KATHOLIEK SCHIEDAM PROTESTEERT TEGEN DE REVOLUTIE. TWEB GROOTE GEESTDRIFTIGE VERGADERINGEN. WIJ STAAN ACHTER DE REGEERING EN ZULLEN GEEN TERRORISME DULDEN. Gister zijn in ilen R. K. Volksbond twee ver- ga delingen goh ruden van de katholieken uit daze stad om te prptesteelen tegen het. snoode plan der socialisten om in Nederland de revolutie te ont ketenen Aan 3ein oproep van het comité van actie is spontaan gtevol'g gegeven. Een geestdrift heerschte er onder Schiedams katholieken als nog nimmer is te aanschouwen geweest. Men beseft mee! en meer waar het om gaat en daarjom staat, katholiek Sehedani als één man achter zijn leiders, vast besloten om eiken aan slag van een brutale minderheid met kracht af te weren De vergadering die om 3 uur in het Bondsgr- bouw pinats had, was door een dichte menschen- massa bezocht Als eerste spreker trad opi de wefcerw. pater Micklinghoff, die de leiding der vergadering had. Rede Pater Micklinghoff. Hij sprak aldus: Het .loei van deze vergadering nader omschrij ven. is m noodig. Deze vergadering is meer dan een protestvergadering. Wij mannen en vrouwen van .Schiedam wij zij' hier te samen gekomen om met het kruis in top en in vereeniging met ge heel katholiek Nederland, openlijk en fier te ge tuigen, dat wij, de sterkste en grootste partij van het land, de partij, die alle rangen en stan den eendrachtig omvat, dat "wij, niet van zins zijn, ■om ons dooi een minderheid der S.D. te laten knechten. Wij Roomscben van Schiedam, die hier God zij dank, opk de sterkste partij zijh, wij' verklaren openlijk en fier, dat wij van een arbeidersraad der socialisten niet gediend zijn I Wij staan pal vpior orde en recht; achter de Regeering staan de christelijke partijen, ach ter den burgemeester van Schiedam staan wij Waarom Omdat wij als Roomsch-Katholieken het recht en de orde willen handhaven. Wij zullen geen inbreuk dulden nip de rech ten van het wettig over ons gestelde gezag. Want dat gezag is door God hoven oris ge plaatst. Omdat de huidige regeering getroond heeft den nieuwen tijd1 volkomen te begrijpen. Dat zal u aanstonds worden aangetoond. Omdat een [Opperbestuur der s ocia al-demo Cr ati e beteekent: Opriog op lieven en dood tegen ons getopt. Als zij baas zijn, zullen wij getyranni- sooid werden in het heiligste wat wij1 bezitten. De sociaal-democratie is tegen den godsdienst. Zij zeggen drie vijanden te hebben, niet de duivel, de wereld en het, vleesch, maar oazeme, kroeg enkerk 1 Lager kan bet niet. Welnu: voioaJ de verdediging der heiligste rech ten van ions R. K. geloof, roep ik u heden op! Zij hadden het zioo gaarne gewild, dat wij stil ons verscholen hadden in kelders en zol ders Neen I heen I Troela trawij l even niet meer in den tijd dei* catacomben! wij leven niet meer in den tijd der schuurkerken Wij Katholieken van Nederland, wij belijden overal ons geloof, wij maken overal ons kiruis- teeken, wij dragen .overal den Christus door het land Niet gij, maar wij, in samenwerking met de andere christelijke partijen, zullen, onderworpen aan het wettig gezag, de leiding nemen in den nieuwen tijd! Onze rechtsche regeering begrijpt het wereld gebeuren, zij houdt de wijzers van den tijd niet vast en alles wat bereikbaar is lost zrj in, in den kortst mogelijken tijd. Ten slotte moet mij nog één woord van het hart, een woord van diepe ernst en overweging voor u allen! Als straks, gesteld dat zij durven, maar zij durven niet, als straks het revolutionair avontuur mislukt zal zijn, aan wie zullen wij dat dan in hoofdzaak te danken hebben? Dat zullen wij te danken hebben aan onze 100 000 R.K. georganiseerde arbeiders! Ik was gisteren op de vergadering in Den Haag hij de R. K. leiders van het vakbureau, die reeds lang mijne vrienden zijn. Ik kan u niet zeg- lgen, wat er .om ging in mijn hart, toen het pa- rooi gegeven werd: niet staken! storingen zoo spoedig mogelijk herstellen! En toen de een na den ander verklaarde: Ik sta in voor mijn 9000 spoor wegmannenIk sta in voor mijn 10.000 metaalbewerkers I Dat mag katholiek' Nederland nooit vergeten I En dan een woord van gelukwensch1 Arbeiders en arbeiders vrouwen gisteren is voor u aange broken de dageraad voor den nieuwen gelukki gen tijd. Langs wettigen weg heeft de R. K. arbeiders beweging bereikt de vervulling van alle wenschen' van het katholieke democratische program, die steunen op de Encycliek Rerum Novarurn. Vriend van Wely somt het dadelijk opl En nu gaan wij verderBij de geweldige schok ken, die wij doorstaan, bij de wisseling der we reldgeschiedenis uur voor uur, zulten alle Room- sche standen, geestelijkheid en patroons en werk lieden én middenstand en hoeren, mannen en voiurwen, de handen ineen slaan; de banier' des kruises voorop; het .oog op God gericht om van Nederland te brengen welvaart en geluk, .orde en recht, om te maken van Nederland een staat, waarin wij voor onze ziel, die het leven der onsterfelijkheid wacht, zulten bezitten een vrije Rodmsche kerk. Mannen en vrouwen op voor de heilige rech ten onzer kerk'. Achttien eeuwen van Christen- ver voliging ten spijt, staat zij daar nog, onwrikbaair als een rils. Haar zegenrijk werk zal zij blijven volbrengen onder ons I De troost van haar Sacramenten zal zij ons blijven geven tijdens ons leven, aan ons sterfbed! Zij zal ons waarlijk gelukkig maken hier op aarde en voeren naar een léven van onsterfelijke glorie. Rede Van Wely. Daarna hield de heer Van Wely een rede over den economischen toestand van het oogen- blik en de actie der R. K. Vakbeweging, .om daarin verbetering te verkrijgen. Da R. K. arbeiders zijn er, aldus spr., ten volste van doordrongen, dat dit het geweldigste tijdperk van de wereldgeschiedenis is. Oorlog, besmettelijke ziekte, hongersnood, revolutie, dat zijn de feïten van dezen tijd. Vaak is door ons gebeden: Heer, geef ons vrede! en we verwacht ten dan ook, dat op den iaatsten dag van dezen oorlog een feestbetoon zou gaan floor de rijen van allen, die het wel meenen met de maatschap pij. Wat zien wij integendeel gebeuren? In plaats van feestbetoon zien wij het revolutiespook dien kop opsteken en, in Rusland ontstaan, is dié ï'öes overgeslagen naar Oostenrijk-Hongarrje, Duitschland en Zwitserland, terwijl het thans oiok ons vaderland dreigt te besmetten. Toch zal het hier zop .gemakkelijk niet gaan. Wij Nederlanders zijn koe 1 bloodig-demkfende menschen. D© omstan digheden in ons land zijn ver te onderscheiden van die in Duitschland, bijv. Dat daar de revolutie uitgebroken is, is zeer begrijpelijk, want het volk had er een autocratische regeering, die de mo derne hervormingen tegenhield en het werd over- heerscht door een militairistisoh regiem. Toen het Duitsohe v.olk in den .oorlog ging, beloofde die reg'eering, het allerlei roem en voorspoed, doch door een oiugéïukkigen afloop werden die beloften niet ingewilligd. Voor al die reusachtige opofferingen in goed en bloed, gedurende 41/2 jaar, kreeg bet vjolk niets terug. Toen kwam de noodzakelijke reactie in den vortn van een revolutie. Dat het Duitsche volk evenwel in meerderheid het socialistisch regiem zou goedkeuten, ontkende spr. beslist. Men wilde er slechts een andere, meer democratische, regeering hebben. Nu reeds begint de reactiéi tegen Je 100de revolutie en dat kan tol droevige broedermoorden aanleiding geven. Zulk een toe stand wil nu de S. D. A. P. .ook over ons va derland brengen. Spr, behandelde daarop de snelle ontwikkeling van de R. K. Vakbeweging, welke van 25.000 leden in 1914 tot 100 000 leden in Npv. 1918 aangroeide. Die .geweldige machtsontplooiing maakte de pr'aestatie .olp' 3 Juli jl. mogelijk, welke een rechtsche, democratische regeering aan het bewind bracht. In de nog' slechts korte re'gee- ringsperiode heeft dit ministerie reeds veel tot stand gebracht of in het uitzicht gesteld. Op de vraagZijt gij dan tevreden?, antwpppddê spr.: Neen, wij zijn niet voldaan. Doch voer de vervuiling onzer wenschen hebben wij geen re volutie noodig; wij willen het langs den weg dei! evolutie, der1 regelmatige, wettelijke ontwikkeling. Dat toonden wij door als eerste van alle partijen met d.e regeering te onderhandelen. Spr. las daarna de leeds door ons gepubli ceerde eiscben der R. K. Vakorganisatie aan die vergadering voor. Wij moeten er nög een aan vulling aan toevoegen Spoedige en afdoende Verbetering der topnen en rechtspositie van hét ©Verheids-, spoor- en tjram-, we,gperson eet Volledige erkenning der organisaties van dit personeel door "Overheid en Directies. Het verheugt spreker aan de ver gadering te kunnen rnededeeren, dat zoo goed als alle programpunten door onze rechtsche, demo cratische regeering aanvaard zijn geworden. (Da verend applaus). Ons moet daarvoor een juichtoon uit de borst, ardus sprware het niet, dat er in ons vaderland erementen zijn, die Nederland in den afgrond willen wentelen. Diotor S.D.A.P. en S.D.P. worden maatregelen beraamd, om hier de revolutie uit te hoepen, van welker rampzalige gevolgen die ongelukkige volksmisleiders misschien niet eéns doordrongen zijn. Wanneer Troelstra in de Ka mer zegt, dat hij spréékt naméns „de" arbeidejrs van Nederland, dan donderen wij hem toe dat hij het liegt. (Applaus). In het socialistische kamp noemt men onze arbeiders graag „kuddedieren." Traetefcra heeft' evenwel de revolutie uitgeroepen, zonder d<3 moderne arbeiders te hootren. Ilij beslist dus over hen en zonder hen. W ij wentelen die leugen van ons af en slingeren: haar den socialisten zelf in het gezicht. (Dave rend applaus) Het richtsnoer van deze regeeoring is het R. K Program en daarom zullen we de regeering steunen en tegen de revolutie verdedigen, des noods met geweld. (Applaus). Bij1 een algemeene werkstaking zaï ons geheel© economische leven ontwricht worden, terwijl' het volk, vooral in de igrppte steden, binnen enkelfe dagen zal verhon geren. 1 Het is den socialisten slechts te deen om de macht te krijgen over de arbeiders, doch wij dulden niet dat een minderheid een meerderheid Tégéert. Dat is autocratie en tyrannie. 1 Trocistra wil een revolutie zonder geweld. Dit kim gebeuren, afs liet overige volk met de han den in het haar blijft zitten en als' de regeering zoo maar voetstoots haar plaats ontruimt. Dat het eene, npph het andere gebeuren zal', wijzen de feiten van de laatste dagen wel uit. Trtoelstra beweerde pok te kénnen steunen pp „het" leger en op 2/3 d©r' politie. In vroeger ja ren zeide |h,ij altijd, dat „steunen op het leger" een daad van barbarisme was. en niet in een modernen staat mpcht geschieden. En ziet, nu noemt hij' dit zelf het eerst I Laten wij arrder dé soldaten en de arbeiders goede propaganda ma ken. Troerstra weet niet, zeker, Ltij gist maar of hij op de arbeiders en de soldaten kan ver trouwen. En niettemin wil hij de ellende over ons volk brengen. De komende dagen zullen nog zeer moeilijk zijn. Laten wijl zorgen, dat Troel- stra door ónze kracht gedwongen wordt terug te krabbelen, en dat w ij1 het zijn, die liet Ned. volk behoeden voor den ondergang. (Langdurig ap plaus). P a ter M i c k.l'i n g! h o f f dankte den heer Van Weiy voor zijn schitterende rede en gaf daarna het woord aan den heer Moere'1', uit Oudewater. Rede Moerel. De gevierde spreker, met applaus begroet, ving zijn rede aan met er loip te wijzen, dat. hij vroegelr reeds vaak het genppgen had gehad, hier in Schie dam voor de kiezers te komen spreken. Nu, dezen middag, ontbrak hem dit genoegen evenwei, dooT den diepen ernst van het ©ogenblik. Wanneer spr. de daden der S.D.A.P. in de parlementaire geschiedenis van ons land nagaat, dan ziet hij1 een jarenlang' streven naar algemeen kiesrecht, zelfs met inwilliging van onzen eisch gelijkstelling van het onderwijs. No:g hooi t spr. na'de aanneming van de grond wetsherziening Troelstra op het bordes van het Haagsche Stadhuis uitroepen: Wij hebben het algemeen kiesrecht. Tpen nu Troelstra door den uitslag van de jongste verkiezingen, tot zijn grop- te teleurstelling niet bevredigd werd, ging hij als zijn meening verkondigen, dat het algemeen stem recht toch eigenlijk nog niet de volkswil kon vertolken, want. er was nog geen vrouwenkies recht. Nu heeft igistelen de minister president me degedeeld, dat hij aandrong op eene spoedige behandeling van het voorstelt—Marohant, welke woorden gelijkstaan met de spoedige invoering van het vrpuwenkiesr© cht. Vroiuwen, voelt ge wat dat zeggen wil? vroeg spr. Dat is iets,, waarvoor we meenden, dat de tijden nnig niet rijp waren, doch in deze dagen, nu er plotseling zooveel ontbot, mochten wij niet achterblijven. Doch spr. feliciteert er Troelstra, Wijnkoop en Co. niet mee, want hij is er vast van overtuigd, dat straks bij' de stembus de echte Roomsch© vrouw, die troon en altaar hoog houdt en orde en gezag, bemint, haar plicht zal doen, waardoor dit ministerie, zal terugkeeren, niet geschraagd door een kleine meerderheid als thans, doch gerugsteund door 34 deel van het Ned, valk. (Appllaus.) Komende tot het mil it ai ri s m e-, deed spr. een dringend beroep oipi de vrouwen om er zorg voor te dragen, dat hun mannen en zonen, (die militair zijp, nag eenige weken in dienst zullen blijven, totdat de troebelen gedempt zijn, opdat ons leger niet enkel uit socialistische elementen komt te bestaan. EI staan aan de Limburgsche grens in België 25.000 Duitschels, die doortocht naar Duitschland wenschen. Er kamen taitaoze Engel^che en Fransch© krijgsgevangenen naar pns land toe. Om die beweging in goede banen te leiden, hebben w© ons leger noodig. Mocht ©r oproer ontstaan, dan komen de onderhandelingen met de Entente over onze voedselvoorziening op rosse schroeven te staan, terwijl' de Engelschie vrioOit onze havens zjOfu bezetten. Spr. riep uit: Van ar die Engelschen verlos ons Heer! Kor tom, het zou misdadig zijn oim in deze om standigheden oproer te maken. Spr. maakt zich sterk, dat Trperstra en de zijnen nu beginnen in te zien, door de reusachtige contra-actie, dat het niet zal gaan AjS d|0|or onze actie, de goedwillige jongens maar in dienst brijven en de pplitie haar plicht doet, dan zar het a.s. Rptterdamsehe congres der socialisten smerig in het water vallen. (Da verend applaus) Spr. wekte de B. K. vrouwen op, te bidden, dat het maar goed mocht aftoppen, dan moet het o(ok goed .gaan. De mannen moeten met hun ziel en hun duif aan onze zijde staan. Er staat vopr onze Kelk pok' zooveel op fiet spel, ais de rlo.oversh.and naar Haar wordt uitgestrekt. Spr. besloot zijn rede met de woorden: Katho lieken van Schiedam, zorjgt dat uwe mannen in dienst blijven. Vormt als het noodig' is een bur gerwacht, desnoods ongewapend, maar die op het kritieke moment kan demons tree ren onder de vaan van het Kruis. (Langdurig applaus). Pater M i c k l i n g h o f f dankte den heel Moerel' voor zijn bezielende woorden en gaf ver vOlgens het woord aan Kap. Pauiusse ti. De F.erw. spr. wenschte de woorden van de vorige sprekers slechts met een enkel woord aan te yuilen. Als adviseur van de R. K. standsiolganisatie voor de vrouwen, wees spr. erc.p, da,t de vrou wen niet alleen mpesten bidden, doch oefc propa- gandeeren. Laat de goede organisatie van de man nen, viopr u, vrouwen, een spoorslag wezen, om ook uw organisatie zoo goed mogelijk te doen zijh. (Applaus). In zijn slotwoord constateerde de Voorzit ter, Pater Micklinghoff, dat Katholiek Schiedam gereed is. Hoofdzaak is, dit door dezie betooging aan de overzijde te toonen. Mogen de socialisten of anarchisten door den donder van ons enthou siasme afgeschrikt worden om hun misdadigen opzet te volvoeren. Spl. verzoekt namens den H, Eerw. Deken om a.s. Zondag alten deel te nemen aan een alge meen© H, Communie, welke in alle kerken zal women gehouden. Moge deze goed slagen, alL dus spr., opdat God ons moge sparen voor den burgeroprtög. SpT. stelt daarop voor, het. vol gende telegram te verzenden Minister Ruys de Beerenbrouck, Haag. I De Schiedamsche Katholieken, in twee ver gaderingen bijleen, brengen U hulde en betuigen standvastige*, trouw aan de regeering. 1 Het R. K. Comité van actie Schiedam, V. d. Toom, president 1 M O' t i e. Nog stert spr. de volgende motie voor: De Schiedamsche Katholieken, in de gehoor zaal van den R. K. Volksbond vergadeld gehooid de uiteenzetting, dat een revoiutie is een gevaar voor de waarachtige democratie, voor Je weivaart van alle kringen en voor den bloei der R. K. kerk'; pro te steel t met .arte kracht tegen het mis dadig drijven der sociaal-democratie en an ar de betuigt standvastige en onveranderlijke trouw aan de regeering, en gaat. over tot de orde van den dag. De vergadering betuigde door een enthousiast applaus hare instemming met beide voorstellen. Die V ij 0 r z i 11 e r igiaf aan de ouders nog den laad, om, ingeval er relletjes mochten uitbreken, te zorgen, dat hun kinderen niet op straat wa ren, doch thuis bleven. Daarop werd de uitstekend geslaagde demon stratie dopr den Voorzitter met den Christefijfcen groet gestoten, waarna de menigte in de beste orde en kalmte de zaal verliet. D e avïndve rgade.r i n,g. D'e vergadering, welke gister-avond in den R.K. Volksbond plaats had, was doom een dicht opeen gepakte menigte bezet. Meer dan 1000 menschen konden wegens ge brék aan plaats niet worden toegelaten. De avondvergadering werd gepresideerd dool den hoogeerw, deken A. Verhoeven. De hoogeerw. deken begön, na (opening der vergadering, de aanwezigen mede te deelén, dat hij reeds Zondag' naar' aanleiding van het evan gelie van dien dag de getoovigen had aange spoord wakker te worden. Nu de ellendige oor log achter den rug is, zou een revolutie nog erger zijn dan het eerste. Liever was ik, zei spr., den oorlog' ingegaan, dan de revolutie met de meest ontzettende gevolgten, welke men denken kan 'te moeten meemaken. Spr. komt nu de katholieken aansporen am meer en meer de partij 'die de revolutie wil tegen te welken 1 I j i Vanavond sta ik er heel anders voor dan in het begin der week. Toen ik Dinsdag vernam, dat mijn collega te Rotterdam een commissie had gevormd om maatregelen te beramen ter bezwering van bet gevaar, ben ik terstpnd in dezelfde richting aan het werk gegaan Hetgeen spr. hier vanavond aanschouwt, beeft zijn stoutste Verwachtingen overtroffen. Het doet spr. goed dat wij' zoo op onze mannen kun nen rekenen. Wanneer dezer 'dagen rellétjes mochten voojr- vailén, hoopt hij dat zij, die er niets rniee te maken hebben vooral' vrouwen en kinderen kalm thuis zulten blijven. Onze mannen zullen komen daar waar hun hulp gevraagd wordt. De hooigéelw. deken spoorde de aanwezig®0 aan, om zich in kath. vereenigingen te organi' seeren en vertrouwde dat ook andersdenkende11 onder zijn geh,opr zich bij' vereenigingen van i0®"* de en behoud zullen aansluiten, opdat wij het socialisme en anarchisme het hoofd zullen kun* nea bieden. 1 Vervolgens lias bij het manifest voor van het

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1918 | | pagina 2