Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
ffi
't Geheim «au den dood
D e Oorlog
Gratis Ongevallen varzekerini;
41ste Jaargang.
Zaterdag 2 November 1918.
No. 12282
i 111 eeD hand'
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 89, na kantoortijd no. 148. -
I Abonnementen per 3 maanden ƒ1.50, per week 12
post ƒ2— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
- Postbus39.
cent, franco p.
by
levenslange
geheele
invaliditeit;
bij
verlies van
Advertentie m 15 regels 11.30; elke regel daarboven 25 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden meuedeelingen 50 ct. p. regel,
[isciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alle advertentiën 20 °/o oodogstoeslag.
Incassokosten worden berekend.
I
L W W VQet Qf Qog.
bij verlies
van
een duim;
bij verlies
van een
wijsvinger;
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandscke Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam.
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andereofticieele af-
en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur
De Buitenhavenvvcg zal vanaf Maandag 4
November a.s. tot nadere aankondiging voor
het verkeer met rij- en voertuigen zijn afge
sloten.
in hand niemand is veilig, niemand ooit uit
gezonderd. Ook ons graf zal eenmaal spreken
tot anderen z'n stomme taal.
M. J. J. KAMMERS, t
paslooA
Nooit heeft 'n menschenverstand kunnen
doorschouwen de diepe geheimenis van den
dood, 't geweldige, dat volgens het Bijbelver
haal op dien „dies irifi" volgen zal.
Wanneer de rechtvaardige Rechter z'n ver
delging werpen zal in 't midden van 't heelal
en alles door laaiend vuur zal worden aange
grepen. Dan zal de gruwel der verwoesting
komen en vergelding geschieden aan al de ge
slachten. En de volkeren zullen verlammen
van schrik en van angst verstijven. En de
sterren stralen hun glans niet meer uit en de
zon zal verduisteren in haren opgang en de
maan schijnt niet meer in haar licht.
Dan zal Ezechiels visioen werkelijkheid wor
den. En de beenderen zullen op elkander
klimmen en de geraamten zich bekleeden met
vleesch. En stof en asch zal herworden en
bezieling aannemen en 't wereld-kerkhof her
schapen staan als Josaphats oordeelsdal.
Eenmaal heeft een vermetel genie als Mi-
chaëlangiolo 't aangedurfd te dreigen met dien
ontstellenden oordeelsdag. En de dramatische
kracht van dit geschilderde tragedie is zóó
ontroerend-geweldig, dat 't uitgroeide tot h.et
visioen van 'n wereldsmart, die alleen door de
werkelijkheid van den Dag der Wrake kan
worden overtroffen.
't Pendant van die aangrijpende groep is
elke doodenakker. En een meditatie op het
kerkhof moet even forsch en ontstuimig ingrijpen
in ons gemoed. Want 't geloof ziet door die
graven heen de verrijzenis op den bazuinstoot
en den onafzienbaren stoet van optrekkende
zielen naar 't oordeel Gods.
o
Op Allerzielen valt over het kerkhof de wiek
slag van Gods engelen, 't Is ons op dat kerk
hof goed. Uit dien dood rijst het leven en
op elk graf staat neergeschreven de onbedrie-
gelijke belofte der verrijzenis. Boven dien
akker des doods rijst het kruis, dat heenwijs
naar den hemel. Er is droefheid over de heen
gegane dierbaren, maar die smart is niet som
ber en hitter. De glans der ontsterfelijke hope
glijdt henen over onze biddende lippen. Dat
bezoek slaat niet meer, maar heft op. 't Is
of de eeuwigheid zichtbaar ons tegemoet treedt
en we 'n oogenblik opnieuw leven met hen,
die ons de eeuwigheid zal teruggeven.
Zalige hope 1 Door die hope is Allerzielen
geen wereld-processie van snikkende pelgrims,
die gebogen en gebroken optrekken naar de
laatste rustplaats hunner dierbaren, maar
'n machtig triumflied op den Christus, die den
dood overwon. Allen zijn in rouwe heel die
wereld is in droefenis om die wreede slagen
van den dood doch er is geen opstand maar
lijdzaamheid geen verbittering maar vrede,
geen vloek maar een gebed. Ondanks hun tra
nen berusten ze, want die greep zal ontkneld
worden en de dood moet zijn prooi teruggeven.
Eens is er hervinding en hereeniging.
Zalige hopeWat verzoent ons die hope
met den dood.
Voortschreidend tusschen de graven is 't, of
de ijzige kilte van den dood is weggevlucht.
Die graven zijn ons dierbaar, trekken ons aan.
We voelen de behoefte bevredigd 'n wijle met
onze dooden te hebben verkeerd. En geknakt
gingen we, maar getroost en gesterkt keeren
we terug als Maria eens van Calvarië. Ons
offer lieten we achter en 't blijft een diepe
ziele-wonde maar die dooden leven en wij,
de strijdenden, leven voort met die lijdenden,
vereenigd en hulpe brengend door offer en
gebed.
o
Die graven prediken machtiger dan Savono-
rola in nooit geëvenaarde sprake 't geheim
van den dood.
Dat kerkhof is 'n stuk van ons leven 't be
hoort tot ons leven. Dood en leven gaan hand
Buitenlandsch Nieuws.
In Oostenrijk-Hongarije.
DE REVOLUTIONAIRE BEWEGING.
In O o s t e n r ij k.
Het „Berliner Tageblatt" meldt over de gig-
ter reeds kort gemelde demonstraties te Wee-
nen het volgende
In den morgen van 30 Oct had voor het par
lementsgebouw een geweldige demonstratie van
studenten en arbeiders plaats. De afgevaar
digde Renner hield van af de balustrade van
het gebouw een rede waarin hij de eenheid van
burgers en soldaten releveerde.
De president Dinghoofer deelde namens
den nationalen raad mede dat de nationale
regeering het geheele bestuur op zich nam. De
menigte beantwoordde dezen mededeeling door
het roepen „Zonder HabsburgDe afge
vaardigde Milik spoorde de officieren en solda
ten aan de nationale driekleur over de burger
lijke cocarde heen te dragen met de woorden
„Laten wij den smaad dien wij op onze mut
sen dragen bedekken met wat in onze harten
leeft". Op last van den president van het Huis
van Afgevaardigden werden daarop de burger
lijke vlaggen van het parlementsgebouw inge
haald.
In den omtrek van de Ballhausplatz had
een groote arbeidersdemonstratie met ontplooi
de roode vaandels plaats. Inmiddels had de
nationale vergadering de reeds bekende nota
aan Wilson, aangenomen.
Eveneens werd een grondwetsontwerp aan
genomen, waarin juridisch geen plaats wordt
gelaten voor de tegenwoordige kroon in Oos
tenrijk. De nationale vergadering bezit de
opperste en de wetgevende macht. De uitvoe
rende macht is tusschen den Raad van State
en de staatsregeering verdeeld. De daarop ge
kozen 20 leden van den staatsraad zullen ter
stond de regeering vormen.
Om 8 uur 's avonds verscheen voor het par
lementsgebouw een groote stoet soldaten en
officieren die zich ter beschikking van den
nationalen raad stelde en de instelling eischte
van een soldatenraad ter doorvoering van de
demobilisatie.
Het voorloopig soldaten- en officieren-conrite
zal heden met den nationalen raad beraadslagen.
De radicale afgevaardigden zullen in de
nationale vergadering de instelling van een
republiek voorstellen.
Heden in de voormiddag heerschtc er rust.
Een telegram d.d. 30 October uit Weenen
meldt
De stad is rustig. De Nationale Raad heeft
besloten om twaalf commissies te zenden naar
de twaalf kazernes van Weenen en de troepen
den eed op den Raad van State te laten afleggen.
Julius Deutsch, luitenant bij de artillerie, is
onder-staatssecretaris van legerwezen geworden.
Op den derden November zullen in alle ka
zernes te Weenen, in het bijzijn van afgevaar
digden van den Raad van State door geheime en
rechtstreeksche verkiezing soldatenraden wor
den gekozen.
Deze raden zullen optreden als commissie
van beklag en voortdurend in contact blijven
met de volksvertegenwoordiging.
Gisternamiddag verscheen in de zitting van
den Raad van State plotseling professor Lam-
masch, de minister-president.
Hij verklaarde, dat hij gemachtigd was de
regeeringszaken, zoover die betrekking hadden
op door Duitsche Oostenrijkers bewoond ge
bied over te dragen aan den DuitscheOosten-
rijkschen Raad van State.
Deze Raad van State heeft een vlag aangeno
men voor den nieuwen staat. De kleuren zijn
wit-rood-wit.
Het zegel wordt de stadspoort met twee gou
den hamers en een gouden krans met daaromheen
de woordenDuitsch-Oostenrijk.
De O.-H. gezant te Berlijn, prins Hohenlohe,
die gister te Weenen is aangekomen, heeft
ontslag uit dat ambt gevraagd.
Op verzoek van gezaghebbende kringen trok
Hohenlohe zijn verzoek in.
Een bevel van het militaire commando te Wee
nen luidt:
„De laatste dagen hebben tot de stichting van
1 ten Nationalen staat geleid. Door deze wijzi
gingen wordt ook het leger getroffen. De wijzei,
waarop dit zal geschieden, zal door de natio
nale regeeringen worden vastgesteld. Deze omme
keer moet echter kaun en ordelijk plaats grij
pen.
De terugvoering van aile troepen naar hun
vaderland is reeds begonnen, maar kan wegens
ae belasting der spoorwegen slechts langzaam
plaats vinden. Alle commandanten en autoritei
ten mloteten aanstonds de gagisten en manschap
pen onder het oog brengen, dat zij in dit over
gangstijdperk rust en orde moeten bewaren, en
gehoorzaamheid en tucht jegens hun voormalige
superieuren moeten handhaven.
Leden der Duitsch-Onstenrijksche, Hongaarsdie
en Tsjecko-Siowakische regecringen zulten de troe
pen bezoeken en hen in dezen geest toespre
ken
Het zat ver|o|oriqofd zijn, dat gagisten en man
schappen een kenbeteken in de natianaie kleuren
op de pompoen dragen.
Gagisten zijn in O.-H. gage trekkende officie
ren en hoo-gere militaire ambtenaren, geneeshee-
ren enz.
In Hongarije.
De binnenlandsche evolutie in Hongarije heeft
thans geleid tot de vorming van een ministerie
Karolyi.
■£*Dit ministerie hoopt binnenkort den toestand
te kunnen beheerschen en aan de nog bestaande
onlusten een einde te maken.
Karolyi, schoonzoon van Andrassy, is voor
zitter van den revolutionair-gezinden Natio
nalen Raad te Boedapest.
,5gln den strijd tusschen het regeeringsgezag en
iden nationalen raad heeft laatstgenoemden een
volstrekte overwinning behaald. De politie,
het garnizoen, de post, telegraaf en telefoon
hebben zich te zijner beschikking gesteld. Ten
gevolge daarvan heeft de koning graaf Karolyi
tot eersten minister benoemd. Karolyi is dade
lijk met het vormen van een kabinet gebonnen.
JjgNu het geheel» gernizoen, 60.000 man sterk,
de zijde van den nationalen raad heeft gekozen,
hoopt men dat de revolutionaire beweging zal
verflauwen.
Volgens keizerlijk besluit is de Oostenrijksch-
Hongaarsche vloot aan den Zuid-Slavischen
nationalen raad te Agram overgedragen.
Voorts heeft de marineafdeeling in het mi
nisterie van oorlog allen manschappen, voorzoo-
ver niet van Zuid-Slavische nationaliteit, des-
gewenscht vergund met verlof naar hun haard
steden terug te keeren. Daar de vlag om inter
nationale redenen niet op staanden voet kon
worden verwisseld, moet na de overgave aan
de oorlogsvlag niets in den weg worden gelegd.
De heele staf mag na de overgave op de een
heden der vloot en bij de overheid in dienst
blijven. Van de marinc-afdeeling zal een ver
tegenwoordiger met den Zuid-Slavischen natio
nalen raad te Agram voor de regeling van nadere
bizonderheden rechtstreeksch in verbinding tre
den.
Het commando der Donau-flotielje heeft bij
de overdracht daarvan aan de Hongaarsche
regeering desgelijks op te treden.
Uit Bpedapest:
In den ioiop v'an den ochtend van 31 Oct.
heeft de Nationale Raad een reeks van verorde
ningen openbaar1 gemaakt tot handhaving van de
orde. De eetgietegienheden mogen slechts spijzen
doch geen alcoholhoudende dranken voorzetten.
De brandewijntappierijen moeten gesloten blijven.
Een andere, verordening bepaalt dat de Oiosten;
lijk-Hongaarsche bank', de electrische tram, de
drukkerijen alle fcTensmiddelenmagazijiien en zie-
keni;ntfchtirige>n hun bedrijf moeten voortzetten.
Onder onbeschrijfelijk gejubel der menigte ver
schijnt het eene tnoepenciommando na het andere
voor den zetel van den nationalen raad, waar
hun den eed wondt afgenomen.
De Dionau-miomitoiflottilje verklaarde dat zij het
uitvoerend comité van den nationalen raad als
militaire commandant erkent. Hoogte militairen
vervoegen zich in toenemende getallen bij den
nationalen raad lom den eed Van trouw af te leg
gen ©n zich ter beschikking te stellen.
's Middags heeft de nationale iaad een proela-
de arbeiders mi biwgers het. gezag in Hongarije
ter hand hebben genomen.
Het gemeenschappelijke militaire en burgerlij
ke bestuur is in liunden van dén president
van den nationalen raad, graaf Michael Karolyi.
Te Triest hebben bloedige botsingen plaats
gehad tusschen Italianen en Slowenen voor de
onafhankelijkheid van bet Italiaansch.
Verschillende winkels zijn geplunderd, er zijn
dooden en talrijke gewonden gevallen.
Uit Weenen werd gisteren draadloos geseind
Engelsche en Amerikaansclie troepen zijn te
Laibach aangekomen. Te Fiume zijn llaliuan-
sche troepen aangekomen. Triest werd door de
Engelsche en Amerikaansclie vloot bezet.
De „Corriere della Sera" bericht dat Triest
zich van Oostenrijk heeft afgescheiden.
De stadhouder van Triest, baron Fries Ske-
nen, is op een autotocht door Labacli gevangen
genoemn. Andere liooge Duitsche ambtenaren
uit het Kustland trof hetzelfde lot.
De president van Krain, graaf Attems is uit
Laibach vertrokken.
De bladen te Weenen vernemen uit Fiume:
De Itaiiaansche vloot is Woegs'lag-avood op
verzoek van de Itaiiaansche inwoners, die de
heerschappijder Zuid-Slaven in Fiume niet wil
len erkennen, de haven van Fiume binmemgeljo
pen. Aile daar liggende schepen hadden de Ita
iiaansche en Amerikaansche vlaggen gehes'chen.
TISZA VERMOORD.
Uit Boedapest
Graaf Stephen Tisza is het slachtoffer van
een aanslag geworden. Op een wandeling met
een bloedverwante in de Hcrminestrasse., is
hij door soldaten door revolverschoten gedood
Zijn metgezellin is, naar het heet, gewond.
WAPENSTILSTAND MET TURKIJE.
De Turksche regeering heeft de voorwaarden
tot den wapenstilstand aanvaard en het des
betreffend verdrag geteekend.
In het Lagerhuis heeft Gave, bij afwezigheid
van Bonar Law, die zich te Parijs bevindt, den
wapenstilstand met Turkije aangekondigd en
gezegd
Eenige dagen geleden werd generaal Towshend
bevrijd, ten einde ter kennis van den Britschen
admiraal van de vloot in de Aegeësche Zee te
brengen, dat de Rurksche regeering verzocht
om onmiddellijk onderhandelingen te openen
voor een wapenstilstand tusschen Turkije en
de geallieerden. Het antwoord werd gezonden,
dat, indien de Turksche regeering volkomen
geaccrediteerde gevolmachtigden naar vice-ad-
miraal Caltherpe zou zenden, deze gemach
tigd was hun van de voorwaarden in kennis
te stellen, waarop de geallieerden in hét staken
der vijandelijkheden en het onderteelcenen van
een wapenstilstand zouden toestemmen.
De Turksche gevolmachtigden kwamen in
het begin dezer week te Moedroe (op het eiland
Lemnos) aan en de wapenstilstand werd des
nachts door vice-admiraal Caltherpe uit naam
der geallieerde regeeringen geteekend.
De voornaamste voorwaarden van den wa
penstilstand zijn
den vrijen doortocht voor de vloot, der geal
lieerden door den Bosporus naar de Zwarte Zee.
het bezetten van de forten aan de Dardanel-
lën en den Bosporus, ten einde den doortocht
te verzekeren,
alsmede den ourniddellijkcn terugkeer van
de geallieerde gevangenen.
DE ENGELSCHE VLOOT VOOR DE
DARDANELLES
De „Star" verneemt, dat de Engelsche vloot
nog niet door de Dardanellen is gestuurd. Mijn-
vegers zijn bezig den doortocht schoon te ve
gen. Turksche patrouillebooten en mijn-vegers
zijn in den Bosporus de mijnen aan het oprui
men. Het wordt onwaarschijnlijk geacht, dat
de Russische Zwarte Zee-vloot, welke tot voor
enkele dagen in Duitsche haftden was, «enigen
strijd te zien zal geven.
WESTELIJK FRONT.
Aan het gevechtsfront in Vlaandoren hébben
de troepen der geallieerden wederom een aan
vallende beweging ingezet, waarbij zij volgens
het Belgische stafbericht eenige vorderingen
maakten.
Londen meldt, dat het tweede leger, onder
aanvoering van generaal Plunier, aanviel in
het gebied van de Schelde, ten Zuidwesten van
Oudenaerde, welke plaats ongeveer vijf en
ma tic uitgevaardigd, waarin w ordt gezegd, dat j twintig kilometer ten Oosten van Kortrijk ge-
