Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gratis Ongevallenverzekering
De Oorlog.
41ste Jaargang,
Dinsdag 22 Januari 1918.
No. 12046
B'ai'toulftMëCft Meiiws.
PEÜ1LL8TON.
DE BERGHOEVE.
Bnreau; Koemarkt 4. Telef. 85, ca kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
iboRaemsEtiis past 8 saaiyaésa f 1.50, pes weak 12 oeat, tevie«J p.
post f 8.p, kwartaal MaiOiiisSrip» jrammers 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
Advert entiön: 15 regels f 1.30 elke regel daar (.oven 25 ct. 3 raani
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 50 ct. p. regel,
bpeciale conditiën voor herhaaldelijk ad verteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alie advertentiën in het Zaterdagavondnummer 10 oorlogstoeslag.
Incassokosten worden berekend.
bij
levenslange
gehaele
invaliditeit;
bij
verlies van
een hand,
voet of oog;
bij verlies
van
een duim;
bij verlies
van een
wijsvinger;
bij
verlies van
eiken ande
reu vinger.
De verzekering wordt gewaarborgd door de Mollandsch© Algemeeno Verzekeringsbank te Schiedam.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele af-
en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur.
Ter kennis van de ingezetenen wordt ge
bracht, dat het Kohier der Grondbelasting,
over het jaar 1918, door den Directeur dei-
directe belastingen te Rotterdam op den 18den
Januari 1918 executoir verklaard, op heden
aan den Ontvanger der directe belastingeh,
ter invordering is overgebracht.
Voorts wordt bij deze herinnerd, dat een
ieder verplicht is, zijnen aanslag op den bij
de wet bepaalden voet te voldoen, alsmede
dat heden de termijn van drie maanden in
gaat, binnen welke bezwaarschriften tegen
eenen aanslag, op genoemd Kohier voorko
mende, behooren te worden ingediend.
Schiedam, 22 Januari 1918,
DE VREDESONDERHANDELINGEN.
Volgens mededeelingen in de Duitsche pers
is de vrede tuschen de Oekraine (Zuid-Rusland)
en de Centralen aanstaande. De Rada te Kieff
zal de te Brest-Litowsk getroffen schikkingen
nog moeten ratifieeren.
De „Berliner Morgenpost" schrijftNatuur
lijk zullen zich nog tal van technische bezwa
ren doen gelden, vooral ook omdat de omvang
van den nieuwen staat nog niet bekend is,
maar de eerste groote schrede om den vrede
werkelijkheid te doen zijn, is gedaan. In het
bijzonder kunnen wij ons verheugen over het
feit, dat door het herstel van de economische
relaties met Oekraine nieuwe bromnen voor de
levensmiddelenvoorziening aangeboord kunnen
worden.
OOSTENRIJK.
Het Korrespondenzbureau seint uit VVeenen
Er zijn te Weenen vandaag geen couranten
verschenen alleen de „Arbeiter Ztg." gaf een
„Mitteilungsblatt an die Arbeiter" uit, hetwelk
zich bepaalt tot mededeelingen betreffende de
staking en de vredesonderhandelingen. Aan
het hoofd van deze mededeelingen maakt het
partijbestuur van de Duitsche socialisten in
Oostenrijk .een oproeping tot de arbeiders en,
arbeidsters, waarin gezegd wordt
„Het partijbestuur neemt met voldoening
kennis van de heden door graaf Gzernin afge
legde verklaring betreffende den vrede en waar-
14
„Gij zijt werkelijk mijn goeden engel, hoe zal
ik het u vergelden, Marie zei Jan.
Jan had sinds gisteren avond werkelijk nog
niets gegeten, de opgewondenheid, waarin hij
verkeerde, had hem den honger doen vergeten.
Nu ging hij graag op Marie's voorstel in. Toen
Jan zijn honger gestild had bleven ze nog wat
praten, doch eindelijk sloeg het scheidingsuur.
Jan wilde voor den nacht nog in de stad zijn
en moest, om niet voorhij de hoeve zijns vaders
te komen, nog een omweg maken. Nogmaals
een hartelijk vaarwel, nogmaals een hartelijk
belofte van liefde en trouw, dan, scheidden zij
van elkander.
„Groet vader en Anna van mij zeide Jan,
zich nog eenmaal omkeerende. Dan onttrok
een kromming van den weg hem aan het heftig
Weenende meisje.
Ook Marie keerde huiswaarts.
De avond viel meer en meer, haastig ver-
vlogde zij haren weg. Zij kwam voorbij een stee-
Den kruis, zooals men er meermalen bij het krui
sen van wegen aantreft. Zij zette zich hier even
neer en in gedachten verloren hoorde zij de voet
stappen niet, die naderkwamen. Plotseling
werd zij door iemand aangegrepen. Je geld
deert haar beslistheid. Het partijbestuur acht
het echter noodzakelijk, dat de arbeiders inge
licht worden omtrent de h-ouding der regeering
ten aanzien der concrete vraagstukken, welke
het onderwerp uitmaken van de onderhande
lingen te Brest-Litowsk. De besprekingen dien
aangaande zullen morgen worden voortgezet.
Ook de overige eischen der arbeiders waren he
den het onderwerp van besprekingen met de
regeering en ook deze zijn nog niet ten einde
gebracht.
De minister van de levensmiddelenvoor
ziening heeft heden een talrijke deputatie van
stakelide arbeiders en arbeidsters ontvangen
en hun een en ander medegedeeld betreffende
het levensmiddelenvraagstuk. De vertegen
woordigers der arbeiders hadden gelegenheid,
den minister vrijmoedig aangaande de stemming
onder de arbeiders op de hoogte te brengen en
hem in het bijzonder allen twijfel te ontnemen
betreffende het feit, dat de eisch tot het sluiten
van den vrede nog voor alle andere eischen gaat.
Om zes uur in den avond verzamelden zich
de uitvoerende comite's van alle Weensche
districten in het vergaderlokaal der spoorweg
beambten, waar de afgevaardigden Reitz rap
port uitbracht over de onderhandelingen met
de regeering.
Hierop volgde een breedvoeriyg debat. Ten
slotte werd het rapport van 't partijbestuur voor
kennisgeving aangenomen.
De vergadering besloot verder ook de ophef
fing te eischen van de bepalingen van het
„Kriegsleistunggezetz", die op het recht der
arbeiders betrekking hebben en de club der
sociaal-democratische afgevaardigden uit te
noodigen, haar bemoeiingen voort te zetten,
opdat de slachtoffers der uitzonderingsjustitie
recht krijgen.
Zaterdagavond om zes uur werden de, be
raadslagingen in het verenigingslokaal der
spoorwegbeamten voortgezet. Het spoor
weg- en tramverkeer zal ook verder geregeld
plaats vinden en ook de arberd in alle levens
middelenindustrieën, mijnen, gasfabrieken, elec-
trische centrales zal niet worden stopgezet.
De arbeiders hebben in deze dagen van op
winding een voorbeeldige tucht getoond. Het
partijbestuur verwacht, dat zij ook voortaan,
vertrouwend op hunne vertegenwoordigers, het
resultaat van de onderhandelingen met de rë-
geering waardig en kalm zullen afwachten."
Hierop zette Toggenburg, de minister van
binnenlandsche zaken, het standpunt van de
regeering uiteen over de hervorming van het
gemeentelijke kiesrecht.
De regeering heeft vooral met het oog op de
offervaardige houdingen eendrachtige samen
werking van alle volkslagen gedurende den oor
log ingezien, dat de democratische principes,
die aan het kiesrecht voor den rijksraad ten
grondslag zijn gelegd, een ruimere toepassing
moeten vinden. Zij zal daarom zoo spoedig
mogelijk bij de landdagen wetsontwerpen in-
of.77"
Marie's hulpgeroep weerklonk door de stilte
des avonds, tegelijkertijd sprong van den weg
weg een man met opgeheven stok tot voor heti
angstig roepende meisje en liet dien meermalen
hardhandig vallen op den rug van den bandiet.
„Pak je weg, landlooper Onmiddellijk weg,
anders geef ik je een herinnering mee, waaraan
je je hecle leven geboeg hebtriep de redder.
Die onverwachte slagen schenen den land
looper niet best bekomen te zijn, het schéén
echter, alsof hij zich op den aanvaller wilde
werpen. Een blik echter op het gebiedend ge
zicht en de dreigende houding zijn tegenstander
gaven hem de overtuiging, dat hij het kortste
eindje zou trekken, want met een rauwen vloek
verdween hij on het zijwaarts liggend bosch.
Marie stond nog steeds bevend over haar ge-
heele lichaam, tegen het kruis geleund.De overval
en de bedreiging waren zoo snel op elkander
gevolgd, dat alles haar voorkwam als een droom.
„Nu .meisje, kom en sta daar niet langer, ik
loop een eind met je mee, ge kunt op mij ver
trouwen. De gestalte en ook de stem kwamen
het meisje bekend voor, zij trad nader.
„Ei, dat is mijne nieuwe kennis van de ker
mis zeide de vreemdeling, nu Marie herkennend
nend. „Hoe komt gij zoo laat op dezen weg en
alleen
„Zij gaf voor, boodschappen te hebben ge
daan, de mooie avond had haar verleid, om hier
eenige oogenblikken te rusten.
brans Wolker bood haar nu zijn geleide aan
en onder zijn hoede bereikte zij de Berghoeve.
dienen, welke geschikt zijn om deze gedachte
naar gelang van de bijzondere nationale onstan-
digheden in de afzonderlijke landen en door het
evenredig kiesrecht aangevuld, werkelijkheid
te doen worden. Eveneens beloofde zij alle ont
werpen, die gemeenten of landen uit eigen ini
tiatief zouden voorleggen, een welwillende ont
vangst.
Tegenover de hervormingen door landdagen
van het gemeentekiesrecht, die, in beginsel
rekening houdend met het kiesrecht voor den
rijksraad, en in den zin van het evenredig kies
recht zijn uitgewerkt en tegemoet komen aan
den wensch deb vrouwen, om op grond van le
medewerking tijdens den oorlog aan het open
bare leven deel te nemen, verklaart de regeering
geen principieele bezwaren te hebben.
Gzapp de minister voor de landsverdedi
ging, verklaarde Het is de regeering niet ont
gaan, dat de door de "oorlogvoering vereischte
militariseering der oorlogsindustrieën voor de
arbeiders in menig opzicht, vooral wat hun
organisaties betreft, niet zonder gevolgen is
geweest. Daar de militaire autoriteiten in den
grond der zaak slechts belang hebben bij een
ongestoord werken der betrokken bedrijven en
bedoelde maatregelen daarmede niet in onmid
dellijk verband staan, is de regeering bereid,
deze maatregelen door een wet op te heffen,
die met de bijzondere toestanden bij dezen oor
log rekening houdt en de arbeidersverhoudin
gen op zuiver civielrechtelijken grondslag regelt
Deze wet, die ook het militaire recht door het
civiel strafrecht zal vervangen, zal binnenkort
bij het Huis van Afgevaardigden worden in
gediend.
Nadat de arbeidersdeputatie verklaard had,
het resultaat der besprekingen aan de vertegen
woordigers der arbeiders te zullen mededeelen,
gaf de minister-president ten slotte uiting aan
den wensch, dat de arbeiders door het medege
deelde gerustgesteld zouden zijn en den afge
broken arbeid zouden hervatten. Het ging er
om, door inspanning van alle krachten den oor
log, waardoor de groote massa des volks zoozeer
te lijden had en naar welks eervol einde allen
evenzeer verlangden, te verkorten.
Nadat dr. Adler de regeering voor haar be
moeiingen bedankt en een spoedig antwoord
van de arbeiders had toegezegd, begaf de depu
tatie zich naar de bijeenkomst van vertegen
woordigers der arbeiders, die na een referaat
van Seitz en een kort debat, een motie aanna
men, waarin met voldoening kennis genomen
werd van de verklaring der regeering in zake
het vredesvraagstuk en, waardeerend de con
clusies der regeering in zake de volksvoeding,
de democratiseering van het gemeentelijk kies
recht, de invoering vhn het vrouwenkiesrecht
en de verbetering van de positie der in de oor
logsindustrie werkzame arbeiders, adviseert on
middellijk het werk te hervatten.
In dezen geest is dan ook een oproeping aan
de arbeiders gepubliceerd.
IV
Toen Frans afscheid van Marie had genomen
en deze de deur achter zich gesloten had, bleef
hij nog even in gedachten verloren staan, toen
keerde hij zich om, en keerde ook huiswaarts.
Hij nam echter niet den grooten weg, doch
dien, welken hij vroeger langs het bosch al'eens
genomen had. Kom de mooie avond 1 't kon
vermoeidheid zijn, kortom nij strekte zich in
het mos onder de hoornen uit en haalde de beel
den van vervlogen jaren voor zijn geest. Ze
waren niet van de aangenaamste geweest, het
lot had hem niet op rozen laten wandelen, toch
is het verleden niet immer zoo erg, als het hem
tegenwoordig e maar vol zonneschijn is.
Frans Wolker had zijn vader niet gekend,
daar deze kort na zijne geboorte stierf. De moe
der probeerde het winkeltje, dat zij bezat, ook
na haars mans dood, vflort te zetten, het ge
lukte haar niet. Wellicht had zij daar te weinig
verstand van, wellicht was het, wat zij haar
kleinen jongen later vertelde, dat zij door de
menschen bedrogen.Een feit was het, dat de zaak
de weduwe werd uitverkocht en zij nauwelijks
zoo veel overhield, om met een mars op den rug
de dorpen af te loopen. Op deze manier kon zij
den kleinen Frans niet feij zich houden, tegen
een kleine vergoeding besteedde zij hem uit
Nu nog, nu de kleine jongen een man geworden
was,waren de bezoeken zijner moeder lichtpunten
uit zijn kinderjaren, hoe duidelijk herinner
de hij zich nog hare liefdevolle omhelzingen.
De arme moeder had haar kind zeer lief, en
Gisteren hadden te Weenen en in de pro
vincie geen incidenten plaats.
ZEEGEVECHT.
In aansluiting met het bericht, van 20 Ja
nuari zijn te Londen nog de volgende bijzonder
heden ontvangen, inzake de „Goben" en de
„Breslau". De „Goben" en de „Breslau" kwa
men uit de Dardanellen in den vroegen mor
gen van 20 dezer en vielen onze vlootkrach-
ten aan ten Noorden van Imbros.
De Raglan" en de „M. 28" werden zwaar
getroffen en door kanonvuur tot zinken gebracht.
De vijandelijke schepen koersten daarop ten
Zuiden van Imbros, waar de „Breslau
gedwongen werd in een onzer mijnenvelden te
varen. De „Breslau" liep op een mijn en zonk.
De „Goben" stoomde „full speed" weg en
zette koers naar de Dardanellen.
Turksche torpedobootvernielers, die ter assis
tentie van de „Breslau waren, komen opdagen,
werden door onze torpedojagers aangevallen en
op de vlucht gedreven.
De „Göben'' naderde den ingang der Darda
nellen en liep ook op een mijn, welke haar min
der snel deed loopen. Ten slotte zette zij zich
zelf op het strand aan de westzijde van Kaap
Nagara, waar zij thans voortdurend door onze
vliegers bestookt wohdt.
Wij redden 172 overlevenden van den „Bres
lau", die gevangen werden genomen. De namen
der overlevenden van de „Raglan" en de „M.
28" zijn nog niet békend. Er zijn tot nu toe 132
overlevenden gerapporteerd op een totaal van
ongeveer 310 leden de bemanningen.
DU1TSCHLAND.
In den Pruisischen landdag heeft de minister
van binnenlandsche zaken de volgende verkla
ring afgelegd.
Het denkbeeld om voor West-Pruisen en
Posen een soort zelfbestuur in te voeren, kan
in het geheel niet overwogen worden (instem
ming). De regeering heeft zich bereid verklaard
om jegens de Polen een grootere tegemoetkoming
te toonen, op voorwaarde, dat de Polen elke
gedachte aan losscheuring van Pruisen direct
öf langs den weg de. autonomie, opzij zetten.
De Poolsche bevolking heeft het zelf in de hand,
welke wind er in de oostelijke provincies waait.
Pruisen is een ondeelbare staat van Duitsch-
land. Dat is de leus, waaronder de Polenpoli-
tiek voortaan staat: (Bijval).
ZWEDEN. i
De Zweedsche, Noorsche en Deensche afge
vaardigden, die het voorstel ter uitbreiding
van den ruilhandel tusschen de drie landen
uxoeten uitwerken, hebben wederom van 17
tot 20 Jan te Stockholm vergaderd, overeen
komstig het besluit, genomen op de vorige
conferentie, die van 4 tot 6 Jan. te Kristia-
nia is gehouden.
daar zij hem niet steeds om en bij zich kon
houden, klaagde zij over het lot en in plaats
van Godsvertrouwen, strooide zij bitterheid in
het gemoed van den knaap. Als zij hem slechts
vertelde van al het kwaad, dat booze menschen
haar hadden aangedaan. Als dan de kleine wel
eens sprak over wat hij in de school hoorde, van
den lieven God, den vader aller menschen, bij
zonder der weduwen en weezen, als de bestuur
der van ons lot, dan lachte de moeder hem uit
en ontnam hem door twijfelingen en bittere
bemerkingen het vertrouwen op Gód, dat men
hem in school had trachten in te boezemen. Zij
spoorde hem wel tot vlijt aan, opdat hij latei
groot geworden, veel geld zou kunnen verdienen
en dan van zelf rijk en gelukkig zou worden.
Zoolang zijn moeder leefde en voor hem zijn
pleegouders betaalde, werd Frans goed behan
deld, Toen zij echter stierf tengevolge eenei
hevige kou, en dus geen kostgeld meer betaal
werd, was hij zijn pleegouders tot last. Zij waren
zelf arm aan geld en goed, doch rijk aan kinderen.
Nu kwam Frans tot last der gemeente en wer
dan hier en daar ondergebracht. Doch w;'al
hij ook kwam, overal werd hij als een last e
schouwd, waaraan iedereen zijn boos humeur
meende te mogen botvieren. Hierdoor s ee0
zijne verbittering en begon hij naar den .ij<- <e
verlangen, waarop hij zich kon ontdoen vanue
drukkende ketenen en in zijn eigen onderhoud
zou kunnen vóórzien.
(Wordt vervolgd.)
tt»-—'"""W"9" 'ij—'■iM.njHpin l ia uuuii Iju.iu mm»
