f'Zaterdag
21 Dec. 1918.
TWEEDE BLAD
PEU1LLETO
Jonge Harten.
No. 12322..
BINNENLAND.
De Voedselvoorziening.
Aan de Memorie van Antwoord op liet Voor-
loopig Verslag der Tweede Kamer op hoofd
stuk X, Landbouw, der Staatsbegrooting voor
1919 ontleenen we het volgende
De maximum-prijs voor kleï-aardappelen zal
worden verlaagd, zoodra de zandaardappelen
verlaagd zijn. liet ligt in de bedoeling van
den minister de distributieregelingen, die voor
een behoorlijke verzorging der bevolking niet
dringend noodig zijn, allengs op te heffen;
alsdan zullen tevens de door de Staat gestichte
organen worden ontbonden, terwijl aan de voor
de crisis aangestelde ambtenaren ontslag zal
worden verleend.
Uit den aard der zaak zullen de tijdstippen
waarop tot het opheffen van deze organen zal
kunnen worden overgegaan, zeer verschillend
zijn. Een enkel is reeds opgeheven, van eenige
is de opheffing in voorbereiding.
Omtrent een afzonderlijk wetsontwerp, waar-
bij de velschillende beperkende bepalingen,
die in dezen tijd landbouw en veeteelt in het
belang der voedselvoorziening moeten worden
«fopgelegd, een duidelijken wettelijken grond
slag zullen ontvangen, wordt overleg met het
departement van Justitie gepleegd.
in verband hiermede en gelet op het feit,
dat de kettinghandel door de gewijzigde tijds
omstandigheden vrijwel tot de geschiedenis
gaat behooren, schijnt eene ingrijpende wijzi
ging der Distributiewet thans minder urgent
De minister vertrouwt toch, dat verschil
lende belangrijke voedingsartikelen beter cn
goedkooper de bevolking zullen kunnen berei
ken, indien de normale handel daarin voorziet,
dan zulks op den voorgrond, dat de grenzen
nog geruimen tijd zullen móeten gesloten blij-
ben en dat niet dan in bijzondere gevallen ge
legenheid tot uitvoer zal kunnen gegeven
worden.
Voor zooverre op dit oogenblik bij de zeer
snelle veranderingen, die als het ware eiken dag
intreden, te overzien valt, zal echter, wat de
eerste levensbehoeften betreft, de brood-, brand
stoffen- en vetvoorziening nog geruimen tijd
aan banden moeten gelegd worden.
Met betrekking tot de vooruitzichten van
voldoende verstrekking van vet, brood en andere
levensbehoeften kan het volgende worden op
gemerkt
De aanvoer van broodkoren van overzee en
uit eigen oogst verkregen hoeveelheid zal
zeer waarschijnlijk eene broodvoorziening van
311 gram per dag, ook in het volgende jaar
mogelijk maken. Verhooging van het rantsoen
in grootere hoeveelheid is evenwel uitgesloten
Zoodra de eerste zendingen vet uit het bui
tenland zijn aangekomen, is de minister voor
nemens de periode van de vetbon, die thans
op 9 dagen is gesteld, te verkorten.
Krachtens de overeenkomst met de geas
socieerden mogen in totaal worden aangevoerd
80.000 ton vetten, waarvan voor industrie
doeleinden ongeveer 30.000 ton benoodigd zul
len zijn. Voor eetbare doeleinden blijven dus
beschikbaar 50.000 ton uit de geimporteerde
vetten, alsmede de eigen productie, die hoofd
zakelijk bestaat uit productie van boter, waar
van naar raming in het volgende jaar geen
grootere hoeveelheid dan 30.000 ton verkregen
zal'worden.
Bij een duur van den vetbon van 7 da°nn is
per week 1.780.00(TK.g. vet of boter benoodigd
de vorenbedoelde hoeveelheden zullen onge
veer in staat stellen, de distributie op dezen
voet te doen plaats vinden.
De vooruitzichten van de vleeschvoorziening
in de eerstvolgende weken zijn niet rooskleu
rig. Werkelijk slachtvee is er weinig, zoodat
het slachtvee hoofdzakelijk zal moeten worden
betrokken uit het zoogenaamde gebruiksvee.
Het feit, dat de distributie van het vleesch
zooveel te wenschen overlaat, zoodat het toe
gezegde rantsoen van 2 H.G. rundvleesch per
persoon, in het bijzonder in de groote steden,
niet kon verstrekt worden, terwijl de clandes
tiene verkoop van vleesch overal weiig tierde,
heeft den minister na rijp overleg, doen beslui
ten dedistributievanrundvleesch
te b e i n d i g e n, echter met de invoering
van vleeschlooze dagen. De distributie van
goedkoop schapen- en paardenvleesch kan ech
ter op de vroeger aangegeven schaal plaats
vinden.
De peulvruchtenoogst is dit jaar zeer gun
stig uitgevallen, zoodat het rantsoen kan wor
den bepaald op 1 Kg. per hoofd en per vier
weken, terwijl in de periode van overgang van
den ouden naar den nieuwen aardappeloogst
nog een extra rantsoen aan peulvruchten zal
kunnen worden verstrekt.
Wat aardappelen aangaat hoopt de minister
dat de verstrekking van het thans geldende
rantsoen regelmatig zal kunnen blijven plaats
vinden.
tengevolge van het beschikbaar komen van
rijst uit de stelling Amsterdam is het mogelijk
geworden, van dit artikel een rantsoen te ver
strekken van 1/2 Kg. per vier weken.
De distributie van gort op den huidigen voet
is tot den komenden nieuwen oogst gewaar
borgd de havermout-distributie zal evenwel
moeten worden stopgezet, aangezien voor de
paarden geen haver beschikbaar is en deze die
ren dit artikel in verband met de productie in
t vervoer van de eerste levensbehoeften niet
kunnen missen.
De vischvangst zou weer op ruime schaal
kunnen worden uitgeoefend, indien de kolen-
schaars ch te niet de reden was, dat slechts wei
nig trawlers kunnen uitvaren. Toch zal, ook
in verband met de grootere vangsten, de distri
butie van visch op ruimere schaal kunnen
plaats vinden, dan tot nog toe.
Het melkrantsoen zal, zoolang geen vet-
aanvoer plaats vindt, en ook de toegezegde
hoeveelheden veevoeder nog niet zijn ontvan
gen, niet kunnen worden verhoogd.
In de zomermaanden behoeft uitteraard geen
melkrantsoeneering plaats te vinden.
Het ligt in de bedoeling, de aangevoerde
hoeveelheden veevoeder te bezigen allereerst
ten behoeve van de melkvoorziening en voorts
ten behoeve van de bedrijven in dc zandstreken.
,,De vergadering, erkennende, dat er reden
bestaat om den arbeidsduur voor de werklie
den te verkorten zich niet willende verzetten
tegen deze beperking op de overige dagen ddr
week acht het voor de dagbladen en andere
couranten onmogelijk, den arbeid op Zaterdag
reeds in het begin van den namiddag te doen
eindigen dringt er ernstig op aan, dat bij een
wettelijke regeling van den arbeidsduur gelet
wordt op de noodzakelijkheid van een geleide
lijke verkorting, opdat de werkgevers zich
daarop kunnen inrichten, en in het bijzonder
op het bezwaar voor de couranten tegen den
vrijen Zaterdagmiddag."
De inhoud der motie is aan Z.Exc. den Mi
nister van Arbeid medegedeeld.
8-Urige werkdag.
De gemeenten Almelo en Maastricht hebben
den 8-urigen werkdag ingevoerd.
Novelle, naar 't Iioogd. van E. MERK.
i 18
Zij werd niet rood, zoo als zij gevleesd had;
ae werd veeleer bleek, tot zelfs de lippen. M,aaij
zij gevoelde zich veel kalmer en moediger, d&n,
zij verwacht had; op dit oogenblik' scheen 't
haar goed te doen, dat het toeval1 hen in de ge
legenheid stelde zich eens tegenover- elkandefl»
uit te spreiken. t
Bruno groette; de weg w,as zoo smal, dat
zij naast elkander moesten loopen.
„Ik heb u nog niet gefeliciteerd met uw en
gagement, juffrouw," zeide h$. „Neem het tnjf
niet k'walqk. 'tBericht had mij verrast; ontvang
daarom thans mijn geiukw;enschen, hoewel wat
laat."
Zijn stem Monk hard Jen hitter; hij Ver'meed
het haar aan te zien. 1 f
„Ik dank u," antwoordde zij,
D:aariia gingen zij' een poosje zwijgend naast
elkander voort.
VII. i
De lucht wa;s Vervult! met geulen, van pas ge-
De aardappelvoorziening.
Naar de „Tel." verneemt heeft het Rijks
Centraal Administratiekantoor voor de distri
butie van levensmiddelen aan de burgemees
ters verzocht, met het oog op de a.s. feestdagen,
en ten einde zooveel mogelijk partij te trekken
van de huidige gunstige weersgesteldheid, de
aardappelbestellingen voor de maand Januari
ten spoedigste aan de regeeringscommissarissen
op te geven, tenzij de betrokken voorziening is
uitgesloten.
Het ligt n.l. in de bedoeling van genoemd
Rijksbureau, om te trachten de voor Januari
benoodigde aardappelen ten spoedigste in de
gemeenten aanwezig te doen zijn.
ooi ts is medegedeeld, dat met ingang van
27 Jan. een aanvang gemaakt moet worden
met het distribueeren van den zesweekschen
reservevoorraad, met welken voorraad de ge
meenten dan tot en met 9 Maart d.a.v. zullen
kunnen toekomen.
Alleen wanneer de toevoer der aardappelen
benoodigd voor Januari, onverhoopt door vorst
als anderszins stagnatie mocht ondervinden,
mag de reservevoorraad eerder dan 27 Januari
worden aangesproken. Toch zal dan de perio
dieke bestelling, zoodra die stagnatie ophoudt,
in haar geheel worden uitgevoerd, zoodat in
ieder geval de bestelling voor Januari, te zamen
met de zesweeksche reserve, voldoende zal zijn
om gedurende 10 weken (tot en met 9 Maart)
het vastgestelde rantsoen uit te geven.
Verkorting van arbeidsduur.
,;j|in de dezer dagen gehouden buitengewone
algemeene vergadering van ,,De Nederlandsche
Dagbladpers" vereeniging van uitgevers van
dagbladen, is de volgende motie aangenomen
maaid gras en i*ennunlkriiid, dat langs een
beekje welig gloeide, en witte en gele kapellen'
fladderden hen voorbij1. f
Daar, waar de weg oen weinig Mom, had toen
een uitzicht op de bergen, boven welke witte,
goudgerande wolken hingen. Hier hadden zij in 't
vorig jaar een paar' maal', naar 't weer staan
uitkijken. Bij het bruggetje over de beek' bloeide
ook nu weer een hieelfe massa vergeetmij'nietjes.
Bruno was er destijds 'over gesprongen, in weer
wil van den stortregen, om voor haar wat van de
mooie bloemen te halen. Onwillekeurig moesten
zij er bleiden, nu weer aan denken, hoe zij naar
't lichte blauw te midden van 't groen hadden
staan kijken, en nu ontmoetten hun oogen el
kander voor 't eerst. f
Be herinnering weid hem te waohtighij' kon
niet zwijgen, kon zich niet meer inhouden.
„Martha I" riep hij met •smartelijke bitterheid,
„Wie zou d,at ooit van u hebben kunnen g'e-
looven! Als 't mij voorspe.d was door men-
schen of geesten, door engelten of duivelen, dan
zou ik 't voor onmogelijk gehouden hebben, dat
gij zoo kondet zijn 1 Zoo* vaischZoo onstand
vastig!" Zij was onwillekeurig blijven .staan; een
oogenblik w,as zij1 heel' haar bezinning kwijt bij
dezen aanval'.
„Hoe kunt gij zoo tot mij' spreken?" slatnei-
de zij daarna. „Met werk recht
Het Centrale Passen-bureau.
Men verneemt, dat de langzaamheid, waar
mee het door minister van Karnelieek inge
stelde Centrale Passenbureau de zaken afdoet,
tot een gespannen verhouding met Duitschland
heeft geleid. Het is nu al zoover gekomen,
dat de Duitsche consulaten in ons land, althans
het Ainsterdamsch consulaat, voorloopig elk
visum op een Hollandsche pas weigeren, zoo
lang men in Den Haag alle verleening van
passen of pas-visums ophoudt en er nagenoeg
geen enkele verleent. De verhouding is ook
nog verscherpt, doordat men in den Haag ge
weigerd heeft, een der hoogste ambtenaren
van het Amsterdamsch consulaat te ontvan
gen, toen die over deze zaak een onderhoud
aanvroeg.
Nederland en België.
Na tien dagen gezwegen te hebben, hervat
de pers de discussie over de Limburgsche
kwestie en stelt zich op bet Belgische stand
punt, dat het Nederlandsche grondgebied ge
respecteerd zal worden in dien zin, dat voor
de voor België onmiskenbare grenswijzigingen
schadeloosstelling zal gegeven worden door af
stand van gebied, dat vroeger aan Nederland
toebehoorde, De „Matin" licht dit standpunt
toe met de mededeeling, dat de compensaties
aan Holland gevonden zullen worden in de
grensgebieden langs den Rijn of de Eems.
Bcigie en Nederland.
Havas seint uit Brussel
De „Soir schrijft, dat het ware doel van de
Belgische eischen een grondige herziening is
van het tractaat van 1839. De Belgen willen
geenszins onaangenaamheden met de Neder
landsche vrienden zoeken, maar willen niet
meer handhaving van het stelsel, dat hun in
werkelijkheid ondanks de overeenkomsten het
vrije gebruik van de Schelde ontneemt.
Nederland heeft bewezen, dat het nooit de
overvalling van België door Limburg, dat de
Hollanders niet kunnen verdedigen, zou ver
hinderen. België heeft dus het recht, aan de
mogendheden te vragen, niet meer bloot gesteld
te worden aan een-nieuwen inval en het vraagt
voor de landgenooten in Luxemburg en Lim
burg om toepassing van het recht der volken, te
over zichzelf te beschikken.
De binnenscliipperij.
^De minister van landbouw heeft ingesteld
een commissie, aan welke is opgedragen de be-
waarding van de vraag of de tegenwoordige
regeling van de binnenschipperij wijziging be
hoeft, zoo ja, welke, en <tie hem tevens zal heb
ben advies uit -te brengen omtrent de defini
tieve regeling die voor de bevraclilingswijze
der binnenscheepvaart zullen moeten getroffen
worden.
^Deze commissie is samengesteld als volgt
de heer C. A. Jolles, oud-inspecteur-generaal
van den rijkswaterstaat, tevens voorzitter de
heer J. N. Ilendrix, lid van de Provinciale
Staten en van den gemeenteraad te Amsterdam
de heer M. J. van Loben Seis, voorzitter van
he^binnenscheepvaart-Unie, te Nijmegende
heer P. Mariouw, secretaris van den Algemee-
nen Schippersbond te Amsterdam de heer J.
M. Meihuizen, voorzitter Kamer van Koophan
del te Veendam de heer Jan Roelofs Azn.,
reeder, Rotterdam dc heer F. Sneijer, voor
zitter van den Algemeenen Rijnschippersbond,
te Rotterdamde heer K. Toornstra, vice-
veorzitter Federatie van Schippers-vereenigin-
gen en Friesland, Dokkum de heer J. de Vries,
voorzitter van den Algemeenen Schippersbond,
te Groningen. Tot secretaris wordt benoemd
mr. A. J. Sybenga, te Arnhem. (St.ct.)
Vergoeding voor de „Statendam".
Op 24 Juli 1.1. werd ten N. van Ierland het
nieuwe Nederlandsche ss. „Statendam" der
HollandAmerika-Lijn (32.000 br. tons), dat
onder den naam „Justicia" onder Engelsche
vlag voer, getorpedeerd en tot zinken gevracht.
Daar vervanging van dit schip in de eerste
volgende jaren niet mogelijk zal zijn, heeft de
Engelsche regeering aangeboden, het materiaal
te leveren voor den bouw in Nederland van vier
vrachtstoomschepen van 8 a 10.000 tons ieder,
waarbij echter werd bepaald, dat buitendien
nog vier dergelijke schepen voor Engelsche
rekening in Nederland zullen gebouwd worden,
bet materiaal eveneens door Engeland te leveren.
De HollandAmerika-Lijm heeft dit voorstel
geaccepteerd. De firma Phs. van Ommeren
zal zich met het transport van Engeland naar
Rotterdam belasten en zal aan zijn Londensche
bureau een technische afdeeling voegen voor de
inspectie en de controle op het materiaal.
De koiennood.
Naar men meldt, ligt het in het voornemen
van de spoorwegmaatschappijen binnenkort
den treinenloop weer aanzienlijk te beperken.
Zelfs wordt overwogen het spoorwegverkeer op
Zondag geheel of gedeeltelijk stop te zetten.
Siam en Nederland.
Reuter seint uit Bangkok
Ofschoon Siam er gegronde reden voor had,
in de onlangs getoonde sterke pro-Duitsche
houding van den Nederlandschen gezant, heeft
zij niet gevraagd hem terug te doen roepen.
De ex-keizer ongesteld.
Naar wij vernemen, is de ex-keizer momen
teel vrij ernstig ongesteld en bevindt .zich op
aanraden van zijn lijfarts sinds eenige dagen
te bed. (Tel.).
Gemengd Nieuws.
„Met het recht mijner verraden tierde!" viel'
hij' haar haastig in de rede. „Gij wist immers,
hoe ik u genegen was, hoe ik u boven alles lief
had! Gij kunt geien „neen!" zeggen. Er was im
mers geen twijfel mogdijk."
„Een tijd ving gelioofde ik het wei," zeide
zij zachtjes, onwillekeurig medegesreept door zijn
haï'tstochteijjkle gebaren, vergetende, hoe gevaar
lijk 't jiviais, 't iviörfeden aan te roeren. „Maar daar
na, toen ik u zoo. weinig zag, toen gij zoo van
mij wegbieeft, hoe Icon ilc geltóven
„Uw moiedjer gaf mij' duidelijk genoeg te ver
staan, hoe weinig zij mij'n geze-.sohap! voor u
verlangde," antwoordde liij1 op heiligen, bitteren
toon, terwijl zijn schoone, donktere oogen haar
somber aanstaarden. „Ik houd er niet van mij
op te dringen. Ik mocht immefs ook niet spie
kten, eer ik mij een positie verschaft had. Ik
heb gewerkt, onvermoeid, altijd met de gedachte
aan u, altijd met dat éeme doel' voor oogen
„Ik ben geslaagd voor 't examen aan de Aca
demie voor Schoone Kunsten, ^aar mij dit nog
ontbrak, Ilc heb bestellingen weten te krijgen;
er is mij1 een heel' mooie betrekking aangeboden
nu ben ilc eindelijk zoo ver! Nu, mocht ilc naar
u toesnellen, en uw moeder tegemoet traden
met het bewustzijn, dat ik u geen onzinnig voor
stel kwam doen en toen -terwijl ik juichte
en jubelde van geluk! kwam de bekendmaking
Het nieuwste Engelsche lucht-
wonder. De „Times" zegt in een artikel over
toekomst van het luchtverkeer, en over de
meening als zouden de stuurballons een misluk
king zijn geweest.
„Er is nog geen enkele vliegmachine bedacht,
die in staat is zestien dagen in de lucht te blij
ven, zonder te dalen om van nieuwe brandstof
fen voorzien en grondig nagezien te worden,
maar een luchtschip, dat dit wel kan is reeds uit
gedacht. De gascapaciteit van het geprojec
teerde luchtschip bedraagt 10 millioen kubieke
voeten, dat is vier maal zooveel als die van de
Duitsche ,,Z. 70", de Goliath van haar soort.
De lengte zal 1100 voet bedragen, de grootste
snelheid 95 mijlen per uur, de reisduur zonder
tusschenlanding 20.000 mijlen. Deze stuurballon
kan een gewicht van 2ÖQ.000 kilo aan passagiers,
bagage, bemanning, koopwaren, levensmidde
len enz. meenemen, en salons, statiehutten,
rookkamers en een „daktuin" bezitten.
Reeds nu wordt er in Engeland een stuur
ballon gebouwd van bijna 21/i millioen kubieke
voeten inhoud, met een lengte van bijna 700
voet, een snelheid van 70 mijlen per uur, en een
drijfcapaciteit van 9400 mijlen aan een stuk,
wat wil zeggen, dat dit luchtwonder 9 dagen
achtereenvolgens in de lucht kan blijven. Het
lean 50.000 kilo gewicht meevoeren.
van uw verloving!"
Hij lachte bitter.
„Ik heb de kaart eerst, als ware ik zinne
loos, aangestaard; den naam gespeld, ais wa
re ik het lezen verleerd. O Martha ik zou
op u vertrouwd en aan uw tiefde vastgehou
den hebben, al badden we elkander in jaren
niet weergezien en al liad de Oceaan tusschen
ons geregen! Ik heb zoo ivast op u gebouwd
ais op een rots1
„Wien kan men nog geiooven in. de wereld",
voegde hij er* met toenemende heftigheid bij,
terwijl hij de hand tegen het voorhoofd dr'ukle
en zachtjes 't hoofd schudde, „wien kan men
nog geloovten, als zulke kinderongen als de uwe
reeds kunnen huichelen, als voor uw jeygd een
handdruk geen beteekenis, en een kus geen ernst
meer' bezit."
Martha gevoelde in zich vreugde en doods
angst tegelijk.
Hij had haar dus toch lief gehad! Een oogen
blik vergat zij aj'ljes bij' het overheerlijke ge
voel, dat haaf hart doortrilde. Maar bij zijn
llaatste woord, hief zij, toen zij' zich zijn ver
schrikkelijke trouweloosheid weer herinnerde,
plotseling het gebogen hoofd op.
(Wordt vervolgd).
NIEUWE
