Omstreken
Gratis Ongevallenverzekering
l"£r f f 200 f lllO
Oud en Nieuw.
In het dal fan Glenveigh.
40ste Jaargang
Maandag 31 December 1917
No. 12027
feuilleton.
nCfLyncrr'rïuit.n het Wc der
Eneelsche justitie. Door zijn slimheid had hg
weten te ontsnappen aan de wrekkende gerech-
rechtigigheid, maar in Donnelstown was hg
Itbhilhk ontmaskerd. Nu Fhurgood eenmnal
on het spoor was gekomen van de ontdekkingen,
Bureau Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. - Poatbus: 19.
Abom»"""* t V» 12 frmBÖ® P'
ooet /8- P kwartaal. Msonöwlfke nummer 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advertentiën: 1-5 regels f 1.30 elke regel daarboven 25 ct. 3 maal
1 9. maal berekend. Ingezonden mededeehngen 50 ct. p, rege..
Incassokosten worden berekend.
1 UÜU invaliditeit; 1 L U O Toet of °°2> Varzekerinosbank te Schiedam.
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Yeriekeringsban
bij verlies
Tan een
wijavingerj
bij
verlies van
eiken ande*
ren vinger.
Als straks de klok van den ouden St. Jan twaalf
slag.-n zal hebben doen hooren en gelijktijdig in
de fabriekswijken, in de haveDS eo op de rivier
het getoeter van stoomfluiten het wijde luchtruim
indruischt, zal het jaar 1917 achter ons liggen.
1917 1 Welk een veelbewogen jaat
Terwijl de oorlog over het grootste deel der
wereld met onverminderde kracht voorwoedt,
mochten wij, Nederlanders, het buitengewone voor
recht smaken, nog steeds buiten den bloedigen
strijd te zijn gebleven.
Een daDkhede stijgt opwaarts tot Heua, Die in
Zijn oneindige wijsheid en goedheid het kleipe
Holland ook dit jaar heeft weten te houden bui
ten die ontzettende worsteling.
Maar al ging 1917 voorbij zonder dat in ons
land-naar de wapenen moest worden gegrepen
om den nationalen bodem tegenover een aanvaller
te verdedigen, toch geraakte de bevolking, ten
gevolge van Nederlands isolement in steeds
grooter nood en druk.
De voedselscbaarschte, de brandstoffennood, de
duurte der meest noodzakelijke levensmiddelen, de
toenemende werklo sheid, de met den dag kleiner
wordende voorraden grondstellen voor de nijver
heid en industrie en meer andere sombere voor
uitzichten döcü het jas: 1917 zeker in minder
opgewekte stemming verlaten.
Zal het nieuwe jaar aan de wereld, aan het
oude Europa den vrede geven, dien de volkeren
zoozeer behoeven
Zullen de wreede bloedgolven, die over het
aardrijk rollen en alsmaar slachtoffers maken,
eindelijk, door het vurig gebed der geloovigen en
door het onvermoeide streven van den H. Vader
in het belang des vredes, ophouden dood en ver
derl te brengen
Een gunstige beantwoording dier vragen is
immers schier ieders hartewensch.
De naties snakken allen naar den vrede, die
de geleidelijke ontwikkeling van nieuwe toestanden
moet scheppen en de eeuwenoude beginselen van
recht en orde met de nieuwerwetsche princiepen
van maatschappelijke gerechtigheid zal moeten
verzoenen.
Wezen de vooruitzichten bij den aanvang van
1917 nog geenszins op de mogelijkheid vao een
einde van den volkerenstrgd, op het einde van
dit jaar zien wij een der machiigsten onder de
strijd voerenden, den Rassischen kolos, doodelijk
gewond ter aarde liggend, over vrede onderhan
delen. j
Dat de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat op
het Oostelijk front de wapenstilstand in een vrede
zal worden omgezet, is zeker een hoopvol ver-
schgasel.
Mogen ook de mogendheden, die aan het Wes
telijk front den strijd tot »the bitter end* w.llen
voortzetten tot bezinning komen en tot vredes
onderhandelingen te bewegen zijn.
Wat de toskomst ook inhoudt, welk lot ons zij
beschoren, de gedachte, dat wij zijn in de hand
van God, Wiens wereldbestuur zoo wel het lot
der volken als des menschen regelt, doet ons met
volkomen berusting de naaste toekomst, in het
nieuwe jaar vervat, tegemoet zien.
Was 1917 voor Europa een veelbewogen jaar,
ook binnen dè grenspalen van onze gemeente
heeft men den terugslag van het ontredderde
economisch leven op velerlei gebied ondervonden.
De aanwezigheid van vele honderden Polen en
Russen in onze stad, de inkwartiering van mili
tairen op 14 Mei, 1 Juni en 18 Juli brachten de
ingezetenen bg voortduring den strijd aan de
overzijde onzer grenzen in herinnering.
De werkloosheid nam door stilstand of inkrim
ping van allerlei bedrijven zoodanige afmetingen
aan, als nog nimmer te Schiedam werden aan
schouwd.
Gelukkig werkten enkele oorlogsindustrieën,
voornamelijk de groentedrogerijen en -zouterijen,
mee om de werkloosheid eenigermate te beperken.
Dat de nood hoog gestegen is, bleek uit de
uitgaven van het Steuncomité, hetwelk volgens
totdasver gepubliceerde cijfers in de eerste drie
maanden van 1917 f 16.983.25 in geld uitkeerde,
welk bedrag in de daaropvolgende trimesters nog
wel grooter zal zijn geweest.
Niettegenstaande alles wat van overheidswege
wordt gedaan om den druk voor de ingezetenen,
in het bijzonder voor de minder bedeelden te
verlichten, kwamen op verschillende tijdstippen
in het afgeloopen jaar straatrelletjes voor, waar
van die op 2 eu 3 Maart en 1 Juli vaude meeste
beteekenis waren.
Door de gemeente werden aanzienlijke sommen
gevoteerd osa de bevolking door deze benarde
tgden heen te helpen.
De centrale keuken, op 5 November officieel
geopend, is een der voornaamste instellingen, die
de gemeente in dezen crisistijd voor de ingeze
tenen in het leven nep.
De branderijen, de aloude Schiedamsche indu
strie, hoewei voortdurend kampend met brand
stoffennood en beperking van de graanlevering,
hadden oven het geheel geen onvoordeetig jaar.
Vestiging van nieuwe fabrieken en uitbreiding
van bestaande bedrijven deden de waarde van
fabriekspanden vooral beduidend stijgen.
Een der grootste pakhuispanden het tot
groentedrogerij ingerichte pakhuis »Java" op het
Hootd ging 6 Mei door brand verloren.
De visscherij lag in 1917 vrijwel geheel stil,
terwijl de scheepvaart nog van minder beteekenis
was dan in 1916.
De duikbootoorlog eischte ook van de van hier
naar zee vertrokken schepen een slachtoffer. Begin
Maart werd de »Engelina", kapt. W. de Vries,
met een lading flesschen naar Londen, getorpe
deerd.
Over het geheel genomen is er nog weinig
reden em pessimistisch te zijn ten opzichte van
den toestand van Schiedams bestaansbronnen..
Velerlei tepkenen wijzen er op, dat Schiedams
nij veren den oorlogstijd benutten em zich-met
energie en frisschen ondernemingslust voor te
bereiden voor de uitbreiding hunner zaken als de
vredestoestand in Europa zal zijn hersteld.
In de financieele wereld ziet mee zeer goed
in dat Sehiedam een belangrijk industrie
centrum zal worden. Groote bankinstellingen als
R Mees Zn., de Amsterdamsche Bank vestig
den in 1917 reeds filialen hier ter stede. Voor
zeker geschiedde dit met het oog op te verwach
ten crediet behoeften en uitgebreide handelstrans
acties in onderscheidene takkeQ van nijverheid
en industrie.
Voor de Middenstanders werd hier een bijkan
toor der Hanze bank gevestigd.
Zelfs de H. IJ. S. M., die Schiedam altijd wat
erg stiefmoederlijk behandelde, nam dit jaar een
belangrijke uitbreiding van het stationsemplace
ment alhier ter hand.
Schiedams gemeentebestuur bleef iu de rg der
optimisten bij voortduring werkzaam tot be
treffen van maatregelen in verband met de toe
komstige stadsuitbreiding.
Het terrein der voormalige S.O.V. en aangren
zend weiland van A. Zeeuw in den Nieuwland-
schen polder werden in den loop van dit jaar
door de stad aangekocht, met bestemming voor
bouwgrond.
Hoewel de bouwondernemers wegens de duurte
van allerlei materialen weinig nieuwe woningen
aanbouwden, namen de Vereeniging aVolkshuis-
vestingc en de Bouwvereeniging »St. Jozef* den
bouw van eeu flink getal wamngen, met steun
van Rijk en gemeente, ter hand.
17 April had de aanbesteding plaats van 64
woningen, die de Bouwvereen, »St. Jozef* m de
Frankelandsche straat doat bouwen.
Volkshuisvesting* besteedde den bouw aan van
79 woningen, ter wgl 9 Juni het gemeentebestuur eu
genoodigden een bezoek brachten aan de gereed
gekomen 40 woningen van deze vereeniging in de
Br.ebche-, Heenvlietsche-, Geervlietscha- en
Voomsche straat.
De vaststelling van het uitbreidingsplan van
sOud Matenesse* zal het hare bijdragen om het
aanleggen van straten in die richting der stad te
bevorderen.
De Huurcommissie, die tot taak heeft temaken
voor al te sterke opdrgving der wonmghuren,
werd ook in deze gemeente geïnstalleerd.
De bouw van het stedelijk Ziekenhuis ging
geregeld voort. 24 Mei had de aanbesteding
plaats van den bovenbouw en thans ziet men het
machtige bouwwerk met den dag zijn voltooiing
naderen.
Op kerkelijk- en sociaal gebied en in het ver-
eenigingsleven zal 1917 mede als eeu merkwaar
dig jaar aangeteekend worden.
Voor de nieuwe R. K. kerk in de Gorzen werd
in Januari van dit jaar door Z. D. H. den bisschop
van Haarlem de bouwcommsisie benoemd, terwijl
in November met den opbouw van de houten
noodkerk een aanvang kon worden gemaakt.
Als belangrijke sociale maatregelen door de ste-
delijke overheid in het afgeloopen jaar getroffen
behooreu te worden vermeld: de invoering der
9-uur winkelsluiting en de afschaffing van den
nachtarbeid in bakkerijen.
Einde Mei werd in Schiedam de timmerlieden-
staking geproclameerd, die eindigde meteen com
promis tusschen patroons en werklieden, 9 Jtili
kon door de stakers den arbeid weer worden
hervat.
Het vereenigingsleven nam in 1917 in bloei toe.
Met opgewektheid vierden verschillende vereeni-
gingen merkwaardige herdenkingsfeesten.
De St. Vincentinsvereeniging herdacht op 8 Fe
bruari haar 70-jarig bestaan, hetwelk gepaard
ging met de inwijding van haar nieuw gebouw
aan de Lange Haven 11.
De afd. Schiedam, van den R. K. Volksbond
vierde 15 Juni haar zilveren jubilé, de Zangver-
eeniging »St. Cecilia* op 17 Augustus het 25-jarig
bestaan als onderafd., terwijl 29 April de R. K-
glas- en aardewerkers het koperen feest van »St.
Laurentius mochten vieren en de metaalbewer
kers 16 Sept. het 10-jarig bestaan der afd. van
den R. K. Metaal be werkersbond.
Het Stedelijk Muziekkorps herdacht 15 Mei zgn
10 jarig bestaan.
De R. K. Bond van personeel in dienst van
openbare lichamen en bedrijven, afd. Schiedam,
verkreeg dit jaar de koninklijke goedkeuring op
de statuten.
27 Maart hield de Nat. Vereeniging voor den
Volkszang, afd. Schiedam, haar oprichtingsver
gadering.
In een op 25 Juni gehouden vergadering werd
beslater de, vereeniging »Volkshuis" te licpii-
deeren.
Een verlies van belang op het gebied van
wetenschap en kunst was zeker de verkoop der
historische verzamelingen van wijlen den oud
burgemeester P. J. van Dgk van Matenesse. Een
zeer klein deel dezer verzamelingen kwam m het
Museum en Archief alhier terecht, terwijl het
grootste gedeelte voor goed naar buiten deze stad
verhuisde. De rijke collectie munten en penningen
kwam 19 en 11 October te Amsterdam in veiling.
Ten aanzien van het vakonderwijs in deze stad
was de tot standkoming der vergrooting van het
gebouw der Ambachtsschool een feit van betee
kenis. Den len November werd de nieuwe aan
bouw in gebruik genomen.
Op politiek terrein zal 1917 tot een der ge
wichtigste jaren behooren. Het eerste half jaar
van 1917 bracht verkiezingen voor den Gemeen
teraad en Tweede Kamer.
In district I moesten de katholieken strijd voeren
t0t behoud van den katholieken Raadszetel. Deze
strijd eindigde met de verkiezing van den heer
v. d. Toorn, waardoor die zetel behouden wera.
Jhr. de Geer werd op 15 Juni opnieuw afge
vaardigd voor het district Schiedam naar de Tweede
Kamer.
Bij enkele candidaaUtelling werden 26 Juni de
periodiek aftredende Raadsleden herkozen, terwijl
de heer mr. van Baren de plaats innam van het
35
De wensch, om miss O'Donnell van lastige
vervolgingen te bevrijden, heelt mil aangespoord,
sm veeschillende dingen te ondeizoeke:n,en
zoo heb ik onverwachte ontdekkingen gedaa
waarvan ik gemakkelijke partij zal kunnen trek-
k6n0p de eerste plaats zullen wij moeten trach
ten het onderreekende stuk, waarvan de ellen-
dehne zulk een afschuwelijk gebruik wil maken,
fn handen te krijgen", zei miss Nancy op be-
BliSNeen°°l1aten wij ons liever voorloopig rustig
hotte Sï rhuwood. .Het is beter dat h„
die woorden sprak, miste zijne uitwerking
°P Ik"ïouTe^het geld, waarmee hij Nuala's
oer heeft willen schenden, liever in het gelaat
slingeren", riep miss Nancy verontwaardigd
uit Maar gij hebt meer verstand van zaken
dan wij vrouwen, mr. Fcurgood, Ik hoop dat
Nuala's naam zelfs niet genoemd wordt. Ik ben
wel overtuigd, dat niemand aan die lasterpraat
geleof zal slaan, maar toch is het beter, dat
een jong meisje niet in opspraak komt."
„Laten wij ons niet bang laten maken", zei
Fhurgosd. „Goddank is er in ons land nog recht
te verkrijgen". Toen richtte hij het woord tot
Nuala en vervolgde:
„Vreesaanjaging is het gevaarlijkste wapen,
dat dergelijke lieden weten te hanteeren, maar
nu gü onze hulp hebt ingeroepen, zullen wij
hem wel weten te ontwapenen. Het za) hem
niet gelukken, uwe eer te bezoedelen."
Nooit had Nuala hem op zulk een warmes
toon hooren spreken. Al hare angst en zorg was
verdwenen en een onuitsprekelijk gevoel van
rust maakte daarvoor plaats. Het was haar on
verschillig, om te vernemen, welke middelen
Robert Fhurgood wilde gebruiken, om Fergus
Lynch onschadelijk te maken hg had haar ge
zegd, dat ze niets behoefde te vreezen, en ze
geloofee hem op zgn woord.
Miss Nancy, bij wie. ontzetting en toorn om
den voorrang hadden gedongen, kreeg ook lang
zamerhand hare bedaaidheid terug.
De gedachte aan de schande, waarmee men
hare geliefde nicht had bedreigd, had haar bui
ten zichzelve van woede gebracht, maar ze be
greep, dat ze op den bijstand van iemand als
Robert'Fhurgood kon vertrouwen.
Ik had mii vroeger voorgenomen, u nooit in
mijne woning te ontvangen" zei ze, terwijl ze
hem hartelijk de hand reikte. ,A1 worden uwe
maatregelen ook door vele afgekeurdop dit
oogenblik zgn wg u te veel dankbaarheid ver
schuldigd, om een oordeel daarover te willen
uitspreken."
HOOFDSTUK XIV.
Nog tegen het einde van dezelfde week kwam
een fijn gekleed persoon met den eersten trein
te Londe'n aan Hg gebruikte een rijk déjeuner
in een der voornaamste hotels en daarna begaf
hij zich naar Whitehall. u y.;;
Kan ik den commissaris spreken vroeg hg
een politieagent, dien hij op zgn weg ontmoette.
eT^caTuThet Noorden van
Ierland", 'zei de vreemdeling tot den conamis^
saris. Ik moet iemand achtervolgen, die aa
zienlijke bedragen ontvreemd heeft van een van
müne cliën ten Ik zou daarom gaarnewillen
weten, met welke landen wg geen uitleverings-
tractaat hebben gesloten, want
zal de slimme dief naar een van die land .-
willen ontsnappen."
De commissaris raadpleegde een dik boe en
gaf hem toen de gewenschte inlichtingen On
der de landen, waarmee Engeland geen uitleve-
veringscontract had gesloten, noemde 13
SPïg' denzelfden avond bevond de vr.emde-
lidg zich aan boord van een schip, dat naar
Spanje vertrok, maar vier en twintig uui lat
ontving de commissaris van politie instructies
uitleriandTomFergus Lynch uit DoB°elstown,
verdacht van diefstal en vanJal*°h^kte fen
schrifte' in hechtenis te nemen. Hg slaakte een
kreet van verbazing: Het hem toegezonden sig
nalement kwam precies overeen met dat van
den onberispelijk gekleeden heer, wi«n hg
landen had opgenoemd, waarmee geen uitle
waarover hh miss Nancy had gesproken, wss
hij de rechte man, om zijn doel te bereiken. Hij
was te weten gekomen, dat de voor zoo ïecht
schappen gehouden advocaat sedert meer dan
fen Esicb belangrijke sommen geld oon-
rechtvaardige wgze had toegeëigend. De goede
naam dien hij in den geheelen omtrek genoot,
n dusverre alle verdenking ver van hem
gehouden. Zij, die door zijn honingzoete manie
ren maar weinig waren ingenomen, zouden het
toch niet gewaagd hebben, aan zijn eerlijkheid
t et wil fel en en velen hadden een onbegrensa
vertrouwen in hem, zoodat zg hem al hun
spaarpenningen in bewaring gaven.
Wordt vervolgd.)
Hl|ni I1
