Binnenland.
Staten-tfeneraal.
Stads» en Gewestelijk
Kust m Lettere».
- Ocetenrijksohe zeevHevBegtuigan hebben
de havenwerken van Valona aangevallen en zijn,
ondanks sterk vijandelijk verweer, alle terugge
keerd.
Men meldt uit Oostburg:
In den nacht van Dins-lag op Woensdag heb
ben wederom verscheiden vliegtuigen bommen
geworpen tusschen Zeebrugge en Brugge. Het
duurde bijna een uur eer het weer stil werd. D©
aanvallers weraen hevig beschoten.
Een telegram uit Weenen meldt:
De keizei heeft admiraal Njegovan, die vloot-
commandant blijft, tot chef van de marine-sectie
benoemd.
Het Duitsche oppercommando heeft de vol
gende kennisgeving aan de Berlijnsche zuilen laten
aanplakkeni
«3000 Mark belaoniDg.
Onze vijanden zijn aan het werk, om in bet
Duitsche volk ontevredenheid en tweedracht te
verwekken. Duitschland willen zjj de resultaten,
die ten koste van gioote offers aan goed en bloed
bevochten zjjn, ontnemen. Het is natuurlijk de
plicht van eiken Duitscher, tot ontmaskering van
zulke agenten, die in dienst staan van den vijand,
b\j te dragen. Zjj verrichten in het kleed van
eerzame burgers, van politieke agitatoren, ja, ook
in den soldatenrok, hun werk van hoogverraad.
Wie zulk een misdadiger voor gerechtelijke ver
volging aanbrengt, krjjgt een belooning van
3000 Mark."
Naar de «Vorw&rts" meldt, zal over deze kennis
geving in den Rjjksdag geïnterpelleerd worden.
De binnengekomeu schepen.
Uit IJmuiden meldt men aan het „Hbl." over
de aankomst der schepen het volgende:
Het eerste schip, dat binnenkwam, was de
„Alkaïd", van de reederij Van Nievelt Gou-
driaan te Rotterdam, met een lading van circa
5000 ton graan voor onze regeering. Dit stoom
schip kwam van New-York en lag reeds sedert
9 Februari te Falmouth.
Het tweede schip, de „Kambangan", van de
Maatschappij „Nederland", met een lading
stukgoed van Java, werd sedert 29 Januari in
de Britsche haven opgehouden. Aan boord
van de „Kambangan" bevond zich een twin
tigtal passagiers van het mailstoomschip „Gro-
tius." Wanneer dit stoomschip naar Amster
dam komt, is nog niet bekena.
Het derde schip was de „Kennemerland",
.van den Kon. Roll. Lloyd, die met een lading
graan op reis van Buenos-Aires naar Amster
dam op 28 Januari te Falmouth moest binnea-
loopen en sedert 'dien datum daar opgehouden
werd.
Later arriveerde nog de „Ambon" van de
Mij. „Nederland." Dit stoomschip, thans in
ballast, werd 21 Februari, op reis van Amster
dam via Londen naar Java, door een Duitsche
uikboot in het Kanaal getorpedeerd, doch bleef
drijvende. De kapitein en eenige officieren
gingen toen naar het niet gezonken schip terug,
terwijl de overige opvarenden in Engeland ge
land werden. Later werd het schip door een te
hulp gezonden Britsche patrouilleboot opge
pikt, en, hoewel zwaar beschadigd behouden in
de haven van Plymouth binnengesleept. Na
lossing der lading werd het in Engeland voor-
loöpig hersteld en kwam de geheele equipage
weer aan boord terug. Daar de reparatie nog
niet geheel afgeloopen was en het schip wegens
onklare machines niet op eigen kracht terug
kon, werd liet door de „Kambangan" over de
Noordzee naar IJmuiden gesleept. Voorgaats
kwam de „Ambon" voor anker en eenige uren
later werd het schip door sleepbroten binnen
gebracht en na doorschutting naar Amsterdam
opgesleept.
Het was een vreemd gezicht die schepen, ge
huld in de kfeuren, welke de Duitsche regee
ring vereischt om een veiligen overtocht naai'
Nederland op den ln Mei te verzekeren. De
rompen waren geheel beschilderd met verticale
roode en witte strepen, elke strook was naar
schatting ongeveer 3 M. breed. Op den boeg
was de Nederlandsche vlag geschilderd en ook
de namen stonden in de zijde der - vaartuigen.
Zelfs op de scheepsbruggen zag men Ae ver-
eischte kleuren. De „Ambon" had de Neder
landsche driekleur zelfs om den schoorsteen
geschilderd.
In langen tijd was het in de Rotterdamsche
haven niet zoo druk geweest als gisteren,
schrijft de „Tei." Reeds sedert lang zijn wij ge
wend aan die doodsche kalmte, zoodat het
binnenkomen van elf Nederlandsche schepen,
allen zwaar geladen met voedsel en kunst
mest, een feit is, dat alle belanghebbenden bjj"
het havenbedrijf opviel als een voor deze dagen
van scheepvaart-stagnatie opzienbarende ge
beurtenis.
In scheepvaartkringen verkeerde men in
angst en vreeze over het lot der vaartuigen.
In den nacht kwam echter van den Hoek
de heugelijke tijding, dat het convooi voorgaats
lag en om halfnegen voeren de vaartuigen be
houden de haven binnen en namen zij hun lig
plaatsen aan den Holland-Amerikasteiger in
Waal- en Maashaven in.
Uit een onderhoud, dat wjj hadden, bleek,
dat de reis zeer voorspoedig is geweest. Som
mige vaartuigen kwamen van Tilbury. Docks en
vereenigden zich in de Dowsn met het con
vooi, waartoe behalve de elf hier gearriveerde
vaartuigen ook de te Amsterdam behoorende
vaartuigen „Alkaid", „Kambangan" en „Ken
nemerland" behoorden. Gisteren vertrok men
achter elkaar, binnen de Fngelsche wateren be
geleid door Engelsche torpedojagers. Behalve
eenige bewapende Engelsche trawlers heeft mem
onderweg geen ontmoetingen gehad. Des nachts
werden alle voorgeschreven vuren ontstoken.
De uiterlijke herkenningsteekenen en de Neder
landsche kleuren waren te Falmouth nog bij
gewerkt. opdat bij een ontmoeting niet de
minste twijfel zou ontstaan.
Met het convooi zijn meegekomen een aantal
schipbreukelingen van de zeven getorpedeerde
schepen. Zoo had de „Gorredijk" 22 man van
het getorpedeerde stoomschip „Noorderdijk."
De „Sommelsdijk" bracht vier man van de
„Noorderdijk" en twee man van de Zaandijk"
mee, terwiji de „Winterswijk", van de firma Er-
hardt en Dekkers, ook nog mannen van de „Zaan
dijk" aan boord had.
Alle schipbreukelingen waren indertijd na
aankomst te Falmouth gemonsterd voor de ver
schillende stoomschepen, die daar toen nog te
wachten -lagen op uitklaring, onder beding
dat zij beschikbaar zouden zijn voor alle voor
komende werkzaamheden. Zoolang zij aan den
wal waren, hadden zij het vrij goed, doch aan
boord der Nederlandsche stoomschepen was het
behelpen. Zij mochten niet meer aan den wal
gaan, zoodat het langdurige wachten zeer, on
aangenaam werd.
Het bericht van de behouden aankomst der
vaartuigen had zich spoedig door de, stad ver
spreid en te Rotterdam, waar men meeleeft
niet het gebeuren in de haven, heeft deze tij
ding eenige voldoening verwekt na de vele te
leurstellingen van den laatsten tijd.
Ned. R. K. Volksbond.
In de gisteren te Amsterdam gehouden centrale
raadsvergadering van den Ned. R. K. Volksbond
is na uitvoerige besprekingen met 78 tegen 20
stemmen het voorstel tot reorganisatie ver worpen-
De Volksbond bljjft dus zijn tegenwoordig
karakter behouden.
Naar Bern.
Naar 'de «Telegr.* verneemt, is de heer W. H.
Vliegen, wethouder van Amsterdam, gisterochtend
over Duitschland naar Bern vertrokken. Het blad
meent, dat hij van Bern naar Parijs zal gaan om
aldaar besprekingen te houden met de Fransche
socialisten in zake hun houding tegenover de
conferentie te Stockholm.
De heer Vliegen zou reeds eenige dagen vroe
ger vertrokken zijn, indien bet Duitsche gezant
schap geen moeilijkheden met betrekking tot zjjne
passen in den weg had gelegd.
Toewyzingscommissie voor verlichtings
artikelen.
De minister van Landbouw heeft ingesteld
een toewijzingscommissie voor kaarsen, sche
merlichten en dergelijke, waarvan benoemd is
tot lid-voorzitter C. L. v. d. Bilt, hoogleeraar
Technische Hoogeschool, te 's Gravenhagetot
lid-plaatsvervangend voorzitter W. A. J. v. d-
Hurk, Den Haag tot leden mr. dr. H. J. van
Brucker, Fock, Den Haag; A. Prins, directeur
der Stearinekaarsenfabriek Apollo", Schiedam,
I, IJ. de Schepper, dir. Kon. Stearinekaarsenfa
briek, Gouda, J. E. Verkade directeur Waxine-
fabriek, Zaandam.
Engeland en onze scheepvaart.
Naar wij vernemen, bevindt jhr. mr. A. M.
Snouck Hurgronje, referendaris aan het depar
tement van Buitenlandsche Zaken, zich siDds
eenige dagen te Londen tot het voeren van be
sprekingen met de Britsche regeering betreffen
de de hervatting der scheepvaart.
Nederland en de Russische revolutie.
Het Kamerlid van Leeuwen heeft, naar Het
Volk" meldt, schriftelijk aan den minister van
Buitenlandsche Zaken gevraagd te willen mee
deden welke houding onze regeering tegenover
het voorloopig Russisch bewind heeft aangeno-
men.
Jhr. Dr. Van Vredenbnrch.
De Neaeriandsche gezant in Roemenië, jhr.
ar. Van Vredenburch, die, geiijk men weet, tij
delijk te Berlijn vertoeft in verband met de
aan het Nederlandsche gezantschap aldaar op
gedragen behartiging van de Engelsche be
langen in Duitochland, is voor enkele dagen te
's Gravenhage aangekomen.
Internceringskamp voor Duitschers.
Naar men verneemt, bestaat het plan, te Sit-
tard een inlerneermgskamp voor Duitschers ,op te
richten. De kosten zjjn geraamd op f60.000.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 2 Mei.
De beraadslagingen over de aanvrage van een
buitengewoon oorlogscrediet
wordt voortgezet.
De heer Duymaer v. Twist vraagt, of de
liehting 1911 en lichtingen van de bereden wapens
niet met vei lof kunnen gaan. Ook verzoekt hij
inlichtingen omtrent het oproepen vau landweer
lichtingen voor herhalingoefeningen. Spr. behan
delt verder de socialistische propaganda in het
leger en heeft nog eenige critiek.
Ten slotte vei klaart spr. tegen het ontwerp te
zullen stemmeD, omdat bij den waarborg mist, dat
het geld op de beste wjjze besteed zal worden.
De heer Mendels critiseert de niet toelating
van socialistische lectuur eD van De Vrije Ge
dachte in het leger.
Spr. bepleit verhooging van de vergoedingen,
dringt aan op een commissie voor de dienstwei
gering en bestrijdt verder den heer Duymaer v.
Twist.
Incident.
De Voorzitter, herinnerende aan het debat
van gisteren, komt terug op eenige uitlatingen,
door den heer Duijs ten aanzien van Roomsch-
Katholieke geestelijken, die in Katholieke bladen
schrijven. Hij betreurt zeer, dat die uitlatingen
van den heer Dajjs, die hem ontoelaatbaar voor
komen, hem zijn ontgaan door het rumoer.
De heer D u ij s verklaart, dat het er hier maar
om gaat of men in het parlement de waarheid
zeggen, ja of neen.
De Voorzitter kan een dergeljjk terugtre
den in het debat niet toestaan. Hij kan den
heer Duijs alleen het woerd verleenen, om een
nadere exploitatie te doen.
De heer D u y s leest nu een artikel voor, waarop
hjj gisteren de kwalificatie «smerig enschuinnigt
toepaste. De schrijver weet, dat het onmogelijk
is, dat wij ons tegen zijn aanvallen verweren,
want een verdediging wordt in zijn blad niet toe
gelaten. Eén ding wil hij terugnemen. Hij zeide
gisteren, dat het hier een priester, den heer Aal-
berse, gold, maar wellicht beteekenen de letters
Pr. achter diens naam «praatjesmaker".
De Voorzitter roept den spreker van dat
woerd tot de orde.
Het incident wordt gesloten.
Regeling van werkzaamheden.
Besloten wordt Dinsdag half 12 eenige ontwer
pen in de afdeelingen te onderzoeken en eenige
punten, waaronder de motie-Duys betreffende het
salueer en en de regeling van het hooger landbouw
onderwijs, aan de agenda toe te voegeD.
Op verzoek van de heeren Teenstra en Nolens
wordt ook opgenomen het ontwerp inzake grond -
en landarbeiders, terwijl zonder stemming wordt
aangenomen het voorstel-Van Leeuwen, om dien
motie betreffende den invloed van de Kamer op
buitenlandsche aangelegenheden, Dinsdag om half
12 in behandeling te nemen.
Buitengewoon oorlogscrediet.
De heer Scheurer dient een motie in,
luidende
De Kamer, gehoord het behandelde in het
comité-generaal, van oordeel dat er onderdeelen
in 's lands weerbaarheid zijn, die meer afdoende
voorziening eischen, gaat over tot de orde van
den dag.
De heer Marchant verkrjjgt verlof thans
tegelykertijd vragen aan den minister van Oorlog
te strilen, in verband met het oproepen van de
landstormjaarklasse 1910. Spreker herinnert aan
zijn schriftelijke vragen, en verzoekt nu nadere
inlichtingen.
Dan komt hij op tegen het optreden ten aanzien
van verschillende onderofficieren, wier verbintenis
is verlengd op andere vooruitzichten, dan die de
oorspronkelijke engagemesacten bood. Hy maakt
eenige opmerkingen over het adres Klok, waarop
tot dusverre geen nadere inlichtingen zjjn gegeven.
Tegen wanneer kunnen wij die inlichtingen tege-
moetzien
Spreker betoogt, dat het zenden van briefkaar
ten of briefen, of het ontvangen daarvan met de
krijgstucht niet te maken heeft. Het optreden
van de militaire autoriteit tegenover deze corres
pondentie lokt juist tot onkrygstuchtelijke hande
lingen uit. De militaire autoriteit vervalt in een
kinderachtige plageijj, wanneer zij dergelijke
maatregelen neemt.
Het verwondert spreker, dat de motie Scheurer
in behandeling wordt gebracht. Het is onmoge
lijk haar te behandelen zonder over het comite-
generaal te spreken. De motie kan feitelijk niet
in behandeling komen.
De Voorzitter merkt op, dat niemand in de
Kamer er zich tegen heeft verzet, toen spreker
voorstelde de motie gelijktijdig in behandeling te
nemen. De Kamer heeft met eenstemmighrii dit
voorstel goedgekeurd,
De heer Ter Laan dringt aan op het naar
huis zenden van de lichting 1911, en de bereden
lichting 1909, zoolang er geen onmiddeljjk oorlogs
gevaar is, dat ons verhindert den economtschen
nood zooveel mogelijk te beperken en zooveel mo
gelijk lichtingen naar hais te zenden. Hij vraagt
verdere nadere inlichtingen over bet Kon. besluit
tot inschrijving van alle mannen tusschen 30 en
40 jaar. Van nog grooter belang is de vierdaagsche
oproeping van alle lichtingen dezen zomer. Het is
blykbaar de bedoeling het heele Nederlandsche
leger onder de wapenen te brengen. Voor een
militair moge dat om te watertanden zijn, voor de
burgers beteekent dit economische nadeelen.
Wat de interpellatie-Marchant betreft, de be
langen van de ouderen gaan vdór die van de jon
geren.
De motie-Scheurer is veel te vaag. Men noemt
hier de onderdeelen niet, die verbeterd moeten
worden. De motie zou een vrijbrief kunnen vor
men voor den minister, om steeds meer gelden
aan te vragen voor de verbetering van onderdeelen.
De heer Scheurer kan zijn motie ock niet hebben
ingediend als samenvatting van het geheime debat,
want dan zou hy een man van onwaarachtigheid
zijn. Spreker verzoekt nu allereerst aan te duiden,
welke onderdeelen de voorsteller der motie be
doeld.
Spreker dringt vervolgens aan op lotsverbetering
van onderofficieren en wijst op grieven en klachten
van minderen. Velen zijn gedwongen slechts
eens per maand naar vrouw en kinderen te gaan
tegen vroeger tweemaal. Wel worden thans de
verloven voor studie en zaken ruimer verleend,
maar andere verloven worden onderbroken door
wachtdienst, enz. Ook zijn op 1 Mei minderen
gereqaireerd voor diensten, zoodat zij geen ver
gaderingen konden bijwonen.
Hij verdedigt voorts het optreden van ds. Bakker.
Het is zeer naief van den heer Duymaer om in
dezelfde vergadering, waarin hy de vrjje meenings-
uiting van dien veldprediker aantast, subsidie te
vragen voor christen tehuizen en bladen.
De heer Ter Laan: Zij heeten niet voor
subsidiejagers. .,ep
De heer Duymaer van Twist jullie J »eB
zooveel. Het geheele openbare onderwijs lS
subsidiejacbt 1
De Voorzitter hamert. ^pt
De heer Ter Laan verklaart ten slotte je
een eventueele motie-Duynaer v. Twist, betre
subsidie voor Christelyke bladen, mee te
•wanneer diezelfde motte ook subsidie vraag
sec.-dem. organen. 0gd«
Hij wijst voorts op de klachten over ge®r -i gt
aardappelen voor legergebruik, voorts wjjst Jjep
op, dat vaak de stroozakken niet voldoende w eü
ververscht en soldaten onder vieze dekens w
slapen.Ook herhaalt hy verschillende kl» jjjj
over den militairen geneeskundigen dienst-
protesteert tegen een zeer harde toepassing
het huwelijksverbod.
De heer Schaper protesteert in verfc®.°ediPf!
de toekomstigecomité's-generaaltegendeink|e jgp
van de motie-Scheurer. Zij kan niet andei'3^.^.
ten gevolge hebben, dat de regeering in c°
generaal nog mioder zeggen zal dan zij tot je
verre deed. Wanneer de voorstellers v00^ui-
toekomst elk comité generaal willen doen '"^ei
ken, dan zullen zij hun doel met deze motie
ling bereiken. nnfl0*
Morgen zal de minister van Of
antwoorden.
Steuncomité 1914 Schiedam
Staat der u itkeeringen
Aant. pers,
Totaal vorige opgave 3299
24-30 Maart 332
31 Mrt.—6 April362
7 13 April415
14—20 April456
21—27 April452
2139
5316 f
Giften ten behoeve van het Steuncomité
den gaarne in ontvangst genomen, ^°01j jj-
Burgemeester, eersten voorzitter, den heer
van Westendorp, tweeden voorzitter of
den penningmeester, den heer Th. J- S'
wens, Warande 34.
Gisteravond is uit een win*e> ,t|
de Lange Haven ontvreemd een heerenrtl
merk «Simplex Radium«.
Opsporing geschiedt.
Een Duitschdeserteur die hie
nachtverblijf vroeg, bleek gesignaleerd te gte-
voor uitlevering aan Duitschland wegens verd°'
ring.
Hoogwater te Schiedam: Vrjjd*#
Mei 2.28 v.m., 2.38 n.m.
DIT ROTTERDAM. a.
De commissie voor de Financiën heeft v
steld het percentage van heffing voor bet
tingjaar 1917/1918 te bepalen naar den m8®
van o
5 °L over 12 maanden. B. en W- be
zich met het voorstel der commissie veree°'^
Ontevreden Polen en RusseD^ell
Gistermiddag hebben eenige honderden
en Russen, die tjjdeljjk in een huis in de Uu jp
straat verblyven, voor het Russische consn'
de Van Vollenhovenstraat een demonstrate
houden. Daar zjj een dreigende houding 8 je
men, zjjn zjj, op verzoek van den consul, d
politie uiteen gedreven. jtS
De menschen beklaagden zich over de 3
voeding.
Coucert „Orpheus". e(jr
De Koninklijke Zangver. Schiedams ju
koor „Orpheus" concertreerde gister*"3-'a
het gebouw „Odéon", onder leiding van
directeur den heer Georg Rijken. Med<^ je
verleenden de solisten: Mevr. Joh.
Beyl Nijmegen, Alt en de Heer Hans
Den Haag, Piano, terwijl Mej. F. L. Pluym a
de Pianobegeleiding op zich had genom©0- ,rjy0t
Het concert werd geopend met Rhapsad'"
Mannenkoor en Alt-solo), van Job- zöo-
Schoon werd deze oompositie uitgevoer -
wel door het mannenkoor als door de 6ga
llet koor was blijkbaar in goed© conditie.
rende het concert werden door „Orph011"3
nog uitgevoerd, Dies Irae van A. B.
hey, Jan Gerstekoorn van Philip Loots 211
Weib und Gesang, Walzer van Johann
De uitvoering vooral van het „Dies
„Jan Gerstekoorn", twee hooge eischen
de oompositie's, was subliem. Het was z
beschaafde, genuanceerde mannenzang, rt>
dig en zekerheid kenmerkten dit koorgez^*
we kunnen dan ook met bjjzondere waard
van deze uitvoering gewagen. v-jed3'
De heer Joh. Goemans heeft in
pianovoordrachten véél te genieten geg«ve
al in de Rhapsodie Hongroase van Fr.
hen we met bewondering geluisterd naar de
pe techniek, de artistieke voordracht, dc
nuanceering en hfet voorname spel van
jeugdigen kunstenaar. ur
Mevr. Joh. Zegers Se Beyl heeft nl<?toj^i^
fraaie, volle, sonore Altstem in de v0).
van een achttal lièderen zéér imponeer©2
gegeven, de voortreffelijke adembeheprs'd1'
intelligente opvatting ook in de guitige 2
heeft voorzeker allen geboeid.
De Wein, Weih und Gesang, Walser
Strauss, werd opgewekt ten gehoor© £e
Mej. F. L. Pluym heeft zich weufer
uiijtë
I jf'
id-