Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
f(j(l l'T fIfi
De Openingsrede.
Ada Rohan.
De Öorïog.
40ste Jaargang.
Dinsdag 18 September 1917.
No. 11941
Gratis Ongevallenverzekering f1000
IlSs
P.EU IL L ETON?
IMteiilandscii Nieuws»
Het bemiddelingsvoorstel van
den Paus.
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 8 maanden f 1.50, per week 12 cent, franco p.
P®8* f 2.— p. kwartaal. Afzonderlijke nummer» 2 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advertentiën: 16 regels 92 ct.elke regel daarboven 20 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 40 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Incassokosten worden berekend.
bij
levenslange
geheels
invaliditeit
De verzekering wordt gewaarborgd door
verlies van
een hand,
voet of oog;
Hollandsche Algemeen»
Verzekeringsbank
bijj verlies
van
een daim
te Schiedam.
1 U U wijsvinger^ \J
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger.
I of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele af-
on aankondigingen en kennis-
^8®vingen van het Gemeentebestuur.
ArfeeM a^emeene kennis wordt gebracht dat de
hedg' urs met het °P de tijdsomstandig-
W0e ^oor'O0pig, in plaats van des Maandags-,
geo ns^aKs_ en Vrijdagavonds, voortaan alleen
Uur za' zün des Woensdagsavonds van 7—8
jj MELASSE,
keoniv Burgemeester van Schiedam brengt ter
dat Van houders van melasse in deze gemeente,
PÜchtlJ' ..kraclltens ministerieele beschikking ver
lag z9n opgave te doen van de hoeveelheden
de v se' °nder vermelding van de plaatsen, waar
ln„ °rraden zich bevinden en van de namen en
raden r D Vaa C'e Kerecbtigden tot die voor-
tne Be opgaven worden ingewacht ter Ge-
22D c,®~^ecr6ta> ie, afd. Algem. Zaken, vóór den
dat 'Y'pteinker a.s. Voorts wordt bekend gemaakt
8®sch e, a^ever'ng, hetzij voor verkoop of ten
dend 6D geyen en het daarmede verband hou-
s Ver*oer van melasse is verboden.
Schiedam, 18 Sept. 1917.
De Burgemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE.
kon6 ^roonrede> die ditmaal niet door H. M. de
da» e'£en persoon werd uitgesproken, en
br„ 0:1 ^eer als sopeningsrede" is te beschouwen,
duid r- 1D ^aar D'et 0DQVangriiken inhoud toch
ö)aat ket beeld van den toestand van het
naat Sc'iaPpelijk leven op het oogenblik en in de
tana toeko*st v00r de oogen van het Neder-
^®che volk.
®&iw regeeriD8 verheimelijkt niets. Zij zegt ona-
Wint°nCi^n vooruBzichten voor den komenden
^er zjjn weinig bevredigend".
ahderareBb0VeD w^st staats£tuk n°g °P eenige
han„ 6 Toornaffle dingen, die ten nauwste samen-
'ükh cl D°e' we'vaart van ons 'and de moei
de 6n in de verkrjjging van grondstoffen voor
vn\) verheid.
dat tree<B in deze rede op den voorgrond,
delen 6 Voor2'en'ng van ons volk met levensmid-
jjet steeds moeilijker wordt,
er n sPreekt dus van zelf dat onze Regearing
lands0^003®'8 den nadruk oplegt, dat het Neder-
ga(j e Vo'k met groote aandacht de pogiDgen
aaö h We'ke aangewend worden om een einde
p)a|.et? ontzettenden wereldkrijg te maken,
steed ederland als neutrale mogendheid nog
derend plichten heeft te vervullen en voort
uin edacht moet zijn op bescherming van
^odem spreekt van zelf. Hqt is
staDd Dlet overbodig geweest het volk deze toe-
Zin ^°r 00gen te houden in den volgenden
*a* elk!ï? ,Ö.n. nog steeds verplicht te midden
aar fel bestokende vijanden ons gereed te
Beu Amerikaaiische Roman.
2&
Eena a
^bdelin»611 Arthur met den ouden heer een
hij f®aakte, deelde hij d'ezen mee, waar-
voortr ^denhall was gekomen en ging
Ühe vviia£ ik nu A(ia vragen, of zij de
d »2eker m0rden?<
iv2e zaav ogt ge dat I Toen we laatst over
ï°ed M«en. verklaarde ik u, dat mijn
■wraakbaar ^0u zÜn- Ik heb woord gehouden."
^aard, T drukte Arthur de hand van den
f,511 en ppr, 111 ag dus dadelijk met haar spre-
2ekerheid ?«einde maken aan die martelende
Sr da, p.,
l°ed. uaaTat Ada's besluit ook zij, ik vind dat
®bsch gelukkig te zien is mjjn eenige
^karner WeS- Hij vond Ada in de ont-
K^Zen boek, waarin ze zoojuist h!w1
aar bóo? p Pte haar' toen Arthur zich
had
over
houden tot afweer van mogelijke inbreuk op onze
neutraliteit".
Men weet derhalve, dat bij voortduring nog
groote financieele offers van de Nederlandsche
natie zullen worden gevraagd om ons volksbestaan
tegenover eventueele vyanden krachtig te kunnen
beschermen.
Bij al hetgeen ons heden is medegedeeld over
den treurigen economischen toestand van land en
volk, komt nog de mededeeiing over de moeilijk
heden, die onze koloniën moeten overwinnen ter
zake afvoer van de koloniale producten en de
zeer slechte communicatie met het Moederland.
Dat onder deze omstandigheden ook de welvaart
van Insulinde ernstig te lijden heeft, is begrijpelijk.
De Troonrede bevat over het geheel weinig be
moedigende woorden voor de allernaaste toekomst.
Maatregelen »om in den meest dringenden nood
te voorzien" zullen weldra aan onze volksvertegen
woordiging warden voorgesteld. De Staat acht
zich als werkgever ook verplicht een nieuwen
duurtetoeslag voor de Rijksambtenaren in te voeren.
De Regeering doet aan het slot der Troonrede
een beroep op allen, om ons volk, te midden van
den stijgenden nood der wereld, te helpen staande
beuden.
Het is jammer dat de inroeping van de hulpe
Gods om het Nederiandsche volk in den nood en
druk dezer tijden bij te staaD in de Troonrede
geheel ontbreekt.
Moge evenwel onder de bescherming van den
al-Goede onze staatslieden de noodige wijsheid
vinden, om in de nieuwe wetgevende periode veel
goeds in het belang van ons volk tot stand te
brengen.
Met vereende krachten behooren de menschen
van allerlei rang en stand eveneens mede te wer
ken om voor de minderbedeelden den druk der
tijden zoo licht mogelijk te doen zijn.
Onze Regeeriug dus krachtig steun verleend,
daar waar die door de tijdsomstandigheden zal
worden ingeroepen 1
k heb ar weer van zijne liefde sprak.
ka°otva<ier 5°b lang gewacht. Ada, omdat uw
^Behoord wilde> nu echter heb ik recht
worden, nu kom ik u vragen, of
Reuter verneemt, nat, voor zoover vastgesteld
kan women, de geallieerden niet voornemens
zijn die Pauselijke nota te beantwoorden, vóór
diet centrale mogendheden haar antwoord naar
het Vaticaan gezonden hebben.
Intusschen is die algemeen© gedachte van En-
gelands houding in deze kwestie in volkomen
overeenstem'ming met het antwoord, dat presi
dent Wilson reeds aan den Paus gezonden heeft.
De 'bekendeCentrum'safgevaardigde Erzberger
heeft gisteren te Biberach een red© géhoudén
ever den politikken toestand en over de vre-
dete-resolutie De grondslag van dm vrede moot
u woord wil houden en mijne vrouw wilt wor
den
„O, Arthur," riep ze verschrokken uit, terwijl
zij opstond, stel mij die vraag niet meer; ik
kan, ik mag uwe vrouw niet worden."
Als versteend zag Arthur naar het meisje.
„Vergeef, o vergeef my Mijn hart breekt er
van, maar ik kan niet anders. Toen ik u dat
beloofde, wist ik nog niet, wat mij nu bekend is."
„Hebt ge dus met mijn hart gespeeld, hebt
ge mij dus niet bemind?"
„O, Arthur, juist omdat ik je liefheb, kan ik
je vrouw niet worden."
„Ge spreekt in raadsels, AdaWat staat er
in den weg, om je woord te houden?"
Zij wendde zich af en bedekte haar gelaat
met de handen.
„Een geheim, een onzalig geheim, dat ik u
niet ophelderen kan. Ge moet zelf inzien, dat
eene verbintenis tusschen ons onmogelijk is."
„En als ik zeg, dat ik dat niet inzie."
„Arthur 1" Hare handen zonken neer, verwon
derd keek ze hem aan.
„Ik ken je geheim niet, verlang ook niet het
te kennen. Ik weet, dat ge rein en vlekkeloos
zijt, onschuldig als een engei. De schuld, de
misdaad misschien van anderen, mag ons le
vensgeluk niet vernietigen, al zouden die ande
ren ook door den band des bloeds met u ver-
eenigd zij». Ik geef u uw woord niet terug,
Ada, nogmaals vraag ik u: Wanneer volgt ge
mij naar het altaar?"
zijn, dat geien overweldiging; van welken aard
ook, moge plaats grijpen. Over de Pauselijke
nota zei de hij, dat het antwoord van de Duit
se hie regeering Zaterdagavond aan den Nuntius-
in WicenGn gegeven was. Door een bijzonderen
koerier zal het antwoord naar Rome gebracht
worden en gelijk in Rome en Berlijn gepubli
ceerd worden.
Wij gaan met groote schreden ben duurzaimen
vrede tegemoet. Een wereldvrede, dié opgebouwd
zal worden op de basis der vredesresolutie. Erz-
berger behandelde verder nog de opbouwing
Van den Polenstaat ©n verklaarde, dat Duitsch-
land waarschijnlijk ,ook nog ren onafhankelijk
Lithauen zou stichten.
In haar middag,uitgaviei schrijft de „Köln. Ztg1."
over de uitlatingen van Erzberger in zijn red©
te Biberach:
„Dicze afgevaardigd© is er zelf schuld aan,
dat Wen zijn redevoeringen en uitlatingen met
Voorzichtigheid geniet, maar dit neemt niet weg,
dat zijn woordep een 'bevestiging zijini van de
micdedeeling, dat het antwoord aan den Paus
in hot comité van oen rijkskanselier de toeL
stetoming vali de sociaal-democraten, het cen
trum, do vrijzinnigen en waarschijnlijk ook van
de na tionaal-i iboralcn heeft gekregen, terwijl do
afgevaardigden der conservatieven zich uitten
in geprikkelde stemming tegen den rijkskanse
lier. wien oa. verweten wordt, dat hij zijn
veelbelovende woorden verloochent en zich de
leiding uit handen laat nemen".
In haar avonduitgave schrijft de „Köln. Ztg."
„Die: mededeeiing van Erzberger, dat d© nota
van den Paus aan den Nuntius ter verzending
is gegeven, is onjuist en zijn mededeeiing, dat
DuitSchland een onafhankelijk Lithauen zal
stichten moet van ©en vraagteeken worden voor
zien. Achter alle uitlatingen van Erzberger moe
ten vraagteekens gezet worden en men moet
vooral niet denken, dat hij een goed ingewijd
vertrouwde van de rijksregeering is.
Domededeeiing van Erzberger, dat wij met
groote: stappen den vilede tegemoet gaan, staat
in Verband met het gerucht over het Engelsche
vredesaanbod. Zulke mededeelingen moeten op
hun juister waarde geschat worden. Het heeft
nooit ontbroken aan 'met-officieiel, nietbindend
toetsen of het niet tijd zou zijn met den oor
log op te houden. Het Engelsche aanbod is
ook als zoodanig op tel vatten. Zulke dingen
moet men in alle kalmte als een begeleidend
verschijnsel van den oorlog opvatten tot den
wieg voor onderhandelingen gebaand is. Of de
Paus en zijn echo dien weg zullen hanen, kan
niemand zeggen. De één is sceptisch, de artder
optimistisch. Als'oen centrums.politicus nu toe
vallig (Optimistisch is, dan is het onder meer
duidelijk, dat dit verband houdt met de jong
ste pogingen van neutral© zijd© om tot vrede
to geraken. Principieel staat vast: De vijand,
die niet meer op de militaire overwinningen
hoopt len mlaar zeer voorwaardelijk aan de hulp
Haar borst ging zenuwachtig op en neer.
Ze kon niet spreken van verrassing, van
vreugde. „Overleg eerst goed met u zeiven,
Arthurge spreekt in hartstocht en zult uwe
overhaasting later misschien berouwen."
„Nooit of nimmerWat ik zeide vóór een
half jaar, herhaal ik vandaag en zou ik over
zes jaren weer zeggen, als ge me zoolang wach
ten liet."
„En zal door dit geheim, versta my wel, dat
ik u niet onthullen kan, uw vertrouwen in mij
niet geschokt worden
„Tienduizend geheimen kunnen mijn vertrou
wen in u niet aan het wankelen brengen. Nooit
zou ik de hand vragen van een meisje; aan
wier eer en onschuld ik in het minste twijfelde.
Hy echter zyt schuldeloos en rein en de ge
heimen van anderen, ook wanneer ze hun scha
duw op u zouden werpen, zullen, ons geluk niet
verstoren."
„En als er in de dagen die komen moeten,
eens erge gevolgen uit voor ckwamen vroeg
Ada bleek en ademloos, „wilt ge u dan herin
neren, dat ik u gewaarschuwd: heb dat gij niet
tegenstaande mijne waarschuwing mij toch ver-
langdet tot uwe vrouw?"
„Wat ook de toekomst brenge, ik zal dat
nooit vergeten."
De donkere oogen vulden Zich met tranen, de
kleine handjes lei ze verlegen in de zijne„Gij
zijt edel en grootmoedig, Arthur, en ik zal u
mijn leven lang dankbaar zijn, voor het onbe-
van Amiejrika gelooft, zal te eerder bereid zijn
ow den vrede to onderhandelen, naarmate hij
minder teekenen van omeenigheid in Duitsch-
land waarneemt. De Entent© rekent nog op
onze oneenigheid. Met Hindenburg moeten wij
zeggen: Laten wij opnieuw den Godsvrede slui
ten".
AAN HET WESTELIJK FRONT.
In.Vlaandereln en Art.ois.
Hot Duitsch* stafbericht meldt
Legergroep Rupprecht: Het goede uitzicht liad
op dé levendigheid van de vuuractie een gun-
siigen invloed.
In Vlaanderen steeg de artilleriestrijd aan de
kust len in eenige vakken tusschen. het Ilout-
hulster-hoisch en de Leie meermalen tot een
hévig roffelvuur Die Engelschen infanteri©aan
vallen volgden hierop echter niet. Het kwam
sléchts tot plaatselijke gevechten in het voor
terrein, waarbij gevangenen in onze handen ble
ven
Ten NO. van Atiecht deden nachts sterke
Engelsche verkenningsaanvallen op enkele plaat
sen, ook tot in onze linies, aanvallen, waaruit
snelle tegenaanvallen den vijand verdreven.
Ook bij St. Qmaltin bereidde de vijand infan-
tririeaanvallen voor, maar zij werden teruggewor
pen.
Sir Douglas1 Haig rapporteert
In den afgeloopen nacht werden door Engel
sche en Schotscho regimenten geslaagd© raids
ondernomen op de üuitsch© stellingen ten Oos
ten van Epeky in den omtrek van den spoor
weg AtrechtDouai en ten Zuid-Oosten van Ca-
vrcille. Er werden verscheiden© gevangenen 'ge
maakt ©n twee machine-geweren door ons ver
overd, vele vijanden gedood, ondergrondsche
schuilplaatsen, loopgraven en opslagplaatsen door
middel van ontplofbare stoffen vernietigd.
De vijandelijke artillerie toonde gedurende
den nacht/, (enige bedrijvigheid1 ten Oosten van
Ypieren.
I n Cham pagn ej.
Eien Ha va s-telegram uit Parijs bericht:
De nacht werd gekenmerkt door ©en tamelijk
levendige artillerie-actie, voornamelijk in de,
streek van de hoeve van Froid Mont, ten Westen
van Craonne en in den sector van Massiges.
Na 'een herig bombardement ondernamen de
Diuitscbefs ©en aanval op de Fransche stelling
bij het bosch van Ap-nemont. Eenige Duitsche
afdicelingen, die er in geslaagd waren ini de
vooruitgeschoven Fransche veldwerken door te
dringeh, werden er na een| levendigen strijd
weer uitgeworpen. De Fransche linie bleef ge
heel gehandhaafd.
In de Vogeezen mislukte een Duitsche ver
rassende aanval op de Fransche posten bij Viole
door ons vuur.
Het Duitsche stafbericht luidt:
Front van den Duilschen kroonprinsLangs
de Aisne, met name ten NO. van Soissons,
vérder in Champagne en voor Verdun nam de
grensd vertrouwen, dat gij mij schenkt. Weet
grootpapa ervan
„Ik kwam met zijne toestemming; wat ge
ook zoudt beslissen, hij vindt alles goed. Lieve,
dierbare handVreugdedronken bracht hij die
aan zijne lippen, „nu de mijne, voor eeuwig!"
X.
DE STILTE, DIE DEN STORM VOORAFGAAT.
Ver, ver van de citroen- en oranjeboomen van
het zonnige Cuba, met haar wolkeloozen, diep-
blauwen horizon, hare balsemluchten, dansten
sneeuwvlokken in dolle kringen rond en veegde
de storm langs de aarde in de yskoude maand
Januari. Als een reusachtig lijkkleed breidde de
sneeuw zich uit over de landerijen en bosschen
van Maplewood. De parken en lanen waren een
zaam en verlaten, de vensters bleven gesloten,
in eiken haard brandde een lustig vuurdaar
binnen in huis was het gezellig en aangenaam
op dezen stormachtigen Nieuwjaarsdag vroolyk
gelach en jubèlende stemmen klonken door de
ruimte.
Een jonge dame nam weiDig deel aan deze
opgewektheidals ze even een plaats moest in
nemen bij dans of spel was ze daartoe bereid
uit zich zeiven ging ze niet tusschen de vele
genoodigden. Zij hield niet van dat vroolijk ge
doe geen trek echter in Augusta Sutherland's
gezicht verried den afkeer, dien zij tegen het
vroolyk gezelschap koesterde.
Wordt vervolgd.)
h..
rp
C UOOg pn U *«*1*1., tucil xA.1 L1.1 Ui Uiot
.1 - li
