Binnenland.
Htads- en Gewestelijk Nieuws.
Crisismaatregelen.
ventig onwettige Soviets in de Oekraine smok
kelden hun vertegenwoordigers over de grens
om een geheime vergadering van Oekrainische
soviets bij te wonen.
De groote spoorwegstaking in de Oekraine
werd openlijk van Moskou uit gesteund, waar
werklieden voor 90.000 roebel teekenden voor
het stakingsfonds.
Terwijl de regeering aldus de Duitschers te
genwerkt, erkennen zij, dat zij, bij gebrek aan
eigen kracht, misschien de Duitschers zal uit-
noodigen, in het Noorden Rusland binnen te
trekken, in de hoop aldus den opmarsch der
geallieerden van Archangel uit te kunnen tegen
houden. Bij de voorstanders van dit plan wa
ren er verscheiden, die nog tot aan de bezet
ting van. Onega voor samenwerking met de
geallieerden waren. Maar er is zeer sterke op
positie tegen. En de soviets hebben, door steeds
maar te verzekeren, dat de vrede van Brest,
dien zij hebben moeten teekenen, allerellendigst
was, een zoo sterken afkeer van de Duitschers
opgewekt, dat zulk een stap hoogst impopulair
zou zijn.
Naar uit Wladiwostok gemeld wordt, heeft
de Tsjechische opperbevelhebber een memorie
aan de vertegenwoordigers der geallieerden doen
toekomen waarin hij wijst op de dringende
noodzakelijkheid, spoediger en omvangrijker
hulp te bieden, ten einde de opmarsch van Ir-
koetsk mogelijk te maken.
Hij wijst er op, dat, als deze strijdmacht
Irkoetsk niet binnen 8 weken bereikt heeft,
zulks gelijk zal staan met den ondergang van
alle Tsjecho-Slowaken in West-Siberië, waar
door de Russen volkomen aan de genade der
Duitschers zullen worden overgeleverd.
De Amerikaansche troepen zijn te Wladi-
wostock op geestdriftige wijze welkom gehee-
ten. Het Japansche contingent is te Nikolsk
aangekomen en rukt op naar het front aan de
Ussuri, een z ij rivier van de Amoer.
CHINA.
De Japansche regeering heeft bekend gemaakt
dat zij, in overleg met de Chineesche regeering,
een deel van de in Zuid-Mantsjoerije gestatio
neerde troepen naar de stad Mandsjoeli zal
zenden, om het gevaar, waarin deze door den
opmarsch der gewapende Duitsch-Oostenrijk-
sche krijgsgevangenen verkeert, af te wenden.
POLEN.
„De Kölnische Ztg." schrijftBij de Oosten-
rijksch-Poolsche oplossing van het Poolsche
vraagstuk zou den staat Polen een deel ge
worden zijn van de Habsburgsche monarchie,
in de oplossing, waartoe thans besloten is, blijft
Polen een zelfstandige staat, die echter in
nauwe bondgenootschappelijke betrekkingen
met de Centralen staat. De hoofdzaak is, dat
Polen zelf bij de scheping van zijn staatswe
zen een grootcre welwillende medewerking
toont dan tot nu toe. Polen zal ons den waar
borg moeten geven, dat de zelfstandige Pool
sche staat niet van den eersten dag van zijn
bestaan af in de rij onzer vijanden gaat staan.
JAPAN.
Ernstige onlusten.
Volgens een telegram uit Osaka, zijn er in
Japan ernstige onlusten wegens de hoage rijst
prijzen uitgebroken.
Zij ontwikkelen zich tot de meest ernstige
n de geschiedenis van Japan. In bijna iedere
belangrijke stad staan de troepen gereed om
in te grijpen en op verscheidene plaatsen heb
ben zij zich genoodzaakt gezien op de menigte
te vuren. Te Kobe zijn de kantoren van Suzuki-
maatschappij en van het dagblad Kobeshim-
bun in brand gestoken. De politie stond tegen
over de oproerige menigte machteloos. Te
Nogoya is een mengte van 30.000 personen in
den vierden nacht van de onlusten nog steeds
bezig met het in brand steken der rijstwinkels.
Te Tokio zijn de vensters van vele winkels
verbrijzeld. De politie bewaakt de bruggen, en
de parken en woningen der ministers.
Men gelooft, dat de hooge prijzen der rijst
slechts een voorwendsel zijn voor het volk om
uiting te kunnen geven aan zijn antipathie
tegen de oorlogswinstmakers.
De oppositie in de Kamer beschuldigt de
regeering er van de huidige situatie verhaast
te hebben. Zij bereidt een campagne tegen de
regeering voor.
De Keizer en het ministerie hebben groote
sommen beschikbaar gesteld ten bate van de
slachtoffers der hooge rijstprijzen.
HET GELE GEVAAR.
De „Munchener Post schrijftDe verbriok-
keling van het groote Russische rijk heeft ge
leid tot het ontstaan van onmachtige zelfstan
dige staten in Europa en Azië, welke in het ge
val van een Japansch-Chineesch ingrijpen niet
bestand zullen zijn tegen een dergelijken aan
val. Reeds eenigen tijd geleden heeft de Mun
chener Post de aandacht gevestigd op de nood
lottige gevolgen die zouden ontstaan uit een
in staat van ontbinding verkeerend Europa en
uit de verplettering van het Europeesch-Azia-
tische bolwerk. Nu de Japansche interventie
begint is het gevaar geweldig groot geworden
van een conflict tusschen Europa en het impe
rialistische gele ras. De onzijdige staten heb
ben alle reden om zeer bezorgd te zijn. Nog
kan een gewapend conflict tusschen Europa en
Azië worden vermeden, indien eindelijk de
Europeesche menschheid tot bezinning komt
en haar belangen gaat inzien. Maar dan be-
hooren de Europeesche volkeren zich ook tot
een vokenbond aaneen te sluiten. Is Europa
eenmaal vereenigd, dan verdwijnt het gele ge
vaar.
De „Munchener Post" vervolgt dan
Met het oog op het gele gevaar, dat Europa
bedreigt, zou het kortzichtig zijn, thans een
politiek te gaan voeren welke de Europeesche
volken tegen elkaar ophitst. De heer von Kulh-
mann had volkomen gelijk toen hij er op wees,
dat de Oorlogvoerende volkeren op behoorlijke
en redelijke wijze) van gedachten moeten wis
selen. Op een tijdstip waarop de zoogenaamde
rijksleiding voortdurend blijk geeft van onmacht,
moet ten minste de ruggegraat genoeg toonen
om een politiek voor te staan die in het belang
is van de welvaart van Duitschland en van ge
heel Europa. En dit belang brengt gebiedend
mee dat er zoo spoedig mogelijk een vergelijk
getroffen wordt en dat daarna een volkerenbond
ontstaat.
GETORPEDEERD.
De oude kruiser „Dupetit Thouars" ii 7 de
zer in den Atlantischen Oceaan getorpedeerd.
Amerikaansche torpedojagers redden de be
manning 13 worden vermist.
ALLERLEI NIEUWS.
In de plaats van den kort geleden afgetre
den Oostenrijkschen generaal von Conrad is
thans aartshertog Jozef bevelhebber over het
Oostenrijksche leger aan het Tonale-front en
Trentio-front geworden.
Gisteren is er in Londen een staking uit
gebroken onder het vrouwelijk personeel der
trams en omnibussen, waardoor er zoo goed
als geen enkele reed. Oorzaak is een eisch van
5 shilling per week loonsverhooging, om aldus
op hetzelfde loon te komen als de mannen.
Men gelooft, dat het geschil zeer spoedig zal
worden bijgelegd.
Volgens de „Epoca" sal in plaats van
mgr. Petrelli, thans een prelaat uit Piemont
tot pauselijk nuntius te Peking worden be
noemd.
Volgens een telegram uit Stockholm aaa
de „Kölnische Zeitung" heeft men van ver
schillende kanten zachten drang op de Zweed-
sche regeering uitgeoefend, opdat zij haar be
middeling ten gunste van den vrede zou trach
ten aan te bieden. De Zweedsche regeering
heeft nocthans weigerachtig geantwoord. Om
bemiddelend voor den vrede op te treden,
moet h. i. tenminste eenige kans bestaan, dat
de oorlogvoerenden geneigd zijn zich daarmee
te vereenigen. Anders snijdt de bemiddelende
mogendheid slechts zichzelf in de vingers. Tot
dusver bestaan deze voorwaarden bij de oor
logvoerenden niet.
Nedcrlandseli-Indie en Amerika.
Het ,,H. N." verneemt uit Washington, dd.
17 Aug.
Volgens een schikking zoo juist aangegaan
tusschen mr. de Beaufort, den Nederlandschen
zaakgelastigde en den gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië eenerzijds en het Ameri
kaansche departement van oorlogshandel ander
zijds kan Amerika nu beschikken over 2 mil-
lioen ton suiker van den oogst 1918 in Neder
landsch-Indië. Men verneemt dat ongeveer 40
Nederlandsche schepen stilliggen in de Ned.-
Indische havens en volgens de voorwaarden
van deze schikking zullen deze in dienst wor
den gesteld in het belang der Ned. Koloniën
en zullen zij een veilige en voordeelige vaart
hebben. De suiker-, tabak-, rubber-, copra- en
koffieoogst, waarvan de voorspoed van Neder
landsch-Indië geheel afhankelijk is, zal worden
gebracht op voordeelige markten voornamelijk
in de Ver. Staten.
In het bijzonder zullen de Ver. Staten zóó
veel koopen van den grooten suikeroogst van
1918 tegen de heerschende hooge Amerikaansche
prijzen, als de Nederlanders in staat zijn te
vervoeren.
Onder voorwaarde van deze niet-officieele
maar zeer voldoende schikking van den handel
tusschen de Ver. Staten en Ned.-Indië zal de
normale Amerikaansche uitvoer naar Ned.-
Indië onmiddellijk worden hervat, alleen on
derworpen aan zulk een beperking als nood
zakelijk is voor het Amerikaansche oorlogs
programma.
De Ver. Staten zal den normalen invoer ont
vangen van tin, chinine en andere inlandsche
voortbrengselen.
Prins Hendrik.
Uit Zürich wordt ons gemeld, dd. 13 dezer
De Nederlandsche Kamer van Koophandel
in Zürich heeft gisteren bezoek gehad van den
Prins der Nederlanden, vergezeld van jhr. A.
van Riemsdijk. Na eenAorte begroeting aan
het station door de beide voorzitters der Ka
mer, begaf de Prin» zich naar de bureaux der
Kamers waar Z. K. II. de eerewijn werd aangebo
den. Onder de aanwezigen waren baron Sweerts,
als vertegenwoordiger van den Nederlandschen
gezant, de voorzitters van de Nederlandsche
Kamer van koophandel in Genève, een bestuurs
lid der Nederlandsche Studentenvefeeniging
Hollandia, en de overige bestuursleden der
Kamer in Zürich. Het bezoek had op uitdruk
kelijk verlangen van den Prins een vertrouwe
lijk karakter. De heer F. Gerth van Wijk hield
in zijn kwaliteit van Nederlandsch consul en
voorzitter der Kamer een begroetingsrede. Na
deze begroeting reed het gezelschap in auto's
naar het hotel Baur en Ville, waar aan een rijk
met bloemen versierde tafel het noenmaal ge
bruikt werd. Aan de Koningin werd een te
legram van hulde gezonden.
(N. R. Crt.)
Houtladingcn.
De naar zee vertrokken Nederlandsche stoom
schepen „Calypso", „Iris", „Mars", „Oberon"
en „Titan" waren ledigscheeps.
Zij worden te Amsterdam terugverwacht met
hout uit Zweden en Noorwegen.
De vaart op Scandinavië.
„Daglicht Allehanda" schrijft, naar Wolff
uit Stockholm seint
Wederom is Duitschland het zeer in de ver
drukking zijnde Nederland tegemoet gekomen
en daarmede ook de Scandinavische landen
doordat het de Entente-firma der Overzee-
trust, die geheel en al onder Engelsche controle
staat, heeft erkend en beloofd aan haar gezon
den goederen te zullen doorlaten. Het is tot
nu toe niet voorgekomen, dat Engeland in een
dergelijk geval zulk een tegemoetkoming toonde.
Vervoer van Aardappelen.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft bepaald
het gestelde in de beschikking van 17 Juni
1918, La. B., afd. crisiszaken, bureau landbouw,
ten aanzien van het vervoer van vroege aard
appelen, is mede van toepassing op het ver
voer van alle soorten aardappelen, oogst 1918.
(St.ct.)
De hierboven bedoelde beschikking luidt
I. het vervoer van vroege aardappelen, oogst
1918, is verboden
II. het onder sub lo. gestelde vervoerver-
bod is niet van toepassing op het vervoer van
vroege aardappelen van het land naar de wo
ning van den verbouwer en van diens woning
naar de bij het Rijkskantoor voor groenten en
fruit ingeschreven veilingen, alsmede van die
veilingen naar de gemeenten, mits in dit laat
ste geval het vervoer gedekt is door een vei
lingsverklaring, afgegeven door den veiling
meester der betrokken veiling.
De getorpedeerde schepen.
Tot dusverre is bekend dat de „Bandoeng"
zal worden vervangen door de „Uhlenfels", 5577
bruto ton, van de Duitsche Stoomvaart-Mij.
Hansa, en de „Jacatra" door de „Westmark",
5870 ton, van de Hamburg Amerika Lijn.
Vermoedelijk zullen de Duitsche ruilschepen
die in Oost-Indië liggen, binnenkort naar ons
land vertrekken, niet onwaarschijnlijk als re-
liefschepen.
Nederlandsche Schepen in Denemarken.
Een Duitsch blad meldt, dat een jaar gele
den de Deensche Bond van reeders van zeil
schepen een schrijven richtte aan het Ministe
rie, waarin gewezen werd op de sterke con
currentie van kleine Nederlandsche zeilschepen
en op uitsluiting dier vaartuigen voor de
vrachtvaart in Deensche wateren werd aange
drongen.
Met het oog op de algemeene transportbe-
zwaren ging het Ministerie echter op dit ver
zoek niet in.
Sedert dien hebben Deensche reeders reeds
meer dan 40 Nederlandsche tjalken, welke in
de Deensche wateren hun emplooi zochten,
aangekochtde overige 40 zullen wel spoedig
denzelfden weg opgaan.
De .„Msb", waaraan wij het bovenstaande
ontleenen, teekent er bij aan
Ons is van een verkoop van 40 schepen
niets bekend. Wel zijn enkele zeilschepen, wel
ke op de Deensche kust strandden, met toe
stemming der Nederlandsche Regeering ver
kocht.
Standbeeld voor van Oldenbarneveld.
Volgens de „N. Ct." wil het Ilaagsche Ge
meentebestuur tegen den tijd, dat de wo
ningen aan den Hofvijver, by de Gevangen
poort, worden afgebroken, waardoor de poort
vrij zal komen te staan, in het vrijkomende
gedeelte van de poort een monument voor
Johan van Oldenbarneveld doen plaatsen.
Het zou worden ontworpen door den beeld
houwer Mendez da Costa.
Onze Graanvoorziening.
Het s.s. „Sirrah" is begin dezer week te
New-York aangekomen om graan te laden
voor Nederland.
Het stoomschip „Hector", van de Kon. Ned.
Stoomboot-Mij., wordt ongeveer 20 dezer met
meel uit Noord-Amerika te Amsterdam ver
wacht.
De Econemischc Bond.
In de gehouden vergadering van den be
stuursraad van den Economischen Bond heeft
mr. A. Tak medegedeeld, dat hij wegens zijn
vele bezigheden reeds lang voornemens was
het voorzitterschap van den Bond neer te
leggen, maar er in had toegestemd hiermede
te wachten tot na de verkiezingen. Nu deze
zijn afgeloopen, legde hij dus het voorzitter
schap neer.
De bestuursraad heeft onder dankzegging
voor het vele, dat mr. Tak voor den Bond
heeft gedaan, dit ontslag met leedwezen aan
genomen.
De Kabinetscrisis.
Aan de ,,'s-Hertogenb. Ct." wordt medege
deeld, dat jhr. mr. Ruijs de Beerenbrouck,
commissaris der Koningin in Limburg, de por
tefeuille van binnenlandsche zaken is aange
boden, met de bedoeling, dat hij tevens zou
optreden als minister-president. De heer Ruijs
de Beerenbrouck zou het tot a.s. Maandag in
beraad houden.
Verkrijgbaar in de week van 1521 Augustus
Op bon 259 1 ons kaas naar keuze.
Op bon 261 1 reep gevulde chocolade 12,/a cent
Op bon 263 '/a pond suiker 28 ct. per pond,
Op bon 265 1/i ons gort 13 cent,
vanaf Zaterdag.
Aardappelen: 1 kilo Zaterdag op bon 253,
Maandag op bon 255, Dinsdag op bon 257.
Groote 9 cent, poters 7 cent.
Kindermeel. Bon 23 kindermeel is deze
week geldig.
Verkrijgbaar 1/i pond kindermeel 21 cent
per pond, of 1/t pond maizena k 55 cent per
pond.
Nieuwe aanvragen voor kindermeel 20 Aug.
V 1 e e s c h voor zieken. Nieuwe aanvragen
Maandag en Donderdag van 241/2 uur aan
het Levensmiddelenbureau.
V i s c h. Op bon 100 en 1631 verkrijgbaar
Ys pond versche visch
Koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende op 16
Augustus en eindigende op 31 Augustus, zal
door detaillisten aan verbruikers mogen wor
den afgeleverd op
Bon no 35 eener thee- en koffiekaart 1/i ons
koffie.
Broodkaart. De broodkaart van het
63e tijdvak loopt van 16 Aug. tot en met 22
Augustus.
Boter-, meiange-, margarinekaart,
bon 10e week geldig van 14 Aug. tot en met 23
Augustus
Kolen. In Augustus zijn geldig bons
21, 22, 23, 24 en 25 van de grijze bonboekjes
nos. 1, 2 en 3 van de rose bonboekjes. De
bons van de rose boekjes geldig tot 30 Sept.
Schoenenbons. Er wordt aan herin
nerd, dat in verband met de invoering van maxi
mumprijzen voor schoenwerk, de schoenenbons
1 Oct. a.s. vervallen.
Aanvragen om klompen- en schoenenbons
kunnen gedaan wordenbewoners van het
stadsgedeelte Z.Z, van de N.-Iiavenlokaal
Rehoboth, Ploegstraat, de anderen in den Doele
Lokaal Rehoboth is open de 3 eerste dagen
der week voor schoenen, de laatste dagen voor
klompen van 912 en 25 uur.
St. Joris Doele geopend de eerste 3 dagen
voor klompen, de laatste, dagen voor schoenen
van 912 en 25 uur.
Domiciliekaart, trouwboekje en belasting
biljet (niet boven 46.20 gem. Ink. Bel.) mee
brengen.
Zij, die op den dag verhinderd zijn, kunnen
Dinsdagsavonds 79 voor klompen en Vrijdags
avonds 79 voor schoenen terecht in den St.
Joris Doele. In Rehoboth Woensdagsavonds
79 voor s<^ioenen en Donderdagsavonds 79
voor klompen.
G a s d r uk. Des avonds zal gasdruk gege
ven worden
van 1020 Aug. te 8.50
van 20 Aug.1 Sept. te 8.30
R e g e e r i n g s-s a j e t.
Deze week zal een aanvang worden
gemaakt met de uitgifte van nieuwe bons voor
het restant der partij Regeerings-sajet.
Hiervoor worden in de eerste plaats opge
roepen zij, die niet zijn aangeslagen in de
Plaatselijke Inkomsten-Belasting en zij, die zijn
aangeslagen in de le of 2e klasse en dus
hoogstens f 3.belasting betaien.
De bons zullen worden uitgegeven in het
Vereenigingslokaal Broersvest, op
Dinsdag 20 H—L.
Woensdag 21 MS(e).
Donderdag 22 S(m)—Z.
van 912 en l^-ft—ö uur.
Domiciliekaart en belastingbiljet (1917-'18)
medebrengen.
Voor alle personen boven den leeftijd van
één jaar kan een bon voor 1/a ons sajet wor
den aangevraagd, echter met dien verstande,
dat in één huisgezin niet méér dan vier bons
zullen worden afgegeven. Deze maatregel is
genomen, teneinde de sajet over zooveel mo
gelijk gezinnen te verdeelen.
Indien de voorraad zulks toelaat, zullen zij,
die in de Plaatselijke Belasting in hoogerc
klassen zijn aangeslagen, na den 23en dezer
gelegenheid krijgen, bons aan te vragen.
Suiker.
Ingevolge beschikking van den Minister van
L., N. en H. wordt ook voor kinderen beneden
den leeftijd van 1 jaar suiker verkrijgbaar
gesteld.
Daarvoor zullen tuikerkaarten worden uitge
geven op
Maandag 19 Aug. voor de letters AL.
Dinsdag 20 M—Z.
in het Gymn. lokaal Buitenhavenweg, van
912 en van U/a5 uur.
Domiciliekaart en trouwboekje medebrengen.
Gemeenteraad.
Op de agenda voor de openbare vergade
ring van den Gemeenteraad op Vrijdag 23
Augustus, des n.m. 2 uur, staan o.m. da vol
gende voorstellen
1. Benoeming van een Curator aan het Gym
nasium wegens periodieke aftreding op 1 Sep
tember a.s. van den heer Mr. G. van Baren.
Aanbevolen worden de heeren1. Mr. G.
van Baren. 2. Ds. J. F. Jonkers.
2. Benoeming van een lid van het College
van administrateuren van het fonds afkomstig
van het voormalig Oude Manhuis, wegens pe
riodieke aftreding op 20 Sept. a.s. van den
heer Mr K. J. Erpecum.
Aanbevolen worden de heeren. 1. Mr. K. J-
Erpecum, 2 Arij Prins.
3 Voorstel van B. en W. om den heer A>
N. Kruikemeijer» met ingang van den cuscu»
1918/1919, definitief te benoemen tot leeraar
in vakteekenen aan de Burgeravondschool al'
hier.
4. Voorstel van B. en W. tot verlenging
