Staten-Generaal.
tweede kamer.
Binnenland.
-
I 1
Reuter 9£iat uit Washington:
Saulshury, voorzitter van den Senaat, heeft
©en wetsvoorstel ingediend, dat, zoo het van
kracht wordt, de havens van de Vereenigde Sta
ten open zou stellen voor oorlogsschepen der
geallieerden, die koopvaardijschepen convoyee-
ren ter beveiliging tegen duikbootaanvallen en
zulke oorlogsschepen in staat zou stellen in de
wateren van de Vereenigde Staten te patrouil
leeren op jacht naar Duitse he raiders.
Naar verluidt, zou het wetsontwerp de regee
ring aannemelijk voorkomen, als een middel
om den verscherpten duikbootoorlog te beteu
gelen.
Saulsbury zette uiteen, dat het ook van nut
zou kunnen blijken, in de huidige crisis, zon
der oorlogsverklaring van de z ijde der Ver
eenigde Staten.
De correspondent te Washington van de „Köln.
Ztg." seint:
De toestand ontwikkelt zich op hoopgevende
wijze. De algemeene stemming blijft kalm en
ondervindt een zeer gunstigén invloed van de
berichten uit Berlijn, naar luid waarvan de Ame
rikanen in Duitsehiand met veel lioflelijkheid
worden bejegend.
De „Evening Post" constateert, dat Duitseh
iand het afbreken van de diplomatieke betrekkin
gen niet als een doodelijke beleediging opvat,
waarop geen ander antwoord dan een oorlogs
verklaring mogelijk zou zijn. Het Congres is nog
niet bereid om den oorlog te verklaren. Een
dergelijke stap zou het enkel dan ondernemen,
indien de Amerikaansche rechten in volle zee
worden gekrenkt. Evenwel zal het Congres als
één man den President steunen, indien het tot
vijandelijkheden mocht komen.
De correspondent te Weenen van de „Köln.
Ztg." bericht dat het er allen schijn van heeft,
dat Wilson niet voornemens is, eenigerlei wijzi
ging te brengen in het diplomatieke verkeer tus-
schen de Vereenigde Staten en Oostenrijk-Honga-
rije. Tenminste, het verkeer tusschen den Ame-
rikaanschen gezant te Weenen en het departe
ment van buitenlandsche zaken aldaar duurt nog
steeds op de hoffelijkste wijze voort.
De „Morning Post" verneemt d.d. 8 dezer uit
Tientsin, dat de opvatting in officieele kringen
te Peking thans geneigd i9 tot het afbreken van
de betrekkingen met Duitsehiand. Aanvankelijk
was de meerderheid van het Kabinet er voor,
,om niets te doen; maar na ontvangst van de no
ta van Wilson kwam er verandering in de opvat
tingen, en werd mener voorstander van, zich
aan te sluiten bij de politiek der Ver. Staten.
Slechts twee leden van het Kabinet waren daar
tegen.
Men verneemt dat China, alvorens de betrek
kingen met Duitsehiand formeel af te breken,
voornemens is, een protest te richten tot Duitseh
iand^ egen den ongebreidelden auikbootoorlog.
Het zal van het antwoord van Duitsehiand daar
op afhangen, welke gedragslijn de Chineesche re
geering verder zal volgen.
De Duitschers in Peking doen al wat in hun
vermogen is, om van China gedaan te krijgen,
dat het een lijdelijke rol blijft, spelen; maar in
dien de entente-mogendheden hanaig manoeu
vreeren, zullen deze pogingen vergewis blijven.
De Chineesche pers is er over het algemeen
vóór, de betrekkingen met Duitsehiand af te bre
ken.
De „Morning Post" verneemt nader uit Sjang
hai, dd. 9 Februari, dat de Chineesche bladen
melden, dat tengevolge vaa eea conferentie tus
schen eenige ministers en de leiders van par
tijen te Peking, de regeering besloten beeft, den
raad van de Vereenigde Staten op te volgen
en de betrekkingen met Duitsehiand af te bre
ken.
De Duitsche gezant zal zip. paspoort krijgen
en den 17den vertreikkea.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
Het nieuws van de verschillende gevechtster
reinen is over het geheei van weinig belangd
Alleen het Westelijk front trekt eenigszins de
aandacht.
Op ongeveer het geheel© Engelsche front aan
de Ancre en de Somme is het artillerievuur van
alle kalibers buitengewoon levendig; in het bij
zonder in de streek ten O. van Beaucourt en in
het vak tusschen Le Transloy en Sailly.
De Engelschen hebben hier en daar eenige
Duitsche loopgraven vernield en bezet.
AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Men.meldt uit Petrograd:
Duitsche vliegers hebben verschillende ma
len getracht Riga te naderen langs de kust van
de bevroren golf, doch werden door de Rus
sische batterijen verdreven. Niettegenstaande de
hevige koude leggen de Russische vliegers e©n
groote activiteit aan den dag.
Duitsche gevangenen verklaren1, dat een on
ophoudelijke uitwisseling van Duitsche troe
pen plaats vindt tusschen de fronten in Rus
land en Frankrijk.
In bevestiging van het laatste bericht van
den Russischen generalen staf verklaren ge
vangenen, dat de Duitsche infanterie gedu-
rende de laatste gevechten enorme verliezen
leed, in het bijzonder de garderegimenten,
waarvan verscheidene nog nauwelijks 20 man
per compagnie tellen.
Alsdan is aan de orde het wetsontwerp, hou
dende bjjzondere maatregelen met betrekking tot
de lichting 1918.
De heer Duymer v. Twist dringt er op
aan, ten aanzien van lichting 1918 dezelfde ge-
gedragslija te volgen als ten aaQzieu van de lich
tingen '15, '16 en '17. Spr. ontwikkelt zijn
bezwaren tegen het op jeug iigen leeftijd onder
de wapenen komen en geraakt daarbij in een
heftige woordenwisseling met den minister van
oorlog.
Spr. behandelt dan het noodeloos dienstdoen
op Zondag en het steunen van christelijke mill
taire tehuizen. Hij zal voor dit ontwerp alleen
stemmen, als de minister aantoont, dat het nood
zakelijk is en toezegt, dat hij maatregelen neemt
om de in te lyven 18-jarigen te beschermen tegen
de gevaren, welke hen bedreigen. Voorts driDgt
»pr. aan op het ruimschoots verleeneu van studie
verloven en op Let geven van vrijstelling aau de
vrywillige laudstormers, die voldoen aan zekere
eischen. Ten slotte vraagt hij wat geschieden
moet met lichtingen na de lichting 1918.
De heeren Juten, Ter Laan en Mar
chant zullen tegen het ontwerp stemmen om
dat de geheele lichting bezwaar ook van den
heer Duymaer v. Twist als militie zal worden
opgeroepen, de heeren S c h e u r er omdat hij
met overtuigd is, dat het bestaande leger paraat is.
De heer Ruys de Beerenbrouck wil,
als hij voor stemt, daarmede niet verklaard zien,
dat hij den minister den beste acht dien wij
krijgen kunnen.
Spr. behoudt zich evenwel zijn stem voor, daar
hg niet overtuigd is, dat voldoende wöid gezorgd
voor de geestelijke en zedelijke belangen.
De Minister vanOorlog zegt, dat deze
maatregel is een voortzetting van de vroegere
aflossingen.
De laatste landstorrnjaarklasse, waarover spr.
kon beschikken Was die van 1905 Spr. heeft
voortdurend gezegd, dat hij een marge moet vrij
hebben, die marge betrof de jaarklasse 1906 en
1907, maar daarvoor moest de opkomst van de
miliuelichting 1918 vervroegd worden, dat was
ook het geval met de lichtingen 1915, '16 en '17.
Die vervroegde oproeping kon plaats hebben door
het doen vervallen der loting.
Voor de vervroegde oproeping der lichting
1918 moeten de vrijstellingen worden ingetrokken.
Alsook de scheiding tusschen militie-en landstorm.
De tyd van voorbereiding is daarvoor te kort.
De Minister van Oorlog vindt zijn eerste zaak
in de verdediging van het land, met in net in
standhouden van het geesteljjk peil. Men mag
van hem niet meer vergen dan dat bij de na-
deelige inwerkingen beter haar iuvloed uit te
oefeneD. Inderdaad wordt er voor de zedelijke
belangen gewaakt.
Wat de studiebelangen betreft. Spreker beeft
daarmee tot dusver steeds rekening gehouden en
zal dat blijven doen.
Wat de demobilisatie betreft. Spr. zegt dat de
lichtingen 1917 18 en 19 de lasten van het ein
de zullen moeten dragen. Spr. ziet geen middel
om aan de geopperde bezwaren tegemoet te ko
men.
Als het ontwerp wordt afgeweken, zal spreker
met het oog op den zeer beperkten tijd, welke
voor deze procedure beschikbaar is, de verant
woordelijkheid met langer kunnen dragen, met
het oog op de tijdsomstandigheden
De heer Juten repliceert, ook de hier Sc h e u
rer; deze wyst op de noodzakelijkheid van op
heffing van het zedelijk peil.
Dë heer Dumaer v. Twist repliceert, even
eens de heer Merchant die er op aan dringt,
dat na de oproeping der lichting 1918 zal worden
geregeld de splitsing in militie en landweer.
De heeren Ter Laan en Eland sluiten
zich hij den heer Marcbant aan.
De Minister zegt zoo spoedig mogelijk
een wettelijke regeling te zullen treilen dat by
of vóór de demobilisatie een splitsing tot stand i-
gebracht tus-chen miltlie en landstorm 1918.
De heer Juten repliceert kort.
De heer Ruys de Beerenbrouck zegt
dat hjj door den minister gaarne ernstiger iee
veerde houding aanneemt in zake de kwestie f'Kgmgen had gehoord inzake de zedelijke be-
n langen der soldaten,
van de bescherming van de vrijheid der Griek- j De hfter v»n der Voo rt van Zij p (A. R
sche scheepvaart en de aandacht van de Du.it- gy eo 2y„ pariijgenooten hun stem met
sche regeering vestigt op de ernstige gevolgen, zullen leenen aan het ontwerp.
BELGIë.
Naar de ..Commission for Relief in Belgium"
mededeelt, heeft de Duitsche overheid haar gis
teren verwittigd, dat aan de Amerikanen niet lan
ger vergund wordt, hun posten in België en
Noord-Frankrijk te blijven innemen, doch dat en
kelen hunner, o. w. de gezant Whitlock, in Brus
sel mogen blijven, om algemeen toezicht op het
steunwerk te houden. Whitlock zou dan echter
geen aanspraak op zijn diplomatieken rang kun
nen maken en de bedoelde Amerikanen zouden
niet kunnen beschikken over auto'3 of andere
middelen van vervoer. Na overweging van de
ze beslissing is besloten, dat de leden der com
missie onder die omstandigheden met langer hun
verantwoordelijkheid en verplichtingen jegens de
andere betrokken regeeringen en hun plicht je
gens de bevolking van België en Noord-frankrijk
konden vervullen. Derhalve is de Duitsche over
heid verwittigd, dat de Amerikanen zich offi
cieel onttrekken aan het steun-werk en onverwijld
België en Noord-Frankrijk zullen verjaten, behalve
enkelen, die de zaken der commissie zullen Af
wikkelen en zorgen dat er geen stagnatie komt
tijdens de reorganisatie van het steun-werk.
DE DUIKBOOTOORLOG.
Een telegram uit Londen meldt:
De mailboot „Afric", van de White Star Li
ne (11,999 ton) is in den grond geboord; 17 le
den der bemanning worden vermist.
Vijf opvarenden zijn gedood.
De motorsloep „Norvegia" is in den grond
gehoord; de bemanning is gered.
De treiter „Athenian" en de visschersbark „Vic
toria" zijn in den grond geboord. De bemanning
van de „Athenian" is gered.
Het Britsche stoomschip „Foreland" en de trei-
ler „Brissens" zijn in den grond geboord.
ALLERLEI NIEUWS.
In (de Ver. Staten zijn op het ©ogenblik 682
schepen met een gezamenlijken inhoud van
I 209.876 ton in aanbouw.
De Duitsche keizer i's gister weer uit Wee
nen vertrókken.
Keizer Wilhelm heeft keizer Karei de waar
digheid van generaal-veldmaarschalk verleend.
De „Cape Times" dringt erop aan, dat de re
geering d(e diamantvelden in Dtuitsch Zuidwest-
Afrika in vollen omvang zal exploiteeren. Op bet
oogenblik is de productie van die velden 'öen
half millioen karaat in het jaar. Het blad wil,
dat men de grootst mogelijke hoeveelheid aan
diamanten in den kortsten tijd uit den grond zal
haten, en laat uitkomen dat de regeering ook
volgens de Duitsche wet recht heeft op 60 pet.
van de productiehet overschot zou als onder
pand bewaard kunnen worden voor een behoor
lijke behandeling van eigendommen van de ge
allieerden in vijandelijk gebied.
- Reuter pieldt uit Londen
Onder de inschrijvingen op de oorlogsleening
kwam gisteren tal van groote bedragen voor.
De grootste persoonlijk© inschrijving was die van
Sir George Cooper ten bedrage van 2,695,000
pond. De Royal Steamship Company had met
de daarbij aangesloten maatschappijen voor 51/2
millioen pond ingeschreven.
De „Times" verneemt uit Athene:
In haar antwoord aan Duitsehiand betreffen
de de nieuwe duikbootactie verklaart de Griek-
sche regeering, dat zij een uiterst gereser-
die deze duikbootactie kan hebben.
Het eerste gedeelte dezer verklaring' is wel
eenigszins duister, maar het schjjnt hier op
neer te komen, dat Griekenland de Duitsche
concessies voor de veiligheid van de neutrale
scheepvaart niet voldoende acht.
In de wapenfabriek te Piraeus is brand
uitgebroken. De vlammen grijpen snel om zich
heen. Matrozen der geallieerden werken met
de Grieksche brandweer samen om het vuur
te beteugelen. Er zijn reeds veel slachtoffers.
Vergadering van Dinsdag 13 Februari.
Aan de orde is het wetsontwerp tot vaststel
ling van bepalingen in het belang van een meer
afdoende beteugeling van den
Smokkelhandel.
By art. 1 merkt de heer Van Hamel op,
dat het hier een politiemaatregel geldt, die thuis
behoort in een Politiewet en niet in het Straf
wetboek. Spr. hoopt daarom, dat de minister, de
justitieele ambtenaren zal wyzen op den ernst en
de delicatesse van deze bepaling.
De heer Dresselhuys ondersteunt dit
verzoek.
Na verdedtging van het ontwerp door den m i-
uister van justitie, wordt art. 1 z.h.s.
aangenomen.
By art. 3 vraagt de heer Van Hamel den
minister, de Kamer in te lichten omtrent de toe
passing. bij art. 4 meent dezelfde afgevaardigde,
dat verbeurdverklaring van voorwerpen, welke niet
aan den veroordeelde toebehooran te ver gaat.
De heer Van Doorn wijst op den ernat van
het misdryf en acht ook verbeurdvetklariDg van
het geld. dat in het bezit van den smokkelaars
wordt gevonden noodig.
De minister verklaart, dat dit ook zal
geschieden.
Het art. wordt dan, evenals art. 5 en het geheele
wetsontwerp aangenomen.
De minister van Oorlog Bosboom antwoordt
kort.
Het ontwerp wordt met 46 tegen 24 st. aange
nomen.
Vervolgens wordt voortgezet de behandeling van
de
Marinebegrooting 1917.
Verschillende leden voeren hierover het woord
en bepleiten positieverbetering van het personeel
over het amendement- v. d. Voort van Zijp om
den post te verminderen met f 75 000 voor den
bouw van een overdekte zweminrichting te Wil
lemsoord zal later worden gestemd.
De vergadering wordt verdaagd tot Woensdag
morgen half twaalf.
Toevoer naar Nederland.
Op de vragen van dön heer De Meester be
treffende maatregelen in verhand met de belem
mering van den toevoer naar Nederland, hebben
de Ministers Loudon en Posthüma o. m. geant
woord
Feitelijk moet thans, op enkele' uitzonderingen
na, alles, wat van overzee, dus ook uit eigen
koloniën wordt ingevoerd, gedekt zijn door
N. 0. T.-garanties.
Groote moeilijkheden rijzen mede door het
soms maandenlang vasthouden van N. O. T,-
goederen, die reeds hier te lande zijn aangeko-
Gndemndt ons land, voorzoover het betreft
den aanvoer van over zee, van de hiervoor
vermelde maatregelen der geallieerde Mogend
heden nadeel, ook is zulks het geval, waar het
betreft, maatregelen ter zee door de Centrale
Mogendheden genomen. Ook dezen hebben haar
aanvankelijk weinige artikelen bevattende con-
traband-elijsten geleidelijk uitgebreid en daar
mede derhalve de kans voor torpedeering, res
pectievelijk opbrenging onzer schepen vergroot
en de toch reeds onzekere vaart i.er zee nog
meer bemoeilijkt.
Ook onze uitvoer lijdt schade aoor maatrege
len der belligerenten.
Het, ten gevolge van de geografische ligging
van Nederland, in den koop der tijoen zeer toe
genomen transito-verkeer over ons land naar
en van Duitsehiand is tot volkomen stilstand
gebracht, tot schade van allerlei groepen van
belanghebbenden, die direct of indirect hun be
staan in het genoemde verkeer vinden.
De bloeiende directe handel van Nederland
met het buitenland en met zijn overzeese he be
zittingen heeft tijdens den wereldoorlog even
eens in ernstige mate geleden.
Moeilijkheden bij de kolenvoorziening van ons
land zijn ten gevolge van maatregelen van En
geland en Duitsehiand beiden ondervonden; be
zwaren door Engeland in den weg gelegd aan
den geregelden aanvoer uit Amerika van smeer
oliën, benzine, gasolie, petroleum en dergelijke
voor de meest uiteenloopende bedrijven onont
beerlijke en veelal niet te vervangen belang
rijke verbruiksartikelen, deden zich ernstig
gelden.
Het korter of langer uitblijven van grondstof
fen heeft natuurlijk allerlei bedrijfsstoornissen
voor onze nijverheid met zich gebracht.
Van ernstigen aard zijn deze vooral geweest
voor de cacao-, de leder-, de katoen-, de wol- en
de jute-industrie en niet minder ernstig ook voor
de zeepindustrie.
Andere bedrijven ondervinden het bezwaar,
dat de aanvoer van voor die bedrijven absoluut
noodige artikelen, welke van overzee betrokken
worden moeten, geheel is stop gezet. Tot deze
behooren o.a. de bedrijven en instellingen, wel
ke bepaalde rubberartikelen, andere, die el©c-
trotechnische materialen behoeven.
Tijdelijke stagnatie ontstond door den niet-
aanvoer en -aflevering van grondstoffen in de
kapok-, die kurk-, de kaarsen- en ae asbest-in-
dustrieën; evenzoo in de lak-, vernis- en verf
industrie en in de rubberverwerkenue industrie,
ten gevolge van Entente-maatregelen.
De rijwiel- en automobiel-industrie ondervond
en ondervindt nog de nadeelige gevolgen van
het algeheel stop zetten van den aanvoer van
banden, en al is te verwachten, dat door de
inlandsche bandenindustrie al het mogelijke zal
worden gedaan, om in de behoefte van de Ne-
derlandsehe rijwiel- en automobiel-industrie te
voorzien, ten volle gedekt zal deze behoefte
stellig niet, althans niet tijdig, kunnen worden.
Lang in het teeken der „loopende onderhan
delingen" hebben gestaan o. a. de vlechtindu-
strie, de borstel-industrie, de touwslageryen en
de linnen-industrie.
Terwijl tot voor enkele maanden de handel
in tabak, koffie en kinabast uit Nederi.-lndië vrij
was, d. w. z. deze artikelen niet aan den N. O.
T. geconsigneerd behoefden te worden, is daar
in voor de beide eerstgenoemde verandering ge
komen.
Terwijl de aanvoer van qverzee van tabak
eerst in de laatste maanden den druk der maat
regelen van Britsche zijde ondervond, is voor
onzen tabekshandel en vpor onze tabaksindu
strie het door Duitsehiand uitvaardigen van in
voerverboden voor tabak en sigaren en voorts
het doorvoerverbod, belettend onzen uitvoer
naar Zwitserland, zeer nadeelig geweest.
Stopzetten van den aanvoer van koffie en van
thee en buitengewoon lang tegenhouden van de
aflevering van hier te lande reeds aangevptrde
partijen dier artikelen is voor den handel in
deze verbruiksartikelen van zeer groot nadeel
geweest.
Lijdt de nijverheid aanmerkelijk schade van
de door de oorlogvoerenden genomen maat
regelen, niet minder is dit het geval met land
en tuinbouw.
Het lang vasthouden door Engeland van la
dingen pyriet, bestemd om in zwavelzuur- en
kunstmestfabrieken verwerkt te worden, heeft
niet alleen de betrokken industrie, doch ook de
distributie van kunstmest en dus de daarvan
afhankelijk land- en tuinbouwbelangen geschaad,
terwijl het niet vrij geven dan na langdurig op
onthoud in Britsche wateren van ladingen
kunstmest in het zelfde opzicht nadeelig heeft
gewerkt en nog werkt.
Er is achterstand in den aanvoer van brood
graan.
Bij herhaling zijn schepen genoodzaakt gC'
weest materialen, bestemd om aan de artillerie-
men, doch wegens bezwaren der Britsche Re
geering niet aan de verbruikers kunnen w orden inrichtingen tot oorlogstuig te worden verwerkt
afgeleverd. j te lossen en in Britsche havens achter te laten-
De zeer scherpe controle op onzen aanvoer Verdere verscheping uit Amerika werd in ver
van overzee brengt uit den aard aer zaak ook band hiermede dan zekerheidshalve stop gezet
mee even scherp toezicht op onze scheepvaart, tot na vaak langdurige onderhanaelingen de be-
zich openbarend in voorgeschreven route, aan- doelde materialen werden vrijgelaten,
loopen van bepaaldelijk aangewezen Engelsche By hernieuwden aanvoer ondergingen zulke
havens en derhalve een niet te vermyden tijd- zendingen soms weer hetzelfde lot. Een en ander
verlies, dat op zijn beurt oorzaak is van ton- heeft er toe geleid, dat de aanmaak van patrO'
nage-vermindering. nep b.Vj belangrijk® ataguati® ondervond-
