Binnenland.
Staten-Generaal.
■lads- esi liöwestelyk l^ieuW,-e
de geallieerden heeft de vijand versterkingen aan
Duitschers en Bulgaren uit de Dobroedzja ont
vangen. Met die nieuwe strijdkrachten houdt hij
hardnekkig stand in de verdedigde stellingen ten
N. van de stad. Mogelijk zal de vijand een poging
doen, om de stad te heroveren, maar nieuwe
strijdkrachten van de geallieerden en de gestadige
langzame opmarsch van de Franse ben en Serviërs
op de flank van de Bulgaren ten N. van de Tserna,
zullen er toe bjjdragen, om ons te doen behouden,
wat wij genomen hebben.
ALLERLEI NIEUWS.
Onder voorzitting van Taft is te New-York
Zaterdagavond een groote vergadering vanwege de
Liga tot afdwinging van den vrede gehouden.
Andere vergaderingen zullen eerlang in andere
groote Amerikaansche steden gehouden worden.
Men legt er zorgvuldig nadruk op, dat het doel
van de Liga niet is, om aan den tegenwoordigen
oorlog een einde te maken, ofschoon Jacob Schiö,
de groote New Yorksche bankier en voornaamste
spreker in de vergadering van Zaterdag, betoogde
dat het reeds tijd was om te handelen.
Er werd hier en daar gegiebeld, toen in de ver
gadering een boodschap van Bernstorfï werd voor
gelezen, welke te vei staan gaf, dat Duitschland
ten allen tijde bereid was om tot de Liga toe te
treden, om vredesverstoorders in bedwang te
houd -n.
Grey had geseind »Bijna iedereen steunt het
doel van de Liga, maar algemeen wordt erkend,
dat het volkomen ijdel zou zijn, om voor het
einde van den oorlog zich ten behoeve van den
vrede in beweging te zetten.
Zulk een handelwijze zou de ontstemming van
de geallieerde naties opwekken, zonder wier steun
het werkelijk doel van de Liga nooit te bereiken
zou zijn."
Naar luid van een Exchange-telegram uit
New-York heeft Fitzgerald, een van de leiders
van het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden,
zich verklaard voor een verbod van uitvoer op
levensmiddelen, niet zoozeer om de duurte in
Amerika zelf, als wel als wapen tegen Engeland
met zijn zwarte lijst. Zoodra het Congres bijeen
komt, zou hjj een wetsontwerp indienen.
Dei Enjgelsche Admiraliteit maakt bekend,
dat Duitscte torpedojagers in den nacht van 23
op 24 dezer getracht hebben het Noordelijk uit
einde van de D'uins te naderen. Een patroeljc-
vaartuiig kreeg1 hen in zicht. De vijand vuurde
stal achtereen een twaalftal saldo's1 af en stoom
de onmiddellijk daarna weg. Een granaat heelt
ieem drifter getroffen zgmder iemand van de
bemanning te wondenalleen het bovenwerk
van hel schip werd beschadigd.
In den heelen omtrek vian de open stad Rarïis-
gate is geen granaat terechtgekomen.
H. M. de Koningin.
Het »Hsgzn." meldt, dat de Koningin a.s. Woes-
dag en Donderdag een bezoek zal brengen aan
's Hertogenbosch en omstreken. Het bezoek zal,
evenals dezer dagen in West-Noord-Brabant ge
wijd zijn aan een inspectie der onderwijs- en
ontspanningsgelegenheden voor de militairen.
Opgebrachte visscherjjschepen.
Van den Zaterdag te IJmuiden hinnencekomen
stoomlogger Celestiene Juliette YM 36 vernemen
we, dat het stoomschip eenige dagen naar Enge
land is opgebracht geweest, vermoedelijk doordien
het schip door den storm binnen het afgezette
gebied was geraakt. Het oponthoud heeft slechts
enkele dagen geduurd. De ruime vangst van 30
last hariDg is aan boord gebleven.
Volgens geruchten zouden een of meer IJmui-
der stoomtreilers naar Cuxhaven zijn opgebracht,
doch officieele bevestiging daarvan is niet ont
vangen.
De graanbouw.
Het Kamerlid Schaper heeft aan den minister
van landbouw een vraag gesteld omtrent te nemen
maatregelen in het belang van een doelmatige
bebouwing van den grond, met het oog op de
behoeften aan voedingsmiddelen in het volgend
jaar, in 't bizonder aan broodkoren.
Gouverneur Staal.
Officieel wordt medegedeeld dat gouverneur
Staal gisteren te Paramaribo het bestuur over
de kolonie van zijn voorganger heeft overgenomen.
Kamerverkiezing Tiel.
De katholieke kiesvereeniging te Tiel heeft
gisteren besloten, den antirev. candidaat. den
heer J. Beelaerts van Blokland, te steunen.
Verdere inkrimping van den treinenloop te
verwachten.
Met ingang van 2 Januari a.s. zal, naar wij
vernemen, op de spoorwegen de dienstregeling
opnieuw, en wel vrij aanzienlijk, worden inge
krompen.
De opstand op Riouw
Uit Weltevreden seint men aan de „Tel"
Officieel wordt door den commandant in de
streek van Boven Toengkal gemeldt, dat onge
veer zeshonderd man de streken van de Boven
Tjenako ten Zuiden van de Indragiri binnenvielen-
Djambi.
Men meldt uit Weltevreden aan de „Tel"
Officieel wordt medegedeeld, dat de maré
chaussees in de Soemaisreek drie leden van de
benden van Raden Prahoe arresteerden en dat
nog twee volgelingen te Moedadjinten werden
uitgeleverd; Van de bende van Raden Prahoe
zijn thans slechts zeventien volgelingen over
Te Soroelangoen werd uitgeleverdHadji
Koeris, van Loeboekresam, president van de
Sarikat Islam en leider van de Sarikat Abang.
Luitenant Ahmimo, die met een brigade was
gezonden naar Soengei Peteh. bracht gisteren
naar Djambi over den hoofdleider der rebellen,
Pengoeloehoesin, bijgenaamd Madji, uit Soenbei
Baoeng. Hij werd in arres| gesteld.
Brand in het s s Riouw".
Volgens een ontvangen Lioyds telegram is
men den brand in het s s „Riouw" meester, en
wordt de lading uit ruim No 2 gelost.
Zooals bekend ls, liep de „Riouw" met brand
in de lading te Alesandrie binnen.
Het overladen van Keizer Frans Jozef.
Men meldt uit Den Haag
Op nader vast te stellen datum, vermoedelijk
in den loop der volgende week, zal in de St.
Jacobus-kerk in de Parkstraat een plechtige
uitvaartdienst worden gehouden voor de ziele-
rust van wijlen Z. M. den Keizer van Oostenrijk
Frans Jozef.
Bij de teraardebesteling van wijlen Z. M.
keizer Frans Jozef zal H. M de Koningin zich
doen vertegenwoordigen door eene buitengewone
missie, bestaande uit Haar opperhofmaarschalk
mr. W. graaf van Bijlandt, den gep. generaal
majoor Tonnet, adjudant i. b. d. en den le
luitenant von Heijden, ordonnans officier van H.
M. de Koningin.
Nederlandsche Ambulance.
Op verzoek van het Rumeensch Roode Kruis
zal in begin December a s. van Rotterdam ver
trekken naar Rumenië een Nederlandsche voor
ambulance, om de verpleging der zieke en
gewonde soldaten in Rumenië op zich te nemen.
Vergoeding wegens kostwinnerschap.
Blijkbaar in verband met de kwestie inzake
het ten laste van den burgemeester brengen van
te veel uitgekeerde vergoedingen wegen kost
winnerschap, over welke zaak het Tweede
Kamerlid de heer van Wijnbergen inlichtingen
heeft gevraagd aan den minister van oorlog,
heeft de minister bepaald, dat de opgaven, welke
de militaire autoriteiten ingevolge de vergoe
dingsvoorschriften aan de burgemeesters verstrek
ken, moeten worden toegezonden voorzien van
een ontvangbewijs, met verzoek, om het ont
vangbewijs ingevuld en onderteekend onverwijld
terug te zenden. Wordt het ontvangbewijs niet
binnen drie dagen na den dag der Verzending
den opgaaf terugontvangen, dan doet de betrok
ken militare autoriteit zoo spoedig mogelijk een
rappel uitgaan.
Wanneer het wegens het op handen zijn van
een vervaldag der vergoedingen wordt vereischt.
doet de militaire autoriteit de opgaaf voorafgaan
door een telegrafische waarschuwing. Uit die
waarschuwing moet blijken, dat zij geschiedt
in verband met kostwinnersvergoeding. D6
telegrafische waarschuwing wordt onverwijld
gevolgd door de verzending van de opgaaf.
St. Raphael.
De Nederlandsche Roomsch Katholieke bond
van Spoor en Tramwegpersoneel „St. Raphael"
houdt op den 13en December e.k. te Utrecht
zijn raad van afgevaardigden algemeene ver
gadering. Op de agenda komt onder meer voor
een voorstel van het hoofdbestuur om toetreding
van vrouwen mogelijk te maken en een voorstel
tot contributieverhooging.
Toeslag op pensioen.
Te Groningen is kort geleden een vereeniging
van gepensionneerde ambtenaren opgericht,
welke zou trachten het Rijk, provinciën en ge
meenten te doen besluiten een toeslag te ge
ven op pensioenen.
Als eerste resultaat mogen wij stellig beschou
wen de voordracht van Ged. Staten van Gro
ningen waarin de billijkheid van een noodmaat
regel wordt erkend.
Zonder consequentie voor het vervolg geven
zij in overweging te bepalen, dat aan de gewezen
ambtenaren of weduwen van ambtenaren, die
uit de provinciale kas een pensioen of gratificatie
genieten, voor zoover zij daarvoor naar de mee
ning van Ged. Staten in aanmerking komen,
over het jaar 1917 een tegemoetkoming tot een
door Ged Staten te bepalen bedrag zal worden
gegeven en dat voor dit doel een crediet van
f 2500 wordt beschikbaar gesteld.
Ged. Staten wenschen dezen maatregel toe te
passen op de pensioenen beneden f 1000.
Vervroegde winkelsluiting.
Het lid van de Tweede Kamer, de heer Al-
barda. heeft 17 dezer betreffende indiening van
een wetsontwerp tot tijdelijke regeling var. een
algemeene vervroegde winkelsluiting gevraagd
Is de minister bereid, om, met het oog op de
mogelijkheid van nijpend gebrek aan steenkolen,
spoedig een wetsontwerp in te dienen tot tijde
lijke regeling van eene algemeeue vervroegde
winkelsluiting
De heer Posthuma, minister van landbouw,
nijverheid en handel, antwoordde 24 dezer
De vraag, wat gedaan moet worden bij ver
mindering van aanvoer van steenkolen, maakt
reeds eenigen tijd een punt van bijzondere over
weging uit. Naar buiten is hiervan o.a. geble
ken door het rondschrijven aan de gemeente
besturen van 15 November 1916, no. 93946, af-
deeling, handel. Onder de maatregelen, die over
wogen worden, komt ook voor eene vroegere
sluiting der winkels ter besparing van gas of
electrisch licht. Om zoodanige sluiting indien
noodig. te verkrijgen, wordt echter vooralsnog
een wettelijke regeling niet noodzakelijk geacht.
Jute uit Engeland.
Een commissie uit de arbeiders der firma
Ter Horst en Co. te Rysen heeft te 's Graven-
hage een onderhoud gehad met den heer En
gels, afgevaardigde voor het district Almelo,
over den juteaanvoer. De heer .Engels deelde
mede, dat hij over deze zaak een onderhoud
heeft gehad met den minister van buitenland,
sche zaken. Deze had hem medegedeeld, dat de
onderhandelingen met Engeland over deze zaak
een bevredigend verloop hebben en dat waar
schijnlijk binnen eenigen tijd een bezending
jute uit Engeland wordt vrij gelaten. Verder
zal getracht worden de Engelsche legatie te be
wegen de 2200 balen jute, welke nog te Amster
dam liggen opgestapeld, doch die niet mogen
worden atgegeven, vrij te laten.
Rijkscommissie vau Toezicht.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft benoemd tot lid der Rijkscommis
sie van toezicht op de Botervereeniging den
heer jhr. mr. L. E. M. van Fisefine, lid van
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, te
sGravenhage.
Voorzoover zij wisten, is tot dusverre nog ge
maatregel genomen, die er op wijst, dat de
geering tot de conclusie is gekomen, dat
belangrijke vermindering van de onder de
nen staande troepenmacht zonder bezwaar
plaats vinden.
Nochtans verklaarde verscheidene leden
voor
Demo'
rd>
de
tot
Kilometer boek j es.
De directie der H. IJ. S. M. heeft goedgevon
den, dat ongebruikt gebleven kilometers van
een kilometerboekje ook mogen overgeschreven
worden in een kilometerboekje dat wordt genomen
door een ander lid van het huisgezin, waartoe
de eigenaar van het teruggegeven boekje behoort
het gezamelijk aantal ongebruikt gebleven kilo
meters van meedere boekjes, die aan leden van
hetzelfde huisgezin behooren, kan worden
overgeschreven ln een kilometerboekje, dat
wordt genomen door een der leden van ditzelfde
huisgezin.
Oorlogsbegrootiag 1917.
Aan het voorloopig verslag wordt over het
beleid van den minister opmerkingen
gemaakt van gelijke strekking als ten vorige jare.
Betwijfeld werd, ot onder 's ministers leiding ge
durende de twee jaren, dat de oorlog nu reeds
om ons woedt, de weerbaarheid van het land
wel in die mate is verhoogd als mogelijk ware.
De vrees werd uitgesproken, dat de samenwer
king tusschen den minister en de legeraanvoering
ten aanzien van sommige punten te wenschen
heeft overgelaten Wat de geoefendheid der troe
pen betreft, werd door eenige leden de opmerking
gemaakt, dat die in de oogen van bevoegde be
oordeelaars niet onverdeeld kon worden geroemd.
De opleiding bij de depots heet onvoldoende. Men
vroeg hieromtrent inlichtingen.
Voor verbetering der uitrusting heeft de mi
nister als het ware over onbeperkte middelen te
beschikken. Men vroeg zich in de eerste plaats
af of wel voldoende aandacht is besteed aan ver
betering der artillerie. Eenige leden hadden ver
nomen dat de minister gelegenheden om onze
artillerie op krachtige wijze te versterken door
aanmaak in het buitenland, voorbij had laten
gaan door zich over gedane offertjes zoo lang te
beraden, dat zij inmiddels werden ingetrokken-
Zij vroegen wat hiervan waar is. Voorts werd met
leedwezen geconstateerd dat ons vliegwezen, een
zoo belangrijke tak van dienst in den oorlog, nog
gebrekkig en onvoldoende is.
Bij deze begrooting worden daarvoor gelden
aangevraagd. Waarom is van de middelen bij
buitengewone kredietwetten toegestaan, niet ge
bruik gemaakt om dit wapen uit te breiden en te
verbeteren
Van andere zijde werd opgemerkt, dat niet
betwijfeld kan worden, of onze defensieve kracht
's gedurende de laatste twee jaren aanmerkelijk
gestegen. Het aantal geoefende manschappen is
belangrijk uitgebreid, eveneens de wapen- en
munitievoorraad en nog steeds wordt deze uitge
breid.
Wederom verklaarden verschillende leden er
zich tegen te moeten verzetten dat de minister
voor de toekomst maatregelen van definitieven
aard treft, die vooruitloopen op de omstandig
heden en inzichten, welke na dezen oorlog zullen
bestaan. Zij meenen dat het slechts op geldver
spilling kan uitloopen.
Wegzending met klein verlof. In
aansluiting aan de opmerking, gemaakt bij het
afdeelingsonderzoek van hoofdstuk I, verklaarden
verscheinene leden met groote belangstelling in
de Troonrede te hebben gelezen, dat de regeering
opnieuw de mogelijkheid zou overwegen om den
druk der mobilisatie te verlichten. Zij toonden
zich verlangend de overweging hiertoe te ver
nemen.
zich zeiven wel van die meening te zijn.
bilisatie, in den technischen zin van het woo
is naar hunne meening uitgesloten, ook
mogelijkheid dat de oorlog om ons heen een v
ons ongunstige wending neemt, moet, w°roor.
gerekend, zoolang de oorlog duurt. Maar wel
deelden zij alleszins termen aanwezig °m
feitelijke vermindering van de troepenmacht on
de wapens over te gaan door een groot aan
manschappen lichtingsgewijs met zoogena»10
klein verlof naar huis te zenden.
Een onbevooroordeelde beschouwing van
politieke en strategische verhouding kan s je0
tot de slotsom voeren dat het gevaar van m
krijg te worden betrokken niet van dien aai'd 'ri
dat een groote krijgsmacht, onder de wapen
voortdurend onontbeerlijk is te achten,
De regeering houdt maar steeds vast aan
bei-
beginsel van een groote legermacht steeds Par8^
te moeten hebben. Het is een standpunt dat
haar gemakkelijk maakt de verantwoordelijk
van alle gebeurlijkheden te dragen, maar bet
betwijfeld worden of door zulk een gedragslij0
veelzijdige belangen van het land het best wor
"ehartigd. j
Verscheidene leden waren voorts van öord®É
dat in elk geval de bezettingen van foiten
liniën voor verreweg het belangrijkste gedee
naar huis zouden kuDnen worden gestuurd. 1
het beginsel de manschappen der oudere licht10
gen te laten gaan en de jongeren te houden, ware
het hier aanbevolen stelsel in overeenstem
wijl toch de jongeren bij het veldleger zijn i°ge
deeld, en de ouderen in de forten en liniën zlJ°
geplaatst.
Men zou gaarne 's ministers oordeel over
denkbeeld leeren kennen en vernemen hoe gr
het aantal manschappen is dat door zulk ee0
maatregel zou worden gebaat.
Door andere leden werd, in verband met
feit dat, waar zoo herhaaldelijk op inperking
bet
der
erin#
legermacht werd aangedrongen en de rege'
nochtans nieuwe vrijheid heeft gevonden gr°°t®r*
stappen in die richting te doen, aangevoerd,
de bezwaren, die hieitegen bestaan, wel gevvich
moeten zijn.
Voorts wezen ze er
dat ten aanzien
va°
verscheidene lichtingen de genoemde maatreg
heeft plaatsgevonden.
Op mededeeling van het standpunt, dat
regeeriDg ten opzichte van de wegzending v
troepen met klein verlof, op ruimere schaal da°
thans geschiedt, inneemt en van de overweginget)j
die zich hierbij voor haar doen gelden, e
algemeen aangedrongen.
Militie, landweer, landsorm. O'mtrc^
de wijze, waarop tot dusverre gebruik isgemaa
van de bevoegdheid om militie, landweer eD
landstorm onder de wapenen te roepen en faou^11
en wat te dezen aanzien de voornemens der re
geering zijn, werden inlichtingen gevraagd.
Nogmaals werd aangedrongen op een bifiU
regeling wat betreft het met verlof zenden va°
de manschappen dienende bij de bereden wape°s'
bij het korps pontonniers en bij de pantsert0
artillerie.
Naar de meening van sommige leden, kan 0
de lichting 1907 van het korps torpedisteD 0?a
huis worden gezonden.
Gevraagd werd, waarom de oudste lichting
der militie in het veldleger niet gelijkmatig 08
den landstorm overgaan.
Inlichtingen werden gevraagd omtrpnt den vrjj
willigen landstorm, naar den omvang, de ontw'
keling en de ervaringeta.
Het komt meermalen voor, hoe milicieDS,
naar de landweer overgaan, bij het veldleg
blijven en niet bij de landweerbataljons wofdeIJ
ingedeeld. Men vroeg naar de verklaring, 01
vreesde voorts, dat de plaatsing van kortgeoefe»
miliciens en landstormmannen bij landweerbat
jons op de geoefendheid dier bataljons een oD
guDstigen invloed zou hebben.
ich'
WEERBERICHT.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verf'1
ju den morgen van 27 Nov., medegedeeld door
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 759.8 te Maastric
Laagste barometerstand 737.9 te Bodo.
Verwachting tot den volgenden dag: zV?a... e
tot matigen wind aanvankelijk uit zuidelij
richtingen, nevelig tot half bewolkt, weinig
geen regen, kans op nachtvorst, zelfde tempe'9
tuur overdag.
Subsidieering Bewaarscholen.
NOTA VAN WIJZIGING van de
verordening regelende de voorwaar
waarop aan besturen van bewaarsch0 1
te Schiedam subsidie uit de gemeente
kan worden verleend.
Art. 2, 3e lid te lezen
met dien verstande dat de bijdrage voor
onderwijzeressen niet kan overschrijden
bij 100 leerlingen het bedrag van f
101-150 „C-
meer dan 150 -3i
po
Op, Ui» Wil
