Binnenland.
ad*- m Be wei
Crisismaatregelen.
verdische eilanden tot de kapen Las Palmas en
kaap Dakar.
De officieren, leden van de Engelsche
militaire missie, zullen Rusland verlaten. De
Fransche gezant zal binnen enkele dagen volgen.
In Australië is het kabinet Hughes afge
treden. Onlangs hebben wij er reeds de aandacht
op gevestigd, dat de positie van den weleer zoo
populairen man ernstig geschokt was tengevolge
van het mislukken der volksstemming over den
dienstplicht.
R. K. Concept-program.
Het bestuur van den Alg. Bond van R. K.
Kiesvereenigingen zendt ons onderstaand R. K.
Concept-program, dat aan de besturen der R. K.
Centrale Kiesvereenigingen zal worden toege
zonden^:
IL.uHenlandsche Zaken.
4&1\<iMeer openbaarheid inzake het buiten-
landsch beleid. Geen geheime verSragen.
k 2-^jVteer invloed der Volksvertegenwoordi
ging op het beheer der Buitenlandsche betrek
kingen.
3.,„Bevordering der oplossing van internatio
nale.^geschillen door. middel van scheidsge
rechten.
4. Uitbreiding der^economische voorlichting
uit het buitenland, o. m. door het aanstellen
en uitzenden van meer beroepsconsuls.
II. Justitie.
Handhaving der christelijke beginselen in
de huwelijkswetgeving.
^0,2. Vereenvoudiging der rechtspleging.
L3. Hervorming van de handelswetgeving in
|het bijzonder het wissel-, zee- en merkenrecht.
4. Wettelijke regeling van de administratieve
rechtspraak.
5. Herziening der Kinderwetten. Uitbreiding
der Overheidszorg voor het onderbrengen en
opvoeden der misdadige en verwaarloosde jeugd.
Regeling van wettelijke gevolgen voor de ouders,
die hun opvoedingsplicht verwaarloozen.
6. Algemeene regeling der rechtspositie van de
ambtenaren.
III. Defensie.
1. Krachtige medewerking met elk ernstig
streven naar geleidelijke internationale ont
wapening.
"2. De organisatie van leger en vloot dient
beperkt te blijven tot hetgeen noodzakelijk is
voor de handhaving de neutraliteit en de ver
dediging der onafhankelijkheid.
3. Bevordering van maatregelen tot verhef
fing van het zedelijk leven bij de land - en zee
macht.
4. Bestendiging van Overheidszorg voor de
geestelijke belangen van hen, die onder de wa
penen zijn, ook in vredestijd.
IV. Financiën.
1. Krachtiger doorvoering van het beginsel
van belasting naar draagkracht in het belas
tingsysteem ook rekening houdende met de
grootte van het gezin.
2. Indien versterking der middelen mocht
noodig zijn, worde eene rechtvaardige verhou
ding tusschen directe en indirecte belastingen
in acht genomen.
3. Bij belasting van het vermogen worde het
roerend en het onroerend vermogen zooveel mo-
gdlijk, gelijkelijk getroffen.
4. Herziening der financieele verhouding tus
schen Rijk. en gemeenten.
V. O n d e r w ij s.
1. Herziening der*wet op het lager onderwijs
ter uitvoering van art. 192 der Grondwet. Fei
telijke gelijkstelling van het openbaar en het
bijzonder lager onderwijs.
2. Herziening der leerplichtwet.
3. Afdoende regeling der salarissen van het
onderwijzend personeel.
4. Doorvoering van de rechts- en financieele
gelijkstelling, ook voor het middelbaar en het
hooger onderwijs.
5. Steun van Overheidswege ter bevordering
van de jeugdorganisatie.
6. Wettelijke regeling van het lager en mid
delbaar vakonderwijs en de vakopleiding, met
financieelen steun van Overheidswege.
VI. Koloniën.
1. Geleidelijke uitbreiding van zelfbestuur en
autonomie in de Koloniën.
2. Behartiging der geestelijke en stoffelijke
belangen van de inlandsche bevolking inzon
derheid door krachtige ondersteuning der mis
siën en bestrijding van het opiumgebruik.
3. Ontginning van delfstoffen en ontwikke
ling van de productiviteit der natuurlijke hulp
bronnen, mede met aanwakkering van het par
ticulier initiatief.
4. Wijziging van art 123 Regeerings-Regle-
ment.
Het artikel luidt
De Christen-leeraars, priesters en zendelin
gen moeten voorzien zijn van eene door of
namens den Gouverneur-Generaal te verlee-
nen bijzondere toelating, om hun dienstwerk
in eenig bepaald gedeelte van Nederlandsch-
Indie te mogen verrigten.
Wannner die toelating schadelijk wordt
bevonden of de voorwaarden daarvan niet
worden nageleefd, kan zij door den Gou
verneur-Generaal worden ingetrokken.
5. Financieele gelijkstelling van het particu
lier en het gouvernementsönderwijs.
VII. O n d e r w e r p e n v a n a 1 g e m e e n
maatschappelijk belang.
1. Bevordering der Zondagsrust..
Bestr'ijding van openbare onzedelijkheid.
Steun aan vereenigingen, die verheffing der
^openbare zedelijkheid beoogen.
Maatregelen tegen het bioscoopgevaar en
tegen het alcoholisme.
2. Wettelijke regeling van het collectieve ar
beidscontract maatregelen tot voorkoming en
beslechting van geschillen tusschen werkgevers
en werknemers.
3. Erkenning van Overheidswege van de orga
nisaties van belanghebbenden als adviseerende
college's bij het voorbereiden van sociale wetten
en verordeningen.
4. Wettelijke regeling inzake het deelnemen
van belanghebbenden aan de uitvoering van
sociale wetten.
5. Maatregelen ter voorziening in den woning
nood, waarbij ook dient gelet op de behoeften
van groote gezinnen.
6. zoodra de omstandigheden dat zullen ge
doogen, geleidelijke terugkeer tot de vrijheid
der bedrijven buiten werking stellen der crisis
maatregelen. In afwachting daarvan streven-om
door een doelmatige distributieregeling den eco-
nomischen toestand van ons volk op peil te
houden en krachtig bestrijden van kunstmatige
prijsopdrijving.
7' Bevordering der technische ontwikkeling
in landbouw, nijverheid en handel.
8. Bevordering van afwatering, ontginning
en landaanwinning.
9. Bevordering der middelen van verkeer en
verveer, vooral ten platte lande.
10. Bevordering van eigen nijverheid.
^11. Herziening der bezoldiging van de amb
tenaren, in dienst der Overheid.
A. Landbouw.
12. Herziening der wettelijke regeling van het
pachtcontract.
13. Herziening der Jachtwet.
14. Opheffing der Heerlijke jachtrechten.
15. Bevordering van eigendomsverkrijging
door den gebruiker.
B. Middenstand.
16. Instelling van eene afdeeling voor den mid
denstand aan het Departement van Landbouw,
Nijverheid en Handel.
17. Wettelijke'regeling van financieele onder
steuning der middenstandsorganisaties bij het
streven naar verbetering van de vakopleiding
in het algemeen en van het leerlingwezen in 't
bijzonder.
C. A r b e i d.
^18. Bevordering der arbeidsgelegenheid.
.Jï^Bestrijding van de werkloosheid.
JÉ®»*Wettelijke regeling van de arbeidsbemid
deling.
19. Uitbreiding der arbeidersbescherming, in
het bijzonder met betrekking tot den-arbeids
duur.
Verbod van den arbeid der gehuwde vrouw
^in fabrieken en werkplaatsen.
^Wettelijk regeling van den arbeid in de
^huisindustrie.
Bescherming der landarbeiders.
21. Herziening van de Ongevallenwet, ter ver
ruiming van den kring der verzekerden in de
industrie en uitbreiding der ongevallenverzeke
ring tot landbouw, zeevaart en zeevisschei'ij.
22. Invoering van de invaliditeitswet. Uit
breiding van de invaliditeits- en ouderdomsver-
zekering tot hen, die zelfstandig arbeid ver
richten.
23. Invoering van de ziekteverzekeringswet.
Opneming van de genees- en heelkundige be
handeling.
24. Wettelijke regeling van de werkloosheids
verzekering.
Maximum-prijzen.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft bepaald
in alle beschikkingen, houdende vaststelling
van maximumprijzen, onverschilling of deze be
schikkingen van ouderen datum zijn dan de
onderwerpelijke, dan wel eerst zullen worden
genomen nadat deze zal zijn afgekondigd, zal
ten aanzien van de gestelde prijzen steeds geacht
worden het volgende te zijn bepaald
a. dat de groothandel- en tusschenhandelprij-
zen zijn te verstaan franco station van bestern-
ming, spoor, boot of laatste veer, tenzij bij het
betrokken artikel anders is bepaald
b. dat de prijzen onder geen voorwaarde mo
gen worden verhoogd noch voor verpakking,
noch voor thuisbezorgen, noch voor vracht,
noch voor eenige andere door den verkooper te
verrichten werkzaamheden, kunnende intus-
schen levering in verpakking en thuisbezorging
slechts worden verlangd voor zoover die ge
bruikelijk was
c. dat de maximum-kleinhandelprijzen gelden
voor elke aflevering, al dan niet a contant,
echter inet dien verstande, dat bij levering op
krediet een toeslag mag worden berekend van
ten hoogste pet. per maand, indien het krediet
wordt verleend op uitdrukkelijk verzoek van
den kooper
d. dat het niet geoorloofd is aan den verkoop
eenige bijzondere voorwaarde te verbinden, met
name niet die van het bijkoopen van eenig ander
artikel
e. dat voor onderdeden van de eenheden in de
prijslijst bij de verschillende artikelen genoemd
geen verhoogde prijs in rekening mag worden
gebracht, tenzij deze in de lijst vermeldt staan,
zullende intusschen de groothandel en de tus-
schenhandel niet verplicht zijn kleinere hoeveel
heden te leveren dan de bij den maximumprijs
vermelde eenheden. (St.et.)
Speculatieve aankoop van eikels.
Het is den minister van Landbouw ter oore
gekomen, dat tegenwoordig voor eikels prijzen
worden besteed, ver boven de werkelijke waarde,
uitsluitend omdat gebrande eikels als een bruik
baar ko'ffie-surrogaat worden beschouwd. In
verband hiermede moge eene ernstige waarschu
wing worden gericht tot allen, wien het aangaat
om zich te onthouden van speculatieve aankoo-
pen van eikels, aangezien bij eventueele inbezit
neming ingevolge Distributie- of Onteigenings
wet geen rekeni ng zal kunnen worden gehouden
met de prijzen, welke door den laatsten houder
zijn besteed, en derhalve van koopen boven de
de werkelijke waarde finantieele verliezen het
onvermijdelijke gevolg zullen moeten zijn
(Sr.ct.)
Russische fondsen.
Naar de „D. B." verneemt, zullen heden in
de officieele prijscourant de Russische fondsen
waarop sedert December jl. de betalingen op
hielden, van het merkteeken -j- (noodlijdend) wor
den voorzien.
Brandhouthandelaren.
Gistermiddag is te Utrecht, op aanstichting
van de heeren J. Merks uit Rotterdam en H. H.
Winters uit Venlo een vergadering van brand
houthandelaren gehouden, waarin is besloten
tot de oprichting van een bond van brandhout
handelaren.
L. C. J. van Ogtrop.
||De heer L. C. J. van Ogtrop, oudste chef der
firma H. J. van Ogtrop en Zoon, te Amsterdam,
tevens een bekende figuur in financieele krin
gen en op philantropisch gebied heeft gisteren
onder talrijke belangstelling zijn 80sten verjaar
dag gevierd.
Papiernood, leerplichtwet en schoolwet.
Namens de Vereeniging van Chr. Onderw. en
Onderwijzeressen in Ned. en Overz. Bezittingen
is aan Z Exc. den Min.van Binnenlandsche Zaken
een beleefd verzoek gericjt, lom met het oog op
den grooten papiernood de administratie van
de Leerplichtwet te vereenvoudigen.
De Commissie, die tot het maken van een ont
werp van wet door het Hoofdbestuur der Ver.
van Ghr. Onderw. en Onderwijzeressen is aange
wezen, is met haar arbeid in eerste lezing gereed.
,,St."
Roode Kruis en Oranje Kruis.
Ingevolge een voorstel van den Prins der Neder-
derlanden aan het nieuwe hoofdbestuur van de
Vereeniging Het Nederlandsche Roode Kruis en
aan het bestuur van den Bond Het Oranje
Kruis, is, zoo meldt het „Vaderland", een com
missie benoemd, om te onderzoeken, of samen
werking tusschen het Roode Kruis en den Bond
alsnog mogelijk is. Deze commissie is aldus ge
constitueerd
voor het Roode Kruis mej. A. II. M. Thor-
becke en de heeren prof. dr. J. Rotgans en schout
bij-nacht J. Vorstman als leden, jhr. A. W. G.
van Riemsdijk als adviseerend lid
voor den Bond de heeren ds. F. G. Fleischer,
dr. G. J. Mijnlieff en mr. dr. H. J. G. van Tienen
als leden, H. E. baron van Asbeck als advisee
rend lid.
Jhr. mr. dr. A. Roell, commissaris der Konin
gin in Noord-Holland, daartoe door den Prins
aangezocht heeft zich bereid verklaard het voor
zitterschap van de commissie waar te nemen.
Onlusten in Atjeh.
Uit Batavia wordt aan de „Tel" geseind
In de dessa Semboeaog op Atjeh zijn onlus
ten uitgebroken.
De gezaghebber Roos is, vergezeld van politie,
derwaarts vertrokken. De heor Roos werd ge
dood, een politieman gewond. Het hoofd van
de oproerlingen vluchtte. De oorzaak der on
lusten is tot heden niet bekend.
De gouverneur van Atjeh vertrok naar Sem
boeang.
Koeien naar Duitse,hl and
Den 16 dezer worden 290 en 18 dezer 285
drachtige koeien» per spoor naar Duitschland
verzonden van Rotterdam over BoxtelGennep.
Onze schepen in Amerika.
Een telegram uit New York aan de Matin
dd. 2 Januari meldt:
De Nederlandsche regeering heelt haar toe
stemming verleend voor het lossen van de
ladingen veevoeder uit de Nederlandsche sche
pen, die door het daarop gelegde beslag werkloos
in de Amerikaansche havens liggen.
De Nederlandsche regeering heeft geweigerd
toe te stemmen, dat Amerika zijn schepen ge
bruikt voor de vaart tusschen Amerika, Australië
en Argentinië.
gratis vervoer per eleetrische gemeentetram
wordt verleend.
Kaas.
Het bestuur der Kaasvereeniging deelt het
volgende mede
Sedert het intreden van een stagnatie in het
distribueeren van kaas op 29 November zijn de
plannen opgemaakt voor het opnieuw in wer
king stellen van de distributie.
Met de ministerieele beschikking van 24
December was deze zaak, wat betreft de distri
butie via gemeentebesturen, geregeld. In zijn
circulaire van 27 December meldde de minister
van landbouw aan de gemeentebesturen nadere
bijzonderheden betreffende die distributie. Hij
stelde daarbij op den voorgrond de wensche-
lijkheid, dat ook bij de nieuwe regeling de dis
tributie in hoofzaak zou geschieden door tus-
schenkomst van de grossiers, die reeds in vroe-
ger tijd in dezen handel werkzaam waren.
Tbans zijn ten aanzien van de distributie
door bemiddeling van de grossiers grootendeels
de noodige regelingen getroffen, zoodat wfj de
voornaamste bijzonderheden kunnen mededeelen-
De grossiers zullen in den vervolge op de ge
bruikelijke wijze kaas bestellen bij de
vereenigiüg. Lij zullen echter aan hun afnemers
niet anders mogen afleveren, dan nadat dezen
een door den burgemeester van hun plaats van
inwoning goedgekeurde bestelkuart hebben in
gezonden en de Kaasvereeniging vergunning
verleend heeft, de, op die bestelkaarten vermelde
hoeveelheden af te leveren. De grossiers zullen
de kaas ontvangen tegen prijzen, die f 2 50 per
50 K.G. lager zijn dan de maximum prijzen
voor den tusschen handel. Zij ontvangen de kaas
uit de Centrale Pakhuizen niet franco en leve
ren franco aan de winkeliers.
Waarschijnlijk zal deze week een aanvang
gemaakt worden met de aflevering van kaas.
Om verwarring te voorkomen is het noodig,
dat alle grossiers ons onmiddellijk na ontvangst
van deze circulaire een bestelkaart inzenden
voor kaas, af te leveren in deze week en een
kaart voor kaas, al te leveren in de volgende
week.
Er mag besteld worden 120 pet. van den
normaal omz*t voor elke week. Alle bestellin
gen, die wij thans nog in handen hebben, wor
den geannuleerd.
De grossiers mogen met de aflevering van
nieuw ontvangen kaas niet aanvangen, voordat
de volledige regeling hun bekend gemaakt is.
Wij vertrouwen, dat dit binnen enkele dagen
sal kunnen geschieden.
i
ieow-
Engelsche krijgsgevangenen.
Naar wij vernemen zal de eerstvolgende groep
Engelsche krijgsgevangenen, welke in ons land
wordt geïnterneerd, niet votr 23 of 26 dezer
hier te lande aankomen.
isa op passen.
Tot de passagiers, die met de Nieuw Am
sterdam naar Amerika zouden vertrekken, en
aan wie de visa op de passen door het Ameri
kaansche consulaat generaal geweigerd zijp, be
hoort ook de bekende danseres JTeleSa vah der
Pas. die in de Yereenigde Staten zou optreden.
Zij kreeg een bericljt van het consulaat, dat
zij geen pas kon ontvangen de redenen daar
van werden niet opgegeven. De Holland Ame-
rikalijn berichtte haar voorts, dat zij het reeds
genomen passage-biljet weer kon inruilen.
(N. v. d. D.)
Gratis trammende raadsleden.
Naar de „Utrechtsche Crt." verneemt hellen
Gedeputeerde Staten van Utrecht in meerder
heid over naar het voornemen om aan de
Kroon ter vernietiging voor te dragen het be
sluit van den Gemeenteraad van Utrecht,
waarby aan de leden van den Gemeenteraad
Levensmiddelen. In de week van
7 Januari—12 Januari is verkrijgbaar
op bon 144 li ons boonen per persoon, li cent
per pond
op bon 145 i ons vet per persoon, 40 cent
per pond.
op bon 146 i ons havermouth per persoon,
16» cent per pond
op bon 150 1 ons zeep per persoon, 14 cent
per pond.
Boonen verkrijgbaar van Donderdag, haver
mouth van Vrijdag af.
Woensdags worden deze Regeeringsartikelen
niet verkocht.
Aardappelen. In de week van 7 Jan.
tot 12 Jan. verkrijgbaar op bon 148, 149H47,151
en 152 per persoon 1 kilo. Prijs 5i cent per kilo.
Bon 148 en 149 geldig tot en met Woensdag,
bon 147 geldig op Donderdag, bon 151 op
Vrijdag en 152 op Zaterdag.
Broodkaart. De broodkaart van het
373te tijdvak loopt van 31 December tot en
met 11 Januari.
Voor kinderen beneden 1 jaar worden aan-
vullingswittebroodkaarten verstrekt,
Men zie onder de rubriek officieele berichten,
aan het hootd dezer courant.
Koffie en thee. Van 1—16 Januari
is te bekomen op bon no. 9 0 05 K.G. thee en
bon 26 0.05 K.G. koffie, op bon 9 en 11 een
half ons thee, op bon 12 een ons koffie.
Centrale Keuken. lederen dag, be
halve Zondags, is tusschen 11 en li warm eten
te bekomen A 12 ct. per portie, aan de spijs-
kokerij Achter de Teerstoof, Spijskokerij Lange
Haven 11 en Gymnastieklokaal Dwarsstraat.
Het eten moet daags te voren besteld worden.
Het menu wordt wekelijks per advertentie
bekend gemaakt. Er worden ook bonboekjes
met 6 bons uitgegeven Op deze bons wordt
het eten a J.1 cent per portie verstrekt.
Heetwater. Heetwater is te bekomen
aan den Buitenhavénweg (Gemeente-reiniging)
a 2 cent per emmer.
Voorts is dagelijks heetwater a 2i cent per
emmer te bekomen aan een tenderwagen om
6 uur v. m. in de Dwarsstraat bij de Gas-
abriek, 8 uur in het Broersveld (hoek Lange
Kerkstraat) en om 11 uur in de Fabristraat.
Herziening Bouwverordening,
(Slot),
Art. 22. Wering van architectonische
wanproducten.
In de nieuwe verordening is in art. 22 een
waarborg neergelegd, dat niet zoo wordt ge-