Omstreken.
Srttis OngavalSenvarzskering
42ste Jaargang
Dinsdag 23 September 1919.
No. 12546
Een negentiende-eeuwsch wonder,
PEUILLETO
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f2.- per we«k 15 cent, franco p.
post f 2,50 p. kwartaak Afzonderlijke nummers 3 cent.
AdTerteatiem 1—5 regels 11.50; elke b»0<»1 daarboven 00 ot. 8 mui
plaatsen wordt a maal berekend. Ingezonden m edédedinfien 60 et. p. regel
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren, Tarieven wordlen op aanvrage
toegezonden.
IkumImiM pturdMl toWkaWL
bf tsrïiea
van een
wijsvinger;
p»
verlies van
eiken ande
ren vinger;
Buifentamdssli Nieuws.
Mi verlies
MS
verlies van
levenslange
gebeele
een duim
voet o! oog
w invaliditeit; - G
De verzekering wordt gewaarborgd door de__Ho!landsche_Algemeene^rerzek6r^g^^^M||^|M^M|M[|BMj
BINNENLAND.
de koninoin van belgie geïnterviewd
De Brusselsche correspondent van de „Daily
Express" heeft een onderhoud gehad met den
koning der Belgen, die heden met de „Ge
orge Washington" van Ostende naar de Vereen.
Staten vertrekken zal. De koning sprak En-
gelsch gedurende het onderhoud. Hij zeide,
dat hij het bezoek ging beantwoorden, dat pre
sident Wilson hem gebracht had tevens wilde
hij het Amerikaansche volk dank zeggen voor
Wat het voor België gedaan heeft. De koning
fceide o.a.
Wij Belgen kunnen nooit dankbaar genoeg
zijn aan Engeland en het Engelsche volk, voor
Wat zij gedurende den oorlog voor ons gedaan
hebben. Ook de Engelsche pers. Niet slechts
heeft zij ons moreel staande gehouden, maar
er is ook veel materieele hulp verleend. De
Britsche marine heeft een zeer belangrijke en
beslissende rol gespeeld bij de overwinning. Ik
vind het jammer, dat men over de geheele
wereld er niet beter van op de hoogte is, welke
rol de Engelsche marine heeft gespeeld. De En
gelsche soldaten waren prachtig maar wij wis
ten, dat zij dat zouden zijn toen Engeland ter
wille van België deelnam aan den oorlog. En
dan de Engelsche vliegers. Weet u, dat eens
op een dag een enkele Engelschman een gehee
Duitsch vliegeskader aanviel? Maar dat was de
manier van de Engelschen. Zij vie
len altijd aan en vlogen in alle weer en wind
De correspondent vroeg den koning hem te
Willen zeggen, wat hij dacht van de toekomstige
betrekkingen tusschen België en Duitschland
De koning antwoordde hierop
De haat tegen de Duitschers zal jaren duren
Ongetwijfeld zullen der handelsbetrekkingen
Worden hervat. Dat is natuurlijk, maar de
haat zal daarmede niet zijn uitgewischt. De
Belgen kunnen niet vergeten, hoevele van
hunne medeburgers zijn doodgeschoten door
de Duitschers. En het wegvoeren van de bur
gerlijke bevolking heeft de Duitschers terug
gebracht tot de middeleeuwen. Dat zijn dingen,
die niet kunnen worden vergeven of vergeten.
Naar zijn meening over den volkenbond ge
vraagd, heeft de koning verklaard, dat staats
lieden vertrouwen hebben in deze instelling,
maar dat hij met Lloyd George meende, dat
het succes afhangt van den geestestoestand,
Waarin de naties zullen verkeeren. In geval
van een mislukking en als een nieuwe oorlog
Europa nog eens bedreigde zou uw volk dan
handelen zooals het in 1914 heeft gedaan
Werd hem gevraagd, en het antwoord van den
koning luidde „Er is absoluut geen twijfel aan."
KARDINAAL MERGER IN AMERIKA.
Op het banket, dat door de notabellen van
New-York in het Waldorf-Astoria hotel Don
derdag j.l. aan kardinaal Mercier werd aange
boden, sprak de Belgische prelaat met ontroerde
stem, namens België zijn hartelijken dank uit
voor al hetgeen Amerika voor zijn land gedaan
heeft.
Rodman Wanamaker bood daarna den kar
dinaal de Amerikaansche vlag aan, zeggende
„In naam van onze medeburgers reik ik Uwe
Eminentie het kostbaarste over, wat wij bezit
ten. Deze vlag vertegenwoordigt ons land en
alles wat tot de Vereenigde Staten behoort. Ik
spreek de hoop uit, dat Amerika immer België
mogen beschermen."
Een machtige ovatie viel daarna den kardinaal
ten deel. Zijne Eminentie nam vervolgens weer
net woord op en weidde uitvoerig uit over de
gruwelen door de Duitschers in België. Hij
voegde erbij, eerst niet zoo uitvoerig te willen
zijn, maar door de sympathie Zijner toehoorders
getroffen deed hij zulks toch.
Kardinaal Mercier scheen bijzonder vereerd te
zijn met zijn aanstelling tot eereburger van
New-York. Personen van elke richting waren
bij de officieele hulde tegenwoordig. Ook de
Bisschop van de Engelsche kerkte New-York.
Charles S. Burch, die dan vorigen dag als zoo
danig was aangesteld, had niet geschroomd te
komen.
De 2 millioen katholieken van New-York zijn
ten zeerste met deze huldiging ingenomen.
RUSLAND.
Het bi ad JsVéstia" te Odessa bericht, dat in
dfe Kaspische Zeie een stoomboot ij» beslag geno
men is, vvaarpp generaal Almaso-f brieven over
bracht van generaal.Doujikin aan admiraal Kolts-
jak. -Ziehier een uittreksel uit eelni idjieti bij;|e[-
vlen van Dienjikin„Wij willen niet, dat iemand
ons doel kent, dl \v. z', 'of wij voor een monarchie
Voor een republiek of voor een, dictatuur zijn.
Toit pp het geschikte «ogenblik moeten wij voor
zichtig zijn, tegewiver het volk; daarna, als wijl
sterker staan, kunnen wij alles zeggen."
Alle brievten geven' een pesSimistischen indruk ;1
een der kolonels schrijft: „Met de rnohilisattief
gaat het slecht. De «enige tevredenen zijn dp|
speculanten achter het front. Er heersciht glee!»,
betrouwbare oAte; de propaganda te-gen het botte jeh
wisme is zwak, ofschoon en een geschikte orga
nisatie bestaat. Er is 'geen staatsinrichting. Dis
cipline- ontbreekt in het leger. Die: olaltiierWD
die die meerderhieid van 'hielt leger voirm|ein, ge
drag-en zich als Mapfcen tusschen Afrikaners.
Plichtsbesef treft men piet aan. Hét patrio-tismiel
industrie, die zich over het geheele land uit
strekt, is te middernacht begonnen. De berich
ten uit Pittsburg, Chicago, Cleveland en an
dere plaatsen geven aan, dat duizenden het
werd neerlegden, maar overigens zijn de gege
vens over de staking nog tegenstrijdig. Te Pitts
burg verklaren de officieele personen der direc
ties, dat er met beperkte krachten gewerkt
wordt. Van arbeider3zijde wordt echter gezegd,
dat de volle kracht der staking zich over 2
dagen duidelijk zal doen gevoelen.
DE OORZAKEN VAN DEN OORLOG.
is Sser zjwak.'
DE FIUME-KWESTIE.
d'Anlnunzip houdt iFiume nog sheeds in
zijn. bezit. Do YiOjUjgpuS-lajviep! 'vtóeren -echter eeih
dreigende bewiegjiin'g uit teg(e|n de stad]. Terwijllj
iedere natie- demobiliseert trekkdh djei Serviërs
v eigens eéhj telegram uit Rioimle - troietpenj
samen Tain|g|s het ItaliaansCihe Wapenstilstatadsfront
De torpedbvlerniefetr Sitpccioi, djiie Admiraal1 Ca
sanova paar Fiumo bracht, beeft zic-h aalngei-
sl-oten bij die Fiumevloot en weigert terug1 té
k-eeien. Toen d'Alnnunzioi voor het e|eljst de stad
betrad', werd voorspeld; dat Linnen eenigo da-\
gen 8000 Yougp-SlaVen efen aanval op de stad
zouden ondememien.
STAKING IN AMERIKA.
Reuter seint uit New-York
De staking der arbeiders in de ijzer- en staal-
Uit het Enfelscfa,
LOUIS ZANGWILL,
Een opmerkelijke aanvulling van de publi
catie van de Weensche bescheiden, ten bewijze
dat het kabinet te Berlijn inderdaad vooraf
onkundig is geweest van den tekst en den
geest van de Weensche nota aan Servië van
23 Juli 1914 geeft een mededeeling van den
journalist Schiff.
Schiff deed op 23 Juli 's middags en 's avonds
op het bureau van Wolff dienst en is er ge
tuige van geweest, hoe naar mate de tijd ver
streek, de rijksdepartementen, met name het
ministerie van buitenlandsche zaken, steeds
dringender telefonisch bij het bureau van Wolff
informeerde, of de tekst van de nota daar al
aangekomen was. Hoe langer het wachten
duurde, hoe zenuwachtiger de rijksdeparte
menten schenen te worden. Pas 's avonds over
achten belde Weenen voor het eerst op en
deelde mede, dat de nota buitengewoon lang
was en nauwelijks in vijf of zes aanvragen
telefonisch overgebracht zou kunnen worden.
Dat ook de toonaangevende mannen te Berlijn
geen benul hadden van de vermoedelijke lengte
van de nota bleek ten duidelijkste uit het feit
dat zij, Wolff verzochten dadelijk na ont
vangst van den tekst dezen telefonisch mede
te deelen, wat gelijk later uit den omvang
bleek technisch volkomen onmogelijk was,
Dienzelfden avond om elf uur zond het
ministerie van buitenlandsche zaken eindelijk
een legatie-raad naar het bureau van Wolff
om daar bij het telefonisch opnemen van den
tekst van de nota dadelijk kennis te nemen
van den inhoud.
De „Vorwarts", die deze mededeeling op
neemt maakt de opmerking, dat reeds in 1917
toen de Weener Arbeiterzeitung schreef, dat de
Duitsche regeering moeilijk zou kunnen be
wijzen dat zij van de nota van Servië niet
vooraf kennis had gedragen, Schiff deze op
heldering had willen geven.
Uit loyaliteit jegens Weenen, dat men niet
wilde compromitteeren, achtte men te Berlijn
echter op dat tijdstip de openbaarmaking van
deze feiten ondoenlijk. Daar dus de Berlijnsche
regeering liever de ernstigste beschuldigingen
tegen Duitschland liet voortduren, om Weenen
niet door een weerlegging ervan te krenken,
spreekt de „Vorwarts" van een „trouw tot aan
het idiotisme", waarvoor op stuk van zaken
het Duitsche volk heeft moeten boeten, daar
de zwaarste van de vredesvoorwaarden gemo
tiveerd is met de vermeende schuld van de
Berlijnsche regeering aan het uitbreken van
den oorlog.
64 1
Ik viD-.gde hei en nu kreeg ik weldra: diei Vol'!
komen overtuiging, dat de voorzitter meer uit
dien Elias had kunnen halen, als hij hem a,an
een langer en nauwlettender onderzoek on$er-f
worpein had1
„Nonsensviel Clinton hier in. Maar on
middellijk voegde hij/ er beletófder bij1: „Ik vraagt
L wei eypimsL gj| nüiftfeit mij! -mijn. uitval ven
géviem ik gaf onwillekeurig aan oen gevoel van
verbazing lucht, mr. Warlopk Jones.
„Wa.t zeer. natuurlijk waarde mr. Clinton,
merkte dé dfetectivd mieit blom-zoete mivietrstooiiC
baarheid' ban. „Ik vhit hem dato. ook als een!
Compliment op. Maar Iaat ops voortgaan. Zooals
gÜj 'vvtee-t, mrt Clinton, dééd' Elias vtPie-8|er vaak
boodschappen, etc. vjopir mr. Cyrus Ashfield en,
iboeft sedert moer geregeld karweitjes voor hiemi
gedaan. Elias is- er dein laa.ts.ten tijd ook voel
beter aan too dan 'hij! het in jaren gehad hoeft."1
„Alles Wat ge daar -zegt is zeer interessant"!,
merkte Gerard op', toen. Warlblck' Jojnes evisn1
ophield om adem: te steh-e-ppien, ,-wlaar waar wilt
p heen? Ik mioiet u bekennen, dat al
uw gepraat mij soiezig maakt."
„Misschien zult ge spoedig gelegenheid heb1"
hem, uw geestigheid' pog mleer djen 'teugel te| vitet
rein," antwoordde Warliock Jpmes' met onvérstoor-
baar g-oied humeur, „Maar ik heb nog niet over
het getuigenverhoor uitgespipkéni. Er is nog eter<
zeiei belangrijk iets, dat voior zoover ik kon na
gaan, den president -ook zeer lop-meiklellijk vhor-
kwarn. -Maai- teMems: was het mij! duidelijk, dat
hij het nergens aah fcoln vastknoiolpien en] dat
hij het dadelijk wieier als! vian: geen bijzonder ge
wicht liet glippen. Laat 'mij! u het gled'eelte vanj
het rapport, dat daarop' slaat, (©ven voorlezen-,
„Bij het verhoor van Thomasi Phimistead, por
tier aan bet havenhoofd bijl DpjVer, komt 0>. a.
het volgende, voor
D|e voorzitter: „Zïjt gij ler vjojfcom'eu zeker
van, dat gij nieïriand die aanlegplaats' zaagt ver
laten-?"
Da gtetuigö: „Vidkjoimjen zeker."
De viooizitter„S-tond-t ge niet met iemand
te praten?"
D© getuigle(zenuwachtig) „ja, Mijlnheer die)
President."
De vioorzitterHoe kion'dt ge dan goed pp
de rnenschen, die, passieerdien, letten?"
De getuig©: „Ik sprak Slechts gedurendiél eeni,
ge i'jiogenhlikkien met ielmand1, mijnheer de pre
sident."
De vloprzitter: „Met wien spraakt gij?
'De gtetuigte (aarzelend): „Miet Mr. Barham1,
mijnheer."
De vjoioizitter„Wie is Mr. Barham?'
De getuige (niet op zijn gemak): Het is, ieien...
een harinaut."
De voorzitter: henf niet verstaande: „Eten
wat?"
(Die getuige (harder)„Een harinaut 1
De viDumtter (begrijjpende)„Eejnlaeronaut,
meent ge?"
De getuige: „Ja mijnheer,"
iDe voorzitter: „Wat deed die daar op de ka-»
de-?"
,,)De getuige (aarzelend). „Hij kwam! maar
een praatje maketo"
„Eehalvfe 'dit gedeelte heh ik -niets: ini het ralp-
piort kunimen vinden, dlat eenig hebt op diei
zaak zou kunjnien Weipon, Wiet dat ik ont-
EERSTE NEDERLANDSCHE KATHO
LIEKENDAG.
UTRECHT, 23 Sept.
De Eerste Nederl. katholiekendag werd heden
te Utrecht geopend.
Er was buitengewoon veel belangstelling.
Om half elf hedenochtend werd in de dicht-
bezette kathedrale kerk aan de Lange Nieuw-
straat door Z. D. H. Mgr. H. van de Wete
ring, aartsbisschop van Utrecht, de pontificale
Hoogmis opgedragen.
Het zangkoor bracht de „Missa Papae Mar-
celli", van Palestrina, onder leiding van Joh.
Winnubot, organist-directeur der kerk, ten
gehoore.
Hedenmiddag om 2x/a had in „Tivoli" de
eerste algemeene vergadering plaats, onder
presidium van Mr. A. Baron van Wijnbergen.
D© voorzitter opende den Katholiekendag meÜ
'de vjo-lgende riede:
Doorluchtige Hoogwaardigheden, Ex>
j cellen ties, Dames en Hoeren,
Een sedert tientallen van jaren door diet Ka
tholieken van Nederland vurig gekoesterde wensch)
giaat op-i dén dag v an heden in vervuiling.
Zwaar viel het wachten niet, overtuigd als
men was, dat op- 'het juiste ooig-enbiik het sein
zou worden gegeven, waar men wist, djoo-r wie
alleen, ,he-t gegeven worden kon.
En zóó geschiedde het.
De Aartsbisschop: en dé Bisschoppen van Ne
derland namen, toen d'e tijd daarvoor gekomen
was, het initiatief tot het houden van den eer
sten NederlaincLschen Katholiekendag en zij deden]
het op Hunne wijze, die daarom dan ook zou Mijl-
ken de goede te zijn.
En wlij, hoe zouden wij 'dien oproep beantwoor
den?
Zouden 'we opgaan, gesplitst in die verschillende
groepen, 'waarin Wijl zijin saamgebracht op re
ligieus, politiek, sociaal, charitatief terrein?
Neen, wij wenschten de zaak hooger aan tej
vatten, en vertrouwend daaiimedic (üei handelenj
m den geest van Hein, die de uitnoodiging de-
dien, bes-loten wie op heden mét terizijüesfcilinjgj
Van alle verschil in rang, in stand, in sekse,
in leeftijd, als katholieken zonder mleieir, als le-
dleïi onzer liefste, onzer hoogste, onzer heiliglstd
organisatie, alk kinderen der Katholieke Kerk
eins te schanen roudioto 'het geliefd' en geëerbie
digd Episcopaat
Zoo zijin dan] vjopir! |dtei eerste- male de' katholie|-
ken uit allé oorden dés lands saamgékoimien om,
in gemeenschappelijk gtehed1, door wijizi© vioofr/
lichting, in .onderling© samenspreking de midde
len te beramen om steeds vierder te -gaan op dein,
goeden weg', teneinde te zijin en te blijven waal;1
(kinderen dér Mnedeikérk, tropwie Zonen en trou
we dochteren van het allen dierbaar Vad(elr-.
.and'.
Gewichtig is het oogenbÜk, waarop 'deze eteirste
Nederlaudscbe Katholiekendag: geheudeln wordj+t
kennen wil, ddï'phet gbhaefe gerechtelijk ,ojnd|o(r^
zoek er géien bedekking nip heeft, maar dat
alle getuigenissen nu' in leien niieuW licht be
schouwd mioietan woirdélni, nl'. in dat lietwelk
voortvloeit uit de verdere uitwerking van: djj|
punten, waartop- ik nu uwe aandacht heb willen
vestigen, puntein, die sucoessieviel'ijk door
'den Voorzitter alk van alle belang: ontbloot, wer
dén ter zijd© gesteld.
„Nu is het mij mogen gelhkken aan die pun
ten eenigte zeer belangrijke toe téi vPegen, diei
b'jj het getuigenvterhour piok aan, het licht zou
den zljln gekomen, als bién de rechte méthode van
veihooren gevM-gd had'. Om den President
recht te doen iWedervaijeln, mjo|e|t. ik echtejj
erkennen, dat d|e scherpzinnigste mensch zei
«vér het hoofd kon Ihehben gezien. Als dit nieit
het geval kon zijn, vrees: ik, dat ik weinig: kans
zou gehad hebben op: succes in de loopbaan,
die achter mijl ligt, zpodat men met recht van
mij .fienige cojnlsidératie mag 'vé-rwachten tegen-
r.ver hen, die fiasco maakte)», waar ik mpciht
slagen."
(Wordt vervolgd).
