Dagblad voor Schiedam en Omstreken
42ste Jaargang
Donderdag 4 September 1919
12530
SratisOngevsiianvarzakerin
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2- per wewk 15 cent, franco p.
post ƒ2.50 p. kwartaak Afzonderlijke nummers 3 cent.
Adrertentl**! 1-6 regels f 1.80; elke *|el falrboró» 80 ct. 8 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden m e-dledeielingie-n 60 et. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren, Tarieven worden op aanvrage
toegezonden,
IldartitWi pKtdWB tHfftkM*, I
«eriles vazi
f, kven&l&no*
een hand,
geheele
voet of oog;
invaliditeit
De verzekering wordt gewaarborgd door de
Hollandsche
bij verlies
T«n
een duim
verlies
vsn eea
wijsvinger;
Ity
verlies vaa
eiken anda
ren vinger;
Algemeene V er zekering Bbank_te_Schiedam^
Bt? of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschr even en andere officies"e ki
en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur
HINDERWET.
Bij besluit van Burgemeester en Wethouder^
van den 2,en September 1919 is vergunning! ver-
«end1 aan:
lo. A, TIE MAN tot' uitbreiding van zijn fabriek
tot het drogen en1 zuiveren van graan, peulvruch
ten, groenten enz., g'eitegehaajn d'ei Hoofdstraat'
nos. 35 t/m 49 kadaster Sectie L nos. 1441, 1442
1443, 2417, 2418, 2419, 2420, met een Werkio
kaai' ©n 3 ©.ectromoioren van resp. 27, 30 en
50 P.K., drijtvfenidei diverse machines!;
2o. J. Th, NUMAN tot het oprichten van een
bochten-, mtoflen- en rijiwieitenfabriek in de plan-
dien Langen Halvfein! 41 en K©eitstele!g| 1, kadaster
Sectie C nos'. 450 en1 451, met 2 electron^ offer
ren van 5 P.K., drijvende diverse, mlalchiines;
3o. de N.V. Nederl'andsche Eniai11 etabrieken
SCHIEDAM, tot net oprichten van een emaiite1-
fabriek in het p'andi Noöruviest 9193, kadaster
Sectie, A nos. 558 en 559, mist 3 éjfejctro'm^toiiön
van totaal 7 P.K., drijvende diverse werktuigen
4o. J. J. KOLLING tot uitbreiding, van zijn
ers herplaats vari stoom- en andere werktuigen
in het pand Noord viest nja. 107, kadaster Sectie
A nos. 585 en 586, mét een metaailfeioteriji tea
-klnpp-erijiin het achter geiegten perceel Zijlstraat
no. 16, "waal-bij al's, beweegkracht zuilen wor
den aangeWend twee el'ectromb'tjonein van reslp],
3 en 2 P.K., drijvtenri^ diversie werktuigen;
5oi. de firma GEBRs. R0ZESÏRATEN tot het
oprichten van een kalkblusseherij en spfeciemla-
kerij aaln diei Schie no. 14, kadaster Sectie A no.
1294, met telen electromotor van 2' P.K, drijvende
fee-n kalkmolen
6o dié fir.ma A. BI.0M -en Zoon tol uitbreiding
harer bralndlerijten aafn die- Westerkade 2628,
kadaster Sfectie M. mós'. 367 en 368, Wet een
stoommachine vian 6 P.K., drijvende ee:i venti-
i'ator en een s'toibmpiomp1;
7o. Th. M. A. VAN DIJK, tot uitbreiding zij
ner machinefabriek in het pand' No-or-dve-st nc-.
26, kadaster Sectie A. no. 1378, met een feilec--
tromiotor van 1% P.K., drijvende diverse metaal-
bcvvcikingsmachines.
Schiedam', 4 September 1919.
De Burgemeester van Schiedam maakt be
kend dat, zoolang hij nog niet in deze ge
meente woonachtig is, hij in den regel op
Dinsdag, Woensdag en Donderdag van iedere
Week van des voormiddags 11 tot 12 uur ten
Raadhuize te spreken zal zijn.
(Herplaatst wegens misstelling.)
Broodprijzen enz.
De Burgemeester van Schiedam, brengt' ter
openbare kennis, dat bij ministerieele beschik
king de maximum kleinhandelsprijs voor witte
brood voor deze gemeente, is bepaald op 40
cents per K.G. en de prijs van wittebrood van
een gewicht van 200, 400 en 800 gram, is ge
steld op resp. f0.08, f0.16 en f0.32.
Het is den bakkers verboden hun geleverde
Regeeringsbloem, Regeeringsmeel of -rogge
anders dan in eigen bakkerij tot respectievelijk
wittebrood, bruinbrood of grof roggebrood te
verwerken.
Het is hun geoorloofd brood te bakken van
andere dan Regeeringsgrondstoffen.
Het loonbakken is den bakkers toegestaan.
Verboden is het hun voorts, melk, melkpro
ducten en melkbestanddeelen bij de bereiding
van brood, te verwerken, met uitzondering
van klein brood en zoogenaamd luxe brood
tot een gewicht van ten hoogste 50 gram.
Ingetrokken zijn de bij ministerieele be
schikking van 11 en 13 Augustus j.l, vastge
stelde maximumprijzen voor melkbrood.
BniiftnlaiiAsth $l®raw0»
het vredesverdrag met oostenrijk.
Uit St. Germain wordt geseind, dat Maan
dagavond de secretaris der vredesconferentie,
Dutasta, aan dr. Renner, in het paviljoen
Henri IV, het antwoord van de Entente en
het definitieve vredesverdrag overhandigde.
Het herziene vredesverdrag voor Oostenrijk
wordt voorafgegaan door een inleiding, waar
in de geallieerden hun meening over het ge
drag van het Oostenrijksch-Hongaarsche volk
uiteen zetten. De brief verklaart, dat het Oos-
tenrijksch-Hongaar^he volk in het bijzonder
verantwoordelijk is voor de Europeesche ellen
de in de laatste vijf jaar. Het argument, dat
de verantwoordelijkheid slechts op de Habs-
burgers rust, wordt van de hand gewezen, om
dat het volk geen enkele poging heeft gedaan
om aan het Habsburgsche militairisme een
eind te maken, en het zelfs heeft toegejuicht
zoolang het nfet verslagen was.
Daarom moet het Oostenrijksche volk de
volle verantwoordelijkheid van een misdaad
t8gen de wereld dragen.
In die tnlanfefaotal der geallieerden wóndt m|o(g(
met nadriik gewezen op het feit, dat do Oos
ten rijkets (en Hongarjen; die politiek van ras',
oad-erdrukkinig gesteund hebben, weike politick
ten liaaltste geleid heeft tot die mjet voorbedach
ten radte door de PamgePmandn lomdlerrnomen:
poging totvernietiging van de vrijheid; der
klein.!' onafhankelijke staten, die dien wieg naar|
Constantinople'! eim het Oosten versperden.
Had Oostenrijk-Hongairijiei een liberale poli
tiek tegenover al' zijln volkeren gevolgd, da^
zo-udten dfe velschillende dee-ljen der voormalige
dubbel-mOnarchiet wellicht een economische ieim
politieke eenheid hebben Iv'ij-esn vormen, maak
in de plaats fttiarvan werden inillioenen ondom
dainem dier vol'kënim d.en strijd gedrjeven in
een l'eg-erverband, djalt diende tot b'estendigiing;
van hun egi-en dienstbaarheid. H©t is een
ernstige- bla-ahi Voor d|e Oostenrijkers', dat zij!
eien diergelijke politiek 'die bot de ontbindfiinlgt
dier monarchie iieidfen mio-et, g-ev|o-lgjd be-bbiein.
De geallieerden wienschen etvjenWel niet dfe(
moeilijkheden van Oostenrijk te vte,rgbo|oitieni. In
tegendeel z'ijn zijl Verlangend ota! het volk 4(ej
beipen zijln- welVaalrt terug! te krij'gien, mits! zulks'
niet geschiedt tan koste der nieuwe staten. l
De geallieerden bte-lovten aan, djej redelijke aa«m-
spraken van Oostenrijk alle aandacht te zulleri
schenken, i
2Üij- verwachten binnen vïj!f diagen. antwoord.
In een tegelijk mlet het vredesver
drag a'an Oostenrijk overhandigd diocumémit,
wordt jeztegd, dat dto Oostenrijksche regeeringt
krachtige maatregjeltemtegen den invtoiejr, uitvoer
en txansitowlervoer van alle göiedierew tusscheir
Oostenrijk en Hong,arijle zall' m|o|eiten nemen Kot-:
dat die vnedesvoopwa'-aiden doior H|Ongarije for
meel aanvaard zijb. i
duitsciie krijgsgevangenen.
Het Reluter-bureau heeft uit beitrouwhiate brbnl
,eien bevestiging ontvangen va!n het bericht, dat
ingevbifelei een besluit vafh dién Oppersten R.aadi
orders zijn giegevlen voior, de onmiddellijke1 K?fc
patricering van de Duitsche krij^ëgevangienen, Öfef
door Engeland in jFra|n!krijk worden vasitgiebouden.
Het oierste -contingent vani 1000 m'ab vterliet
needs Frankrijk met bestemming, naar Dujtsch-
land. 1
De repatri-eering van die Duitsche krijglsgevab-
gfenien, die zich in, Engel'andi bevinden, 'hangt af
vatn de scheiepsrui'mte, walarvoor die Duitscbers
krachtens het Vredesverdrag hebben Kei zorgen..
DE TOESTAND IN HONGARIJE.
De HooiganrsChe' minister van eeredieinst, Hus-
zar, die te, Wieenen is aangekomen' tot bet vioo-reini
van onderhandelingen, beeft in een pletrsgespbek
gezegd dat de ohristelljk-socialle partij1 in Hongar)
rije thans de sterkste- partij1 is. Vroeger steundfej
ze alleen op- de bevolking; vgn het platte land,
doch in dien laatsten fijd heeft ze oiok Veel' aa(n-
ha'ng gtekregen in "de nijverheidsdistricten.
De dbellnietming aan de regeiering van de gemaK
tigde sociaiSl'-dieiniocraten is noioit iop: tegenstapd
gestuit, 'wlej! echter de eis'ch dat e|en soc.-demlol-
craat aa'n het hoofd' v'an db ieget-ring mjoes-t ko-
tóeln. Warlei die- eis'ch niet gesteld', dan zou bet
coalitiekabinet reedk 14 dagen gieledieb zijjn satote^i-
gesteiljd'. L
Onwaar zijb de berichten dat het ministerie
Friedrich j.odlelnv'e'iVoiilgingen opi Kouw heeft gezel
o-f gedopgdl. Hie(t hgjeft integendeel' alles geda!a|nj
om' die tei bejjetten en bijv. de Technische Hooi-
geschool, waap relletjes tegen joden vjaorkwamjejn
'gesloten. Alle o-ffciieren en spldatcn' vdn die z.gi
witte garde, die zich mlet jodenvervolgingen had-;
deb ingelaten, zijn voor ee-n krijgsraad gedaagd.
De Tegeering zal alles doen om' dfe hartstochten)
van de- gTootei hoop. te beteugefen en recht Cn(
orde te handhaven. Zij kan echter niet duiden-,
dat honderden bolsjewistische misdadigers (vrij
rondfoppen; alleen -omdat zij! joden zijn en het
handi'g zoo- weten voor te steden dat zij- wor-
d-m vtervolfed o'm' godsdienstredenen. Intusscben
worden e polditieke gevangenen menstehwaardig
en nechtvaalrdig behandeld.
Uit Boedapest komt het bericht <M minister
president Heinrich nog steedis- gjeon kabinet heefti
kunnen, samlenstellen. Op- het laatste oogfenblik
staken die sociaiiisten weer een spaak in hie|5
wieill i
Zijl steilten een massal voorwaarden, die de Krtel-
geering niet kan; aanvaarden.
OPSTAND IN ALBANIë.
Volgens het Zuid-Slavisch Persb. in Belgrado
verneemt „Politica" uit PodgoritzaUit Sa-
trami en Durazzo komen berichten, volgens
welke de steden Klementi, Kastrati en Hoti in
Albanië tegen de Italiaansche troepen in de
bezette gebieden in opstand zijn gekomen.
Uit verschillende plaatsen wordt melding
gemaakt van moorden door de Italianen
bedreven.
De verslagen Italiaansche garnizoenen trek
ken zich op Elbasan, Durazzo en "Valona terug.
DUITSCHLAND.
Uit Munster meldt men:
Een aantal inwoners van Euskirchen (Rijnland)
beeft een aanval' op Engeische bezettingstroee
pen gewaagd. Eén Engefech soldaat weid geduid.
De stad is gestraft met een geldboete van, 110.000
Mark. De aanlegger van het plan, een arbeider,
werd ter dood veroordeeld en- is reeds geëxecu\
teejrd. 1 i
SPANJE.
Naai dte Franscbe bladen uit Madrid Verner
mie-n, hebben dte leiders der arteidersoi'ganisa^
ti-es "be-sfoten- de r-eg-eering! 'eien reeks t'0.
steden, bijl niet-inwilliging waarvan dé algemlejei-
no staking, afgtekondigd zal' Worden.
In, Barcelona is' dei toestand weder ernstig.
De staat v'an beleg zal spoedig weder afgekon
digd] worden. De zeebeden va-n Bairoelbna bte
sfoten zich te'gen het vertrek van post- (en- mu-
nitie-s'todmscbelpien te verzetten.
DE HOUDING VAN ROEMENIë.
De „Intransigieamt" verzekert dat Roemlebie
zal' wei genen het verdtag' mlet Oostenrijk te tee
kenen, Wegens dte bepaling' aiangaabde dte etb-i
nische mindlerhedien.
Men1 weet dat het verdrag o.a. bepaalt, dat
bet Kot dezer 'minderheden in mie landen 'wtelk®
bet vterdrag ondlerteekenen Idt-er zai worden, gtei-
rcigeld! -door den Raad van Vijf. Roemenië nu
wil zich aan die voorwaa,rdte niet -onderwerpen-
Hie-tztelfde blad' kondigt het aanstaand aftreden,
van het kabinetBratianoe aap-. De premier,
zou zijn pio-sitie btevfestigd willen zien door
de aanstaande veikiezingen, welke he{m al-
thains- volgens het oordeel' van de Intronsi-
geant" stellig wieder, aan het bewind zullen
brengen,
RUSLAND.
Een draadfoos bericht der Russische boifë-
jewiki meldt, dat de vijand de zuidelijke bui
tenwijken van Kiëf heeft bezet-
Een bericht uit Kamenetz Podolsky dd. 2 pept-
ludt
Ten teihde het binnenrukken van Petijoetral
in Rief te verhinderen', hebben de boi'sje wikil
hun geheeite strijdkracht gemobiliseerd' In a'll((J
fabrieken va'n Kief is de arbeid n-edergeutegd
lein wordeln 'dje arbeiders tegen Pieiti'joera' ge
mobiliseerd'. Rakowski bezocht persoonlijk ^de
Ro-ode Tnoejpe-n' aaln het front tegen,o'ver Pe-tljoe-
railein Imaande hen a.an, Kief te verdedigen.
Alle aanv'allten der bolsjewiki bij Bojarka en
Hvassiïhow zijlri m-et grooto vferdezen vipor het
Roode Leger afgeslagen.
De t-erug'tocht van de bolsjewistische troiet-
pje-n die aan d)en Dnjester tegea de. Rotemetuërs
strijden, is "dloor de .Veravering van de inBar
Kief voerende sptoio-rlijnen voikcmcr. afgesiile--
den. l i
Uit Riga 'wordt' officieel' gemieid, dat de
sovjettroepen tot achter de Duua teruggesla
gen zijb. Del val' vatt- Dunaburgi wordt ieder
o-ogenblik vterwacht.
DE MOORD OP GRAAF TISZA.
Het onderzoek, inzake dfen mjoiord -op graaf
Tisza is heWat ten heeft het getuigenis aan bq|t
licht gebraeht valn dte-n eersten luitenant Haltali,,
die destijds garnizoenscommandant van Boeda.-
pest was ten dfe mteted-eelde-, dat de iso-ldatenraad
in zijn eerste vergadering pa! da revofutiei hoeft
heslbtten otó Tisza uit den weg te ruimen. Het
doodtvlom-nis Werd geteekend door Czermak, diep
voorzitter van den raad en Pogany, den v-ojks-
commissaris. Luitenalnt Heftai en Czermak bevin
den zich reedte in hechtenis. Pogany is tege
lijk met Bela Kun naiar Oostenrijk gevlucht.
LABOUR-DAY IN AMERIKA.
Uit New-York vlern-eemt dte „Times"
De Labour Daly is in het grootste gedeelte
van Amerika rustig voorbij-! gegaan. Er werdl
niets- vernomen' van een optreden der extremisten^
Ailtee-n Ibe New York ha.d een- groote betooging
plaats van de pas gestichte Amte-rikaansche Ar-
beidspartij, -welkte, vreemd genoeg, door dfen lera
schen Si-nn' Feinter Vajerai w:e-rd toeg-esprokien.,
Belangrijker is, dat de afdeelingi van den
staat New-York van dien Arbeidsho-nd een mter
nifest uitvaardigde, waarin wordt aanbevolen,
een wapenstilstand v'an zes maandlen met de
werkgevers te stiuteu,geduren-dlei wiejk tijdlsi
verloop er geen stakingen- .zouden plpats vin
den, uitgezonderd aïs gevolg valn „er-nstige uit
tarting-." Het uitvoerend!comité dringt er bij1
de lieden öp aaln, allés in het -welk te steill-en|
Dm' de ho-ogie- prijzen te, doen dalen d»r vo-or 10
uren te pro-duoeeren- in een- vvieirkdag Ivan 8
uren; Wil'son's pogingen tot bestrijding' der
duurte, te; st-eunen, en het land o-p een vleiligenl
stevige-n business-gtrondsfag te vestig-en.
Het comité viepk'iaalrt, d;at -er een ein-die moe't
komen aa-n den stnjd vpo-r, k'i'ass-e- en partij-
vtoopidleteilen, en dat de vereienigingfen, die in;
oen tijldjierk al's dito-nw-ettige pgitati© voeren,;
stehuidig staaln aan- verraad jegens Amerika en-
dte v akvereenigingte-n.
Deze laatste verklaring doelt waarschijnlijk;
o-p die vereeniging-en in de staa'inijverheid, wel-|
ke, naar -gezegd' wordt, de minderheid der ar
beiders in de metaalnijverheid vertegemvoor-jj"
diglen jen meereis deels uit vreemdelingen be
staan
De „New York Globe" publiceert heden
ejenige cijfers', welke de bewering ais zou dei
positie Uier metaalbewerkers, die van paupfers
naderen, "teniet doen.Het blad noemt djei stad
Youngish? wn, mlet 100.000 inwoners, en in het
hart vpn dte staalnijlvterheidl gelegen, waar dfe
inlieggieilden op dte spaarbanken en van de on-
derlingte boulwvfejreenig'ingeil te- sam'en ruim 40
millioen dollars bedragen, terwijl de deposito'si
op dje gieiwOUo banken evenveel' bedragen.-
ALLERLEI.
De staking in de: haven van Ko-p-enhagten
duurt nog- steeds voort. Do werkgevers h-ebbel^
thans besloten die léden- vpn het lrans-pOxtairfciei-
dersvterbo-nd uit te sluiten
Volgens het „Neue Wiener Tag-ebratt" drejigt
zoovvei ;cp de O,osteniij:ksche staaitssponrwegien.
aj!s op de ZuideT-spoo-rveg een staking, waar
door het geheeie vterkeieir ziou worden stopgezet
De arbeiders verfaingen een duurte-toes'.ag'.
Naair ,,Le Journal" bericht, is het niet
on waarschijnlijk, 'd'at d'e Paus binnenkort een
encycliek zal publiceeren, die g-erieht zal zijjnl
tegen de revo-lntionnaire en siocialistische béwe-i
gingien in Europa.
-In dte Belgische Cock-erillfabrieken .zijn thains
3500 arbeiders werkzaam', tegen 10.000 in vredes
tijd.!. Twee hoogovens zijln weer werkzaam1. Ge
durende de bezetting hebben dte Duitscbers', na,ap
gernekl 'wordt, 1000 machines' w-eggesl-oept, waar
van thalns 250 wieer terug-gekomen zijn.
Hoover's taak, helt upp-ertoezicht te honden!
over de voeding van Euro-pal, zou gister eindigen,,,
maar 'de opperste raad der geallieerden wtensch't,j
dat dte door hem zoioj kralchtig opgebouwde orga-
i. i