Westelijk Front.
Uit de Tweede Kamer.
sli.'sinw over oni'D-; on Yi'ele, I te waarborg voor
het viJioi'hluion van hot nieuwe stelsel berust
echter niet alleen op -lewettelijke waarborgen,
maai ook op den wol overwogen, vastbeiRadm
wil van liet Duitsche volk, dat in zijn groote
meerderheid achter- deze hervormingen staat, en
de krachtige uitvoering daarvan verlangt.
De vraag van den President, waar'mede hij en
de togen Duitschland verbonden regeering heb
ben te maken, kan daarmede duidelijk en on
dubbelzinnig beantwoord worden, dat het vFp-
des- en w a pensti 1 stands.aanbad door1 een© regee
ring, die vrij is van elke willekeur en van ion-
verantwoordelijken invloed, wordt gesteund door
de toestemming' van 'de overweldigend'© meerder
heid van hel Duitsche volk. SOLF.
(Dit telegram is gister-namiddag niet 2' uur
vertraging te Schiedam aangekomen). I
DE GEVECHTEN IN BELGIë.
HEVIGE STRIJD VLAK BIJ DE
NEDERLANDSCHE GRENS.
DE STRIJD IN FRANKRIJK.
Een telegram d.d. gisteren uit Londen
meldt
De Duitschers zetten hun terugtocht van
de Nedei'landsche grens tot bezuiden Valencien
nes nog voort. In België zijn ze goed op weg
naar Eecloo en Gent, door de geallieerden
dicht achtervolgd. Van de Lys (Leie) is het
Britsche tweede leger, na Kortrijk te hebben
gezuiverd, over vier mijl langs de spoorlijn
naar Brussel opgedrongen. Het staat dicht
aan de Schelde, waar de vijand wellicht zal
beproeven den opmarsch tot staan te brengen.
Oostelijk van Hijssel nadert het Britsche
vijfde leger Doornik, de meest oostelijke
stad van de groep fabriekssteden, waarvan
Hijssel het Centrum is. Op den rechtervleugel
heeft het vijfde leger Denain vermeesterd
en is thans in de nabijheid van V a 1 e n c i e n-
n e s. Ten zuiden van deze stad had de vijand
zich gedurendeen week op de linie dee Selle
gehandhaafd. Gisterochtend deden onze troe
pen een aanval op deze linie van Denain tot
Le Gateau. De aanval slaagde en bracht 2000
gevangenen op.
Zuidelijk van Le Cateau werd de boven-
Selle vermeesterd door het vierde Britsche
leger, gesteund door twee Amerikaansche di
visies, met Fransche troepen aan haar rech
terzijde. Iiier is gedurende de laatste vier da
gen een vooruitgang van vijf tot acht mijlen
gemaakt, tot het "Sambre-Oise Kanaal, en zijn
door de Britsche troepen alleen meer dan 5000
man gevangen genomen.
Het tweede Britsche leger in België heeft
sinds 14 October 6200 gevangenen gemaakt
en 69 kanonnen vermeesterd.
Reuter verneemt nader het tweede Britsche
leger staat nu ongeveer halverwege tusschen
Leie en Schelde. We staan nu op een paar mijl
van St. Amand en naderen het bosch van
Raismes, dat de vijand waarschijnlijk zal trach
ten te verdedigen.
in België houdt de vijand zich zoo lang als
het duurt staande achterliet afwateringskanaal
van de Nederlandsche grens af naar de Leie
bij Peteghem. De Franschen vermeesterden
het Bruggehoofd aan den overkant van de Leie
bij Grammene. Het is voorbarig te zeggen, dat
het lot van Gent bezegeld is.
Bezuiden de Schelde hebben wij onze linie
tusschen Denain en le Gateau verstevigd en
scheiden ons drie tot vier mijl van de spoor
lijn Denain-Hirson.
Hutin schrijft in de „Eclio de Paris" Door
nik is van het Noordwesten en het Zuiden
door de Engelschen omklemd. De val van deze
stad, het knooppunt van zeer gewichtige ver
bindingswegen, kan worden beschouwd als een
gebeurtenis van grootc beteekenis. Het zal den
vijand dan zeer moeilijk worden zich tusschen
Maubeuge en Bergen te handhaven.
•Men seinde .ons gister-avond uit S'luis:
Er wondt op het ©ogenblik aan de grims van
Zeeuwscih-Vlaanderen ernstig gevochten. Niet dat
dit gevechten van gitoote legers zijn, maar toch
zijn het wel achtei'hoiedegevechtien. op groot©
schaal. De Duitschers hebben zich hij: Eiede ach
ter het afwateringskanaal1 van de Leie gom©siteld
en dekken hier ons inziens den aftocht van de
v dgens /iiitsCbe lopgave acht tot tienduizend man,
die hoven, Eecloo en Gent zich niet willen la
ten dringen in de zak in onze girtens, welke zak
men duidelijk;!' pp do kaart vooF zich ziet als
l'men een lijn teekt van Sint Laurens naar Sas
van Gent. De opmarsch der geallieerden is zeer
voorzichtig, waarschijnlijk omdat de DuitschqFs
bij 'hét terugtrekken, vastberaden van zich afslaan.
Marinesoldaten dekken in hoofdzaak den terug
tocht als daar zijn marine feld-abteilung, marine-
mitrailleür-abteilüng enz. D|e Duitschers hebben
achter het afwateringskanaal1 van Led© tpt Sint
Laurens en veidciDp éveneens verschillende batte*
rijen opgesteld. Op korte afstanden daartusschein
staan massa's machinegeweren.
Zondag zijn de ernstig© gevechten tegen den
avond toegenomen, veel' geallieerden zoowel als
Duitschers zijn $1' gevallen. Toen ik vanmiddag
vlak langs de grens- van Eed© naar Sint Laurens
ging, floten et herhaaldelijk kogels over de grens:
die siorns tegen de huizen plat sloegen. De batte
rijen knallen dichtbij met heftige slagen en liet
gierend geluid dei' granaten alsmede de .ontplof
fingen. zijn duidelijk te volgen. 1 lerhaaldèlijik
klinkt het klappend gépaf der veie machinege
weien. ZiO.odra nu de geallieerden voldoende Veld
geschut hnblien opgevoerd, zullen zij zekér niet
nalaten de Duitsche kan mum te beantwoorden
met het gevolg, dat er wel meer iciveF onze
grens zullen verdwalen, te eerder .omdat de vij
anden tot op een half uur van elkaar genaderd
zijn. r
De r$ allieerden, die bij onze grens tegenover
de Duitseheifè staan, zijn Belgen en Fngelachen.
Hun vliegers waren vandaag herhaaldelijk in de
lucht om den stand van het DuitsChe gfeSdhut
te bepalen.
liet moreel van de Duitsche achterhoed© is
bewonderenswaardig, oneindig veel be-tietr dan van
het leger dat vaoF hen terugtrekt. Zij. zijn vast
besloten te blijven vechten tot gebrek aan am
munitie een eind aan hun schieten maakt, ills
de achterhoede heeft kunnen bewerken, dat "het
leger van achtduizend man veilig ontkomt, is ze
besloten, in haar geheel over de grens' té komen
.om geïnterneerd te worden. T.ot zoolang, hebben
echter de Duitsche generaals bet beter! geacht,
den stroom op den draad te laten, voolr zoover
die nog ongerept is en dat is va.n Eede oost
waarts. i
Veel vluchtelingen uit België komen jnet pak'
en zak over de grens, daartoe door de Duit
schers in de gelegenheid gesteld.
Uit Aardenburg seinde m©n .ons gisteravond:
.De strijd is than's bij .onze grens heftig ont
brand. De Duitschers hebben zich acihter het Leo-
poldskanaal verschanst en schijnen daar het tan-
Hein vast te willen houden om vandaar eenj
bedreiging le vormen tegen den linkervleugel der
geallieerden. Reeds etergistér waren patrouille^
der geallieerden doorgedrongen tot hij Maldoghem
en gisteren kwam daar Duitsch geschut, waar
schijnlijk nigt 'meer dan één, op zijn hoogét twee
batterijen van vief stukken in actie. De gealli
eerden beschikken daai' ter plaatse nog' niet over
artillerie Heel den nacht door donderde liet Duit
sche geschut, maar vanochtend bedaarde het.
Men ki'eeig den indruk', dat de Duitschers voor
nemens waren den strijd daar' op te géven,
doch vanmiddag scheen er een .tegenorder te zijn
gieigiev-en. Er werden zelfs nieuwe telefoonlijnen
aangelegd. Om ongeveer twee uur ontbrandde)
de strijd (ofipnieuw. Nu kwam ook aan de zijde
der geallieerden, artillerie in bet vuur. Om half
drie werden de eerste geweerschoten gewisseld]
en begonnen ook de machinegeweren te sprekén.
liet geschut werkte van béide zijden onafgebro
ken. Naar het geluid van het geweervuur te
loofdeelen, drong een tirailleurlinie der géallieeUH
den westelijk en zuidelijk van Matdeghem op.
Tal van machinegeweer- en geweerkogels vie
len o.p Nederlandsc'h gebied. De Nedetriandsteh©
grensposten waren Verplicht zich gédekt op te
stellen. 1
Om ongteveer vijf uur vlogen ook granaten
pver Nederlandsch gtebjfed. Met het oog .op hét
sluitingsuur van het telegraafkantoor! was het
me niet mogelijk na te gaan, waar deze projec
tielen zijn neergekolmen, maar ook' de Nlederi
landsche autoriteiten, die zich bij' het gevechts
terrein bevonden, waren van meening, dat deze
granaten wei degelijk op ,ons gebied neersloegen.
Een Duitsche gewande is1 te Eede d|e grens over
gekomen. 1
Van Nederlandsche zijde zijn allo maatregelen
genomen met het oog op een mogelijke inter-
neeiring van Duitsch© troepen. Algemeen loopt
hier het gerucht, dat een heel© divisie D'uit's'chofs
tegen onze grens is gedrongen en sljeohts de
keus heeft tusschen gevangenneming en inter-
neering, maar gezien liet verloop van den strijd
aan de grens schijnt me dit zeef onwaarSchij'n-
«jk. i
Op het ©.ogenblik dat ik' dit schrijf duurt de
artilleriestrijd aan'de grens nog voort. Sint Lau-
Fens op Belgisch gebied as door de burgerbé-
volking ontruimd. Velen zijn.vaumiddag al' over
de grens 'gekomen. i j
U,it Aardenburg vernamen we gister-avond
Die geallieerden slaagden er vanmiddag zes)
uur in, over' het Leopold-kanaal, drie kilome
ter ten W. van Slioobrugg© te komen, maar
Worden binnen een nuf weer op d'en anderen
oever teruggewidrpen. I
Vijf Duitschefs! werden bij F©de geïnterneerd.
In (deze gemeente kwamen twee Engelse he gra
naten neef, een bungei", een hier vertoevend Belg',
werd zwaar aan het hoofd gé wond, Ef is geen
stoffelijke schade. (N. 11. Ct.)
1 Antwefpe.n.
Op tegenbevel' is de polder van Cal!©© niet
Onder water gezet. De Duitschers beweren ech
ter, dat Antwerpen wel' verdedigd zal worden.
D© Fransche staf meldde gister-avond dat de
Franschen tusschen Oiise en Serfe verder vi-oofcr-
uit zijn gegaan. Me s b r e c o u r t-R icheoourt
hebben zij bezet.
De Amerikanen zijn een weinig ten N. vai
I Verdun vooruit gekomen.
De Engelschen melden, dat zij Zondag ten N.
van Le Cateau meer dan 3030 gevangenen hébben
gemaakt
Vpilgens het Britsch avondo'ommuniqaé staan
de Engelschen (otp12 mijl afstand van Valenciennes.
Zij hebben de linie la SentinelleSt. Amand—
RongyFaintignies bereikt.
De Duitsche staf meldde gisteravond:
l);e vijand heeft zich op de gevechtsfronten tot
gedeeltelijke aanvallen beperkt, die de Duitschers
afweerden.
Onze tegenaanval tegen de dpior den vijand
bezette 'hoogten op den Oostelijken oever van de
Aisne aan weerskanten van Vouziers schiet goed
op
OÜSTENRIJK-HONGARIJE.
Een telegram uit Weenen meldt:
In een manifest aan Hongarije zal dit land
aan Oostenrijk verbonden door een persoon
lijke unie tot een zelfstandigen, onafhankelij
ke© staat worden verklaard onder de regeering
van koning Karei. Hongarije zal een eigen le
ger en eigen diplomaten hebben. Graaf Julius
Andrassy zal Hongaarscli minister van Bui-
tenlandsche Zaken worden.
De „Voss. Ztg." vreest dat de ernstige toe
stand in Oostenrijk thans een rampspoedig hoogte
punt zal' befeiken en dat de innerlijke uiteenval-
ling fot ppgeregeldheden zal leiden, wier gevol
gen in het geheel' niet te overzien zijn. Of Wil
son hiermede wei rekening gehouden heeft, vfaagt
het blad, en of hij en zijn b;ondgenooten wel he
seffen, dat de brand, die in het hujsl van Duitseh-
lands nabuur doior hun gelegd wordt, ook op
hun eigen huis kan overslaan. c
OP DEN BALKAN.
De Franschen hebben den Donau in de richting
van Widdin bereikt
Sefvisch stafbericht:
Den 19n October is de Fransche cavalerie met
een afdeeling .Servische infanterie Zayetsjaf bint
nengetiokken. Mee maar het westen vermeester
den wij Bioiyevatz. In het dal van de westelijke
Mpfawa drionjgen onze troepen Trestenik binnen.
Oiostenrijksch stafbericht
Aan beide zijden van de Zuidelijke Mofawa
zijn gedeeltelijke aanvallen der Sieirvi.ërs afge-i
woerd.
In het gebergte bewesten Tsajekar vefsterk's
ten de Serviërs hun druk. i.- I j
POLEN.
Naar gemeld wordt, zal het Duitsche civiel
bestuur in Polen geheel worden teruggeroepen
terwijl de militaire bezetting gehandhaafd
blijft.
De leiders der Polenclub in den Reichsdag,
Teyda, Kersanty, Grentezynoki, begeven zich
volgens de „Lokal Anzeiger" naar Warschau
op uitnoodiging van den Regentsehapsraad.
ALLERLEI NIEUWS.
Te Sofia hebben straatgevechten met
Bolsjewiki plaats gehad, waarbij 3000 dooden
zijn gevallen.
De Engielsohe dagbladen beschouwen den Duit-
scbem terugtocht van de Belgische kust als bet
afsluiten van een der meest belangrijke peri,oj(
des uit den •oorlog. [li
Het gevaar yotoi' het Enigelsche Kanaal is»
afgewend en het duikboot-gevaar is aanmerke
lijk verminderd, téFwijl de Duitsche droom van
een Duitsch Vlaanderen ruw verstoord is.
iDe „Daily Telegraph" is van meening, dat
de huidige vlucht der - Duitsch© hpirden, die
zich reeds meester van Europa waanden, van
nog gMooter beteekenis is dan de terugtocht,
van Napoleon in 1812.
Het is jveel' meer dan een ontwrichting; van
het groote legen", bet is het ineenstorten van
een systeem, d;at het mensehdom bedreigde.
Het blad (merkt op, dat de ;ontruiming' van
Hijssel niet gepaard, ging met de gebruikelijke
moedwillige vernieling, hetgeen aantoont, dat
de legerleiding vrees begint to gevoelen vonfj
de minder aangename gevolgen van zulke
daden, maar, terwijl de Duitschers! over vrede
praten, worden troepen ontmjoedigde slaven yopr
de terugtrekkende ,D|uitschenis uitgedreven.
De „Daily Mail", het buitenmaken dook de
Belgen van een scheepskanon, waarmede D;uin-
kerken beschoten werd, besprekende, z«gt|
DiDeze beschietingen op verren afstand istaau in
geen verband mot de militaire operaties en het
is een der wieedo practijken, welke Duitsdhj
land in den ppirlog aangewend heeft en waar-
V|0|Of wij represailles op1 Duitsch© steden be
hoorden te (nemen. i
De „Daily News" zegt: Het huidige gevaar
vi0|0ir D|uitschland is', dat indien het toestaat,
dat Wilsion in z'n pogen faalt, een wreed er be
middelaar aou kunnen optreden.
Interpellaties Deel II.
Het is alweer een week geleden dat wij het
eerste deel der Interpellaties hebben bespro
ken. Een week geleden. Een heele week. Wat
te zeggen van den verloren tijd, dien wij had
den kunnen besteden met nuttiger arbeid.
Doch uit den treure hebben wij zulks reeds
betoogd.
Wat het lot zal zijn van de motie-Schaper
doet niets ter zake. Immers, afgezien van den
eigenaardigen inhoud der motie, twijfelen wij
aan elk effect, daar de nieuwe regeering toch
ook, zonder motie, al haar best zou doen uit
de chaotische erfenis van Posthuma te redden
wat te redden is.
De heer De Wijckerslooth had alle succes
met zijn interpellatie, welker bespreking slechts
één uur in beslag nam. De gewrongen afslach
tingen wegens inond- en klauwzeer zullen
voorloopig tot het verleden belmoren. Hopen
wij voor goed.
En nuwat te zeggenMoeten wij de
dolheden van Wijnkoop herhalen, de juisthe
den van Dresselhuys, de schctterklanken van
Sannes, de algemeenheden van Schaper, de
hoopvolle woorden van Wijckerslooth
01' wel het sobere doch juiste antwoord van
den Minister
Noen, herhalen wij de woorden van den
rasechten boer, den Chr. Ilist. afgevaardigde
Weitkamp, die heerlijk juist beweerde dat de
zandboer lachend om den achturigen werkdag
meer voor de voedselvoorziening deed dan
heele volksstammen politici en dat de zandboer
God dankte als de zon om 4 uur op en om
8 uur onder gaat. Hij doceerde aan Nederland,
gedrenkt door regen en stroomen van woorden,
hij doceerde dat hij slechts bijdraagt tot de
leniging van den nood die twee halmen kan
doen groeien waar er zonder hem slechts één
zou groeien.
Prosit 1 Hij werd van harte gefeliciteerd.
Jammer dat noch S.D.A.P., nog S.D.P.,
noeli S.P. van boer Weitkamp iets willen en
zullen leeren. Het Nederlandsche volk zal hen
mores moeten leeren.
BINNENLAND.
De Sckeldcmond.
Naar de „Kölnische Volkszeitung" verneemt,
meldt het blad La Feuille te Genève, dat Emlgé1-
land en Frankrijk voor België de Zuidelijke Schel-
de mond ing en ongeveer COO vierk. K.M. ivan Ant
werpen tot aan de zee verlangen. Diaarvopir
zullen aan Nederland zijn Koloniën gewaarborgd
wioiden. Wilson zou dezen eisch goed gekeurd
hebben. i 1
Economische onderhandelingen te Londen.
De door de rogeering benoemde gevolmachtigde
gedelegeerden voor de onderhandelingen, die te
Londen zullen worden gevoerd, ,oim te komen tot
een economische schikking' met de geassocieerd©
tégéeringen, hebben zich gistel-avond mjet del,
hun veiigézellende en toegevoegd© heeften aan
boipnd van het hospitaalschip „Sindoalo;," inge
scheept, waartnee zij vannacht naar Engeland
zijn vertrokken, 1 i I
Geïnterneerd.
De Duitsche zjeeboioit „Magdeléna Fischer" is
gistel' van Antwerpen te Hansweert aangek «non
en geïnterneerd, j
Dc neutraliteit van Nederland.
i Reuter seint uit Londen1
In de „Morning Post" schrijft kolonel Re-
pingtan-: i
Wij zijn er allen over verheugd, dat de wijs
heid van onze samenwerkende diplomatie onsl
in vriendschap heeft gelaten (met Nederland)
niettegenstaande de velé ernstige kwésties, diei
natuurlijkerwijs geb|0Hén werden uit de ruw© fei
ten Maajt" al is dit gelukkig het geval, zal die
Nederiandsche r©geering, die steeds voorzichtig!
is geweest, niet uit het oog verliezen, dat gedu
rende den terugtocht der Duitsche legers ndgj
sommige kiesch© kvvesties kunnen ontstaan. Fr
zouden gevechten kunnen plaats grijpen aan de
Nederiandsche grtens; en het Nederlandsche leger
moet daar krachtig genoeg zijn om onmiddellijk,
die Duitsche troepen te ontwapenen, die zouden
trachten, de igFens over te komen
De poisitie van Maastricht en de spoorwegen,
die daar passCerén eischen scherpe aandacht.
En ten slotte zijn et berichten, dat e!r vele Duit
sche duikbototen in Antweipan zijn, die zouden
kunnen trachten langs de Schelde le ontsnappen.
Het is dus klaarblijkelijk, meer dan ooit in het
belang van de Nederlandsche neutraliteit, dat eir
een zeer scherpe bewaking plaats vind© van den
benedenloop van de Schelde-.
Het crisisdchat in de Tweede Kamer.
Motie Schaper.
De heer Schaper heeft zijn bij het levens
middelendebat ingediende motie als volgt ge-
gewijzigd
De Kamer,
van oordeel dat een grondige verbetering in
de productie, de organisatie en de verdeeling
van de levensmiddelen en onontbeerlijke
gebruiksartikelen gebiedend noodzakelijk is
het beginsel aanvaardende, dat onzeuitvoer-
politiek moet worden beheerscht door de zorg
voor de voorziening in de noodzakelijke levens
behoeften van het eigen volk.
dringt aan op een krachtige bestrijding van
den clandestienen handel en de geheime be
voorrading zoowel door particulieren als door
handelaren
is van oordeel, dat inbeslagneming van clan
destiene voorraden en verdeeling daarvan over
alle ingezetenen een dringende eisch is.
constateerende dat de prijzen van aardappe
len, suiker, groenten, wittebrood, melk en bo
ter zijn verhoogd, protesteert tegen deze en
andere bezuinigingen, die de levensbehoeften
duurder maken, en verlangt integendeel ver
laging der prijzen, zoo noodig met verhooging
van den toeslag uit de schatkist
van oordeel voorts, dat een verhooging van
het broodrantsoen in de tegenwoordige om
standigheden ernstige overweging verdient.
stelt de Regeering verantwoordelijk voor de
gevolgen eener politiek, welke met deze ver
langens onvoldoende rekening houdt.
Stcenkolenaanbod van Amerika.
Naar aanleiding van het kolen-aanbod van
i
I
i
Mr. BOMANS.