CrisiMïiaatrpgeleH.
Gemengd Nieuws.
partij of de katholieke lijst te stemmen, én aldus
uit alle kracht en macht mee te helpen om een
Christelijke regeering te krijgen.
Hiertoe zet de circulaire uiteen, dat alle boe
ren boven de 25 jaar lid moeten worden van de
R. K. Kiesvereeniging, welke in hunne gemeente
is opgericht, en zulks voor 25 Januari 1918,
daar zij anders niet meer in de kiesvereeniging
mogen stemmen.
De kiesvereeniging toch is alleen de organi
satie, die voor de politieke belangen van de ka
tholieke partij en dus ook van de boeren zorgen
moetin de kiesvereeniging alleen toch mogen
de boeren die candidaten stellen, die zij uitkie
zen om hunne belangen in de Tweede Kamer of
de Prov. Staten te behartigen,
f; Het hoofdbestuur van den N. C. B. draagt
den plaatselijken besturen op en vraagt daartoe
de medewerking der geestelijke adviseurs om
binnen 14 dagen een algemeene open
bare voor alle boeren toegankelijke vergadering
bijeen te roepen, en hen tot het lidmaatschap
van de R. K. Kiesvereeniging aan te sporen.
Het rondschrijven is onderteekend door A.
van de Ven, voorzitter, te Son, en dr. G. M.
Kusters, secretaris, te Tilburg.
Onder het rondschrijven komt een aanbeve
lend onderschrift voor van hunne D. D. H. H. de
bisschoppen van den Bosch en Breda.
De paardenuitvoer naar Duitschland.
De vragen, die het Kamerlid A. Colijn tot den
Minister van Landbouw gericht heeft, luiden,
naar „De Veehandel" meldt
1. fs het juist, dat 5000 paarden van 8 tot
12 jaar naar Duitschland zullen worden uitge
voerd
2. Zoo ja, is het den minister dan bekend dat
hier geen overschot maar wel een tekort is aan
deze soort paarden
3. En het is den minister bekend, dat het
tekort aan werkpaarden nog grooter zal worden,
als de wensch van den minister wordt vervuld,
dat de landbouwers zooveel mogelijk grasland
zullen gaan scheuren
4. Waarom is niet de uitvoer bevorderd van
ongeveer 15.000 anderhalfjarige ruins, die hier
wel te veel zijn
Verder meldt het orgaan
„Wat den paardenuitvoer betreft, deelde men
ons uit zeer betrouwbare bron mede, dat waar
schijnlijk niets van den uitvoer van oudere paar
den komt. Het schijnt dat de Minister den flater
van de Commissie van Bijstand, die dit spelletje
is begonnen, niet wenscht te dekken met zijn
verantwoording.
Voor vele paardenhandelaren kan deze omme
keer in de onverkwikkelijke paardenkwestie een
groote teleurstelling en een financieele schadepost
worden.
Naar alle waarschijnlijkheid hebben nu de
ruins weer kans weldra een buitenlandsche reis
te ondernemen.
Men bedenke echter goed, dat nog totaal niets
officieel vaststaat.
Men zij daarom voorzichtig met het koopen
van paarden van 812 jaar.
Den Haag levert vele verrassingen.
De oorlog en de criminaliteit.
Verschenen is de criminale statistiek over 1915,
of juister, de Inleiding daartoe, omdat wegens
papier-bezuiniging het tabelwerk is weggelaten.
De Inleiding is bewerkt door mej. mr. C. G.
Wichman.
Wij ontleenen daaraa"h het volgende
Terwijl het eerste gevolg van den oorlog en
mobilisatie was daling vdn het cijfer der veroor
deelingen in 1914 (een daling die, gelijk in de
Crim. Stat. over 1914 door mr, De Roos werde
uiteengezet, volstrekt niét als een werkelijke
vermindering van criminaliteit Was te beschou
wen, doch in hoofdzaak met justitieele facto
ren samen hing trad in 1915 wederom een
stijging in. Sterk was deze stijging echter nog
niet. In 1913, 1914 en 1915 werden wegens
rechtbankzaken veroordeeld resp 14.491,
13.870 en 14.562 personen, d.w.z. 23.5 22.1 en
22.8 per 10.000 inwoners, en er valt
te meer licht op deze cijfers, doordat daar ach
ter eenige gegevens uit de (nog ongepubliceerde)
Justitieele Statistiek worden afgedruktdaaruit
blijkt namelijk, dat behalve de zooevenn genoemd
er nog waren ongeveer 10.000 bij
verstek veroordeelden hoofdzakelijk buiten
landsche smokkelaars wier vonnis niet onher
roepelijk werd, doordat zij naar het buitenland
vluchtten.
Een ander feit dat te denken geeft is, dat de
daling der ruwheidsdelicten (mishandeling en
dergelijke) is blijven aanhouden. Juist ten op
zichte van deze feiten immers wordt bij groote
drukte het lichtst van vervolging afgezien.
Daarentegen was er een vrij sterke toeneming
der veroordeelingen wegens diefstal.
De plaatselijke verdeeling doet zien, dat de
stijging zich alleen voordeed jn de grenspro
vincies plus Friesland. Wanneer we nu echter
de veroordeelden wegens de speciale oorlogs
delicten (verboden uitvoer en verboden terug
keer binnen een in staat van beleg verklaard
gebied) aftrekken, dan blijkt er integendeel
ook in de meeste grensprovincies in 1915 een
daling te hebben plaats gehad, en is ook het
totaalcijfer voor het geheele rijk van 1914 op
1915 niet onaanzienlijk gedaald, n.l. met 722
gevallen.
In de Inleiding wordt hieromtrent opge
merkt „Zoo oppervlakkig zou men dit een heu
gelijk verschijnsel kunnen achtenmaar het
vermoeden dringt zich op, dat dé daling der
veroordeelden wegens andere feiten er voor een
goed deel aan is toe te schrijven,dat dewerkkracht
der rechterlijke macht door den smokkelhandel
als 't ware is opgeslokC'.... en „In groote trek
ken kunnen we dus als volgt resumeeren Ge
stegen is de winstcriminaliteit, daarnaast is een
specifieke oorlogscriminaliteit opgekomen en
gedaald is alleen die criminaliteit, waarvan we
nu eenmaal weten, dat zij bij groote drukte,
ook reeds in vredestijd, licht onvervolgd wordt
gelaten, die van mishanndeling en soortgelijke
delicten."
Van een belangrijke verzachting of verscher
ping der opgelegde straffen kan in 1914 en 1915
niet worden gesproken De verhoudingen der
verschillende straffen bleven in hoofdzaak als
vroeger. In 1915 werd in 47.1 der gevallen
van veroordeeling, wegens rechtbankzaken, ge
vangenisstraf opgelegd in 4.6 hechtenis,
in 44.4 geldboete, in 2.6 tuchtschool en
0.1 berisping. Treft men een vergelijking
met de jaren tusschen 1896 en 1906, dan blijkt
in de jaren daarna (19091915) over het geheel
het percentage der vrijheidsstraffen te zijn ver
minderd.
Een afzonderlijk hoofdstuk is gewijd aan de
criminaliteit der vluchtelingen. Er zijn er in
totaal 121 veroordeeld wegens rechtl^ankzaken
en 248 wegens kantonrechterszaken. Onder
deze cijfers zijn alleen begrepen vluchtelingen
in strikten zin, niet andere hier te lande ver
toevende vreemdelingen en ook niet buitens
lands woonachtige vreemdelingen, die hier een
strafbaar feit zijn komen plegen, zooals de'
duizenden buitenlandsche smokkelaars waarvan
in het begin werd geklaagd.
Het aantal strafzaken, door den militairen
rechter berecht, steeg sterk, natuurlijk in ver
band met de mobilisatie en wel het cijfer der
veroordeelingen wegens commune delicten van
198 op 826, wegens militaire feiten van 478
op'1422 en wegens overtredingen van 644 op
902. Deze laatste stijging is niet zoo heel groot,
omdat in het begin van den oorlog wegens
overgroote drukte aan de krijgsraden de ver
volging van lichte overtredingen werd beperkt
en deze in plaats daarvan langs diciplinairen
weg werden afgedaan.
Nederlandsehe schepen in Amerika.
Naar wij vernemen, heèft gistermiddag in het
departement van buitenlandsche zaken een con
ferentie plaats tusschen den heer de Waal, chef
der afdeeling handelspolitiek en consulaire zaken,
de Nederlandsehe Reedersvereeniging en de
commissie voor de scheepvaart uit de N. O. T„
betreffende de nog steeds hangende kwesties
nopens de in Amerika liggende Nederlandsehe
schepen.
Passagiers voor Amerika.
Er is, naar het Ned. Gorr.bureau ons meldt,
nog geen verandering gekomen in de zienswijze
van de Amerikaansche autoriteiten ten aanzien
van de weigering van passen aan velen, die met
de Nieuw-Amsterdam zouden vertrekken naar
Amerika.
Als motief beroept men zich tot dusver alleen
op het recht en de bevoegdheid tot het nemen
van den maatregel.
Intusschen meenen wij te weten, dat het depar
tement van buitenlandsche zaken langs diplo-
matieken weg stappen heeft gedaan bij de Ame
rikaansche regeering om althans, die met de
„Nieuw-Amsterdam" hadden willen vertrekken,
ten einde zich naar Nederlandsch-Indie te be
geven, alsnog van den maatregel uit te zonderen.
Opgebracht.
Men deelt ons mede, dat de tjalk,, de Hoop,"
van Amsterdam naar Huil en geladen met lom
pen, naar Emden is opgebracht.
Lompen.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del noodigt de directies van alle industrieën
in Nederland, die lompen verwerken, alsmede
alle in Nederland gevestigde groothandelaren
in lompen, die voor of gedurende den oorlog
rechtstreeks aan zulke industrieën hebben ge
leverd, in hun eigen belang uit, zich uiterlijk 15
dezer schriftelijk te richten tot de Commissie
van Advies in zake Lompen, Stadhouderslaan
102 te 's-Gravenhage, met vermelding van firma
naam en adres.
Door die commissie zullen in het belang van
de regeling van den handel in lompen vragen
lijsten worden verstrekt, welke nauwkeurige
invulling in het belang van verbruikers en han
delaren ten zeerste wordt aanbevolen.
In het bijzonder wordt de aandacht van be
langhebbenden gevestigd op de onwenschelijk-
heid van opslag of vasthouden van lompen uit
speculatieve oogmerken, daar ten opzichte van
den uitvoer hetzij gedurende of spoedig na den
oorlog geen enkele toezegging kan worden ge
daan en in het belang van de binnenlandsche
nijverheid zoo noodig tot in het bezit nemen van
voorraden zal worden overgegaan. (St.Ct.)
'Aai
Brandstoffen. Wij verwijzen naar de
advertentie van de Brand&toffencommissie in ons
blad van heden.
Levensmiddelen. In de week van
7 Januari—12 Januari is verkrijgbaar
op bon 144 ousboonenper persoon, 11 cent
per pond
op bon 145 ons vet per persoon, 40 cent
per pond.
op bon 146 i ons havermouth per persoon,
16 cent per pond
op bon 150 1 ons zeep per persoon, 14 cent
per pond.
Boonen verkrijgbaar van Donderdag, haver
mouth van Vrijdag af.
Woensdags worden deze Regeeringsartikelen
niet verkocht.
Aardappelen. In de week van 7 Jan.
tot 112 Jan. verkrijgbaar opbon 147, 151 en
152 per persoon 1 kilo. Prijs 5£ cent per kilo.
Bon 147 geldig op Donderdag, bon 151 op
Vrijdag en 152 op Zaterdag.
Broodkaart. De broodkaart van het
373te tijdvak loopt van 31 December tot en
met 41 Januari.
Voor kinderen beneden 1 jaar worden aan-
vullingswittebroodkaarten verstrekt.
Koffie en thee. Van 1 15 Januari
is te bekomen op bon no. 9 0 05 K.G. thee en
bon 26 0.05 K.G. koffie, op bon 9 en 11 een
half ons thee, op bon 12 een ons koffie.
Centrale Keuken. lederen dag, be
halve Zondags, is tusschen 11 en warm eten
te bekomen h 12 ct. per portie, aan de spijs-
kokerij Achter de Teerstoof, Spijskokerij Lange
Haven 11 en Gymnastieklokaal Dwarsstraat.
Het eten moet daags te voren besteld worden.
Het menu wordt wekelijks per advertentie
bekend gemaakt. Er worden ook bonboekjes
met 6 bons uitgegeven Op deze bons wordt
het eten a 11 cent per portie verstrekt.
Heetwater. Heetwater is te bekomen
aan den Buitenhavenweg (Gemeente-reiniging)
a 2 cent per emmer.
Voorts is dagelijks heetwater a 2£ cent per
emmer te bekomen aan een tenderwagen om
6 uur v. mi in de Dwarsstraat bij de Gas-
tonek, 8 uur in het Broersveld (hoek Lange
Kerkstraat) en om 11 uur in de Fabristraat.
Schoolvoeding.
Deze week zal worden aangevangen met het
uitreiken der bons voor voedsel en klompen
door de hoofden der scholen»
De bons met het bonboekje van het levens
middelenbureau moeten Zaterdag a.s. aan de
verschillende distributiebureaux der Centrale
Keuken worden ingeleverd, welke dan de contra
bons afgeven, waarop te beginnen Maandag 14
Januari de spijzen kunnen worden afgehaald.
DeheerJ.vanZwienenisgeslaagd
voor het examen Engelsche handels-cor
respondentie afgenomen door de federatie van
handels- en kantoorbedienden in Nederland.
Uiteen bakkerswinkel alhier is
gisterenavond een emmertje met kinderspeel
goed en f 4.50 ontvreemd.
Van een erf i n de Emmastraat
zijn gisteren 10 a 12 K.G. schielvet van een daar
geslachte koe ontvreemd.
Gistere n-a vond werd een 16-j a r i g
m eisje door de Diefhoeklaan gaande naar de
Vijfsluizen, aangegrepen door een onbekend per
soon. Het meisje riep om hulp waarop de man
het hazenpad koos.
Gisterenzijndoordepolitietwee
personen aangehouden verdacht van het ver-
koopen van gestolen klinknagels.
Bij onderzoek bleken den klinknagels ont
vreemd te zijn van een der gashouders der gas
fabriek alhier.
Na verhoor ten politie-bureele zijn de ver
dachten ontslagen.
Hoogwater te Schiedam: Vrijdag 11
Januari 2.40 v.m. 3.10 n.m.
UIT ROTTERDAM.
In verband met een spionnagezaak is door de
recherche nog gearresteerd de kantoorbediende
J. V. W. v. d. M. te Breda die eveneens ge
tracht heeft belangrijke militaire stukken aan
Duitsche agenten te verkoopen.
H #v i g e brand.
Gistermiddag om 5 uur brak een felle brand
uit in het pakhuis van de firma P. G Klein-
schmidt, zakkenhandel in de Pottenbakkersteeg,
vermoedelijk door het te fel stoken van een
kachel. 'Spoedig stond het geheele pakhuis in
lichte laaie
Daar bet pakhuis midden tusschen woonhui
zen ligt, liet de brand zich ernstig aanzien.
Hoewel het pakhuis alleen door eenige nauwe
steegjes en over 2 binnenplaatsen te bereiken
is, bracht de ligging dit voordeel mede, dat de
vier drijvende stoomspuiten, die reeds kort na
het uitbreken van den brand achter het pak
huis in de Scheepmakershaven arriveerden, on-
middelijk groote massa's water in de vlammen--
zee konden werpen. De stoombrandspuiten 1
en 2 w'erpen langs den Maaskant opgesteld,
waar ook 2 drijvende stoomspuiten lagen. Met
krachtige stralen wierpen deze eveneens groote
hoeveelheden water vanaf het binnenplaatsje
dat op de Boompjes uitkomt, in het brandende
gebouw Verder werd met stralen van een tien
tal handbrandspuiten gespoten van de binnen
plaats, die uitkomst op de Pottenbakkersteeg
en van een plankier, dat langs de achterzijde
van het pakhuis loopt en waarvan de toegang
op het Tarweakker is. Bovendien werden van
de daken der belende huizen en de balkons op
de binnenplaats, oVeral waar een geschikte plaat8
was, de stralen op het pakhuis en overal op de
omliggende huizen gericht. Geruimen tijd na
het uitbreken van den brand grepen de vlam
men nog om zich neen, ondanks de enorme
hoeveelheden water die in de vuurzee geworpen
werden.'
Te halfzes ongeveer stortte met donderend
geraas het dak in. Hoewel de blussching zeer
bemoeilijkt werd door den sneeuwstorm en de
gladheid der daken, begon de brand spoedig
daarop minder hevig te worden.
Te halfacht was de blussching onder leiding
va» den hoofdman Jac. Bakker reeds zoover ge-
vorderdj dat een aantal handbrandspuiten kon
inrukken.
De omliggende huizen hebben veel water
schade geleden. Van den stal van de Maatschappij
Algemeen Vervoer is een gedeelte van het dak
verbrand en werd door het water een groote
hoeveelheid haver, hooi en andere fourage be
schadigd. Te 9 uur konden de stoomspuiten!
5 der drijvende spuiten en alle andere hand
spuiten inrukken.
Diefstal. Uit een wagon van de Staats
spoor te Leiden zijn gestolen 80 zakken haver,
wegende ongeveer 4000 kilogram en toebehoo-
rende aan het rijk De politie heeft gisteravond
de haver in beslag genomen juist toen zij werd
afgeladen bij den tapper *an R. in het Noord
einde. Als de vermoedelijke daders zijn aange
houden voornoemde tapper, een koetsier een
ladingmeester van de S.S. en een waehtmeeste
der artillerie.
Oplichters. Personen in den Haag, die
er goed wat geld voor over hadden om buiten
de distributie om een hoeveelheid thee in te
slaan, zijn de laatste dagen de dupe geworden
van een bende oplichters, die profiteerde van de
koopgraagte van de theeliefhebbers reeds aardig
hun slag wisten te slaan. Zij bieden thee te
koop aan, welke netjes in een kist verpakt is.
De kist ziet er geurig uit als een „echte thee
kist" maar een kist thee is het niet. Boven
op ligt wel wat thee, maar onderin stroo, allerlei
rommel, zand enz. Zoo'n kist kost f 100. De
„truc" bestaat nu hierin, dat de theeliefhebbers
vooruit bjjv. de heft moeten betalen, en de rest
bfi aflevering. Te laat bemerkt men in den regel,
dat men wordt beetgenomen.
Smokkelen. In den nacht van Zondag
op Maandag hebben, zoo wordt aan de „'s-H.Ct."
gemeld, de kommiezen in het gehucht Ostaaijen,
onder de gemeente Zundert, 21 ^oeien in beslag
genomen, benevens 19 zakken, grootendeels ge
vuld met kwatta. Een der smokkelaars, de Belg
d'e L., uit Nieuwemoer, werd door de kommie-'
zen aangeschoten, aan welk^ „verwonding hij
overleden is Vier smokkelaars vielen in handen
der kommiezen.
Aanstaand gebrek aan hotels.
Naar de „HCt." meedeelt, hebben de hotels te
Scheveningen, waar Engelschen zijn onderge
bracht, gecontracteerd voor den verderen duur
van den oorlog en die in richtingen komen dus
tenzij voor den zomer hopelijk de vrede mocht
tot stand komen geen van allen dezen zomer
voor andere gasten beschikbaar.
Spionnage. De recherche te Rotterdam
heeft den kantoorbediende P. L. aangehouden,
die verdacht wordt van poging tot uitvoering
van het misdrijf, strafbaar gesteld bij art. 98
W. v. S„ (het verstrekken van inlichtingen ofti-
trent militaire geheimen).
Men was bij de politie te weten gekomen, dat
L. zich tegenover een Duitscher had verbonden
om dezen inlichtingen te geven. Een inspecteur
van politie heeft zich daarop naar de afgespro
ken plaats begeven en zich voor den Duitscher
uitgegeven. Nadat L. tegenover hem nogmaals
verklaard had, bereid te zijn bedoelde inlich
tingen te verstrekken, is men tot zijn arrestatie
overgegaan.
Koperen en nikkelen pasmunt.
Van de grens wordt aan „De Grondwet" gemeld
dat een zeer geliefd, laat ons zeggen smokkel-
artikel is het over de grens voeren van Neder
landsehe koperen en nikkelen pasmunt. Niet
dat onze centen en stuivers niet immer wel
kom waren over de streep, maar, zooals het met
vele andere artikelen gaat, daar is een tijd, wan
neer naar sommige smokkelwaar de vraag veel
grooter en in verhouding daarvan de prijs veel
hooger is. Zoo worden thans voor onze bronzen
centen 6 "Mk. per 100 stuks betaald
en voor 100 nikkelen stuivers 20 Mk. Is
het dan te verwonderen, dat men in deze streken
thans haast geen centen of stuivers meer
ziet en zelfs winkeliers hun klanten moeten door
sturen wegens gebrek aan pasmunt.
DekoudeinNe w-Y o r k. Naar uit New-
York aan de „Chicago Times" wordt geseind is
30 December de koudste dag geweest, dien men
in New-York nog ooit beeft meegemaakt. In
de Oostelijke stadsgedeelten, waa^ het minder-
bevoorrechte gedeelte der bevolking woont,
was de koude het hevigst en bij het volslagen
gebrek aan brandstoffen is de ellende begrijpe
lijkerwijze groot geweest. De meer-gegoede
burgers, die evengoed als de allerarmsten, geheel
zonder kolen zitten, trokken in grooten getale
naar de hotels, om daar eenige warmte te zoeken.
Den 31sten. December was het al niet veel
beter de thermometer stond 13 graden beneden
nul en alles wees er op, dat het nog kouder
zou worden. De soepkeukens waren vol men-
schen, die zich tractten te verwarmen.
Berichten uit Noord-Dacota en de staten
langs de Canadeesche grens spreken alle van
een koude, zooals men die nog nimmer tevoren
had meegemaakt.
■'Bloembollenteelt 'in Amerika.
Uit Heemskerk schrijft men ons
Reeds lang is er sprake van geweest, dat
i
