Licht om Licht!
Ui
n
IMteuIandsch Nieuws.
HH^pmm^oor
am-', m newest*!?*
Crisismaatregelen.
üiiiiiüiilaiiii.
Londen eu Parijs den crisieken toestand in Petro-
grad <*u io Lijfl nd gade; 20 Sept. viel Segew Id,
den volgenden dag werd Jacobstad door de Duit-
j schers bezet.
Dep z< if len dag hervatte Haig het offensief in
VUaoderen. na zes dagen stryd werd bet dcrp
Zonnebeks veroverd.
Een tweede bloedig offensief in bet West-Vlaam-
sche laagland leverde den Britten Poelcapelle op
(4-9 Oct.).
DE VREDESONDERHANDELINGEN.
De Entente.
De Londensche correspondent van de „Man
chester Guardian" verneemt, dat de Britsche
regeering de vredesvoorwaarden, welke Duitsch-
land en Oostenrijk-Hongarije door bemiddeling
van Rusland hebben aangeboden, als een ern-
stigen stap van den kant der Centralen mogend
heden beschouwt en definitief voornemens is
om, zoo deze voorwaarden haar langs officieelen
weg worderf voorgelegd, een ernstig en met rede
nen omkleed antwoord te geven.
Lloyd George heeft zelf reeds maatregelen
genomen voor een bezoek aan Frankrijk, ten
einde dienaangaande met Clemenceau te con-
fereeren.
Bij informatie ten huize van den premier ver
neemt Reuter, dat er hoegenaamd niets bekend
is omtrent plannen van Lloyd George om naar
Frankrijk te gaan, ten einde met Clemenceau
over de Oostenrijksch-Duitsche vredesvoorwaar
den te confereeren, gelijk door den Manchester
Guardian gemeld is.
Clemenceau
aan het woord.
Havas seint uit Parijs dd. 31 December
Clemenceau ontving heden in tegenwoordig
heid van Pichon een delegatie uit de geunifi-
- eerd socialistische Kamer-groep, bestaande uit
Albert Thomas, Hubert Rouger, Renaudel, Ca-
chin en Jean Longuet, die hem passen voor Pe-
trograd'kwamen vragen, ten einde een afzon-
zonderlijken vrede van Rusland te beletten of
ten minste zorg te dragen, dat deze zoo min mo
gelijk nadeelig voor Frankrijk zou worden.
Clemenceau antwoordde hun, dat hij niet aan
hun vaderlandslievendheid twijfelde en zeker
was van hun goede bedoelingen, maar dat de
toestand te Petrograd te verward was', dan dat
men van hun bemiddeling eenige nuttige uil>
werking kon verwachten.
Door hun passen te verstrekken, zou men hun
missie een soort van officieel karakter geven,
oowel in de achterhoede als
geval met palaten
eememen, hetgeen aller-
apime zc
aan uet front.
l
e zeggen, dat
vmaes-preummairen
minst in de bedoeling lag, wegens het gemis aan
ernstige voorstellen van den vijand.
Ten slotte merkte Clemenceau op, dat hij,
aangezien hij de bondgenooten niet had geraad
pleegd, zulk een besluit )niet kon nemen en dat hij
geen enkele reden had, om aan te nemen, dat
hun zienswijze sedert de conferentie van Stock
holm gewijzigd zou zijn.
Fransche persstemmen.
In de Fransche pers komt meer en meer de
wensch tot uitdrukking naar een duidelijk ant
woord op de vredesvoorstellen der Centralen,
hetwelk echter zal moeten worden gegeven in
in het kader van het tot dusver geldend oor
logsprogramma der geallieerden. Na het „Jour
nal des Debats" uit thans ook de Temps" het
verlangen naar een duidelijke categorische ver
klaring. Van een eventueele revisie van het
oorlogsdoel wil de „Temps" echter niets weten.
Na de verklaringen van Lloyd George en
Pichon bestaat er geen aanleiding om er aan te
twijfelen, of aan de essentieele punten zal niets
kunnen worden gewijzigd.
Itaiiaanschepersstemmen
De „Giornale d'Italia" zegt in een beschou
wing over de Duitsche vredesvoorstellen, dat
zij slechts een Oostenrijksch-Duitschen vrede be-
t'eekenen, welke de Entente als schandelijk en
rampzalig verwerpt.
D'e „Idea Nazionale" schrijftDe' door Czer-
nin gedane vredesvoorstellen zouden Duitsch-
land en Oostenrijk een overwinning brengen en
de militaire, politieke en economische hegenoinie
van Duitschland in Europa bestendigen. Te
genover deze vredesformule kunnen wij slechts
het wachtwoord herhalen door vechten."
De „Corriere d'Italia" merkt op, dat het ant
woord der centralen voor het het grootste en be
langrijkste gedeelte de Russische voorstellen
ontwijkt en volkomen de kwestie der nationali
teiten onopgelost lgat, waa^pp noodzakelijk een
antwoord moet worden gegeven, indien men een
rechtvaardigen en duurzamen vrede verlangt.
De Duitsch eRijksdag.
De commissie uit den Bondsraad voor de bui-
tenlandsche aangelegenheden zal heden bijeen
komen.
Von Kuhlmann heeft medegedeeld, dat in
deze bijeenkomst zal worden beraadslaagd over
de vredesonderhandelingen.
De centrale commissie uit den Rijksdag ver- j
gadert 3 Januari.
Polen.
De „Berl. Lok. Anzeiger" meldt, dat Von
Kuhlmann te Warschau een tegenbezoek heeft
gebracht aan den Poolschen minister-president
Beraadslaagd werd over het aeelnemep van Po
len aan de vredesonderhandelingén.
De „Koln. Ztg." meldt uit Warschau, dat het
Poolsche ministerie en de regentschapsraad be-
'•W\seJ
raadslaagd hebben over de hoofdpunten watfr.
aan de Poolsche vertegenwoordiger bij de vre
desonderhandelingen zich zal hebben te hou
den. De vertegenwoordiger van Polen zal op
treden als deskundige en raadgever. De minis
ter-president van Polen zal aan de onderhande
lingen deelnemen.
Een telegram uit Weenen meldt dat de Popl-
sche minister-president Kurazowski, vergezeld
van graaf Rostworowski te Weenen zijn aange
komen om met graaf Chernin te onderhandelen
DUIKBOOT-OORLOG. f
De Duitsche marinestaf meldt
Door onze duikbooten zijn in de Golf van
Biscaye het Eng. Kanaal en de Iersche Zee we
derom 25 000 br. rag. tons aan scheepsruimte
vernietigd, o a. de zwaar bewapende Fransche
bark Cbili (1318 br reg tons), met salpeter van
Cbili naar 'Frankrijk alsmede een met verschei
dene kanonnen van gemiddeld kaliber bewapend
stoomschip, vermoedelijk een hulpkruiser, gelj-
kende op het s. Corsican (11419), welk schip
door een ketelontploffing onmiddelijk in de diepte
verdween. Twee diepgeladen groote stoomsche
pen werden uit bewapende convooien wegge
schoten.
De Britsche admiraliteit meldt: De mijnve-
ger Arbutus" is getorpedeerd en bij slecht weer
gezonken
De commandant officier en 7 man worden
vermist.
Het bevoorradingB-chip „Grive" is eveneens
getorpedeerd. Geen slachtoffers.
ITALIAANSEil FRONT.
De Duitsche staf meldde 31 Dec.
De hevige artillerie- en mijngevechten zijn
overdag bij den Tomba-rug voortgezet., 's Na
middags ging de Fransche infanterie tot den
aanval over en is in een gedeelte van de Tom-
ba stelling binnengedrongen,
JAPAN.
De Mikado öpende persoonlijk het parlement
met een redevoering, waarin hij wees op de
noodzakelijkheid van maatregelen vooreen krach
tige samenwerking tusschen Japan en de geal
lieerden om aan den oorlogstoestand het hoofd
te bieden.
Het parlement werd verdaagd tot 20 Januari-
liederlijk schrijven der Poolsche bisschoppen.
Door de Poolsche bisschappen, vergaderd te
Warschau, is op 12 Dec. een herdei lijk schrijven
gericht tot allen in den vreenadegevestigde Polen.
Io dit document worden de Po'ec aangemaand tót
standvastigheid in het geloof, tot mbed en opge
wektheid, daar »oeerslach/gheid en treurigheid
de ziel verleren a's de ro«st het ijzer". Ook wat
nun stoffelijke iwiangen.aar,gaat woiden de Polen
gerustgesteld. pTvau wij nl.t, zoo luidt het, »ons
-A jij' t"»«.toc)j|eke geestelijkheid in UuitscnJand
wendden, ontvjnge: wij de vei zekering, dat zij
bereid was de Polen, die aldaar werk gevonden
hebben? en in nood, mochten verkeeren, door hulp
mei, raad en daad bij te staan. Wanneer dus
emand onder u zich in moeielijke omstandigheden
bevindt ot zijn levensvoorwaarden ondragelijk zijn,
w-ndt u dan vol vertrouwen tot een in de nabij
neid woucnden kamoliekeo pnesier, en deze zal
u i)n steun en vooi spraak bij de autoriteiten o'
bij Uw patioou zeker niet weigeren."
Hei nptnijveu spoort verder de Polen aan' om
mt, ,-h /dó u* georageo, dat noen naar hen oe ge-
h- )e RooifCtie natie mag beoordeelen en wijst ten
otie op d* phcfii tot spareu en tot k n ve mijden
n „'cotio'gebi uik.
«nk «it voor de hartelijke ontvangst in HoIHnd,
ior de talrijke bouquetten en andere bewijzen
an roedevorien.
Hjj verklaarde, dat al de krijgsgevangenen diep
ïder den indruk waren van de hartelijke ver-
elkommg.
Glycerine.
De minister van Landbouw. Nijverheid en
landel verbiedt den verkoop en de aflevering
an ruwe glycerine, glycerinewater en zeepzie
lersQnderloog. Dit verbod is niet van toepas
ing op ïechtstreekscben verkoop en aflevering
tan Nederlandsche glycerine raffinaderijen.
Ontheffing kan worden verleend door den mi
lister van Landbouw, Nijverheid en Handel.
Hr. Ms »Ze land»
B'ilkens bij het Departement van Marine ont
rangen bericht is Hr. Ms pantseidekschip „Zee
and" ondei bevel van den kapitein ter zee F.
Rambonnet van Yokohama vertrokken ter
voortzetting van de reis naar Nederland.
Levensmiddelen. - In de week van
SI December—5 Januari is verkrijgbaar
op bon 136 2 ons erwten per persoon, ll cent
per pond
op bon 137 i ons vet per persoon, 40 cent
per pond.
-"op bon 138 ons gort per persoon, 13 cent
per pond
Gort is verkrijgbaar alleen op Vrijdag en
Zaterdag.
Woensdags worden deze Regeeringsartikelen
,niet verkocht.
Aardappelen. In de week van 31 Dec
tot 5 Jan. verkrijgbaar op bon 189, 140,141 en
<142 per persoon 1 kilo. Prijs 5£ cent per kilo
Broodkaart. Oe broodkaart van het
373te tijdvak loopt van 31 December tot en
met 11 Januari.
Deze week worden de aanvullingsbroodkaarten
uitgereikt.
Centrale Keuken. lederen dag, be
halve Zondags, is tusschen 11 en li warm eten
te bekomen a 12 ct. per portie, aan de spijs
kojrerü Achter de Teerstoof, Spijskokerij Lange
Haven 11 en Gymnastieklokaal Dwarsstraat
Het eten moet daags te voren besteld worden
Het menu wordt wekelijks per advertentie
bekend gemaakt. Er worden ook bonboekjes
met 6 bons uitgegeven Op deze bons wordt
het eten k 11 cent per portie verstrekt.
Heetwater. Heetwater is te bekomen
Thee- en koffiebons.
De Minister vaa Land uw, Nijverheid en Ha* -
vi Itoofl.
g z art. 8 dei Uistributiewet 19(6 en ar-tt. 5
eu 7 v u dj* Distribuimve^eling voor thee en
B ffi ld. 5 OetoUer 1917, ne. 808, afdeeling
C i I-zaken, bureau A.Z.
irezien zqne bescbikkuigf-n van 26 November
1917, i o. 8 3, afdeehug Cnsiszakéo, bureau A.Z.,
en van 17 December 1917, no. 3497/11, afd. Criais
xak-n, but eau A.Z.
bepaald, voor zoover noodig met intrekking van
het bepaalde in vorengenoemde beschikkingen:
le Ds leveranciers van thee en koffie aan de
taillisten zuilen ook nog in het tijdvak van 29
December 1917 tot en met 12 Januari 1918 aan
detaillisten thee en koffie mogen afleveren en wel
op een hun door een detaillist over te legeen
bon no. 3 eener thje- ea k.jffl'kaart 0.05 K.G.
thee, bon co. 5 eeuer thee- en koffiekaart 0.05
K.G, thee, boa no. 8 eener thee- ea koffiekaart
0.05 K.G. k.-ffie.
2e. Gedurende het tijdvak, aanvangende 1 Januari
en eindigende 15 Januari 1918, zal door detail
listen aan verbruikers nog thee en koffie mogen
worden afgeleverd en we! op: bon no. 9 eener
thee- en kofhekaart 0.05 K.G. thee, bon no. 26
eener thee- en kofhekaart 0.03 K G. koffie.
Goederenverkeer met het Buitenland.
Staatscourant no. 204 bevat het besluit van den
2 ten December 1917, houdende bepalingen ten
a uzien van het goederenverkeer met het buitenland.
De krugsgerangenen.
Reuter seint uit Londen:
K io el Gibbs, de oudste Britsche officier van
de uit DuWcbl'tod aangekomen krijgsgevangenen,
brengt via Reuter eu de Hollandsche pers 2ijn
den Buitenhs'"">mon' (G"-
'#an
-b-reinigine'i
j Voorts is dagelijks heetwater k 2cent per
emmer te bekomen aan een tenderwagen om
6 uur v. m. in de Dwarsstraat bij de Gas-
aoriek, 8 uur in het Broersveld (hoek Lange
Kerkstraat) en om 11 uur in de FabrisHaat.
doneert.
Het Dameskóor de Mij. tot bevordering der
Toonkunst, afd. Schiedam, geeft Dinsdag 8
Januari een uitvoering in de zaal van den R. K.
Volksbond.
Van een schuit liggende in de
Lange Haven en een daarbij staanden wagen
zijn gisteren twee dekkleeden ontvreemd. On-
onderzoek geschiedt.
Op den Oudejaarsavond kwam
men tot de ontdekking dat in het kantoor der
Schiedamsche Handelsdrukkerij ingebroken was.
Bij nader onderzoek bleek dat uit de lade van
een schrijftafel f 88.50 ontvreemd was. De
politie heeft een onderzoek ingesteld.
Maandagavond zijndoordepoli-
tie twee jongens van 18 en 16 jaar aangehouden
die twee koperen schalen hadden ontvreemd
uit den winkel der R. K. Coöperatieve bakkerij
in de Boterstraat.
De jongens zijn gisteren na verhoor op vrije
voeten gesteld.
Heden vierde deheerL. Th. V r e-
debrecht, tweede boekhouder bij de Schiedam
sche Spoelingvereeniging, den dag, waarop hij
vóór 45 jaar ten kantore aldaar werkzaam werd
gesteld.
Het bestuhr van de Spoelingvereeniging heeft
hedenoohtend den jubilaris gecomplimenteerd
en hem een geschenk in couvert aangeboden.
Van verschillende kanten mocht de jubilaris
blijken van sympathie ontvangen.
"fsater te SchteAa*-. Woensdag 3
Januari 7.39 v.m 7.54 n.rn.
Nu alom de beweging gaande is voor ka
tholieke leeszalen en bibliotheken, moge er ook
aandacht geschonken worden aan een voorstel,
dat ik doen wil nopens een ander slag biblio
theek, waarvan er onder ons nog geen enkele
bestaat en die toch in haar soort dringend noo
dig is.
We hebben het geluk te kunnen bogen op
een Katholiek Blindeninstituut, dat er zijn mag.
Helaas in de Tweede Kamer kende men de
prachtige blindengestichten te Grave niet, men
had er nooit gehoord van het ontzaglijk goed,
dat daar in het vergeten stadje aan de arme
misdeelde blinden jaar op jaar en dag op dag
gewrocht wordt. Het Rijk, dat met handen vol
geld aan allerlei zoo goed als nuttelooze dingen
verkwist, had voor de onbekende niets over.
Maar des te beter is de stichting bij het katho
lieke volk bekend, en ook wel bij veel anders
denkenden, die zich de blinden aantrekken en....
naar Grave ter leering gaan. Zoo zal ook hier
de waarheid zoo ze nog schuil gaat ten
slotte doorbreken en deze beroemde stichting
ook van Rijkswege erlangen wat haar toekomt.
Het instituut, waar de binden geschoold
worden, hebben we, maar voor de voortzet
ting der studie en voor de oitspanning welke
de lectuur op lateren leeftijd kaï brengen, hebben
wij niets. In ons heele land bestaat er geen enkele
katholieke biblotheek voor olinden. Mag dat
zoo voortduren Mogen we die armen naar t
lichaam ook armen naar der, geest laten blijven,
hen wier geest dikwijls zor voor 't verhevene
vatbaar is
Deze vraag klemt te mer, nu we het moeten
aanziegi, dat andersdenkexden ons hierin ver
voor zijn. Er bestaat hierin Den Haag in de Ce
lebesstraat 48 een Ned;rlandsche blindenbi
bliotheek (in Brailleschrit). Vergis ik me niet,
dan is het de eenige vxn ons land, maar ze
mag dan ook meetellen. Duizenden banden zijn
er reeds voorhanden, enxr wordt steeds aan ge
werkt. Ontwikkelde bladen zijn op deze biblio
theek aangewezen en tu doet zich (natuurlijk,
waar is het anders veer het geval voor, dat
deze „neutrale" boelerij onder de duizenden
banden slechts een aar katholieke schrijvers
bevat. Naar een dskundige mij verzekerde,
zijn voor Katholiebn slechts enkele boeken
bruikbaareen zei klein getal wetenschap
pelijk en letterkundige werken. De rest is ro
manlectuur van vor onze blinden bedenkelijke
gehalte en verde protestantsch-godsdienstige
boekên.
Een groot aan'd dames offert zich voortdu
rend op voor d veel tijd vragende taak, de
boeken in blind'ischrift over te werken. Van
belang daarbij i: dat, naar ik vernam, onder die
dames verschilnde katholieke zijn, wat dan
ook begrijpelijDs. Nu kom ik echter met mijn
voorstel en vrrg zou het niet wenschelijk zijn,
dat katholiekedames, die er den tijd voor heb
ben, zich een? op een Roomsche blindenbiblio
theek gingen .oeleggen Zij die reeds met dit
werk bezig 2jn voor de neutrale bibliotheek,
en dus metbrdsad toonen voor dit prachtig
leifdewerk te'oden, zullen allerminst bezwaar
hebben, eenjegin te maken. En hoeveel dames
zijn er niet,Jie ;aarne thuis nuttig bezig zullen
willen zijn
Er is n een mooie gelegenheid, dit nieuw
werk aante pakken. Zoo pas toch kwam van
de pers Drukkerij R. K. Jongensweeshuis,Til
burg) ea „Handleiding voor het prikken van
Braillefleken ten gebruike der blinden". Het
is vanfe hand van den grooten blindenleeraar,
fraterAdrianu? te Grave, die reeds zooveel onge-
lukkien door 4e wereld hielp en na een ongeveer
-mVid nog onvermoeid zijn krachten
geeft. Dat bokje, hetwelk ik ten zeerste in de
belangstelling onzer dames, die over tijd be
schikken, aanieveel, geeft een duidelijke uiteen
zetting van ht blindenschrift en de methodes
het te „prikkn". I^rater Adrianus wil komen
tot het tot shnd brengen van een goed voor
ziene katholeke Braille-bibliotheek, waaruit
alle katholiek blinden, dus ook degenen onder
hen, die buitm de gestichten over het geheele
land versprei) leven, boeken ter lezing kunnen
bekomen. Hi besluit zijn boekje als volgt
„Het tijdije, noodige, ja noodzakelijke van
een zoodanig bibliotheek is zeker duidelijk ge
noeg aangetomd, door het feit, dat tot dusverre
de katholieke blinden geheel en al van de hun
passende lectiur zijn verstoken. Ons pogen om
in dit te-kori te voorzien kan alleen slagen, als
wij door vel® daadwerkelijk en krachtig erbij
worden gehopen. Die hulp kan op tweeerlei
wijze wordei. geschonken door hulp bij het
overzetten ian geschikte werken in Braille
schrift en dior geldélijken steun. Braille-boe-
ken eischen [rdote uitgaven. De beste kwaliteit
van het pajier dat zij vorderen, de groote uit
gebreidheid, die zij krijgen, de groote kosten
van het binlen enz. brengen den prijs van een
in Braille overgebracht werk zeker op het
tienvoudige en meer van dien, welke het werk
in zwartdrik kost.
Wij veroirloven ons daarom onzen geeerden
helpers en ïelpsterS dringend te verzoeken ons
dien dubbelen steun te helpen verschaffen. Men
kan dit gemakkelijk, door het goede werk aan
vrienden ea kennissen van wie men weet, dat
zij ons op de eene of andere manier helpen kun
nen, aan te bevelen en in zijne schoonheid te
doen kennen."
Hiermee cunkt me het doel voldoende ge
kenschetst. Men schaffe zich het boekje aan en
wie er nog meer van weten wil alvorens aan te
pakken, zal ongetwijfeld bij frater Adrianus te
Grave terecht kunnen.
Zoo eenige dames zich tot een commissie ver-
eenigden en de leiding namen, ware de toe
komst der bibliotheek nog meer verzekerd.
De aanleiding om nu dit werk aan te pakken
is kostelijk. Nooit was er mooier tijd om een
blindenbibliotheek te scheppen dan juist nu.
Laat men, laten speciaal onze katholieke dames,
een fonds en een bibliotheek tot standbrengen,
ter eere van den grooten blinde, die aan katho
liek Nederland zooveel licht gebracht heeft. Vol
gend jaar, 18 Mei 1918, is het 100 jaar geleden,
dat het eerste Nederlandsche tijdschrift, „De
Godsdienstvriend", werd opgericht door J. G. la
Sage ten Broek, die daardoor de vader werd dep
katholieke pers. In het zoo juist verschenen
Nieuwjaarsnummer van ons jongste tijdschrift
De Nieuwe Eeuw wordt aan die oudste periodiek,
de beteekenis van Le Sage en het eeuwfeest
der pers een uitvoerige beschouwing gewijd.
Hier slechts twee woorden. 30 Jaren lang waa