1878 -1318. eisp
u
BIIEN
GEZELLIGE.
DE MAASBODE.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE
COURANT.
Mf
Hifi
XA BH—BBB1
'tï't
t. i t
Y. 4 v.
'lA»"",}" v'/.ft
aaSïïSgj^SlJ
D E
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD,
VOOR SCHIEDAM, VLAARDIM. MAASSLUIS, ROZENBURG, BRIELLE EN HELLEVOETSLUIS.
>,De MmMe", in 1853 te ScWedam door de firma H. A. M. fioelants nitgegeven.
SCHIEDAMSE
COURANT.
No. 1.
Zondag 3 Februari.
1878.
VERSCHIJNT DAGELIJKS, UITGENOMEN MAANDAG.
De eerste courant, die ie Scliledam is gedrnkt. (ZaterMJan 18C4).
De eerste pagina Tan no. 1 der „Nieuwe Scüiedamsclie Courant". 3 Februari 1878.
/d''''s'''S'S'?/////Ss///sssssssssssssssss/S/S?//yy////6Ctsssssssssssss/
SPsPpMttK-d'.iN'O
t^ssid(Sessssssswsssffsssfssfsfstssfssssssss*s%ttttCMf//s/sss*sssss'sllttf/SSSS///Ssss/j*/sMj//s//ssss/Ms//s/ssssssdlj
7////////////A
I
V Yr V
'A G
tit
tit
tit
tit
i ti
SCHIEDAM.
'■'/sss/SS4
'/ss'S'^yy ■-.'
wssssss/ss//sss//s/.fsssssssssss/ss/sssss/////s/sss/ssss/sss*s*ss*sssssssssssA
WWYSSSS'SSSYSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS/S/SS/SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS/SSSSSSSSSSAt*/,
v: Vv'.;
P. J. van Dijk van Matenessc.
1 Juni 18661 November 181)4.
II. J. Versteeg.
10 December I8!)4—1 November 1905.
Dr. HI. A. Brants.
1 Februari 1906—30 September 1910.
M. L. Honnerlage Grete.
1 October 1910—heden.
♦\Overachie
H.Ker*
Kef he I lK»ak*t
■u Schans
Htulnr/i
DINGER \N
O V E \R S C H I E
cut sc. he pol d.er
I M H A C 7
SCHIEDAM
,_''1 -A hcgrimjpl
DEL F S I] A VEN
fc-Vi O Vv jy. ,V,1 THESES SE
ld.athene.ssc
5\ Poeder
DoMhpoULer
ELFSHAVEN
rrrui
tie Pi>/et
RoUerdnmsdcj ,1
fat*.
\\\v^»w Rui Of P/cuU.
Schaal 1. 50,000
Kalf uur yannj
Plattegrond van Schiedam 1870
•CE
VAN 2ATURDAG
r3 ME1 "IXoj
No. II.
DE PRYS |j 3 Etl fJ ,N HET jaar.
„De Bijenkorf" 1807—1811 te Schiedam uitgegeven.
li9:l
ALGEMEEKE
DERDfi DEEL.
Kon. BibliotheekDen Haag.
No. IX.
Z at u r d a gde n 36 Me i 1 8 j o.
OVERZIGT VAN DE MERKWAARDIGSTE STAATKUNDIGE
GEBEURTENISSEN.
In het laatfie van Grasmaand zijn de Engel*
fchen wederom tn de Oostzee verfekenen doch
„De Gezellige' 18101811 te Schiedam ver
schenen. Kon. BibliotheekDen Haag.
Plattegrond van Schiedam 1915.
N°- 2-Woensdag, 12 Januarij.
1853.
Dit Blad verschijnt geregeld alle Woensda
gen. De prijs is per drie maanden voor Schiedam
-.75 voor VlaardingmMaassluis, Rozenburg,
Bridle, Jïellevoe/sluis f -.90. Voor alle andere
steden franco per post 1.05.— Alle Boekhan
delaren cu Postkantoren nemen bestelliugen aan.
UITGAVE Van
H. A. BI. ROELANTS,
SCHIEDAM.
TE
PLnjf fer Adve«entiën. fs van 1-G regels
/-.60, behalve 35 Cents zegelregt voor het Rgk.
Alle regels daarenboven 10 Cents. Kapitale
letters of vignetteu betalen, naar de plaats die
zij innemen. Alle advertentiën moeten Dings-
dag vódr één uur ter drukkerij te Schiedam z(jn.
J. KAV\filESSEH Ie Vlianü.geoWtd. G. na ia WEIDESIe liusliiii: C. C. de ÜRISFP, Ie Brielle; 0.
Tan STEEDENte HeIIevoe(siaii>
Gem.'Arch. Schiedam.
VAN ZATURDAGAVOND
NB. Deze Courant wordt d« Zaturdags Avonds uitgegeven ic Schiedam. by J. LOCKE Co
■LWdfrn.D. du Mortier Zoon; Delf,, de Wed, de Groot; 't Hag,. V J, Cl
DEN r4 JANUARI 1804*
'KT ju;;..
W.EEKlïKSCa.-!:
VOORBERIGT
VAN PB UrrCEFERS BIT DEN REDACTEUR DEZER
COURANT.
Naardien he: aan het Gemeente beduur dezer Stad
behaagd heeft, ona niet alleen Privilegie verleenen
drukken en uitgeven ecner Schiedamfche Courant
maar ona oak alle ooderdeuning in ons plan te be-
loven, zoo hebben w.y het genoegen, onzen Landge
noten bier mede het eerde Nommer van dezelve
te bieden. Dit zou reeda in de verlcdenc weck
rchied Zyahadden niet de toedel
vooraf
veel gewigtgrooicr dan wy
konden verbeelden, vooral daar dezelve met v.-
huizing en wel in zulk een ongundig jaargetyde ge-
paard ging, mldagaders nog indere onvoorziene toe-
vallen, ons daar in verhinderd. Thands echter alles
In orde gebragt *yn«iezullen wy zorge dragen dat
dit Nieuwsblad voordaan weeklyks geregeld uitkomc,
en z, die hetzelve met hunne deelneming willen bc-
gundigen door de uitgave van een extra-Non
waar toe het zekerin den loop van het jaar
san gewigtine dof ontbreken zal, volkomen fc
looa worden gehouden.
Het is, zo» wel ter regtvurdiging des Tjtela van
Ai/gemeen die wy aan onze Courant gegeven hebben
•li ter nadere ontvouwing van derzclvcr inhoud er
«rekkingvoldrekx noodigdat wy bet Publiek eer
woorden zeggen by wyze van Voorbcrigt: eh wy
daden van tnenschlicvendheid of -andere dcuedc,.
navolgingfomtyds ook ondeugende bcdry ven inct der-
zelver gevolgen tot «ftchrik-veVmeld vinden; als
mede andere merkwaardigheden, fcdelyke verhalen.
Anekdotengeestige trékken vernuftige gezegden
fnedjge indwoordentreffende fpreukenau en dan ooi
kleine versjes fabelen, raadfels, charaden en, mc.
een woord, alles, wat ter beoefening vandeBefpiege-
in bet Vertoog kan oploiden.
belangryke Berigtm zal men een ver Dag
Bureau: Oude Shus, P 51.
lingen in het
V. In de bi
Pbloeyendc
tende boven alle anderé Steden van dien. rang In ons
Vaderland, zelfs te midden vanecaenalleaftreminendc
cn ver lam menden oorlog, als ware hetverdient, dn
•'daar een publiek Tydfchrift worde uitgegevenwy
nogthands dwaaslyk zouden handelen mei de pen op
hei papier te zctien, wilden wy enkel de nieuwsgic
rlgheid naar Staatkundig nieuws bevredigen, jlaxr
«neer Oexcn lDSTWt«in««n:?vl6edlg bi
Itan. Neen de ftraks volgende opgave van het geen
in ons weekblad zal aantreffen zal overtuisend doer
zien, dat wy een veel hoogcr doel hebben cn on
Oogmerk Zich veel verder uitdruktalles bevattende
Wat kunde, gezond ver (land goeden fmaak ultbrci
«lmg van kunftcn cn werenfehappen veraangenaming
in Irdifre oo^nhliblrrn „,n ualpanning vcrcdcliug van
J~ i woord alge
in ledige oogenblikken var
hart, deugd en goede zeden, u
meen welzyn bevorderen kan, tcrwyl onze' pogingen
zpo wy hopen, on. de goedkeuring en ooderfleuoing
van alle welgezinden zuUen doen verwerven en
«lig maken.
Ziet hier dan de rede, geachte Lezers! waarom
svy om Tydfchrift eene a/gtmeene Courant
En om aan dit opfchrift te ocindwoordenh
dezelve in de Rubrieken verdeeld van Zcrtogtn
AJveritmlenNituwirjdlngtnMenge/lngei
lattgrykRcrigten en Eetfrnicuwt. Ontvouwen wy
dezelven (ets nader.
I. De Zer togen waar mede onze Courantin dei
fmaak ,van fnmmige buitenlandfché Nieuwspapieren
asnheffen zalzullen beftaan in Bcfpicgelingen vai
allerlpl aard, ei! over alfc zoodanige onderwerpen gaan,
ontmoeten van allerlei nieuwe en nuttige uitvindingen"
en ontdekkingen, zoo binnen als buitenslands, in
Kunstenen Wetenfchappen, in den Koophandel, de Zco-
vaart.den Landbouw. Fabrieken cn Trafieken, de Kuis-
houdkunde, de Geneeskunde enz. alt mede Aauftelltn-
gen. Bevorderingen of Sterfgevallen van merkwaardige
personen in ons Vaderland en daar buiten. Door dit
cn het eerste vak zal het ledige, door het uitftcl of op
houden der OeeonomifchcCourant veroorzaaktworden
aangeyuld, evénwel fiechta in zoo verre, als die Bcrlgteo
met vermyding van al het dore en wydloopige
h"t Algemeen verftaanbaar en belangryk zyn.
IV. Onder de benaming binnen- en buitenlandseh
Letternieuws zullen wy niet' alleen zoo veel Schjiol-
nleuwt leveren 'altzonder inbreuk op h« nuttig Tyd
fchrift de Bedragen betrektyk Jeu ftaat en ie Ver
betering vai het fehoohuezen ia het bataaftch gt
meenebettgcfchicdcn kan; maar ook, nu cn dan,
cenig Toaeelnieuw! van de voorniamstcn onzer Va-
dcrlandfche Schouwburgenalles met ftrekking tot ver
betering van fmaak cn zeden; als mede beknopte
Beoordeetingen van uitkomende Boeken tn OffeIrlften,
wanneer men ons, door het toezenden van cenEiem-
olaar en Advortentle in onze Coureurdaar toe in ftaat
'Telt; terwyf wy tevens, zoo er tenig fmaak- oi
zedenbedervend Gefchrlft ter onzer kennis komt, et
'|w>, om redenen, die deverftandtgevanzelfbevro'edt
>et met beter nmgten keuren, om. e» eeheel van ft
Ig Meien ,lf wi^rfchuwingen
plaatVen" d" b0ek' '0"endl* 0o,b"' vindende,
Dit vak ftaat Iwgelyks open voor SchryversVer
talers of Uitgeven, die met Reeenfien hunner letter
vruchten, in de Boekbeoordeetende IjdJchrlftenam.es
Vaderlands, al waren het ook onze eigene te onvrede
zyn en zich daar tegen verdedigen willen. Hunne
Verdedigingen zullen tnids niet te lang zvnde noch
perfoonlyke bcleedigingen bche^ande. tegenecnebUlyk.
erkendtems ,an de zyde der Inzenders, worden ge
plaatstmuls Zy een EaVmplaar vin bet beoordeelde
werk en een van de Récenfie, waar ovei
zich re moeten beklagendaar b'y voege
olTchooner fomides noodlg keurende, eene kleine
anmerklng by makende,. «I het gefielde voordes (Tel
ler. reken,„g zui,eB llWn; ook' partyen zich,
des goedvindende, in ons Tydfchrift. verandwoorden
kunnen. Mtsfchien vindt men. buiten dirn, ook wel
eens eene Rccenfie van eene Recenfie in ons bUd, of
verfchll.ende Beoordcelingen van hetzelfde Boek tc'
elkander over geplaatst ter leiding dei oordeels
Publiek.,
nis derzelver Mi, un'inum «.W w
of kunde; fmaak cn deugd bevorderen kunnend
De Letter- Tul- Reken- Zang- Dicht- Natuur
Mensch- Aardryka- Gcfchicd- en Zedenkunde zullen
or de ftof toe opleveren; terwyl dc Land en Volks
befchry.vlng zoo min als de Natuurlyke Historie cn
«lie van Kimficn en Uitvindingendaar van zullen uit
gefloten wezen. Men zal. gelukt ona voornemen
dit Vertoog fomtyds zelfs des Zondags ter zyner
(lichting kunnen lezen, gelyk reed» dit ecrtle, bet
welk aanfiond» volgt.
II. De Advertent,en van allerlei foort zullen Reeds U"
tot eencn matigen prya worden berekend
voor eene Advertentie tot 4 regels i r -en voor eiken
regel daarenboven 4 Stuiv. Ter voorkoming echter van
•lie misbruikzullen cr geene anderen geplaatst wor
den, dan van by ons of by onze Correspondenten
bekende of geaccrediteerde perfoncn.
UI. Onze binnen- en buitenlandfche Nieuwttjdln
t"> rullen zoo uitgebreid en volledig, ais maai
etnigzin» mooglykal het merkwaardige bevatten,
wat iemand zelf», dje ander» In het geheel gcene
Couranten leest, aan het einde der week zou wenfehen
re vernemen, en dikwerf, ja zoo vaak zulk» ons dien-
to voorkomt, met zoodahige korte Aardryk»- Gc
fchicd- of Zedenkundige ophelderingen en aanoict-
kingen verrykt zyoals die verlLanl-arer of belaus-
ryke,- kunnen makenterwyl eene goede Corresponded
tie ons iiUTaat fieltomhei nieuw» ten minfie zoo fpoc-
d,galsecnig ander Dagblad, cn Aenigmaal fpocdigcr
mede te delen.
'V. Un^er het Arty ld v
i Merge lingen 'al mc
ander, hetwelk wy voor weinige dagen hébben aaugevan
800 Wclnie aan «ne 80? voor
r"!-0"1-1";ekcI' ÖJl "l .vee,«r verlegen.
:en HiTTuh n w dc mccn'KCTi4l befpiegclin-
gen die zmh onzen geest als van zelf aanboden
de he=„:e»de Z'f? 2';cr ""'PW'rk by on»
„f;'™"1» f' "'tenigvuldtgc weldaden pa zege
ningen, die wy allen-, hoewel deceit ineencrultfiUc
mate dan de »ndcrdoor de aanbidlvke goedheid dca
«"fnoo°dft<H> in J,ct.verl00p(:n jiur hcbbcn
fl? u gCd,cfltc 0DS o® óns zclven eh
onze Landgenoten tot dankbaarheid en gevoelige cr-
kendtem' op te wekken; terwyl on». »n den ande
ren kant, dc jaarverwtsfclingdiewy, bove'hzoovcl'e
anderen onzer méaemenfehen mogten' Mlcvenm«
de herinnering aan vrienden en bekenden die in het
weLc^v.' "1 of uit ons Bidden
weggerukt, onze Éigen ficrllykheid. het korifto. j,w
ra liet gewigt vay de» menfehen leven onze beftcm-
mlng voor de eeuwigheid cn hc. wclbeftcdcn ja ui''-
yan den tyd van teder der oogenblikken op
Prijs van dit Blad:
Voor Schiedam per 3 maanden 1,50
Franco p. post door geheel Nederland 2,—
Afzonderlijke Nommerstf0,10
Prijs der Advertentiën i
Van 16 regels
Rlke gewone regel
0,60
,/0,10
V oor herhaalde plaatsing worden billijke
overeenkomsten aangegaan.
wier wieken om r
t jovno te fprekendc hem.»
tk treffendftc kleuren /chetfie en tot ccro
oordragc hier van noopte. Imthfr» hield ons het don-
fpiegele-
leefde jaar, al» in eencn rpicgèl". onz? vorige gedrcr
gingen in onze verfchlftende betrekkingen voor oogen
en boezemde on» hemelvreugd in by dc herdenk,r.g
I'"'iï' „.J.,," u noiUnltUU «c.f
gelukkenons met moed vervullendeom op h,»
pad «Ier, deugdfl de jlren, die God on. nog .vevf-V-
h»ndm0vM*rdttftr lfWyk'Dg tCr rcgtcr of ter fi'nker-
nand, voord te ftreven, en vervulde ons tevens, ter
wyl het ofu. onze fttuikelingcDfeilen cu tnitdryvia
voor den geest brsgt, met fchaamtc, berouw tiilccd-
weteó muf ook met het ernftig vobrncmcq tot
3-iJISSSh1 ,an gedragor''djarLy ,ocr"c-
pcnuc. oetnoedjgt en vermaant ook uvsa: medebroeders.
Immers trokken de meenjgva! Jl ;e zcgcniyepfcirunditt
r ,D "n ri'.-bw-saar
Exeift- zoo rohnfehbon over'elkander ultbetzemrrfii''<?*-
dende. echter vaak niet dan enkele pligtploging of ydeI:gtV
zwets zynonze aandicht tot zich en &dcn ons den
wensch flaken: ach I dat deze menfehen" toch de tart
van hu„ hart fpraken en d.adlyk poogden te bewerk,
ftclligen. het geen hun mond uit; de aarde,- nu vist
eene hel zou een Paradya wezen: tcrwyl Oet onza
'tel. met verontwaardiging vervulde. w»,uiecr ïy za
gen dat een dag zoo gewigtig als dc eerfte van
het jaar, en die. enkel aan Godgezfode vreugd' k etn.
fttge overdenkingen, dankbare aandoeningen ..déogd»
zaèe en menachlievende befluiten rftoest wordi tieitrf
wyddoor velen zoo ligtzinnlgja in allarlej "loP
handigheden en ondeugdenwordt doorgebragtcii wa
als gedrongen werden, om hier over een woord, «i
fpreken. Imroeri zweefde ona di akelige toeftaoi) voor,
den geest, waar in.zich ona dierbatr VaderlamiyJ*
een groot gedeelte van hzt loogenaanjd befebiafde
tnenichdom In Europa, na eene zeer kdrtc vcradd-
elke Courant even breedvoerig zal
01 "Ifl Dl£l in £'ke Nommer van
'D' blad behoeft voor ,e komen, niet voor elk
Nommer ftof oplevert, en onsftccd», wanneer de ftof
ons overkroppen mogt, ee toevlugi tot eene extra
Couram open ft.at, terwyl wy ons in de gunt
medewerking van alle deskundigen aanbevelen! diet
eenlge B-dr.gen zouden willen toezenden; ra, by
«Itgtftrektbeid
eene bedenking tegen deszelfs
itvocring tnbiengen. Immer» zuUen wy me» doen
at in ons vermogen isom niet bevonden te wor
den van met ydele beloften te hebben gepraald
En daar wy etndelyk, mede ter„ beoefening eener
zuivere Nedcrdut.fehe Taalkunde en goede op vaste
gronden fteonende Spelling, het onze willen toebren
gen zoo ztillen wy voor dc handde fpelling van der.
Heer wBtMNO, na*r aanleiding van deszcUa Neger.
Jultfche taalkundig Woordenboek, volgen, en nader-
hand die, welke wy verwachten, dat eeriane op Hoog
Gezag, zal worden daargeflcldzullende dezcii
«aarfchynlykzeer weinig van de thanda dui
volgde vcrfchiilcn.
V ERTOOG.
1ST» BETREZKEL Y R
flEUWE JJAR.
Daar wy ons weekblad kort na een tydfilp beginnen
-Ifté vèrajM-
mlngvan cenen allcrvernlelendften oorlog 'op nteMp'
gedompeld ziet, de donkere wolken, boven ons hbofd
samengetrokkendie telken, dleigen los tepirfaiw
daar Zy.XlO en dan reed» door eencn verzengenden bllk-
vcrUoht wor(,eB« he« fomher verfchiet
Aan onze Lezers.
Gaven wij in ons Proefnommer nis
onze meening te kennen, dat de uitgave
eener Nieuwe Sc/de,lamsc/ie Courant zeer
velen welkom zou zijnde verschijning
van dit eerste Nommer bewijst dat wij
ons niet bedrogen. De uitgave toch werd
afhankelijk gesteld van de al of niet ge
noegzame deelname, en met dankbaarheid
erkennen wij, dat de uitkomst onze ver
wachting heeft overtroffen.
Aangemoedigd door dit aanvankelijk
goed succes op onze pogingen, aanvaarden
wij de ivtgavc, opnieuw de verzekering
gevende, te zullen aanwenden wat in ons
vermogen is om onze lezers te bevredigen,
daartoe nogmaals de noodige wenken
de medewerking van alle belangstellenden
verzoekende.
Met den wensch, dat de uitgave van
dit Mail het hare cr toe moge bijdragen
om het algemeen Gemeentebelang en de
tizondere belangen onzer lezers bevorder
lijk te zijn, wordt hierbij het eerste
Nommer der Nieuwe Sdiitilamidu: Courant
onzen Ahonné's aangeboden.
De Uitgevers.
zich «in oi-.» vin treurigheid"raffe ooi vertoóntcn dcf
aigrond vbd ratnpeH, die zich Ui voor 'rtizp voeten-
opent en dit perste on» om het gepfïngde hiry ia
den boezem onzer medeburger» te ouiitrtéfienmetTien'
te kitgen: terwyl, »»n den tnderen kanfe «Te herinndw
ring, noe de Voorzienigheid, voor ruim een Wy
ook un den plkdonkereo nacht eeniklap» het Ilrtt
feed ten voorfchyn komen, «n welk eene hart opbeu
rende verademing reed. de kortlloodige trede toor
un» cn on» vaderland wason» weer bemoedigd* ,jü»
het vertrouwen op de Algoedheid, die hetjtelvéNy-
ken» dc doorgaande gefchledem. van diflW, WeerJ
malen uit het oogentchynlykst verdéW veftJ
fterkte, cn ons tot vertrooitinB önzcf lotgetwted aan
vuurde. Immer» deed het verlangen vso too vele men-
fchen. om met hunne gedachten indecockomsrte Jrln-
-i, de volgende lotgevallen hun» levéns ie oniflgycrett
te Wétenw.t her nog al in deze werpld te wachi
ten ftaateen verlangen dat zich by zekere byzon*
dere lydiüppen in het menfchlyk levengelyk ,1e j.ari
verwislelingen en ttjeer foortgelyke, vooral opcnbiart -
ona het dwaze dier begeerte bedenkenlokte ons uit.
om dit onzen lezeren onder het oog te brengen et»
om ben God» wyiheld en goedheid aftem.lcn in het
.erbergen van onze toekomftigc, lotgevallenterwyl
ecvens dc zucht der ftetyclingcnom telkensalbunntr
wenfehen hier op aarde.bevredigd te zien, hoewel zy
nooit gdheel voldun |tunnen worden, daar zy naar
-brump ocgmnen v,n de™flvet voldoening veel eer jn.rlyks ja-
dat algemeen voor zeer gewigtig geacht wordt dc' 00Senbllkllen»»ngH>eijen en verder gaan, on»
•crwisfelipg naamlyk van can doorleeft! jaar met'eer *1 overhellen, om handie on» blad zullen in
j tanden krygen, van het onzinnige dezer neiging t<f
lïïfltclijtiiith ©crreicht.
Deze weck beeft ons op politiek gobied
al menige teleurstelling gebracht. Iteeds
hadden wij gemeend dat eindelijk een
-inde zou komen aan den ongelukkigen
•■rijg in het Oosten, en dat Rusland,
ovale voordoelen behaald t*lebben,
makkelijk tot een waponstilstau.i ,zvu te
'.'wogen zijn, waaruit dta'-ongetwijWla
de vrede zou voortvloeien. En inderdaad
scheen dio hoop verwezenlijkt te zullen
worden. Reeds worden de voorwaarden
genoemd waarop de vrede zou gesloten
worden, en daar Turkijd wel genoodzaakt
was genoegen te nemen methetgeen Rusland
eischte of aanbood, scheen het einde van
den oorlog daar te zullen zijn. Edoch die
hoop bleek ijdel te zijn. De vredesvoor
waarden hebben voel weg van die boeken,
waarvan dc tekst weinig te betéekenen heeft]
maar waar.ni. de r..ovoogsole„ de eigenlijke
Ws'uu'iie uitmaken. Nieinuml kent deu inhoud
vu» de vredesvoorwaardenen van de
bijvoegselen komt men slechts nu en da
iets te weten. Inmiddels vervolgen de
Kussen htiu tocht- naar Constantin ipel.
alles is daar om te voorsjiellen dat zij
wcldrn in de hoofdstad van Turkije zullen
zijn, om de Porte hunne eischen te stellen.
Met (lit alles wordt de toestand meer
en meer ingewikkeld.- Engeland heeft
de laatste dagen een vrij mal figuur ge
maakt, en die naar Conatantinopel gezonden
en hal verwege teruggeroepen vloot heeft de
vroolijkheid van gansch Europa opgewekt,
maar eindelijk schijnt toch de oude Brit-
sche geest weer wakker te worden, on
al kan de koopmansgeest ook soms den
trots van Engeland overschreeuwen, hij
aal toch eindelijk moeten wijken. Misschien
ware het beter de stelling om te keeren
en te zeggen, dat de bedreigde belangen
van Engelands handel dea sluimerenden
geest van het volk hebben wakkergeschud.
Engeland heeft althans verklaard dat het
er zich met alle kracht tegen verzetten zal
dat de Dardancllen onder Russische con
trole worden gesteld, en zoo zou het kunnen
gebeuren dat de vloot van admiraal Hoonlev
weer naar Conatantinopel zal terugkeeren.
Maar ook met Oostenrijk schijnt Rus
land in verschil te geraken, en dat wel door
zich hij Engeland aan te sluiten. Men zegt
dat het Kabinet van St. James en dat van
Weencn een gelijkluidende nota naar St.
Petersburg hebben gezonden, inhoudende
dat de vredesvoorwaarden niet als afdoende
kunnen beschouwd worden dan nadat zij
de hoofdpunten door een Europeesch
congres zijn onderzocht, 't Is wel waar
schijnlijk dat Rusland, verzekerd als het
is.v.m dc toestemming en medewerking
an het. Kabinet van Berlijn, zich zeer
weinig aan lict^ Engelsch-Oostenrijksch
vertoog zal storen. Maar wat dan Het
ministerieele blad van Wecnen, liet Frem-
denblath, drukt zich aldus uit: „De toestand
„is nog tc verward om te kunnen zeggen
welke houding wij zullen aannemen. Maar
wanneer de voorwaarden van Rusland
-inderdaad zoo zijn als men zegt, dan is
liet de plicht van alle Europeesche mo
gendheden, om op minnelijke wijze te
iSt. Petersburg te doen weten, dat eon
m.- Biblioth. Botterdam,
j/Turkije, dat geheel en al aan de willekeur
«van een nabuur is overgelaten, eene oj»-
lossing van de Oostersche kwestie is, dié
„nimmer noch de belangen van Europa,
„noch die van Oostcnrijk-Hongarije kan
„bevredigen. Te Conatantinopel is er nog;
„veel minder plaats voor een vassal van
„Rusland dan te Bucharest of te Belgrado."
Wanneer deze vrij krasse woorden iets
meer zijn dan holle klanken, zal Rusland
misschien nog een weinig water in den
wijn moeten doen, wel te verstaan, wan-*
neer de andere Europeesche mogendheden
de eischen van Oostenrijk en Engeland
ondersteunen.
In Frankrijk hebben deze week weer
verkiezingen plaats gehad. De uitslag kon
niet twijfelachtig zijn. Overal heeft het
radicale element de bovenhand behouden,
en waar de conservatieven nog eenige
knus hadden, hebben zij toch verloren of
zelve de goede gelegenheid om te over
winnen voorhij laten gaan. Voorzeker, di
toestand van Frankrijk in hachelijk. Va»
af den 24 Mei 1873, de dag wanrop maar
schalk Mac-Mahon president der Republiek
werd, tot aan den 14 December jl., de
dag van zijn beruchte boodschap aan de
Kamers, was het gouvernement in den
grond der conservatieven gunstig, maai
sinds is dit veranderd. Het gouvernement
gaat steeds en meer agar het radicalisme
zal het geheele land met zich sleepen.
In de geesten is geen orde meer, en
weldra zal er nergens meer orde bestaan
dan zal Frankrijk, maar te laaf, inzien
hoe zwaar het misdeed door zich in do
armen van Gambelta te werpen.
In Spanje wordt de politiek geheel cn
al op den achtergrond gedrongen door het
huwelijk van Koning Alfonso XII, zoodat
weinig over den toestand van het land
valt to zeggen. Evenzetfr biedt dtf staat
kunde van Italië weinig punten aan. De
eerste regeeringsdagen van koning Humbert-
hebben zich door geen bizonderheden ge
kenmerkt.
Alvorens ons overzicht te eindigen,
dienen
wij nog een paar woorden over België te
zeggen, en tvel naar aanleiding van de
discussie» in de Kamer dor Vertegen-
wooriligera, die de vorige week werd^
