Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
:s:tlrkflOfl-f1ÜO:~r
De Oorlog.
40ste Jaargang.
Woensdag 16 Mei 1917.
No. 11838.
Gratis Ongevallenverzekering
De Zegetocht!
mreeüoism op ie polii renelae Tcorwurdei.
Officieele berichten.
Bnitenlandsch Nieuws»
Bureau; Boterstraat §0. Telef. 88, na kantoortijd no. 148. Postbus: 89.
Sb o n nemen ten per 8 maanden 1.50, per wéék 12 cent, per maand
&Q ct„ franco p. poet ƒ2.p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
-
Advertentiön: 16 regels 92 ct.elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
De
verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.
Dy verlies
van een
wijsvinger;
by
verlies van
eiken ande
ren vinger.
inkwartieringsgelden.
Be Burgemeester van Schiedam
Staakt bekend, dat zg, die van 14 op 15 Mei j.l.
huisvesting hebben verstrekt aan een militair, de
aarvoor vastgestelde gelden, tegen inwis-
?.e 1 in g van het hun door dien mi-
>tair afgegeven vorderingsbiljet,
B ontvangst kunnen komen nemen aan het
urean Militaire Zaken, Nieuwstraat 20, op Vrg-
18 Mei a.s. tusschen des voormiddags 9 en
uur.
Schiedam, 16 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
Hemelvaart is ,het zegelied op den strijd; de
^Potheose van Gethsemane en Caivarië; diq vol-
u itbceking der schijnbaar overwonnen Al-
Ntacht; het ;sc'haakmat van aen Satan.
Hods Zoon was neer gekomen om eens en
vo°r altoos zijn uitverkoren volk aan de macht
«Ier eeuw en de baoze geesten in de lucht te
ontwringen. De strijd was uitgestreden op 't
kruis der verzoening. Plaaschochtend trof de Go-
vijandige -macht in het hart. Maar dan volgt
Noodzakelijk de heerlijkheid van den Overwin
naar. Hij -was uitgetogen uit het paleis zijner
glorie en neergekomen naar de zondige aarde
°m zijn vijanden, Satan, Dood en Hel den krijg
aati te doen. En nu, na tot in den wortel over
deze machten ,der duisternis te hebben getriom
feerd, keert Hij terug naar Zijn geducht paleis.
Hemelvaart is> dus niet 'n eenvoudig teruggaan
van Christus naar den Hemel, 'tls de zege
tocht van den Koning, die na zijn schijnbaar-
0vermachtigen vijand op het kinnebak te h©b-
geslagen, als overwinnend legerhoofd, met
heerlijken buit .beladen, in glorie opgaat tot den
froon Zijner heerlijkheid. Voor Hem gaan open
de poorten ten de eeuwige deuren rijzen om
koog, opdat finga de Koning der eere. En op
de vraag: „Wie is deze Koning dér ere?" ant
boordt juichend ;al het heir, dat met Iiem op-
trekt: „De Heere sterk en geweldig, de Heer
Ntachtig in Öen strijd." En als dan nogmaals
geroepen wordt: „Wie is de Koning der cere?"
davert het refrein: „De Heer der heirsc haren,
is <d(e Koning der eera."
k Hie Koning der eère hield thans zijn intocht
ln den Hemel om derwaarts al1 zijn getrouwen
zich té roepen en ze te overstralen met
d« weelde van Zijn heil.
i
IHe etrijid ien Zegetocht hebben een naspel,
y hebben de lidteekemem van Christus te dra-
en het zinnebeeld van ons leven is het
ruis. Maar die tijd op het slagveld is kort.
'a °'k pp zijn beurt worden we door dien Ko-
teng opgeroepen naar dat paleis Zijner eeie.
olukkig hij, die vanuit zijn tente op het slag-
steeds opziet naar die hemelen; die naar
e hemelen steeds heimwee voelt in z'n ziel;
le ln gansch z'n pelgrimsreize geen ander doei!
ent dan jdm te komen in die hemelen, waar die
oning heerscht ,in heerlijkheid.
H J. J. KAMMERS,
Past.
AAN HET WESTELIJK FRONT.
Be Fransche staf meldt
Gisteren hebben de Duitschers tegen den avond
een hevig bombardement op deD Chemin des
acnes in de streek ten noordwesten van Braye
e Frausche stellingen over een breed front in
6 richting van Les Bövettes en de hoogte van
evregny aangevallen. Het sper- en machine-
Raweervuur der FraDsche brak den aanval, die
0 Fransche linies niet kon bereiken behalve op
punt, waar de vijand voet kreeg in een schans
de Fransche voorhoede ten Zuidwesten van
Filian.
Een aanval met handgranaten op de Fransche
posten ten noorden van Craonne, aan de oostelijke
zijde van heuvel 108 en ten N.O. van Auburive
mislukte onder het Fransche vuur. Er werden
eenige krijgsgevangenen gemaakt, onder wie éen
officier.
In Lotharingen drongen Fransche afdeelingen
op verschillende.punten de Duitsche linies binnen.
Zjj maakten krijgsgevangenen.
Eogelsch stafbericht
In den vroegen ochtend heeft de vijand een
zwaar bombardement gericht ep onze stellingen
in Bullecourt en in de Hindenburg-linie en twee
forscbe aanvallen gedaan. De poging om de Hin
denbuig-linie aan te vallen mislukte, de aanval
op Bullecourt werd eveneens na een zwaar ge
vecht afgeweerd, waarhij onze voorposten in het
noord-westelijke deel van het dorp gedwongen
worden een klein eindje achteruit te gaan.
Duitsch stafbericht van gisteravond.
Aan het Aisrte-Marne kanaal en in Champagne
levendige vuurwisseling.
Aan de overige freuten in het westen is het
bjj ten deele donker weer rustiger dan gewoonlijk
gebleven.
DUITSCHLAND
De rede van Von Bethmann Hollweg.
In den Rijksdag zijn gister de interpellaties gg
hóuden van de conservatieven en sociaal-demo
craten over .het oorlogsdoel van de middenrii
ken.
Die Rijkskanselier, Von Betman n Holhveg, be
antwoordde de verschillende sprekers.
De interpellaties, di© daar zooevem zijn, ge
motiveerd, verlangen van mij een pregramver-
klaring. Een zoodanige verklaring zou niet dien
stig zijn «door de belangen van bet land (zeer
juist) en. daarom moet ik weigeren haar te doen.
(Toejuiching van het middegj. Sedert den win
ter van ,1915/16 word ik dan van'de eene, dan
van de andere zijde aangespoord, onze oorlogs-
oogmerken, liefst tot in bizonderheden (levendig
geroep rechts: Neen, neen) - men verlangt
ze eiken dag van mij - (stemmen van rechts:
Maar met in bizonderheden!), bekend te ma
ken.
Om mij tot spreken te nepen, werd getracht
mijn zwijgen ,over de oorlogsdoel-programma's der
verschillende partijen én richtingen als instem
ming uit te leggen. Daartegen moet ik opnieuw
stellig protosteeren.Bij1 het vrijlaten van de open
bare bespreking van het oorlogsdoel heb ik uit
drukkelijk laten verklaren, dat de regeering aan
den strijd der meeningen niet kon deelnemen,
niet nou deelnemen. Ik ben er tegen op geko
men, dat uit het zwijgen der regeering eenige
zakelijke conclusie omtrent haar houding zou
worden getrokken. Ik kom daar nu bij herhaling
kort en ,goed tegen op! (Toejuiching). Wat ik
ooit over .onze voorlogsoogmerken heb kunnen
zeggen, heb ik gezegd, hier in den Rijksdag
in het openbaar! Het gaf de algemeene rich
ting aan, meef was onmogelijk (stemmen uit
het midden: Zeer waar), maar het was duidelijk
genoegI (stemmen uit het centrum: Diat is waar).
Duidelijk genoeg om identificatie met andere pro
grams, zooals men ze heeft willen zien opge
steld, buiten te sluiten en aan dg toenmaals
aangeduide grondslagen heb ik tot heden vast
gehouden. In het vredesaanbod, dat wij '-'en
12den Dec. 1916 gezamenlijk met onze bond
genoot en hebben gedaan, zijn zij opnieuw plech
tig tot uiting'gekomen. (Stemmen uit het mid
den: zeer juist.)
De onlangs opgedoken veronderstelling, dat iet
in de vredeskwestie ©enig verschil van meenin^
met onze bondgenooten zou zijn, behoort tot
het gebied der fabelen. (Lévendige herhaalde toe
juichingen bij de middelpartijen). Ik constateer
dit hiermee uitdrukkelijk, met de zekerheid daar
mee ook de overtuiging van de staatslieden der
verhonden mogendheden .uit te spreken. (Toe-
juiching.)
Ik begrijp volkomen de hartstochtelijke belang
stelling van het volk in de oogmerken van den
oorlog en in de voorwaarden voor den vrede,
Ik begrijlp de kreet om duidelijkheid, dié van
rechts |e'n links weder tot mij wordt gericht,
I maar bij het bespreken van het oorlogsdoel kan
voor mij1 die eenige richtsnoer slecht3 zijn een
spoedig en tegelijk een gelukkig einde .van öen
oorlog (lévendige toejuichingen), meer mag ik sultaten prijs (geeft en die alle andere rekeningen
niet zeggen, meer mag ik niet doen. Diwiugt gij, laat voor iwat ze zijn?
zooals thans, de algemeene toestand tot terug- Neen, zulk een politiek wijs van de hand.
houding, dan 'zal ik die terughouding betrachten (Levendige toejuichingen),
en ik zal mij door geen aandrang, noch van Ik zal die politiek niet voeren. Het zén snoo
Scheidemann, noch van Rösicke van mijn weg j de ondank zijn tegenover e e en a en van
laten afvoeren. (Daverende herhaalde toejuiching, I ons volk op het slagveld en in et eigen ian,
handgeklap, geroep bij de Centrumpartij: „Rö- Het zou gelijk staan met hot prijsgaven van
sicke is begonnen", luide vrooljjkheid).
Ik zal er mij niet van laten afbrengen door
het woord, dat Scheidemann meende op dit
oogenblik, nu aan de Aisne en bij Atreoht het
rcffelvuur hamert, het volk te moeten toewerpen,
de mogelijkheid van een revolutie (luide, storm
achtige toejuichingen, handgeklap.) Het Duitsch©
volk zal met mij voor dit woord geen oor heb
ben. (Applaus.)
Maar ook niet door de poging van Rösicke
om het voor te stellen alsof ik onder den invloed
der sociaal-democratie zou staan. Men verwijt
mij1, dat ik onder den invloed sta van een partij.
Ik sta onder den invloed van geen enkele partij,
noch van jinks, noch (de rijkskanselier ziet naar
rechts) van (u.
(Geroep van rechts: Dat weten wij.)
Het doet me genoegen dit te kunnen consta
te eren. (Daverend gejubel en handgeklap.)
Als ik .onder invloed sta, dan is het onder den
invloed van mijn volk, dat ik alleen te dienen
heb, welks zonen gemeenschappelijk voor het.
bestaan der natie vechten, standvastig geschaald
om den keizer, dien zij vertrouwen, en die hen
vertrouwt. Het woord van den keizer, van Augus
tus 1914, bestaat nog ongerept en mag niet ver
keer! uitgelegd worden.
Rösicke die zich als de speciale beschermer
van dat woord heeft opgeworpen (zeer goed)
heeft het antwoord dat noodig was om Let woord
van den keizer ongerept van kracht te laten
blijven, in de Paasehboodschap van den keizer
kunnen lezen. (Applaus).
Ik vertrouw dat de terughouding oie ik mij
moet opleggen het zou gewetenloos zijn dit
niet te doen door de meerderheid in den
Rijksdag zal worden begrepen, evenals daarbui
ten door het volk.
Sinds een maand woeden de vreselijkste ge-
vechten aan het westelijk front. Het geheel© volk-
leeft met .al zijn genachten, zijn zorgen en zijn
gevoelens mede ,met zijn zonen daarging3 die
met een weergalooze hardnekkigheid en doods
verachting eiken dag opnieuw de aanvallen van
de Engelschen en de Franschen trotseéren. (Ap
plaus). Ook thans zie ik bij Engeland en Frankrijk
nog niets van een bereidwilligheid tot den vrede,
nog niets van een prijsgeven van hun o verere
ven verovermgsdoel, hun plan tot economische
vernietiging. (Levendige instemming)
Wie zijn de regceringen geweest die in den
vorigen winter voor de wereld zijn getreden om
een einde te maken aan dezen krankzinnigen
volkerenmoord? Zaten die in Londen en Pa
rijs?
De laatste stem die ik uit Londen heb ver
nomen luidde immers: Het oorlogsdoel dat wij
twee jaar geleden verkondigden blijft onveran
derd voortbestaan. (Luid geroep: hoor! hoori)
Scheidemann moet niet denken, dat ik de vij
anden. die ,dn deze stemming zijn met een schoon
gebaar kan tegemoet treden. Denkt iemand dat
wij bij de huidige houding van onze westelijke
vijanden door een program van afstand en ver
loochening deze vijanden tot dén vrede kun
nen brengen? (Levendige instemming). En daa*-
komt het toch op aan: moet ik deze, onze
Westelijke vijanden, pu juist de verzekering ge
ven dat zij zonder eenig gevaar voor eigen ver
lies den (oorlog tot in het oneindige kunnen voort
zetten? Moet ik dezen vijanden zeggenLaat
het loopen (zoo het wil) wij zullen onder- alle
omstandigheden degenen zijn die afstand doen
van aanspraken, wij zullen u geen liaar kren
ken maar gij, die ons het leven wilt ontnet-
men, gij jmoogt zonder eenig risico voortgaan
uw geluk te beproeven? (Zeer goed)! Moet ik
het Duitsche jRijk aan een eenzijdige tormule voor
anker leggen? (Zeer goed) die ton slotte toch
maar een (gedeelte van de gezamenlijke vredes
voorwaarden omvat, die eenzijdig de door onz©
zonen en breeders met hun bloed bevochten re
de toekomst van ons vaderland.
Of moet ik omgekeera een veroveringsprogram
ma opstellen? Ook dat wijs ik van de hand.
(Geroep van rechts: Dat verlangen wij immers
niet! Onrust. De voorzitter belt.)
Als het piet verlangd wordt dan zijn wij h©t
eens. Ook het opstellen van een veroverings
program wijs ik van ae hand. Niet om verove
ringen te maken zijn wij in dezen oorlog uitge
rukt en zijn wij thans in den strijd tegenover
de geheele wereld; maar alleen om ort3 bestaan
te beveiligen en de toekomst van ons volk ste
vig te 'bevestigen. Even weinig al3 een pro
gram van afstand helpt een program van ver
overing tot het behalen van de •overwinning en
net ten einde brengen van den oorlog. Intel-
gendeel. Ik zou daardoor uitsluitend in de kaart
van de /vijandelijke machthebbers spelen, het hun
gemakkelijk maken hunne volken ai© den oorlog
moede zijn verder te misleiden en den oorlog
tot in het oneindige te doen voortduren!.
Ook dat zou snoode ondank zijn jegens onze
strijders hij Atrecht en aan de Aisne.
Wat onze Oostelijke huurman, Rusland, be
treft, daarover heb ik onlangs reeds gespreken.
Het schijnt ialsof het nieuwe Rusland geweld
dadige veroveringsplannen voor zich zelf van
de hand wijst. Of het ook in dien gée3t zijn
bondgenooten zal en kan bewerken, kan ik niet
overzien. Ongetwijfeld is Engeland met behulp
van de .andere bondgenooten bezig om met alle
beschikbare middelen te trachten Rusland ook
verder voor den Èngelschen oorlogskaros te
spannen (luid geroep: hoor! boor!) en de Rus
sische wensc'hen voor een spoedig herstel van
den wereldvrede te dwarsboomen.
Als Rusland echter zijn zonen voor verder
bloedvergieten wenscht te vrijwaren, als het voor
het eigen land van alle gewelddadigs' veroverings
plannen afziet, als het tot een duurzame ver
houding van vreedzame nabuurschap met ons
wil geraken dan spreekt het immers van zelt
dat wij, die dien wensch deelen, d> duurzame
verhouding voor de toekomst niet te niet doen,
dat wij de ontwikkeling niet onmogelijk make»
door eisohen (stormachtige, levendige toejui
ching en handgeklap) die niet met de vrijheid
en den wil van de volken in overeenstemming
zijn te 'brengen en de kiem zoud-n leggen voor
nieuwe vijandschap tusschen ons en het Russi
sche volk.
Ik twijfel er niet aan, dat een voor beide
partijen bevredigende overeenkomst getroffen zou
kunnen worden die elke gedachte aan geweld
buitensluit, die 'geen angel, geen ontstemming
achterlaat. (Luid applaus.)
Ohze militaire positie is zoo goed als te se
dert het begin van den oorlog misschien nog
niet is geweest. (Levendige toejuichingen). De
vijanden in het westen dringen ondanks hun vree-
selijke verliezen niet door. Onze duikboolen wer
ken met toenemend succps. (Toej.) Ik wil daar
over geen Jgréote woorden gebruiken. De da
den ,van de duikbootmannen spreken voor zich
zelf. (Levendige toejuichting) Ik denk dat ook
de neutralen dat zullen erkennen. Zoover het
met de plichten jegens ons eigen volk, oie steeds
overal op den voorgrond staan, overeen t©
brengen is, houden wij rekening met de belan
gen van de neutrale staten. D© beloften die w©
hun deden, zijn geen looze woorden Dat geldt
zoowel voor 'onze grensburen Nederlanien Skan-
dinavië als voor de staten die ten gevolge van
hun geographische ligging bijzonder steric aan
den vijandplijken druk zijn bootgesteid
Ik denk daarbij in het bijzonder aan Spanje,
dat trouw jaan zijn ridderlijke tradities, onder
groot© moeilijkheden een zelfbewuste neutrati-
teitspolitiek kon yoeren. (Leven tige toejuiching).
Wij waaraeereri deze houding met dank, ©n heb
ben slechts een wenschaat het Spaanscbe
volk de vruchten van zijn zelfstandige sterk£>
fis
