I» Palestina.
Binnenland.
Stads- en lie westelijk Nieuws.
Crisismaatregelen.
kregen met don vijand. Zij bereikten het bei'g-
Liiok van. Vronska PLanina en dien weg Gradsko
Prilep, en vermeesterden verscheiden treinen van
den Vardas-spoiO;i;w©g_
De lachtervolging van de terugtrekkende Bui
garen iop het front van Monastir naar Doiran
gaat door. De Engelsch-Grieksche troepen heb
ben de linie KazarliFoerkaSmokvica bereikt,
waar ze met de iFransch-Grieksche trioepen in
aanraking zijn Britsche cavalerie rukt naar
Stroemnitza op. Brie 6-duimskanonnem, een bat
terij bei'ggeschut, zoeklichten en eenige veldstuk
ken zijn gënioimien. j
Reuter seint dd. gister:
De Britten en de Grieken zijn vandaag 1.0 mijl'
in het dal van de Wardar opgeschoten. Ze na
men 'Diojran en bereikten een punt, drie mijl
ten K,W. van het Diairanmeer. Het aantal gevan
genen, door de Serviërs genomen, is tot boven
de 12,000 gestegen, benevens 140 kanonnen, en
veel spoarwegmuberiaal.
Van Fransche zijde meldt men:
Be Bulgaarsche colonnes, met de Fransche voor
hoeden op de hielen, door de ruiterij verontrust
en met machinegeweervuur zoo igoed als bom
men der geallieerde vliegers bestookt, wijken in
de ergste wanorde in de richting van Veles,
Istip en Stroemitza. j
Links drinigen de geallieerde strijdkrachten van
het front bij Monastir fopbrekend, de Bulgaren
op de Wegen van Albanië, terug.
Be Fransche ruiterij is 23 Sept. Prilep: bin
nengerukt. Zo vond de istad ongeschonden en
heeft er op ontzaglijke voorraden de hand ge
legd. 1 1
Verder naar het N. hebben de Fransch-Servi-
sc-he troepen den weg PrilepGradsko achter
zich gelaten en bedreigen ze den weg Prilep
Veles. i
In het centrum hebben de Serviërs, na tus-
sc.hen Bemir Kapoe en 'Gradsko op verscheiden
ongerepte bruggen de Wardar te zijn overgesto-
ken, een groot bruggehoofd ten N. van de rivier
gevestigd en Enisi Oba, Kara, liodzali, Voisjan
en Ibirli bezet. i
De terugtocht der Turken,
Engelsch stafbericht
Ten van den Jordaan trekt de vijand te
rug naar Amman, aan den Hedzja-spoorweg,
achtervoldd door Austalische, Nieuw-Zeeland-
sche, West-Indische en Joodsche troepen, die
Es Salt bereikt hebben, waarbij zij gevangenen
maakten en kanonnen vermeesterden.
Meer noordelijk heeft onze cavalerie Haifa
Akra bezet, na zwakken tegenstand.
Het aantal gevangenen neemt toe het to
taal zal het getal van 25.000, dat reeds gemeld
is, verre te boven gaan.
Arabische strijdkrachten van koning Hoen-
sein hebben Maanare bezet en bestoken de
vijandelijke strijdkrachten, die naar Amman,
langs den Hedzjaz-spoorweg terugtrekken.
DUITSCHLAND;
De „Germania" deelt mede
Evenals de andere fracties in den Rijksdag
heeft ook de centrumfractie gisteren uitvoerig
beraadslaagd over den politieken toestand.
Naar wij vernemen is zij daarbij eenstemmig
tot het besluit gekolfien aan de agitatie tegen
den rijkskanselier niet deel te nemen.
Zij zou er echter niet op tegen hebben, in
dien de sociaal-democraten deel uit zouden
willen maken van de regeering.
Aangezien zonder het centrum geen linksche
meerderheid kan worden gevormd, is door dit
besluit de politieke toestand vrijwel duidelijk
geworden.
Naar de ,,National-Zeitung" meedeelt, blijft
de nationaal-liberale fractie de regeering Hert-
ling-Friedberg-Payer steunen. Zij ziet geen re
den, waarom zij haar houding zou veranderen.
In het bijzonder is de fractie overtuigd, dat
het tegenwoordig gedrijf tegen den rijkskanse
lier zal mislukken door de houding van het
overgroote deel van het centrum.
DE PAUS EN DE OOSTENRIJKSCHE NOTA.
Volgens een gisteren te Parijs uit Rome ont
vangen telegram, is de tekst van de nota van
Oostenrijk-Hongarije, waarin de steun van den
Paus wordt gevraagd voor de vredesonderhan
delingen, nog niet te Rome ingekomen. De
mceningen over het antwoord, dat de Paus
zal geven, loopen uiteen.
De meesten zijn van oordeel, dat de Paus
wel verre van de daad van het vorig jaar
te herhalen - alle directe inmenging zal ver
mijden en zich er toe zal bepalen, er kennis
van te geven dat hij de Oostenrijksehe nota
heeft ontvangen en alle pogingen op te som
men door hem gedaan om aan het conflict
een eind te maken.
ROEMENIE.
Pit J.assy wordt dffficieel (gemeld: Z. K. H.
Kroonprins Carol is door Z. M. den Koning als
opperbevelhebber van het leger wegens een vir-
grijp tegen de militaire voorschriften met 75 da
gen streng arrest gestraft. Die straf is reeds gis
teren ingegaan.
De met dit vergrijp in verhand staande hande
lingen zullen eerst nauwkeurig worden onder
zocht, om de gevolgen te kunnen beoordeeien.
Dan zullen de maatregelen^worden getrofffein,
die het belang van het land en de dynastie ver-
eischt,
Dezer dagen werd gemeld, dat de kroonprins
zich midden September naar Odessa heeft be
geven en in het geheim met oen RoOmeenschó
dame in het huwelijk is getreden.
SPANJE.
De Times" verneemt d.d. 19 dezer uit San
SebastiaanTengevolge van een persoonlijke
tusschenkomst van de Koningin-Moeder hebben
de Duitschers aangeboden, om zeven, in Spaan-
sche havens liggende schepen over te geven
en de Spaansche vlag te eerbiedigen, mits ge
voerd aan boord van schepen, die uitsluitend
aan den Spaanschen handel deelnemen.
IN SIBERIë.
Japansche cavalerie is Nersjinsk binnenge
rukt.
ALLERLEI NIEUWS.
De ,,Times"-correspondent te Parijs meldt
In eeh verklaring in de „Petit Parisian",
zegt Cooreman, de Belgische premier, dat
Duitschlands onmiddellijk döel met het doen
van vredesaanbiedinnen 'aan België was, de so
lidariteit van het Belgische volk aan het wan
kelen te brengen en tegelijk in de oogen van
het Duitsehe volk een rechtvaardiging te vin
den voor den langen duur van den oorlog.
Duitschland, zegt Cooreman, moge rede heb
ben om te verwachten, dat het zijn eigen
volk kan misleiden, maar de Belgen geplaatst
tusschen de ruwe feiten en listig ingekleede
woorden zijn te practisch om zich te laten
vangen, te patriottisch om te weifelen en te
trotsch om te buigen.
Het is nutteloos voor de Duitschers, te her
halen, dat de Belgische regeering een vazal
van Frankrijk en Engeland is. Het antwoord
luidt, dat de Belgen en hun regeering nie-
mand's vazal zijn, maar met alle macht willen
bereiken, dat België sterk, onefhankelijk, vrij
en souverein is, terwijl het volkomen trouw
en onberispelijk loyaal blijft tégenover de be
vriende naties, die voor cjjpzelfde taak, die
van recht en beschaving strijden.
Na de verklaring der geallieerden van 14
Febr. 1916 te hebben aangehaald, waartoe Ita
lië, Japan en Amerika later bijtraden, ver
klaarde Cooreman, dat België er onwrikbaar
van overtuigd is, dat het woord der geallieer
den tegen een verdrag opweegt. Daarom is de
Belgische regeering ook nooit van standpunt
veranderd, maar blijft verklaren, dat België
geen vrede op algemeene voorwaarden zal slui
ten. tenzij in volkomen overeenstemming met
de mogendheden, wier legers mede strijden
voor de zaak van het recht.
De Belhische regeering houdt nog vast aan
haar antwoord op de pauselijke boodschap van
1 Aug. 1917, vooral aan de woorden „integri
teit van België's grondgebied binnen en buiten
Europa, onbeperkte en onvoorwaardelijke po
litieke, economische en militaire onafhanke
lijkheid, herstel van de geleden schade en
waarbprgen tegen eeh herhaling van den aan
val van 1914". Dit zijn België's onverander
lijke voorwaarden voor een billijken vrede.
Duitschland schijnt de woorden „onvoorwaar
delijk en onbeperkt" niet gelezen te hebben,
veinst althans ze niet te kennen.
Cooreman besloot: Trouw en aan den op
roep van hun koning hebben de Belgen, met
uitzondering van een handvol verraders, die zij
met afschuw van zich stooten, slechts één
hart, één ziel en één mottoEer, recht en
vrijheid.
Mgr. Nicatra, nuntius in Chili, is te Brus
sel benoemd, ter vervanging van Mgr. Locatelli,
die naar Lissabon is overgeplaatst.
middag minister van Knrnebeek in audiëntie
ontvangen.
Naar Indië.
De heer Sibenga Mulder, de opvolger van den
heer Lovink als directeur van Landbouw in
Nederlandsche-Indië, is voornemens per s.s.
„Nteuw-Amsterdam", waarvan het vertrek
laatstelijk op 2 October a.s is vastgesteld, uit
Nederland te vertrekken, om zich via Amerika
naar zijn post te begeven.
Houtaanvoer.
Te Amsterdam is van Haparanda aangeko
men het Nederlandsche stoomschip Oberon met
265,068 stuks gezaagd hout en van Umea het
Nederlandsche stoomschip Titan met 330 stan
daards hout.
Economische onderhandelingen.
Het Nederl. Correspondentiebureau in Den
Haag meldt
Naar aanleiding van het volgens een Reuter-
bericht in de Amerikaansche pers gepubliceerde
communiqué kan worden medegedeeld, dat de
zer dagen wederzijds in beginsel besloten was,
de ecomische onderhandelingen tusschen de Ne
derlandsche regeering en de geassocieerde re
geeringen te hervatten. In afwachting daarvan
bestaat er geen aanleiding, te treden in dat
communiqué dat in sommige opzichten van de
Nederlandsche voorstelling van zaken af
wijkt.
Ook de in Juni onderbroken onderhandelin
gen met Duitschland staan te worden hervat.
Wat de onderhandelingen met de geassocieer
de regeeringen betreft, er worden nog van de
andere zijde berichten tegemoet gezien nopens
de plaats, waar de onderhandelingen zullen wor
den gevoerd.
i In vreemden krijgsdienst.
Men deelt aan het Volk het volgende mede:
Een der Hollandscho buiigers, die in Ame
rika wonen, is de ingenieur J. Slavenburg,
iemand van een Rotterdamsche bankiersfa
milie. Deze man is door de Amerikaansche
regeerin'g, ondanks z'n protesten, gedwongen
dienst te nemen in het lager. Pogingen pok
van de familie bij verschillende consuls
aangewend iom hem uit den dienst te krijgen,
mislukten. Hij werd naar het front gezonden
I en is daar gewond Ter verpleging werd hij
daarna opgenomen in een hospitaal in Enge
land. Opnieuw heeft men toen pogingen in
het werk gesteld pm hem vrij te krijgen, zelfs
bij den vorigen minister van Oorlog, de Jonge.
Tevergeefs echter! De heer Slavenburg is, na
dat hij hersteld was, weer naar het front ge
zonden. t
Wij vernemen, dat een Kamerlid, de heer
Snoeck Henkemans, zich deze zaak aangetrok
ken heeft. Het lijkt ons niet ondienstig er hier
in het publiek' melding van te maken, te meer
omdat naar men orns verzekert meerdere
Hollanders in hetzelfde geval' verkeeren.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is tegen Vrijdag a.s. des
namiddags ten 1 uur bijeengeroepen tot hervat
ting Van hare werkzaamheden.
Vreemdelingendienst.
Naar wij vernemen, is de heer H. S. Hor
dijk, oud-hoofdcommissaris van politie te Am
sterdam, benoemd tot administrateur bij den
nieuwen vreemdelingendienst. Hij is onder
verantwoordelijkheid van den inspecteur der
marechaussee belast met de leiding van den
dienst. ,(Hbl.)
Burgemeester vau den Uaag.
Bij Kon. besluit van 23 dëzer is, met ingang
van 30 dezer, benoemd tot burgemeester der
gemeente 's-Gravenhage, mr. .1. A. N. Latijn, met
toekenning van gelijktijdig eervol ontslag als bur
gemeester der gemeente Leeuwarden.
Aardappelen, overgenomen door de regeering.
De minister van landbouw brengt ter ken
nis van hen wien het aangaat
dat de geheele aardappeloogst 1918 door
de regeering wordt overgenomen en dus
terstond bij het oogsten eigendom van de re
geering wordt, zoodat verbruik en aflevering
i uitsluitend geoorloofd is voor zoover en over-
eenkomstig hetgeen door den minister ter zake
zal worden bepaald.
dat reeds in uitzicht werd gesteld, dat aaü
verbouwers aardappelen voor eigen gebruik
zullen worden gelaten en dat het normaal rant
soen is vastgsteld op 4 ILL. a 70 K.G.
j dat, ingevolge de ministerieele beschikkingen
van 14 Augustus de navolgende prijs zal wor
den uitbetaald
voor alle consumptsie aardappelen, zoowel
van klei-, zand- als veengrond (geen fabrieks
aardappelen) bestemd voor levering in het na
jaar, f6.50 per 100 K.G.
Kolonel Surie naar Berlijn.
De kapitein ter ze© H. G. Surie, geplaatst
aan het Departement van Marine, is Zaterdag
middag naar Berlijn vertrokken, waar de ar
bitrage zal plaats hebben in het geschil tus-
sclren Duitschland en Denemarken in zake de
torpedeering van het Doensche stoomschip' Ivig-
tut. De kwestie loopt over de vraag of dit schip,
toen het getorpedeerd werd, zich al dan niet
in het versperde gebied bevond
Kapitein ter zee Surie is tot opper-arbiter in
dit geschil gekozen
Kaas.
De mmrster van landbouw heeft, met intrek
king van zijn beschikking van 22' Augustus 1918,
bepaald: i i
1 De verkoop ein (de aflevering van kaas is
verboden; N l 1 1
2. Het verveelt van kaas is Verboden;
3 De verbqdsbepalingen zijn niet van toepas
sing voior zoover' de verkoop, dë aflevering of
het Vervoeren geschiedt o.a, dloor detaillisten aan
consumenten, voor zoover dit geschiedt bij hoe
veelheden van niet meer dan 1 KG. te gelijk.
Gelijkstelling in zake onderwijs.
In de te Zwolle gehouden raadszjttiag is met
14 tegen 7 stemmen aangenomen een voorstel
Stokkermans, tot het richten van een verzoek
tot de regeering betreffende gelijkstelling van
bijzonder en openbaar onderwijs.
Minister van Karuebeck op het Loo.
H. M. de Koningin heeft, volgens een be
richt aan het Nws. uit Apeldoorn, Zondag-
zullen zich echter de gemeentebesturen belas
ten, die het best de rrreerdere of mindere be
hoefte aan schoenwerk kunne» overzien.
Wat de latere aflevering aan de winkeliers
betreft, het is niet de bedoeling, dat deze zal
moeten geschieden via de grossiers. Ook de
rechtstreeksche aflevering door de fabrikanten
aan de winkeliers zal, als tot nu toe, worden
toegelaten, maar deze zullen, hetzij rechtstreeks
van den fabrikant, hetïjj door tusschenkomst
van grossiers, hun voorraden alleen kunnen
aanvullen na inlevering van dë door hen ont
vangen bons.
Eenhcidssigaren.
Het denkbeeld van de verstrakking van een
heidssigaren is bij den tegenwoordigen minister
van lendbouw, nijverheid en handel nog in
overweging, maar het staat volstrekt niet vast,
of er van die verstrekking nog iets komen zal.
Naar men weet, was het beschikbaar stellen
van eenheidssigaren gekoppeld aan den uit
voer naar het buitenland. Aangezien deze uit
voer thans geheel is stopgezet, ka» in elk ge
val het denkbeeld, gelijk het was ontwerpen,
voorloopig niet worde» verwezenlijkt
Opslag van aardappelen.
Daar gebleken is, dat het baricht amtrent
den opslag van aardappelen door particulieren,
dien de regeering voornemens is toe te staan,
aaaleiding heeft gegeven tot twijfel, of deze
opslag buiten het rantroen zal vallen, kan
wotdea meegedeeld, dat zulks geenszins de
bedoeling is, maar dat, avenali bij den opslag
van kolen, de opgeslagen hoeveelheden in min
dering zullen worden gebracht van het geheele
aantsoen.
VerkrijgbaarTn de week van 26 Sept.2 Oct.
Op bon 212 l1/3 ons kaas naar keuze.
Op bon 258 1 reep chocolade 12'/» cent
verpakt, 12 cent onverpakt.
Op bon 260 Va pond suiker-28 ct. per pond,
Op bon 262 Va ons havermout, 16 cent per
pond, vanaf Zaterdag.
Aardappelen.
Op bon 234 1 k.g. Aardappelen op Woensdag.
246 Va Donderdag.
248 Va Vrijdag.
250 1 Zaterdag.
252 V, Maandag.
254 V» Dinsdag.
256 1 „Woensdag
Veen- of zandaardappelen 5Va cent, kleiaard-
appelen 9Va cent per kilo, poters 7 cent p. kilo.
Suikerkaar t. Op bon 6 is verkrijgbaar
Vs pond suiker.
Kindermeel. Bon 29 kindermeel is deze
week geldig.
Verkrijgbaar Va P°ud kindermeel k 21 cent
per Va pond, of V, pond maizena 55 cent
per Va pond.
Nieuwe aanvragen voor Kindermeelbons en
Suikerkaarten kunnen worden gedaan Dinsdag
1 October, 's namiddags van 23V* uur aan
het Broodbureau.
Visch. Op bon 198 verkrijgbaar Va poud
visch.
Koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende- op 16
September en eindigende op 30 September, zal
door detaillisten aan verbruikers mogen worden
afgeleverd op bon no. 37 eener thee- en koffie-
kaart Va ons koffie.
Op bon 38 van 1 tot en met 15 October
Va ons koffie.
Kolen. In September zijn geldig bons
nos. 1, 2, 3, 4 en 5 van de rose bonboekjes.
Gas. In de maand Sept. zal 's avonds de
gasdruk op de volgende uren aanvangen
Het gasrantsoen bedraagt voor September
45 Ms.
Broodkaart. De broodkaart van het
68e tijdvak loopt van 2026 September, 69e
tijdvak van 27 September3 October.
Boter melange margarinekaart,
le week geldig van 23 Sept.2 Oct.
Landstormplichtigea met onbepaald verlof.
Naar verluidt, zou de minister van oorlog
de mogelijkheid overwegen, vóór het einde van
dit jaar de oudste drie landstormpllchtigen
met onbepaald (klein) verlof te zenden.
Schoenen.
Het burean voor mededeelingen inzake de
voedselvoorziening meldt
Het schijnt niet overbodig, er op te wijzen,
dat het verbod van aflevering van schoenen
aanstonds in werking is getreden* en dat het
alle schoenwerk omvat. Eerst wanneer er bons
zijn verstrekt, mag de aflevering weer beginnen.
Deze bons zullen worden uitgegeven door het
Rijkskantoor voor Huiden en Leder en over
het geheele land geldig zijn. Met de uitreiking
Bij bevallingen kunnen hieronder vermelde
artikelen worden aangevraagd
Va Liter Petroleum (voor liehtlooze gezinnen.)
Va pond zachte Zeep.
1 pond Vleesch.
10 Eieren.
Aanvullingsbroodkaart 800 gram (gedurende
6 maanden.)
Va Liter Melk per dag.
Kindermeel, 2 ons per week tot Va Jaar>
2Va ons per week van Va1 jaar.
Aanvullings-wittebroodkaart 400 gram.
Va pond Suiker per week.
Het 11-jarige meisje Jongejan,
wonende Geervlietsche straat, werd gisteren
door een sleeperswagen overreden. De wagen
ging haar over de borst. Ze werd opgenomen,
naar huis vervoerd en daar onder behande
ling van een dokter gesteld.
Gisteren is uit een pakhuis aan
dc Ennnastraat l1/a H,L. aardappelen ont
vreemd. In verband hiermede is de broer
van den koopman, te wiens nadeele zulks is
geschied, aangehouden. Hij bekende den dief
stal te hebben gepleegd, de aardappelen, te
hebben verkocht en de opbrengst op de rodel
baan verteerd te hebben.
j 24—30 7.15
I
