Bulgai
Turkije.
irije.
Binnenland.
Stads- en (Gewestelijk Nieuws.
Crisismaatregelen.
tillerie beschoot hevig de wegen en het achter-
terrein. Plotseling begon de vijand rookgra-
naten af te schieten, blijkbaar om den terug
tocht te verbergen uit Gesnes, dat hij ont
ruimd heeft. Overdag beschoot hij deze plaats.
Later trokken Amerikaansche patrouilles Ges
nes binnen en rukten over eenigen afstand
voorbij de stelling. Tegen den middag werd
een groote brand waargenomen inRomagne.
De Duitschers trachtten wederom hun plaats
in de lucht te herwinnen. Een vijandelijk es
kader wist boven de Amerikaansche linies te
komen, doch niet voor langen tijd. Bijna on
middellijk aangevallen, week het naar het
Duitsche gebied terug. Het Amerikaansche af-
weervuur schoot een Duitsch vliegtuig bran
dende neer.
De vliegers hebben den indruk gekregen, dat
de Duitschers voornemens zijn, binnenkort te
rug te trekken naar een voorbereidde stelling.
De rapporten der Duitsche afdeelingen voor de
Amerikaansche linies duiden aan, dat de in
fanterie een bijkomstige rol speelt op deze
punten, en de vijand zich in hoofdzaak verlaat
op machinegeweren.
Uit Cionstantinopel
Radpslawot heeft alle in Constantinopei ver
toevende Muzelmansche afgevaardigden van het
PüJlgaarsche So bran je aangezegd, terstond (naar
Sofia te vertrekken. 1 f
Een telegram d.d. gister uit Parijs meldt
Generaal Franchet d'Esperey meldt dat de
voorwaarden van den wapenstilstand met Bul
garije op bevredigende wijze ten uitvoer wor
den gebracht. Het Bulgaarsche leger keert naar
Bulgarije terug. Men gelooft niet dat er ern
stige Duitsche tegenstand in Bulgarije zal wor
den geboden.
Uit Sofia wordt gemeld
In het gebouw van het Sobranje is een ver
gadering gehouden, waaraan vertegenwoordi
gers van alle politieke partijen deelnamen. De
regeering was er vertegenwoordigd door "Mali
nof, voorzitter van den ministerraad luite
nant-generaal Sawof, minister van oorlog en
Liaptsjef, minister van Financiën. Na die ver
gadering, heeft de koning den pressdent van
den ministorraad en een vertegenwoordiger
van elke groep in het parlement in gehoor
ontvangen.
De Bulgaarsche pers en politieke kringen
beschouwen de eenstemmige aanneming door
het Sobranje van het door Malinof gedane
voorloopige voorstel als een onmiskenbaar blijk
van een nationale vertegenwoordiging om de
regeering, die allen steun zal hebben, noodig
om het vredeswerk tot een goed eind te brengen.
Een telegram uit Weenen dd. 2 dezer' meldt:
De geallieerden trachten in geforceerde mar-
schen zoio spoedig' mogelijk het Oud-Servisch ge
bied te bereiken. Men' verwacht hier, dat zij
spoedig op' 0ostenrijksch-II ongaarsche troepen zul
len stuiten.
Over de gebeurtenissen in Bulgarije zijn hier
geen betrouwbare berichten te krijgen, maar het
schijnt, dat het ontbindingsproces in het Bulgaar
sche leger voortgaat en dat de O H. troepen niet
op veel steun van de Bulgaren kunnen rekenen.
Van het Alhaneesche front komen geen berich-
ten lovieir gevechten; daaruit leidt meu hier af
aat veel Italiaansche troepen aan dat front ont
trokken waren om in Macedonië mee te helpen.
Om de verbinding met Turirije over den Donau in
stand te houden, zijn reeds maatregelen getrof-
ien- 1 i
Die koning.
De „Temps" verneemt, volgens een bericht uit
Genève, dat een politieke stapi waarbij de dy
nastie betrokken is, te (Sofia, op1 til is. De toe
stand van den Koning is bedreigd, ofschoon hij
het onganblik met een politieke zwenking naar
het kamp van de liberalen doende is en een
dienovereenkomstig program uitwerkt.
De „Daily News" verneemt uit Zurich:
I urkije heeft Diuitschland in kennis gesteld met
zijn besluit om een vrede aan de geallieerden
aan te bieden.
Duitsehland verzekerde in zijn antwoord Tur
kije van zijn voornemen om Bulgarije militair
te bezetten.
De „Daily Telegraph" verneemt uit Milaan d.d.
1 October: f
De grootvizier heeft belangrijke besprekingen
te Sofia gevoerd en is daarbij tot belangwekken
de beslissingen gekomen, alvorens naar Constanti-
nopel te voltrekken.
OP DEN BALKAN.
Oostenrijksch liegerbericht
In Albanië trekken wij, door' de gebeurtenissen
aan het 1 - ulgaarsche frjont daartoe gedwongen on
ze divisies terug. Berat kwam hierdoor zonder
strijd in handen van den vijand.
PALESTINA.
Van Engelsche zijde meldt men nader:
'roepen^.van de Australische bereden divisie
zijn in den nacht van 29 op 30 Sept. Damascus
Njnnnengerukt. Den volgenden -ochtend te zes uur
werd de stad bezet door de Engelsche troepen
en door een gedeelte van het Arabische 1 ego'r
van koning Hussein.
Er werden meer dan ?000 krijgsgevangenen
gemaakt. Na de -overgave werden alle troepen
dm- geallieerden, met uitzondering van de moe
dige wachten,, uit de stad teruggetrokken en de
plaatselijke autoriteiten blijven aansprakelijk vóór
hel bestuur
Gister meldde Reuter nog:
Bereden Australische troepen, die in de buurt
van Kerij;et-i-Asa.fir opereeren, 17 mijl ten N.O.
van Damascus, heebben een vijandelijke kolonne
aangevallen en gevangen genomen. Ze maakten
1500 gevangenen en vermeesterden twéé kanon-
ren, benevens 40 machinegeweren. Het vijande
lijk vliegkamp, en spoorweg-emplacement bij Ray
Ak zijn uit de lucht zwaar gebombardeerd.
D UITSCIIL AND.
De politiake toestand.
Volgens een besluit van het Senioren-con
vent zal de Rijksdag reeds Zaterdag 5 October
om 1 uur in volledige zitting bijeenkomen.
De „Berliner Zeitung am Mittag" meldt,
dat de nieuwe rijkskanselier Zaterdag dade
lijk in den Rijksdag zal optreden en zijn pro
gram ontvouwen. Uit dit betoog zal zich een
gedachtenwisseling ontspinnen, waarin de groe
pen hun houding zullen afbakenen tegenover
den toestand, door de kanselierswisseling inge
treden, en het program van den nieuw
opgetredene.
De Rijksdag zal waarschijnlijk twee of drie
zittingen houden.
De „Vorwarts" schrijft over den toestand o.m.
Twee feiten staan thans vastde nienwe re
geering zal tot taak hebben vrede te sluiten
en de sociaal-democratie zal daarvan deel uit
maken. De omstandigheden eischen geen woor
den, maar daden. De moeilijkste actie, welke
een partij ooit heeft ondernomen, is begonnen.
Thans is het ons aller plicht ze ten krachtig
ste te steunen".
De „Germania" schrijftIn centrumkringen
wordt gewezen op de geslaagde bemoeiingen
van prins Max van Baden ten opzicht van een
betere behandeling der krijgsgevangenen. Dit
heeft hem een goeden naam tot zelfs in het
kamp onzer vijanden verschaft. In het bi
zonder geldt dit voor Frankrijk en de Veree-
nigde Staten.
Wellicht kan men nog een stap verder gaan.
Het menschlievend streven van den prins heeft
zich reeds over een lang tijdperk van den oor
log uitgestrekt. Zijn arbeid heeft hem dien
tengevolge het verkrijgen van persoonlijke be
trekkingen mogelijk gemaakt, die op zijn minst
de waarde hebben, dat men in het buitenland
den prins als hoofd der nieuwe regeering van
een goede zijde kent.
De „Kölnische Volkszeitung" schrijft over
de aanstaande benoeming van prins Max van
Baden tot rijkskanselier
Zijn voornaamste taak is aan het Duitsche
volk en de wereld den vrede te brengen.
Daar het geen vrede tot eiken prijs betreft,
is de oplossing van dit probleemde organi
satie van de verdediging der natie, wanneer
er geen behoorlijke en eervolle vrede te krij
gen is. Het feit dat de vrijzinnigen en socia
listen het gemakkelijk en spoedig met prins
Max eens zijn geworden, zal ook het buiten
land er op wijzen dat hij ongetwijfeld een prins
moet zijn, die parlementair wil regeeren. Wan
neer onze vijanden een democratische vrede 1
willen sluiten, dan heeft het Duitsche volk
hun thans de mannen gegeven, die zulk een
vrede willen.
OOSTENHIJK-HONGARIJE.
In Weenen gelooft men, dat het Ooslenrijksche
kabinet spoedig zal aftreden.
Het Huis van Afgevaardigden is gister met de
beraadslaging over1 de rede van den eersten mi-
nister Hussarek en -over de interpellaties nopens
het vredesvraagstuk begonnen.
Die Zuid-Slaven, Tsjechen en Al-Polen verlan
gen in een gemeenschappelijke interpell'ati van
de regeering een uiteenzetting Over dén stand
van het vredesvraagstuk en 'met nam© nopens het
zelfbeschikkingsrecht der volken. 1
De Duitsche sociaal-democraten verlangen het
sluiten van vrede op de volgende grondslagten
Oprichting van een volkerenbond, voorkoming van
een ekonomischen oorlog, geen inlijvingen of oor
logsschattingen, herstel van Servië, Montenegro
en België, een nieuwe regeling van de aange
legenheden in het Oosten op den grondslag van
het zelfbeschikkingsrecht, (Oplossing van 'het Pool-
sohe vraagstuk door een Poolsche constituante, op
lossing der territoriale geschillen in het Zuidten
Op den grondslag van het zelfbeschikkingsrecht
vart 't Italiaansche len Zuid-SlavisChe volk, hervor
ming van de betrekkingen der Ö.-II. volken tot
het rijk bip den grondslag van vrijheid en auto
nomie van alle volken.
De Oekrainers stellen voor, dat voortaan op
vrede gerichte stappen van het ministerie van
buitenlandsche zaken eerst worden ondernomen
na raadpleging van den Djjksraad of van, de
delegaties. I 1 1
Verdter protesteeren de Oekrainers tegn dó uit-
leviring van Oost-Galicië aan het koninkrijk Po
len
De Polen Daszynski, Glombinski en Tertit ver
langen uit naam van het Poolsche volk herstel
van een onafhankelijk,, uit allte Poolsche en voor
namelijk door een Poolsche bevolking bewoon-,
de gebieden bestaande Poolschen staat met e©n
eigen zeekust, alsmede deelneming van v&rtgèn-
woiordigers van het Poolsche volk aan het vredes
congres, dat het Poolsche vraagstuk zal hebben
op te lossen.
De Weensche afgevaardigde Offner heeft voor
gesteld, dat de minister van buitenlandsche za
ken met vertegenwoordigers uit het Oostenrijk
sche en het Hongaarsche Huis van Afgevaardigden
de >v r e s vo,o r w a a r d e n, met name de
14 punten v a n W i 1s o n, aan ©en nauwgezette
overweging zal onderwerpen, vooral met het oog
op hun uitvoerbaarheid.
SPANJE.
Koning Alfonso lijdt ,aan griep en aan een plaat
selijk begrensde ontsteking van het strothoofd.
De dagtemperatuur bedraagt 881/2, 'n nachts .39.
ALLERLEI NIEUWS.
De „Rjedehspost" verneemt tegenover die bla
den, welke berichtten, dat het antwoord van
den Paus op die nota van Burian Je Wenen was
aangekomen, dat daarvan niets bekènd is.
Bij een botsing Imet een vrachtboot is een
Britsche torpedo-kanonneerboot 30 September ge
zonken. 'Eén officier en 52 man zijn omgekomen.
Geen troepen naar het Zuiden.
Ter beurze te Amsterdam liep heden het
gerucht, dat onze militaire macht in de Zui
delijke provinciën versterkt zou worden met
het oog op de gebeurtenissen op het Westelijk
front. Op onze navraag daaromtrent ter be
voegde plaat«e ontvingen we de verzekering,
dat het gerucht verzonnen is. Geen enkele
maatregel van dien aard is genomen.
i Met groote meerderheid van stemmen weid
het voorstiel van het Algemeen Hoofdbestuur
aangenomen., waarbij werd bepaald, dat de ai"
beiders der eerste loonklasse een crisisto^sPe
i per week van drie gidden vijftig cent, de ar
beiders der tweede *»onklasse een crisis!©13'
slag per week van twee gulden en de leerlin
gen een crisistpeslag v,an een gulden met in*
j gang van 7 October 1918 zullen ontvangen.
Klecdingrantsoeneeriug.
19 October a.s. zullen, bij Ministerieel© be
schikking, de confectiemagazijnen voor eenige we
ken gesloten moeten worden. Nadien zal ook
een rantsoeneeringsstelsel voor Kleeding in wal
king treden.
Het zecprantsoen,
Naar men verneemt, zal van af 8 Oct>
ber a.s. ook voor kinderen beneden het juaïi
j het gewone rantsoen zeep n.l. 2' ons p©r
maand worden gedistribueerd.
Prov. Electrisch bedrijf in Noord-Holland.
Tot secretaris van het provinciaal electrisch
bedrijf in Noord-Holland is benoemd mr. dr.
H. W. baron van Lynden, gemeente-secretaris
van Zutphen.
Bioscoopcommissie.
Naar het Corr.-Bureau meent te weten zal
mr. R. L. Ledeboer, advocaat-generaal bij den
Hoogen Raad der Nederlanden, het voorzitter
schap op zich nemen van de door den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken eerlang in te
stellen bioscoopcommissie.
Chocoladereepen.
Het schijnt nog herhaaldelijk voor te komen
dat winkeliers, tegen de regeling in, gevulde
in plaats van ongevulde chocoladereepen aan
het publiek leveren tegen afgifte van een bon.
Zij trachten zich aldus een voorraad ongevulde
reepen, vermoedelijk voor den clandestienen
handel, (e verschaffen. Daarbij stellen zij zich
bloot aan intrekking der vergunning, die zij
van de N. O. T. hebben gekregen om choco
lade te verkoopen, zoodat aan hen dan ook
geen chocoladereepen meer zouden mogen ge
leverd worden.
De clectriciteitsvoorziening.
Naar de Tel. van welingelichte zijde ver
neemt, zal zeer binnenkort worden ingesteld
een commissie van advies voor de electrici-
teitsvoorziening. Deze commissie zal den Mi
nister van Landbouw hebben voor te lichten
welke lichtlooze gezinnen of gemeenten het
meest in aanmerking komen voor het ontvan
gen van vrijgekomen materialen.
De ongunstige aardappeloogst.
De minister van Landbouw heeft onderstaand
schrijven gezonden aan den hoofdintendant van
het leger: i
Ik heb de, eer u medte te doelen, dat de voor
uitzichten v>0|or den komenden aardappeloogst,
belangrijk minder gunstig luiden dan het Vorige
„jaar.
Waar de voeding van de Nedeiriandsche be
volking in verband met de steeds groote r w or
dende schaarschte aan andere levensmiddelen,
in do naaste toekomst steeds maar op aardap-
pelen zal zijn aangewezen, baart de toekomst
111'j groote zoilg en meen ik, dat niets onbeproefd
dient te worden gelaten, |om het aard appelen-
vei bmik zooveel mogelijk te bezuinigen.
Ik vind hierin dan ook aanleiding u drin^
gend te verzoeken, te willen nagaan, of al
thans ViOiorloopig het rantsoen voor de militai
ren, hetwelk ?i/2 K.G. per week bedraagt, der
halve bijna het dubbele van het rantsoen voor
de burgelijke bevolking niet zoude kunnen wor
den teruggebracht tit 5 K.G. per week.
Schriftelijke vragen.
De heer Treub heeft tot den minister van
buitenlandsche zaken eenige vragen gericht met
de strekking: in de eerste plaats! om te weten,
of de gezantschapspost te Washington spoedig
zal worden bezet en voorts of het juist is; dat
Amerika onlangs aan Nederland het aanbod deed
om levensmiddelen enz., waaraan ons land ur
gente behoefte heeft, beschikbaar te stellen, én
of de regeering achter die zaak, indien dit aan
bod werkelijk gedaan is, spoed zal zetten. Einde
lijk wenscht mr. Tr'eub te weten, of van Ne-
derlandsche zijde met Duitschland wordt onder
handeld of zal onderhandeld worden ter vermin
dering van de onderzeebootbedreiging voor onze
schepen, die voor ons land noodzakelijke goede
ren halen gaan.
Voorts heeft de heer Van der Voort van Zijp
vragen gericht tot den minister van buitenlandsche
zaken met betrekking tot de beweerde oteproep
voor den Arnerikaanschcn krijgsdienst van Ne-
derlandsohe onderdanen in Amerika, en welke
stappen event, dan bij de regeering der Vereenig-
de Staten zijn gedaan.
Maatregelen tegen diefstal van kaarten en
bons voor Levensmiddelen.
De Minister van Landbouw heeft tot de bur
gemeesters de volgende circulaire gericht:
Het is mij gebleken, dat het in den laatsten
tijd zeer dikwijls voorkwam, dat kaarten en
bons, waarop levensmiddelen verkrijgbaar zijn»
in aanzienlijk© hoeveelheden gestolen of ont
vreemd worden.
In verband hiermede breng ik het volgende
onder uw aandacht.
Bij het steeds schaarscher w,orden der voor
raden en bij het afnemen der productie van
de mieest beiangrijke levensmiddelen, w,as het
noodig de rantsoenen belangrijk in te krim
pen. In overeenstemming hiermede steög de
waarde, die aan bovengenoemde bons toegekend
moet worden, en onder de huidige omstandig
heden heeft deze waarde een aanzienlijke hoog
te bereikt, zqodat de verleiding om te trachten
door diefstal of door anderte afkeurenswaardige
middelen het bezit van deze bons te verkrijgen,
groot is. f 1 1 i 1 r 1 1
In verband hierinede is het noodzakelijk, "dat
in uw gemeente bij het afgeven en bij1 het be
waren v a n deze kaarten en bons de groots te
voorzichtigheid in acht wordt gtenomen, die men
vroegter slechts bij de handeling van geldswaar
dige papieren noodig achtte.
Het is daarom ten strengste verboden deze
kaarten, onverzorgd in niet afgesloten kasten of
andere bewaarplaatsen op te bergen.
Verder is het wenschelijk, dat slechts een pf
enkele verantwpordelijke ambtenaren met bet
uitgeven van deze kaarten belast worden, ter
wijl het personeel, dat yoor de verdere ver-
aeeling der kaarten onder het publiek zorg moet
diagen, aan deze ambtenaren nauwkeurig het
door hen ontvangen aantal kaarten moet ver
antwoorden.
Om verder diefstal van kaarten door inbraak
te voorkomen wordt door mij bepaald, dat het
verheden is, deze kaarten te bewaren in p©r-
ceelen waarin gedurende den nacht of een ge
deelte van den da,g niemand aanwezig is. Ik
verzoek u maatregelen te willen nemen, pen,
indien dit in uw gemeente vroeger wel het
geval was, aan dezen toestand ten spoedigste
een einde te maken. Dit kan geschieden door
één uwer ambtenaren te verplichten in het be
trokken perceel' te -wonen, of wel door deze
voorraden naar het woonhuis van een betrouw
baar persoon over te brengen.
len slotte moet ik er u op wjjzen, dat de
gro-ctste voorzichtigheid vooral bij de behande
ling der Rijkskaarten noodig is; in het bijzon
der geldt dit voor d© brood- en vet- (boter,
mélange- of margarine) kaarten, daar hun waar
de groot is, terwijl het bij diefstal van een be
langrijk aantal dezer1 kaarten gemakkelijk is
deze in een andere gemeente van 'de hand t'é
doeri
Crisis-bijslagen.
Woensdag Vergaderden te Amsterdam de Bpek-
drukkerijbondien, ter behandeling van een nieuwe
aanvulling der collectieve arbeidsovereenkomst
1917—1919, ten einde tegemoet tte komen aan de
notoden Van do arbeiders in d» typografie in
dezen tijd.
Het Crediat aan de Geassocieerden.
Naar wij vernemen worden thans .onderhan
delingen gevoerd over het guldens-crediet, dat
de geassocieerden hier wenschen te plaatsen.
De bedoeling is, dit met een groep bankiers
af te sluiten, tot een bedrag van f 150 millioen.
De geassocieerden zijn er op gesteld, dat de
verschillenae onderhandelingen te Londen wor
den gevoerd,, doch onzerzijds wordt daartegen
bezwaar ingebracht.
\V ij kunnen uaaraan toevoegen, dat vooral do
1 Amerikaansche legatie haar bevreemding heeft
te kennen gegeven over het gebrek aan voort
gang in de onderhandelingen. Te meer, daar
het crediet voor een internationale transactie,
ondersteund door de voornaamste Nederland-
sche bankiers, als laag te beschouwen is.
1 I (Tel.)
VI e e s c h. Wij verwijzen naar de advertentie
betreffende den verkoop van vleesch, in ons blad
van heden 1 j -!
Op bon 266 1 ons kaas naar keuze.
Op bon 268 1 reep chocolade, ongevuld, 121/2
cent verpakt, 12 cent onverpakt. 1
Op bon 270 1/2' pond suiker, 28 ot. per pond.
