Binnenland.
Staten-Generaal.
Stad* m Gewestelijk Bieuw^
Jozeph I en trad 24 April 1854 met hem te
Weenen in den echt.
In .September 1.898 trof de keizer na vele
beproevingen, nog' het noodlot, dat zijn ook bij
het Oostenrijksehe volk zeer beminde gemalin
te Genève doiqff den. anarchist Lucchesi werd
vermoord.
In November 1898 vierde geheel Oostenrijk en
Diu.itschland bet 50-jarig' regeeringsjubilé Van kei-
zier Fran'z Jozeph met veel luister.
In 1913 herdacht men in de dubbel-monarchie
h)eit 65-jairig jubilé der troonsbestijging.
Pe nieuwe troonppv:olger.
Dloor den dood van aartshertog Franz Fer
dinand is zijn neef, Kail Franz Jozeph, de
Oiudstfce zoon van aartshertog Otto, die in het
jaar 1906 stierf, erfgenaam van den troon ge-
wordtin.
Aartshertog Karl Franz Jozeph is een achter
neef van den keizer en van de zijde zijner moe
der, prinses Maria Jozepha, een neef van den
koning van Saksen.
Gij Word den 17en Augustus 1.887 geboren en
is dus 29 jaar oud. Sinds 5 jaren is hij gehuwd
m .t prinses Zita van Bourbon -Parma.
Uit dit huwelijk is een kind geboren, Franz
Jozeph Otto.
H M. de Koningin.
Men seint ons uit Breda:
Naar w(j vernemen zal H. M. de Koningin
morgen en overmorgen enkele plaatsen in Wes
telijk Noord-Brabant bezoeken. De Koningin
vertrekt Donderdagmorgen naar Breda en zal
Vrijdagmiddag een bezoek aan Bergen op Zoom
brengen. De terugkomst is bepaald op Vrijdag
avond. Het bezoek draagt geen officieel karakter.
van ons land met - levensmiddelen maakt het
beperken van den dienst der goederentreinen
slechts in geringe mate mogelijk.
Landstormj aar klasse 1917.
De minister van oorlog heeft bepaald, dat de
inschrijving van de landstormplichtigen van de
jaarklasse 1917. zoo eenigszins mogelijk, op 1
December a s. moet worden voltooid.
De keuring zal vermoedelijk in Januari a.s.
plaats hebben; de indienststelling bij de zee
macht van 21-23 Februari en van 3-5 Sep
tember, bij de landmacht in de tweede helft
van April en voor een gedeelte in Mei a.s.
De „Dolphin."
Reuter seint uit Londen, dat blijkens een
Lloyds-bericht het Nederlandsche zeilschip „Dol-
phijn," naar men gelooft gezonken is;
Volgens een te Groningen ontvangen telegram
is het aldaar thuisbehoorende schoenerschip
„Dolfijn" (kapitein T. Eppinga te Groningen) op
reis van Christiania naarWestHartelepool, beladen
met mijnstutten, in de Noordzee getorpedeerd.
De kapitein en de bemanning zijn allen in North-
fields geland.
Tweede Kamerverkiezing Haarlemmermeer.
Gisteren zijn in het district Haarlemmermeer
candidaat gesteld mr. J. Bomans (R K.), die ge
steund zal worden door de anti-revolutionnairen
en de heer S. W. de Clercq (Lib.).
De stemming heeft 10 December plaats.
Het Statenlid Bennink.
De volgende motie werd in de Zondag gehouden
vergadering van het gewest Overysel der S.D.A.P.
met algemeene stemmen aangenomen.
De jaarvergadering van het gewest Overijsel
der S. D. A. P.,
spreekt haar scherpe afkeuriDg uit over de
houdrng van het lid der Provinciale Staten, G.
Bennink, die bij de verkiezing van een lid der
Eerste Kamer de beslissing over goede volksbe
langen overliet aan het lot en daardoor handelde
in strjjd met de gevoelens der kiezers, die hem
afvaardigden
eischt van Bennink, dat hij als lid van de Prov.
Staten zal aftreden, teneinde de kiezers van het
district Enschede in de gelegenheid te stellen over
zijn houdiog een uitspraak te doen
en gaat over tot de orde van den dag. (Volk.)
Levensmiddelenvoorziening.
Er is een centrale commissie nit de arbei
dersbeweging voor de levensmiddelenvoorziening
samengesteld door de dagelij ksche besturen
van de S. D. A. P., het Nedorlandsch Verbond
van Vakvereenigingen en den Bond van Neder
landsche Arbeiderscoöperaties.
De besturen hebben voor een nauwere en
ook voordurende samenwerking ten behoeve
van een geregeld toezicht op de levensmidde
lenvoorziening en op de uitvoering der Distri-
butiewet een permanente commissie in het
leven geroepen, bestaande uit drie leden, aan
te wijzen een door en uit het bestuur der S.
D. A. P., en door en uit het bestuur van N. V.
V. en een door en uit het bestuur van den
Bond van Nederlandsche Arbeiderscoöperaties
Deze commissie kreeg tot taak toezicht uit te
oefenen op de levensmiddelenvoorziening en
daartoe alle noodige gegevens te verzamelen,
de verschillende plaatselijke en landelijke in
stanties in de arbeidersbeweging (bestuursbon-
den, afdeelingen der partij, soc-dem. raads
fracties, arbeiderscoöperaties enz.) van voor
lichting te dienen en in overleg met en onder
goedkeuring van de besturen der samenwerken
kende organisaties alles te doen, wat er toe
zal kunnen strekken deze voorziening in de
komende wintermaanden te bevorderen.
De S. D. A. P heeft in deze commissie gede
legeerd den heer Jos- Loopuit, de Bond van
Nederlandsche Arbeiders coöperaties den hper
J. J. van der Velde en het N. V. V. den heer
Edo Fimmen. welke laatste door de besturen
werd belast met het secretariaat der commissie.
Salarisaciie.
De minister van waterstaat heeft op een audi
ëntie te kennen gegeven, dat de voor de verschil
lende personeelsgroepen op de begrooting van het
post-, telegraaf en telefoenbedrijf voor 1917 uit
getrokken tractementsbedragen met gewijzigd
zulten worden.
Aanvoer van levensmiddelen.,
Ingevolge een desbetreffende wenk van de re-
geeriDg en het daarop gevolgde overleg, zullen
de op Ned. Iudië varende maatschappijen 50 pet.
van haar scheepsruimte aan de regeering afstaan
ten behoeve van den aanvoer van levensmiddelen.
De schepen, die opgelegd zijn, blijven opgelegd.
Kolennood.
Van clb zijde der spoorwegmaatschappijen
woirdt medegedeeld
Die gestadige vermindering van den steenkolen-
Voorraad noodzaakt onze spoorwegen op beper
king van het gebruik bedacht te zijn. Een sterke
inkrimping van den dienst is op honger last
in behandeling en zal vermoedelijk binnen enkele
wieken tot uitvoering komen. Inmiddels zullen
needs met ingang van 27 November eeaige trei
nen vervallen, die, zonder groote storing in het
verkeer te brengen, kunnen worden gemist. Hier
door hoopt men de meer ingrijpende beperking:
van den dienst te kunnen uitstellen tot na de
drukte in het reizigersverkeer, die zich gsWoian-
lijk aan hiei einde des jaars Voordoet. F.en ander
middel om dit doel te bereiken, denkt men te
vinden door het verwarmen van de zware rei
zigerstreinen te beperken en door ook in de
wachtkamers het opstoken van de kachels, bij
niett al te strenge koude, te matigen.
Het publiek zal zich dus weder, evenals in
de'n begintijd dei spoorwegen, hebben Voor te
hemden om' zich door dikkere kleeding en reis
dekens tegen de koude op reis te beschutten.
De regelmatige voorziening van de bevolking
Handelsmaterialen in \jzer en staal.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del heeft ingevolge artikel 8 der Distributiewet
1916 maximumprijzen voor handelsmaterialen in
ijzer en staal vastgesteld.
Fransche burgers.
Men meldt ons uit Vlissingen:
Alhier kwamen gisteravond met den trein van
half zes 110 Fransche burgers aan, voor het over
groote deel vrouwen en kinderen en enkele man
hen, die door de Duitschers in de gelegenheid
gesteld zijn naar hun vaderland terug te keeren.
Zij waren gistmorgen te negen uur uit Brussel
vertrokken.
Te Roosendaal werden zij door den alhier wo
nenden Franschen consul opgewacht. De Fran-
schen waren te verreisd ons thans veel te vertel
len, maar wel vernamen wij van een der mannen,
dat hij vroeger uit Amiens gevlucht is.
Door tusschenkomst van den Franschen consul
gingen allen per extratram naar de stad, waar
zij in hotels of bij particulieren werden onderge
bracht. Het viel hun zeer tegen te vernemeD, dat
de bootdieDst op Engeland thans gestaakt en de
duur van hun verblijf nu geheel onzeker is.
Het aantal kleine kinderen was ditmaal zeer
groot en o.a. bevonden zich onder hen een aanval
weezen onder leiding van enkele katholieke zus
ters.
delsonderwijs alleen mogelijk is door een regeling
bij afzonderlijke wet of wel door een regeling bij
de wet op het middelbaar onderwijs.
Verzocht, bij de regeering er op aan te dringen,
dat zij in artikel 2 van het ontwerp de handels
scholen zal laten vervallen.
Tegen het mijnengevaar.
Gisteren is te Vlissingen de Batavier IV aan
gekomen, teneinde de proeven te hervatten
met het toestel om mijnen te knippen, welke
proeven een paar weken geleden werden ge
staakt, omdat het toestel stuk sloeg.
Wetsontwerp op het vakonderwijs.
De vereeniging van oud-leerlingen der openbare
handelsschool te Amsterdam »Hou en Trouw",
heeft aan de Tweede Kamer een adres gericht,
waarin ernstige bezwaren worden ingebracht tegen
het wetsontwerp op het vakonderwijs, voor zoover
dit betrekking heeft op het handelsonderwijs.
De forunleering van art. 4, volgens hetwelk
het onderwijs aan vakscholen zooveel mogelijk is
gericht op de praktijk van de uitoefening der
bedrijven of beroepen, bedoeld bij art. 1, had er
toe moeten leiden, dat in art. 2, de handelsscholen
niet waren opgenomen, aangezien de handels
scholen geven algemeen vormend onderwijs (zij
het ook niet een speciaal doel) en niet kunnen
geven onderwijs, dat gericht is op de uitoefening
van bedrijven of beroepen. De handhaving van de
regeling van het handelsonderwijs in dit wetsont
werp zou derhalve moeien leiden tot een ingrij
pende wijziging van de pr ogramma's der bestaande
handelsscholen, waardoor afbreuk zal worden
gedaan aan de goede uitkomsten van het onder
wijs dier 3cholen, welke door handel en nijverheid
tën zeerste worden gewaardeerd.
Adr. meent dat een eind-examen, afgenomen
ten overstaan van een commissie uit den handel,
m bet belang van bet onderwijs niet gemist kan
worden; dat de regeling van de onderwijsbevoegd
heid in het wetsöntwerp ten eenenmale onvol
doende is; dat een goede inrichting van hethan-
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 21 November.
Interpellatie Marchant.
Aan de orde is de interpellatie van den heer
Marchant betreff-mde de oproeping der landstorm
klasse 1909 vöór de militielichting 1917.
De Interpellant wijst erop dat de be
doeling van de uitbreiding der Landstormwet was
de oudere dienstplichtigen te vervangen door jon
geren, doch dat bij langdurige doorvoering de
werking der wet neerkwam op aflossing der jon
geren door ouderen met de groote, daarmede ge
paard gaande bezwaren.
Op de vooral maatschappelijke bezwaren werd
bij de behandeling van het ontwerp ernstig door
de Kamer gewezen, niettemin houdt de Minister
daarmede geen rekening en roept nu de land-
stornaklasse 1909 op vóór de jaarklasse 1917
militie en landstorm. Waarom Spr. stelt de
vraagIs de minister bereid de oproeping van de
landstormplichi igen der jaarklasse 1909 uit te
stellen tot na de opkomst van de gebeete of ge
deeltelijke lichting der jaarklasse 1917 militie en
landstorm?
De Minister van Oorlog tegelijk beant
woordend de schriftelijk gestelde vragen van de
heeren Ter Laan (Den Haag) en-Duijmaer van
Twist, wijst erop, dat door de wet de landstorm
is aangewezen voor aflossing en niet de militie
en antwoordt op de vraag van den heer Mar
chant, dat de vervulling van diens wensch be
zwaarlijk gaat, daar de oproeping van een deel
der landstormklasse 1909 reeds heeft plaats gehad
en voor het overig deel is de Minister vooralsnog
niet bereid de oproeping uit te stellen. De oproe
ping der landstorm klasse 1917 is hoofdzakelijk
bestemd voor de aflossing der bereden militie.
Opkomst na Nieuwjaar wil de Minister overwegen.
De heer Marchant repliceert. Hij is met
voldaan over het antwoord van den Minister en
dient een motie in, om de Kamer te doen ver
klaren, dat zij vo doening aan den in de vraag
gestelden wensch gewenscht acht.
De heer Eland vraagt of het de bedoeling
van den minister is, het leger nog te versterken
en meent, dat, wanneer dit inderdaad het geval
is, dit toch niet wordt bereikt door oproeping van
ouderen in plaats van jongeren.
De heer Duymaer van Twist wijst nader
op de bezwaren, verbonden aan de oproeping van
ouderen.
De beer Ter Laan sluit zich aan bij den heer
Marchant. Spr. wjjst erop, dat de landstormklasse
1917 veel grooter is dan de klasse 1909 zoodat
ook in dit opzicht voordeel is verbonden aan de
vervroegde oproeping van 1917
Spr. zegt dat als er geen bevredigende oplossing
wordt bevonden, er een groot demobilisatiedebat
valt te wachten, omdat het volk ontevreden wordt
en wil dat over verlichting van den druk zal
worden gesproken.
Mocht de motie-Marchant niet worden aange
nomen, dan moet in elk geval vaststaan dat de
oudere mannen in hun woonplaats zullen worden
afgericht. Wil de Minister dat ook al niet, dan
pleit spr. voor een betere verlofsregeling.
De heer Arts sluit zich bij de vorige sprekers
aan. Hij meent echter dat het zijn nut heeft
wanneer hetzelfde ook van andere zijde der Ka
mer wordt vernomen.
Hij wijst er op, dat van het Koninklijk woord
dat overwogen zou worden wat gedaan kan wor
den om met behoud van de weerbaarheid ver
lichting van den druk te bereiken, nog niets in
de praktijk is gebleken. Elke poging om den druk
te verlichten zal spr. gaarne steunen.
De heer Bosboom, minister van oorlog zegt,
dat de landstormmanneu, die nu aan de beurt
zijn, lang genoeg wisten wat hun te wachten
stond. Spr. moet het voorbehoud ma
ken, dat zich geen buitengewone
moeilijkheden voordoen, maar
overigens zal hij maken, dat vóór 1
Augustus 1917 alle lichtingen, die 1
Augustus 1914 onder de wapenen
waren, zullen zijn afgelost. Spreker
hoopt van de landstormj aarklassen
1907 en 1906 geen gebruik behoeven
te maken. Totdat de noodzakelijkheid blijkt,
hoopt hij van die marge geen gebruik te maken.
De jaarklassen 1908 en 1917 zullen nog onder de
wapenen worden geroepen.
Uitstel zal kunnen worden verleend, maar van
afstel zal geen sprake zijn. Dit wil spr.
zetrgeu. als dit bet dessous mocht zijn van de
bewegmg in de Kamer ontstaan.
Spr. zegt, dat de landstorm aangewezen is voor
aflossing en niet de militieiicbtingen. Spr. heeft
beide lichtingen noodig. Het uitstel zal niet meer
dan 2 a 3 maanden zijn.
Eerst wanneer alle op 1 Aug. 1914 onder de
wapenen zijnden vóór 1 Augustus 1917 met
verlof gezonden zijn, dan zal spreker de volgende
lichtingen naar huis zdnden Een ontwerp om de
lichting 1918 sterk vervroegd onder de wapenen
te roepen, heeft spreker's departement reeds ver
laten.
De minister wil gaarne met de Kamer tot een
overleg komen. Wi) hij niet kan toezeggen voor
de jaarklasse 1909, wil spreker wel doen voor de
jaarklasse 1908; spreker wil die wel laten voor
afgaan door een deel van de militielichting 1917.
Spreker ontraadt aanneming van de motie en
vraagt den interpellant zich tevreden te stellen
met de gedane toezeggingen.
De heer Marchant handhaaft zijn motie.
De heeren Ter Laan en Duijmaer van
Twist replieeeren.
De heer de Meester zal vóór de motie
stemmen, daar de minister geen argumenten aan
het landsbelang ontleend daar tegen in heeft
gebracht.
De heer Scheurer vraagt waarom voor
niet kan wat voor 1908 wel kan. j.
De Minister zegt, dat bet voor 1909 01
lijk kan omdat reeds een gedeelte is opgeroeP
Wat spr. met de motie doen zal, weet hij
niet.
In een motie kan men de indeeling va
troepen niet vastleggen. Wil een Kamerh
doen, dan moet hij zelf Minister wor
Vertrouwt men dat een Minister Diet toe,
moet men hem naar huis sturen. (beweg®*
Spreker kan niet anders deeD, dan aanVe.0399n
ontraden. Verdere gevolgen zal spr. er niet
verbinden. Maar de motie gaat buiten de wet
De heer Nolens vraagt of de minister V
roeping van de landstormklasse 1909 noodza
lijk acht in het belang der defensie. tje
De heer Marchant ontkent dat zijn
in strijd is met de wet.
De heer Ter Laan ontkent, dat aanne®
der motie tot gevolg zou hebben het lange
dienst houden der lichting 1917.
De heer Bosboom, Minister van Oorlog;
woordt dat zijn plan in het belang de defeD^et
is, zooals vanzelf spreekt. Zoo evident la'
vaderland er mee verloren zal gaan, is de
niet. De gevolgen van de aanneming der „ft
zullen niet verder gaan dan hetgeen de Min. b
gezegd.
De heer Nolens repliceert.
De m o t i e-M archant wordt a a P
nomen met 59 tegen 4 stemm en.
Tegen stemden de heerenVan Idsinga,
strasz, Eland en de Voorzitter.
De vergadering wordt verdaagd tot Woens
morgen halftwaalf.
In deze zitting is aangenomen een voorstel
het afdeelingsonderzoek voor verschillende el>j
ontwerpen te houden op Woensdag 29 Nove®
Besloten wordt als het afdeelingsooderü'
Woensdagsavonds niet afloopt, het Donderdag
avonds voort te zetten.
De Voorzitter stelt voor a.s. Donder
middag na d8 pauze de nommatie op te ®aoflJ
voor een lid van den Hoogen Raad. Tevens
een lid der Huishoudelijke Commissie te ben
men.
Aldus besloten. .,ter
De heer Eerdemans vraagt den voorzi
te willen bevorderen dat het wetsontwerp
verbetering van den Waterweg van Rotter
naar zee spoedig worde behandeld.
De Voorzitter kan nog niet zeggen
neer bij daartoe het voorstel zal doen.
Nie1"
icht
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verr'
in den morgen van 22 Nov., medegedeeld door
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 764.5 te Haparand3,
Laagste barometerstand 745 te Noord-V*es
Duitschland.
Verwachting tot den volgenden dag""ÜjL
tot zwakke winden uit westelijke tot zuidehJ
richtingen, zwaar bewolkt met tijdelijke opklar'°°'
weinig of geen regen, aanvankelijk iets zac
titer-
Gemeenteraad.
Op de agenda voor de openbare vergader'
van den Gemeenteraad op Dinsdag 28 Nove®®eJ
des nam. 2 uur, staan o.a. de volgende v0°l
stellen
1. Benoeming van een lid van de Cooo®,sS
voor het Algemeen Handels-Entrepót, te kieZ
uit de leden van den Raad buiten de leden v
het Dagelijksch Bestuur, wegens periodieke a^'e
ding op 1 Januari 1917 van den heer J. van
Tempel. .fc
2. Benoeming van een lid van het Burger v
Armhestuur, wegens periodieke aftreding °P
Januari 1917 van den heer Jan van Katwijk-
Aanbevolen worden de heeren1. Jan van K
wijk, aftredend; 2. J. van Noortwijk.
vsb
als
3. Voorstel van B. en W. tot overplaatsing
den heer J. Schuurmans, hoofd van school
hoofd van de nieuwe school aan de ZwarteWa
schestraat.
4. Voorstel van B. en W. tot aanwjjzing
vaö
een 4en deskundige voor het schatten der
drank'
be
ie
localiteiten, in verband met den aanslag
vergunningsrecht. j
Aanbevolen worden de heeren: 1. B.
Wiltkampf2. D. Ris E.Hzn.
5. Voorstel van B. en W. tot aankoop v9®<
perceelen, kadaster Sectie H nos. 669, 385, 4
435, 436, 438 en 439, gelegen in den Nieuwl*0^
schen polder, van den heer dr. P. M. Hoek
Boxtel en van gedeelten Vlaardingerdijk, kad9Ï_
traal bekend Sectie M nos. 8, 998, 1000, e
999, van de erven van wjjlen mej. N. H. J9aS
te 's Gtavenhage.
6. Wijzigingen der gemeente-begrooting, d'e0
1916. 5
7. Vaststelling van de kohieren nos. 4 e°
Inkomstenbelasting 1916/'17.
8. Voorstel van B. en W. tot onder
verhuring van een erf, stal en schuur aan
Rotterdamschen dijk aan J. H. Lepolder v°
f 1.50 per week. e
9. Voorstel van B. en W. om bij open''9
aanbesteding te doen afbreken de woning, beb°°
rende, bij den vroegeren molen aan de Rot
damsche poort, met voorbehoud het werk a'
niet aan den hoogsten inschrijver te gunnen.
10. Voorstel van B. en W. tot verkoop van e
strookje grond aan de Brugmanstraat aan
van Waalwijk van Doorn qq., voor den prijs v
f8.— per M2.
11. Voorstel van B. en W. tot vaststelling v9D
a. eene verordening, regelende de samenstel 1
en den werkkring der Commissie, om B. eD
in de uitvoering der Distributiewet 1916 bij
staan
b. eene nieuwe verordening, regelende het
