Dagblad- mor Schiedam en Omstrekem
SratSsOngsvaSionverzekerlr»
41st,e Jaargang
Maandag 25 November 1918.
No. 12301
FEU ILLET OH.
Jonge Harten.
r> v 0rr>0rtl 4 Telei 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
EUTbo»n:rl"en 3 A.50, j- 13 c»«, f„„co P.
post f2- p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent
Incassokosten worden berekend.
Advertentiën: 1-5 regels 11.30; elke regel daarboven 25 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden meaedeelingen 50 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. Op alle advertentiën 20 °/o ooriogs toeslag.
Incassokosten worden berekend.
bij .-rï A ky #4011 verlies
levenslange ||1|| *erlies van 4 11111 y t" 1111 van
I geheel# fj 1 jf een hand, l|ïf dood> I |J |J een duim;
Winvaliditeit; W voet of oog; tf, «„Medam
De verzekering wordt gewaarborgd door de ^—gaas
bij verlies
van een
wijsvinger;
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
Uitkijken.
Er verschijnt hier ter stede sedert eenigen
tijd een weekblad, hetwelk voor neutraal wil
doorgaan. Men weet maar al te goed, dat neu
traal een onding is en dat bladen die zich als
neutraal aandienen, meestal vijandig staan te
genover de katholieken en andere christelijke par
tijen. Het neutrale weekblad heeft zich nu
en dan aardig in de kaart laten kijken. Zater
dagavond maakte het 't wel wat al te bai.
Voor de menschen, die wat oppervlakkig
lezen, willen we eens het eigenaardig ge
schrijf van dit blad signaleeren.
Een artikel „Kalm blijven" begint met den
lezer te vertellen, dat de S.D.A.P. in wezen
revolutionair is. Het feit dat de S.D.A.P,
in wezen als revolutionaire partij moet worden
aangemerkt, is de burgerlijke partijen door het
hoofd gegaan. Nu zijn de weldenkende burgers
in den laatsten tijd eens flink wakker geschud
en zijn ze ten opzichte der S.D.A.P. er aan
herinnerd, wat voor vleesch ze eigenlijk in de
kuip hebben.
Maar, zoo redeneert die courant verder, een
aantal kopstukken der S.D.A.P. heeft spijt be
tuigd over de revolutionaire plannen. VV ij m
ben dit spijtbetoon te aanvaarden meent liet
blad en knoopt er de volgende beschouwingen
aan vast
Bruin, die o zoo'n goeie wethouder is, bij een
volgende verkiezing niet uit het college te
werpen.
Schiedam's ingezetenen hebben in de laatste
weken een blik kunnen slaan in het organisme
der S.D.A.P. De partij is zooals het blad zelf
moet erkennen in wezen revolutio
nairen zoo lang ze niet openlijk onomwonden
volkomen afstand heeft gedaan van haar revo
lutionaire beginselen, moet zij in hooge mate
gevaarlijk worden beschouwd voor twee voor
name zaken': de openbare orde en het gezag.
Men late zich door voorlichters als „Schie
dam Vooruit" geen rad voor de oogen draaien,
maar overwege ernstig de vraag of mannen,
die tot een partij behooren, welke revolutio
naire beginselen huldigt en zich door illegale
middelen van de regeermacht heeft meester
willen maken, in het dagelijksch bestuur van
onze stad thuis behooren.
Wie bij de komende Raadsverkiezingen revo
lutionairen in ons stadsbestuur wil handhaven
of brengen, zal Schiedam niet voor-, maar
achteruit brengen.
Daarom zeggen wij niet blijft maar „rustig
afwacjten" op de dingen die komen zullen,
doch weest waakzaam en let er vooral goed
op of de soort lectuur welke Zaterdags onder
uwe deuren geschoven wordt, wel geschikt is
om op uw huistafel te worden neergelegd.
Waar de zaken nu zoo staan, meenen wij
te" moeten aandringen op bezadiging (in
welk opzicht?) bij de burgerlijke partijen.
ITet is begrijpelijk, dat de heeren van de
S.D.A.P. geen zin hebben om onomwonden ie
verklaren, dai zij als parlij voor goed afzien
van den revolutionairen weg. Dal kunnen zij
niet doen tegenover de arbeiders. Men moet
met zijdelings afgelegde beloften genoegen
nemen." 1
Nu komt de wijsheid
„Wij zeggen dit te meer om te voorkomen,
dat zich in den Schiedamschen Raad bij
voorbeeld een woordvoerder zou opwerpen
om den heer De Bruin tot beloften of ver
klaringen (welke?) te brengen.
Wij zouden dat een grof tactische fout
vinden. De heer De Bruin doet als weihou
der goed werk en is een man, die, ondanks
alle heftige aanvallen op zijn beleid gedaan,
bewijzen te over heeft geleverd zijn functie
uitnemend te vervullen. Het is voor ons de
vraag of zijn plaats zöo makkolijk door een
ander te vervullen zou zijn, al is memand
onmisbaar.
Maar daarnevens komt het ons vooi, üat
beloften, zooals die op het oogenblik van
de S D A.P. worden verlangd, toch n i e
zoudengehoudenwordenenook met
kunnen gehouden worden, als de omstand g
heden, in casu de stuwkracht der arbeiders
zelf, een revolutionaire beweging veroor
zaakten."
ITet blad geeft zijn lezers den raad om rustig
af te wachten en mobiel te blijven.
Op dusdanige wijze wordt in dit wcekbh
aardig propaganda gemaakt om den ct
Buitenlaudsek Nieuws.
DUITSCHLAND.
D;e toestand in Duitschland blijft nog onzeker.
Zaterdag heeft het uitvoerend comité van den
soidatenraad bij het opperste legerbestuur een
oproep gedaan tot de arbeiders en soldatenraden
in Duitschl&nd, waarin- wordt te kennen gegeven,
dat het leger achter de regeering te Berlijn staat.
Verzocht wordt zich tegen het 'streven om het
leger uit te schakelen met alle middelen te ver-
zetten
Het' uitvoerend comité van den Soidaien-
raad van Grpiot-Be-riijn publiceert een oprc-ep-
aan de A- -en Si-raden van Duitschland, waar
in oi,a. verklaard wordt: Het uitvoerend co
mité van de A.- en S,-raden heeft m de ve
ste dagen van de revolutie het als zijn aa*
beschouwd een regeering van volksged-eibgeer-
den te vormen, die de leiding van het nieuwe
republikeinsche staatswezen in Duitschland
en Pruisen op zich nemen m-oest. Het uitvoe
rend comité matigt zich evenwel geen dicta
toriale macht aan, doch is veeleer van mee
ning, dat slechts1 door een krachtige samen
werking van alle üuitscho A.- en S..raden de
vruchten der revolutie behouden kunnen blij
ven. Wantrouwen en misverstand dreigen een
scheuring
in de Duitscbe A.- en S.-raden te
Novelle, naar 't Hoogd. van E. MERK.
Tegeleijkertijd wandelde achter 'de iachlustige
Uitgelaten jongelui, ernstig en sime 'S
kefe woorden met elkander wisselend een paar
met schitterende oogen, dat Van al wa ien
gaf, niets zagMartha en Bruno, de zioon van den
generaal
Zij, zouden elkander zooveel meer te- zeg
géhad hebben dan allte anderen en zweden
doordien hun kloppende harten zoo vo
in »iie« al»
tfe ne,vei over de menschen |en duigen iO0i hen
ht. Sen 5 .net Mei- en Vierttomen
getooide tafel1 toe, waaraan de jongelui bijeen
Perst toen geta»de den maalt» de *JM»
mn hen been luider werden, toen Z den
wijn gedronken hadden, begon de jongelmg zee
frouw Martha, waar wij vóor_ het afscheidl de
voren geplukt hebben H|0|e mopi was et aa
brengen. Er bestaat een streven am het rijks
gebied uiteen te doen vallen en de onheil
volle middeleeuwsche „Kleinstaaterei" in e®®
nieuwen vorm weder in te voeren. Willen wfl
echter het groot© democratische doel berei
ken, dan is het behoud van het groote Duit-
•sche economische en taalgebied noodzakelijk.
Het uitvoerend c-o-mité van Berlijn wil géén
scheiding tussohen Nqord en Zuid. Het wil,
(jat Duitschland de moeilijkheden, aan bet
sluiten van den vrede vierbonden, -overwint.
jjet wil, dat de. demobilisatie op geordende
wijze plaats heeft en dat de gevaren, welke de
volksvoeding bedreigen, uit den weg worden
eeruim«d. Dit kan echter sléchts tot stand wor
den ge-bracht dqor -een harmonisch samenwer
ken van alle A.- en S,-raden van Duitschland
De huidige werkzaamheden voor het, uitvoe
rend comité van Berlijn dragen sléchts een
voorloopig karakter. Zoolang de wetgevende
vergadering niet het laatste woord over de
grondwet en de- organisatie van het repubii-
keinsche Duitschland gesproken heeft, moe
ten de A.- en S.-raden uiting geven aan den
wii van het Duitscbe volk.
Wij dringen er derhalve op aan zoo snel
mogelijk een conferentie van gedelegeerden
te Berlijn te doenplaats hebben. Wij advisee-
ren de A.- en S-.-raden gedelegeerden te kiezen
en naar Berlijn te zenden. De vergadering van
gedelegeerden zal, wil zij in staat zijn te ar
beiden, ten hoogste 500 leden tellen. Wij stel
ten. voor de vergadering van gedelegeerden
niet later dan 16 December a.s. in de zitting
zaal van het Pruisische Huis van Afgevaar
digden te doen bijeenkomen. Haar taak zou
zijn een v-aorloppigen centralën raad uit de
A - en S,-raden van Duitschland te kiezen, een
vóór alle A.- -en S.-raden -geldend verkiezings
systeem uit te werkten; ©en besluit' te nemen,
over de toiek'omstigte wetgevende vergadering
en haar standpunt, ten opzichte van andere
politieke kw-esties vast te stellen.
De A.- en S-.-raad van Berlijn, deelt het vol
gende mede:
Het uitvoerend comité zal, voor zooverre aan
gelegenheden, welke het geheem gebied dér re
publiek aangaan, behandeld moeten worden, do,or
led-en. uit het rijk' aangevuld worden, die door
de vertegenw-op-rdigers der A.- en S. .raden in e
niet Pruisische bondsstaten geko-men moeten wor
den. 1.
De nadere regeling van de verkiezing dezer
gedelegeerden en hun verdeeling -over de ver
schillende staten wordt aan de bijeengeroepen
gedelOgeeiden-CfOnferentie der bondsstaten over
gelaten 1
Het Wiolff-bureaju heeft van den staatssecre
taris van het lOorlogBvoedingshureau, Wurm, me-
dede-elingen qntvangon over -den voedingstoestand.
Wurm zei-de, dat in de b-uitenlandsohe pers het
verbazing wekt, dat Duitschland nu eensklaps
door h-ongersnopd zou worden bedreigd, terwijl
de vroegere regeering Verklaard had, dat -de
voorziening van Duitschland tot het einde van
het oogstjaar verzekerd was. Fr is -echter geble
ken, dat men t© gunstig had geschat. Daarbij
komen de militair© nederlagen. In het door
Duitschland bezette gebied in het Oosten waren
Ongeveer 1.500.000 menschen en 300.000 paar
den -ondergebracht, die daar verzorgd werden.
Men verwachtte van Öekrajina en het Diongebied
rijkelijke aanvoeren. Aan al die verwachtingen
is de bodem ingeslagen. D-e eigen oogst is klei
ner dan men had berektend, vooral de aardap
peloogst. D-e krijgsgevangenen, die in den land
bouw werkten, hebben hun werk beëindigd, zoo-
dat groote hoeveelheden aardappelen in den gre-nd
zijn gebleven en nu- bij1 de vroeg ingevallen vorst
bederven. De veestapel neemt af en levert hoe
langer hpe minder op-, zelfs meikvee moet wtjjr-
-den geslacht.
Ten stott© wijst ook' Wurm. -op het gevaar van
de overhaaste uitlevering van transportmiddelen.
INTOCHT VAN KONING ALBERT
TE BRUSSEL.
Onder onbeschrijfelijk gejubel van de Brus-
selsche bevolking heeft Koning Albert zijn in
tocht in de hoofdstad van België gedaan.
Duizenden en duizenden menschen waren
naar Brussel gestroomd, om getuige te zijn
van deze historische gebeurtenis. In de mor
genuren werden de wachtende menschenmas-
sa's aangenaam beziggehouden door tientallen
Belgische vliegers, die boven de daken der
huizen en over de hoofden der menschen, de
meest stoute evoluties in de lucht uitvoerden.
Er had bij het Noorderstation een droevig
incident plaats. Een familie had uit het station
een kist weten te bemachtigen, om daarop
staande, den stoet beter te kunnen zien. Men
wist echter niet, dat er een granaat in lag en
toen de kist ongelukkigerwijze kantelde, ont
plofte het projectiel, waardoor een vader met
zijn twee kinderen werden gedood.
Men bekortte den tijd eveneens door het zin
gen van vaderlandsche liederen.
Tegen twaalf uur ging een siddering van
ontroering door de honderdduizenden. Na eene
afwezigheid van juist 4 jaar en 3 maanden,
kwam de koning door de Vlaamsche poort als
een vrij en onafhankelijk vorst, zijn geliefde
Brussel weer binnen.
Het donderend gejubel en de onbeschrijflijke
vreugde en geestdrift spotten met alles, wat
vroeger bij dergelijke gebeurtenissen geschied is.
De stoet werd geopend door een automobiel,
waarin de bekende burgemeester Max. Daarop
Koning Albert, gezeten op een prachtigen
schimmel, gekleed in generaalsuniform, liet
hoofd met een stalen helm gedekt. Links
naast hem, eenvoudig in grijs amazone-costuum
Koningin Elizabeth, rechts naast den koning
kroonprins Leopold, daarachter prins Theodor
en prinses Marie-José, alten te paard en door
hartstochtelijke kreten als „Vive le Hoi, vive
la Reine", toegejuicht.
Vervolgens een. groep hoofdofficieren der En
tente-legers in hun schitterendste uniformen.
Daarna volgde de heldhaftige verdediger van
Zij knikte.
Op den 25en Augustus!" zeide zij ',oel
schuchter.
„Hebt gij qok den datuim onthouden?
z-o-u ie-deiren dag1, elk uur, ael-fs eikte minuut van
die onvergetelijke week kunnen beschrijven,
heb zoo. vaak iedere bijzonderheid ,cverclac i
En dat ik u hier' nu ontmoet, juffrouw Mart a.
Ik had dit niet v-erwacht 1 Maar1 ik zie, dat wij
er voor beloond worden, als wij ook eens ws
ter willé van -een ander dpen! Aile.en, -omta
mijn vader een alleronvricnde-ujkst gezicht ze -
te, toen ik weigerde en ik niet best verdra-gen
kan, dat hij er -ontstemd uitziet, ging ik me©.
naair 't bal. F,n nu die heerlijke verrassing r«e 8
bij het binnenkomen! In 't eerste ©ogenblik was
het mij, -of ik een visioen k!rteeg! Gijl In 'die wi
japon! Zoo heel1 anders, dan ik u tot dusverre
gezien heb! En dat te midden van die M l0n'
verschill-ig-e en vroemde gezichten!"
Martha's mond bleef gesloten, m-aar haar oogen
spraken me-de- en antwoordden hem, ev-enais
liaar lach -en d© bi-os op haar wangen.
„Heb ik je niet erg dom en dwaas aange
staard? Heb ik ge-en onzin gepraat bij de ee
ste begroeting?" vröeg bij'.
Ik heb het niet opgemerkt, mijnbeer r;
geide zich d-aar'na -o-ver bet dwazJe antwoord.
'tW.as al' t© zlondedin-g'. Zij1 kon niet meer
met hem babbelte-n, z-ooal's in de eerste dagen
buiten. Destijds waren zij' dadelijk, bij de eerste
wandeling in een hevigten régen zulke -dikke vrien
den gowo,dien. Zij- had. hem Verteld van het heim
wee, dat zij -op de- koistsclioo-1 gehad, had en oat
haar -óók thuis bij baai- mama niet geheel' verla
ten had, en van haar overleden vader, dien zij
slechts als kind gekend had en naar wiens liefde
zij toch nog zo-o- onuitsprekelijk verlangde.
Maailater, to-e-n zij elkander vaker -ontmoet
ten, tpen was in zijn bijzijn al haar denkkracht
geweken, even-ars nu, zo-odat zij- zich als ve-rmmd
gevoteide en nog slechts liet ruischen in haaf
O-oren -en het kroppen v,an 'haar hart hoorde, waar
door het geheei' onmoigtelijk werd heid-er te den
ken.
Nu zweeg qok hij- een pobsj-e.
Och hem-ei! Wat ha-d zij- hem al widen zleg-
gten bij dit ree-ds z-oq lang en zoo- vurig verlangd©
wederzien; en nu vond zij1 sléchts de kinder
achtige w-ü-o-iden: „Herinnert gte u 't dennem-
boiornp-je nog, dat wij samen uitgegraven hebben?
'tls g-oie-d op-geschoten, E-ens ging liet verwelken;
toen gevoelde ik zulk een angst.
„Ik heb 't voor -uw raam gtezie-n, t-oen ik'
fnauw Martha!"
„Tweemaai1 heb ik u gezien," hernam zij bla
zend
„En heeft u mij zoo- deftig gegroet, z.co trotsch
en zoo zonderling," zei-de hij verwijtend.
Zij kee-k hem mchend aan. „Werkelijk? Och
neen!" Onschuldige wiooiden'tSchuchtere stame
len eene-r eerste liefde! M-aar groeiende van het
diepe gevoel van -o-nverbasterde harten, gedra
gen doo-r den -einsf, waarmede men lief heeft,
ee-r nog' 't leVen de frischheid van de ziel weg
neemt.
Daarna komt de dans, bij werken Bruno in een
hoekje van de zaai zit en onophoudelijk een
witte gestalte nastaart.
Hij wil niet dansen, hij schaamt zich, -omdat
hij denkt, dat hij onhandig en linkseh zal zijn
onder de anderen.
Maar haar qoge-n zoeken h©m altijd weer, en
soms weet zij -ook een ©ogenblik te vinden, -om
naar hem toe te Vliegen, nu zij hem daar zoo
afgezonderd van de anderen ziet zitten, oinclt
zij in haat' medelijden, in haar verlangen om
hem te 'troosten, warmer, hartelijker woerden dan
straks.
{Wordt vervolgd).
j
i
