Stads- en Gewestelijk Nieuws
Crisismaatregelen.
van Gouvernements-ambtenaren met hunne ge
zinnen en van krijgsvoorraad en Gouvernements
goederen. i i r 1 i
Het hoofddoel van het convooi was om bij' de
bestaande onzerheid ter zee, de ongehinderdé
dcorvaart tè verzekeren, met name de lopbrénging
naar belligerente havens tot uitoefening van het
reeiht van onderzoek te voorkomen.
Aan de daarvoor in aanmerking komende oor
logvoerende mogendheden werd in de tweede
helft van April' mededeeling gedaan van de sa
menstelling van het oonvooi alsmede van de ge
troffen voorzieningen, waaruit bleek, dat de Ne
derlandsche Regeenng uit eigen beweging waar
borgen gaf ten bewijze dat het vervoer bleef
buiten de militaire belangen der oorlogvoerenden.
De voorafgaande overlegging der scheepspapie
ren geschiedde naar analogie van het beginsel,
ook voor een gewoon handelstonvooi geldend dat
de vlag slechts in zoover de lading dekt als die
lading geen door die oorlogvoerenden verboden
goederen bevat en dat de convooi-oommandant
dan ook bij ontmoeting met een belligerent oor
logsvaartuig de ladingsmanifesten en verdere pa
pieren moet vertoonen.
Daarmede werd tevens duidelijk gemaakt dat
het hierbij! niet ging om een handelsconvooi doch
om een zeer bijzonder soort oonvooi, dienende
uitsluitend tot het vervoer1 van Gouvernements
passagiers en goederen, dus tot eene Gouveme-
mentsverbinding tusschen Moederland en Kolo
niën 1
Nog eer de mededeeling van de Nedetrlandsiché
Regeering Hr. Ms. Gezant te Londen bereikt had
werd den 26en April naar aanleiding van de
desbetreilende verklaring op 16 April 'door den
minister van Marine in de Eerste Kamer der
Staten-Generaal afgelegd eene nota door den
Britschen gezant alhier overhandigd, waarin de
ze herinnerde aan het Britsche standpunt dat
nimmer het tonvoyeeren als een recht van neu
tralen erkend heeft. Deze nota kruiste zich met
de voormelde mededeeling aan de Britsche Re
geering, naar welke dan ook de Britsche gezant
terstond verwezen werd.
Eerst onder dagteekening van 8 Juni jl. beant
woordde de Britsche Regeering de bovenbedoelde
haar door den gezant te Londen gedane mededee
ling. Uitdrukkelijk vasthoudende aan haar stand
punt dat zij het convooaxecht niet erkende gaf de
Britsche Regeering niettemin te kennen dat zij,
als een tastbaar bewijk harer vriendschappelijke
gezindheid jegens Nederland, voornemens was
onder bepaalde voorwaarden aan dit oonvooi geen
moeilijkheden in den weg te leggen, nu de Neder-
landsche Regeering eenmaal' het voornemen tot
uitzending daarvan openlijk had aangekondigd.
De Nederlandsche regeering gaf daarop ten
antwoord, dat, wat de Britsche regeering voor
waarden noemde, praktisch overeenstemde met
hare bedoelingen, blijkende uit die waarborgen
welke zij reeds uit eigen beweging had gegeven
en die beoogden voor de 'oorlogvoerenden niets
verborgen te houden omtrent het karakter van
het convooi en zijm lading.
Eerst op 14 Juni was het ladingsmanifest
van de „Noordam'' gereed1; den volgenden dag
werd mededeeling van dat manifest gedaan aan
de betrokken gezanten te 's-GraveUhage, ter
wijl hun tevens 'de gelegenheid, geboden werd
inzage te nemen van de passagierslijsten. Op
17 Juni d a,v. werd hun eveneens een ljjst ge
zonden, houdende opgaven van de aan boord
van den hulpkruiser „Tahanan" en het kolen-
schip „Benkalis'' zich bevindende goederen'.
Inmiddels was het vertrok van het oonvooi
bepaald op 19- Juni. Op 18 'Juni opperde de
Britsche ge zant namens zijn regeering het
bezwaar, dat, ofschoon begrepen was dat geen
goederen van Duitsehen oorsprong zouden wor
den vervoerd, de „Noordam"verfstoffen van
Zuiver Duitsche herkomst aan boord had, zooals
hem was bericht bij een schrijven van de Ne
derlandsche regeering van 4 Juni jl1. De inhoud
Van dat schrijven was ter kennis van de Brit
sche regeering gekomen nadat z^f aan Hr. Ms.
gezant te Londen haar standpunt nopens het
convooi had kenbaar gemaakt
De Britsche regeering gaf thans te kennen,
dat tegen het vervoer van Duitsche kleurstoffen
bjj haar lalleen dan geen bezwaar zou bestaan
Wanneer zij zich overtuigd had, dat die kleur
stoffen niet konden worden betrokken uit andere
dan tegen haar strijdende landen. Zij; wees
daarbij op een schrijven van het Britsche ge
zantschap van 28 April 1918, waarbij inlichtin
gen werden gevraagd omtrent de hoeveelheden
kleurstof, die jaarlijks in Nederiand-Indië wer
den i ngevoeid, ten einde te kunnen vaststellen
in hoeverre het mogelijk zoude zijn dat artikel
te betrekken uit andere dan met Engeland in
oorlog zijnde landen. Dit schrijven was op 25
Mei j.l. beantwoord met verstrekking der ge
vraagde inlichtingen. i
Op de nota van den Britschen gezant van 18
Juni weid den volgenden dag geantwoord dat
kleuistoffen niet in aanmerking kwamen om zon
der meei te worden gerangschikt onder wat de
Britsche Regeering als goederen van vijandelijke
herkomst beschouwde aangezien ten opzichte van
deze goederen sedert geruimen tytd. reds eène
bijzondere overeenkomst bestond krachtens welke
zij onbelemmerd naar Indië werden vervoerd mits
geadresseerd aan de Indische Regeering en door
deze zelve gedistribueerd, een en andér was im
mers neergelegd in eenen brief van het BritsCh
Gezantschap van 20 Juni 1916 en in een dezer-
zijdsche nota van 26 Juni d.a.v. De bovenver
melde brief van het Britsche Gezantschap van
28 April behetede slechts een vraag om inlich-
itngen met het oog opi een door de Britsche
Regeering in te stellen onderzoek. Zij wijzigde
niets aan de bestaande overeenkomst.
Bij een Memorandum van 19 dezer vroeg het
Britsche Gezantschap voorts nog enkele inlich
tingen. Deze inlichtingen werden verstrekt.
Overwegende dat de zeer besliste bezwaren dér
Britsche Regeering ten aanzien der kleurstoffen
verband hielden met de uitlegging eener bestaan
de overeenkomst achtte de Regeering zich niet
verantwoord het convooi te laten uitvaren eer
het bestaande verschil van gevoelen tot klaar
heid gebracht zoude zijin. 1
Aangezien uit een Zaterdag 29 dezer van de
Britsche Regeering ontvangen antwoord is geble
ken dat geen overeenstemming kan worden ver
kregen, zal het vertlrek plaats hebben na los
sing van de kleurstoffen.
De droogmaking der Zuiderzee.
Zeer binnenkort zal, naar wij vernemen, bij
de Tweede Kamer worden ingediend een twéé
tal wetsontwerpen, respectievelijk tot vaststel
ling der begrooting van het Zuiderzeefonds en
tot verhooging van het negende hoofdstuk der
Staatsbegrooting voor 1918. Tevens heeft een
ontwerpLKoninklijk Besluit het departement van
Waterstaat verlaten tot instelling van den Zuider
zeepad.
Het convooi.
De „Tel." becijfert, dat de kosten aan de uit
zending van het convooi naar Indië totaal
f 7 594.500 zullen bedragen. Alleen de steenko
len zulien een bedrag van f 2.700.000 vorderen.
Een eonvooi.
Té Rotterdam is gisteren uit Engeland een con-
vooi gearriveerd, bestaande uit 7 Engelsche
stoomschepen. P'
De pasweigering aan mr. Troelstra.
Naar „Het Volk" verneemt heeft mr. Troel- 1
stra "uit Londen het volgende telegram ontvan
gen: j .1 1 1 1
Het doet ons zeer veel leed, dat de betreu
renswaardige p'asweigeiring, die u heeft verhin- 1
derd te komen, ons allen heeft beroofd van het
genoegen om u op de conferentie in ons1 mid
den te zien en met u samen te werken voor
verwezenlijking van den rechtvaardigen vrede,
dien wij allen wenschen. Henderson, Branting, 1
Albert lhomas1, Renaudel, Lpngueet, Huysmans
en andere gedelegeerden. V
Teruggekeerde schepelingen.
Het Engelsche stoomschip „Stavelley" heeft
gister-avond uit Londen te Rotterdam aange
bracht acht schepelingen van de Kon. Nederland
sche marine, die met het stoomschip „Lombok"
op' reis van Ned.-Indië naar ons land, te Sierra
Leone, dat Ned. stoomschip hebben moeten, ver
laten, toen het daar vastgehouden werd.
Het Engelsche stoomschip „Ptarfltect Belle"
bracht mede de kapiteins van de stoomschepen
„Venus," „Tellus" en „Daphne", alsmede zes!
schepelingen van laatstgenoemd, stoomschip.
Met het Engelsche stoomschip „Jervaulx Ab
bey kwamen mede 13 schepelingen van' het
stoomschip: „Friesland," 5 van de „Gaasterland,"
2 vna de „Schokland" en 5 van de „WaaJ,"
terwijl het Engelsche stoomschip „Quentin" aan
bracht, 12 schepelingen van de „Loosdrecht,"
41 van de „Lombok", 5 van de „Rhea", 2 van de
„Sumatra", 8 van de Vlietstroota" en 18 van de
„Venus." j j j
Dit zijn alle Nederlandsche stoomschepen, die
in het buitenland in beslag genomen zijn.
De Kamerverkiezingen.
De voorzitter van het centraal stembureau:
overwegende, dat uit een bij hem ingekomen
ambtbericht blijkt, dat de uitkomsten bedoeld
in artikel 92 der Kieswet in geen geval vóór
Vrijdag 5 Juli in den loop van den dag vol
ledig ter kennis van het eentraal stembureau
zullen zijn gebracht,
maakt bekend, dat het centraal stembureau
zijn voor de kiezers toegankelijke zitting tot
het vaststellen van dan uitslag der verkiezing
zal houden ep Zaterdag den 6den Juli 1918,
's voormiddags te tien uren, in het vertrek
van het gemeentehuis voorheen voor de verga
dering van den raad bestemd. (St.ct.)
In verband met de verkiezingen op Woens
dag mogen de houders van werkliedenabon
nementen per spoor, desverlangd door den
strlionschef in een anderen dan op de abon- j
nementskaart aangegeven trein worden toege-
laten en wel op de heenreis in een na 8 uur j
v.m. vertrekkenden en op de terugreis in een
vóór 5 uur n.m. aankomenden trein. Eveneens
mogen de houders van werkliedenabonnemen
ten dien dag worden toegelaten in voor werk-
manskaarten uitgesloten treinen.
De Duitseh-Engelsehe Onderhandelingen.
Naar wij vernemen, is het volgende officieel©
communiqué door de Britsche delegatie voor de
onderhandelingen over de uitwisseling van krijgs
gevangenen bekend gemaakt:
Aangezien de aanwezigheid van sir George Ca
ve in verband met belangrijke zaken, die thans
in het parlement aan de orde zijn, te Londen
vereis'cht is, heeft de minister-president hem plot
seling teruggeroepen; hij' is gisteren naar Londen
vertrokken. 1 t
De onderhandelingen zulien worden voortge
zet door de beide andere gedelegeerden, lórd
Newton en generaal sir H. E, Beliield.
Nader verneemt men, dat Sir George Cave
reeds naar Engeland is vertrokken.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Generaal Friedrich, de Duitsche gedelegeerdé
van de Duitsch-Engelsche conferentie nopens
het krij-gsgevangenenwezen, wordt heden-avond
weder hier te lande verwacht uit Duitschland,
waarheen hij, tijdens .de vroeger gemelde schor
sing der werkzaamheden van de conferentie,
was vertrokken ter raadpleging zijner regee
ring over bepaalde kwesties.
Waarschijnlijk zal de confterentie in de eerste
helft dezer week weder worden voortgezet.
Wittebrood voor kinderen beneden den leeftijd
van 1 jaar worden op dien dag afgegeven.
Zoodra iemand het lokaal heeft verlaten, wor
den geen reelames meer aangenomen.
Jonge kinderen worden niet geholpen.
Aanvullingsbroodkaarten. Dez'
moeten worden geruild in Lokaal Betheb
Steenstraat.
van letter AE, op Zaterdag 6 Juli>
n ii FJ, Maandag 8 n
ii ii KM, Dinsdag 9 u
ji n NS(o), Woensdag 10
ii ii S(p)Z, Donderdag II
van de3 morgens 912 uur, en des namid
dags van 1.305 uur.
De lichamen der afgeloopen aanvulling®'
broodkaarten moeten worden ingeleverd, voor
zien van den naam van den houder, en aan
de achterzijde door den werkgever geteekend.
Kaarten voorzien van het stempel „Zuig®'
ling" worden ook op bovengenoemde dagen 'n'
gewisseld.
De ontslag-aanvrage van minister Rambonnet.
Op de schriftelijke vraag van het lid van de
Tweede Kamer, den heer Van der Voort van
Zijp, betreffende het verband tusschen de ont
slag-aanvrage van den minister van marine
en het niet uitvaren van het convooi naar
Nederlandsch-Indië (ingezonden 26 Juni)
Staat de ontslag-aanvrage van den minister
van marine met het niet-uitvaren van het con
vooi naar Nederlandseh-Indië in verband, en
zoo ja, wil de regeering aan de Kamer mede-
dcelen de reden dia den minister van marine
tot zijn ontslag-aanvrage noopte, en uiteen
zetten het standpunt door de regeering te dezer
zake ingenomen
luidt het antwoord van den heer Cort van
der Linden, minister van binnenlandsche zaken,
tijdeljjk voorzitter van den raad van minis
ter! (ingezonden 29 Juni)
De raad van ministers besloot het uitvaren
van het convooi naar Nedarlandsch-Indië uit
te stellen, omdat door de Britsche regeering
nadrukkelijk bezwaar was gemaakt tegen het
vervoer van een klein deel der lading van de
Noordam en omdat enkele andere punten van
ondergeschikt belang nog moesten worden on-
derzoeht. De minister van marine heeft te
kennen gegeven, dat hij het besluit van den
ministerraad niet metjzijn verantwoordelijkheid
kon overeenbrengen, omdat hij van meeni
was, dat het convooi niettegenstaande da g
rezen moeilijkheden onmiddellijk behoorde uit
te varen. Het besluit van den minister van
marine om ontslag te vragen stond onwrikbaar
vast. Da raad van ministers was van oord rel
dat, toen inmiddels de indiening van het ver
zoek om ontslag ruchtbaar was geworden, het
niet in 's lands belang zoude zijn, zich tegen
het verleenen vdn het gevraagde ontslag te
verzetten.
Gas. Wij verwijzen naar de advertentie in
ons blad van heden betreffende de gaslevering.
V i s c h. Op bon 64 en 100 verkrijgbaar
pond versche visch.
In de week vtan 1 Juli-6 Juli is verkrylgbaar:
Op bon 132 1/2' ons havermout.
Op bon 134 1 ons rijjkt.
Op bon 134 1 ons witte boonen of bruine
of capucqners.
Op bon 136 1 ons kaas.
Op bon 138 1 reep Chocolade 12i/2 cent.
Op bon 116 1/i stuk harde Zeep Delta of
sultane (circa 125 gram) 161/, ct. per half
■tuk. r
Bon 116 blijft geruimen tijd loopende, om
dat nog niet voldoende zeep is ontvangen.
Bon 17 (Kindermeel) is deze week geldig.
Aardappelen Op bon 140 per per
soon 2 kilo Aardappelen. Op bon 142 per per-
sopn 2 kilo aardappelen. Op bon 144 per per-
2 kilo Aardappelen.
®on geldig op Maandag en Dinsdag,
142 op Woensdag en Donderdag, 144 op Vrij
dag au Zaterdag.
Koffie. Gedurende het tijdvak, aan-
va®S*nda op 1 Juli en eindigende op 15 Juli
door detaillisten aan verbruikers mogen
worden afgeleverd op
Tr ®on, no- 32 eener thee- en koffiekaart 0.06
K.G. koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende op 16
Juli en eindigende op 31 Juli, zal door detail
listen aan verbruikera mogen worden a fee-
leverd op
®on, no- 33 eener thee- en koffiekaart 0.05
K.G. koffie.
Thee. Op bon 21 der oude kaart kan
tusschen 15 Juni en 15 Augustus l1/, ons thee
ontvangen worden bij den leverancier, die met
inneming van bon 19 het lijf dier kaart heeft
gewaarmerkt.
Broodkaart. De bvoedtoart van het
56 tijdvak loopt van 29 Juni tot en met 5
Juli.
Broodkaarten. Op vertoon der Domi-
ciliekaart zullen de BROODKAARTEN voor
het 57e, 58e, 59e en 60e tijdvak worden uit
gereikt op Dinsdag 2 Juli a. s., van des
namiddags half 2 tot half 5.
Deze uitreiking zal op de gewöne wijze aan
de bekende posten plaats vinden.
Ook de aanvullingskaarten van 400 gram
Uitslag Tweede Kamerverkiezing.
De uitslag der Tweede Kamerverkiezing za^
morgen (Woensdag)avond aan ons bureau, Koe
markt 4, worden gepubliceerd op de bekende
zwarte borden. -
Eerst zal de uitslag der stemming in de Schie
dam sche districten op een afzonderlijk bord wor
den gepubliceerd, hetgeen tusschen 10 en D-
uur 's avonds zal zijn. 1
Daarna zullen de berichten uit ander© cen
tra van het land geleidelijk inkomen.
De einduitslag van de stemming in het ge-
heele l'and zal vermoedelijk te middernacht of
den volgenden dag bekend worden.
Ops bureau zal vermoedelijk to)t 2 uur 's nachts
geopend zijln, daar dan het Telegraafkantoor sluit.
Er zijii circa 2200 stembureaux in het land.
Uit iedere plaats wordt de uitslag naar Amster
dam geseind, waar de Nederlandsche Dagblad
pers een centrale heeft gevestigd om de reeksen
cijfers te verzamelen en zoodraj mogelijk den
einduitslag vast te stellen.
In het AmsterdamSche bureau zullen ongeveer
65 rekenmeesters zich met de becijfering van 'ie'1
uitslag bezig houden.
Het is een geweldige organisatie geweest.
Van den omvang van de werkzaamheden, die
de Telegraafdienst dien avond zal' te vervul
len hebben, kan men zich een beeld vormen,
als men weet dat te Amsterdam minstens 5000
telegrammen verwerkt zullen moeten worden.
De kosten van dezen verkiezingsberichtendienst
zijn dan ook enorm. Alleen de seinkosten war
den op circa f 10.000* geshat.
Ook de „Nieuew Schiedamsehe Courant" zal
de berichten van dezen specialen dienst, waar
op auteursrecht bestaat, ontvangen.
Onze lezers zulen begrijlpen dat de kosten
ook voor .ons niet onbelangrijk zijn. Wij hopen
dat men het..op prijls zal stellen dat ook dit
maal de Nieuwe Schiedamsehe Courant zoo vlug
mogelijk den uitslag ter kennis zal brengen van
het Schiedamsehe publiek. f
HOE MOET IK STEMMEN
Op het stembiljet, hetwelk het stembureau
u uitreikt, zoekt U kalm de Roomsche lijst
op.
De Roomsche lijst is het derde rijtje namen.
De namen staan in deze volgorde
3.
zwart
maken I
Kolkman, M. J. C. M.
Stulemeyer, H.
Kooien, D.A.P.N.
Kuiper, C. J.
Brantjes van Rijn, W. J. M.
Nivard, F. L. D.
Veraarts, J. A.
Marrewijk, v. G. J.
Balvers, J. H. M.
Thyssen, P. F. M.
Men make het witte puntje in het blokj®
vóór den naam van den eersten candidaat
derhalve Mr. M. C. J. M. KOLKMAN zwart.
Vervolgens werpe men het stembiljet in da
daarvoor bestemde bus.
Men bedenke wel, dat men maar één naam
mag stemmen.
Wie zich per ongeluk bij het uitbrenge#
van zijn stem vergist heeft, kan éénmaal va®
den voorzitter van het stembureau een nieuf
stembiljet bekomen.
Gaat vooral vroegtijdig stemmen Bij voor
keur vóór 12 uur.
Wie nog niet precies weet hoe hjj stemme»
moet, wende zich tot het inlichtingenbureau
i
.1
