De Oorlog.
DE BERGHOEVE.
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1918.
Uit de Tweede Kamer.
Buitenlandse^ Nieuws.
FEUILLETON,
^«--"SÏÏSSSSSSSS^SÏSSSSSSSKSÏSSSSSS^^KÏSSSSSS^ÏSS^SS^TTTTT^
indt 0 zich genomen, om de belangen van Roem-
De vermindering van bewapening.
Nadat Hoofdstuk V Binnenlandsche
Zaken met een ferm politieken reuzensis-
ser was afgeloopen, waarover wellicht in dit
blad dezer dagen eene aparte beschouwing
zal geschreven worden, nadat dus de On
derwijs-,,pacificatie" sombere toekomstdagen
had voorspeld, kwam Hoofdstuk VIII aan de
orde, de Defensie, welke begrooting weinig
tegenstemmers zal ontmoeten, ofschoon zij in
het teeken staat wat het debat betreft
van de ontwapening. Zoo dwaas het im
mers zoude zijn in volle zee een zeilschip in een
stoomboot te willen ombouwen, zoo onmogelijk
is de invoering der ontwapening, ook zelfs
maar in eerste begin, bij deze begrooting te
midden van een wereldoorlog en nog steeds
militairistisch gedaver, waarin ons klein landje
hooren en zien vergaat.
Het mag ons, Katholieken, tot verheugenis
strekken, dat bij deze beraadslagingen de
Katholieke afgevaardigden dit onderwerp van
onze dagen, de ontwapening, hoezeer probleem
der toekomst, inleidden. Het spijt mij over
mijzelf te moeten spreken, maar ik zelf was
het toevallig die de ontwapening besprak op
den breederen grondslag van theoretische be
schouwing, gevolgd door een practisch exposé,
geheel mij plaatsend op de gedachten van
onzen Paus.
Niet te verwonderen dat de geachte tegen
standers dit kwalijk nemen. Wij gaan de uit
latingen der liberale pers stilzwijgend voorbij,
doch de heer Troelstra heeft getracht een
scheiding van gedachten uit te vinden tusschen
genoemden spreker eenerzijds en mgr. Nolens
anderzijds. Dat zal niet lukken. Zij kunnen ge
heel verschillende woorden gebezigd hebben bij
de beschouwing der ontwapening, deze woorden
ademen toch één en denzelfden geest in de
„Handelingen" zijn er om dit te bewijzen.
Ik heb mij mede geplaatst op den grondslag
van ons Concept-Program, III, I en 2, en wie
onzer zou deze alinea's vergeten Dat wij in
deze programpunten ook een machtig propa
gandamiddel zien komt op de allerlaatste plaats,
de woorden zijn door ons gebezigd uit liefde
voor de menschheid, welke in deze oorlogsjaren
zoo wreed beproefd is.
Wij snakken naar het einde den vrede.
Maar ook naar blijvenden vrede door de ont
wapening.
Dat wij, als Christenmannen, de oorzaak van
het bloedvergieten in het militairisme, zien in
het stoffelijk winstbejag, dit behoeft geen ver
wondering te baren. Deze gedachten moeten
toch niet alleen uitgesproken worden in onze
vergaderingen en niet in s lands vergaderzaal
Het moge den tegenstander prikkelen, zij prik
kelen ons voortdurend en deden het nog zoo
pas bij het Onderwijs.
Wij moeten onze schuchterheid afleggen.
De twee millioen Katholieke Nederlanders
zijn er niet alleen om te luisteren en te volgen,
wij zijn er toch ook om iets te zeggen en zelfs
leiding te geven in datgene waarin onze Heilige
Vader is voorgegaan.
En wij zullen ons de leiding over het toe
komstprobleem, de ontwapening, niet laten
ontnemen.
Over al het andere gesprokene de vele
desiderata kunnen wij wellicht de volgende
week nog terugkomen. Deze week mag als een
winste voor de Katholieke Staatspartij worden
geboekt.
Mr. Bomans.
DE STAKINGEN IN DUITSCHLAND.
Omtrent de ongeregeldheden te Berlijn ver
neemt „De Tijd" nog van vertrouwbare zijde
Een menschenmenigte, welke op een paar
honderdduizend kan worden geschat bewoog
zich vroeg in den voormiddag van eergisteren
in de richting van Charlottenburg, waar heftig
werd betoogd,oonder de kreten van „Vrede en
brood" Het vallen van een schot op een
oogenblik dat de samengetrokken sterke politie
machten de stakers sommeerden, was oorzaak-,
dat er een paniek ontstond bij een door de
menigte aangehouden tramwagen. De politie
chargeerde toen meL het blanke wapen en de
menigte improviseerde onmiddellijk een straat
opstand, de verkeerswegen versperrend met alles
wat onder haar bereik viel rondom het onder
ste boven gegooide tramwagens \verden barri
caden opgericht, waarachter stakers zich op
hoopten, die schoten afgaven of projeetielen
tegen de politie slingerden, welke de beheer-
sching der opgewonden menigte niet meer in
de hand kon houden, toen deze het eerste bloed
zag vloeien. Verscheidene gewonde stakers en
nieuwsgierigen werden een naburige apotheek
binnengedragen.
Men zegt, dat er twee agenten zijn gedood
en een tiental gewond een dertigtal zwaar-
en lichtgewonde stakers zijn naar ziekenhuizen
vervoerd.
Den ganschen dag hadden er talrijke arresta
ties en huiszoekingen plaats, terwijl de menigte
nu hier, dan daar opstootjes poogde te verwek
ken. X.
Betrouwbare afdeelingen cavalerie en machi-
negeweerafdeelingen worden in de nabijheid
van Berlijn samengetrokken.
Men meldt van andere zijde uit Berlijn
In Beilijn is de verscherpte staat van beleg
gisteren afgekondigd. Uitgebreide militaire maat
regelen zijn genomen. In Hamburg is de staking
in omvang toegenomen.
De Duitsche avondbladen melden
Het lid van de onafhankelijke soc.-dem. rijks-
daggroep, Dittmann, heeft gisteren, in strijd
met het verbod van de opperbevelhebber in de
Marken, dat hem als lid van de stakingsleiding
elke verdere werkzaamheid voor de stakingsbe
weging ontzegde, gepoogd om in een niet ver
oorloofde volksvergadering in Treptow de menig
te toe te spreken.
Ten gevolg^ daarvan is Dittmann gearre
steerd en heeft gistermorgen het eerste ver
hoor ondergaan.
Wolff seinde gister uit Berlijn
De troebelen, die gisteren zijn voorgekomen,
hebben de regeering genoopt, de noodige
maatregelen tegen verdere uitbreiding van de
staking te nemen. Deze maatregelen hebben
onmiddellijk resultaat gehad. De staking
schijnt niet verder toe te nemen. Gisteravond
werd door den wachthebbenden officier van
dé paleiswacht onder trommelslag op het pa
leisplein den verscherpten staat van beleg
voor Groot-Berlijn en de instelling van een
buitengewonen krijgsraad afgekondigd, terwijl
gedreigd wordt met de scherpste maatregelen,
indien de troebelen zich mochten herhalen.
De opperbevelhebber van de Mark heeft
tevens aan de bevolking een'waarschuwing
gericht tegen verstoring van de openbare orde,
wijl die met alle middelen zullen worden
onderdrukt. In het bijzonder is deelneming
aan vergaderingen verboden.
De „Vorwaarts", die drie dagen verboden
is geweest, mocht vandaag weer verschijnen.
De trams en al het verder verkeer vindt
plaats als gewoonlijk. Het uiterlijk voorko
men van de straten biedt niets ongewoons.
Gisteravond bedroeg het aantal stakers vol
gens de opgaven 180.000, hetgeen 25 pet. is
van de in Berlijn werkende arbeiders,
Verder niets van belang te melden.
De berichten uit Rijnland en Westfalen
blijven voortdurend gunstig luiden.
Te Dordmund is een gedeeltelijke staking
spoedig geëindigd en werd het werk alge
meen hervat.
ENGELAND.
- Een massavergadering van metaalbewerkers
en arbeiders in aanverwante vakken te Lon
den heeft een motie aangenomen, waarin de
Britsche en de Geallieerde regeeringen worden
uitgenoodigd onverwijld een wapenstilstand te
sluiten op alle fronten en aan de Centrale mo
gendheden een vredesaanbod te doen, op den
grondslaggeen annexaties, geen schadever
goedingen, zelfbeschikkingsrecht der nationali
teiten..
De motie verklaart, dat ingeval de Engelsche
regeering zal weigeren, aan de Centrale mo
gendheden dit aanbod te doen, de vergadering
zich verplicht aan de invoering van de bill of
manpower een vastberaden tegenstand te
bieden.
Dergelijke moties zijn tegelijkertijd in andere
centra van metaalbewerking aangenomen, in
het bijzonder in de Clyde, de Tyne, in Shef
field en Perrol.
DE VREDESONDERHANDELINGEN.
Een telegram uit Brest-Litowsk meldt
Trotzky verklaarde in de zitting van de terri
toriale commissie, dat het bericht, volgens het
welk hij te Petrograd zou hebben gezegd, dat
de Russische delegatie geen afzonderlijken
vrede zou sluiten, verzonnen is, en dat hij
juist het tegendeel heeft beweerd.
Het lid der Vredesconferentie te Brest Litofsk',
Kamenef, vertrekt als buitengewoon vertegen
woordiger van den Raad der Volkscommissa
rissen naar Stockholm, Parijs en Londen, om de
regeeringen der Entente over dec loop der on
derhandelingen te onderrichten.
24
„Houd op boer," riep het angstige meisje
en greep de opgerichte hand van den half
razende. „Vloek uw zoon niet, uw zoon, die
onschuldig is, de vloek zou op uw eigen hoofd
terugvallen, in Gods naam dan! God alleen weet,
wat het mij kost en hoe bitter zwaar het mij
valt, ik zal dan trouwen met Wolker."
Den volgenden dag was Marie alleen thuis,
de boer was buiten bij de knechts daar
naderde voetstappen de keuken en eerst als
Wolker voor haar stond, zag ze, dat ze niet
meer alleen was.
„Marie, is het dan werkelijk waar De
boer zei me zooeven, dat ge er in toestemt
mijn vrouw te worden
Zij verbleekte en antwoordde niets.
Hij zeide op hartstochtelijken toon „Marie,
mijne bruid ik geloof, ik ben het niet
waard je te mogen bezitten, maar ik wil je
op mijn handen dragen, opdat het je nooit
berouwen zal, mijn vrouw te zijn geworden.'
Marie gaf voor, nog veel te doen te hebben
en zoo nam Wolker afscheid met het voor
nemen, eiken dag terug te komen.
De deur was nauwelijks achter Wolker ge-
RUSLANÜ.
In groven strijd met alle diplomatieke ge
bruiken en hoffelijkheid, zoo meldt de
j correspondent van de „Times uil St. Peters
burg had Diamandy, de Roemeensche ge
zant, maar tien uur tijd gekregen, om Rusland
te verlaten. Ofschoon een van zijn collega's
van een ander buitenlandsch gezantschap bij
Tsjitsjerin, den .ondercommissaris van buiten-
landsche zaken, tusschenbeide kwam, om een
verlenging van dien termijn te bewerken, was
de bolsjewiksche plaatsvervanger van Trotzky
onverbiddelijk. Het vertrek geschiedde dus in
de grootste haast en opwinding. De'Roemeen
sche diplomaten hadden nauwelijks tijd, om
hun bagage te pakken en van hun colleges af
scheid te nemen. Hun vertrek aan het station
leek meer op het vertrek van krijgsgevangenen
dan van vertegenwoordigers van een buiten-
landschen staat. Een cordon van roode gardes
zette den toegang tot het perron af en slechts
met de grootste moeite konden leden van het
Fransche gezantschap en een aantal Roe
meensche kennissen bij den trein komen, om
goeden dag te zeggen.
Een bijzondere commissaris vergezelde den
gezant naar de Finsche grens en twee ge
wapende matrozen werden in elk van de
vier rijtuigen geplaatst, waaruit de extra trein
bestond.
Het Fransche gezantschap heeft voorloopig
sloten, of Marie zonk met een zucht van ver
lichting op een stoel neer.
Zoo verging de tijd op de gewone wijze op
de hoeve, tot er een brief van Anna kwam, die
haren vader verzocht bij haar te komen.
Toen de boer, die sedert geruimen tijd Anna
niet terug had gezien, haar als een mooie dame
weerzag, kwam zijn vadertrots boven en be
ving hem de lust, in de stad eens met zijn
dochter te pronken. Te dien einde verzocht hij
mevrouw Pfeifer en de andere jonge dames
met hem en met Anna naar een concert in
den stadstuin te gaan. Dit werd met vreugde
aangenomen.
De bergboer trakteerde op de royaalste
wijze, de jonge meisjes hadden soms genoeg
te doen om het niet uit te schateren als ze de
linksche manieren van den boer en Anna's
verlegenheid daarover zagen. Na eenigen tijd
stond de boer op en gaf zijn verlangen te ken
nen, het mooie vee in gindsche weide te be
zichtigen. Anna, die hem niet alleen wilde
laten gaan, volgde hem.
Toen ze een tijdtje weg waren, kwamen
eenige jonge heeren voorbij de achtergebleven
dames en zochten zich een lommer rijk plekje
in hare nabijheid uit.
„Wat een heerlijk plaatsje, als voor ons ge
maakt," hoorde een der dames zeggen.
„Waarom ben je toch zoo bang, Rudolph,
er is hier in de buurt toch geen lastig schuld-
eischer van je- je doet binnenkort toch een
rijk huwelijk, bekommer je maar niet om het
aardsche slijk
op zich genomen, om de belangen van Roem-
sche onderdanen te beschermen,
Toen Diamandy uit de vesting ontslagen
werd, seinde hij aan zijn regeering te Ja&sy,
dat hij reden had om aan te nemen, dat de
volkscommissarissen hem als gijzslaar wilden
gebruiken voor de vrijlating van zekere bolsje
wiksche drijvers die aan het Roemeensche front
in hechtenis waren genomen wegens het opruien
van Roemeensche troepen, daar men hem voor
hij de gevangenis verliet, gevraagd had een stuk
te teekenen. waarin hij beloofde de invrijheid-
steiling van die drijvers te bewerken. Zoodoende
kwam hij in de positie van een uitgewisselde
krijgsgevangene, en hij weigerde natuurlijk
aan het verzoek te voldoen. Hij vroeg daarom
de Roemeensche regeering hem terug te roepen,
maar hij kreeg heel geen antwoord. Diamandy
gelooft, dat alle telegrammen door de Russische
overheid onderschept zijn,
Uit Sebastopol wordt gemeld, dat de steden
Kertsj, Theodosia en Jolta in handen der Sovjet
troepen gevallen zijn. Bij. Simferopol bebben
7000 Tartaarsche troepen tegenstand geboden.
Ieder oogenblik worde de inneming van Oten-
burg verwacht. De generaal der Kozakken
Dutof is verslagen.
De Sovjettroepen maakten zich ook meester
van het station van Bachmatsj, in het gouver
nement Tsjernof.
GRIEKENLAND.
Uit Athene wordt aan de „Times" geseind
De lang uitgestelde mobilisatie van het
Grieksche leger is thans gaande. De toe
stand is thans geweldig verbeterd als gevolg
van het zenden van levensmiddelen en andere
artikelen |door de geallieerden. Een heden on
derteekend koninklijk besluit roept 11 lichtin
gen reserve en uitgewekenen uit de nieuwe pro
vincies van Griekenland en 6 lichtingen uit het
oude Griekenland, met inbegrip van Attica,
Beotië, Beoun, de Peleponnesos en de Jonische
Eilanden onder de wapenen. De reservisten
j moeten zich uiterlijk op 5 Februari aan de
recruteeringsdepöts aanmelden.
DE AANVAL OP PARIJS.
Reuter seint d.d. 1 Februari
De verliezen bij den aanval uit de lucht van
gisteren bedragen36 dooden en 190 gekwet
sten. onder wie een groot aantal vrouwen en
kinderen. Er zijn drie ziekenhuizen door bom
men getroffenin een ontstond brand. De
reddingdienst werkte met opmerkelijke vlug
heid. De brandweer is naar twee-en-dertig
verschillende plaatsen opgeroepen. De hulp
was uitstekend georganiseerd. Zestig van onze
vliegtuigen zijn er uitgevlogen. Een vijandelijk
vliegtuig is er als gevolg van een gevecht
boven Ghelles neergelegd. De aanval heeft de
waakzaamheid van onzen vliegdienst niet
verrast.
Een nader telegram meldt:
De bomaanval van de Duitsche vliegtuigen
op Parijs heeft geleid tot de volgende verlie
zen Er zijn 45 dooden, van wie 31 in Parijs
zelf en 14 in de buitenwijken. Verder 207
gewonden, waarvan in Parijs 131, en 76 in de
buitenwijken.
„O, sinds mijn verloving heb ik volop cre-
driet. het is maar, dat ik bang ben, dat mijn
bruid ook hier kon zijn, ze denkt, dat ik hier
ver vandaan ben voor zoogenaamde landbouw
studie
„Als ze hier in de stad is, is het toch wel
een beetje gevaarlijk voor je om hier te komen."
„Ik heb het er op gewaagd! het is anders
wat met zoo'n gansje verloofd te zijn
„Een rare bruidegom voorwaar zeide een
der jonge dames, die woord voor woord ver
staan had, Ze luisterden verder.
„Nu de kaarten Rudolph en spoedig hoor
den de dames het rammelen der goudstukken.
,,'t Is prachtig hier," liet zich de stem van
den raren bruidegom hooren, „kaartspel en
eenzaamheid begeesteren mij altijd. Ja wel,
spot nu maar, romantische natuurschoonheid
heeft mij aan mijn bruid geholpen."
Opgetogen over het mooie vee kwamen- de
boer en Anna zich weer bij hun gezelschap voe
gen. De spelers in hun buurt waren luidruch
tiger geworden, Anna herkende Rudolphs op
gewonden stem, de kleur steeg naar haar wan
gen, toen ze haar vader zeide „Ik geloof:
dat het Rudolphs stem is, vader, hoe is dat
mogelijk
„Praat toch geen onzin," zei de boer, „Ru
dolph Harden is honderd mijlen hier van
daan
De boer luisterde blijkbaar even, sprong toen
als geëlectriseerd op en verdween achter het
hout.
„Laat dat geld, nu is het quitte of dubbel,"
ALLERLEI NIEUWS.
De „Morning Post" bevat van haar corres
pondent te Washington een telegram dd. 30
Januari betreffende een beschrijving van de
maatregelen, welke genomen zijn, om aan de
voedselschaarschte tegemoet te komen, waar
onder de geallieerden lijden. Die schaarschte is
voor het grootste gedeelte toe te schrijven aan
de opstopping op de spoorwegen en aan het
abnormale weder, hetwelk dagen achtereen
zeide de speler, toen zich plotseling een zware
hand op zijn schouder legde. Verschrokken keek
deze opwaarts en zag in het gezicht van den
bergboer.
Wat deze betreft, geheel verwonderd stond
hij met open mond al dat geld aan te staren.
„Is dat allemaal uw eigendom, Rudolph
vroeg hij.
„Het was van mij, ik heb het helaas alle
maal verloren," antwoordde Harden onverschd-
lig.
„Mijn hemel, wat moet die rijk zijn," dacht
de boer, „als hij zoo'n som kan verliezen. Ja,
Rudolph is een gelijke van ons, wat geld betref
ik ben wat blij, dat hij mijn schoonzoon
wordt."
„Heb je al je geld verspeeld? hoeveel wi je
hebben vroeg de oude, zijn portefeuille y°or
den dag halend. „Hier, hebt ge aan 100 gulden
genoeg?"
„Dat is te veel, vader, 50 gulden is ook ge
noeg," antwoordde Rudolph, „als ik maar uis
was, daar heb ik nog geld genoeg
„Noodig zei fluisterend zijn buurman.
Hoe trots was de bergboer op zijn rij en
schoonzoon. Mn
„Ik dank u vader, binnen een paar dag
zend ik u het geld terug."
„Wat terugzenden, of dat geld m uw
of in de mijne is, dat is hetzelfde. Binnen
paar maanden komt alles toch bijeen.
Wordt vervolgd.)
FEESTNUMMER VAN DE NIEUWE SCHIEDAMSÜQE COURANT
