Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
f
De Oorlog.
40ste Jaargang.
Vrijdag 17 Augustus 1917.
No. 11914.
Gratis Ongevallenverzekering
m
Buitenlandsch Nieuws.
^et bemiddelingsvoorstel van
den Paus.
PEUILLETO N.
Bureau: Boteretraat SO. Telef. SSI, na fcantoortjjd no, 148. Postbus88.
Sbonnemonten per 8 maanden 21.50, per week 13 cent, franco p.
P*06* 28.p. kwartaal. Afronderljke nummers 2 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advertentiën: 16 regels 82 ct.elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverieeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Incassokosten worden berekend.
bij verlies
verlies van
eiken ande
ren vinger
bh verlies
levenslange
bij
dood;
verlies van
geheele
een hand,
een duim
wijsvinger-;
invaliditeit
voet ol oog;
De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl&ndsche
Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.
of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele af-
en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur.
t j^anghebbenden wordt bekend gemaakt, dat
ter emeente Secretarie, afd. Algemeene Zaken,
rie ilnzage is nedergelegd afdruk eener ministe
dist -v. beschikking, houdende vaststelling eener
w'ibutieregeling voor ijzer en staal.
Te Rome is thans de officieele tekst van het
^ffiiddelingsvoorstel van Z. H. den Paus aan
e hoofden der oorlogvoerende volkeren open-
baar gemaakt.
Het belangrijke document, gedateerd 1 Augus-
8 1917, luidt als volgt
«Sinds het begin van ons Pontificaat, hebben
J ons te midden van de verschrikkingen van
0 vreeselijken oorlog, die over Europa is
ketend, drie dingen voorgenomen
ten60 volstrel£te onpartijdigheid te bewaren
het °*>2ac^e van a^e oorlogvoerenden, gelijk
Vari ^aSt aan ^em' <le gemeenschappelijken
ei is en die al zijn kinderen met gelijke
^genegenheid liefheeft,
erder ons voortdurend te beijveren om aan
*oir het meest mogelijke goed te doen en dit
8c,a.er uilzondering van persoon, zonder onder
op0 Van nationaliteit of godsdienst, gelijk dit
wordt voorgeschreven zoowel door de alge-
hev6116 Wet der liefdadigheid als door de ver-
Vp.,.60 geestelijke taak ons door Christus toe-
eitrouwd.
din n ten slotte' gelijk onze vredelievende zen-
bet iusgelijks vereischt, niets na te laten,
ge r z°over het in onze macht was, van dat-
Vanb' Wat zou kunnen bijdragen om het einde
y0j. eze ramp te verhaasten door te pogen de
Setpeien 611 bun doofden te brengen tot meer
dep hesluiten bij de bferaadslagingen over
vre(JeVrede. een rechtvaardigen en duurzamen
diff* gedurende deze drie smartelijke jaren,
keeftU Vervlogen «Un, ons werk heeft gevolgd,
Pmakkelijk kunnen erkennen, dat, zoo
Vap a tiJd getrouw gebleven zijn aan ons besluit
van absolute onpartijdigheid en aan onze actie
houdP?!?adigheid' wij evenmin hebben opge-
logv 611 ke volkeren en de regeeringen der oor-
*0rcl eiendeH te vermanen weer broeders te
ofschoon er geen openbaarheid gegeven
Naar het Duitsch.
U
Zijn w maakte zich klaar tot het vertrek,
gestraj. was niet benijdenswaardig; hij was
JVa» n» hVoor wat hij had misdaan. Dikwijls
k haa ud geweest tegen de arme Ludmilla,
*5 heur liefste wenschen ontzegd, om
gSen ij v°or zich zelf op zij te kunnen
Ver2oek deelde de notaris hem mede, dat op
t8?6 rent^061 vr°uw, Hildegard hem jaarlijks
hij ver»., v, Z0U uükeeren van 2000 gulden, en
?®ggen h ken heer von Dorntha), hem te
*en8ch «e en waar hij die som uitbetaald
«Zeg te zien-
j1ahkbaar>a'h ^reu^e von Wolfshagen, dat ik zeer
«h echter voor kare grootmoedigheid, dat
Uen.« onmogelijk die aalmoes kan aanne-
VerlatenVvgend?n morgen had hij het slotje
eken 'h ch iu Weltersberg, noch in de om-
8chter epn°rde men nog iets van hem- Er lieP
t^Undiwh ferucht, dat hij in zeer armoedige
ketter, agfeuen leefde en een postje had ge-
de speelbank te Monaco.
is aan alles, wat wij gedaan hebben om dit
hoog edel doel te bereiken.
Tegen het einde van het eerste oorlogsjaar
hebben wij tot de strijdende naties de leven
digste vermaningen gericht en bovendien den
te volgen weg aangegeven om tot een stand-
vastigen en voor allen eervollen vrede te komen.
Helaas, onze oproep werd niet gehoord en de
oorlog werd met hardnekkigheid nog twee jaren
voortgezet met al zijn verschrikking. Hij is
zelfs nog wreeder geworden en breidde zich uit
te land, ter zee, ja tot in de lucht en men zag
over onverdedigde plaatsen, over vredige dorpen
en hun onschuldige bevolkingen droefheid en
dood nederkomen.
En thans kan niemand zich indenken, hoe
het lijden zich zou vermenigvuldigen en zou
verergeren, wanneer nog weer maanden of erger
nog, wanneer nieuwe jaren zich zouden komen
voegen bij dit bloedig triennaat.
Zou de beschaafde wereld dan niets meer
moeten worden dan een veld des doods?
En Europa, zoo roemrijk en zoo bloeiend, zal
het dan als worden meegesleept door een alge
meene verdwazing om te ijlen naar den af
grond. om de hand te leenen tot zijn eigen zelf
moord
Bij zulk een beangstigenden toestand en te
genover een zoo ernstige bedreiging zenden wij,
die geen enkel bijzonder politiek oogmerk heb
ben en die naar de verlaDgens of belangen van
geen der oorlogvoerende partijen luisteren, maar
alleen gedreven worden door het gevoel van
onzen verheven plicht als gemeenschappelijk
vad8r der der geloovigen gehoor gevend aan
de smeekingen onzer kinderen, die onze tus-
schenkomst, en onze vredelievende roepstem
inroepen, gehoor gevend aan de stem der men-
schelijkheid zelf en aan de rede opnieuw een
kreet des vredes de wereld in en wij hernieuwen
onzen dringenden oproep aan diegenen, welke
het lQt der naties in hun hand hebben.
Maar, om ons niet meer te bepalen tot alge
meene termen, gelijk de omstandigheden ons
dit wenschelijk deden voorkomen in het verle
den, willen wij thans overgaan tot voorstellen
tot meer [concrete en practische voorstellen en
de regeeringen der oorlogvoerende volkéren uit-
noodigen overleg te plegen over de volgende
punten, die de grondslagen schijnen te moeten
vormen voor een rechtvaardigen en duurzamen
vrede, terwijl wij aan haar zorg overlaten die
punten te preciseeren en aan te vullen.
Op de allereerste plaats moet het fundamen-
teele punt zijn, dat in plaats van de materieele
macht der wapenen de moreele macht van het
recht worden gesteld. Daaruit vloeit voort een
rechtvaardige overeenkomst van allen ter ge
lijktijdige en wederkeerige vermindering der
bewapening naar de reselen en de waarborgen,
naar de mate van noodzakelijkheid en voldoend
heid vast te stellen voor de handhaving der
openbare orde in iederen staat. Vervolgens moet
in plaats van de legers het instituut van arbi-
XXII.
ONDER DEN WOUDREUS.
Toen de eerste smart voorbjj was, begreep
Hildegard, hoe goed God was geweest door hare
arme moeder tot zich te roepen in al de ont
goochelingen, waarin ze door haar tweede hu
welijk gebracht was.
„Hij was goed voor mijhad de arme vrouw
op haar sterfbed gezegd, was dat dan alles,
wat ze zeggen kon, van een man, dien zij door
hare goedheid en liefde uit bekrompen omstan
digheden in welvaart had verplaatst? Dat hij
zich vergist had in de toekomst, dat was zijn
eigen schuld. Ludmilla had niets voor hem ge
heim gehouden. En zelf tot na het leven wilde
zij zijn toekomst verzekeren. Hilda herdacht
slechts het goede in hare moeder. Zij vereerde
het aandenken harer ouders.
Weldra waren, op Hildegard's verlangen, alle
zaken op het slotje geregeld. Juffrouw Germer
had beloofd, voorloopig Hilda gezelschap te
houden. Het meisje verklaarde nooit meer van
hare juffrouw te willen scheiden, die haar meer
eene moeder dan dan eene vriendin was ge
weest.
De vrienden en kennissen haars vaders uit
den omtrek, die sedert Dornthal op het slotje
woonde, daar niet meer geweest waren, kwa
men allen Hildegard hunne warme deelneming
betuigen. Eerst besloot Hildegard elk bezoek af
te wijzen, doch juffrouw Germer, met haar
trage gesteld wordeD met zijn hoog vredelie
vende werkzaamheid, volgens overeen te komen
vormen en vast te stellen bepalingen tegen
iederen staat, die zou weigeren internationale
kwesties te onderwerpen aan arbitrage, of wel
de beslissing daarvan te aanvaarden.
Wanneer eenmaal de suprematie van het
recht aldus is vastgesteld, dat men dan eiken
hinderpaal voor het verkeer der volkeren weg-
neme door met vast te stellen regelen insgelijks
de ware vrijheid en gemeenschappelijkheid der
zeeën te verzekeren, wat eenerzijds talrijke
oorzaken van conflict zou uitsluiten en ander
zijds voor allen nieuwe bronnen van welvaart
en vooruitgang zou openen.
Wat de te herstellen schade en de oorlogs
kosten betreft, zien wij geen ander middel om
de kwestie op te lossen, dan als algemeen be
ginsel te stellen een algeheele en wederkeerige
coördinatie, die overigens gerechtvaardigd is
door de uitgebreide voordeelen, uit de ontwa
pening te trekken en dit te meer, opdat men
niet zou voortgaan met een dergelijke slachting,
alleen om redenen van economischen aard
Voor zekere gevallen echter besiaan bijzondere
redenen om ze met rechtvaardigheid en billijk
heid te wikken en te wegen.
Maar deze vredelievende overeenkomsten met
de geweldige voordeelen, die er uit voortvloeien,
zijn niet mogelijk zonder wederkeerige terug
gave der thans bezette gebieden.
Bijgevolg van Duitsche zijde algeheele ont
ruiming van België met waarborging van zyn
volledige, politieke, militaire en economische
onafhankelijkheid tegenover welke mogelijkheid
ook. Insgelijks ontruiming van het Fransche
grondgebied.
Van den kant der andere oorlogvoerende par
tijen een zélfde teruggave der Duitsche koloniën.
Wat betreft de territoriale kwesties, zooals
bijvoorbeeld die, welke gerezen zyn tusschen
Itabë en Oostenrijk en tusschen Duitschland en
Frankrijk, is er reden om te hopen, onder over
weging van de geweldige voordeelen van een
duurzamen vrede met ontwapening, dat de
partijen, bij het conflict betrokken, die kwesties
zullen willen onderzoeken met verzoeningsge
zinde geneigdheid, rekening houdend naar de
mate van het rechtvaardige en mogelijke, gelijk
wij dat eertijds reeds hebben gezegd met de
aspiraties der volkeren, terwijl de bijzondere
belangen ondergeschikt gemaakt worden aan
het algemeen welzijn der groote menschelyke
gemeenschap.
Dezelfde geest van billijkheid en rechtvaar
digheid zal het onderzoek der andere territoriale
en politieke kwesties moeten leiden en vooral
die betreffende Armenië, de Balkanstaten en de
gebieden, welke deel uitmaken van het vroegere
koninkrijk Polen, met welk land, in het bij
zonder zijn edele historische tradities en het
lijden, speciaal in den tegenwoordigen oorlog
ondergaan, de sympathieën der naties zich op
rechtvaardige wijze moeten doen verzoenen.
groote menschenkennis, verzette er zich ernstig
tegen. Zij verklaarde het meisje, hoe verkeerd
het zou zijn, zich zoo af te zonderen.
Niettegenstaande Hildegard weer in hare
vroegere verhoudingen was verplaatst, nam ze
hare vroegere gewoonten niet meer aan.
Haar advocaat, zoowel als Raven verlangden,
dat ze zich dagelijks een paar uur zou bezig
houden met hare zaken, om het bestier harer
bezitting nauwkeurig te kennen. Natuurlijk
willigde Hildegard in. Zij begreep, dat zij zelf
noodzakelijk weten moest, wat ze bezat. De
werken van liefdadigheid, ten huize van juffrouw
Germer beoefend, zette ze hier voortarmen
toch vindt men overal, naar het woord van den
Zaligmaker.
Als antwoord op het doodsbericht harer moe
der had Hildegard een hartelijk schrijven van
tante Thérèse ontvangen. »Hoe hard het ver
lies ook voor u is mijn arm kind. zoo was het
toch voor de overledene eene verlossing uit ver
houdingen, die dagelijks smartelijker zouden
zijn geworden," schreef zij. „Ook Ulrich en
Vera nemen innig deel in uw verdrietHelaas
is onze arme Vera nog steeds lijdend."
Later zei Frans, die weer op het slotje was,
tot juffrouw Germer, dat het kasteel Hoogelin-
den werkelijk prachtig was en het daar zeer
voornaam toeging. De jonge baron was echter
meestal ernstig, dikwijls treurig, zoo heel an
ders als die jonker Ulrich uit Weltersberg, voor
hij een voornaam rijk, heer werd. Alleen als
Dit zijn de voornaamste grondslagen, waarop
wij gelooven, dat de toekomstige ïeorganisatie
der volkeren moet steunen. Zy zijn van dien
aard, dat de terugkeer van dergelijke conflicten
onmogelijk wordt gemaakt en dat een oplossing
wordt voorbereid van de economische kwestie
zoo belangrijk voor de toekomst en het mate
rieel welzijn van alle oorlogvoerende staten.
U die grondslagen voorstellend, u, die in dit
tragisch uur het lot der oorlogvoerende naties
leidt, zijn wij bezield met de zoete hoop, dat
wy ze zullen zien aanvaard en dat wij aldus
zoo spoedig mogelijk de vreesefijke worsteling
zullen zien beëindigen, die meer en meer een
nuttelooze slachting schijnt'.
Iedereen erkent van anderen kant, dat aan
beide zijden de wapeneer onaangetast is.
Leent dus het oor aan onze bede, ontvangt
de vaderlijke uitnoodiging, die wy tot u richten
in naam van den goddelyken Verlosser, den
Vorst des Vredes.
Denkt na over uw ernstige verantwoordelijk
heid voor God en voor de menschen.
Van uwe besluiten hangen af de rust en de
vreugde van talrijke families, het leven van
duizenden jongelieden, het geluk in éen woord
der volkeren, tegenover wie gij den absoluten
plicht hebt, hun weldaden daarvan te ver
schaffen.
Dat de Heer u besluiten ingeve, overeenkom
stig aan Zijn allerheiligsten wil.
Geve de Hemel, dat gij, de goedkeuring ver
dienend van uw tijdgenooten. u ook bij dp toe
komstige geslachten den schoonen naam ver
zekert van vredestichters.
Wy voor ons, nauw vereenigd in het gebed
en in de boete met alle geloovige zielen, die
naar den vrede smachten, smeeken voor u van
den H. Geest af licht en raad."
AAN HET WESTELIJK FRONT.
OFFENSIEF IN VLAANDEREN EN ARTOI8.
De strijd in Vlaanderen is met groote hevigheid
hervat. Het dorp Langemarck is door de Engel-
schen genomen. Bntsche en Fransche troepen
naderen het bosch van Houthulst. Gelijktijdig
zijn de Fransche en Britsche troepen een ofieusief
begonnen in Artois.
Het Duitsche stafbericht van gisterennamiddng
geeft van deze operaties het volgende overzicht:
Legergroep van Prins Rupprecht. In Vlaan
deren is de tweede groote slag ontbrand. De
artilleriestrijd steeg gisteren aan de kust en tus
schen den Yser en de Deule weder tot de uiterste
hevigheid, werd gedurende den nacht met onver
minderde kracht voortgezet en steeg hedenochtend
vroeg tot trommelvuur.
Achter dichte vuurgolvon ging daarna de
Engelsche infamer ie tusschen Bixschoote en
VFytschaete op een frontbreedte van 18 KM.
tot den aanval over.
Lens bedreigd.
In Artois vielen de Engelschen tusschen Hul-
;uch en Lens reeds gisteren mei de vier Cana-
deesche divisies aan. Zij drongen na de sterkste
zijn jong vrouwtje op zijn arm leunde, glim
lachte hij De jonge mevrouw was echt mooi
en lief als een engel, het scheen hem dat ze
te zacht voor deze wereld was. Nooit had hij
iets lieflijkere gezien dan haar lach, als de ba
ron haar naderde. Hij voegde er bij„Ik vrees,
dat het niet lang meer duurt met haar. Ze
weten dat beiden wel, willen het echter voor
elkaar verbergen. De visschersbevolking onder
in het dorp zegt, dat de vloek van moeder
Trina ook mevrouwtje heeft getroffen, daar zij
de laatste is van het oude geslacht."
Juffrouw Germer verzocht Frans niets over
dit alles aan de freule te zeggen. Zij had daar
voor hare bijzondere redenen. Zy toch kende
Hildegard's hartewee, en als zy meende, dat
die geheeld was door tyd en gebed, zy kon zich
daarin toch vergissen. Met meisjesachtige
schuchterheid had Hildegard het steeds verme
den over haar vroegere verhouding tot Ulrich
te spreken Ze had nooit de reden genoemd
van de scheiding tusschen hen ontstaan slechts
éénmaal, tijdens hare verbanning uit het ouder
huis, waren haar in heur smart deze woorden
ontvallen„En dezen Dornthal zou ik gewild
hebben! Zelfs Ulrich kon dat gelooven I"
Nu scheen het meisje zoo gelukkig, als dat
mogelijk was na den dood harer moeder en
juffrouw Germer wilde niet, dat hare rust on-
noodig zou gestoord worden.
{Wordt vervolgd.)
p