Staten-Generaal.
Gemengd Nieuws.
torpedo's af te stuiten. Sómmige der versper
ringen dragefa een blijvend karakter, sommige
worden telkens verwisseld en sommige worden
gemaakt met tijdelijk verankerde torpedo's. Ten
einde de onzijdige schepen, die aankomen of van
een Italiaansche haven vertrekken, tegen alle
gevaar te beschermen, is een bijzondere dienst
ingesteld om hun den te volgen weg aan te wijzen.
De militaire eischen laten, naar de Italiaansche
regeering npededeelt, niet toe, bijzonderheden over
de ligging van de gevaarlijke gebieden mede te
deelen. (»St.ct.«)
Opgave van meel- en bloemvoorraden.
Door den minister van Landbouw is tot de
burgemeesters de navolgende circulaire gericht
Ik heb de eer u mede te deelen, dat ik het
noodzakelijk acht, dat aan het Centraal Brood
kantoor de hoeveelheid bloem en meel bekend is>
welke de bakkers, koek- en banketbakkers en
winkeliers thans in voorraad hebben.
In verband hiermede draag ik u op ingevolge
artikel 9, lid 1 van de Distributiewet 1916, by
schriftelijke vordering opgave te vragen van de
op 12 Maart a.s. aanwezige voorraden ongebuild
meel, Amerikaansche en inlandsche bloem, bij
bakkers, koek- en banketbakkers en winkeliers
(handelaars in bloem en meel).
Wenschelijk zal het zijn de betrokkenen te
wijzen op de strafbepalingen vervat in artikel 14
van evengenoemde wet.
Ik verzoék u het resultaat dezer meel- en
bloemopgave, vóór 31 Maart a.s. mede te deelen
aan het Centraal Broodkantcor. (»Stct.«)
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 9 Maart.
De algemeene beschouwingen over het 80 mil-
joenontwerp in zake de beschikbaarstelling van
levensmiddelen worden met de replieken voort
gezet.
De heer van Doorn bestrijdt verschillende
sprekers en laakt het in de uitvoerpolitiek van
de. regeèring dat de uitgevoerde artikelen zijn
geruild tegen geld. en niet tegen hier noodige
zaken.
De heer Sannes vraagt inlichtingen over
de toekomst met betrekking tot nieuwe uitvin
dingen en methoden en tot den beschikbaren
oogst Hij dringt nog op verschillende zaken
aan en acht de minimum ppijzen voor den nieu
wen oogst te hoog.
Spr. meent voorts, dat bij de schriftelijke
behandelin'g niet is gebleken, dat de 80 miljoen
een maximum krediet uitmaken.
De heer van Beresteyn vraagt voor de
minimum prijzen overlegging van hét taxatie-
rapport. Spr. verlangt voor de gemeenten de
bevoegdheid om levensmiddelen beschikbaar te
stéllen, zelfs tegen prijzen beneden die van vóór
den oorlog
De heer WijkersloothdeWeerde-
s t e ij n betuigt evenals de vorige spreker
instemming met de rede van den minister. Hij
bepleit verder een wijziging van de Distributie-
Wet, om de kosten van de beschikbaarstelling
van levensmiddelen door de gemeente beneden
de maximum prijzen ten haren laste te laten
komen.
e heer van Vuur en bepleit eveneens1
wijziging van art. 4 der Distributiewet.
Het aftreden van den heer van Gijn vindt
spr. nu nog raadselachtiger.
De heer van den Tempel vfaagt, of de
minister den maximumprijs van de aardappelen
zal verhoogen.
De heer Schaper vindt het beleid van den
minister, o. a. met betrekking tot de bepaling
van •minimum-prijzen voor landbouwproducten,
onvast en komt ér voorts tegen op. dat men
honderden hectaren boerekool laat verrotten
De heer Visser v. IJ z e n doorn be
pleit eveneens wijziging van de Distributiewet,
als de gemeenten blijk geven de leidiDg van den
minister niet te willen volgen.
De heer Pat ij n acht het gewenscht, dat er
aan den laster en de verdachtmaking in het
land tegenover den minister een eind komt.
De crisiskwestie, waaraan spr. ook enkele
woorden wijdt, kan z. i. bij dit debat niet tot
klaarheid komen.
Spr. dient ten slptte êen motie in, om de
vrijheid van de gemeentebesturen te beperken,
indien zij in belangrijke mate den verkoopprijs
der goederen, bedoeld in art 1 der Distributie
wet mochten bepalen beneden den prijs, door
den minister vastgesteld.
Naflat besloten is eenige ontwerpen aan de
agenda toe te voegen en het voorstel Rutgers
om ook. de credietaanvrage voor de samenstel
ling van dë fadé'nvan arbeid en het aanpas
singswetje op de agenda te plaatsen, is ver
worpen met 36 tegen 18 stemmen, wordt, bij
stemming links t gen rechts, een voorstel Duys
om de motie-Parijn op een nader te bepalen dag
te behandelen aangenomen met 36 tegen 17
stemmen.
De heer Tro elstra acht het slot van de
rede van minister Posthuma ontactisch, omdat
deze zich vooral richtte tot de sociaal democra
ten wien een voortgaan met het zich opleggen
van zelfbeperking bij hun critiek daardoor
moeilijk wordt gemaakt.
Spieker wenscht het recht van onbeperkte
critiek, zelfs van onbillijke en onjuiste critiek,
te handhaven en acht het noodig de stem van
het volk, dat lijdt, hier nog eens te doen hoo-
ren, om te voorkomen, dat men. zal gaan insla
pen op het succes van den minister.
Sterk critiseert spr. hierna de houding van
het dagblad de „Telegraaf, welke hij kwalifi
ceert als een systematisch streven om het ver
trouwen in de regeering te ondermijnen.
Vervolgens dringt spr. aan op betere organi
satie by de distributie van kolen.
Voor zoover de regeering het budgetrecht der
Kamer zal eerbiedigen, heefr spr de verklaring
van minister Gort van der Linden met genoegen
vernomen in zake het 80 millioen ontwerp.
Spr. zou, zoo het eenigazins mogelijk is, aan
België pootaardappelen willen geven als zij er
ons om vragen.
De heer Scheurer komt op voor de
ambtenaren, die den minister steunen en tegen
wie hier een beschuldiging is geuit.
De heer Duys repliceert, bespreekt de gestie
van het graanbureau.
Spr. stelt een motie voor om de samenstelling
van het graanbureau te wijzigen.
De motie zal op een nader te bepalen dag
worden behandeld.
De heeren Teenstra en Eerdmans
repliceeren.
Minister Posthuma zegt dat er van een
wijziging in het Rijksgraanbureau als de heer
Duys bedoelt niets kan komen.
Spr. heeft geen behoefte aan wijziging van de
distributiewet. Spr. zegt dat ten aanzien van
hulp aan België in deze omstandigheden voor
zichtigheid geboden is.
De Minister van Binnenlandsche Zaken kan
op de vragen van den heer Van Vuuren in
zake de aftreding van Mr. Van Gijn niet nader
ingaan. Indien de kortheid van spr.'s verklaringen
een fout is dan meent hij dat het te laat is
voor hem om zich te verbeteren. De bedoeling
is natuurlijk niet, dat het crediet met geen
cent mag worden overschreden als het toe
gestane bedrag maar redelijkerwijze wordt in
acht genomen. Zoo noodig zal anders de regee
ring met een suppletoir crediet komen.
De Minister van Financiën zal bij een nieuwe
aanvrage een woord hebben mee te spreken
en kan hij overeenkomstig zijn verantwoorde
lijkheidsgevoel daarmee niet instemmen, dan kan
spr. hem niet vast houden.
De heer Patjjn trekt zijn motie in.
Het wetsontwerp wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
morgen half twaalf.
Bevroren aardappelen. Uit de »N.
Prov. Gron. Ct."ïUit verschillende plaatsen in
Drente en ook uit de Groninger veenkoloniën,
wordt gemeld, dat er heel wat aardappels, die van
de dikke winterlaag waren ontdaan, zya bevroren.
Bij verschillende stations van den Noordooster
waar men sinds eenige dagen bezig was met het
laden van aardappels voor Holland, bleek gister
morgen, dat de aardappels zelfs in de gesloten
wagens waren bevroren. In de veenkoloniën, waar
schepen vol ter verzending gereed liggen, moeten
ook veel aardappels bevroren zyn."
Risico bij vervening. By de verveners,
schryft het sN. v. d. D heerscbt dit voorjaar
onrust wegens de onzekerheid van het bedrijf in
de naaste toekomst.
Wèl zijn de turfprijzen buitensporig hoog
doch de laatstelijk bestede huurprijzen zijn ook
veel te hoog geloopen(huursommen die voor
eenzelfde perceel van f 3000 tot f 7000 opgeloopen
zijn, ge»en daarvan een denkbeeld) en dan daar
bij de verhoogde loone schen maken bet bedrijf
zeer riskant, vooral ingeval in den loop van dit
jaar de vrede mocht komen als wanneer by te
verwachten spoedige groote aanvoeren van kolen
een plotselinge en groote daling in de turf-
prijzen als zeker zou moeten worden geacht.
De looneischen zijn nog altyd niet door de
Verveners te WeerdiDgermond, Valkersmond en
Emmer-Compascuum ingewilligd, en enkele zyn
op het punt te besluiten om hun veen dit jaar
geheel of gedeeltelijk te laten »zitten«.
Gasmaskers.In »HetReddingwezen«schrijft
de heer E. van Waegeningh, militair apother le
klas, over gasmaskers, die in de legers zyn inge
voerd, nadat, in April 1915, voor het eerst gebruik
was gemaakt van vergiftige gassen om den vijand
buiten gevecht te stellen. De voornaamste onder
deze gassen is het chloorgas en er moest dus een
stof gezocht worden, die de gevaarlijke eigen
schappen van bet chloor neutraliseerde. Deze stof
is het antichloor of jhyposulfieU, wetenschappelijk
ïthiosulfas natricus« en kan men de met chloor
bezwangerde lucht laten stryken over een met
hypo bedekte oppervlakte, dan zal de lucht weer
voor inademing geschikt worden. Gezocht moest
worden naar een materiaal, dat gemakkelijk hypo
inneemt, om dit materiaal dan in het gasmaker
te doen, in de opening waar het ehloer zal bin
nenkomen.
Het met hypo gedrenkte materiaal zuivert de
lucht, die bij het inademen haar gevaarlijke
eigenschappen verloren heeft.
Hier, in Nederland, schryft de heer v. Waege
ningh verder, hebben wy in het zeegras een in-
landsch materiaal, dat, voor besproken doel, aller
lei voordeelen biedthet is in nagenoeg onuit-
puttelijken voorraad aanwezig, het is goedkoop en
heeft ook overigens genoeg goede eigenschappen
om het voor gasmakers aan te bevelen.
Voor een verblijf van 10 a 20 minuten in oor-
logs-chloordampen is een masker Doodig, dat 50
75 G. hypo bevat (by langeren duur van den
aanval is het hypo-verbruik, vooral by het begin
en het einde van den aanval, meer bescheiden).
Ten einde de stof steeds in bruikbaren, d. w. z.
opgelosten, vochtigen toestand by de hand te
hebben, wordt zij door zachte warmte (in haar
kristalwater^ gesmolten en de bovengenoemde
hoeveelheid er van veimengd met 20 a 30 G.
glycerine, dat wateraantiekkende eigenschappen
bezit, waardoor uitdroging voorkomen wordt.
Met de nu verkregen hypo-oplossing, wordt on
middellijk een bepaalde hoeveelheid zeegras in
aanraking gebracht, zoodat dit er geheel mede
wordt doertrokken. 20 G. zeegras kan zoodoende
een hoeveelheid oplossing, gelijk staande met 50
G. hypo, gemakkelyk opnemen. En omdat de
mogelykbeid nooit geheel is buitengesloten, dat
bij tyd en wijle ook zure, nitreuze, giftige dampen
te bestryden zullen zijn, zou aan de bovenbedoelde
oplossing nog een bepaalde hoeveelheid koolzure
soda kunnen worden toegevoegd.
Het gasmasker bestaat uit twee gedeelten. Voor
eerst een stuk dun gemakkelijk vervormbaar me
taal, waaraan door uitkloppen of 3tampen de vorm
van de onderhelft van het gelaat gegeven is en
dat, zoowel door bijwerking en bij buiging van den
gebruiker als door aanbrenging van een voering
met een daarvoor geschikt materiaal, den drager
goed past en derhalve na het vastmaken der be
vestigingsbanden elke gemeenschap tusschen diens
neus en mond met de buitenlucht onder het mas
ker door belet. Verder een metalen koker, zoo
groot, dat hjj 20 G. van het op bovenaangegeven
wijze geprepareerde zeegras, losjes daarin gestopt,
kan bevatten, welke over een met neus en mond
correspondeerende opening in het masker is ge
soldeerd.
Aan beide einden is deze koker met n&uwmazig
kippengaas afgeslotende bevestiging van het
gaas aan den voorkant geschiedt met een ring
met bajonetsluiting, om verwijdering van het ver
bruikte gras en aanvoer van een versche hoeveel
heid (uit den voorraad, al of niet in kokertjes) op
eenvoudige wyze mogelijk te maken.
Het spreekt van zelf, dat een instrument voor
oorlogsgebruik aan hoogere eischen moet voldoen
dan daaraan by laboratoriumproeven kunnen ge
steld worden en, daarom ligt het voor de hand,
dat bij proeven op grootere schaal te velde mis
schien zal blijken, dat aan het boven beschreven
masker hier of daar nog wel de een of andere
verbetering zal aan te brengen zijn. Dit kunnen
evenwel slechts kleinigheden wezen. Aan hst
theoretisch beginsel, dat hier in de allereerste
plaats de spil moet wezen, waarom het andere
draait, werd voldaan, terwijl daarbij met alle
eischen van de praktyk werd rekening gehouden,
voor zoover deze bekend waren.
Oorlogsprijzen voor oude N eder-
landschekunst. By Lepke te Berlijn is de
verkooping begonnen van de schilderijenverzame
ling van den overleden Kommerzienrat Michel uit
Mainz. Binnen twee uur had de verkooping reeds
meer dan een half rpillioen Mark opgebracht. De
»Vossische Zeitung« schryft daaroverDe
verkooping is de meest succesvolle geweest, die
wy in langen tyd hebben gehad. De kwaliteit
van de stukken was ook bijzonder gelijkmatig.
Daarom was het bezoek bijzonder groot. De Ber-
lijnsche musea waien door Frtedliinder vertegen
woordigd, die voor 30.000 Mark een vroeg werk
van Van Dijk kocht. Dusseldorf kocht voor
f 14 400 Mark een zeer kleurige Boursse. De
voornaamste verzamelaars Von Pannwitz, Marcus
Koppel, Siebert waren zelf aanwezig of lieten
zicb, zooals Von Scbwabacb, vertegeuwoordigen.
Desniettemin kwamen de hooge prijzen toch voor
een groot deel uit de ryen van volkomen onbe
kenden.
Men moet zich werkelijk afvragen, zoo zegt het
blad, waar dat heen moet. En men kan slechté
hopen, dat de ernstige |zaak van de kunst niet
eindigen zal in sport en een belacheljjk snobisme.
Dit gevaar is langzamerhand echter zeer dreigend
geworden. Drie kwart millioen de opbrengst
van de auctie voor 82 oude Nederlanders, waar
onder er geen enkele van den eersten rang is,
dat is een resultaat, dat te denken geeft. Eenige
prijzen mogen als bewijs dienen. De hoogste
prjjs 76.800 M. werd besteed voor 'n tooneel in
het lokaal van een wacht, van Pieter de Hoog.
Wel een zeldzaamheid, ja een unicum byoa,
maar zelfs als zoodanig nog zeer veel te duur'
betaald. Het schoone stilleven van Jan Fijt 1
naar onze meening het kostbaarste werk van de
verkooping kostte 31.500 Mark. Een rivier
landschap van vader Ruysdael brengt 26.700
Mark op. Van Gooyen, die niet zeer represen
tatief vertegenwoordigd is, wordt kolossaal be
taald met 26.100 en met 31.100 Mark. De Os-
tades stegen op 14.000 en 21.000 Mark, de Tiniers
op 11.000. Daar tegenover brengt de Brouwer,
die echter niet heel zeker is als origineel stuk,
slechts 12.100 Mark op. Een mooie Rust op de
vlucht van P. Breughel wordt voor 72Ó0 Mark goed
koop verkocht.
Opdryving der theepryzen.
Door de Thee-Commissie, secretariaat Amster
dam, is onderstaand schryven gericht aan den
theehandel.
Er heeft in de 22 Februari j.l. gehouden thee
veiling een opdrijving der pryzen plaats gevonden
die, alhoewel uit allerlei oorzaken te verklaren,
toch niet voldoende reden van bestaan had. Im
mers, de voorraden in het land zyn ruim voldoen
de en zal het aanbod in veiling van nu af aan
weer geregeld p aats vinden. De hoeveelheid is
bepaald op ca. 10.000 kisten per 3-weekscbe vei
ling dus even groot als het aanbod, dat de Ne-
derlandscbe Overzee Trust Maatschappij 'n 1916
toestond. Pakbuismeesteren van de Tbee hebben
reeds per annonce in de dagbladen bekend gemaakt,
dat de tbee, benoodigd voor de najaars veilingen,
te houden op 15 Maart, 5 April, 26 April, 18 Mei,
7 Juni, 28 Juni en 19 Juli a.s., reeds aanwezig is
en tydig voor iedere veiling wordt vrijgegeven.
De regeering heeft geen genoegen genomen met
het opvoeren der detailprijzen na de 22 Februari-
veihug. Zjj verlangt, dat die tot een meer normaal
peil zullen worden teruggebracht. Maatregelen
moeten genomen worden, om zoowel de speculatie
in het artikel, als het houden van te groote
voorraden door enkelen tegen te gaan, terwjjl een
regelmatige distributie moet worden bevorderd.
Reeds werd een advertentie door de Nederland-
sche Overzee Trust Maatschappij 'n 6e dagbladen
geplaatst.
De oude voorraden ook die in consumptie
opgeslagen zullen geïnventariseerd, overtollige
partijen, in consumptie ofentrepót voor distributie
bestemd worden, het zal slechts aan reëele dis
tri buanten en verpakkers van thee worden toe
gestaan de voorraden te houden, die zij voor hun
melange en omzet noodig hebben. Speculatie in
het artikel zal ten strengste worden tegengegaan.
De gegevens, die belanghebbenden door deze
maatregelen verplicht zijn te verschaffen aan de
Thee-Commissie, zullen door haar voorzitter en
secretaris, onder geheimhouding aan de N. O. T.
worden overgelegd.
Aan hen, die partijen thee in consumptie heb
ben opgeslagen, in het vertrouwen, deze na den
oorlog te kunnen uitvoeren, wordt medegedeeld,
dat het niet in de bedoeling der regeeriDg ligt/,
uitvoer uit het vrije verkeer na den oorlog toe
te staan.
Het is van belang voor den handel te vernemen,
dat een consent is uitgeseind voor de verscheping
van 36.000 kisten thee uit Indië gedurende de
eerstvolgende maanden.
De fabrieken ip Frankrijk. Een
Amerikaansch journalist heeft een interview ge
had met den heer Loucheur, den Franschen
onder secretaris voor munitie.
De „Daily Express" publiceert een verslag van.
dit interview, dat o. a. de volgende belangwek
kende bijzonderheden bevat:
Reeds dadelijk bij het begin van den oorlog
verklaarde Loucheur, dat, alhoewel Frankrijk al
het noodige patriotisme kon leveren, de draai
banken van Amerika zouden moeten komenen
voorts, dat er naast de staats-munitiefabrieken
in Frankrijk nog bijzondere fabrieken voor het
zelfde doel moesten opgericht worden.
Minister Millerand droeg hem op, voor de
noodige Amerikaansche machinerieën te zorgen.
In November 1914 teekende Millerand de con
tracten voor de uitrusting van twee enorme
fabrieken en reeds den volgenden dag vertrok
eene missie naar Amerika, waar zij de benoo-
digde machines en gereedschappen, tot een
bedrag van 10 millioen francs kocht.
Vervolgens kocht Loucheur te Lyon een aantal
groote nieuwe gebouwen, die voor een mon
sterabattoir bestemd waren en twee maanden
later waren die tot munitie fabrieken ingericht.
Dertig dagen na de verscheping der machines in
Amerika draaiden zij reeds in de fabrieken te
Lyon.
Op ditzelfde tijdstip werd in een der voor
steden van Parijs een bijna half zoo groote
fabriek opgericht. In deze beide fabrieken wer
ken thans meer dan veertien duizend arbeiders
en nooit zijn er in Frankrijk fabrieken met zoo
groote productie geweest. Alles wat met de
projectielen nijverheid in verband staat, wordt
hier gemaakt, niet alleen de granaten, maar
ook de ontstekings inrichtingen en hiervoor zijn
een groot aantal bewerkingen noodig. Het groot
ste deel van een granaat is een tamelijk grof
stuk werk. maar de ontstekingsinrichting bestaat
uit 22 deeltjes, die met zoo groote nauwkeurig
heid moeten afgewerkt worden, dat het oorspron
kelijk slechts op machines'voor de lucifers fa
bricage kon verricht worden.
Daarna ontstond de noodzakelijkheid om, in
navolging van den vijand, stikgassen te maken.
Van den dag af. toen besloten werd die te ta-
briceeren, tot dien, waarop de eerste inrichting
hiervoor in werking was, verliepen juist twee
maanden.
De behoeften van het Duitsche
1 e g e r. Het Duitsche Kriegserniihrungsamt
maakt eenige cijfers openbaar om aan te too-
nen, dat Duitschland nog meer te voeden heeft
dan de burgerlijke bevolking en de anderhalf
millioen krijgsgevangenen.
Het departement somt daarvoor op, wat aan
het leger uit Duitschland geleverd werd. Alle
opgaven zijn in tonnen (1000 kilogram).
In het eerste jaar van den ooriog, dus van
1 Augustus 1914 tot einde Juli 1915, zijn in
het veld gezonden 388 539 tonnen bakmeelin
het tweede jaar van den oorlog van begin Au
gustus tot eind 1916 795 606 ton. Het meel vooi'
toebereiding van voedsel is daarbij niet inbe
grepen. Er komen nog bij in de eerste twee
jaren .van den oorlog 40.375 ton beschuit, die
uit Duitschland moesten komen. Aan vleesch
en verduurzaamde vleeschwaren werd levend
vee en verduurzaamde vischgerechten niet mee
gerekend in het eerst jaar van den oorlog
voor het leger uitgevoerd 94.965 ton, in het
tweede jaar van den oorlog 159.170 ton. Gezou
ten haring 107 ton in het eerste jaar, in het
tweede jaar 18.685 ton. Daarbij komt nog een
groote hoeveelheid gezouten en gerookte visch-
Rijst in het eerste jaar 17.168 ton, ih het tweede
jaar 28.881 tongort 8116 ton, in het tweede
jaar 16.598 ton; grutten respectievelijk 38.l£>2
en 11177 ton; gries 38.172 en 10.628 ton; ervf-
ten en boonen 33 028 en 49 167 ton; macaroni
en vermicelli 81.153 en 21.839 tongedroogde
