Japan als concurrent
van Europa.
Een negentientie-eeuwscn wgïm, .Ahl,v..^n ue.t wordt am ik
Zaterdag
6 Sept. 1919.
TWEEDE BHD
JU IT 11L> JU T
No. 12532.
Gedurende den oorlioig, die de» econoMiscihLIn;
ondergang vain Europa bew'erkstelligde, heeft Jar
Fan met koortsabhtigle; snelheid zijin handel'spiofr
tic-kan invloed! trachten te vergroiolten, aldus M
zen \ve in de Zeit. Niet allee» Chin,al, Indochina,
Engelsch- era 'Nederlaindsch-Indië, Australië en,
Zuid-Afrika, doch qok Zuid-Amerika! en zelf si Euro-
Pa en in het bijzonder Engeland werden! daar
voor als ddelwit uitgekozen. Het is geen wonder,
dat, de Engelsche industrie ongerust is o,v|er dtei-
z,en nieuwen concurrent, die haar zeer lastig!
dreigt tie' worden. Die fabrikanten va» Lancashire!
hebbieti reeds hum reg-eérmg! bestormd1, ten eindb
haar te bewegen een speciale, commissie uaa.r
Oost-Azië te zenden, om! djein liuidigjen toestand
der markten aldaalr te bestudieeren. De- Vcreeni a
de Staten op hun belurt heWbieh een missie fljer
katoennijktcirhieid n'a&r Europa gezonden, nmldat
de Japan sche textielindustrie. ten aanzien van dl?(
mededinging! in Frankrijk1, B'el'gië, Engeland en
Rusland 'eiem rrioeilijken, toestjalnldi in het tevlen heeft
geiroppiem
De oorlog Ipeieft de» opbloei van Jalpiani op
onverwachte wijze begunstigd. Die reusaichtige wi'nj-
sten, wtelkjè het land sedert vijf japen heeft ge
maakt, hebben het in staat gesteld heit grootste
deel zljber uitgaven ov,er ,de stichting; v!a|n nieu
we fabrieken, werven en mijnen te amortiseei m
Wat het sit.aial bijivborbeeld betreft, waarvan Ja-
pa,n tegenwoordig' 1.2 millioen ton per jaar ver
bruikt, de binmenlandsche productie over 1918
bedroeg slechts tegen dlei 550.000 top, terwijl!
zij in het laaltstei jaar tot 800.000' ton gesjiegeh
is- In het winnen van koper neemt Japan, de
tweede plaats in en overtreft thans Spanje, Mjej-
xico en Rusland. Koten en petroleum, worden
rijkelijk voortgebracht; wait electriciteit aanglaia,
de waterkrachten leveren 760.000 kilowatts.
woteijlverheid, vroeger in Japap o|nbeken|d, be
reikte' in het jaar 1915 een omzet, van meter
dan 100 millioen, voornamelijk aam flanel, kam1-
garen, sokken en wollen dekenls- Do chemiscbci
industrie 'nam' een groote vlucht, een nog' groio'terë
de ^glasfaibricagé, welke dl© Chineesclhe! markt,
voIfcoMen veroverde en niet! alleen gewoon gjais-
doch- ook de fijinle sporten voor de laboratoria
maakt. De uurwerk industrie levert reeds duizen
den uuilwleirkiém en strjejeft er naalr dien invoer op
dit gtebiie|d vblklomfen te dolen staken. Een Lij-
zonder grootte! vlucht nalm! dfe zijde-industrie. In;
de laatste vijftien jaren heeft d|e productiei zich1.
Verzesvoudigd, 'en Japialm heeft het er .op voor
zie», dlei Chioieesébe voortbrenging ite beslag tij
nelmjein. In bet jaar 1916 beiiep' de uitvloei' aan
Tfuiwe en vferwericte. zijde Meter dan een milliard
'en van dit cijfer komen voor rekening, van ru-
wte zijdie1, djfe naa|r: de Vereenigdle; Staten, Frank
rijk en Italië uitglelvoierd werd1, miecr da» 600
millioen francs.
De Japansche regeering' steunt dealen intd.u,-
stiieel'en opbloei op die meest elastische Wijzi 4
vermijdt eiken dwabg, elke tyralnnie enl streeft
slechts eir naar aanmoedigend in te grijipen, wan
neer haar officiéél© invloed niotodzafcelijk biijkl^
Japan is dus voor treffelijk toegerust om Europa
ernstige conlcurrlentie aa'n te doen. Het heeft- n a-
tuuriijk in;og veiej tie leere.n, dloch bézit d|el tal-
rijkste en goedkoopste arbeidskrachten, die snefl
van aianleeren zijin, al zijlnl zij pok hof geen schep
pende inspanning in stajat; het bezit nieuw»
fabrieken mkst moderne uitrusting', een aanzienlijke
sohqebwiuimlfe en zïjln werkzaamheid op indu
strieel en commercieel gebied is uiterst taai epl
verziend.
Ook in de ontwikkeling van dien landbouw
heeft Japan diezelfde volharding, wilskracht enl
geduldigjei organisatie bewezen.
Het behaalde bet grootste sucetes in den teelt
van zijderupsen. Do cultuur van katoen is m
Japan nog gering,; daarentegen worden in Korea,
en Zuidtelijk Mantsjo,erfje' groote aianplantmgter
uitgeviojerd .en die rest var, het benoiodigdie. kan
China, leveren. Zuidelijk Miansjoerijlo is tegen»
w,aardig iciok e|e.n. reusachtig proefveld voor den
verbouw van suikerbieten, terwijl stakéxtnel op|
het eiland Formiosa gewonnen wordt. Sedeift
ongevleer, een tiental jalren heelt Japan «pk de
'Vistecberij tot ©en rationeel© exploitatie' weten te*
brengen; het beeft tal van, visscberijscliolcn „tl
sticht, bebeerscht miet zijn visschersvloot bijnaj
de geheel© Zee van Ocholts'k, walar idle; vangst
van walvisschen, zeehonden en kabeljauw ysto -
vïsch) zeer winstgevend is, terwijl aa'n de kusten
van Japan, m China de vangst van haring; sar-
dijlnen, tonijnen en zalmen beoefend w.oidt ten,
ook de industrie, der v'isch conserven vooral se
dert het uitbreken van dien oorlog pen snelle uit
breiding verkreeg'.
Dit korte overzicht toont voldoende aaln, 'wolk;
gevaar den Europeeschén export dreigt- Hief is
juist, dat de meeste Japansch© producten; nog
minderwaardig zijn en het pok nog ©enigen tijd
zullen blijven, doch juist deze goedkoop© niassai-
arlikelten vinden, in OostAzië gewillige köopem.
Wel is; waar moet men oiofe toegeven, dat Ja
pan op dit giebiéd nog! veelal een nieuweling is,
zonder groote ervaring, en in zijlnl ijver wel ©eins'
te snel vooruit wil. Daarbij ontbreekt het zijn in
genieurs, technici en fabrikanten aan die scbopj-,
pende, lusteloos maar het nieuw»/ strevfeinde taw
teiïigentie, die in Europa, voorbanden is- Doch.
Japan kent geen scrupules ,en fe gewoon, zich
van hilei uitvindingen cn verbeteringen mfetcsep
te maken, die op dit gebied in Europa e;n Ame
rika gedaan zijn. Zoo' za,t dleze staat van <0
millioen inwoners spoedig voor zijd vrienden van
thans, vooral Engeland en Amerika, dte 'gevaar
lijkste mededinger zijd, te meer, waal' zijn ge
weldig toenemende handelsvloot zpiodaimg geor
ganiseerd is, dat zij voor het buitenlandsch ver-
koer de goedkoppste, vrachten maken kan.
Reusachtig zijn ook dei vioiordleelen, du -a-
,pan uit den vreide van Versailles trekken zal- te|
conferentie, diopr geheime vlerdragëln gebonden,
moest Japan niet alleen SjantOeng' loverlaten, dofcu
ook ten aanzien van bet Mantsjoierijscbe vraag
stuk stilzwijgend zijn 'eigendomsrecht erkennen.
Dit Laatste gebied omvat 810.000 vierkante E-%,
is in zlijb, voor cultuur geschikte! gedeelten te-g
vruchtbaarder dan Sjantoeng 'en telt een snel
toettjmiende bevolking van 20 million. Sjanjpenlgi
daarentegen, mtet 30 millioen inwoners, 1$ P»-
cindig rijk aan bodieWschatten van. allerlei soioirlt,
ivbornamlelijk kofeln 'en ijzer. Het bezit dezter prof
vincie lueit haal' re'chtstreekscben verbindingjep'
toet Noord-China, is in; d,ei handen van Japan
een gevaar Voor Peking. Men begrijpt dus' de
opwinding der Chineesche regeering ten opzichte;
van deze; zich onverbiddelijk vioprbeneidiejndei over
weldiging' .Cn voogdij. „Croiot-Japan' begint tot
wiexkelijkbeid te worden.
opzichte van een zóó ingrijpende verandering
in de bestaande pensioenwetten op de voorstel
len der Staatscommissie voor de burgerlijke
pensioenwetgeving vooruit te loopen.
Ook de regeling op zich zelf ontmoet bij de
Regeering ernstige bedenking. Wel is de Min.
van Financiën bereid, te bevorderen, dat de
pensioenen der burgerlijke ambtenaren, wegens
de waardevermindering van het geld, worden
verhoogd. Een hiertoe strekkend wetsontwerp
zal, naah- hij vertrouwt, de Kamer spoedig
De meening van sommige leden, dat het
wènschelijk is, het pensioenmaximum op i 4&ÜU
te stellen, deelt de Regeering met. ben ver
hooging van f 3000 tot f 4000, derhalve met
1/,, beantwoordt haars inziens aan den eisch
van juiste aanpassing aan de mate van ver
hooging van de Rijkstraktementen.
De Ministers zijn .van oordeel, dat het met
op hun weg ligt, voor te stellen, dat het mi-
nistefs-pensioen tot f6000 wordt verhoogd
Naar de Ministers met zekerheid meenen te
weten kunnen de voorstellen der Staatscom
missie voor de burgerlijke pensioen wetgeving
binnen een paar maanden worden tegemoet
gezien.
In het wetsontwerp is nog een wijzigm0
aangebracht, strekkende op het bedrag van
f 400, het ten opzichte van de salarissen be
paalde maximum, waarover de verschuldigde
afloopende bijdrage voor eigen pensioen met
wordt geheven, tot f 1200 te verhoogen
De datum van ingang wordt voorgesteld op
1 Januari 1*919. Hetgeen van dien datum al
over traktementen van minder dan i KOU voor
eigen pensioen is bijgedragen, zal aan de be
langhebbenden worden gerestitueerd.
Ook voor de verhooging van het pensioen-
maximum is de datum van ingang nader be
paald op 1 Januari 1919.
hoogde grondstof prijzen en bedrijfskosten te
dekken. Bijna algemeen is in onze bedrijven
de achturige werkdag ingevoerd, de loonen
zijn enorm gestegen, de onkosten worden bijna
telke week hooger, de vrachtprijzen zijn bui
tensporig hoog, de kolenpnjzen verzesvoudigd,
de belastingen worden steeds verzwaard, onze
exploitatie is dus aldoor kostbaarder geworden.
Onder deze omstandigheden zou een zéér
aanmerkelijke prijsverhoogmg alleszins gemoti
veerd wezen.
Doch dit is volstrekt met geval. Neemt
men de genoemde omstandigheden m aanmer
king, dan zijn integendeel de prijzen laag ge
bleven."
Het bestuur geeft den Minister in overwe
ging, opdat geen prijsverhoogmg in het bin
nenland afgedwongen worde, elke bemoeilijking
van uitvoer door de N. U. M. zooveel moge
lijk te beperken.
Spoorwegpersoneel.
De Bond van ambtenaren in dienst bij de
Nederlandsche spoorwegen zal op 14 dezer te
Amsterdam een buitengewoon congres houden
ter behandeling van de quaestie van de dienst
en rusttijden en vermeerdering van inkomsten.
Gemengd Nieuws.
Dure kleeren.
Liet bestuur van den Landehjken Bond van
Confectiefabrikanten heeft, zoo ineldt ,,De
Confectiefabrikant", van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel den volgen
den brief ontvangen
BINNENLAND.
Pensioen van Ambtenaren en Leeraren bij het
bijzonder hooger en middelbaar onderwijs.
De Regeering heeft het voorloopig verslag
der Tweede Kamer beantwoord betreffende het
wetsontwerp tot verhooging van het pensioens
maximum voor de civiele ambtenaren en de
leeraren bij het bijzonder hooger- en middel
baar onderwijs.
Met betrekking tot het verlangen naar ver
andering van wijze van berekening van de
ambtenaarspensioenen in dien zin, dat de be
rekening zal geschieden niet over het gemid
delde per jaar van de pensioengrondslagen over
de laatste vijf aan het ontslag voorafgaande
jaren, doch naar den pensioengrondslag over
het laatste dienstjaar, deelde de Regeering mede,
overwegende bezwaren er tegen te hebben, ten
Van velerlei zijden komen klachten binnen
over het herhaaldelijk verhoogen der prijzen
van fabrikaten van leden uwer vereenigmg.
Het zal u duidelijk zijn, dat zulks, indien
deze' prijsverhoogmg niet terdege gemotiveerd
is mij zal dwingen tot het nemen van zeer
scherpe maatregeler, bijvoorbeeld een verbod
van uitvoer, of het met medewerking van de
Nederlandsche Uitvoermaatschappij invoeren
van zeer boogé uitvoerheifingen, dan wel an-
dPHc>ewel ik mij volkomen rekenschap geef
van de gevolgen van dergelijke maatregelen
zoo acht ik deze niet te voorkomen, tenzij het
u mogelijk is om mij afdoende aan te toonen,
dat de sedert het begin van dit jaar door
uwe leden genoteerde verhoogingen een logische
oorzaak vinden in omstandigheden buiten uwen
W1Kunt u dergelijke bewijsgronden niet bij
brengen, dan acht ik het in het algemeen be
lang noodzakelijk, dat de genoemde prijsstij
ging niet alleen een einde neemt, doch plaats
make voor een evenredige verlaging.
Ik verzoek u het bovenstaande onder de
aandacht te willen brengen van uwe leden,
alsmed» van die fabrikanten, welke op hetzell
de gebied werkzaam zijn, en met bij uwe ver-
'TfyrtS'ttwoord zal gaarne
vóór ultimo Augustus tegemoet zien.
Drie kometen. Prof. dr. A. A. Nijland
schrijft aan de ,,N. R. Ct.
Naar ik reeds in het U. D. vermeldde, zijn
er thans drie kometen te zien, zoolang de
maan het permitteert. Het zijn de eerstevan
het jaar. De komeet A werd 30 Juli ontdekt
door Wolf te Heidelberghet is de periodieke
komeet van Kopff (1906 IV), van zes en een
half jaar omloopstijd, die in 1912 niet werd
geziendeze komeet - een zwak neveltje
met nauwelijks merkbare verdichting loopt
zeer langzaam Oostwaarts in den Arend. Den
21en Augustus schatte ik hare grootte op 11
maar de komeet schijnt plotseling veel zwak
ker geworden te zijn, want 1 en 2 Sept. Had
ik groote moeite haar te vinden.
De komeet 1919 C. is 22 Aug. door Metcalf,
en onafhankelijk van hem, 23 Aug. door Bo-
rellv ontdektzij loopt in Boötes naar het
Zuidoosten en is van de 10de grootte.
De komeet B, een onbekende, werd 20 Aug.
eveneens door Metcalf, ontdektzij loopt zeei
snel door Cepheus naar het Noorden. Ik schat
te haar helderheid in een binocle op de grootte
5.9 (31 Aug.) of 5.7 (1 Sept.) Deze komeet
heeft een uitgebreide koma zonder duidelijke
kern en zonder staart. De heer Meesters te
Halfweg ontdekte haar onafhankelijk den ~en
Sept. Hulde aan dezen amateur-astronoom.
Uit het Enfelsch,
van
LOUIS ZANGW1LL
Wilt giij': 'mijl eviem schriftelijk mededieiefen
w-anneier giji WnHoek Jones; ontvangen kunt?
Vreie|mldi djait dj&z© brief geheelf mysterie
n ..1 1. „AI1I|M I /Am. terwijl1 wijl ie,r gisteren miet een woord öp
etenig excuus is, d'a.t het mij! .een aangenantei
afleiding w;a!s aan u be schrijven: zij zijn al
ten zoo- eentonig, en kleurloos. Ik heb zoon
idee', dlat bet lezen v|aln rnijlnl brief u niet zopvtialj
gieiniotelgeli beeft gegtevleini afe mli}, het echriij
er van, maar uit een geest, van contradictie,
koester 'ik de theorie, diat die om haar scherp
zinnigheid en gegrondheid somö zot hoog go
noemidle intuïtie der vrouwen, niet altijd door-
gaat De. vlugheid waarmee; zijl en andere gevolg
trekking maken, brengt halar dikwijls genoeg, tot
een verkeerde conclusie. Da axiom' hoop> ik, j
mijn theorie ditmaal! op zal zijn gegaan; K
gelbof d;at wijl gisteren vrienden zijn geworden
hoewlel' Wij het niet uitspraken
51
Daarop opp'O'de een andier de veronder
stelling, dat ik dlei giedaiante va» mijn eebt-
genooT misschien, een oogembiik voor mijn
bed' had zien staan! Ik had het gevoel of ik
voor ©ene rechtbank der Inquisitie .stond en
het v ter wondende mijl, dat zijl geene pijnbank
of liever duimschroeven hadden meegebracht,
daar die laatste» gemakkelijker te viervoieren'
waren, geweest.
Het zal u zeker verbazen, hoe ik weet, dab
alles omtrent Warlock Jones u bekend is!
De waarheid is, dat Ethel- dat lieve kind,
©enige gewetenswroeging had1, zij u vertdcL.
had, wat ik haar onder dei strikste geheim^
houding Ivul. medegtedeeid- Zijl walSi meL Serust,
vóór ik haalr Volkomen absolutie geschonken'
hadü lk ben vergeten of ik halar Weer bdojafEdjej,-,
dit niet, a.air> u te vertellen, ik lioop van 11'
Achtend, uwé toegen. Nellie Ashfield-
p.S, Mag ik eieïis spoedig' komen zi©n, bo©
uwe schilderij vordert? Het spreekt van zelf,
dut' Ethel1 da|n d© .honneurs--van het theehrald
wiaarnetelmt.
Hoewel' Clinton niet kon zeggen, in bote
Het bestuur van den Bond van Confectie
fabrikanten schrijft in zijn antwoord 0. m.
Van eenige onreëele prijsbepaling is ons
niets bekend. Het Nederlandsche confectiebe
drijf heeft van het jongste voorjaar af groote
verliezen geleden, omdat het met mogelijk
bleek met de te bedingen prijzen, de ver-
verre Mrs'.. As,Mield's theorie mn'üxnti den
vrouwelijke» Ijn tui tie geest gegrond lof niet was
was1 hij er we'll zeker v'a», dat haar brief hemt
getno,e|gé;n had gedaan, zóó zelfs, dat hij' hem
nog eens overlas en e-r npg! over zat te denken,
toen zij» Model binnentrad.
Madeline' vond hem1 vrij wlat opgewekter
dan. dien Morgen waö nog .meer M haar
schik, toen Ethel' 'een poosje later pok' kwam
om évlein een praatje te maken en de thee ttej
zette».
Toen het model vertrokken was s-tak -. j
zijne lamp- aan .ep begon «en antwoord aan
Mrs1*. Ashfield. Hij1 vierzekerdie haalr, dat haau
brief heto' zeer veel genoegén had gedaan e»!
dat het heM' aangenaam zou zijim Mr. Warioc
.Tones ta "ontvangen, wanneet het hem echiké
en helm volgens zijn beste wieten 'in fó hc
Deze antwoorden io.pi de bepaalde vragen
haai bied' b.eslbegen nauwelijks ee». hati zij j
ij las het ov|er en het viel1 hém' op
kort eu vormelijk zijin, briefje; was- u
onsympathiek antwoord -op haar ang 1
kwam' hem niet vriendelijk voor, ja, »-.e s o. ie
feefd En haar laatste zin klonk hem ver
wijtend in. de ooren. „Ik
vrienden zijn geworden, hoewel Wij; hel. nnet uit
spraken 1"
De broodprijs in Engeland. Maan
dag is in Engeland de prijs van het brood
verhoogd. Een brood van 4 pond (1800 gram)
kost nu 91/2 pence of 47Va Hollandsche cen
ten. Deze prijsverhoogmg die volstrekt met
een vermindering beteekent van het bedrag,
dat uit de schatkist moet worden bijbetaald
om de kosten te dekken van het verschil tus-
schen verkoopprijs en werkelijken prijs is
een gevolg van de loonsverhooging der bak
kersgezellen. Vóór den oorlog kostte een vier
ponds brood niet meer dan 30 ct. In den zo
mer van 1917 steeg de prijs door duurte van
de tarwe en de hooge vrachtprijzen tot
zelfs tot 60 ct. Toen besloot de Regeering
tusschenbeide te komen en aan de bakkers
tarwe te leveren tegen verminderden prijs,
maar den prijs van het brood vast te stellen
op 45 ct. Zoo begon de de staatssubsidieermg,
die nu reeds den belastingbetalers ongeveer
1200 millioen gulden heeft gekost. Indien deze
subsidieering thans zou eindigen, zou de
broodprijs ten minste tot 68 ct. stijgen.
En zoo is sedert dan oorlog de broodprijs
voor den Engelschman van 30 tot 65 ct. ge
klommen. Volgens de „Times" zal de meelpnjs
weldra 60 ct. per quart 1.16 L.) zijn en
die was in 1914 slechts 22V s cent.
Hij verscheurde het velletje en begon eénj
nieuwie» brief, waarin hij zijn stemming, wat
meer den teugel1 liet vieren. Hoewel hij, Met
zoo uitv|oierig schreef als zij had gedaan, bleek
toch voldoende uit zijin woorden, dat hij de
vriendschap, dié zoo als van zelve int de
omstandigheden scheen te zij» voortgevloeid,
bereidwillig; aanvaardde.
Toen hij zich er later in den aivond weder,
in verdiepte, kwam' het hem allerzonderlingst
voor, dal. zij' uit zulk een verschrikkelijke
aanleiding had kunnen vOortklopiien en bijl die
overweging kWaMen hem 'ail'l© bijzonderheden,
van Robert Ashfield's dloiod, die hij door zijn
werk bijna vergeten hald, wedter in al hare ake
ligheid en geheimzinnigheid voor den geest.
Zijde hel'angstellingf in dé zalak was wedter
opgewekt door die onverwachte intimiteit met
Mts. Ashfield en hoewel hij nog; niet zender
huiveren aan dién vreeselijken nacht konj
denken, begon zijn geest zich toch onwille
keurig bezig te houden met dé omstandighe
den van 'het geval, die heM békend ware». Hij
was benieuwd of Mr. Warlock Jones zijne on
macht zou moeten erkennen »;f een nieuw ge
zichtspunt op de zaak upieÈen, en -een nieuw
rechtsgeding aanhangig maken.
Wordt vervolgd
l i 0f0lie cn
