Binnenland.
ötadb- en ütewetrïeijik jNieutf*
AMERIKA EN DUITSCHLAND.
Uit Washington aan de „Daily Telegraph."
Het departement van marine overweegt de
wenschelijkheid om de plannen tot den bouw
van 5 groote slagschepen en een aantal snelle
torpedojagers prijs te geven, ten einde alle geld
en energie te concentreeren op den bouw van
een groote vloot van sterke bewapende houten
koopvaarders, die zich tegen duikbooten kunnen
verdedigen.
Groote slagschepen kunnen eerst in drie jaar
klaar zijn en zouden dus toch geen deel kunnen
nemen aan dezen oorlog. Daar komt bij, dat de
duikbooten zorgvuldig oorlogsschepen vermijden,
terwijl koopvaarders ze aantrekken en daarom
zijn gewapende koopvaarders het best geschikt
om duikbooten te vernielen en terzelfder tijd
voorraden naar Europa te brengen.
Bovendien is het staal, noodig voor den bouw
van slagschepen, buitengewoon schaarsch en er
is hout in overvloed.
VREDESPOGINGEN.
De „Yossische Ztg." meldt het volgende, dat
ontleend is aan een interview, dat de Berlijn-
sche correspondent van de „Neue Preie Presse"
heeft gehad met den leider van de Duitsche
sociaal-democraten, Scheidemann, over de vre-
de3kansen. Scheidemann zeide o. m.-
In de eerste plaats mag men Oostenrjjk-Hon-
garije gelukwenschen met het optreden van zijn
nieuwen minister van buitenlandsche zaken,
graaf Czernin. Ieder vriend van den vrede zal
zich hebben verheugd over de mannelijk vast
beraden openhartigheid van zijn uitlatingen.
Wat ik reeds vroeger heb gezegd, kon nauwe
lijks doeltreffender worden onderstreept dan door
de uitlatingen van Czernin. Er kan geen twijfel
aan bestaan, dat Czernin, Tisza en Bethmann-
Hollweg eiken dag bereid zijn vrede te sluiten,
onder dezelfde voorwaarden. Het zal echter een
blijvende vrede moeten zijn, die bij niemand
revanche-denkbeelden achterlaat. Het is voor ons
socialisten een groote voldoening, dat de staats
lieden der centrale mogendheden zich hoe langer
hoe duidelijker in hun bewoordingen hebben
aangepast aan de vredesdoeleinden, die wij,
socialisten, van den aanvang af hadden gesteld,
n.l. dat wij uitsluitend een verdedigingsoorlog
voeren en dat wij tot den vrede bereid zijn,
zoodra de tegenstander daartoe geneigd zal zijn.
De toestand is door de Russische revolutie
totaal veranderd. Het schrikbewind van den
Tsaar is gebroken, en hoewel niet te voorzien
is, hoe het nieuwe bewind in Rusland er over
een jaar zal uitzien zoo veel staat toch vast,
dat het absolutisme niet zal terugkeeren. Be
langrijker dan al het andere is thans de vraag
of de gebeurtenissen in Rusland ons dichter bij
den vrede zullen brengen, of niet. Ik beantwoord
die vraag onvoorwaardelijk met „ja"want een
volk maakt na een vreeselijken oorlog van bijna
drie jaar geen revolutie om nog meer offers en
ellende aan het eigen land te brengen dan noo
dig zijn.
De Russische revolutionairen willen den vrede,
echter geen vrede tet eiken prijs. De staats
lieden der centrale mogendheden moeten zich
geheel losmaken van elk rekening houden met
den stijl van veroveringspolitici.
Indien nu Bethmann-Hollweg, die zeer zeker
hetzelfde doel nastreeft, en Tisza totdusver nog
niet met volle duidelijkheid ditzelfde zeggen
dan geschiedt dat, naar ik vermoed, wijl hij
steeds nog meer rekening houdt met onze „jon
kers" dan die heeren verdienen.
De volken van Duitschland en Oostenryk-
Hongarije willen den vrede, evenals het Russi
sche volk dien wil, en wel zoo spoedig als het
maar kan. En wie wil heden beweren, dat de
volken van Engeland en Frankrijk den oorlog
wenschen voort te zetten, om tenslotte een vrede
te verkrijgen, zooals een Lloyd George, een
Viviani, een Briand, een Ribot dien wenschen
te verwezenlijken?
Maar wü willen op het moment niet spreken
van het democratische westen. De vrede zal uit
het oosten komen.
Het St. Petersburg'stelegraafagentscbap meldt:
De pers beschouwt de officieuze nota's van
Oostenrijk en Duitschland, over de mogelijkheid
om met Rusland tot overeenstemming te gera
ken ten opzichte van de oorlogsoogmerken, als
een laaghartige manoeuvre, waaraan geslepen
huichelachtigheid ten grondslag ligt.
De „Rjetsj" zegt, dat de voorloopige regeering
geen verovering najaagt en in zoover in volko
men overeenstemming is met de denkbeelden
die door de vertegenwoordigers van de entente-
landen zijn geuit, zooals Asquith, Briand en
Grey. Uit deze verklaring heeft nu de vijand
plotseling gemeend op te maken, dat Rusland
een afzonderlijken vrede verlangt te sluiten. De
nota's zijn haast nog handiger dan de uitnoo-
digingen aan de boeren, om naar hun hofsteden
terug te keeren, ten einde bij de verdeeling van
het land tegenwoordig te zijn, die in de loop
graven zijn geworpen. De [nota's zijn een kin
derlijke poging om tweedracht te zaaien tusschen
Rusland en zijn geallieerden.
IN OOSTENR1JK-HONGARIJE.
Het „Neue Wiener Tagblatt" meldt, dat de
aanvankelijk zeer opgewonden stemming in de
kringen der Duitsche radicale afgevaardigden
heden plaats gemaakt heeft voor een ietwat
kalmere opvatting. Vermoedelijk zal de groep, 1
evenals de overige vereenigde partijen in het
Duitsche Nationale Verbond, zich neerleggen
bjj de gisteren bekend gemaakte verklaring van
de regeering. De Duitsche partijen zullen begin
volgende week definitief hun standpunt vast
stellen. In den boezem van het Duitsche Natio
nale Verbond doet zich inmiddels ook reeds een
strooming gelden, die doet uitkomen, van hoe
veel belang de bijeenroeping van het Parlement
is, al zou men zelfs, om dit resultaat te ver
krijgen, de oorspronkelijke eischen moeten wij
zigen. De bijeenroeping van den Rijksraad wordt
heel spoedig verwacht en zal wel op 15 Mei
plaats hebben.
De vroegere minister president von Koerber
wordt heden door den Keizer in audiëntie ont
vangen. Het is bekend, dat von Koerber ge
raadpleegd wordt bij het nemen van gewichtige
besluiten. Men brengt de audiëntie, die hem
heden verleend werd, in verband met de bin-
nenlandsche crisis, doch is daarmede volstrekt
niet gezegd, dat dr. von Koerber in aanmerking
komt voor de vorming van een kabinet, vooral
omdat hij een gewichtige rol zal hebben te
vervullen bij de a.s. vredesonderhandelingen.
ALLERLEI NIEUWS.
De Duitsche keizer heeft graaf Rödern, de
staatssecretaris van financiën, telegrafisch het
volgende geantwoord op diens bericht over den
uitslag der zesde oorlogsleening
Uw bericht over het schitterende resultaat der
inschrijvingen op de zesde oorlogsleening heeft
mij hoogeliik verblijd. Ontvang mijn wel ge-
meenden gelukwensch voor dit onwrikbaar ver
trouwen, in de toekomst des vaderlands ten
aanzien der geheele wereld aan den dag gelegd.
Uit den grond van mijn hart dank ik allen, die
door vrijwillige hulp en gretige offervaardigheid
tot het leggen van vaste grondslagen voor de
rijksmiddelen hebben bijgedragen, inzonderheid,
de Rijksbank en de pers voor de verdienstelijke
en trouwe medewerking aan den. belangrijken
arbeid.
De Bondsraad heeft gister het besluit van
den Rijksdag, tot intrekking van de wet op de
Jezuieten-orde van 4 Juli 1872 goedgekeurd.
De Bondsraad heeft meer dan 4 jaar ge
wacht met de bekrachtiging van dit besluit.
In dezelfde vergadering heeft de Bondsraad
het besluit van den Rijksdag om artikel 12 van
de rijksvereenigingswet van 19 April 1908, (de
z.g. taaiparagraaf) in te trekken, goedgekeurd.
Kroonprins Boris van Bulgarije heeft ver
scheidene dagen in het Duitsche groote hoofd
kwartier bij den keizer vertoefd. Hij is eergister
naar Bulgarije teruggekeerd.
De Parijsche „Matin" verneemt uit New-
York, dat te Washington een scheepvaartmaat
schappij met een kapitaal van 50 millioen dol
lars is opgericht, die den bouw, de herstelling
en het gebruik van alle koopvaardijschepen van
de Vereenigde Staten en van de geïnterneerde
vijandelijke schepen organiseert. De onderne
ming, die een officieel karakter draagt, staat
onder leiding van kolonel Goethals.
Havas meldt uit Bern
De Servische socialistische afgevaardigde Mil-
kitsj hangt in de „Berner Tagewacht" een
hartverscheurend tafereel op van de verminde
ring der Servische bevolking, waarTan reeds
35 °/o is verdwenen, als gevolg van de Oosten-
rijksche barbaarschheid, die zonder ophouden
mannen recruteert, en Servië in een onmetelijk
kerkhof herschept.
Met de invoering van het verminderde
broodrantsoen in België waarbij de bevolking
slechts 170 gram brood per dag en per hoofd
wordt verstrekt, is de nood in het geheele be
zette gebied in ongekende mate gestegen.
Onzijdigheidsverklaring.
De «Staatscourante bevat de verklaring, dat de
Nederlandsche Regeering in de tusschen met Ne
derland bevriende mogendheden Duitschland en
de Vereenigde Staten van Amerika en Duitschland
en Cuba uitgebroken oorlogen volstrekte onzijdig
heid zal in acht nemen.
Ter dood veroordeeld.
Men meldt nit Weltevreden d.d. 16 April
Uit Palembang wordt geseind, dat het gerucht
gaat, dat reeds acht-en-zestig oproerlingen ter
dood zijn veroordeeld.
Petroleum.
Naar wy vernemen, is door de Toewijzings
commissie voor Petroleum eeu begin gemaakt met
het toewijzen van hoeveelheden petroleum aan
rjjkskantoren en instellingen voor den publieken
dienst. De prijs per liter is daarbij vastgesteld op
18 cent, tegen 13 cent ten tyde dat het verkoop-
en vervoerverbod inging. De toewijzing gaat ver-
zeld Aan een schriftelijke aanbeveling, om by het
verbruik van het toegewezen kleine quantum de
uiterste zuinigheid te betrachten. (Hbld.)
De toewyzingseommissie voor petroleum te
's-Gravenhage heeft aan de Cont. Petroleum Com
pany te Rotterdam machtiging verleend, voorloopig
aan de plaatselijke bureaux van de reedersvereeni-
ging voor de Nederl. Baringvisscherjj af te leve
ren 77 vaten petroleum, welke verdeeld worden
als volgtKatwijk 35 vaten, Scheveningen 15,
Vlaardingen 14, IJmuiden 8 en Maassluis 5 vaten.
De distributie van deze hoeveelheden geschiedt
onder verantwoordelijkheid van de reedersvereeni-
ging. De petroleum mag uitsluitend worden ge
bruikt ten behoeve van de seinlichten waarbij
alle mogelijke bezuinigingsmaatregelen in toepas
sing gebracht moeten worden.
De genoemde hoeveelheden moeten voor 14
dagen toereikend zyn.
Het hoofdbestuur van de Reedersvereeniging
hoopt in dezen voorloopigen termijn van 14 dagen
met de toewijzingscommissie een definitieve rege
ling voor de toekomst te kunnen treffen.
Thee.
De Theecommissie heeft aan theekoopers in vei
lingen meegedeeld dat in de volgende tbeeveiling
slechts ongeveer 8000 kisten thee zullen worden
aangeboden, zoodat de hoeveelheid, die ieder mag
koopen naar verhouding zal worden verminderd.
Geen uitvoer van rundvleesch.
Naar wy uit goede bron vernemen, ligt het niet
m de bedoeling, tot uitvoer van rundvleesch over
te gaan.
Petroleumschaarschte.
In verband met de petroleumschaarschte zal op
verschillende baanvlakken H. IJ. 3. M. de nacht
dienst goederenvervoer worden opgeheven.
Opgebracht.
Naar men verneemt, moeten zich op het
Zweedsche stoomschip „James J. Dickson", dat
op reis van Gothenburg naar Amsterdam door
een Duitsch marinevaartuig naar Swinemunde
werd opgebracht, vele passagiers voor Nederland
bevinden. Over een vrijlating is nog niets be
kend.
Aardappelen voor België eu Noord-Frankryk
De Rijkscommissie van Toezicht op de Aard-
appelvereeniging deelt mede, dat het bericht,
als zouden 500 wagons aardappelen naar België
en Noord-Frankrijk worden uitgevoerd, wat het
getal betreft, oDjuist is. De geheele hoeveelheid
bedraagt slechts 50 wagons.
Voor een nieuw Siadhuis.
Iemand, die onbekend wenscht te blijven,
heeft aan de gemeente Linschoten f 4440 ge
schonken voor den bouw van het nieuwe ge
meentehuis, benevens de kosten, benoodigd
voor den architect.
Buitengewoon oorlogscrediet.
In zyn antwoord op het voorloopig Verslag
der Tweede Kamer nopens het wetsontwerp tot
wyziging en verhooging van het VlIIste hoofd
stuk der Staatsbegrooting voor het dienstjaar 1917
(Buitengewoon Crediet), verklaart de minister van
Oorlog, dat hij met voldoening heeft ontwaard,
dat een deel der leden ook thans blyk geeft te
te beseffen voor hoe groote moeilijkheden hy zich
by de mobilisatie geplaatst zag en sinsdien voort
durend heeft zien geplaatst.
Na hetgeen hy in de stukken en ook in de
openbare- en niet-openbare zittingen heeft mede
gedeeld ter verdediging van zyn beleid, ziet hy
geen kans de leden, die hierin nog steeds geen
vertrouwen hebben en die ook nu nog vermeenen,
dat de gelden voor de defensie toegestaan, niet
zoo goed mogelyk besteed worden, van meening
te d<?en veranderen.
Naar aanleiding van hetgeen omtrent het met
verlof zenden der lichting 1911 is in het midden
gebracht, zjj opgemerkt, dat van een vertrek dier
lichting in December 1916 nimmer sprake is ge
weest en dat het tot dusver met met verlof zen
den dier lichting met de kadervorming niets te
maken heeft; die lichting kan vooralsnog niet
met verlof worden gezonden omdat dit, gelet op
de tegenwoordige omstandigheden, niet wel te
verdedigen zou zyn.
De minister wil gaarne de verzekering
geven, dat by de besteding van de toegestane
gelden ook voor het vervolg eene gepaste zuinig
heid zooveel mogelyk zal worden betracht, al
dient daarby ook te worden opgemerkt, dat in de
gegeven omstandigheden de zuinigheid niet als
hoogsten eisch mag gelden.
Eierenprjjs.
Het Nederl. Correspondentie-bureau in Den
Haag meldt:
De Staatscourant van hedenavond zal een mi-
nistrieele beschikking bevatten, waarby de maxi
mumprijs van eieren, vastgesteld ingevolge art. 8
der Distributiewet 1916, komt te vervallen. De
beteekenis van dit besluit is, dat op de markten
de kooplieden die voor uitvoer koopen en van
hun aankoopen een deel ter beschikking van de
regeering moeten stellen, de eieren kunnen koopen
tegen eiken prys.
De verbruikers van eieren, die deze willen heb
ben voor een msximumprys, vasvgesteld ingevol
ge art. 3 der Distributiewet, zullen die kunnen
verkrygen wanneer de gemeentebesturen door
bemiddeling van het Ryks-distributiekantoor eieren
voor hun gemeenten aanvragen. De verbruikers
behoeven dus niet meer te betalén dan hetgeen
overeenkomstig de wet is vastgesteld voor de ge
stempelde dieren, die in voldoende hoeveelheden
in iedere plaats ter beschikking kunnen worden
gesteld.
Middenstands-Ziekenfonds.
In de vergadering der Leo-vereeniging R. K.
Vereeniging van den Handéldry venden en den
Industrieelen Middenstand te Utrecht, werd een
belangrijk rapport uitgebracht inzake «Het
Middenstands-Ziekenfonds». Allereerst wordt er
vet'
op gewezen, dat bedoeld is het fonds of de
zekering voor «dokter en Apotheker* tege®
kosten van doktoren-, apothekers- en ziekenb0^
rekeningen, waarby de eommissie, die hetrapP
samenstelde, zich tevens voorstelt deze
indien mogelijk, zelfs uit te breiden tot evento®1"
opname in sanatoria. Bovendien wenscht de c°^
missie vooropgesteld te zien, dat de verzekerd0
geheele vryheid behoudt in de keuze van do*
en apotheker, zoo zelfs, dat dezen daaroWtre
geen kennis behoeven te dragen.
Tot nu toe is het een groote uitzondering)
de middenstanders, die bij zulk eene ziekte*012^
keriDg de voornaamste belanghebbenden zy®>
zulk een stichting tot stand gebracht en in
eigei
beheer hebben. Echter beginnen in den l&s'
,tste»
tijd andere inzichten baan te breken, te meer
omdat de Ned. Mij. tot bevordering der Ge®1
kunde het lidmaatschap van de z.g. Algei®e'
Ziekenfondsen heeft ontzegd aan die perso°0^
wier inkomen een bepaalde welstandsgreD0
boven gaat, zoodat het noodzakelijk is gewor
tot de oprichting van een eigen onderlinge ziekte
yerzekering te geraken.
De vraag dient gesteldbehoort zulk eeD^
eventueele ziekteverzekering plaatselijk of d'°ce
saan te werken, of ware het wellicht beter li
,ek0-
landelijk te organiseeren, waardoor de ver»
ring aan circa 20.000 leden zou kunnen ten g°e'
komen, ongeacht nog, dat de commissie sa® 1
eventueele Maatschappij dermate uitbreiding
willen geven, dat behalve de aangesloten B°B..
jeden, ook de toetreding aan andere daarmee ge"J
te stellen organisaties kan worden mogelijk
maakt, waardoor meerdere stabiliteit en m<
premie zouden kunnen verkregen worden.
De commissie was unaniem van meeuingi
aan de laatste manier de voorkeur moest word0"
gegeven, nl. de oprichting eener Natio ale Ofld0f
linge Middenstands Ziekteverzekering.
De vergadering der Leo-vereeniging heeft d«it
aangelegenheden ampel besproken en besloten °v
deze kwestie, alsmede over de kwestie inzake
eventueel te volgen stelsel vau verzekering, P'8
miebetaling, kiasseverdeeling enz. in contact (0
treden met het bestuur van den R. K. Midd00'
stan dsbond.
WEERBERICHT.
Telegrafisch weerbericht naar waarnemi®^
verricht in den morgen van 20 April, medeged0-
door het Kon. Ned. Met. lnst. te De Bildt.
Hoogste barometerstand 765.6 te Vlissingen.
Laagste barometerstand 752.1 te Heparan^'
Verwachting tot den volgenden dag: Aa°'
vankelyk zwakke tot matigen later wellicht »°e'
nemenden wind uit westelijke richtingen, ®0<3S
zwaar beWolkt, mogelyk eenige regenbuien, te^e
temperatuur.
Verjaardag Prina Hendrik.
Heden is het volgende antwoord-telegrano °ot
vangen
«Burgemeester van Schiedam,
Ontvangt met Gemeentebestuur 's Prinsen °P
rechten dank.
(w.g.) adj. Von MüHLBf-'
Broodkaarten.
Naar aanleiding van ingekomen vragen d&e
men ons namens het Broodbureau mede, dat °P
Zaterdag 28 April het brood voor den 29eö %e'
leverd wordt op de broodkaart van de
week.
i o
R. K. Kiesrereeniging.
Gisteravond sprak mr, Bomans uit Haarlem
de gehoorzaal van den Nëd. R. K. Volksbond v0°l
de leden der R. K; Kiesveieeniging «Recht, Pi'c'1
en Orde".
De Voorzitter memoreerde in zijn openingsw°°r
dat deze vergadering was belegd op verzoek "eC
jedea, teneinde te worden ingelicht over het nie®^8
kiesstelsel en de evenredige vertegenwoordig10^
Spr. stelde mr. Bomans aan de vergadering f
als den zoon van eemgeëoren Schiedammer,
zoon van den heei Bomans, die zich voor veel-
jaar reeds verdienstelijk maakte bjj de voorbe101^
ding voor de oprichting van de «Nieuwe Scb10
damsche Courant".
Mr. Bomans stelde ons aanvankelijk te leur i®
de mededeeling dat hy niet zou spreken over
nieuwe kiesstelsel. Maar overigens waren
spoedig over dit gevoel van teleurstelling hëe0
we hebben het niet betreurd, dat mr. Bomans
uitsluitend sprak over de technische Z1J
van het kiesrechtvraagstuk. Het is bep8®
een genót te luisteren naar dezen chart®80
ten, eleganten en enthousiasten causeur. »L»°®
nieuwe banen onder oude vanen" was de titel
zyn causerie, doch alvorens te wy zen op de nieu
banen wierp hy een terugblik op den afgel0ê f
weg. Wy zyn zoo spoedig vergeten wat »cb
ons ligt, vooral wy Roomschen schijnen onder®0
druk van den oorlog ons het jaar 1913 niet i®00
te kunnen herinneren.
Mr. Bomans frischte ons geheugen wat op
deed ons terugdenken aan de reclameprenten v
het, anti-tariefwet-comiié. Nederland zou 40
gronde gaan door de snoode plannen van mi®'s
Kolkman. Dezer dagen heeft minister Treub 0
de Kamer aangekondigd dat spoedig het rapPö
is te verwachten van de commissie tot v°°r
reiding van een tariefsherziening. Het anti-tar,e
wet-comité liet nog niets van zich hooren S
00k i