1 PLANTENBOTER
Laatgstoomenjjverven, wassctaen
en strijken bil de
„DE PBOEltir, ïelef. Ho. 15.
1 fl E IE3P IÖm! IbjE 7
noch voor peulvruchten, (erwten iem. booftejn),
van den pogst 1919, noch voor die van vroegere
oogsten wprdieni vlerleielnd-
De blokkade der Oostzee.
Onze berichtgev'eij te IJinuidleft stehiijift
De bldk'kadfe (vjato de Oostzee Vioor dei Duitschei
scheepvaart' is hier, ter plaatste! wlell dlegjalïjik mterk-i
baar. Selder,t .een paar wlelkjeW is nog; geen Duitschej
houtboot tnaar Amsterdam of Zaandam gepas-
seend. Wanneer da bliolk!kad|ei nog' lang aanhoudt
bestaat het gevaar, dat de hoiutladingiein iuit dei
hoogtere OiOSteeAhdvlelns jnateit mieer zullen JouftnOn,
wonden verscheept; juit Ulje|nborgi wordt ten minste
reeds gefmeld, ;dait dift havjein in het laatst ileztefr,
maand veMnjoectelijlk door liet ijk geblokkeerd'
zal zijn,.
Dit is buiteftgewjojoft vhoeg, in het vorig jaar
liad de sluiting 19 November en in 1917 eerst 25
November plaats. (Msb.)
H. Coliju.
Naar die „N. Ct." veqmeeftit, zai de heer H.
CiOiijn, directeur der Bataafseh© P|etol|eftm:-Maat-
schappij, binnenkort "s Gravenhage verlaten en
zich metterwioiotni te Loin|dlen vjeetigten.
Visscherij.
'Bij de Rendersvieireienigiing! te IJmUidkl'n js van
het ministerie van buitenl'andteche zaken bericht'
ontvangen, d'at volgens ontvangen telegram van
den handels attaché te Londen van 24 dezer, de
Ncderlandsche visschersschepen 'hun ladingen
visch mogen lossen in havens van Groot Britta-
nië en Ierland, zrwdat, er thatns gefeft 'bieizlwaar meer
tegen bestaat, scihep|en: daar bet laten maikfe|n.
Het bestuur 'der Reedieirsvteneietniginig! zal trachten,
zekerheid te Verkrijigien omtrent de kollenvftoitzie-
ning in bedoeld© havens
Suiker.
De Nedert. Kr ui denier sboind' hjeeft zich ander
maal met een uitvjaerig adres tot den: minister
van landbouw gericht, waarin het zijn bezwaren
ontwikkeld tegen de ni/e)u(w© suikerregeling. Adres
sant komt er onder meer tegiein op, dat de han-
dleïaren ïiiet Vterplicht zijn, del rijkssuifcerbonmen
als betaalmiddel 'aan te nemandat del balen
oog steeds (niet door de lievteïdnciers/ warden tarug-
genotpnktn. |Hij 'geeft in overwinding, in geval bet
bonnenstelsel gehandhaafd blijft, aan dien 'winke
lier 25 cents t© vfergo)edelni voor elk opplakvejf
van 100 bonnen.
Ex-keizer Wilhelm.
Reuter seint juit Londen
In het Lagerhuis heeft Harmswprth, in ant
woord (fpi een vraag, gezegd, dat de Britschtei
regeering niet wist van weiikjen aard precies de|
vtoorzi-jrgieni waipn die de Ncderlandsche regéCring
nam. prn flkfa gpwewen Duitsfc'hieft keizer en ddn
gpwezen kroonprins te bewaken, maar 'dat
geen. red dn had, ,omJ te/ twijifeifen, dat alle 'naodigiy
maatregelen genojmien wjerdten.
Nederlanders te Riga.
Van den Nederiandsche cionsul te Riga is bij
het departement van buitenllandsche zaken be
richt ontvangen, dat de Nederlandschei kolonie)
aldaar ongedeerd is.
Telegrammen voor Engeland.
Teneinde de vleirtiraging in hiet telegrafisch ver
keer nret Fngeland tot telen minimum te bepc<r->
ken, is besloten, ten spoedigste op' het rijks-
telegraafkantoor te Rotterdam pen volledige Bau-
dtot-toestei-inrichting te plaatsen. Dei toestellen wor
den d.oor de Kngelsche telegraaf administratie ge
leverd en geplaatst, waarbij Engletlschia m'pnteurs
de neodige hulp zullen verlpeneni- Mjejt d)e voor-
bereidende werkzaamheden is ipeds eien begin,
gemaakt.
Tabak.
Het stooStehip „Kpyo Maru" is 20 Oct. ji'.
van Sumatra naar Amsterdam vertrokken, met
21475 pakken tabak.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Crisismaatregelen.
Verkrijgbaar in de week van 23—29 Oct.
R ij k s u i k e r k a a r t bon 3, van 20—26
Oct., bon 4, 27 Oct.2 Nov.
Kindermeelkaart.
Op bon 45A 2 ons kindermeel.
Op bon 45B 21/l ons kindermeel.
Broodkaart. De broodkaart van het
113e tijdvak 16—24 Oct. (oranje). 114e tijdvak
25 Oct.2 Nov. (zwart).
Vetkaart. Bon 8e week 18—25 Oct.
bon 9e week 26 Oct.2 Nov.
Kamer van koophandel en fabrieken.
Aan het jaarverslag 1918 van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken alhier is het vol
gende algemeene overzicht ontleend.
Tengevolge van de graanschaarschte heeft
de bi anderijindustrie gedurende het grootste
deel van 1918 stilgestaan.De in de Schiedam-
sche branderijen geproduceerde hoeveelheid
gedistilleerd, die in 1917 nog uit 138.569.35
H.L. ad 50 bestond, daalde dan ook tot
32.545.95 H.L. Tijdens de 4 5 maanden, ge
durende welke in den aanvang Van het jaar in
die industrie werd gewerkt is de toestand ech
ter gunstig geweest. Toen de branderijen zijn
stopgezet, is de toen aanwezige totaalvoorraad
moutwijn door het bestuur der Vereeniging
van gist-, moutwijn- en spoelingfabrikanten
in overleg met het Centraal bureau voor den
verkoop van technischen spiritus en gedistilleerd,
den Bond van distillateurs en likeurstokers in
Nederland en de Afdeeling crisiszaken van
het Departement van Landbouw, Nijverheid en
Handel geleidelijk tot dusdanigen prijs verkocht
dat hieruit gedurende den verderen tijd van
het jaar een geregelde uitkeering aan de leden
dier vereeniging kon worden gedaan. Dien
tengevolge was de toestand tijdens het stil
staan der branderijen niet van dien aard dat
ons oordeel over het geheele jaar anders zou
moeten luiden dan dat over de eerstbedoelde 4
a 5 maanden.
De export-distilleerderijen hadden in het
afgeloopen jaar met groote moeilijkheden te
kampen. De uitvoer van jenever stond vrijwel
geheel stil. Doordat vele distillateurs hun perso-
nee niet wilden ontslaan, is in dezen tak van
bedrijf stellig veel geld verloren. Bij de bin-
nenlandsche distilleerderijen deed ook in 1918
een tekort aan grondstoffen zich gelden. Het
resultaat der distributie van het gedistilleerd,
welke dientengevolge werd voortgezet, was voor
deze distilleerderijen echter zeer bevredigend,
De glasfabrieken hebben op een enkele uit
zondering na wegens gebrek aan brandstoffen
het geheele jaar stil gestaan.
De kistenmakerijen ondervonden sterk de ge
volgen van den zeer geringen uitvoer van ge
distilleerd, de groentendrogerijen van de ver
mindering der vraag naar gedroogde groenten.
Bij de scheepswerven deed het materiaal- en
kolengebrek zich in steeds toenemende mate
gevoelen.
Verschillende andere industrieelen konden
eveneens de benoodigde grondstoffen en mate
rialen slechts in verminderde hoeveelheid of in
het geheel niet bekomen, moesten voor hetgeen
zij nog bekwamen hooge prijzen betalen, had
den nadeel van schaarschte aan brandstoffen,
verkeerden in de onmogelijkheid om hun pro
ducten uit te voeren of ondervonden op an
dere wijze de schadelijke gevolgen van den
Europeeschen oorlog. De hierop gevolgde
wapenstilstand deed den handel een afwach
tende houding aannemen en liet aantal bestel
lingen sterk verminderen.
Wegens de moeilijkheid om de noodige mate
rialen te verkrijgen en de hooge bouwkosten
werd door particulieren slechts weinig gebouwd.
De vereeniging „Volkshuisvesting" trachtte
echter door den bouw van woningen met steun
van Rijk en Gemeente aan den woningnood
tegemoet te komen. In den loop van het jaar
werden 93 van die woningen voltooid. Behalve
deze werden nog 37 woningen door particulie
ren gebouwd, zoodat het geheele aantal voltooi
de woningen 130 bedroeg.
Hoewel niet al deze woningen werden gesticht
op gronden, welke van de Gemeente waren ge
kocht of in erfpacht gekregen, vermelden wij in
verband hiermee, dat door de Gemeente van de
tot het gemeentelijk grondbedrijf behoorende
gronden in het geheel slechts werden verkocht
2307 M2. tot een bedrag van 25.908.50. In erf
pacht Werden door haar uitgegeven 1401 M2.,
vertegenwoordigende een waarde van ƒ13536.
waarvan 700 M2., bestaande uit een strook
domeingrond (gedeelte van de in erfpacht ver
kregen gronden van den Staat der Nederlanden)
aan de Scheepsbouw-Maatschappij „Nieuwe
Waterweg" en 701 M2. aan de Vereeniging
Huishoud- en Industrieschool.
Tengevolge van stilstand en inkrimping van
bedrijven was de werkloosheid groot, nog veel
grooter dan in 1917.
Wegens gebrek aan voldoende veevoeder had
de vetmesterij weinig te beteekenen. Het vet
weiden, voor zoover dit plaats had, heeft zoowel
bij rundvee als bij schapen goede resultaten op
geleverd.
Over het algemeen zijn de winkeliers, die in
veel distributieartikelen handel dreven, over
het afgeloopen jaar minder tevreden. De ove
rige winkeliers hebben doorgaans goede zaken
gemaakt tot ongeveer half October, toen hun
handel zeer sterk verminderde.
De haven-, sluis- en bruggelden brachten
te zamen 47.456.08 op, dus ongeveer evenveel
als in 1917, toen de opbrengst 47.804.051/t was.
Verschillende nieuwe zaken, zij het niet alle
even belangrijk, werden hier ter stede opge
richt. Verreweg de meeste werden gevestigd in
bestaande panden.
Zooals uit het voorafgaande blijkt, was 1918
voor sommige bedrijven een voorspoedig, doch
voor andere een niet voorspoedig jaar.
Ingezonden Mededeelingen.
AbA Utmm H
all
VOEDZAAM HEERLUK VOORDEELIG 5
R. K. Vrouwenbond.
Gister-avioind hield de R.K. Vrouwen houd efdn
aigemeène vleii^iad|ejiSn|g in deft R.K. Volkshond. Dé
presidente, mevr. Evtars, pei;ieveje|rd© in' haar /ojpjfy
niingsWOiOrd! het succes van het „wagentje' (eft
dankte hiervoor namens het bestuur. Door hjeit
late uur kond/en niet alle straten bezocht w|0ff%
den. Zij, die ;njOg pakjes hebbteln liggen, worden
verzucht, die Doinderdag-avpind in den R.K. Volks
bond te bezorgeft pf hun adres' op tel gleivlen,
waarna ze worden afgehaald. Bij: ©etn volgando
gefegienbeidi zal het Siinjgeillcwartier niet wioirdft^
vergeten.
Do presidleinltje <ie|: (do ftog mfe/de, dat jdie cur
sussen vloor naaien, tokeft «n maatschappdffijlkje)
vraagstukken veel' succes hebben. Ooik voor dlo
conferenties is die zaal nepds gehejel beziet. D»e
moiedercursius gaat, wegens onvoldoende deelna
me, niet djoior, wat erg jammer is.
Hierna verkreeg de weleerw. pater G. Vrijmoed
O. F. M. uit Delft het woord tot het houden
van een rede over het.Vrouwenkiesrecht.
De gewijde redenaar achtte het thans ovei-
bodig te spreken over het Vrouwenkiesrecht
als zoodanig, daar dit kiesrecht nu een feit is
geworden, doch wilde meer beschouwingen
houden rondom het vrouwenkiesrecht, over de
gevolgen hiervan en de veranderingen, welke
er het gevolg van zullen wezen. Spr. schetste
hoe vroeger de politici zich in hun studeercel
voor of tegen het vrouwenkiesrecht uitspraken,
afgescheiden van het werkelijke leven, met
het gevolg, dat het volk zich ten slotte van
hun meening niets aantrok.
Een kieswet is als een jas zij moet flink
en ruim zitten, waarin men zelfs nog moet
kunnen groeien.
De oude kieswet paste zich niet meer aan
bij den modernen tijd.
De vrouwen, die zich door allerlei wetten
zagen gedwongen, brachten den billijken en
rechtvaardigen eisch naar voren om ook haar
invloed te laten uitoefenen op het bestuur
van staat en stad.
Wanneer de vrouwen dan binnen een luttel
aantal jaren tot de stembus zullen worden ge
roepen, dat ze dan meeleven met het openbaar
leven, door middel van de ontwikkeling van
zichzelf en den groei der organisatie,
In tegenstelling met vroeger, toen alleen de
man in de politieke stormen het moeilijke
werk deed van het ophouden der Christelijke
beginselen, moet thans ook de vrouw naar
buiten, om den man in dezen arbeid bij te staan.
Toch ligt voor de vrouw en moeder de
voornaamste en hoogste plicht en taak in het
huishouden en in het moederschap.
Spr. betreurde het, dat er in ons land nog
zooveel meisjes doelloos rondloopen en hun tijd
zoeken te dooden in allerlei beuzelarijen. Wan
neer deze meisjes zich wilden gaan geven aan
de bestudeering der hedendaagsche stroomingen,
zou dat een groot voordeel zijn voor de Ka-
holieke sociale weweging.
Door het vrouwenkiesrecht sullen de vrouwen,
zelfs tegen wil en dank, worden getrokken in
de politiek. Dat zij dan tevens mogen begrij
pen, waar het in den politieken strijd om gaat
dat het niet gaat, zooals nog zoovele leiders
voorwenden, alleen om de duurte te bestrijden
of hooger loon te ontvangen, dat het niet slechts
gaat om den stoffelijken nood te lenigen.
Ook wij Katholieken laken toestanden waarin
aan de arbeiders een rechtvaardig loon onthou
den wordt en menschen gehuisvest worden in
woningen die geen huizen meer zijn.
Met den strijd onzer dagen is evenwel iets
meer gemoeid dan het belang van de maag.
De Katholieke vrouwen zullen wijzer zijn dan
zoovele mannen, die ook vroeger hiervan over
tuigd waren, doch later door ononl wikkelde
meeningen tot het tegenovergestelde zijn ver
vallen.
Al het zoeken en streven van den mensche-
lijken geest zal teVergeefsch zijn, wanneer deze
niet gebaseerd is op den wil van Christus.
Getuige den toestand van de vrouw in de
zedelijke ellende van het oude heidendom, is
er voor de vrouw niets rampzaliger dan Chris
tus los te laten. Bij de Grieken, Romeinen en
bij alle onbeschaafde volken, die het licht van
het Evangelie niet kenden, was de vrouw de
slavin van den man. Door het Christendom werd
de idee van gelijkheid van man en vrouw, naar
het woord van den H. Paulus, onder de volken
verbreid en werd de vrouw de le
vensgezellin van den man en de moeder van
haar kinderen.
Dat de vrouw zich niet late wijsmaken,
dat godsdienst privaat-zaak is, doch dat zij
het Christendom en de kerk steeds moet volgen.
Spr. besloot met de Maria-vereering ten voor
beeld te stellen. De H. Maagd was het grootst
toen zij op haar bidstoel de boodschap des I
Engels aanhoorde en Hem antwoofdde metj
„Ziet de dienstmaagd des Heeren". (Applaus).
De presidente dankte den gewijden spreker
voor de mooie rede, wekte de aanwezigen op
zich op zelfontwikkeling toe te leggen en
sloot daaraa de vergadering met den Chr groet.
©Oefening haart Kunst".
Zooals gemeld, behaalde het Harm. Gez.
„Oefening baart Kunst", Directeur H. van Gent
alhier, den lsten Prijs in den Marschwedstrijd
en den lsten Prijs in het Conceit Concours,
benevens den 2den Ëereprijs voor het hoogste
aantal punten op het tweedaagsche Concours
te Gorinchem.
Deze bekroningen, bestaande uit een zilveren
lauwertak, Gouden Medaille, en voor den
Ëereprijs de Zilveren Medaille van H.M. de
Koningin Moeder, zullen morgen Donderdag
n.m. 7 uur arriveeren en door de bekroonde
veieeniging feestelijk worden ingehaald met
muziek, vanaf het Station langs Singel, Broers-
vest, Koemarkt, Tuinlaan, Hoofdstraat, Brou
werstraat, Dwarsstraat, Hagestraat, Nieuwe
Haven, Oranjestraat, Gerrit Verboonstraat,
Koemarkt, Broersveld, Kreupelstraat, Botei"
straat tot aan het repetitielokaal der vereen'
Cafe Nationaal, H. Vredenbregt, Boterstr. 5?'
Ook de Mandoline Club „Euphonia" Dir. de
heer D. Jongbloed alhier, behaalde dezen zotoee
den lsten Prijs Gouden Medaille op het eerstr
Concours voor genoemde Vereenigingen, ëe~
houden te Hellevoettluis, welke vereeniging
O.B.K, op deze route fcal vergezellen.
Bakkersnachtarbeid.
Door het bestuur van de Bakkerpatroo»s'
vereeniging afd. Schiedam is den Gemeenteraad
verzocht de verordening op de afschaffing van
nachtaibeid in Bakkerijen zoo te willen wij"
zigen dat het aanvangsuur van de deegberei
ding zal worden vervroegd in plaats van
's morgens 6- op 5 uur uitgezonderd des Za
terdags.
Het is gebleken dat in den korten tijd van
voorbereiding, na het uitbrengen van het brood
op 'smorgens 10 uur is gesteld, te kort is voor
voldoende brood te kunnen produceeren en
zoodoende aan het brood dat gebakken wordt
niet den eisch kan gegeven worden dien het
noodig heeft.
Gehoorzaal.
Op uitnoodiging van den wethouder de Bruin
had Maandagavond een bijeenkomst plaats ten
Stadhuize van een aantal ingezetenen dezer
gemeente, tot de verschillende kringen en par
tijen behoorde, om de mogelijkheid van stichting
eener gehoorzaal te besproken.
Aan de uitnoodiging hadden velen gehoor
gegeven, terwijl van anderen die \erhindeid
waren de samenkomst bij te wonen bericht
van instemming was ingekomen. Na ernstig6
beraadslagingen werd besloten een commissi6
samen te stellen, welke zoo spoedig mogelijk
een plan zou ontwerpen, en een begrooting
doen opmaken. Daarna zal de groote com
missie wederom vergaderen om te beraadsla
gen of de plannen levensvatbaarheid hebbern
ja, dus neen, en naar gelang van de beslissing
voorstellen bij het gemeentebestuur in te die
nen betreffende de medewerking in deze door
de gemeente te verleenen.
Het comité met de voorbereiding belast, is
als volgt samengesteld M. Horn, voorzitter,
mr. Welcker, secretaris leden P. Loopuijt,
H. B. E. Blaisse, I. Th. Nolet. P. Sanders,
mevr. HingmanDobherke.
Straatbelasting.
Door het bestuur der Schiedamsche verhuur-
dersvereeniging is tot den Gemeenteraad het
verzoek gericht de in de 'bcgrootmg voor 1920
voorgestelde verhooging van 4 op 5 voor
de straatbelasting niet goed te keuren. D6
eigenaren en verhuurders van woningen zijn
reeds zoodanig belast, dat volgens hen, meer
dan de uiterste grens is bereikt.
Hoewel door hen begrepen wordt dat de
gemeente-financiën versterkt moeten worden,
verzoeken zij toch deze belastingdruk niet al
leen op de huiseigenaren te brengen, daar zij
verplicht zouden zijn het op hun huurders te
verhalen.
Door vroegere reeds verhoogde grond- en
precariobelasting, waterleiding en de zeer ver
hoogde onderhoudskosten moeten de huren
zeker aanmerkelijk worden verhoogd, zoodat
bij nog hoogere belastingdruk de toestand der
eigenaren nu reeds onhoudbaar is, mede dank
zij liet feit dat de Huurcommissie de gewoont6
heeft de wet in hun nadeel toe te passen, nog
wanhopiger wordt.
Katholiek Leven.
Gisteravond heeft het bestuur van „Katho
liek Leven" mede namens de vereeniging, af
scheid genomen van den Eerw. Moderator, pa
ter E. J. J. Krugers O.P. Daar Z. Eerw. reeds
heden naar zijn nieuwe standplaats, Alkmaar,
moest vertrekken, was een afscheid in een le
denvergadering onmogelijk geworden. De voor
zitter de heer v. d. Heijden dankte den Eerw-
Moderator voor het vele werk ten bate der ver
eeniging verricht en bood hem namens „Ka
tholiek Leven" een fraai boekwerk in 2 pracht
banden aan, getiteld Aenijs Damen C. s. s. B-
„Theologica Moralis".
Pater Krugers dankte voor het mooie ge
schenk, waarmede hij zeer in zijn schik was.
In de drie jaren dat Z. Eerw. met „Katholiek
Leven" had samengewerkt, had hij een verblij
denden groei van de vereeniging kunnen con
stateren.
Met de beste wenschen voor de toekomst efl
i 1i »r
- I J J j
DLrANTA
