisch materialisme, en ontkent, dat het alge
meen kiesrecht hieruit zou voortvloeien. Spr.
ontkent ook. dat het organisch staatsrecht, den
grondslag voor het gezinshoofden kiesrecht, een
specifiek Rechtsch beginsel zou zijn en wijst
erop, dat vele voorstanders van het organisch
staatsrecht voorstanders van het algemeen
kiesrecht zijn Hij ontkent voorts, dat de vrij
zinnige liefde voor het algemeen kiesrecht een
gevolg zou zijn van het naloopen der sociaal
democraten.
Spr. kan moeilijk deze Grondwetsherziening
aanvaarden omdat het half werk is Het kies
rechtvraagstuk wordt slechts ten halve opgelost.
Spr. behandelt uitvoering de geschiedenis van
het blanco artikel.
'tVrouwenkiesrecht zal het onderwerp worden van
verhoogde actie. Het passieve vrouwenkiesrecht,
dat we dankbaar aanvaarden, is van weinig
beteekenis. Het actieve vrouwenkiesrecht is de
hoofdzaak.
Evenredige vertegenwoordiging zal aan vele
onbillijkheden een einde maken er is voor spr.
onafscheidelijk verbonden aan algemeen kies
recht. Stemplicht acht spr. eveneens noodzake
lijk.
Ten aanzien van den schoolstrijd heeft ook
altijd een antithese bestaan. Het denkbeeld
van de verplichte neutrale staatsschool is altijd
blijven bestaan, niettegenstaande ze onmogelijk
was.
De zucht naar verbetering van het onderwijs
heeft d6 partijen tot elkaar gebracht. Volgens
spr. doet het er niet zooveel toe wat erin de
grondwet staat op de uitwerking van het arti
kel komt het aan. Spr. acht het onmogelijk een
termijn van invoering vast te stellen. Spr. wekt
ten slotte allen op om mede te werken tot deze
pacificatie.
De heer Eerdmans zegt, dat de grond
wetsherziening niet behoorlijk is voorbereid.
De voorbereiding wat art. 192 betreft, is zeer
zonderling geweest. De Regeering heeft door
de samenstelling van de commissie feitelijk de
zaak reeds beslist.
Spr. betreurt dat belangrijke punten in de
grondwet onaangeroerd zijn gelaten.
De wijziging van art. 80 acht spr. een verbete
ring. vooral omdat de criteria van geschiktheid
vervielen.
De evenredige vertegenwoordiging brengt de
persoonlijkheid Yan de kiezers op den achter
grond.
Spr. vindt den loop van zaken voor het vrou
wen-kiesrecht teleurstellend.
Spr. zegt dat men nu helaas tevreden moet
zijn met de verklaring,, dat het althans met
meer onmogelijk zal zijn vrouwenkiesrecht in te
voeren. Van art 192 zegt spr. dat velen meenen
dat het in de praktijk Dog wel zal meevallen.
Spr zegt dat de openbare school achteruit ge
drongen wordt.
Spr. vreest de toenemende macht van het by
zonder onderwijs. Spr. is beducht voor de ge
volgen van het regeeringsvoorstel. Art. 192 geeft
geen vorm Spr. vreest dat door opvoeding in aller
lei hokjes de eenheid van het volk zal worden
geschaad. Spr. zou het liefste zien dat de min-
nister zijn voorstel maar inrtok. De vrede moet
komen van rechts niet van ons.
Spr. zou de heeren der linkerzijde willen zeg
gen troost is met het algemeen kies- echt, want
dat komt toch. Het offer van een uitstel van
een paar jaar is niet het verlies van de contróle
over het volksonderwijs waard.
De Vergadering wordt verdaagd tot Vrijdag
morgen half twaalf.
Hojogste barometerstand 776.3 t© Haparan.(la-
Laagste barometerstand 756.0 te \lissin0cn.
Verwachting1 tot den avond van den' volenden
dag!: Matigje tot krachtige Zuid-Oiostéljk© tot Wes
telijken wind. Betrokken tot zwaarbewolkt, tijde
lijke opklaring. Waarschijnlijk regenbuien. Boo-
gere ochtend temper, atuur.
Ned. R. K. Volksbond.
Afd. Schiedam.
De maandvergadering, die gisteravond voor het
eerst op Donderdagavond in plaats van op Zondag
middag gehouden werd, was tamelijk slecht be
zocht. Het nieuwe van dezen maatregel zal daar
wel de hoofdoorzaak van zijn.
De secretaris leest de notulen der vorige maan
vergadering welke worden goedgekeurd.
De voorzitter deelt mede dat sedert de vorig®
vergadering 2 leden zijn toegetreden en 10 leden
zijn uitgetreden, waarvan 3 overleden. De over
leden leden worden in de gebeden der leden aan
bevolen.
Er is een vacature in het afdelingsbestuur,
wegens uittreding van den heer Dries. Volgens
bet reglement kan ieder 10-tal leden een candi
daat stellen mits de candidaatstelling vergezeld
is van een verklaring van den candidaat, dat hfi
zijn eventueele benoeming zal aannemeü. Candi-
daten kunnen tot Donderdag 16 November, des
avonds 10 uur, worden ingediend bij het bestuur.
De Voorzitter geeft nog eens een uiteenzetting
van de regeling getroffen met de vakafdeelingen
om de leden tegen een geringe vergoeding, te be
talen door den vakafdeeling, toegang te geven
tot den Apologetischen Cursus.
De Cursus is door dezen steun van de vakaf-
deelingen en van den Vrouwenbond, gratis toe
gankelijk voor de Bondsleden en voor de leden
van den Vrouwenbond.
Het St. Willibrordusfeest zal gevierd worden
op 12 November met als spreker de eerw. Pater
Strijbosch, kapelaan der St. Jansparochie. De ver
gadering zal worden opgeluisterd door muziek en
zang. De leden hebben toegang tot deze verga
dering met hun echtgenooten.
Vervolgens wordt uitvoerig gediscussieerd over
een huishoudelijke aangelegenheid de exploitatie
van het BoDdsgebouw betreffende.
Het genomen besluit zal te zijner tyd ter kennis
van de leden worden gebracht.
Bij rondvraag wordt door een der leden geklaag
over de bezorging der Volksbanier. Door dit lid
wordt tevens gevraagd of in sommige gevallen
leden boven de 40 jaar niet kunnen worden toe
gelaten tot het Ondersteuningsfonds. Het bestuur
zal deze zaak overwegen.
Niets meer aan de orde zijnde, wordt de ver
gadering met gebed gesloten.
w KKtiBERIChT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 27 Oct., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Gem. zangvereeniging „Polyhymnia".
Het 25-jarig bestaan van de Gem. Zangvere
niging „Polyhymnia," directeur de heer B. Jur*
gens, werd gister-avond op feestelijke wijze her
dacht door een Soirée in het gebouw Odéon.
Een talrijk publiek vulde de zaal. Onder de
aanwezigen merkten wij o.a. op den burge
meester, den heer M. L. Honnerlage Grete, en
afgevaardigden van vele zangverenigingen te
dezer stede.
Met de uitvoering van Ed. Erdelmans' „Aan
de Toonkunst", gezongen door „Polyhymnia
werd de soirée geopend.
Dadelijk na dat dit nummer ten gehoore was
gebracht, nam de le voorzitter van „Polyhym
nia", de heer M. J. Beek, het woord. Allereerst
heette hij den burgemeester welkom, die deZ®
feestavond met zijne tegenwoordigheid vereerde^
Vervolgens wees hij in 't kort op de ontwikke
lingsgeschiedenis van „Polyhymnia". jAanvanke;
lijk een vereeniging met 20 leden, telde zij b'J
haar 124-jarig bestaan 59 leden, terwijl zij er n#
reeds meer dan 100 heeft.
Daarna herinnerde hij aan het vele goede door
het bestuurslid, den heer A. Jurgens, een va»
de oprichters, voor de vereeniging verricht'
Hij bracht hem daarvoor hartelijk dank en
hoopte dat hij nog vele jaren in het bestuur
zitting zal hebben.
Vervolgens richtte hy zich tot den directed
den heer B. Jurgens, wiens groote verdienste11
voor de vereeniging hij in 't licht stelde, da»1'
bij er op wyzend dat zijn uitnemende leiding vee
tot den bloei van „Polyhymnia" heeft bij In
dragen. Namens de leden bracht spr. hem
daarvoor hartelijk dank.
Een driewerf „leve onze directeur" volgde eP
deze woorden.
Als stoffelijk blijk van waardeering bood "e
heer Berck den heer B. Jurgens een fraaie eike11"
houten muziekkast met 2 beelden ten geschenk®
aan, daarbij overhandigend een album met
namen der gevers.
De burgemeester, de heer M. L. Honnerlal^
Grete, voerde alsnu het woord namens de do
nateurs van „Polyhymnia". Ook hij wees op de
'vooruitgang dezer zangvereeniging en U1
woorden van lof over de laatste prachtige ul
voering op 19 October van Die Schöpfung
Namens de donateurs overhandigde spr- 3i*
de vereeniging een gouden herinneringsmedai J
ter bevestiging aan het vaandel. Voorts boo
hij een grooten lauwerkrans aan en een oorkon
door den heer Boer, calligraaf alhier vervaardig
bevattende de namen der schenkers. Spr. hoop J
dat „Polyhymnia" in bloei zal toenemen e0_e®
sieraad zal blijven voor onze gemeente en 8
buiten.
