Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
nnn
115
Gratis Ongevallen verzekering
40st© Jaargang.
Zaterdag 31 Maart 1917.
No. 11800
mreertoutii op ia poli» vermelde voorwaarde».
Liturgie.
De goede Week.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Bureau: Boterstraat 50. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
A bonnementen per 3 maanden 1.50,. per week 12 cent, per maand
60 ct„ franco p. post ƒ2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
De
Liturgisch gesproken is de week voor Paschen
wel de mooiste week van het kerkelijk jaar.
Zoo overwèldigend is, we mogen wel zeggen de
dramatische voorstelling van het groote verlos
singswerk, dat we het alleen kunnen doorvoelen
in eigen hart; dat beschouwingen over de plech
tigheden dier heilige dagen alleen maar mogen
zy» verklarend en uitleggend, opdat door 'twèl
verstaan de genadenrijke invloed te grooter zij
En dan valt nog zoo veel te zeggen dat voor
ieder dier dagen alleen we de beschikbare ruimte
meer dan noodig zouden hebben. Als we 't daar
om wagen in 't algemeen te beschouwen de ge
heele goede week, dan heeft dit geen ander
doel dan op te wekken tot het aanschaffen van
een of ander geschrift, wat de goede week in
haar geheel behandelt en verklaart ons dan,
wel voorbereid, de plechtigheden zelve mee te
1even
De goede week brengt ons de meest aangrij
pende viering van het R. Lijden des Heeren.
Niet meer in 't algemeen zooals in de Vasten-
weken wordt ons over dat lijden gesproken,
maar voet voor voet gaan we mede den weg van
smaad en naamloos leed. En hierbij is het zaak
ons wel te herinneren dat de liturgie niet alleen
de herdenking viert, maar voor de goedgestem-
den wordt tot een vernieuwing van de groote
genadenuitdeelingen, die met den zoendood van
Christus een aanvang namen. Zoo ligt dus het
es uit voor de hand, dat we, door het H. Mis-
munie V6 W,°neD' meei' DOg door de H .Com-
mume te ontvangen, „onze ziel vervullen met
genade en het onderpand ons verzekeren der
eeuwige glorie*. In, verband daarmede kan
goed zijn ons te herinneren dat in vroeger dagen
deze geheele week als heiligendagen werd ge-
vmrd - een prikkel voor ons om desnoods een
offertje te brengen om de grootste plechtig
heden persoonlijk mee te maken.
't Spreekt van zelf dat deze laatste week der
Vasten ook de week is van strengere boeten-
Onzen geestelijken dood in de Paaschbiecht, onze
glorievolle verrijzenis in de H. Paascheommunie
kunnen we wel niet zorgvuldig genoeg voorbe
reiden En is het al waar, dat van onze zwakke
°ffefjea worden gevraagd, de gedachte
aulus woord „als we met hem geleden
°;m' zullen we ook met Hem verheerlijkt
Of en moge ons aanzetten om blijmoedig ons
ze ven te versterven in blijvende gemeenschap
met den Man van Smaiten.
t Was oudtijds ook de laatste week voor het
Plechtig ontvangen van het H. Doopsel door de
doopleerlingen.. Moet het voor ons niet een her-
nneringsweek zijn aan ons eigen Doopsel La-
en we toch Gode dankbaar zijn, dat voor ons
deze week de vernieuwing is van al zijn groote
genadendat wij niet behoeven te verzuchten
haar de eerste openbaring van Gods liefde aan
ons bij onze bekeering, maar dat wij van jongs
af aan hebben mogen genieten van de volle
nitdeeling zijner overvloedige weldaden. En stemt
°ns die gedachte tot ernst en schaamte „wilt
dan uwe zielen verharden maar laten we onzen
Paaschbiecht beschouwen als onze geestelijke
Wedergeboorte, waar we opnieuw, en nu voor
goed, „den ouden mensch afleggen" om te gaan
loven naar den nieuwen mensch, die geschapen
in rechtvaardigheid en heilige waarheid."
Moge., deze al te geringe bespreking over de
goede week, bovengenoemd gevolg hebben, dat
velen uit de overvloeiende bron der Liturgie van
deze week persoonlijk putten gaan tot hun
overgroot voordeel in die dagen zelve en een
langblijvend geluk daarna.
De Nederlandsche Expert.
Reuter seint uit Londen
Leverton Harris, staatssecretaris van, het mi
nisterie van Blakkade, zei gisteren in zijn te
Worcester gehouden rede, dat de strijd tegen
de onderzeeërs niet zonder succes was. We zijn
niet voldaan, aldus spr., maar De Duitschers
evenmin. Waarschijnlijk kunnen wij minder on
tevreden zijn dan de Duitschers. We zijn lang-
Advertenttön: 16 regels 92 ct.elke regel daarboven 20 cj, 3 tuaal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeeiingen 40 ct. p. regel
Speciale conditiën voor herhaaldelijk ad verteeren. Tarieven worden op aanvr age
toegezonden.
^invaliditeitS Z U U voet o^g- - -
:.l!ng_wor gewaarborgd door de Hollandschê Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam
bij verlies
van
een daim;
bij verlies
van een
wijsvinger;
verlies van
eiken ande
ren vinger
zamerhand tot het inzicht gekomen hoe laag
het moreel staat van de bemanning der Duit-
sche onderzeeërs. Geen ton voedingsdeelen of
meststoffen bereikte Duitschland, zoodat de pro
ductie daar achteruitgaat.'
Er was een groote vermindering waar te ne
men in den invoer uit Nederland in Engeland
en een aanmerkelijke vermindering van uitvoer
uit Nederland naar Duitschland. Engeland is
thans de goedkoopste,markplaats voor voedsel
in Europa. De houding der Deensche boeren'
was zeer welwillend jegens ons. Op spek alleen
hebben ze zes millioen pond sterling verloren
door Duitschland niet te leveren. -Van October
tot December 1916 kregen we veertien maai
zooveel kaas uit Nederland als in het overeen
komstig fijdperk in 1915, terwijl'de Duitschers
slechts twee derde van het vorige jaar kregen.
Van spek en varkensvleesch kregen we honderd
vijftig maal zooveel, Duitschland' slechts het
derde deel van de vorige hoeveelheid. Boter
kregen we vijf en veertig maal zooveel Duitsch
land slechts de helft van den vroegeren invoer
(Reuter)
Regeeringsvarkens.
In verband met het bericht, dat de distribu
tie van levende varkens, die 2 April zou zijn
aangevangen, om administratieve redenen zou
worden vertraagd, kunnen wij thans mededee-
len, dat de eerste aanvoer van regeeringsvarkens
heden over een week kan worden verwacht.
Raad van State.
Naar het „Vaderl." verneemt, is binnenkort
"e benoeming te wachten - ter voprziening in
de vacature, ontstaan door het overlijden vari
mr. Huber - van mr. Th. H. de Meester, lid
van de Tweede Kamer (voor Den Helder) tot
lid van den Raad van State.
Sensationele mededeeling.
De „Tijd" schrijft
Eergisteravond heeft minister Treub op het
einde der avondvergadering een ietwat sensa
tioneele mededeeling gedaan. Hij zette in het
kort zijn plannen op finantieel gebied uiteen
De opeen ten voor de leening 1914 blijven.
Over eenigen tijd zal een nieuwe leening noo
dig zijn van vermoedelijk 250 millioen, welke
leening zal worden samengesmolten met die van
1914, met een langeren aflossingstermijn van
b.v. 40 jaar.
Om echtei zoo mogelijk een snellere aflossing
te bereiken, wil de heer Treub - en ziehier
het sensationeele het geheele levensverzeke-
rings- en brandverzekeringswezen tot Staats
monopolie maken.
Wij zijn zeer nieuwsgierig naar meer uitvoe-
rige bijzonderheden over dit voornemen, dan
deze loutere aankondiging.
Het, komt ons toch voor, dat de Minister een
voornaam instituut in het economisch leven
wil verstairen tot een staats-socialistische in
stelling.
Wat ons van een vrijzinnig-democraat als
mi. Tieub niet verwonderen zou, vooral niet in
de steike positie, welke hij, na het heengaan
van Minister Van Gijn, in het kabinet en het
parlement inneemt.
Het is volkomen waar, dat wij in dezen ab-
normalen tijd aan veel staats-socialistisch getinte
en ook wel aan werkelijk staat-socialistische
maatregelen gewoon zijn geraakt.
Echter waren deze steeds van tijdelijken aard;
in het leven geroepen voor tijdelijke nooden,
bestemd om te verdwijnen, zoodra de oecono-
mische toestand weder normaal is.
Maar hier geldt het een b.l ij v e n d e n maat-
ïegel; een staatsbedrijf wordt ingesteld en
nog wel^ een monopolie om een t ij d e 1 ij k
„malum niet op te heffen, maar alleen te ver
korten.
Het plan van minister Treub zal dan ook
stellig bestrijdig ondervinden.
Immers het particulier initiatief is ten onzent
geheel in staat het verzekeringsbedrijf uit te
oefenen.
Et bestaat dan ook voor de overheid geen
grond, om in te grijpen.
Het schijnen echter de winsten van de ver
zekeringsmaatschappijen te z(jn, welke de mi
nister zoozeèr bekoren, dat hij ze in de staats
kas 'wenscht te doen vloeien.
Het min of meer winstgevende van een be
drijf zou dan een titei worden om op de lijst
der staatsbedrijven te komen I
Zoo stevenen wij recht af naar het staats
socialisme heen
W.
J. Stokvis Koninklijke Fabriek van
Metaalwaren.
W J. Stokvis Koninklijke Fabriek van Metaal
waren te Arnhem heeft te 's-Gravenhage een
filiaal ingericht aan de Heerengracht no. 9.
Het eigenaardige gebouw, naar hel ontwerp van
den architect J. Limburg vervaardigd, tiekt dade
lijk de aandacht van den voorbijganger.
De voorgevel is gemaakt van Fraveriinsteen, eeD
zeer harde natuuisteen uit Thiinngen. Dezesteen
ig veel in oud-Romeinsche monumenten toegepast.
De buitengewone hardheid van het materiaal
bepaalde de vaststelling van de vormen en pro
filen. De beelden, die met de bronzen deuren de
fiootdversiering vormen, en het zwaartepunt leg
gen op de entrée, zjjD naar ontwerpen van W. van
Konijnenburg, geboetseerd door Jan Frank.
De bronzen deuren zelve zijn aangebracht als
proefstuk van wat W. J. Surkvis' Kon. Fabr. van
Metaalwaien te Arnhem op dit gebied vermag.
Deuren van een zoodanige uitvoerige bewerking
in gegoten brons zijn in ons land nog niet ge
maakt.
Het totaal- oppervlak der toon kamers is ca. 1100 M2.
De firma legt zich speciaal toe op het vervaar
Jigen van verlichungsornamenten in modernen
stijl volgens eigen ontwerpen en naar oude origi
neelen in Fransche en Ëngelsche stijlen. Haar
groote bekendheid in het buitenland danki zjj
voornamelijk aan de vervaardiging van Oud-
Hollandsche lampen, waarvoor ?jj op verschillende
wereldtentoonstellingen met de hoogste onder
scheidingen werd bekroond.
Deze Oud-Hollandschê lampen vervaardigt zij
naar origineelen in de musea te A sterdam en
Haarlem en in kerken, o.a. te Capelle, BureD,
Brouwershaven, 's-Graven moer.
Bovendien heeft zij een groot aantal modellen
vervaardigd naar lampen, zooals die voorkomen
op schilderijen van Oud-Hollandsche meesters.
Op het gebied van sanitaire en waterleiding
artikelen zijn een massa modellen naar nieuwe
ontwerpen gemaakt, waarbij vooral aan de aeste-
tiscbe eischen aandacht is gewijd.
Ook een groote collectie gashaarden en gas-
kooktoestellen, electrische kachels, stofzuigers,
on electrische artikelen voor huishoudelijk gebruik
zijn geëxposeerd.
De fi. ma, die sinds het begin van dè automo
biel-industrie zich ook op deze branche toelegt,
wordt 4 Juli eigenaresse van een pand aan de
Koninginnegracht te 's Gravenhage waar zij een
groote auto garage met monsterzalen opent.t
Het ongeluk op d e „G e 1 d e r 1 a n
De gewonde stokers van de „Gelderland die
thans nog in het St Joseph Ziekenhuis te Vlis-
singen worden verpleegd, maken het naar om
standigheden goedzelfs voor de zwaarst
gewonden is er hoop op herstel.
N o k k r a m p. In de Anjelierstraat te Am
sterdam heeft zich een geval van nekkramp
voorgedaan. In den loop van deze maand hebben
zich daar ter stede 5 gevallen van meningitis
epidemica voorgedaan, waarvan 2 in het Mili
taire hospitaal.
Spoorwegpersoneel. Door de Mpij. tot
Expl. v. S. S. is aan het personeel medegedeeld,
dat, aangezien het in verband met de econo
mische toestanden van dezen tijd Wenschelijk is
spoorweggrond te bebouwen, aan ieder die zulks
verlangd, zooveel mogelijk in het bezit hiervan
zal worden gesteld.
Smokkelen. Te Enschedé werd door de
kommiezen aan 't sta'ion Staatsspoor in een
zestal waggons met voor Duitschland bestemde
paarden, smokkelwaar ontdekt. Nadat de paar
den waren uitgeladen, werd een grondige
inspectie ingesteld en kwam een wagen vol
smokkelwaar als zeep, chocolade, worst enz. voor
den dag Tegen de geleiders werd proces verbaal
opgemaakt.
Het eerste kievitsei. Gi-ter werd aan
H. M. de Koningin voor H. K. H de Prinses het
eerste kievitsei aangeboden, gevonden door den 13
jirigen Jacob v. d Zjjpp, te Warns, bij Statoren.
Mijnongelukken. De 19 jatige mijnwer
ker M Laenen, wonende te Wyk Maastricht, ge
raakte hij het eindigen van de middag schicht op
de mijn »L«uta" onder neerstortend gesteente
Toegeschoten kameraden haalden hem er levenloos
ondei uit.
Gisteren had een zekere J Franssen v»n
Mmgaarsborp, weikzaam als bovengrondsch op
richter op de mijn Willem Sophie" te Spekhol-
zerheide het ongelijk met zijn hoofd tusschen de
z g. jkeps" en de ophaalkooi bekhmd te gei aken,
waardoor zijn hoofd als 't waie gekraakt pn sheel
verbrijzeld werd werd zoodat de dood onrmddel
lijk intrad De ongelukkige laat een we luwe met
acht kindereD na.
Hadtje me maar! Tussehen de officieren
der Britsche kruisers, die in de Javazee en
meer Noordelijk steeds in de weer zijn om
neutrale schepen aan te houden om te zien
of er geen verboden brieven of suspecte passa
giers aan boord zijn, en de commandanten
der Hollandschê koopvaarders bestaat een zeer
goede onderlinge verstandhouding. Beide par
tijen weten, dat het oponthoud, dat de een den
ander berokkent, onvermijdelijk is.
Wat niet wegneemt, dat de koopvaarders
steeds een ontmoeting met de oorlogsschepen
trachten te ontgaan. Mislukken die pogingen,
wat meestal het geval is. dan lachen de zee
officieren in hun vuistje; ze beschouwen het
vinden van een vertrokken en hun gesignaleer-
den koopvaarder als een soort sport, de eenige,
weinige afwisseling in hun kruisersbestaan.
Onlangs ontmoette de „Tjisondari". te Hon-
kong eenige Britsche oorlogschepen, die oen
commandant bij het uitvaren van de haven
seinden „Tot weerziens onderweg
De kapitein liet seinen: „Jelui krijgt me toch
niet", en stoomde met een geringe wijziging
zijner route verder.
Onderweg was het een draadloos gesein van
belang Uit Singapore, van een tweetal kruisers,
later met nog één vermeerderd, werden steeds
door seinen op de „Tjisondari" opgevangen.
Aan het schip zelf werd herhaaldelijk geseind
„waar ben je?" Maar de „Tjisondari", hield
zich muis stil en seinde alleen toen ze vlak bij
Priok was:
„Hadt je me maar!"
Inderdaad was het de eerste maal, dat. een
schip van de JavaChina-Japan-lijn onderweg
niet door een Britschen kruiser werd aange
houden terwille van de mail van Manilla naar
Ned. Indië
Dat kost den marine-officieren te Hongkong,
als de „Tsisondarr" er weer komt, een fijne
flesch. (HM.)
Een typografisch monument voor
Nederland 'behouden. Gistermorgen
werd ter veiling hjj G. Theod. Bom van de druk
kerij Leviss/m, firma D. Proops Jzn., 'e Amster
dam, een zeer belangrijke verzameling stempels
en matrijzen afkomstig van den vermaarden Jood-
schen d ukkei Jos. Atnias, Hrbreeu wsche, Rabbim-
sche en Hoogduitsch-rabbimsche schriften toege
wezen aan de N.V. Lettei gieterij »Aousterdam"
v.h. N. Tetterode, alhier. Het geheel is geborgen
in een kastje van zeventiende eeuwsche herkomst,
dat in 1761 in het bezit is gekomen der gebroe
ders Proops.
Jos. Athias, was een Spa»nKC6e Ju°d en de
afstammeling van een oud boekdrukkersgeslacht,
dat reeds in 1552 te Fepara de kunst beoefende.
Na in Hamburg zijn opleiding te hebben genoten,
vestigde hij zich te Amsterdam en werd daar den
31en Maart 1661 als L d van het Gild opgenomen.
Door de tex zuiverheid zijner werken en schoone
snit zijner tyoen, die door den bekeud-n stempel
snijder, Cht istofiel van Dgck, werden gesneden,
i
by
