Binnenland.
Staten-üeneraal.
politiek en de ontwikkeling, rain zijn macht en
verderen bloei zal' oogsten. (Levendige toejui
ching.) Zoo gaat de tijd voor ons.
Met kalmte kunnen wij vertrouwen dat wij
dus een goed einde naderen.
Dan zal de tijd komen, dat wij over onze'
oorlogsoogmerken, waaromtrent ik in volkomen
overeenstemming ben met ae opperste legeraan
voering. (Stormachtige toejuichingen. Geroep:
Hoort 1 Hoort!) met de tegenstanders zullen kun
nen onderhandelen. Dan willen wij ©an vrede
werven, die ,ons vrijheid geeft in ongestoorde]
ontplooiing van ,onze krachten, weder op te bou
wen, wat deze oorlog verwoestte, opdat uit al
het bloed. ,al de offers, rijk en volk weder op
staan, sterk, onafhankelijk, onbedreigd door vij
anden, een bolwerk van vrede en arbeid. (Le
vendige herhaalde toejuichingen en handgef
klap.)
RUSLAND.
Even vódr Goetsjkofs aftreden hebben de gene
raals Broessilof en Gurko hun ontslag gevraagd.
Drie verzoeken zullen na de benoeming van
Goetsjkofs opvolger worden overwogen.
De uitvoerende commissie van den raad van
arbeiders en soldaten heeft zich met 41 tegen 19
stemmen uitgesproken voor deelneming van de in
den raad vertegenwoordigde socialistische partyen
aan de voorloopige regeering.
De Parijsche pers ziet in het aftreden van
Goetsjkofs en generaal Kornilof teekenen van de
eerste verscherping van den staat van zaken in
Rusland.
De »Temps« schrijftAlgemeen ziet men ii,
dat de Russische regeering in een lastig parket
raakt.
De ïPetit Parisien« Het oogenblik is thans
zeer critiek.
De correspondent van de sSecolo® in Frankrijk
meldt, dat Goetsjko's aftreden de politieke kringen
van Frankrijk erg heeft onthutst.
De Londensche correspondent van de vCorrière
della Serac bericht, dat Broessilof's rede te Odessa,
waarin hij zijn leedwezen uitsprak over de tuchte
loosheid van zijn troepen, de veelvuldige deserties
en de verbroedering met den vyand, in Engeland
een verpletterenden indruk heeft gemaakt.
ALLERLEI NIEUWS.
Havas meldt ,uit ParijsI
De ministerraad, die gister-morgen bijeenkwam,
besloot generaal jPétain, tot generalissimus te be
noemen.
Generaal 'Niveile werd tot commandant van
een legergroep jen generaal Foch tot chef van den
generalen staf benoemd.
Reuter verneemt uit Washington: 1 1
Een crediet van 750 mil li oen doll ar, waarvan.
400 millioen (Onmiddellijk beschikbaar zouden zijn
voor den (aankoop en aanbouw van een koopvaar
dijvloot, is (door de begrootingscommissie u.if
den Senaat goedgekeurd.
Een wet, waarbij de regeering gemachtigd wordt
de noodige pcheeps hou w-inrichtingen over te) nes-
men, werd eveneens goedgekeurd.
meldde, dat in den bedoelden baoht 15 bom
men door jEngelscbe vliegtuigen waren gewor
pen en (in het water vielen vlak bij de te Zee-
brugge liggende schepen.
Dit zegt de Britsche regeering bewijst,
dat Britsche vliegtuigen niet hun hommen konden
hebben geworpen op Zierikzee, waar, naar het
schijnt, zes bommen vielen. Het bewijst tevens,
dat de Britsche vliegers inderdaad hun bommen
op Zeebrugge wierpen, zooals zij rapporteerden.
Wat betreft de stukken van bommen, die door
Nederlandsc'he autoriteiten te Zierikzee zijn ge
vonden, kunnen zekere teekenen daarop voor
komende vermoedelijk als Britsche merken af
als nabootsingen daarvan worden aangemerkt.
Andere kunnen nog niet worden vastgesteld en
gelijken in geen enkel1 opzicht op ©enig bekend
Engelscb merk.
De mededeeling (der Britsche regeering bevat
voorts de in het officieel Reuter-berieht opgei
nomen beschouwingen pver de mogelijkheid, dat
de bommen door een vliegtuig van ander© na
tionaliteit zouden zijn geworpen.
Ten slotte geeft de Britsche regeering uit
drukking van pare gevoelens van hartelijke deel
neming zoowel wegens de te Zierikzee toege
brachte stoffelijke schade als wegens het bei-
'treurenswaardige verlies van onschuldige levens.
Omtrent de verdere stappen door de regeering
te doen (ten einde in deze duistere zaak klaar
heid te (verkrijgen, zal een nadere mededeeling
volgen.
Wolff seint ons uit Berlijn
In verhand met het (officieel^) bericht van.
Reuter over den aanval op Zierikzee vernemen
wij van bevoegde zijde
Het van Duitsche zijde ingestelde onderzoek'
heeft uitgemaakt, dat een vliegtuig van de' Cen-
tralen den -.aanval op Zierikzee niet heeft gedaan,
De loederlanoers mogen zich herinneren, dat de
stukken der gevonden bommen blijkens het door
Nederland ingestelde onderzoek van EingelsChea
oorsprong waren en dat de meerderheid van de
oordeelvellingen in Nederland van den beginne
tot de^lotsom leidden, dat een vliegtuig der geal
lieerden, voornemens een aanval1 op Zierikzee te
doen, Zierikzee poor Zeebrugge heeft aangezien.
Misschien ligt de eenvoudigste verklaring voor
de ontkenning der Engelschen in de omstandige
heid, dat daarin slechts van een E n g e 1 s <6 h
vlieger spraxe is. Kan het misschien geen Fraiï-
sche, Belgische, Italiaansche, PortugeescLe, Ser
vische, Roemeensche, Russische, Japanschei, Cbi-
neesche of Amerikaanscbe vlieger geweest zijn?
van financiën schriftelijke vragen gericht, ten
eiade inlichtingen te krygen over het feit, dat in
de commissies voor de nionopoliseering van het
verzekeringsbedrijf geen vertegenwoordigers van
het personeel zyn opgenomen.
De bommen op Zierikzee.
Officieel. Het ministerie van buitenlandscbei
zaken deelt het volgende mede:
Gelijk reeds gemeld werd, was uit het door
de bevoegde .autoriteiten ingestelde onderzoek
gebleken, dat de te Zierikzee gevonden bom
scherven van fngelsch maaksel waren, zooals
ook de (Britsche marineattaché erken-le.
Toen, na (enkele dagen, van de Britsche regee
ring niets ter zake vernomen was, ue-elde de
regeering aan de Britsche regeering mede, dat
zij, wegens de Britsche herkomst van de bom
scherven zich in de eerste plaats tot haar wend
de met de vraag om een onderzoek in te stel
len.
De Britsche (regeering antwoordde daarop, dat
zy de rapporten van haren marine-attaché niet
afdoende achtte om harerzijds to kunnen erken
nen, dat de bommen, hoewel blijkbaar van Britsch
maaksel, uit een Britsch vliegtuig waren ge
worpen.
Intusschen were bet onderzoek met den groot-
sten spoed voortgezet.
Thans heeft ae Britsche regeering medegedeeld,
dat blijkens het onderzoek de bommen niet door
eenig Britsch Vliegtuig kunnen zijn geworpen.
De eenig© Britsche luchtstrijdkrachten, die bij
bet incident hadden kunnen betrokken zijn, wa
ren/twee marine-vliegtuigen, uie in den nacht
van 29 op 30 April in de buurt van Duinkeiken
opstegen om ejen aanval te doen op den haven-
dam van Zeebrugge, welken zij inderdaad aan
vielen en waarop zij 16 bommen wierpen. Bedde
vliegtuigen hadden dienzeliden trjd, nl. minder
dan 14 minuten noodig, om het doel te berei
ken. Beide (Waren langzaam bewegende vliegtui
gen en |er was een N.O. tegenwind met een snel
heid van ongeveer twintig mijlen per uur.
De tijd door beide gebruikt om hun bestem
ming te bereiken, doet het geheel, onmogelijk
zyn ^oo vervolgt de Britsche regeering
dat een ihunner zoover Oostwaarts als Zierikze©
kon zjjto gekomen.
Elk vliegtuig droeg acht bommen, welke
als gemeld op den havendam van Zeebrugge
werden geworpen.
Een sindsdien (verschenen officieel Duitsch be
richt, overgenomen door dei Nederlandsche pers,
Uitvoer van manden.
De Bond van Mandenmakerspatroons in Neder
land heeft den minister van landbouw, nijverheid
en handel het volgende telegram gezonden
De Bond van Manden makerspatroons in Neder
land in vergadering bijeen, kennis genomen heb
bende van den inhoud der missive gedateerd 12
Mei van de Nijverheidscommissie, waarin een
vlugge behandeling van alle aanvragen om uitvoer
van leege manden wordt toegezegd, besluit met
algemeene stemmen te uwer kennis te brengen,
dat met het oog op de ongeregelde scheepvaart
en het feit, dat manden alleen als bijlading wor
den genomen, de werking met consenten voor dit
artikel in de praktijk beslist ondoenlyk blijkt, en
dringt ten zeerste op algeheele opheffing van
het verbod van uitvoer van manden aan
anders zullen de vereenigde patroons hnn arbei
ders eerstdaags noodgedwongen moeten ontslaan.
De vrees van het Landbouw-export-bureau is
ongemotiveerd, daar dé hond voldoende manden
voor binnenlandsche behoefte tegen redelijke pry-
zen beschikbaar stelt.
De zeevisschery.
De reederyen te Katwyk hebben een onderlinge
verzekering tegen molest voor haar schepen ge
sloten. Deze vaartuigen varen nu weer ter vis-
schery uit..
De zeevaart.
Reuter seint uit Londen
De Dnitsche legatie in Den Haag publiceert
een mededeeling, dat op 15 Mei een aantal En-
gelsche schepen dezelfde route zullen volgen als
de thuisvarende onzijdige koopvaarders, die voor
zien zyn van de gewone kenteekenen dezer
schepen, en dat deze Engelsche schepen tegen
Duitsche duikbooten zullen opereeren.
De Duitsche legatie voegt er aan toe, dat zjj
nit bevoegde bron verneemt, dat geen Engelsche
schepen de kenteekenen voeren, flie de Neder
landschepen gedwongen zijn te voeren.
Het verhaal is bljjkbasr een verdichtsel, en
als men zich de verzinsels der Duitsche regeering
vóór het in den grond boren van hospitaal- en
reliefschepen herinnert van een zeer sinistere
beteekenis.
Kamerverkiezing Den Helder.
By de gisteren gehouden stemming voor de
verkiezing van een lid der twee Kamer in het
district Den Helder (vacature-mr. De Meester)
zijn 6385 geldige stemmen uitgebracht waarvan
2266 op den heer Oud (vryz.-dem.), 1993 op den
heer Staalman (chr.-dem.) zoodat er herstemming
moet plaats hebben tusschen de heeren Oud en
Thomassen.
Monopoliseering levensverzekeringsbedrijf.
Naar de »T<degr.t verneemt, heeft het lid der
Tweede Kamer de heer Duys tot den minister
Export-centrale
Zoodra bekend werd, dat de regeering voorne
mens was over te gaan tot het stichten van een
lichaam, hetwelk uitsluitend belast zou zijn met
de behartiging der belangen van import en ex
port, hebben de vertegenwoordigers van handelt
landbouw, visschery en industrie zich vereenigd
ten eiade hun hun standpunt te bepalen naar
aanleiding der regeeringsplanne
Dientengevolge beeft zich een raad geconsti
tueerd, bestaande uit 89 vereenigiDgen met zetel
te 's-Gravenhage, welke raad reeds nu de meeste
takken van bedrijf in den lande vertegenwoordigt
en waarby zich naar alle waarschijnlijkheid onge
veer alle vereenigingen van handel, landbouw,
visscheiij en industrie in Nederland nog verder
zullen aansluiten. Deze raad heeft nu een adres
gezonden aan de Tweede Kamer, met bezwaren,
in groote lijnen aangegeven, tegen het imiddels
verschenen wetsontwerp.
Indien dit ontwerp tot wet zou worden ver
heven, zou daarmede aan de regeering een blanco
volmacht worden verstrekt, hetgeen met alle
waardeeiing voor de regeering toch nimmer de
bedoeling der Staten-Generaal zal kunnen wezen.
De raad is van meening, dat in de tot stand
te komen wet duidelijk zal moeten worden afge
bakend de bevoegdheid van de regeering by het
treffen van maatregelen regelende den import en
export.
Toegevende, dat de huidige toestand zeer zeker
niet beantwoordt aan de eischen, welke aan een
behoorlijke regeling van den import en export
mogen worden ingesteld, meent requestrant, dat
het in te stellen lichaam nimmer zal moeten
wezen een particuliere onderneming, zy het dan
ook dat deze onderneming door de regeering zal
worden gesteund, maar dat hiertoe uitsluitend
bevoegd moet wezen een staatslichaam, waarvoor
de regeering de volle verantwoordelijkheid tegen
over de volksvertegenwoordiging en het Neder-
landsche volk moet dragen, welk lichaam zich
moet doen voorlichten door de gecentraliseerde
vertegenwoodigers van handel, landbouw, vis.
schery en industrie.
Tevens meent requestrant, dat het in te stellen
gtaatslichsam ten doel moet hebben de centra
lisatie van consenten voor den export, doch dat
in geen geval een dei gelijk lichaam bevoegd zou
mogen zijn om zelf handel te dry ven.
Zooveel mogelijk moet de handel in Nederland
in stand blyven, terwijl naar requestrant's meening
geen maatregelen mogen worden getroffen, waar
door de handel wordt uitgeschakeld en het par
ticulier initatief wordt gedood. Nog daargelaten,
dat de regeering niet de mogelijkheid heeft om
zelfstandig prjjzen vast te stellen en gunstige
handelsvoor waarden te bedingen, zou het beden
kelijk kunnen zyn, wanneer zij als scherp hande.
laarster optrad tegenover de bnitenlandsche re-
geeringen, welk scherp karakter ten eenenmale
ontbreekt, zoo de handel- zelf de transacties
uitvoert.
Bovendien komt het requestrant voor, dat by
het tot stand komen van een export-centrale in
geen geval moet worden uitgegaan van eenig
fiscaal voordeel, doch dat veel meer het doel moet
zijn gericht op een billyke regeling der uitvoer-
consenten en het ruilen van waren tegen waren.
By de regeling, die requestrant zich in groote
trekken voorstelt, kan dan ook het voorstel van
de regeering tot het oprichten van de in het
wetsontwerp bedoelde bank vervallen,
Requestrant wjjst er nog op, dat in den raad
gebleken is, dat de thans bestaande commissies aan
verschillende takken van bedryf eischen hebben
gesteld, welke naar requestrant's volle overtuiging
noch aan de regeering, noch aan de leden der
Staten-Generaal bekend zijn.
Ook hieromtrent is het noodzakelijk, dat het in
te stellen centrale lichaam zal zyn een staatsli
chaam onder volle verantwoordelijkheid der regee
ring en dat het niet mogelyk moet wezen, dat er
heffingen geschieden anders dan by de wet voor
geschreven.
Openbare vermakelijkheden.
By de regeeringsnota over den wsonomischetn
toestand van pns land is als afzonderlijke bijlage
gevoegd: Eenig© gegevens omtrent het bezoek
aan openbar© vermakelijkheden in ©enige gro>
te steden," i
In Amsterdam' werd door bioscopen ontval
gen in Januari 1916 f79.089.36, 1917 f95.291.20;
in December 1916 f 114.641.80, waaronder slechts
i 3000 toegangskaarten, die meer dan fl kosten.
In Rotterdam werd van 1 Maart 1916 tot alt
Febr 1914 voor het bezoek van openbare ver
makelijkheden alleen aan toegangsgelden door
het publiek uitgegeven rond f 1.731.000.
Ruw geschat werd in 'sGravenhage in 1916
f 21/i millioen entrée's voor publieke vermak©-
lykheden besteed. Over het tweede halfjaar
van 1915 trekken de verschillende vermakelijk
heden de volgende aantallen bezoekersbio
scopen 919.361, sportwedstrijden 90.530, too-
neelv-oorstellingen 659.470, zang- en muziek
uitvoeringen 178.772, circus 61.983, vrybiijetten
9495.
Het aantal biscoopbezoekers van 1 Januari
tot 1 (Juk bedroeg tol Utrecht ia 1914 338.909,
1915 871.462, 1916 004.817, ia Groningen
131.273, 130.694 148.140.
De ontbinding der Kamers.
Naar de „N. Cr." meldt, gaat het gerucht, da*
de Regeering (onmiddellijk na aanneming vaft
ae Grondwetsberzieningsvoorstellen door de- Eer'
ste Kamer en afkondiging daarvan, het besluit tot
entbinding van ide Staten-Generaal zal' uitvaaxdi*
gen „op termijn." Dit besluit zou des eventueel
reeds aan ihet einde dezer week te verwachten
zijn.
Voorts verluidt, (dat de Tweede Kamer 1110
meer voornemens is het wetsontwerp betreffen
de de Export-centrale voor haar ontbinding
behandeling te nemen. H©t onderzoek en de b0,
handeling van dit ontwerp zouden duo de eerst0
werkzaamheden van de nieuwe Kamer in
zen zomer zijln. I
iO
De crisis aan Oorlog.
De Staatscourant bevat de koninklijke besluite11
waarbij den gepensionneerden gen.-maj. Bosboom
op zijn verzoek, eervol en onder dankb«tuig'nS
als minister !van Oorlog ontslag wordt verleend 0(0
waarby de minister van Marine, kapt. ter
Rambonnet met het interimair beheer van
departement van Oorlog wórdt belast
Gister heeft de overdracht plaats gehad
de portefeuille van Oorlog aan den minister af
interim en gister-ochtend heeft de afgetreden m1'
nister Bosboom aan het departement van O00
log afscheid genomen van de hoofdambtenarö0
en afdeelingscbefs van het department,
EERSTE KAMER
Zitting van Dinsdag la Mei.
De algemeene beschouwingen over de voou
stellen tot Grondwetsherziening v*01"
den voortgezet.
De heer De Vos van Steen wijk meent'
dat er voor algemeen kiesrecht geen drang ul
het volk is gekomen. Intusschen heeft hij
het volk, als het aan zichzelf wordt ov
ten, groot vertrouwen, Van de evenredige vei"
tegenwoordiging vreest hij de autocratie va°
enkele partyieiders, en hij is vurig tegensta^'
der van stemplicht en vrouwenkiesrecht.
acht de vrouw voor het kiesrecht geestelijk 00
geschikt. Maar als het actieve vrouwenkiesre011
komt, dan zij het algemeenspreker acht 0
vrouw uit de arbeidende klasse beter gescbik
voor het kiesrecht dan sommige dametjes.
Spreker heefL voorts bezwaar tegen het P0a
sioen van de Kamerleden en tegen de WÜ2
waarop het in het ontwerp is gekomen. j
Art. 492 aanvaardt hij als een belofte; er
ook recht gedaan dienen te worden ten «f®
zien van het middelbaar en het hooger ond01
wijs.
Hij heeft derhalve verschillende bezw»r0\!
maar zal toch niet zyn stem tegen de ont*e'
pen uitbrengen.
De heer B a v i n c k acht het algemeen ki0®
recht een ontwikkelingsmoment in de %eacbl<e
denis, hij heeft de vaste hoop, dat ten slot
niemand er mee tevreden zal zyn. j
Spr. zet voorts uiteen, waarom hij tegen b
openen van de gelegenheid om aan vroU*
het kiesrecht toe te kennen geen bezwaar nee
Wat het onderwijs aangaat spr. wens0
overal bijzondere scholen en alleen daar, *a t
ze niet zijn, openbare. Hij vraagt den minist
rekening te houden met het Amerikaans0
stelsel waardoor een baud gelegd wordt tU
Bchen de school en de ouders.
De heer Reekers is niet overtuigd door
opportuniteitsai gumenten door de Regeei'
voor deze wyziging aangevoerd. e0
De heer v. d. e r g kan in beginsel 8® -
hulde brengen aan het nieuwe kiesrecht- W
prefereert een organisch kiesrecht, een ho
manskiesrecht, Spr. zal zich niet verzetten
gen uitbreiding van het geldende kiesrecht- -
Minister zal dan moeten waken tegen roekei
optreden van gemeenteraden. ,gp
In den raad zullen vele onbekwame l0f .9
komen. De invloed van niet-beiastingbet»1
op den raad zal toenemen. Gegoede burg.,
zullen naar kleine plaatsen verhuizen.
renswaardige maatregelen, door de geme®1'r
raden genomen, kunnen, volgens de tegen
dige wet, niet voldoende worden tegengega
De heer Franssen wijst er op, dat in 0.
band met de invoering van evenredige 0of
genwoordiging ook het verhoudingscyfer
de Esrste Kamer gewijzigd had moeten worv0oi'
De heer Polak acht het oogenblik 3
grondwetsherziening juist gekozen. ^e1b.g0pt'
aan het einde van eene periode in de volk3
wikkeling.
De arbeidersklasse is in ontwikkeling
lyk toegenomen. De oorlogsomstandigh
kunnen geen reden zijn, om de grondwets^j-,
ziging niet thans tot stand te brengen-
vestigt de aandacht op hetgeen in andere
ropeesche landen geschiedt.
Hy treedt daarna in uitvoerige beschon
gen over de wetsvoorstellen.
De zitting werd daarna verdaagd tot Woen»
TWEEDE KAMER.
Zitting van Dinsdag, 15 Mei.
tsont*1
erP
Het eerst wordt behandeld het we'
houdende
pensioenregeling .^r4
voor de weduwen en weezen van v op
Januari 1916 overleden, gepensionneerde 0 geo
wachtgeld gestelde onderwijzers, dat
opmerking van den heer Beumer zonder
delyke stemming wordt aangenomen. „«f
Danalgemeene beraadslagingen over bet
band tusschen de Invaliditeitswet
Ouderdomswet. 0{ie
De heer P a t y n zegt, dat dit ontwerp „(10
voorstanders van staaispensionneering Diet
deele sympathiek is, maar hy deinst er vo°r
het compromis af te wyzen.
*e!
,t e»
