Dagblad mor Schiedam en Omstreken
A
II
42ste Jaargang.
Zaterdag 23 Augustus 1919
No. 12521
fatisOngeiailsnverzeKsnng
Bureau: Koemarkt 4. Telei. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f2— per wiewk 15 cent, franco p.
poet ƒ2.50 p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Ad ver tentlêm .1—5 regel» 11.60; elke i«§el éaarbovwn 80 ct. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden m edledeiefegien 60 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven word'en op aanvrage
toegezonden.
IycMtfOkoalca purist* ïmttiuM,
'l
4a i.l tij ver lies vaa
van
levenslange >j 1g| venuw vaa
geheel® #|l|| een hand, |||j üooa; g |y y wn duim;
invaliditeit; voet of oog; fe* ls
D^verz^ermg^jvordt^gewa^bc^g^^^mr^de^ J^Q^P-dBche^Al^ime^e^^rzekM^gBbaBk^^^^S^^^^a^
(Pfe »°fs
bij verlies
verlies fe
van een
wijsvingers
t», jS f'
tl
verlies vaa
eiken ande
ren vinger',
EERSTE BLAD.
Bu£senlan«is®& Nieuws,
IN OPPER-SILEZIE.
In Opper-Siliezië schijnt het/ustig te wordeü.
De regeeringstroepen zetten hun zuiverings-
werk voort. Huizsoekingen zijn gehouden bij
verdachte Poolsche nationalisten. Overal wordt
naar wapens gezocht. Zelfs in de trams verschij-
ne nsoldaten om de reizigers te onderzoeken.
Te Lippine zijn tal van lieden gefusilleerd, die
°P de troepen hadden geschoten en die met de
wapens in de hand werden gevangen genomen.
De hoofdcommissaris \an politie te Lippine zou
in verbinding met de Polen hebben gestaan en
de bevolking tegen de Duitsche troepen opge
hitst. Hij is gevangen genomen.^In verschil
lende andere^gemeenten zijnmok^personen ge
fusilleerd. Te^Janowaontstonden groote branden
tengevolge van artillerievuur. De Poolsche ben
den wilden zich overgeven, maar de regeerings
troepen weigerden te onderhandelen en namen
de gemeente in. Te Myslowitz werden o.a. 12
Poolsche soldaten gefusillered. De Polen heb
ben uit de stad een 200 tal gijzelaars weggesleept,
voornamelijk ambtenaren, politieagenten en
leeraren. Volgens de „Neue Berliner Zeitung"
is de strijd te Godow erg verbitterd geweest. Tal
rijke aanvallen der regeeringstroepen werden met
bloedige verliezen afgeslagen.
Een enkele compagnie verloor hier 48 man.
In den afgeloopen nacht is er heftig om het sta
tion van de gemeente gevochten. De troepen
konden het station mét de hulp van een pant-
sertrein veroveren. De opstandelingen hebben
daarop herhaaldelijk getracht het gebouw te
heroveren. Vanochtend om 3 uur ongeveer was
geheel Godow in handen der Duitschers troepe
dan 7. 500.000 met ipbegrip van Eupen en Mal-
medy. In normale tijden ging de bevolking in
10 jaren wel 6 700.000 inwoners vooruit.
MEXICO.
De Mexicaansche troepen onder generaal
Prunoda, die gisteravond Jinaga verlieten en
opruktenjnaar Cuchille Parado, veertig mijl de
Conciter^op, hebben naar Mexico City bericht
gezonden, dat de Amerikanen de grens over
schreden hebben. De bladen protesteeren tegen
deze overschrijding der grenzen en eischen voor
Mexico de gelegenheid om gehoord te worden
voor het geweldig beleedigd wordt. Zij roepen
alle Mexicanen op om mee te helpen bij de ver
dediging van het land. De bladen hebben haar
Engelsche afdeelingen opgeheven tot de Ame
rikanen terug zijn geroepen.
De „Heraldo" zegt, dat de toestand een ern
stig karakter draagt, doordat zonder verzoek
om toestemming de Amerikanen de grens over
getrokken zijn.
DE DUURTE IN AMERIKA.
Men meldt uit New-York
De verkoop der legervoorraden is gister in
58 scholen begonnen. Voor het vervoer der
levensmiddelen rijden 85 vracht-autos. Er zijn
150 vrijwillige klerken in dienst genomen, ter
wijl in elke school vier leden van de vrouwelijke
politie-reserve assistentie verleenen.
RULGARIJE
De Opperste Raad heeft gisteren kennis ge
nomen van twee nota's, door de Bulgaarsche
delegatie. De eerste, meldt de Petit Parisien",
handelt over West Thracië, het gebied tusschen
de Mesta en Maritza en komt op historische,
geneei Cjoclow m nanueii ucr „uop, technische en ekonomische gronden tot de slot-
Talrijke verdachte personen werden onmiddel- som, dat deze landstreken bij Bulgarije moeten
lijk aangehouden. De regeeringstroepen traden blijven
overal uitermate streng op. Ook te Godow wen
den een aantal rebellen onmiddellijk gefusilleerd.
De stakingen duren haast ongehinderd voort.
Er zouden wel talrijke werkwilligen zijn, die
echter uit angst voor de Spartaciers het werk
niet durven hervatten.
het arbeidsvraagstuk in engeland.
Het wetsontwerp betreffende de werkuren en
dus betreffende de minimum-loonen, welk bij
het Lagerhuis is ingediend, kan beschouwd
worden als de eerste vrucht van de nationale in-
dustrieele conferentie. Deze conferentie, die
In Februari 1.1. werd gehouden heeft een gecom
bineerde commissie van patroons en leiders van
vakvereenigingen ingesteld, die een uitvoerig rap
port hebben opgesteld betreffende de voornaam
ste oorzaken der arbeidsonrust.
De commissie raadt aan een wet af te kondi
gen, waardoor de 48-urige werkweek ingevoerd,
de vaststelling van minimum-loonen verplich
tend gesteld en de vorming van een nationalen
industrieelen raad wordt aangekondigd, die zich
bezig zal houden met de verschillende industri-
eele kwesties.
De twee wetsontwerpen die door de regeering
zijn ingediend, zijn er een bewijs van, dat de re
geering groote waarde hecht aan de besluiten
van de commissie.
Tijdens het reces zullen de vertegenwoordigers
van de patroons en de vakvereenigingen aan de
verschillende organisaties, die zij te zamen ver
tegenwoordigen, biljetten zenden, waarin zij
hun plan tot vorming van een nationalen in
dustrieelen raad uiteenzetten, die naar men
hoopt, in den herfst zal kunnen worden ingesteld.
DE DUURTE IN ENGELAND.
De „Daily News", die gisteren opmerkte,
dat het vleesch en de havermout in den komen
den winter duurder zal worden, voegt nu aan
dit lijstje brood, melk (die een shilling per kwart
liter moet gaan kosten), visch en spek toe.
De tweede nota loopt over de militaire maat
regelen die het geallieerde opperbevel verlangt
ten einde te komen tot ontwapening van Bul
garije en beperking van het aantal officieren.
De „Echo de Paris' meldt, dat de hoofden
van de geallieerde legers in de Levant onlangs
de Bulgaarsche regeering gesommeerd hebben
om op te houden met de aanmoediging van een
gevaarlijke militaire beweging en te Sofia en
Philippopel opgestapelde voorraden krijgstuig
uit te leveren.
belgie.
Een statistiek, berustende op de gegevens
van den burgerlijken stand in België, geeft zeer
ongunstige resultaten aan. In sommige gemeen
ten is het geboortecijfer tot beneden de helft
teruggeloopen, terwijl het aantal sterfgevallen
steeg. Men berekent, dat België van 1 Augustus
1914 af tot het einde der bezetting 200.000 in
woners verloren heeft, ongerekend den gesneu
velde officieren en soldaten. Uit dé voorberei
dingen tot de volkstelling, op 31 Dec. 1920 te
houden, blijkt dat het totaal, dat ir 1910
7.423.000 bedroeg, thans niet hooger gaan zal
DE TOESTAND IN HONGARIJE.
Donderdag heeft de ministerraad zich bezig
gehouden met de verkiezingen voor de Natio
nale Vergadering. Baron Sigmund Berenyi, de
minister van binnenlandsche zaken, diende een
kiesrechtontwerp in dat de ministerraad breed
voerig heeft besproken. Het berust op het be
ginsel van algemeen kiesrecht voor mannen en
vrouwen, met behoud van de districtsgewijze,
geheime stemming.
De ministerraad heeft besloten de verkiezingen
tegen den 20sten September uit te schrijven.
De eerste minister zal daaromtrent met de En
tentecommissie overleg plegen.
De leiders der Hongaarsche partijen en ver
tegenwoordigers van de overheid van Boedapest
hebben vandaag een bespreking gehad over het
voedingsvraagstuk. Onder de aanwezigen wa
ren graaf Julius Andrassy, graaf Stefan Bethlen,
Wilhelm Vaszonyi en minister Johann Mayer.
Besloten is naar de Ententemissies en het Roe-
meensche opperbevel een afvaardiging te zenden
die namens de partijen éen voorstel zal doen
doen tot een bevredigende oplossing van het
voedingsvraagstuk
ALLERLEI.
De burgemeester var Weenen verklaarde,
dat ten gevolge van de catastrophe in de kolen-
voorziening binnenkort zal moeten worden over
gegaan tot het inkrimpen van het tramverkeer
tot twee uur per dag en het stilleggen van de
fabrieken gedurende twee dagen per week.
Omtrent den aankoop van Amerikaansche
kolen wordt onderhandeld.
In onze Vroedschap.
De laatste zitting. Af-
scheidsspeeches. De agenda.
De Raadszitting van Dinsdag 1.1. zal in de
annalen onzer stad als een zeer merkwaardige
blijven aangemerkt. Het was de laatste ver
gadering door den ouden Raad gehouden en de
eerste Raadszitting onder presidium van den
nieuwen burgemeester, den heer Gijsen.
We hadden een Raadszitting is pleno ver
wacht, maar werden zeer teleurgesteld toen we
hoorden dat bij opening het quorum juist bijeen
was. Het getal Raadsleden, die zitting bijwoon
den, bedroeg slechts 17, zoodat er 6 waren weg
gebleven.
Van de tegenwoordige raadsleden zullen er
niet minder dan negen geen deel uitmaken van
den nieuwen Raad, die in September zijn eerste
zitting zal houden.
Van de katholieken keeren de heeren Beukers,
Melchers en Scheffers niet meer in den Raad
terug, terwijl in den vrijzinnigen hoek de heeren
Ris, Koopmans, v. d. Bovenkamp en Van Wes
tendorp gemist zullen- worden. De heeren v. d.
Zee (Prot. Bond) en Goslinga (A.-R.) hebben
eveneens plaats gemaakt voor anderen.
Onder de oude leden zijn er verschillende met
een langen staat van dienst.
Kon het anders dat er hartelijke afscheids-
speeches zijn gehouden
Eerst namen we afscheid van wethouder van
Westendorp, die onze stad gaat verlaten. Hoe
wel hij een onzer ernstigste tegenstanders op
politiek terrein is geweest, mag niet worden ver
heeld, dat hij toch Jeen stoere werker was
als hoofd van de hem toevertrouwde afdelingen.
De voorzitter stelde zijn verdiensten, in t licht
en bracht hem dank voor de wijze, waarop hij
steeds de hem toevertrouwde belangen van
Schiedam had voorgestaan.
Het afscheid van den ouden Raad geschiedde
aan het slot der zitting. De voorzitter her
dacht in 't bijzonder de groote verdiensten van
den nestor van den Raad, den heer W. A. Beu
kers, die met een korte tusschenruimte van 1879
af deel heeft uitgemaakt van onze vroedschap.
Dit huldebetoon was alleszins op zijn plaats,
daar het wel een unicum mag heeten dat iemand
zoovele jaren in den Raad zitting heeft gehad
-als de heer Beukers.
De heer Beukers sprak wel-is-waar weinig
in het openbaar. In de commissies, waarin hij
zitting had en dat waren niet de onbelang
rijkste had hij echter grooten invloed
Men moet inderdaad eerbied hebben voor de
wijze, Waarop de. heer Beukers zijn taak als
Raadslid opvatte. Slechts zelden ontbrak hij
in de vergaderingen.
Een groot verlies voor de rechterzijde is het
vertrek van den heer Goslinga. Deze antirevl.
afgevaardigde, die langen tijd het wethouders
ambt bekleedde, behoorde tot de beste sprekers
van rechts. Hij was altijd zeer slagvaardig,
vooral tegenover de S. D. A. P.'ers, wiens mach
tigste tegenstander hij was.
Ook de andere Raadsleden, die in September
niet in onze vergaderzaal zullen terugkeeren,
hebben ongetwijfeld hunne verdiensteh tegen
over de gemeente, maar geen hunner trad zoo
zeer op den voorgrond als de meer in 't bizon
der hier bovengenoemden.
Het aspect van den Raad zal met September
aanmerkelijk veranderen.
De wensch, door enkele der oude Raadsleden
geuit, dat ook de nieuwe vroeden op even krach
tige wijze de belangen van Schiedam zullen
voor staan als hun voorgangers, zal zeker door
hen wel ter harte worden genomen.
In 't bijzonder zal een voorzichtig beleid, ge
paard aan gepaste zuinigheid ten opzichte van
financiën in de naaste toekomst geboden zijn.
De belastingplichtigen zijn toch reeds zwaar
getroffen, zoodat bij de te volgen gemeente
politiek, getracht moet worden het evenwicht
tusschen de ontvangsten en uitgaven zooveel
mogelijk te herstellen.
De agenda bood weinig stof tot belangrijke
discussies.
De heer Dinkelaar trachtte in deze laatste
zitting van den ouden Raad een succesje te
behalen.
Weth. van Baren toonde aan dat de Raad
reeds een principieele beslissing ten gunste van
verkorting van den werktijd had genomen,
hetgeen n.b. in het desbetreffend adres, door
vroede Dinkelaar mede onderteekend, was
erkend.
Daar de heer Dinkelaar moeilijk kon ontken
nen en geheel alleen stond, kwam er van zijn
reclame-voorstel natuurlijk niets. Het was een
leelijk echec voor den rooden afgevaardigde.
B. en W. blijven in zake den 8-urigen arbeids
dag diligent en zullen, zoo werd verzekerd, de
noodige voorstellen zoo spoedig mogelijk in
dienen.
Onder de aangenomen voorstellen van B. en
W., welke van eenig belang waren, verdient
vermelding het toestaan van een voorschot en
crisisbijdrage aan de R. K. Bouwvereniging
„St. Jozef". Thans kan met den bouw van 25
arbeiderswoningen begonnen worden.
Men ziet daaruit, dat de katholieken op het
gebied van verbetering der volkshuisvesting
volijverig werkzaam blijven.
Het voorstel om een crediet van 600 te
verleenen voor de illuminatie van het stadhuis
op 1 September Koninginnedag werd niet
met algemeene stemmen goedgekeurd. De hee
ren S. D. A. P.'ers, die van Oranjefeesten niets
moeten hebben, wij 11 Mei hun feestdag is,vroegen
stemming. De heele roode fractie stemde tegen
en Gewesteï^k Nieuws.
Crisismaatregelen.
Verkrijgbaar in de week van 2127 Aug.
Op bon 718 37a ons suiker.
Kinder meelkaart.
Op bon 36A 2 ons kindermeel en 3 ons Mai-
zena.
Op bon 36B 21/t ons kindermeel en 3 ons Mai-
zena.
Suiker kaart.
Op bon 64 3l/g ons suiker.
Broodkaart. De broodkaart van liet
106e tijdvak 14—22 Aug. (groen) 107e tijdvak
2331 Aug. (rood).
Vetkaar t. Bon 13e week 1522 Aug.
bon. Ie week 2330 Aug.
Distributie van
Alrikaansche Mais, gries en bloem.
Het geschenk van het Zuid-Afrikaansche volk
aan de Nederlandsche Bevolking, bestaande uit
een groote partij mais, zal weldra worden ge
distribueerd. Deze mais is verwerkt tot mais-
bloem en maisgries, artikelen die uitstekend ge
schikt zijn voor de bereiding van koeken en pap.
De Regeering heeft gemeend in overeen
stemming met de bedoeling der schenkers te
handelen door deze bloem en gries gratis ter
beschikking te stellen van de houders van nor
maal-margarine kaarten. Aan eiken houder zal
750 gram worden verstrekt.
De voorbereidingen voor de uitgifte zijn thans
zoover gevorderd, dat tot de uitreiking kan wor
den overgegaan. Daartoe zijn aangewezen
26, 27 en 28 Augustus a.s.
Houders van Normaal-Margarinekaarten van
het 4e tijdvak kunnen op een der genoemde da
gen, in onderstaande volgorde, hun bloem of
gries in ontvangst nemen.
Dinsdag 26 Augustus voor de letters A-H(i),
verdeeld over de volgende posten
Verenigingslokaal Broersvest van A-B(r)
Gemeentepakhuis Boterstraat 56 van B(u)D
Gymnastieklokaal Buitenhavenweg van E—
H(i)
Woensdag 27 Augustus voor de letters H(o)~
P(e), verdeeld over de volgende posten
Vereenigingslokaal Broersvest van H(o)-K(o),
Gemeentepakhuis, Boterstraat 56 van K(r)L
Gymnastieklokaal Buitenhavenweg van M—
P(e);
Donderdag 28 Augustus voor de letters P(f)
Z, verdeeld over de volgende posten
Vereenigingslokaal Broersvest van P(f)-S(ch).
Gemeentepakhuis, Boterstr. 56 van S(e)U.
Gymnastieklok. Buitenhavenweg van V Z.
Alle Bureaux zijn geopend 's morgens van
912 uur en 1 smiddags van U/auur-
Medegebracht moeten worden de Domicilie-
kaart met de lichamen der Normaal Margarine-
kaarten over het afgeloopen (4e) tijdoak.
Ditmaal zal aan de bepaling dat jonge kin
deren niet worden geholpen, streng de hand wor
den gehouden.
Na het verlaten der lokalen zullen reclames
in geen geval worden aangenomen.
Uitdrukkelijk wordt er de aandacht op ge
vestigd dat alleen zij in aanmerking komen
voor maisbloem of -gries, op wier Domicilie-
kaart aan de voorzijde met een stempel is aange
geven dat aan den houder Normaal-Margarine
kaarten zijn verstrekt.
Indien in dit stempel of het cijfer daarin ge
noemd is geknoeid, zal niet lot uitgifte van
bloem of gries kunnen worden overgegaan.
Het is n.l. reeds gebleken dat zoodoende zal
worden getracht in bezit te komen van een
grooter kwantum dan waarop men recht heeft.
Als bewijs dat de artikelen aan den houder
der margarinekaarten zijn afgegeven, zal, vakje
No. 52. der Domiciliekaarl worden geknipt.
Mocht door bijzondere omstandigheden dit
vakje thans soms zijn geknipt of beschadigd,
dan kan men zich tot uiterlijk 25 Augustus aan
«sis
p- 't*
i% k |i id-
