m tie westelijk Nieuws*
Sas van Gent, waardoor drie arbeiders licht ge
wond werden, terwijl verder materieele schade, in
het bijzonder aan eenige in het Kanaal liggende
schepen, werd toegebracht.
Op dienzelfden datum te ongeveer 3.45 uur
voormiddags heeft een onbekend vliegtuig een
bom laten vallen op Axel, tengevolge waarvan
twee vrouwen verwond werden en ernstige schade
aan de gasfabriek en aan eenige hviizen in de
omgeving veroorzaakt werd.
Het onderzoek der scherven heeft aangetoond,
dat deze bommen evenals die, welke in den
avond van 1 October j.l. op Sluis geworpen wer
den, waarbij eveneens aanmerkelijke materieele
schade werd aangericht van Britsch maaksel
geweest moeten zijn.
De Nederlandsche regeering heeft den gezant te
Londen opgedragen aan de Britsche regeering de
vraag voor te leggen, of Britsche luchtstrijd
krachten zich aan deze ernstige schending van
Nederlandsch gebied en het werpen der bommen
hebben schuldig gemaakt.
Yet.
Het bureau voor mededeeling inzake voedsel
voorziening meldt
Tengevolge van de verltooging van het rantsoen
van bak- en braadvet, hetwelk begin October al
van 200 gram op 350 gram per hoofd en per 4 weken
worden gebracht, was het noodzakelijk geworden, de
beschikking over groote hoeveelheden grondstoffen
te verkrijgen. Tot dat doel was een aantal maat
regelen noodig, waaronder in de eeiste plaats het
verzamelen van het bij slachting vrij komende
vet. Dit verzamelen werd geregeld bij beschik
king van den minister van landbouw, van 6 dezer.
Bij deze beschikking werd tevens ingesteld een
vet-distributie-bureau, hetwelk zorg zal hebben
te dragen, tot het noodige bak- en braadvet be
schikbaar komt.
Thans kan worden medegedeeld, dat tot direc
teur van bedoeld bureau is benoemd de heer L.
Blok, tot dusver afdeelingschef bij de N. O, T.,
zoodat dat bureau eerlang zijn werkzaamheden
zal beginnen.
Het ligt in het voornemen van den minister
van landbouw, bij dit bureau een commissie van
advies te benoemen, die met den directeur zal
samenwerken.
Voorloopig zal de distributie van vet zich blijven
bepalen tot die van bak- en braadvet, hetwelk
als tot nog toe door het Rijks Centraal Admini
stratiekantoor ter beschikking van de gemeenten
zal worden gesteld.
Ten opzichte van andere eetbare vetten neemt
de minister, voorloopig althans, esn afwachtende
houding aan, aangezien verwacht mag worden,
dat de thans getroffen regeling voldoende in de
behoefte aan vet zal voorzien. Wanneer deze ver-
^rachvitig stct *et t-enliiti woi'itzaï iti over
weging worden genomen, andere vetten in de dis
tributie op te nemen.
Rjjst.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del heeft het artikel rijst afgevoerd van de lijst
van goederen, aangewezen krachtens artikel I
def Distributiewet 1916.
In een circulaire aan de gemeentebesturen
zegt de minister:
Ter toelichting zij opgemerkt, dat de hier te
i,'inde nog aanwezige voorraden niet van dien
aard zijn, (dat met distributie van het artikel
op de gewone wijze kan worden voortgegaan.
Een regeling is in voorbereiding om d© nog
aanwezige voorraden te doen strekken voor zie
ken en zwakken, die blijkens doktersattest dit
voedingsmiddel noodig hebben. Daarenboven
zullen de verder nog beschikbar© hoeveelheden
kunnen worden btegezigd om in perioden van
groote schaarschte aan andere voedingsmidde
len, als bijv. aan aardappelen, tijdelijk ter ver
vanging daarvan te dienen, (Stct.)
Domiciliekaarten en bonhoekjes.
D© minister van landbouw, nijverheid en han
del heeft tot die gemeentebesturen de volgende
circulaire!' gericht
Mij is gebleken, dat het herhaaldelijk voor
komt, dat personen, die hun woonplaats verla
ten, de daar geldende domiciliekaarten ®n bon
boekjes wegschenken of v©irkoopien-
In de nieuwe plaats hunner inwoning toch zijn
bedoeld© kaarten en bonboekjes niet geldig.
Dit (euvel, waardoor d© rantsoeneer!ngsbepa-
lingen worden ontdoken, kan gemakkelijk worden
voorkomen, indien in de gemeente van vertrek
het verhuisbiljet niet wordt afgegeven dan na
inlevering van de domidliekaart en de bonkaar
ten of -boekjes ©n in het algemeen van allé stuk
ken, pp de rantsoeneering betrekking hebbende,
waarvan de geldigheid slechts plaatselijk is: Daar
enboven zouden op het verhuisbiljet all© v©r-
deïe mededelingen kunn©n worden geplaatst,
■die in het belang van ©en goede distributie zijn,
bij voorbeeld voor welk© periode da broodkaar
ten zijn uitgereikt, hoeveel koffie ©n theekaar-
ten belanghebbend© in zijn bezit heeft, of hij
een petroleumkaart h^ft ontvangen ©nz
Deze mededelingen kunn§n dan worden over
genomen op het duplicaat-velrhuisbiljet.
In een onzer groot© gemeenten wordt dit sy
steem sedert ©enigen tijd m©t goed gevolg toe
gepast. Het verdient mijns inzien de grootste
aanbeveling, dat het op uniforme wijze over
het geheel© land wordt ingevoerd.
Ik zal het dan ook pp prijs" stelten, indien
u dit in het vervolg ook in uw gem^ent© van
toepassing doet zijn. (Stot.)
Maatregelen tegen het versmelten van pasmunt.
Ingediend is ecu wetsontwerp tot vaststelling
van bepalingen in het belang van den omloop van
's rijks munten.
Art 1 bepaalt
Ieder, die 's rijks zilveren of bronzen mun
ten tot een bedrag van meer dan vijfhonderd
gulden voor zooveel zilveren munten betreft en
tot een gezamenlijk bedrag van meer dan twintig
gulden voor zooveel nikkelen en bronzen munten
betreft, voor zich zelveD, of voor anderen in voor
raad heeft is verplicht
1. van hoeveelheid en soort dier munten op
de door onzen minister van financiën bekend te
maken tijdstippen de door dezen verlangde opgaven
naar waarheid te doen bij den burgemeester der
gemeenten, waar die munten zich bevinden,
2. op schriftelijke vordering van onzen minister
van financiën of op diens last van den burge
meester eeDer gemeente, de genoemde munten,
die hij boven het in den aanhef van dit artikel
vermelde bedrag in voorraad heeft ter plaatse
door den minister te bepalen ter omwisseling
onder wettig betaalmiddel aan te biedeD.
Ieder is verplicht op schrittelijke vordering van
onzen minister van financiën, of op diens last van
den burgemeester eener gemeente naar waarheid
de van hem verlaDgde opgave te doen van hoe
veelheid en soort der munten, als in het eerste
lid van dit artikel bedoeld, welke hij voor zich
zei ven of voor anderen in voorraad heelt.
Artikel 4 bepaaltHet is verboden 's Rijks
zilveren, nikkelen of bronzen, munten anders dan
van Rijkswege overeenkomstig het bepaalde in
art. 18 der Muntmet 1901, laatstelijk gewijzigd
bij de wet van 31 October 1912 (S. no. 324), te
versmelten of op andere wijze voor den omloop
ongeschikt te maken.
Onze minister van financiën is bevoegd in bij
zondere gevallen van het, in het vorig lid gestelde,
verbod ontheffing te verleenen.
Alt. 5 luidt: Hij, die een opgave Diet of niet
tijdig doet of heel niet of niet tijdig voldoet aan
een vordering, een en ander als bedoeld in arti
kel 1, wordt gestraft met hechtenis van ten hoog.
ste drie maanden of geldboete van ten hoogste 3
duizend gulden.
Volgens artikel 6 wordt overtreding van het
bepaalde in artikel 4, eerste lid, gestraft met ge
vangenisstraf van ten hoogste één jaar.
De munten, met betrekking tot welke het feit
is gepleegd en het metaal door middel van het
feit uit de munten verkregen, kunnen worden
verbeurd verklaard.
Art. 7 luidtDe bij de wet strafbaar gestelde
feiten worden biwiunija£d--sUi oiibdry*eu, met uit
zondering van dat, strafbaar gesteld in artikel 5,
eerste lid, hetwelk als overtreding wordt aan
gemerkt.
Art. 9 laidt: De ambtenaren, in het vorige
artikel bedoeld, zijn ten allen tijde bevoegd om in
beslag te nemer, zoomede om ter in beslagne
ming de uitlevering te vorderen van alle ruimten
en voorwerpen, welke tot ontdekking der waar
heid kuDnen dienen of welker verbeurdverklaring
kan worden bevolen, alsmede om inzage te vor
deren van al!e bescheiden, op zuike munten of
voorwerpen betrekking hebbende. Zij zijn ten allen
tijde bevoegd tot inbeslagneming elke plaats ie
betreden.
Wordt hun de toegang geweigerd, dan ver
schaffen zjj zich dien, desnoods met inroeping
van den sterken arm.
Is de plaats tevens een woning of alleen door
eene woning toegankelijk, dan tielen zij tegen
den wil des bewoners niet binnen dan op bijzon
deren last van deu burgemeester, of in tegen
woordigheid, hetzij van dien burgemeester, hetzij
van den kantonrechter hetzij van den commis
saris van politie
Van dit binnentreden vordt door hen proces
verbaal opgemaakt, dat binnen tweemaal 24 uren
aan den ingezetene, wiens woning in binnenge
treden, in afschrift wordt medegedeeld.
Krachtens art. 11 zal, zoodra de tegenwoordige
buitengewone omstandigheden hebben opgehouden
te bestaau, aan de Staten-Generaal een voorstel
van wet worden gedaan, waai bij de intrekking
van deze wet, zoomede de overgang tot den
normalen toestand worden geregeld.
Blijkens de Memorie van Toelichting is de on
middellijke aanleiding tot de indieniBg van dit
w.o. gelegen in de sterke stijging van den koper-
prijs. Deze prijs heeft een peil bereikt, waarop
het voordeel kan geven tol de vei zameling van
de bronzen munten, in het bijzonder van de cen
ten en hölve centen over te gaan te veikiijging
van het daarin vervatte koper. Het mag wel
overbodig geacht worden in den breede te be-
toogen, hoezeer het algemeen belang eischt, dat
terstond en kr achtig ingegrepen worde, opdat eeDe
versmelting als zooeven bedoeld mogelijk voorko
men worden. Volstaan kan worden met te wij
zen op de zeer groote moeilijkheden en verwarring,
welke in het betalingsveikeer zouden ontstaan.
Als gevolg van het gaan ontbreken van de circu
latiemiddelen der kleinste 2 coupures, kon toen
het gold ie voorzien in gebrek aan zilveren mun
ten, tot den aanmaak van apieren geld, de zilver-
bons besloten worden, deze maatregel kan om
voor de hand liggende redenen niet worden toe
gepast, waar het geldt, ruilmiddelen van zóó klein
klein bedrag als de bronzen munt. De aanmaak
van ruilmiddelen als zooeven bedoeld uit een
ander metaal dan brons stuit, in verband met de
buitengewone omstandigheden op zeer groote be
zwaren. Hoewel bet reeds vroeger aangevangen
onderzoek in de laatstbedoelde richting wordt
voortgezet kan eene bevredigende oplossing langs
dien weg niet reeds thans in uitzicht worden ge"
steld. Hierbij komt, dat niet dan in het uiterste
geval tot leen maatregel van zóó verre strekking
mag worden overgegaan.
Hoewel t. a. van de zilveren munten de versmel
ting nimmer is gebleken en daartoe bij de zilverprij-
zen, welke tot dusver golden, ook geen aanleiding
bestaat is, zooals van zelf spreekt verandering in
dit opzicht geenszins buitengesloten.
Hoogoven-, staal- en walswerk.
Ingieidielnid is thans ©en wetsontwerp houdend©
machtiging tot deelneming in bet maatschappe
lijk kapitaal ©ener piaamlooz© vennootschap, wel
ke zich ten doel' stelt d© oprichting ©n exploita
tie van ©en NedteHandsch hoogoven-, staal- en
walswerk.
Voorgesteld wordt daarin deel te némen voor
den staat voor f7 500.000.
D© Jregeeiring is vani meening, dat het algemeen
belang in sterkte mat© bij: het welslagen van
het plan tot oprichting btetnokken is. D©( ggopte
betetekenis welk© het voorgenomen werk voor
onz© hoogontwikkeld© metaalindustrie, in h©t bij
zonder denl scheepsbouw, -en voor v©l© andpó©
bedrijven zou bezitten, valt dit, naar het oor
deel der rege©iing, hioivëh twijf©l. D©zë beteeke-
nis is gelegen in d© mogelijkheid om, althans
ten deel© de jbynjoodigclid gxtondstoff6n (in het
bijzonder de zoogenaamde walsproducfen) uit
eigen land te betrokken. Met hpt comité, dat
zich voor het plan tot oprichting vormde, is d©
regeering1 van meening, dat op' goede gronden
d© tevensvatbaarheid van bet ,lj©drijf derhalv©
de mogelijkheid om zonder kunstmatig© bescher
ming de exploitatie vruchtdragend te voeren,
kon worden aangenomen.
D© plannen bteioogen de oprichting van el©n
krlachtig, modem, ingericht werk, dat groot©n-
deeis ovepzeiesche erts-en verwerkt. Het zal uit
dien hoofde aanbeveling verdienen h©t werk té
plaatsten aan groot scheepvaartw,atör nabij' de
kust. Heit uit dez© ertsen te verkrijgen eind
product zal voornamelijk „kwaliteitsmateriaal"
zijn hetwelk d© voorlnaamste grondstof voor den
scheepsbouw uitmaakt. Ook voor ander© doel
einden, zooals bruggenbouw en de vervaardi
ging van stoomketels, alsmede ter voldo©inng
aan Verschillend© behoeften voor leger ©h vloot,
vindt dit materiaal op uitgebreid© schaal toe
passing. i
Het tinnenlandsch gebruik waarborgt derhalv©
een ruim© vraag naar het hoofdproduct van lr©t
l.eJriff, waarbij bot goedkoop© water transpor L naar
oe werven ©en belangrijken factor vormt. Ook
voor eventue©I©n ©xport is de gedachte ligging
van het werk aan grootscheepvaartwater z©©r
gunstig te achten.
Voor de verkrijging van d© noodig© grondstof
fen mogen d© voorwaarden ©v©ne©ns gunstig
genoemd worden. D© ©rts©n ©n dc steenkool
vormen de grondstoffen van het te vo©r©n be
drijf. Wat de ertsen betreft, voor d© vervaardi
ging van het hierlbedoeld materiaal is ook d©
WestfaaJsche nijverheid voor e©n belangrijk g©-
deelt© op h©t gebruik van -ovcrze©scbc ertsen
aangewezen. Dg aanvoer van d© voor die nij
verheid besternd© ©risen geschiedt sedert jaren
grootendeels over ons land. D© steenkool zal
binnen enkel© jaren in voldoende hoeveelheid
uit d© staatsmijnen in Limburg te voorschijn ge
bracht worden.
D© productie van hot walswerk is voorloopig
op ongeveer 150 000 ton gtestèld, waarvan 100.000
a 120 000 ton scheepsbouwinateriaal ©n 50.000
a 30 000 ton materiaal voor andere doeleinden.
V©oris zal ©en deel der hoogovenproductie als
ruwijzeir evëneems kwaliteitsmateriaal af
gezet worden.
Naast het hoofdbedrijf zullen eien aantal n©ven-
b-edrijven staan tot winning en verwerking van
bijproducten, die als grondstoffen voor verschil
lende industrieën in Nederland zull©n gebezigd
kunnen worden. Van groot belang is vooral t©
achten de verwerking van hoogovenslakk©n tot
cement, welk bouwmateriaal in Nederland in
grooter hoeveelheden gebruikt wordt.
Het gewone aande©l©nkapitaal is in totaal groot
f 24 500 000. Het kapitaal moet bij de oprich
ting ten volte geplaatst zijn.
In Verband met d© deelneming door den Staat
in het kapitaal der maatschappij is aan de re
geering bijzonder© invloed to©g|ek©nd. Zij' zal dien
invloed geldend kunnen maken door tussch©,n-
fcomst van den rtegeetringscommisearis, aan wi©n
in de vergadering van preferente aandeelhou
ders 43 stemmen zullen to©kom©n,
wtefk aantal van 43 stemmen is ie-
paald naar evenredigheid van 30 aandwei
len in het preferent© aandeelenkapitaal van 100
aandeden. Het N©d©ri.andöoh karakter d©r ven
nootschap is bij voortduring verzekerd.
Onder de tegenwoordig^ omstandigheden zal
met den bouw van het werk niiet begonnen
kunnen worden. Hieirto© zal h©t Tjy©deffintred©n
van ©en meer normalen toestand afgewacht moe
ten worden. Aan den anderen kant zal h©.t ech
ter evenmin betoog behoeven, dat g©ne spoedige
beslissing omtrent d© deelneming van den Staat
van groot belang is Ie achten, aangezien het
ten zeerst© gewenscht is:, dat binnenkort met d©
noodzakelijk© grondig!© voorbereiding van h©t plan
kunne aangevangen worden. Het ligt dan ook
in de bedoeling om zoodra bet onderhavig© wets
ontwerp tot wet mocht zijn verheven, tot d©
oprichting van cfe) naamlooze vennootschap over
te gaan.
De Hollandia rystpellery te Rangoon.
Uit Londen wordt aan de „Nieuwe Crt." ge
meld
In antwoord op e'en Vraag betreffend© d© Hol
landia rijstpelterij te- Rangoon, deeld© d© mi
nister voor Indië in het parlement m©d©, dat
het waar was, dat dez© onderneming oorspron
kelijk als vijandelijk© maatschappijiji was be
schouwd, daar d© aandeelen in handen van ©©n
Duits ch© firma waren en d© zak©n gedr©v©n
werden door een Nedferlandsch© firma in Diuitseh-
land wiegband, en dat de onderneming ond©r re-
geeringscontrole geplaatst was. Fr was order ge
geven dat de firma in Mei jl. geliquideerd moest
worden, doch op aandringen van d© Nedieriand
sch© regeering! is die order in Juni ingetrokken.
D© onderneming heeft v©rlof g©kregén haar za
ken voort te zetten, hang©nd© d© onderhandé-
lingen betreffende haar mogelijk© reconstructie.
Brandhout.
D© minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del; heeft d©' volgend© maximum-kleinhandel-
prijzen voor brandhout vastgesteld:
Meterhoutdennenhout f 2.70, berkenhout f 4.70
iep en hout f 5, eikenhout f 5.70, beukenhout
f7 20; halve meterhout: denn©nhout f3.20, ber
kenhout f5.20, iepenhout f5.20, eikenhout f6,
beukenhout f650; blokjes van 15 cM. gekloofd
dennenhout f4 20; berkenhout f5.70, iep©nhout
f6, eikenhout f6.70, beukenhout f7.20; dez© prij
zen zijn te verstaan franco in huis p©r 100 KG.
Provinciale Staten van Zuid-Holland.
Ged. Staten steilten naaT aanleiding van ©e11
adres der Provincial© Beambtenveréenigiiff?
Eensgezindheid voor dei vastgtest©lde loonsv©r-
hooging voor d© Provinciale beambfen ©ff
werklieden reeds m©;t 1 Oct. 1917 in plaats van
met 1 Jan. 1918 te doen ingaan, waarin©*!©
gepaard zal gaan, vervroeging van dei verte*
ging van den duurtetoeslag ev©n©ens tot 1
October. In totaal zal de vervroegd© inwer*
kingstelling dor nieuw© loonregeling f 2650 kos
ten, waartegenover e©n besparing; van f620 op
den duurtetoeslag staat
Voorts wordt voorgesteld e©n verhoaging
van den duurtebijslag aan de ambtenaren en
bedienden van d© Provinciale griffi©, voor be4
onder den hoofdingenieur van den Provincia
len Waterstaat werkzaam zijnd© personeel en aaff
iler: werklieden van dcn Provincialen Water-
slaat. Voorgesteld wordt ©en Verhooging tot
pCt. der bezoldiging mot vervallen van h©t ma
ximum.
De kosten zullen bedragen f22.064.
Melk-attesten.
Heden-morgen hebben d© h©erén Dinkelaar e»
Plettentlurg als led^n van h©t b©stuur van del1
Schied. Bestuurdjersbohd ten raadhuize m©t den
Burgemeester *©©n ©nd©rhoud gehad, naar aan
leiding deT weigering door H.H. Doktoren tot af
gifte:*. van attesten ter befcaming van m©lk vooï
zieken, ©uden van dagen enz.
De vraag werd gesteld wat hët gemeentebe
stuur z;al doen nu doktoren weigeren attest©11
af te geven.
D© Burgemeester kon hi©rop antwoordefi da*
yoiortoiopig v-oor degenen wi©n melk ©nz. verstrdft
wordt dit Mijven houden, verder zal overwogen
worden wat ten dez© g©b©ur©n moet.
B-ij dit onderhoud hadden de he©r©n ook' n°ê
d© gelegenheid d©, vraag t© stellen wanneer de
reductie pp d© kolenprijs te verwachten is.
Ifet antwoord hierop was dat zoo spoedig mo
gelijk waarschijnlijk begin D©c©mb©r hier
mede zal worden aangevangen.
D© beteren manden voorts nog te moeten
Vragen waarom Gemeentelijk©, ©n Rijksinstellin
gen voorzien worden van anthracfet ©n particu
lieren dez© so-ort brandstof ze©r zeld©n wori"
toebedeeld.
D© Burgemeester z©ide dat volgens voorschrift
van het Rijfcsfcolenbureau 75 pCt. van h©t kwan
tum en SiOort van het vorig© jaar wordt ver
strekt. i i
Een ieder bevredigend© regeling; te treffen lS
uiterst moefelijk.
Naar wij1 vernemen heeft d© S. B. Bi. he*
plan ©en conferentie aan t© vrag©n m©t H-H*
doktoren.
De Hanze.
Gisteravond vergaderde in Maison v. d. Heijden
de afd. Schiedam van de R. K. Middenstand»'
vereentging »De Hanze«.
De heer v, Alphen opende de bijeenkomst me*'
een woord van welkom, maar betreurde het da'
de opkomst zoo gering was.
De voorzitter deelde daarna mede dat op
December te Utrecht een vergadering zou worde®
gehouden, waar de klachten inzake de geriog*
winstmarge zouden worden besproken.
Hij wekte de leden op, op die vergadering "ie'
te ontbreken of zich door vakgenooten te late®
vertegenw oordigen.
