Staten-Generaal.
Binnenland.
V
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemeenteraad.
van (kn V©reis Toromy (Rood© Toren)-pas. Hebben
wij opnieuw vorderingen gemaakt.
Die ten Zuiden en ten Z.O. van Brasso (Kram
stadt) op vijandelijk gebied strijdend© O.-H. en
Dtuitslühie troepen hebben Roemeenscbe aanval-1
kn afgeslagen.
Uit Sofia wordt gemeld1
Vietr vijandelijke oorlogsschepen hebben 20 mi-
nuteien lainig de stad Gonstanza beschoten. Onze
kuist batterijen hebben hen tot dén aftocht gedwon
gen. Geen slachtoffers,' geen schade.
Aan den Dionau wisseling van geschutvuur bij
Koests joek en SwistoL
Uit St. Pietersburg wordt geseind:
Op tat Zevenbergsthe front heeft eén kléine
Roemeensche afdeeling' bij Bratocea, 35 werst
ten Z. O. van Kmoinstadt, den vijand .overrompeld,
hem met zware verliezen teruggedreven, gevan
genen gemaakt en een machinegeweer alsmede
een zoeklicht vermeestérd.
In bet Ojt-dal duurt de strijd voort.
In hot Jiul-dal blijven wij den vijand vervol
gen
Van het front in de Dbbroedzja is, afgezien
van verkenningstochten, niets van belang te mel
den.
ALLERLEI NIEUWS.
riet Bremer Tageblatt" meldt dat de han-
dcls'duikboot „Dteutschland" half October haar
tweede reis heeft ondernomen De bemanning,
die, onmiddellijk bij de thuiskomst van de eer-
sLe reis tegenover het bestuur van dé Dèutsché
Ozean Reederei de verklaring afgelegd had, dat
zij zich ,ook voor eien volgende reis zou laten
aanmonsteren, is kapitein König trouw gebleven.
Het is nagenoeg dezelfde bemanning, die ver
trouw, ende op den leider en op de zeewaardig
heid van het schip, ook deze reis heeft meege
maakt.
De Duitsch© Rijksdag heeft de voorstellen
deir commissie, omtrent overeenkomsten ter ver
betering van den toestand van krijgsgevangenen,
door bemiddeling van den Heiligen Stoel of
van onzijdigen, aangenomen.
i Oud, ontvanger van registratie te Ommén, tot
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag 2 November.
Grondwetsherziening
De heer Knobel bepleit de wenschelijkheid
van her. Vrouwenkiesrecht en hoopt, dat het
zoover mogelyk zal worden ingevoerd, als de om
standigheden het toelaten.
De heer O 11 o heeft zeer ernstige bezwaren
tegen het voorgestelde onderwijsartikelhij be
toogt, dat het practisch effect ervan zal zijn dat
de bijzondere school regel en de openbare aanvul
ling zal wordendat het zal strekken tot schade
voor land en volk, dat het strijdig is met de libe
rale opvatting der taak van den Staat, dat geen
voldoende motieven aanwezig zijn, om de voor
stellen te aanvaarden zij het als noodzakelijk kwaad.
Spr. ontkent, dat zoodanige motieven zouden zijn
de noodzakelijke consequentie van de wet van
1889, dat de openbare school de moderne seete-
school zou zijn, dat aan het voorstel inhaerent
zouden zijn de groote voordeelen, die tegen de
nadeelen opwegen, dat de aanneming van het ar
tikel een politieke noodzakelijkheid zou zijn.
Spr. gispt de ongelooflijke laatdunkendheid der
Memorie van Toelichting en betoogd, dat de taak
der Bevredigingscommissie niet was een onder
wijskundige, doch een politieke, en dat de zaak
geheel verkeerd is opgezet. Door de financieele
gelijkstelling zal de bijzondere school, toch reeds
zoo kapitaalkrachtig, in den concurrentiestrijd met
de openbare school, materieel worden bevoordeeld,
terwijl de moreele dwang van geestelijkheid, arm
besturen enz. nog gemakkelijker zal worden. De
standenscholen zullen zeer in aantal toenemeD.
Het artikel beteekent een overwinning van het
clericale beginsel de Kerk boven den Staat.
Spr. stemt in met het amendement de Muralt.
Het nieuwe stelsel zal volgens spr. gruwelijke ver
deeldheid brengen. Spr vertrouwt het onderwijs
niet toe aan de kerk. De Staat die het geld ver
schaft zal op den duur ook de contróle in handen
moeten nemeD.
Spr. wil niet betalen voor de bijzondere school.
Spr. verwacht van de pacificatie mets.
De minister van Binnenlandsche zaken zal mor
gen spreken.
De vergadering wordt verdaagd tot Vrijdagmor
gen half twaalf,
Distributie van ijzer en staal.
Naar men verneemt, is in de gisteren gehouden
vergadertug^van de Rijkscommissie voor de dis
tributie van ijzer en staal o.m. besloten om aan
de regeering voor te stellen van alle in het land
aanwezige voorraden opgaven te doen verstrekken
krachtens artikel 9 der Distributiewet 1916. De
vraag of ook tot het vaststellen van maximum-prijzen
voor den verkoop uit die voorraden behoort te
worden overgegaan, werd alsnog tot nadere over
weging aangehouden.
Engelsche Manufacturen.
Op de Maandag bij de N O. T. gehouden
vergadering van de commissie voor advies is
besloten, dat de heeren Leembruggen, Nijssen,
Jansse en Hart einde dezer of begin der vol
gende week naar Engeland zullen vertrekken,
teneinde den invoer van stukgoederen met het
War Trade Departement voor de toekomst te
regelen.
Kamerverkiezingen 1917.
De vrijzinnige partijen in het hoofdkiesdistrict
Zaandam hebben thans definitief den heer J-
candidaat gesteld voor de Tweede Kamer.
1
In het district Loosduinen heeft, zoo meldt
„Het Volk," de S. D. A. P. den heer J. H. Scha
per candidaat gesteld.
Het s.s. sOldambt."
Voolr het binnenbrengen en te Rotterdam af
leveren van het stoomschip „Öldambt" werd
gisterochtend gecontracteerd met L. Smit Co.'s
sleepdienst. De sleepbootèn „Oostzee" >n Blan
kenburg" hebben het schip gisternamiddag te
genover het station te Hoek van Holland aan
dm grond gezet, om aldaar gelost en 'ens gé-
pompt te worden.
Gisteravond bij vloed is de „Oldamht" ech
ter over bakboord omgeslagen; ze ligt nu plat
op zijde. De trossen van de sleepboot én waren
gebroken.
Een toipedoboot heeft te Vlissingem twee le
dige scheepssloepen van het stoomschip „Öld
ambt" aangebracht.
Nader wordt gemeld
De lading der »Oldambt" bestond uit marga
rine en kaas. De gezagvoerder Joekes heeft bjj
aankomst te Hoek van Holland rapport uitgebracht
en rapporteerde dat te 2 uur 30 in den nacht de
»0ldatnbt" werd aangehouden door Duitsche tor
pedojagers. Er kwam een prijsbemanning aan
boord met het doel het vaartuig naar Zeebrugge
te breneen. Ten einde het schip toch te kunnen
doen zinken, indien men het ontijdig moest ver
laten, werden bommen in de machinekamer ge
leed. Zoodra Engelsche torpedojagers in zicht
kwamen, heeft de prijsbemanning het schip ver
laten, na vooraf de bommen tot ontphiïingte
hebben gebracht.
Intusscben was de bemanning in de booten ge
gaan en werd de gezagvoerder door een Engelsche
torpedojager aan boord genomen. Een tweetal
Engelsche torpedojagers trachtten nog de Duit
sche te achtervolgen, doch déze wisten te ontkomen.
De bommen hadden groote verwoesting aange
richt, maar het schip bleef boven alle verwach
ting drijven.
Met behulp van de sleepbooten sOostzee" en
^Blankenburg" werd de aOldambt" naar den
Hoek van Holland gesleept, alwaar het vaartuig
aan den grond is gezet.
Kapitein Joekea werd door de loodsboot over
genomen en naar Hoek van Holland gebiacht.
De bemanning is door een sleepboot van het vuur
schip nMaas" gehaald.
Te Hoek van Holland zijn allen weer aan boord
der »01dambt" gegaan doch zij moesten het sehip
weer verlaten Gisteravond zijn zy te Rotterdam
aangekomen.
Het schip was verzekerd voor f 300.000.
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 3 Nov., medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 765 te Zuid-Duitsch-
land,
Laagste barometerstand 752.4 te Hernösand.
Verwachting tot den volgenden dagmatigen
tot krachtigen zuidoostelyken tot zuidwestelyken
wind, betrokken tot zwaarbewolkt, waarschynlyk
regen. Aanvankelyk iets zachter.
De branderijen.
De advies commissie voor de Alcohol-industrie
bericht dat voorloopig door het Rijks distributie
- bureau weer wat graan voor de Schiedamsche
branderijen zal worden afgegeven. Of en in hoe
verre het mogelijk zal1 blijken verdere stagnatie
in deZe industrie te voorkomen, is nog niet met
zekerheid te zeggen. De onderhandelingen daar
over werden echter voortgezet.
Maïs uit Duitschland naar ons land.
Te Schiedam is eergisteren aangekomen het Rijn-
schip „Maria", schipper Elis van Gelsenkireben,
komend van Mannheim. Het is een Duitsche
Rynaak, geladen met 200 ton maïs, bestemd voor
de N. V. vVereenigde Oliefabriekenc te Schiedam.
Daar het ons zeer eigenaardig voorkwam, dat
Duitschland maïs naar ons land uitvoerde, zijn
wjj op informatie uitgegaan. En zie hier wat wij
vernamener liggen te Mannheim verschillende
Rijnaken geladen met maïs en gereed naar Hol
land te vertrekken. De maïs is afkomstig uit
Roemenië en bestemd om in ons land verwerkt
te worden tot veevoeder, zooals lijnkoeken.
De nMariac was de eerste Rynaak, die verzon
den werd. De directie der N. V. sVereenigde
01iefabrieken« wachtte nadere orders van het
Duitsche consulaat. Zoolang blyft het vaartuig
nog geladen in de haven liggen.
De reden, dat deze maïs naar ons land wordt
vervoerd om verwerkt te worden, is hierin ge
legen, dat in Duitschland de olieslageryen zyn
ingericht voor militaire doeleinden, terwijl er
groot gebrek aan werkkrachten heerscht. Vandaar
het vreemde geval, dat Duitschland maïs waaraan
het zelf zulk een groote behoefte heeft, naar ons
land uitvoert. (Tel.)
Jubilé.
Gisteren, 2 November, was het 25 jaar geleden,
dat mej. M. van Rossen tot onderwijzeres in de
nuttige handwerken aan de Herhalingsschool voor
Meisjes werd aangesteld. Die dag zoo voor haar
niet onopgemerkt voorbijgaan.
Te ongeveer 8 uur vereenigden zich in één der
lokalen van de school aan de Lange Nieuwstraat,
waar de Herhalingsschool gevestigd is, behalve
de beide hoogste klassen dezer inrichting, de
wethouder van Onderwijs, de heer T. S. Gos
lings, de voorzitter der Commissie van Toezicht
op het L. O., de heer L Bitter, de secretaris van
genoemde commissie, de heer E. Willink, twee
jeden van het Damescomité van de Commissie
van Toezicht, mej. van de Ven en mej. Melchers,
het hoofd der Herhalingsschool, de heer J. A.
van der Poel, en het overige personeel der in
richting.
Het eerst nam de wethouder van Onderwijs
het woord. Hij wenschte de jubilalesse, namens
het Gemeeubestuur, geluk met dezen dag en over
handigde haar een geschenk onder couvert.
Vervolgens sprak de voorzitter der Commissie
van Toezicht, de heer J. Bitter, haar, namens de
Commissie, waardeerende woorden toe en bood
haar, namens het Damescomité, een fraai bloem
stuk aan.
Ten slotte huldigde het hoofd der inrichting,
de heer J. A. van der Poel, haar namens het
personeel en overhandigde haar, behalve een
bloemstuk, een sierlyk klokje.
Zichtbaar aangedaan dankte mej. Van Rossen
de verschillende sprekers voor de blyken van
waardeering bij gelegenheid van haar zilveren
jubilé. Deze dag zal voor mej. Van Rossen voor
zeker aangename herinneringen achterlaten.
Gistermiddag is door de po 1 itie
in bewaring gesteld een beschonken persoon.
Hij had een koperen ketel bij zich. Toen hij
ontnuchterd was, verklaarde hij niet te weten
hoe die ketel in zijn bezit was gekomen.
De ketel is in beslag genomen.
Gisteravond raakten twee meis-
jes op de Hoogstraat aan het vechten. De een
bracht daarbij de andere met een mesje een
wondje in het voorhoofd toe.
Hoogwater te Schiedam: Zaterdag 4
November 10.54 v.m., 11.34 n.m.
DIT ROTTERDAM.
Dp Koningin' en de Prins zijn Voornemens,
Woensdag' 8 d©zer de inwijding Van het nieuwe
gebouw der Handep-hoogeschool alhier bij te
wonen.
Bij een koopman aan het Noordeinde te
Rotterdam zyn 1000 K.G. aardappelen in beslag
genomen, omdat hij deze bovea den regeeriBgsprijs
verkocht.
in de Brielschelaan alhier heeft gisteravond
een vechtpartij plaats gehad tusscben jongens
van 16 tot 19 jaar, komende uit avondscholen
te Ka tend recht en te Charlodis'. Tijdens dit ge
vecht is de 19-jarig© Di. \V-, uit de Walphaert-
straat, gevallen en met het hoofd tegen de straat-
steienen geslagen. Hij verloor dadelijk hiett bewust
zijn en weid in een koffiehuis in de huurt
binnengedragen, waar een te hulp geroepen ge-*
neesheetr slechts den dood kon constateeren.
Die; lG-jaiige A. J. de V., die het laatst met
h|em handgemeen is gezien, is Voorloopig aan
gehouden.
in.
De Voorzitter stelt nu aan de orde de
Gemeente-begrooting 1917.
De heeren v. Briel Sasse, Kavelaars, Beukers en
Goslinga verlaten de vergadering.
De heer de Bruin brengt hulde aan het
Dag. Bestuur dat vooral in de laatste jaren,
de oorlogsjaren, veel heeft gedaan. Toch zijn
er enkele zaken, waarover spr. niet kan zwijgen.
In zake vrije artsenkeuze by het burgerlijk armbe
stuur is al jaren gesproken, maar het college
is nog met geen voorstellen roor den dag ge
komen. Van een andere kwestie, waarover al
maanden geleden een lid een vraag heeft ge
steld. hooren we nog steeds niets. Spr. bedoelt
de behandeling van zieke kinderen, die hier ter
stede nog veel te wenschen overlaat. In derge
lijke zaken zou men wel eens wenschen, dat
het Dag. Bestuur wat vlugger werkte.
Met groot genoegen heeft spr. kennis geno
men van den voorgenomen scholenbouw. Spr.
hoopt, dat het onderwijs aan zwakzinnige kin
deren zal geregeld worden. Toezeggingen daartoe
hebben we al genoeg gehad. De vraag omtrent
den woningtoestand gesteld in de secties, wordt
door B. en W. vrij naief beantwoord. Alsof
iemand zou aandringen op het afbreken van
woningen. De bedoeling van die vraag is, dat
het niet meer mag voorkomen, dat men zich
kan verschuilen achter de bewering, dat er geen
verantwoordelijk hoofd is voor de woningvoor
ziening, zooals wethouder v. Westendorp heeft
gedaan.
Spr. dringt aan op de instelling van een
specialen dienst. Wij weten dat hier meer in
dustrieën zullen komen. Deze zullen hier men-
achen naar toe halen. Het is onze taak om
tijdig te voorzien in den woningnood. Doen we
dat niet, dan doen we slecht werk, door de
vestiging van industrieën te bevorderen.
Een beperkte dienst stelt spr. zich voor, be
staande slechts uit enkele ambtenaren, die tot
taak hebben te onderzoeken hoeveel woningen
ateed3 beschikbaar zijn, ,wat de particulieren en
wat de vereenigingen bouwen. En mocht het
uit de onderzoeken van die ambtenaren blijken
dat vereenigingen en particulieren niet in den
woningnood kunnen voorzien, dan moet worden
overgegaan tot gemeentelijken woningbouw.
Spr. verlangt niet op de eerste plaats naar
gemeentelijken woningbouw, daaraan kleven
vele fouten, alleen als de particulieren te kort
schieten, is spr. voor inmenging van de g
meente. Spr. zou op iedere manier willen
werken tot beperking van den woning 3
behalve op de manier die door de R- K- t6
vereeniging wordt voorgesteld, dat de Sexae jDg
alle tekorten van een particuliere ondernen
zal dekken. Boven zulk een regeling 8eet w
de voorkeur aan gemeentelijken woning®® -
Wij hebben dit jaar in den .Raad gezien
wijziging in de politiek. Er is met deze
een verandering gekomen in de taktiek va
Raad, die sommige partijen niet in de co®
sies toeliet.
Na deze verfrissching van den Raad hee:
meerderheid getoond, de minderheid hun
deel te geven." De nieuwe commissies W
zich in het afgeloopen jaar zeer actief Set
waardoor de nieuwe leden getoond hebben
werk met evenveel ijver op te vatten als o
nen, die er vroeger inzaten.
De eerlijkheid in de politiek heeft uitdruK
gevonden in een beter geregelde, belasting
fing Het doet spr. genoegen dat rechts
geslikt wat toch moest komen. Wat de er
rieering betreft, zegt spr. dat de heer ®aajjeo
herhaaldelijk op gewezen heeft dat de £ueIïlt
maar 70 ets. waard is. Als men 70% n®v.er-
der loonen van de arbeiders van gemeente
ken, de gasfabriek, en gemeentereiniging
voelt men eerst goed hoe het met die rnens e1l
gesteld is. Ook de loonen der politieag®
eischen dringend verbetering. Spr. begriJP1 ^.0.
dat niet aller wenschen kunnen worden oe
digd maar dat de gemeente toch dezen
regel moet volgen dat zij haar eigen a® j9,
naren zoo goed moet verzorgen als moge®
Gelukkig ziet men de financieele toeko®® r
Schiedam niet meer zoo donker in als vr0Jjet
toen alle verbeteringen werden afgewezen
een beroep op de kosten en den toestand dei
Schiedam is met zijn grondbezit in een 8
stige positie en de vrees voor annexatie t
Rotterdam begint te vervagen. Spr. voo
voor Schiedam een goede toekomst ®n e0,
leiding toont te durven en aan te Pa 0gt
Wat betreft zyn naaste geestverwanten
spr. dat het college kan verzekerd zijn van
steun om dat totstand te brengen wat f,
strekken tot bloei van Schiedam. En wan
er soms verschil van meening moge ZÜ®
bedenke men, dat allen bezield zijn ®et
eene doelde stad tot bloei te brengen-
De heer Houtman zegt. dat hij zien
het antwoord op het voorloopig verslag be r.
fende den post van f90761 50 in zoover kan
eenigen dat hij de rechtmatigheid van het
brengen van dezen post erkent. Toch
meening, dat van een geregelde 5 jarige p® ,g
geen sprake is. De laatste taxatie had 1 o,
op 31 Dec. 1912 zoodat hier maar een
ruimte van 4 jaar is. Wil men echter
post brengen op de begrooting 191' g
daarmee te komen tot een meer regel®a -
vijfjarige taxatie dan heeft spr. daartegen "jjjjj
bezwaarwel verzet spr. zich tegen het
gedeelte. In 1913 verklaarde de voorzitter
dat de winst van grondbedrijf moest
beschouwd als een buitengewone uitgave
daarom voor een speciaal doel werd bes.te
Spr. vindt het inconsequent om onmiddell g
de taxatie de geheele gereserveerde rente i
gewone uitgaven op te nemen. j0l-e
Ten aanzien van het verlies wordt een an -
opvatting gehuldigd. Het tekort moet °v ^3
jaren worden afgeschreven. De winst zou
logisch ook in 5 jaar moeten wérden bijgesc
ven. Vooral vindt spr. het gevaarlijk het
bedrag te schrijven op een begrooting die
hoogd' is met bedragen die elk jaar terugkc®
Wat zal het college moeten doen in 1910
we die 90000 gla niet hebben? 0pi
Spr acht de zaak van voldoende belang
hierover thans het woord te voeren. Spr
deert overigens het financieele beleid, do°n
acht dit een zeer zwakke plek. In 1915 wajgd,
begrooting der inkomsten nog niet veel ge^1! e6l
ook in 1916 niet, doch sinds dien tijd is M
menschen een inzinking te constateere®
op de belastingopbrengst van invloed zal ,0
In 1915 hebben we pas beschikt over de In'
renten der vorige 5 jarige periode.
digde het college nog de opvatting, dat het
moet worden bestemd voor bijzondere uitga
De zwenking, die het college in 1916 heeft g,
maakt, acht spr. geen verbetering van b®
nancieele beleid.
De algemeene beschouwingen zullen Donde1
om 2 uur worden voortgezet.
Vergadering yan den Raad der .ef
gemeente Schiedam op Donderdag 2 Nov0®
1916, des nam. 2 uur.
Voorzitterde burgemeester, de heer
Honuerlage Grete.
Tegenwoordig 20 leden. 0fg.
Afwezig de heeren v. d. Schalk, Ris en Me'c v8u
De goedkeuring der notulen der Raadszitt®^
31 October wordt verdaagd.
Mededeeling: ^et
De Voorzitter doet mededeeling v9D9an'
ingekomen voorstel van B. en W. inzake den
koop van de bezitting SpieriDghoek. Voorz. 00 eo
dat wellicht enkele leden het voorstel van g0(ft
W. nog niet zullen hebben gelézen en v®rZ
den Secretaris voorlezing van het voorstel- v0r-
De Secretaris leest alsnu het voorste' 1
meld ons blad van gister) voor. rje0
Het voorstel zal straks aan de orde W0
gesteld.
AGEKDiA. 1
Salarissen on der wijzers.
Aan de orde is: j0
1. Herstemming over gewijzigd art.
ontwerp-verordening tot herziening van de I t
wedden der hoofden en ondprwijzers bij het J ^e(
Onderwijs in werking treding 1 Nove Uflt
1916, en voortzetting der behandeling va
ontwerp.
litter
of
De heer v. d. Zee vraagt den Voorzft
hij niet eens uit kan leggen waarover nu e
lijk gestemd moet worden.
De Voorzitter antwoordt, dat door
W. in de ontwerp-verordening aanvankelijk z0u
voorgesteld, dat zy 1 October in werk®& .eIJ
treden. Inmiddels stellen B. en W -v0 iet 1
datum te veranderen en de verordening 11
November in werking te doen treden. ge
in de vorige zitting hebben de stem®01
en
1
I r
«f
-Q
