poor ScMedam^m Omstreken.
m
41ste Jaargang
Zaterdag 23 November
firatls Ongevallenverzekering jjjjjy^
No. 12300
BureauKoemarkt 4. MM. 85, n» kantra no.
Abonnementen per 3 maanden ƒ1.60, per week 12 oent, t.aneo p.
post f2p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Incassokosten worden berekend.
bij -
levenslange «g.
geheele
AdvertentTin: 1—5 regels 11.30; elke regel oaarboven 25 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden meuedeelingen 50 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alle advertentiën 20 °/o oorlogs toes lag.
Incassokosten worden berekend.
I f% fI bÜ
S S Terlies van
bij verlies
van
een duim;
I een hand,
sc? invaliditeit; i» voet of oog;
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank Schiedam.
by verlies
van een
wijsvinger;
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
Buitenlandseh Nieuws.
DE WAPENSTILSTAND.
De pers on openbar© meening: zijn over tie
bekendmaking van Eï'zberger, dat geen verzach
ting van de wapenstilstandsvoorwaarden ta ver
wachten is ©ég terneer geslagen.
Alles ziet er naar uit, of het o'p: een onheil
uitloopt. Zopiwell terugtochlsgebied ars vaderland
hiopen nog dat Wilson pp het laatste oogenbtik
water in zijn wijn doet.
De „Ma,tin" bevat een telegram uit New-York
waarin verluidt dat Duitschland, volgens de jong
ste berizhten, niet vóór 1 April 1919 behoefte
aan Amerikaansche levensmiddelen heeft. Er is
vastgesteld dat de eerste alarmkreet er op bere
kend was sympathie, op te wekken.
De „Lokai1 Anzeiger" meldt dat zijn sterke
Duitsche afdeelingen, die pp het punt waren, den
Elzas te ontruimen, te Schlesttadt nog vóór het
uur geslagen was, waarop de Diuitsohers de stad
geheel ontruimd moesten hebben, door de
Fransehen gevangen zijn genomen. De f ransel, en
treden in het algemeen bij1 het aanstuwen in net
te ontruimen gebied uiterst streng pp, terwijl
de Amerikanen zich meer te gemoetkomend ge
dragen I
Elzas-LjOtharingten laat het niet aileen bij
vreugd bettopn naar aanleiding van den opmarsoh
der Franschen. Te Guebwiilpr (Geb wener) heeft
de gemeenteraad den betrokken Franschen gene
raai 10000 fr.ank aangeboden. Op den omslag
stond: voor de steden van het noorden, die
zo,o erg hebben geiteden, om ons te bevrijden.
Te Kroimar stelde het pxaatselijke bestuur
30000 frank ter beschikking van het Franscho
R'oode Kruis; 1
DUITSCHLAND.
Een telegram wit Berlijn dd. giste,r luidt.
Die stemming is in de laatste dagen zeer duister
geworden, in het bizonder tengevolge v,an het
volkomen gebrek aan tegemoetkoming der enten
te, hetgeen zwarte catastrofen doet vreezen. De
binnenlandsoh© toestand is tover het algemeen
zeer weinig 'Opgehelderd. Er komt veel tegenstand
tegen het bijeenroepen der Constituante tot uiting
welk© een ernstige bedreiging der binnenlandsclia
rust vormt, in het bizon der onder de ver Uvij
felde omstandigheden der demobisatie. In. co
kringen der nieuwe democratische paitij uit men
de vrees dat de vertraging der Constituante een
zelfde npiodlottig'e dwaasheid zal blijken aio
vertraging in jhet aftreden des Keizers, daar c e
on,tén te onder dergtelijkte omstandigheden noch vre
de noch brood wil verschaffen.
Het Neder-Itijnscbe gebied en Brunswijlc komen
n.et als Bremen vpor de dictatuur van het pro
tariaat op en in Dusseldorl hebben de lei er.
tier Spartacus-giropp' door 'een. geslaagde ;cv<x
rompeling den burgemeester in hechtenis ge
bomen. Voornamelijk in de steden, welke een
zpo gewichtige rol' spelen bij' dén terugtocht
het legerkan ©en dergelijk verwarrend mgij-
pen een noodlottig© uitwerking hebben.
Een ander gevaar v:an den tegenaUm egen
de Constituante: ds dat Eet rijk uit elkaar valt,
daar verscheiden Zuid-Duitsche staten, waai.on e
ook Baden en Beieren, er niet aan denken met
uen eindeloos uitstel der Constituante mtee te
gaan. Daarom roept de regeering voorlocpig op
25 November een vergadering van vertegenwoor
digers van allte bondstaten in Berlijn tezamen,
echter zonder bepaald program en z'onder een
Vastgesteld recht van besluiten, daar men ne
competentie-aantal der. afzonderlijke staten nog
'net overziet. In elk geval begrijpt men dat a-
ie Duitsche staten er niet mede acewpsrd zu en
«aan dat alle rijksaangelegenheden door oen
Plaats cl ijk en uitvoerenden raad in BBierlijn eigen
m ach tig wiorden beslist.
De houding der regeering wordt in de kwes
tie der Constituante steeds vager.
In het ministerie van buitenlandsche zaken te
Berlijn hebben gisteren onderhandelingen plaats
gehad, waarbij beraadslaagd iverd over dcn oc-
Eomstigen vorm van samenwerking tusschen
het'ministerie van buitenlandsche zaken en de
Duitsche economische kringen op ie ge i
Van buitenlandschen handel. De voorzitter
deelde mede, dat men voornemens was ce
taaatschappijen en consulaten ecomonisch steik
te maken en van het ministerie van buiten
landsche zaken een bureau te maken, waar
mannen der practijk worden aangesteld voor
het bijzonder bewerken van buitenlandsche
inlichtingen en voor den propagandadienst.
Er werd een bijraad gekozen, die werkgevers
en werknemers omvat en bemiddeling zal ver-
leenen tusschen liet ministerie van buitenland
sche zaken en de beroepen in alle economische
vraagstukken die met liet buitenland in betrek
king staan.
Zooals reeds is gemeld, heeft hot Duitsche
Gentrum in een manifest zijn wedergeboorte
aangekondigd.
„Principieele «meningsverschillen, diepgaan
de" kloven inzake wereldbeschouwing zullen"
zoo heet het in dit stuk„ook »n het revo
lutie-hervormde Duitschland niet te vermijden
zijn. De sociaal-democratie gevoelt zich
als beheerscheres van den toestand. De Cen
trumspartij is steeds de groote tegenstander
der sociaal-democratie geweest". Zij zal en
moet, zoo luidt verder het betoog, aan haar
groote beginselen getrouw blijven, doch tevens
zal zij zich haar gewijzigde toekomsttaak dui
delijk voor oogen stellen en haar politiek stre
ven uitleggen in een scherp omlijnd program.
Eenige voorname leden der Centrumspartij,
te Duisburg en Keulen dezer dagen vergaderd,
hebben zulk een program opgemaakt voor liet
Gentrum, dat zich tot bijnaam zal kiezen dien
van „vrije Duitsche volkspartij", en op haar
basis „al die elementen in het Duitsche va
derland" wil vereenigen, „die staan op den
bodem van het Centrumprogram."
In het program der Centrumpartij zijn o.a.
opgenomen de volgende eischen stichting van
een volkerenbond ontwapeningverplichte
scheidsgerechten rechtmatig aandeel aan den
kolonialen arbeid van alle beschaafde volken.
Instandhouding van één groot Duitsch volks
rijk vrouwenkiesrecht in rijk, bondsstaten en
gemeenten bescherming der politieke minder
heden. Rechtvaardige verdecling der belas
tingen algemeene progressieve vermogensbe
lasting-; zware belasting van de hooge inko
mens "en groote vermogens; confiscatie van
alle oorlogswinsten. Vrijheid van geweten en
van godsdienstuitoefening; strijd tegen de
zedeloosheid in kunst en literatuur. Vrijheid
van opvoeding en onderwijs. Toelating van de
vrouw tot medewerking op elk gebied van het
volksleven onder handhaving van haar vrou
welijk karakter (hieromtrent nader overleg te
plegen met de vrouwen-organisaties). Bescher
ming van het huisgezin. Stelselmatige bevol
kingspolitiek. Zorg voor groote huisgezinnen
en kinderbescherming. Dit program is natuur
lijk slechts een ontwerp-program, waaromtrent
op de zoo spoedig mogelijk te houden alge
meene Centrumpartij-vergadering zal moeten
worden beslist.
Ook de te Berlijn vertoevende leden van
de Centrumsfractie van den Rijksdag en de
beide huizen van den Pruisischen Landdag
hebben in overleg met leidende personen van
de Centrumspartij in Rijnland en Westfalen en
gemeenschappelijk met de vertegenwoordiger3
van de Gentrumspers, de christelijke arbeiders
organisaties, de Volksvereeniging voor het Ka
tholieke Duitschland, de leden van de boeran-
eenigingen en dé vertegenwoordigsters van de
katholieke vrouwenbonden, een dergelijken op
roep en ongeveer gelijkluidend program doen
verschijnen, waarin o.a. als eischen nog
opgenomen
Volledige vernieuwing van den buitenlanu
schen dienst, afschaffing der geheime verdragen
volkomen onafhankelijkheid van den Heilige?
Stoelspoedige bijeenroeping der Nat. Verga
dering vrijheid van pers, vergadering en ver
eeniging principieel behoud van liet particu
lier eigendom, ook van productiemiddelen, en
vervanging der monopolies van het particulier
kapitaal door een maatschappelijke regeling-
OLDENBURG.
Ie het vroegere groothertogdom Oldenburg
is naar het voorbeeld van de overige bjuod^sta
ten ile vrijstaat Oldenburg geproclameerd. e
regeering bestaat uit een directe ir van 9 Ie en>
el'. 5 soc.-dejn., 2 burgerlijke afgevaardigden en
2 vroegere ministers1.
ENGELAND.
Lord Robert Cecil' is afgetreden wegens ver
schil, van -inzicht met 'de regeering over de al-
scheiding" van de kerk in Wales.
De „Evening News" verneemt, dat Ciynes, de
controleur van de levensmiddelen een der voor
naamst© ieden der Labnurpartij besloten heeft,
nit de coalitie te treden. Hij zou gisteravond te
Nottingham een persoonlijke verklaring afleggen.
ZWITSERLAND.
De reeds door het departement van spoor
wegen en de directies der bondsspoorwegen
aangekondigde verdere beperking van het trein
verkeer wordt thans ten uitvoer gebracht. Met
ingang van 1 of 2 December zal het geheele
spoorwegverkeer op Zondag volkomen worden
stilgezet. Er zullen dan noch slechts treinen
loopen, voor melktransporten. Het spoorweg
verkeer op werkdagen wordt aanzienlijk beperkt.
EEN VREDESAANBOD.
De correspondent van het „Berl. Tagebl.
meldt uit München In de pers worden weer
berichten verbreid dat geen der vijanden van
Duitschland in den wereldoorlog ooit een vre
desaanbod gedaan heeft. In tegenstelling daar
mee verzocht mij de Beiersche minister van
financiën Jassé het volgende van de voorge
schiedenis van den vrede door middel van het
Berl. Tagebl." bekend te maken Opdat er
geen verduistering van feiten plaats hebbe,
verklaar ik bij deze: Te Berlijn, in het minis
terie van buitenlandsche zaken, heb ik per
soonlijk, in het najaar van 1917 een mij door
den Geneefschen vertrouwensman van president
Wilson ter hand gesteld vredesaanbod van de
regeering der Vereenigde Staten, in handen
van den staatssecretaris Von dem Busche ge
geven. Hij heeft zich toen tegenover mij ver
plicht dit stuk dén staatssecretaris Von Kühl-
mann ter hand te stellen. Eenige weken later
is een dergelijk vredesaanbod aan Oostenrijk-
Hongarije gezonden, dat graaf Czernin werd
ter hand gesteld.
Niettegenstaande ik verscheidene malen na
vraag heb gedaan bij den persoon, die met de
overreiking belast was, heb ik van Duitsch
land noch van Oostenrijk-Hongarije antwoord
gekregen.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
merkt hierbij op Het is juist, dat dr. Jassé
zekere mededeelingen gedaan heeft aan den
staatssecretaris Von dem Busche. Zij zijn eer
lijk en met opmerkzaamheid onderzocht, maai
de mededeelingen, die dr. Jassé van zijn zegs
man in Zwitserland gekregen heeft, waren niet
voldoende geautoriseerd. Dc Amerikaan, van
wien hier sprake is, gold bij het ministerie
van buitenlandsche zaken indertijd als niet
betrouwbaar. Deze opvatting is door de latere
gebeurtenissen bevestigd. Het bleek dat de
betrekkingen, welke deze Amerikaan tot pre
sident Wilson zou hebben, niet zoo waren als
hij had voorgegeven.
ALLERLEI NIEUWS.
Brussel is weden am onder Belgisch bewind,
terwijl het er vrij rustig is. De Belgische re
geering vertrok er gisteren heen van uil Rug-
ge, terwijl de algemeene' werkzaamheden weder
om hervat zijn Het Parlement zal' door koning
Albert terstond worden geopend nadat de troe
pen zijn afgetrokken.
De „Times" verneemt uit Tokio
De correspondent van de „Nichi-Nidii" te Char-
bin meldt, dat Amerika het plan heeft den Chi-
neeschen Oosterspoorweg met 60.000 man troe
pen te, bezetten.
De totale uitgaven voor en ten behoeve van
den oorlog teu laste der Vereenigde: Staten, tot
op den dag' der onderteektening. van den wapen
stilstand, bedragen 2283.680.722 dollar.
- Professor Thlmass Masaryk is aan boord van
de „Carmania" vertrokken op1 weg naar Praag
ten einde het presidentschap1 der nieuwe Bo-
beeinsche republiek te aanvaarden.
Generaai-veldmaarschalk von Mackensen en
zijn staf passeerden pp hun thuisreis Wieenen.
De trioepen van Mackensen hadden eenige dagen
gteleden gevechten met de "TsjeehonSlQWakten bij
Siein en konden hun tocht naar Oderberg' niet
voortzetten, daar deze plaats in handen der Tsje-
cbio-lowaken is. De verdere reis 'gaat dus over
Passau
Men meldt uit Thorn dd. 22 Nov,
Via Maaseyk'Roosteren duurt de uittocht
der Duitschers met ongekenden spoed voort. He
den moeten dertigduizend militairen met trein-
bagage. de brug passeeren. Langs alle wegen
komen Duitschers Maaseyk binnen.
Nabij Opdoven hebben Duitschers hedennacht
een groote partij wapens, machinegeweren en
ander oorlogstuig, Iffopr verbranding onbuifc-,
haar gemaakt. Ontploffingen van munitie wa
ren ver in den omtrek hoorbaar. Gelukkig liep
dit spel zonder ongelukken af. Kinderen spe
len langs den weg met revolvers, munitie en
handgranaten die de Duitschers rpekeilops ach
terlaten en wegwerpen. Paarden van landbou
wers uit allte deelen van België worden opge
vorderd en verkocht. I
Het is een ordelloozc troepenafdeeling1, die he
den Maaseyk verlaat. Ah© winkels zijn geslo
ten, daar ed Duitschers zonder betaien goede
ren en levensmiddelen meenemen. Gemkkig is
het Belgische leger in aantocht. Binnen twee
dagen zuilen de eerste Belgische troepen aan
komen. De Duitschers vernielen de telefoon
leiding en toesteken.
Men meldt uit Parijs, dat de koning en
de koningin der Belgen 6 December te Parijs
ontvangen zullen, worden.
Hall' December zal de Parijsche gemeente
raad een groot feest aan Wilson aanbieden.
Naar de „Matino" meldt, zal eerlang
een pauselijk Witboek verschijnen, bevattende
een serie documenten, verdeeld in vier klassen.
De eerste bevat die welke betrekking hebben
op de voorbereiding van den oorlog tot aan
het overlijden van Paus Pins X. Zij zal aan
de wereld doen kennen de wanhopige pogin
gen door Pius X in het werk gesteld, om den
oorlog te vermijden. De tweede reeks loo-
pende van de verkiezing van Paus Benedictus
XV tot aan de voorbereiding van de vredes
nota bevat documenten, die voornamelijk
handelen over het initiatief des Pausen ten
gunste der krijgsgevangenen en geïnterneerden.
In de derde het tijdperk omvattende van
Maart 1917 tot December van dat jaar
wordt de voorbereiding behandeld der vredes
nota. Zij bevat brieven van staatshoofden,
ministers, kardinalen en andere bekende per
soonlijkheden.
De vierde en laatste reeks heeft een méér
godsdienstig karakter.
Over het tijdstip der verschijning van het
Witboek is niets met zekerheid bekend vol
gens sommiger mecning zou zij plaats hebben
zoodra de vredesconferentie bijeengeroepen is,
volgens anderen na het sluiten van den vrede.
In het laatste geval zal er een vijfde reeks
aan toegevoegd worden, die de vredesconfe
rentie behandelt.
Karpfyi deelde het financieel© comité mtede
dat de Entente de uit de Gostenrijksch-Ilon-
gaarsche monarchie: ontstane nieuwe staten tot
overneming van alle financieeie verplichtingen.;
der voormalig© dubbelmonarchie vcrpiicht heeft.
De koning1 van Engeland is Donderdag te
Parijs gekomen. Heden viertrekt hij naar het
front.
Men meldt uit Donzig
Sedert den afgtelioopen nacht heeft het bo
ven West-Pruisen sterk gesneeuwd. Daardoor
wordt de inoog'sting van millioenen centenaren
aardappelen en knollen, die wegens de heer-
schende griep en de terugtrekkende Russische
krijgsgevangenen vertraagd was, totaal1 onmoge
lijk. De akkers liggen onder een centimeterdikke
sneeuwlaag j
BINNENLAND.
Brussei eu Koningin Wilhelmina.
De waarnemend burgemeester van Brussel, de
heer Lemmonnier, heeft no,g voor den terugkeer
van Max het volgend teltegram aan onze Koningin
gezonden
Op het OiOgenblik barer bevrijding zendt de
stad Brussel' aan H. M. de Koningin der Neder
landen liare eerbiedige hulde. Zij' zaï altijd de
herinnering bewaren aan de broederlijke hulp,
haar door het Nederiandsche volk' bewezen, ais-
mede aan de toewijding, welke haar betoond
is door den uitstekenden gezant der Nederlan
den, den lieer van Vollenhoven.
De gewezen Duitsche Kroonprins.
Men meldt uit Wieringen
Toen het jacht van den rijkswateistaau, dat
bij het zonnige weer reeds van zeei vei op zee
zichtbaar was, langzaam het haventje naderde,
stond de gewezen kroonprins op de achterplecht
naar het eiland te turen. Niet geheel slaagde hij
tw
