Binnenland.
Stads- en Gewestelyk Nieuws
Crisismaatregelen.
Het Duitiche plan ia thans voldoende dui
delijk. Na de Aisne te hebben overschreden,
waren zij voornemens om zoo ver mogelijk
zuidwaarts vooruit te dringen, met hun defen
sieve linkerflank aan de Marne, ten einde zich
tegen een aanval te beschermen, om dan in
Zuid-westelijke richting naar Parijs op te rukken
langs de dalen der Oise en Ourcq. Sedert 27
Mei hebben de Duitschers 41 divisies gebruikt,
waarvan eenige afkomstig van de Oostelijke
legergroep van den Kroonprins, die een linie
van de Oise tot Argonne bezet houdt.
Er zijn eenige teekenen dat zij voornemens
zijn den frontaanval tusschen de Marne en
Montdidier voort te zetten, doch de teekenen
zijn tot dusver onbepaald en de Duitschers
kunnen er den voorkeur aan geven om west
waarts aan te vallen in de richting van Amiens
of op een ander deel der linie. Door het te
rugtrekken van onze linie is deze verlengd, het
geen een nadeel voor ons is, daar wij numeriek
in de minderheid zijn. Doch er is niet de min
ste reden tot moedeloosheid.
Het Britsche leger voelt dat het in generaal
Foch een aanvoerder bezit, die op zijn best
is, wanneer de toestand het slechtst is. Onze
verbindingsofficieren in het Fransche hoofd
kwartier spreken met bewondering over de
kalmte von den geheelen staf, in het bizonder
van Foch, wiens moedige daden een ieder ver
bazen, die in contact met hem komt.
Wat het Italiaansche fiont betreft, moeten
wij verwachten dat de Oostenrijkers binnen
kort het offensief zullen nemen. Wij kunnen
den aanval met vertrouwen afwachten. Er zijn
op het oogenblik geen Duitsche troepen op
het Oostenrijksche front.
ITALIAANSCHE FRONT.
Italiaansch stafberic'ht
Op de hoogvlakte van Asiaga is een onzer
stormafdeelingen de vijandelijke loopgraven Ly
de Monte di Val Bella binnengedrongen en heeft
meer dan 50 gevangenen gemaakt en 6 machine-
De sprekers noemden dit openlijk een na
tionale ramp en de onderhandelaars, die het
onderteekend hebben, werden ervan beschul
digd dat zij niet begrepen hadden, waar het
om ging.
Er werden voorstellen ingediend, volgens
welke de Landdag weigerde het tractaat te
bekrachtigen, tenzij verscheidene bepalingen
gewijzigd werden, maar de regeering kon, dank
zij een kleine meerderheid, de bekrachtiging
van het tractaat doorzetten.
Deze meerderheid zal echter onvoldoende
zijn, om het voorstel tot oprichting van een
monarchie er door te krijgen, waarvoor twee
derden van de stemmen noodig zijn.
De behandeling van generaal Mannesheim,
die pensioen gekregen heeft, heeft veel mis-
noegen gewekt. Velen die niet in beginsel
j tegen een monarchie zijn, vreezen een onder-
werping aan Duitschland en gevaar voor hun
vrijheden door het kiezen van een Duitschen
i prins met autocratische neigingen tot vorst.
Als wij zoo iemand moeten hebben, laat het
dan Mannerheim zijn en geen Duitschen Jonker
zeggen zij.
CHINA.
Reuter verneemt, dat de Chineesche regee
ring besloten heeft om alle menschen uit vij
andelijke landen uit Chiua te laten zetten en
mogelijkerwijs naar Australië te zenden. Des-
gewenscht, zullen ze gaan naar een land, waar
het klimaat het hunne nabijkomt. De eenige
moeilijkheid in verband hiermee is het vervoer.
ALLERLEI NIEUWS.
Wolff seint uit Kief:
riet Oekrainsche departement van Marine heeft
de demobilisatie gelast van de geheele koopvaar
dijvloot.
Reuter seint uit Washington:
Een millioen Amerikanen, die 21 jaar zijn ge
worden, waren Woensdag ingeschreven voor den
krijgsdienst. Tezelfdertijd is overal in den lan-
geweren en een groote boeveelheid inatériaal vér- de bevel gegeven "voor het miobiliseeren van nog
meesterd. Een Fransch detachement, dat een
gleslaagden overval in de vijandelijke linie bij
Sjsemol deed, heeft 21 man, waaronder1 één of
ficier gevangen genomen en één machinegeweer
buitgemaakt.
In de streek van Tonale is één onzer klei
ne afdeelingen het Presena-bekken binnengedron
gen, heeft daar de- vijandelijke schuilplaatsen in
brand gestoken en een groote munitiestapelplaats
Opgeblazen. Vijandelijke patroeljes, die opdron
gen om onze stellingen in de VaUArsa, het Po-
sina-dal, de hellingen van den Col Caprile, bij
de Spinoncia 'èn Capto Sile te verkennen of aan
te vallen, werden door ons' vuur teruggedreven.
Onze vliegtuigen en luchtschepen hebben met
meer dan Vïjif ton bommen de vijandelijke vlieg-
200.000 ingeschrevenen in de laatste helft van
de maand. Dit brengt het totaal der lieden, die
op grond van den dienstplicht bi/ keuze onder
de wapenen zijn geroepen op '1.595.704.
Het dept. voor de oorlogsindustrieën te
Washington zal gegevens verstrekken, waaruit
blijkt, dat door de schaarschte aan staal en door
de behoeften aan staal voor de Amer. regeering
en de geallieerden, het noodig zal zijn, de leve
ring van staal aan de industrieën, die niet voor
den oorlog van belang zijd, feitelijk stop te zet
ten.
Volgens een bericht in de „Daily Mail"
heeft de Britsche regeering in beginsel toe
gestemd in de instelling van een entente
kabinet voor bevoorrading. De Vereenigde
kampen in de vlakte van Venetië, het spoorweg- j Staten, Italië en Frankrijk zullen eveneens
recteur van de Amerikaansehe handelsmarine,
heeft verklaard:
Gedurende de maand Mei hebben wij een zeer
groot aantal schepen in dienst gesteld en ik
geloof te kunnen zeggen, dat de productie in
de volgende maanden nog veel g rooter zal zijn
géworden. Alleen in de laatste week van Mei
hebben wij' order gegeven nieuwe werven te
bouwen, welke een kwart millioen dodars zul
len kosten en waardoor de jaarlijksche capaci
teit der werven met drie millioen ton zal
aangroeien. In Januari 1.1. hadden wij 60 dui
zend werklieden op de maritieme werven en
thans hebben wij 700.000 arbeiders aan het
werk.
station Van Mecioorona (in het noorden van Tren-
te) en colonnes op marsch aan den weg Quero
Feltre bestookt.
DUITSCHE DUIKBOOTEN IN AMERIKAAN-
SCHE WATEREN.
Het departement van Marine te Washington
deelt mede, dat het stoomschip „Uarpathian" op
medewerken.
Von Tirpitz houdt den laatsten tijd in Rijn
land en Westfalen redevoeringen in vergaderin
gen van de vaderiandsche partij. Hij iesprëekt
de cióor Dnitsthland aan te nemen houding te
genover Engeland. Hij! verkondigt a. m. dat Bel
gië zoowel op loeoonomisch als op militair ge-
Woensdag 1.1. door een torpedosöhot tot zinken 1 tied in ©enigerlei vorm in handen van Duitsch-
is gebracht. De bemanning werd gered. i tan(l moet blijven.
De „Petit Parisien" meldt dat men te Washing- Uit Lugano wordt gemeld:
ton het aantal Duitsche duikbooten in Ameri- Uet bijéénkomen der Italiaansche Kamer js
kaansche wateren op vjjf schat. 1 j tt>t 18 Juni uitgesteld. Tijdens de kortstondige
FINLAND. zittingsperiode zal de regeering waarsChylnlijk een
De „Times" verneemt uit Stockholm j verklann8 ovel' den militairen toestand afleggen.
De „Lokal-Anzeiger" zegt, dat de mededee- Men meldt van de grens: Ook in deu nacht
lingen over de Duitsche voorwaarden tot in- van Woensdag l0P Donderdag tusschen half een
stelling van een monarchie in Finland, het en ^n uur werd een hevige bomaanval uit vlieg-
plaatsen van het leger onder Duitsche officie
ren en het niet-afstaan van de Aaland-
eilanden aan Zweden, ongegrond zijn.
Middelerwijl is de Duitsche kolonel von
Redern te Helsingfors aangekomen, tot chef
van den staf benoemd en is hij begonnen het
leger te reorganiseeren, dat bestaan zal uit 27
bataljons naar Duitsch model met Duitsche
officieren als drilmeesters.
Hier worden thans bijzonderheden bekend
over het debat in den Finschen Landdag over
de bekrachtiging van het handelsverdrag met
Duitschland.
Johan de Witt, die, na den dood van Adri-
aan Pauw (21 Februari 1653), als w.n. Pen
sionaris van Holland was opgetreden, werd
den 23en Juli 1653 definitief in de functie
Van Raadspensionaris bevestigd.
Toen de 27-jarige Johan de Witt het moei
lijkste en zwaarwichtigste staatsambt aanvaard
de, waren ome verhoudingen met het buiten
land verre van rooskleurig.
Het beruchte plakkaat van Engeland van 9
Oct. 1651, en de afkondiging van represailles
(14 Nov. 1651) hadden ons met dit Rijk in
oorlog gebracht.
Engeland belemmerde de vrije vaart ter zee,
visiteerde onze schepen, nam ze in beslag en
deed onzen handel groote schade.
De Witt, de hoogbegaafde staatsman en
eminente diplomaat, wist in het laatst van
1652 door geheime agenten, dat de Engelsche
Protector Cromwel niet ongeneigd was vrede
te sluiten. i
Voor ons land was de eerste Engelsche oor
log weinig voordeelig en toen men in den
zomer van 1653 kans zag met Engeland in
onderhandeling te treden, wist de Witt Nieu-
poort te bewegen deel uit te maken van de
„extra ordinaire ambassade", welke naar En
geland zou moeten gaan om de vredesonder- l
handelingen te voeren. j
Nieupoort was in Londen geen onbekende,
daar hij er o.a. in Juni 1652 namens de Oost-
machines op de omgeving van Brugge gedaan.
Uit de zware ontploffingen en de Vuurgloed, wel
ke zich tegen de lucht afteekende, kon men
zien, dat er veel zware bommen werden gewor
pen.
Uit New York' wordt bericht:
Amerika wendt in de eerste plaats al zijh (krach
ten aan voor de uitbreiding der vloot, die wel
dra zonder tusschenpoozen honderdduizenden
strijders naar Europa zal overbrengen. Hetgeen
de laatste weken volbracht is, grenst aan het
wonderbaarlijke. De heer Charles Schwab, di-
Indische Compagnie had vertoefd.
Denzelfden dag dat de Witt Nieupoort
schriftelijk had uitgenoodigd, besloten de Sta
ten Generaal de ambassade naar Engeland af
te vaardigen (10 Juni 1653).
Van de ambassade maakten met Nieupoort
deel uit de heeren Mr. Hieronimus vanBever-
ningh, raad en vroedschap van Gouda, Allard
Jongestal, raadsheer in het Hof van Friesland
Het verongelukte ss. „Koningin Regentes".
Volgens de verklaring van den kwartier
meester P. de Klerk, uit Vlissingen, heeft hij
aan boord van de „Koningin Regentes" kort
voor de ontploffing een fluitend geluid gehoord.
Hij zag op ongeveer 200 meter; afstand zeer
duidelijk een torpedo even boven water en
daarna een bellebaan, van een meter breedte,
in schuine richting op de „Koningin Regentes"
aankomen. Dadelijk daarop volgde de ontplof
fing. Hij kan zich onmogelijk vergissen te
te Sheerness in Engeland heeft hij meermalen
oefeningen met torpedo's waargenomen. Vroe
ger diende hij bij de Nederlandsche marine.
De stoker H. Leydekker, uit Souburg, heeft
op ongeveer 50 meter van het schip over een
breedte van ruim een meterjj een _bellebaan
zien aankomen.
Al deze menschen zijn zeer positief in hun
verklaringen, welke zij bevestigd hebben ten
overstaan van de Marine-autoriteiten, die hen
een verhoor hebben afgenomen. Bij deze man
nen staat het als een paal boven water vast,
dat het hospitaalschip „Koningin Regentes"
is getorpedeerd.
Men verneemt nog, dat, toen de hospitaal
schepen nog in Boston (Engeland) lagen, het
gerucht liep, dat de „Koningin Regentes" aan
boord zou krijgen de Engelsche delegatie.
Zelfs werd er uit Engeland een telegram naar
Den Haag gezonden piet mededeeling, dat de
delegatie zich zou inschepen aan boord van
„Koningin Regentes".
's Nachts om halfdrie, toen men de ankers
al opgehaald had voor het vertrek naar zee,
is deze delegatie, een half uur vóór het ver
trek, aan boord van de „Sindoro" gebracht,
waarmede ze den overtocht heeft gemaakt.
In opdracht van de Duitsche regeering heeft
de Duitsche gezant in Den Haag de Neder
landsche regeering deelneming betuigd over den
ondergang van den „Koningin Regentes".
Ook heeft de gezant persoonlijk zijn deelne
ming aan de maatschappij ..Zeeland" betuigd.
Mr. Heyligers, referendaris aan buitenland-
sche zaken, heeft gister op het terrein van den
Rotterdamsche Lloyd, namens den minister
van buitenlandsche zaken den heer De Mees
ter, directeur van de maatschappij „Zeeland"
zijn leedwezen betuigd met het verlies van de
„Koningin Regentes".
Het lijk van den administrateur van de „Ko
ningin Regentes", den heer W. Smit, met de
„Sindoro" aangebracht, zal naar Vlissingen
worden vervoerd om daar ter aarde te worden
besteld.
De toestand van de gewonden van het getorpe
deerde hospita,alsohip „Koningin Regentes", is
zeer vooruitgaande. Zeven van hen zullen van-
daag waarschijnlijk' nftar Vlissingen kunnen ver-
j trekken, terWjjl er twee in het Roode-Kruishos-
pitaal Holland voorioioipig in observatie blijven.
Standbeeld voor president Steijn.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Naar wij vernemen heeft het comité voor een
standbeeld van president Steijn de vervaardiging
van het beeld opgedragen aan den beeldhou
wer Toon Dupuis. i i 1
Het convooi naar Indië.
Men seint dat de „Tabanan" en de „Noor-
dam", dooir het Rijk' gehuurd voor1 een reis naar
Indië en terug, onderscheidenlijk1 voor* 5 en 8
inillioen zullen z(jh verzekerd, «pk tegen mo
lest. i i f
Aardappelen.
In de week van 1015 Juni verkrijgbaar op
bon 74 per persoon 1 kilo Kleiaardappelen
op bon 76 per persoon 1 kilo Kleiaardappe
len op bon 78 per persoon 1 kilo Kleiaard
appelen.
Kleiaardappelen 6% Cent per Kilo.
Bon 74 geldig op Maandag, 76 op Woens
dag, 78 op Zaterdag.
Koffie. Gedurende het tijdvak, aan
vangende op 1 Juni en eindigende op 15 Juni,
zal door detaillisten aan verbruikers mogen
worden afgeleverd op
Bon no. 30 eener thee- en koffiekaart
0.05 K.G. koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende op 16
Juni en eindigende op 30 Juni, zal door detail
listen aan verbruikers mogen worden afgele
verd op
Bon no. 31 eener thee- en koffiekaart 0.05
K.G. koffie.
Thee. Op bon 21 der oude kaart kan
tusschen 15 Juni en 15 Augustus l1/, ons thee
ontvangen worden bij den leverancier, die met
inneming van bon 19 het lijf dier kaart heeft
gewaarmerkt.
Broodkaart. De broodkaart von het
52 tijdvak loopt van 8 Juni tot en met 14
Juni.
Sohoenen bons. De bureaux waar bons
voor schoenen te bekomen zijn, rijn gevestigd:
Lokaal Rehcfooth, Pioqgjjtraat en St. Joris Doele.
Lokaal Rehoboth is geopend de eerste 3 dagen
der week en de Doele de laatste 3 dogen der
week, beiden Tan r.m. 912 en nffl. van 2
5 uur. i
Wie niet of beneden de 21ete klasse dor Inkom
stenbelasting is aangeslagen heeft recht op een
bon. j Tl 1
Centrale Keuken. lederen dag,
behalve Zondags, is tusschen 11 en H warm
eten te bekomen k 12 ct. per portie, aan de
spijskokerij Achter de Teerstoof, Spijskoksiij
Lange Haven 11, Gymnastieklokaal Dwars
straat en Gymnastieklokaal Buitenhavenweg.
Het eten moet daags te voren besteld
worden. Het menu wordt wekelijks per
advertentie bekend gemaakt. Er worden ook
bonboekjes met 6 bons uitgegeven. Op deze
bons wordt het eten k 11 cent per portie
verstrekt.
Gas. De toevoer van gas geschiedt alleen
«uugwwi, idduoucci' m net nui van rnesiana n q,/
en Paulus van de Perre, gedeputeerde van 1 UUF T,m'' Tan T'm' tot 1
Zeeland. c
De Witt hield geregeld briefwisseling met
de gedeputeerden en wel speciaal metv. Be-
verningh en Nieupoort.
Van Beverningh en Nieupoort hielden den
8taatspensionaris geregeld op de hoogte van de
onderhandelingen en ontvingen van hem we-
derkeerig allerlei vertrouwelijke instructies.
Men staat inderdaad verbaasd over de enor
me werkkracht van de Witt. Niet alleen met
het gezantschap in Engeland maar ook met
andere gezanten in het buitenland correspon
deerde hij buitengewoon druk.
Geen enkele raadspensionaris heeft zich met
zoo'n buitengewone intelligentie en diep
plichtsgevoel in dienst van zijn vaderland van
zijn taak gekweten als Johan de Witt.
(Wordt vervolgd.)
uur s n.m., van 46 uur n.m. en van een half
uur na zonsondergang tot 6 uur des v.m.
Op Zondagen zal des middags van 122
gas verstrekt worden.
Visch. Op bon 123 en 64 verkrijgbaar
Vs Pond versche visch.
In de week van 1015 Juni is verkrijgbaar
Op bon 48 1 ons harde Zeep per persoon
11 ct. per ons.
I Op bon 68 1 ons|groene erwten per persoon
11 ct. per pond of Capucijners 27 ct. per pond.
Op bon 70 l1/, ons bruine Boonen per per-
1 soon 11 ct. per pond.
Op bon 72 V» ons Gort per persoon 13 ct.
per pond.
Bon 48 geldig op Woensdag en volgende
dagen. Bon 72 op Donderdag.
Bon 14 (Kindermeel) is deze week geldig.
Uitgifte van bons voor Kindermeel op Dins
dag 11 Juni, 's nam. 23l/t uur, aan het
Broodbureau voor hen die nog niets ontvingen,
Plannen en crediet bouw nieuwe school achter
Polderstraat.
B. en W. hebben aan den Raad het volgend
schrijven gezonden
In Uw vergadering van 1 Februari 1.1. werd
besloten tot stichting van een nieuw gebouw
voor School J Hoofd de heer Klein en
werd daarvoor een terrein aangewezen achter de
Polderstraat.
Dit besluit had, Wat de stichting betreft, het
karakter van een beginselbesluit, iu dien zin, dat
de Raad zich omtrent den tijd van uitvoering
vrijheid voorbehield.
Wanneer wij thans over die uitvoering, willen
spreken, moge de opmerking voorafgaan dat reeds
van den beginne bij ons vaststond, dat de op te
richten volksschool eene moet zijn met 13 lokalen
en gymnastieklokaal, omdat, afgescheiden van
een eventueele wijziging in leerplicht- of arbelds
wet, de bevolking, die zich, naar verwacht mag
worden, in dit stadsdeel, dat ongetwijfeld een
sterke uitbreiding tegemoet gaat, zal vestigen, een
dergelijke school eischt, terwijl het ontbreken van
een gymnastieklokaal in de omgeving het bouwen
van een dergelyk lokaal noodzakelijk maakt.
Thans zijn voor zulk een school met gymnastiek
lokaal een plan met kostenberekening opgemaakt.
Waar wij na kennisneming van de begrooting,
een bedrag van 190.000.—enkel voor den houw
aanwijzende, een gevoel van bezorgdheid voor
onze Gemeentefinanciën niet konden onderdrukken,
hebben wij der Commissie voor de Gemeentewer
ken gevraagd of geen bezuiniging kon worden
aangebracht, o.a. door de vervanging van het hooge
dak door een plat dak, en wat de besparing zou
zijn, wanneer het gymnastieklokaal werd wegge
laten.
Ten aanzien van het pannendak merkt de Com
missie op
dat de constructie van het dak van dien
aard is, dat de achtergevels van de school veel
lager zijn dan de voorgevels, hetgeen bij een ma
stiek dak niet mogelyk is;
dat de bezuiniging die zou worden verkregen
dan ook slechts 6000.— zou bedragen; en
dat verder, terwijl het pannendak geen onder
houd vergt, het mastiekdak, waarbij tegenwoordig
slechts twee lagen worden toegestaan, in 8 a 10
jaren moet worden vernieuwd.
Voorts merkt de Commissie op, dat uit aestetisch
oogpunt een plat dak moet worden ontraden. Zij
acht hier, waar de school midden tusschen lage
huizen aan een pleintje komt te staan, een hoog
dak beslist noodig.
Wat het gymnastieklokaal betreft, geeft de
Commissie toe, dat door het weglaten daarvan
thans ƒ30.000.— kan worden bespaard, maar zij
wijst er op, dat het voordeel van mogelijke da
ling van enkele bouwmaterialen zal worden weg
genomen door de omstandigheid dat het bouwen
van een school met gymnastieklokaal in eens,
goedkooper is dan het bouwen van beide afzon
derlijk.
Wij hebben de bezwaren der Commissie moe
ten erkennen, zoodat wij van bedoelde bezuinigin
gen hebben moeten afzien.
Desniettegenstaande hebben wij begrepen, dati