Dagblad mor Schiedam en Omstreken.
Gratis Ongevallenverzekering
hjïu. f ofin finn wi r nn «r-
fIS
De Oorlog.
Ada Rohan.
40ste Jaargang.
Dinsdag 21 Augustus 1917.
No. 11917»
bas», i ZUUvoT.?^; i IUUdooai IIUU-
Buitenlandse!* Murws.
bemiddelingsvoorstel van
den Paus.
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus88.
Abonnementen per 8 maanden 1.60, per week 12 cent, franco p.
P10®1 f$.~ p, kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advertenties: 16 regels 82 ct. elke regel daarboven 20 ct. 8 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Incassokosten wordeq berekend.
De verzekering wordt gewaarborgd door de HoHandsche Algemaene Verzekeringsbank te Schiedam.
blij verliet
van een
wijsvinger}
bfj
verlies van
eiken ande
ren vinger,
Uit Oo s t e n r Wk-Hongat!ije.
P
te*11 nader telegram uit Weenen meldt nog:
Apostolische nuntius Vaifro di Bonzo heeft
een vertegenwoordiger van (le „Reichspost"
?'1Jn tergukeor uit Richenau, waar hij een
aéntie van ruim een uur bij keizer Karei had,
^■©gedeeld, dat de keizer met oprechte vreug-
den vredesgroet en de zegawenschen van
11 Haus aanvaart. Ieder wioord van den jon-
keizer toonde de bereidwilligheid, alles voor
v°ikeren te doen, en zijn onderdanen vrede
dit
Per&,
gerechtigheid te schenken. Zoo ooit eetn vorst
'Vïas» dan is wel keizer Karei de aangewezen
hiJfK°°n 01111 beginselen van christelijke bil-
g_ welke 'uit de woorden van den Paus
2 011 tot heil zijner volken in daden om te
^en. Dlg) nuntius werd na de audiëntie ook
r (le keizerin ontvangen, en bracht vervol-
ns een bezoek aan den hertog van Parma op
.slot Schwarzau, zoodat wegens de late aan-
®t van den nuntius te Wieenen de overhandi-
3 ,Vlai1 bet afschrift van het eigenhandig schrij-
van den Paus aan dan minister van baiiton-
tJl dsche zaken, V. Czcnün, tot gister-morgen
worden uitgesteld.
16 „Reichspost" ziet in d©n stap een inoreele
sterking van dö positie der cenlralen, daar
^^„bet algemeen het kader van het Pauselijk
rÜv©n hetzelfde is:, als hetwelk de leiders
v r buitenlandschet "politiek hij dè centralen en
aral do 'heidiet keizers zoo herhaaldelijk hebben
^gelicht.
sri?VeT atgemeene beginselen, die de Paus op-
letetp. einde ,aan den oorlog te maken,
geen verschil van meening bestaan.
- aar ook wat de concrete voorstellen van den
"Kr gaat,1 gelooft het blad, dat m|en, zon-
j. anticipieren op de houding van. Duitsch-
d© belang in het oog te vatten de zaak
sta Duitscbe staatslieden is, van Oostenrijfksch
Punt er op wijzen kan, dat die) tniddelmo-
e^c'|n zich in het geheel nooit hebben ge-
&t©j l°V°'r aanspraken tot herstel, zoodat het voor
gen Van '^n Baus te1 dezen opzichte alleen te-
w 0,011 these en vredesvoiorwaarde van de ©n-
is gericht. Dat er niettemin rechtmatige!
der i^Ta"cen tot herstel kunnen zijn, in het bizon-
fcirL ee|P staat een anderen staat met kirèn-
lOverwogen. Dié Paus noemt onder ander© ais voor
beeld van territoriale kwesties, ook die tusschem
Oostenrijk en Italië. Het blad wendt zich vervol
gens tegen de oorlogsdoeleinden van Italië, zoo
wol in als aan de overzijde van de Adriatisch©
Zee. De "betrekkelijke passage uit de Pauselijke
nota, zegt 'Vet blad, kan onmogelijk bedoelen,
dat de monarchie det roov©rsinstincten van Ita-
ti met geschenken beloont.
Het blad is van meening, dat d© centrale mo
gendheden alles zullen doen, om de vrodesbe-
moeiïngein van den Paus tegemoetkomend te steu
nen.
De Arbeitcr-Zeitung'verklaart, dat de so
ciaal-democraten het voorstel van den Paus wel-
ontwaardiging over den oorlog nrtemt toe, die dorst
naar Vrede wordt door det arbeiders van alle
naties steeds meer gevoeld. Onder ueze omstan
digheden is er niets verwonderlijks in zoo een
regeering tracht het vredesvraagstuk op te los
sen vóór de volken dat doen in demokratischen
zin. De demdkratieën van alle landen moeten
van de nota van den Paus gebruik maken om
de regepringen t© dwingen hun bedoelingen dui
delijk te maken en den strijd voort te zetten voor
©en demokratischen1 vrede. De aarzeling onder
de imperialisten moet het internationale proleta
riaat aansporen zijin pogingen voor djej conferen
tie te Stockholm tel verdubbelen.
Be „Wolja Naroda," het orgaan van do i©vo-
licht met de meest oprechte instemming kunnen lutionnaire socialisten, schrijft:
begroeten, want wat hij als noodzakelijken grond- i D© moiecl© onzijdigheid van don Paus heeft
slag voor een itechtvaardigien, duurzamen vrede 1 het wantrouwen van de entente-mogendheden
verkondigt, is het ie©rst door hen geuit.
De Russische pers.
De „Retsj" schrijft, dat do poging van d©n
jegens de vredespogingen van het Vatikaan opge
wekt. De Fransch© regeering verbood zelfs het
door den Paus in 1915 voor den vrede aanbevo-
Paus, die de ©enige disponibele bemiddelaar is ien gebeid. De huidige voorstellen van het Vati-
getleven, al even weinig levensvatbaar is als kaan zijn direct tegön Rusland, Servië en Roeme-
alle andera hemiddielingsplannen. Het blad wijst nië.
er op, dat de Paus, waar hij in het begin van zijn De socialistische partijen zullen gaarne de pau-
program ontwapening en. arilbtragei voorstelt, ver- seiijke voorstellen onderschrijven ten opzichte van
geet, dat dit doteiï slechts bereikt kan worden: beperking van bewapening ©n arbitrage. Wat het
na, de vrediessluiting. 'Maar een vnede, die aan teruggeven van gebied betreft, herstelling van
de centrale rijken hun oude kracht laat, zal een den vroeger©n toestand strookt volstrekt niet met
nieuw tijdperk van intens© bewapening tot voor- het verlangen d©r Armeniërs,, noch met de he<-
koming van de aanslagen van Oostenrijk ©n langen en den vooruitgang d©r menschheid.
Duitschiand brengen. Het voorstel van den Paus1
zal gevoegd kunnen worden Lij het archief van
vredesvoorstellen, die alleen voor omz© vijanden
gunstig zijn.
De „Birsjewia Wjedomosti" critis©ert de Pau
selijke opvatting betreffende de samenwerking der
belli geneinten, te;n ©inde de bezette landen schade
loos te steilten, evenals het voorstel tot weder1-
zijdsche teruggave! der 'bezette landstreken, dus
de terugkeOr tot den status quo ante, een hij uit
stek Buitsche stelling. Wat Elzas-Lotharingen aan
gaat, Istelt de Pauselijk© nota niet alleen Scheide-
mann, maai' zelfs Erzberger ©n Michaëlis te
vreden.
De socialistische hladidn blijven mede hun aan
dacht schenken aan da nota van den Paus.
De „Izvestia", het officieel orgaan van de No
viet, merkt op, dat dei Paus zijn nota niet gepu
bliceerd zou hiebb©n zoo hij niet overtuigd was,
dat de omstandigheden thans gunstig zijn, nadat
hij het terrein bij d© voornaamste oorlogvoeren
den verkend Had. Het is dan ook mogelijk het
beroep van bef Vatikaan t© beschouwen als een
nieuw verschijnsel van d©n keer, die er in don
wereldoorlog gekomen is, als een nieuw bewijs
van de overwinning van dei vredeszaak. Na-
Scl Van de plechtig© verdragen van bondgenoot- tuurlijk zidlen de oondoenlijke uitingen van den
'P heeft mnoir-iroiien omm/lier •«enioift snbiiftctie- Paus ©nmachticziin het hart van het imoeria-
V(i - heeft overvallen, zonder eenige subjectie w
°f objeC|i,eve noodzaak, deze mogelijkheid laat lisme te verzachten. De hand van den beul der
jj, he nota van den Paus open, waar zij ver- volken heeft geleefd voor de steeds duidelijker
^rart' hat in gevallen, dat er bizond©re gr on- onmogelijkheid om dei conflicten door wapenge-
n Zijn, niet v,an oorlogsschattingen af te zien, weid te beslissen. Ondergang en hongersnood
P'onden. rechtvaardigiijk moeten worden
Ben Amerikaansche Roman.
I
L
v ARTHUR SUTHERLAND.
Zit wijd geopende venster zijner kamer
si6aar ur Sutherland en rookt behaaglijk zijn
^bbaVterw«1 hij neer blikt op eene onover-
beer menschenschaar, die rusteloos op en
getoJv. Juist onder zijn raam staat een or-
Kotnf ler en speelt zijne vroolijke deuntjes t
VoortK ther voor, alsof die menschen daar zich
de Br0eweSen op de maat der muziek, alsof ze
het date hnad rille des levens doordansen. Is
en ook iets anders, dat onophoudelijk heen
en api®1 gedraai, dat buigen en wenken, dat voor-
aP(hro rwaarts dat we eiken dag dansenWat
hi't «118 he melodie in ons eigen hart soms
Met611 tri°mfzang, soms een treurmuziek I
he Ma^een gezicht zoo opgewekt en zonnig als
heer a 8 haar buiten, ziet Arthus Sutherland
H© P hat bonte gewemel. Waarom ook niet
^eerdnge> Schoone, rijke man is pas terugge-
tuiga *an zijne reis door Europa en is over-
dat het toch nergens zoo gezellig, zoo
boredigen d© landen der oorlogvoerenden, de ver-
TJit Turkije,
Hieronder volgen ©enige Turksche persstem
men
In haar besprieking van heit Pauselijk vredes
voorstel schrijft de ,.S.abah."
Het oogenfclik is zie©r gunstig. Onze vijanden,
die dien vred© uitstellen, verk'eeren in een nog
niet voorgekomen toestand van onmacht en Wan
hoop. Thans hebben wij op de slagvelden het
heft in handen. Het door ijdeie hoop bijeengei-
houden weerstandsvettnogen van den vijand be
gint te vermolmen. Dit beteefeent tevens, uat de
laatste pijler van de. stemming, die op voort
zetting van den o.orlog aandringt, ineenstort, en
de poorten dete vredes zich openen, .al dringt de
Engelsche p:-rs nog zoozeer op voortzetting van
den oorlog aan, en .al brengen onze vijanden
hemel ien .aard© in beweging om het vredesvoor
stel te dotem mislukken.
Dit voorstel zal niettemin ©en strijperk ople
veren voor dei aanhangers van den oorlog en
die van den vrted©, en zal dus in de landen
Van de viervoudige Entente de grootste twee
spalt veroorzaken, waaruit ongetwijfeld voor den
vrede gunstige revultaten zullen >ntstaan.
De „Tasvir-i-Efkiar" schrijft: Hoe ook hiet re-
Uit Italië.
Uit Milaan werd Zondag aan de „Times" ge
seind:
De Katholieke! p©rs: steunt met kracht de voor
stellen van den Paus ©n beschuldigt de liberale
pers, dat zij een onverzoenlijk program1 voorstaat.
Daarin hebben de Katholieken slechts de so
cialisten en de Giolittianen aan hun zijde. De
meerdetrheid van het land is voor een zegevieren
den oorlog.
Twee dingen worden echter ten gunste van de
pauselijke nota aangdhaaidt©n eerste, dat de
paus opkomt voor het herstel van België, hetgeen
groeten invloed zal hebben op de Spaansche
Katholieken, die in meerderheid daze oplossing
geheel buitensloten.
Ten tweede is het, naar de „Tribune" op
merkt, de eerste keer, sedert de eenhéid van
Italië is verkregen, dat d© Heilig© Stoel van den
koning van Italië als zoodanig spreekt. En voor
het ©erst is d© ltaliaanse.be staat genoemd, niet
om d ien te beschuldigen van overweldiging, maar
om in vriendschappelijke bewoordingen een re
geling in zijn belang voor te stellen. De „Tri-
buna" vindt dit juridisch een voltedig© erken
ning van Italië's positie in het volkenrecht.
Uit Ruslan d.
Ook de Russische pel's bespreekt het vredes
voorstel van den Paus.
Het „Nowöje Wretnja" m©Pkt op, dat de. Paus,
waar hij er op "wijst, dat de vrede gegrondvest
moet zijn op het recht ©n niet op liet geweld,
niet dnders doei dan de eischen herhalen, die
de door Duitschiand aangevallen volk©n gesteld
hebben. Als bet Vatikaan arbitrage verlangt, dan
herhaalt het slechts d© wenschen van de En
tente-mogendheden, die alles gedaan hebben om
Duitschiand vóór den oorlog tot arbitrage te no
pen. Ten slotte verlangt het Vatikaan, dat de oor
logvoerend© partijen doordrongen mogen worden
van een vrqctehevenden geest. De Entente-mo
gendheden handelen echter voortdurend aldus,
zonder den vrede nader te komen. De Heilige
Stoel, ontbloot van politieke macht, behield 2ijn
moreelen invloed, en daardoor had de Paus een
onmetelijksn dienst aan de menschheid kunnen
bewijzen, als hij de schuldigen aan de wereldramp
gebrandmerkt had.
a
De houding der mogendheden.
Naar het officieus© „FremdenMatt" verneemt
weid de Pauselijke nota door de bevoegde zij
de met sympathie opgenomen. Hetzelfde stand
punt neemt, naar verluidt, ook ae Buitsche Rede
ring tegenover haar in.
Nadat de Oostenrijk-Hongaarsche Regeering het
met de Duitsche over het antwoord eens gewor
den is, zal dit aan den Paus women gezonden en)
sultaat Van bet pauselijk vredesvoorstel moge j wel ze©r spoedig.
behaagelijk is, als in het 'ouderlijke huis.
Daar wordt aan de deur geklopt. „Bionen 1"
roept Arther zonder om te zien haastige schre
den naderden, een hand legt zich op Sutherland's
schouder deze roept nu uit
„Roderik. beste kerel, ben jij daar?" Hem
hartelijk de hand schuddend zegt Arthur:
„Waar komt gij zoo ineens vandaan
„Waar ik vandaan kom? Me dunkt ik kon
dat beter aan jou vragen, dat is me al een
heele week in New-York en zoekt niet eens
zijn vrienden op."
„Hoe kon ik weten, dat hier vrienden waren
Maar wat doet gij in New-York? Hebt gij hier
soms praktijk."
„Was dat maar waar! Al mijne kennissen
zijn kerngezond en menschen, die me niet ken
nen, laten mij niet roepen, zoodat ik niets te
doen heb."
„Maar, waarom vestig jij je niet in St Mary
open daar een praktijk. In New-York wemelt
het van beroemde jonge en oude dokters, ter
wijl St. Mary hard naar een dokter verlangt.
Daar kent men je daar heeft men je zien op
groeien."
„Een juist daarom zal niemand daar mij ZD©
vertrouwen schenken. Denkt ge soms, dat de
menschen, die den kleinen Rody Sutherland
gekend hebben in zijn rokje, nu dokter Suther
land zouden laten roepen om hun buikpijn of
rheumatiek te laten genezen 0 hemelneen!
Arther Sutherland lachte,
zijn, onze leuze moet blijven: om den vrede te
verkrijgen, is het noodig, d©n oorlog voort te
zetten. i
De twee jonge mannen waren zeer verre ver
wanten en droegen denzelfden voornamen oud-
Engelschen naam. Dit wa8 dan ook alle over-
eenkost.
Arthur Sutherland was rijk, Roderik Suther
land arm. Arthur had een ouderlijk huis, eene
moeder, eene zuster. Roderik sfond alleen in de
wereldhij had slechts dezen verren bloedver
want. Voor een half jaar ongeveer had hij zich
als dokter gevestigdhet geluk echter diende
hem niet.
„Roderik jongen, wat je doen moet, probeer
een rijke erfgename te huwen 1"
„Makkelijker gezegd dan gedaan. Denkt ge,
dat ik mij lang zou bezinnen er eene ter huwe
lijk te vragen Ik zou het doen al was ze zoo
leelijk als een Hottentot. Tot heden heb ik er
geene enkele ontmoet, en zou ik er een ont
moeten, dan geloof ik zeker, dat ze voor mij
den neus zou optrekken en me voorbij loopen,
om zich in de armen te werpen van iemand,
die evenveel of meer geld heeft dan zij zelf.
Eene erfgename huwen I Ik wou, ik kwam er
6611
„Komaan, verlies den moed niet, vent Je ziet
er lang niet kwaad uit, en wie weet, wat er
nog voor jou is weggelegd!"
„Ik zal maar beginen met praktijk te zoeken
ik heb er al over gedacht naar Mexico of naar
Havanna te gaan. Als het warm weer is, is het
daar zoo aardig ongezond, me dunkt een dokter
moet daar vooruitkomen 1 Daar ik toevallig van
Reuter s©int uit Londen:
King heeft in h©t Lagerhuis geviraagd of de
Nota van den Paus, waarin de Oorlogvoerenden
worden aangemaand ov©r de vredesvoorwaarden.
Havanna spreek, weet je, dat uw moeder en uw
zuster de twee eerst maanden van dit jaar daar
doorbrachten."
„Zeker, mijne moeder was vol geestdrift in
hare beschrijving ever Eden Hall en over de
schoonheid der jonge meesteres. Ik was toen
juist in Zwitserland, en het maakte een vreemde
indruk daar midden in de gletschers de lamen
taties te lezen over de drukkende hitte daar in
Havanna."
„Uwe moeder was daar zeer graag, uwe zus
ster echter niet. Ge zult haar eens hooren los
breken over dat land, de menschen, de hitte,
de muskieten."
„Arm ding! Maar wat zijn dat voor menschen
daar op de Eden Hall, waar leerde mijne moe
der ze kennen
„Voor zoover ik weet in Montreal. Uwe moeder
zond Carola daar in het pensionaat Sacré Coeur,
ter voltooiing harer opvoeding. Onder de pen-
sionnaires was ook een mooie Creoolsche: Ada
Rohan, ze is fabuleus schoon en fabuleus rijk.
Uwe moeder was betooverd toen ze haar zag,
en de neiging scheen wederkeerig. daar de jonge
dame en haar grootvader haar allerdringendst
uitnoodigden den winter op Cuba door te bren
gen-
„De uitnoodiging werd aangenomen onder de
uitdrukkelijke voorwaarde, dat mr. Rohan en
zijne kleindochter den zomer zouden doorbrengen
op Maplewood."
Wordt venmlgd.)
«\Iö
.'-y int