Minister te mogen verwijzen naar het Verslag
van de Commissie van Onderzoek naar de gestie
van het Hijksgraanbedrijf, hetwelk bij schrijven
van 23 Juni 1917 aan de Eerste en Tweede
Kamer der Staten-Generaal werd toegezonden.
Zooals daaruit blijkt, treden genoemde firma's
op als regeeringslasthebbers bij den aankoóp
van granen en plegen dienaangaande voort
durend overleg met den Minister en de daartoe
door hem aangewezen ambtenaren van zijn
Departement.
De besprekingen vinden, al naar gelang van
haar belangrijkheid, behalve met de leiders
dezer firma's, uit den aard der zaak ook met
verantwoordelijke beambten van dezen plaats.
In tegenstelling met het in de viaag veron
derstelde, draagt dit overleg er blijkbaar toe
bij, dat op de best mogelijke en door de Re
geering goedkoopste wijze wordt gekocht.
De broodprijzen in België, Engeland en Ne
derland staan slechts in een zeer verwijderd
verband met de bedragen, die voor den inkoop
der grondstoffen betaald worden.
Immers, zoowel in Nederland als in Engeland,
worden zeer belangrijke bedragen op het brood
toegelegd in laatstgenoemd rijk niet minder
dan 1 Pd. St. per jaar en per hoofd. Verge
lijkbaar zijn slechts de broodprijs in België en
die van het Nederlandsch wittebrood, welke
laatste soort geleverd wordt op den voet van
den prijs der hier te lande van overzee' aan
gevoerde grondstoffen.
In België wordt 85 centimes per 900 gram
betaald, of 94^ centimes per K.G. De prijs
van het wittebrood hier te lande is f 0.40 per K.G.
De broodrantsoeneering moet naar het oor
deel van den Minister, wat het bruinbrood en
roggebrood betreft, worden voortgezet, omdat
het niet zou aangaan, nu op deze broodsoorten
zulke belangrijke toelagen worden gegeven,
deze tot onbepaalde hoeveelheden te leveren.
Zeker zou dan een belangrijke hoeveelheid
voor veevoeder worden gebruikt. Wat het
wittebrood betreft, zoo is een tijdelijke beper
king in het gebiuik nog gewenscht, ten einde
de mogelijkheid te openen, voorraden te winnen,
die noodzakelijk zullen zijn bij den overgang
naar de vrijlating der broodgrondstoffen, die
binnen afzienbaren tijd te wachten is.
Lucifersbelasting.
Naar van goed ingelichte zijde aan de „Stand."
wordt meegedeeld, nadert de regeling der lu
cifersbelasting het laatste stadium. Nadat de
onderhandelingen met de eigenaren der Neder-
landsche lucifersfabrieken moesten afspringen
tengevolge van „overvragen" der fabrikanten,
schijnt de hefting van een accijns volgens het
banderollenstelsel thans vast te staan. Even
wel: als een overgangsmaatregel. Immers, de
invoering van een zuiver Staatsmonopolie staat,
evenals in Duitschland, op het program. In
laatstgenoemd land is op 1 Oct. 1.1. een ac
cijns op luciters en andere aansteekmiddelen
in werking getreden bij een wet, waarin be
paald is, dat tot 31 Maart 1921, datum waar
op het monopolie zal intreden, van alle lucifers
belasting moet worden betaald.
In Paragraaf I heet het
Op de vraag, of bij den overgang van de
vervaardiging van lucifers door particulieren
op den Staat, de particuliere fabrieken dan
zullen worden overgenomen, schijnt het ant
woord te zullen luidenmisschien, namelijk
wanneer fabrikanten op basis van de boek
waarde van 1 Jan 1919 hun bedrijf wenschen
over te doen. Die boekwaarde staat thans
voor de Regeering vast, nu de onderhande
lingen der laatste maanden dit medebrachten.
Een staatsbedrijf schijnt ten dezen niet af
hankelijk gesteld behoeven te worden van de
medewerking der fabrikanten. In Duitschland
toch zijn volledige installaties van moderner
vinding dan worden aangetroffen in onze, wel
eenigszins verouderde fabrieken, tegen lage
prijzen aan te schaffen. En deskundige lei
ders en technici levert Duitschland er gaarne bij
Men behoeft nog geen doctrinair voorstan-
de te zijn van Staatsbedrijven, om bovenbe
doelde regelingen aanbevelenswaard te achten,
schrijf het blad, nu particuliere ondernemers
het er op aanleggen de zoo voor hen gunstige
oorlogstoestanden te bestendigen. Ingrijpen
van Staatswege wordt dan ook eisch geacht.
'da! de .gestolde vraag omfcrleint de verhouding
van dén burgemeester van Delft tot dien raad
viocrtgtevÜaeid1 is uit hetgeen blijkens het voor-
ine, de in de raadsvergadering is voorgevallen,
is de minister van oordeel' dat dra miotic', al gaat
zij verder dam uitsluitend dour die aanleiding
gemotiveerd schijnt, op zichzelf niet als bewijs is
aan te merken voor eien bijlzowfer ongunstige
i erlionding tusschen dien burgemeester en den
raad, die 'ten na de,de zoude strekken van d'e hé-
Viovking. i
Prins Hendrik in Limburg.
Prins Hendrik heeft gister wederom een be
doek gebracht aan Zuid-Limburg. Op uitnoioidi-
gimg van den burgemeester van Amsfcetnrade, graaf
de Marchant 'et d'Asembourg. in wiens kastea!'
dra Prins' den nacht heeft doorgebracht, heeft
hij deelgenomen aan epn jachtpartij.
Herziening Postpakkettarief.
Ingediend is een wetsontwerp tot wij?.iging van
artikel' 2 van de Pakketpos'tWe-t en de artikelen
3 en 4 van de Postweg
Daarbij wordt voorgesteld': om het bepaald®
biji art. 2 le lid van de Pakketpostwet te Hezen
als vjojgjt
„I. Voor die verzendingen melt de pakket-
post wordt -een port geheven, dat door Ons
wordt bepaald, doch dat niet hpogjer wordt ge
steld dan 75 cent vjaor één pakket."
Toorts urn in art. 3 van. dra Postwet .in
plaats van „boven 200 tat en met 1000 gram'
20 C!e!ntè en voorts voor elk mdeirdier gewicht
van 1000 gram' of gedeelte van 1000 gram 5
con t da&rbtotvien,te lutein
,/vfoor meerder gewicht -eten djoor Ons to be-
pai'en bedrag' daaihtoveri, 5 cient pjetr 100 gram
of 'gedeelte v'an 100 gram: niet te bloven gaan
de."
Vraidrar ,oim in art. 4 'eerste lid, van dra
Post Wet, in pi'aats 'van „boven 500 gram tot ©n
met 1000 'gram1 20 cient en voorts voor eik mera-
drai gewicht van 1000 gram of gedeelte' van 1000
gram 5 cent daarboven, tra lrazén„voor meer
der géwicht rabin do-or Onis (ja heipalen bedrag
1 - tP'er bO gram of gedeelte van 50 gram
niet tra 'bpvlen gaande."
Socialisatie van Bedrijven.
De gisteren in de Tweede Kamervergadering
door den heer Troelstra en negen anderen voor
gestelde motie luidt als volgt
De Kamer, overwegende,
dat zoowel de algemeene economische toe
stand der bevolking als de sociale beweging in
Europa en hier te lande een onderzoek naai
de werking van het particuliere bedrijlswezen
en de geleidelijke vervanging daarvan door so
cialisatie der bedrijven gewenscht maken,
dat voor de grondigheid van dit onderzoek
de instelling eeker enquête vereischt wordt,
terwijl ter bevordering van de veelzijdigheid
en onpartijdigheid de medewerking der orga
nisatie van werkgevers en van arbeiders aan
de samenstellling der commissie noodig is,
gaat over tot de orde van den dag.
Staten-Generaal.
schen, kan de godsdienst niet worden aanvaard-
Spr. bestrijdt daarop heftig de motie-Ma1'
chant en dient vervolgens zelf een motie 1®»
(zie Binnenland). Hierna sprak spr. nog over
het militarisme.
De heer B r a a t (PI.B.) uit een aanfe'
wenschen, z.a. opheffing der tollen, indijki11®
van polders enz.
De vergadering wordt daarop verdaagd tot
morgenmiddag.
Het voorval te Breskcns.
De burgemeester van Delft.
Op vragen van dien heer van Raves teijp om
trent de verhouding; tusschen den burgemeester
en den Raad Ivan Delft, heleft minister Ruys de
Rerarenbuouck mwg|eid!erald-, dat dé raad \an
Delft in zijin vergadering van 24 October j.l.
met pp één na algrampenfei stemmen een moiid
aangenomen, heeft, tot afkeuring van d|e handel
wij'ze van öfen burgpmieiesteï" in zake- het schop
sen van dé rf(iadsveJ'g|adering van 22 Ocbojlfer;
aanleiding1 daartoe was dait de burgramjelraster
geen rekening had' gehouden met het véiTangérj
va.n zeer feele llelclfep om' dra vergadering (e doen
voortduren ter verdere behandeling van de agen
da, in verband met het vroegte- uur.
"Ier rechtvaardiging van zijn handefwijt-e be
roep 1 de burgemeester zich er op, dat in hét ck>J-
u.gira van R. en W. het vroegte- sluitingsuur van
dra raadsvergaderingen officieus zoude zijn vast
gesteld^ Van dra zijde vlan diei wethouders wordt
beweend, dat ailraein blezwaar bestand teg-An hra{
voortzetten van idle raadsvergadering op een zéér
iaat middaguur.
Het komt den minister v'oor dat hier van de
zijdra van den burgrametester jegens den raad geen
onwelwillendheid in hét spiel is, doch hoogstens
een misverstand' omtrent bef .oor-dieet van het
eo-Jege van B. ,en \y. aangaande hef sluitings
uur van dra raadsvergaderingen. Aannemende
Havas-Rrauter seint uit Brussel' dd. 12 drazer
De D'emièpe, Re-ure m|eldlt, dat aan de Belgi
sche regeering ,W(o|e(nsjdjag djel resultaten rmMege
dpeld zijn va,n het .onderzoek, in Nederland in-
g'd-te i£l betref fen dra liet incidjent te Bretskens.
Daaruit ldijkt, dla-t -dra feiten nauwkeurig zijn
•wraraiigegravran. Die Belgische iiegeiering z.a' van
daag raten nota aan NedterfaPd zenden, wahriP
uitiégging en eivientüjeiej yrargoédlinig gevraagd
wordt. i
Hrat blad voegt er bij1: Dei Nradleirlandsche r->-
géermg steldé letep |ojn'deirzorak in én mlen g-el-ouft,
dat, met 'het npg op d|e juistheid dar feiten, dé
Nc-d'orla-ndsche regiering vteruntschuldigi-ngen aan
bieden en v ergcrading toestaan zal.
Ren telegram uit 's Gravénhagei aan dra Libre
B-o-jgique meldt
Van Kamrabraek |diejellld(ei aan een onzer diplo
maten medé, dat dra NedprllanidiSfche registering ppj
geranrarljei wtgfrei (bij[ biejt inéïdfept te Bpe'sfcans
trokken was fep bet gteheujrtilei ten zé&rsfe be-
treurdé. Venter dat fegjefi dra daders een rechts
vervolging ingesteld en volfeddga genoegdoening
aan d!e Belgische regpetiting giejgiefvfep zal wordéto,
Melk en kaas.
De Minister v!an Landhjouw heeft bepaald,
dat hrat van af 12 November verboden is om
vplle, geheel of gjeidjetedfjelijlk atgcfeopmdle of Pb
andere wijize ver\v|eirktef melk te verwerken teti
kaasi
2o, diat mief .ingang van 12 November verin-
den is iv'oflte, «e^pel of ^sjdleralfeiijk afgetoomdiel
fof iap 'andjerra wij<zra vrartvrarkfe mlelk le verwcT-
ken t-ot hïélkpörader, teptemjejlkpiojedjer, geoon-
dk-nsraeide melk, gpraondransK-enda taptentelk énj
casraine.
3-0. Hét sub 1 en 2 g'estejdle vgrbM fe niet
van toepassing ten aanzien van mielk verwerkt
in -dira Tx-drijven, Wralkfr ondernemers:
a. zich schrifteiliijfc hebben vrarb-ondtein pm1 tot
1 Mei 1920 ziaotvjeel mielk fer vojorzfening; in dé
binnenlandSche b'ehorai'tje! beschikbaar te stelten
en af te fevcre-n ppi <dja Wijlzra en tegen (dj^jen
aJb )Oi rO'f naimtens den Minisfer vlan Land
bouw is of zal wpoden bepaald;
b. zich vhor zoover zijl haar in Goudscli iof.
k dammer model' maken, verbinden om dpze
aaj fnakran in ©en uf mieteir der onderstaan
de klassen;
éérste klasse; 'vjojvteète kaas' (benedd uit volte
melk ran bevattende; minstens 45 pCt. vet in dra
do-gé stof);
tweede Mksse: klaas- 40 (bevattende min-
trans 40 pCt. vet in de dnogra stof);
deird-e klasse: kaas 30 -j- (bevatteindé miin-
3trans 30 pCt. in de droge, stofi;
vierde klasse: kaas 20 -f (bevattende min-
stens 29 pCt. vet in de droge stof;
en deze kaas te- voorzien van een mérk' (het-
zij raei-j (ijksm-erk, hetzij e|e,n pri'kmierk), aauflra-
véndé de Id'assra.
- - -_i L -
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 12 November.
De heer Kruyt (C.S.P.) krijgt verlof tot
het houden eener interpellatie bij Hoofdstuk V,
art. 71, over het gebeurde in het interneerings-
kamp te Harderwijk.
De heer Schouten (.A.R.) gaat voort met
de algemeene beschouwingen over de Staatsbe-
grooting. Spr. houdt een uitvoerige rede over
de kwestie der socialisatie. Spr. zegt, dat naar
de verkiezingsredevoeringen der sociaal-demo
craten te oordeelen, zij met socialisatie bedoe
len staatsexploitatie; in deafdeelingder Kamer
zeggen zij echter, dat socialisatie wil zeggen,
het brengen van de groote bedrijven onder het
beheer van het volk. Onder de sociaal-demo
craten zelf heerscht een groot verschil van mee
ning, over de vraag, wat socialisatie nu eigen-
ijk wel is.
In Duitschland heeft een soc.-dem. sociali-
lseeringscommissie het stelsel bestudeerd, doch
zij werd ontbonden zonder een aannémelijke
oplossing te hebben gebracht. In Duitsch-Oos
tenrijk heeft men de socialisatie tiachtan in te
voeren, doch van de practijk is er weinig te
rechtgekomen. Ook in Duitschland tobt men
met allerlei moeilijkheden, het eene conflict na
het andere breekt uit tusschen regeering en par
tij, omdat het socialisme practisch niet bruik
baar is gebleken.
In ons land zoeken de sociaal-democraten
nog steeds hun kracht in het leveren van kri
tiek op anderen. In het Duurtemanifest, dat
dezer dagen gepubliceerd is, staat, niettegen
staande mislukking in het buitenland „Het
eenige redmiddel is de socialisatie". (Gelach).
Men lacht, aldus spr., maar is het niet treu
rig, dat een machtige partij in dezen tijd een
hoogst gevaarlijke houding aanneemt De be
geerte, welke de massa beheerscht, is opgewekt
door de sociaal-democraten zelf, terwijl men
wist, dat in dezen tijd die opgewekte begeerte
niet te verwezenlijken is. Wij moeten streven
naar vereenvoudiging des levens, door een wet
telijke bestrijding van de weelde en naar or
ganische ontwikkeling van de arbeid en de maat
schappij. Levensvernieuwing is noodig, maar
daartoe moeten alle individuen medewerken.
Slechts in erkenning van 's menschen onvol
maaktheid, van het feit der zonde en der nood
zakelijkheid van de toepassing der Evangelische
waarheden, ligt de redding van onze maat
schappij. (Applaus, bravogeroep).
Verschillende leden wenschen den heer Schou
ten geluk met zijn schitterende rede.
De heer v. d. Laar (Chr. Sociaal) bestrijdt
dit Kabinet, omdat het z.i. op geen enkel ge
bied aan de gestelde verwachtingen heeft be
antwoord. Spr. wijt dit aan het feit, dat de
Katholieken in dit ministerie zulk een op den
voorgrond tredende positie innemen, daar de
Katholieke partij z.i. slechts een compromis-
partij is en daardoor onmachtig is groote din
gen tot stand te brengen.
De heer Troelstra (S.D.A.P.) verklaart
zich tegen elk idee van militaire samenwerking
tusschen Nederland en België. De Nijverheids-
raad beschouwt spr. als een instifcuut v®n
overheersching der groote bedrijfsleiders. Onze
benarde financieele toestand kan slechts ver
beterd worden door een aanspreking van de
groote vermogens, met welke sommen we aller
eerst onze crisisschuld moeten delgen. Komende
tot de kwestie der socialisatie, onderschrijft
spr. de noodzakelijkheid van een grooter pro
ductie. Spr. heeft de rede van den heer Schouten
met belangstelling gehoord, niet alleen omdat
zij veel interessants bevatte, maar ook wijl zij
de staatsexploitatie scherp beeritiseerde en
waarmede spr. zich volkomen vereenigde. Spr.
komt op tegen het verwijt, dat de sociaal
democratie de schuld zou zijn van de ellende
van ons volk.
De ^eer Schouten had gelijk, dat het vraag
stuk der socialisatie nog in een periode van
onderzoek verkeert, maar spr's. fractie wil
ook morgen aan den dag de socialisatie niet
invoeren, maar alleen in studie nemen.
De heer Schouten: En uw duurte-mani-
fest dan
De heer Troelstra: Daar staat liet in,
dat onmiddellijk met de socialisatie begonnen
moet worden.
De heer Schouten: Daar staal in, dat
tot socialisatie dar bedrijven moet worden
overgegaan.
De heer Troelstra: Onze fractie heeft
hier alleen te spreken en niet een duurte-manifest.
De heer Schouten: Dus ge maakt u
los van net duurte-manifest
De heer Troelstra geeft hier geen ant-
W?°i uP' Spr' !s van meening> dat de Chris
telijke beschouwingen van den heer Schouten
voor talrijke menschen een heilzame opbeuring
en vertroosting bij leven en sterven zijn, doch
als een element, dat de werkelijkheid en de
maatschappelijke verhoudingen kan beheer-
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Cr isisma a treg el en.
Verkrijgbaar in de week van 13—19 Nov.
R ij k s s u i k e r k a a r t bon 6, van 10—16
Nov. bon 7, van 17—23 Nov.
Broodkaart. De broodkaart van hei1
116e tijdvak vak 12—20 Nov. (rood-bruin),
Vetkaar t. Bon lie week 11—18 Nov-
bon 12e week 19—26 Nov.
Gemeenteraad.
Op die agenda vlopr de Openbare Vergade
ring van dén Gram©eh teraad' van Schiedam
Dinsdag 18 Novlefmbrar 1919, des nm. 8 uur>
staan o.a. die volgende voorstel Iran
1. Erarnoramlng van een Lid lem een Plaatsver
vangend Lid' van do Qomdmissie vorai- de Final1'
ciën en die Belastingen, ter voorziening in do
vacaturen, (Ontstaan diotor dra benoeming van don
heer W. van dier Hoek' tpt Lid-Voorzitter dér
Commissie en het aan den heer J. M. van dier
Schalk als (plaatsvervangend lid verleend PP1'
siag.
2. Benoeming ivan een Lid <fer Commissie vkX*
het Algiemeein Handiels-Entneipiat, ter voorziening
in de Vacature, ontstaan door de niet-aannrami11#
der benoeming van dien betefr T. Slavenburg.
3. Be|n|odmingi rvan een onderwijzer aan dé
scholen B. en F.
nar gedragen worden: a. Voor school B,. (Hoofd
J. Schuurmans): 1. A. van Tpfêtdo, tijdelijk
drarwijzer alhier, 2. G. H, Sterk, onderwijzer
Botterdam, 3. M. G, Mosies; tijdeJijlk onderwijzer
te 's Gravenhage. i
b. Vjoor school' F. (Hoofd Bi van. Bracliove)-
1. G. H. Sterk, onderwljjizer te Rotterdam, 2. M»
G. Monies, tijdelijk onderwijzer te: 's Gravjranba-
ge, 3. K. van Otten, tijdelijk onderwijzer te 's Gra
venhage. i
4. Voorstel van B. on W, om den heer W.
Stevens, VVeiktuigkunidig Ingenieur, te benoeném
tot ïid ivan de Commissie voor de Openbare Lees
zaal en Bibliotheek.
5. Voorstel' van B. en W. ram aan de Com
missie uit dén Kerfceraad der Nied. Herv. Ge
meen te alhier toft bjeihartiging van d|en Diaconessen-
arbeid v|oor dit jaar een subsidie te verleen
uit dra Gemeentekas.
b. Voorstel' van Bj. en Wl om, overeratikomsig
iet verzoek van dé Sf. Willibreadusslichting hét
stratenplan in de omgéving- van de Lange SingR"
straat m diep zin te wijzigen, dat van de Laureps
Costerstraat een dopiiéppéndei straat wordt ge
maakt i
7. Voorstellen van Bl. en W. njoprans verdeT,J
doorvoering' van de commiercieelle boekhouding
voorde bedrijven, diensten, instellingen en fond
sen dier Gemeen ijer
De ledjem van dien Raad zijn uitgienoodigd' na
afloop van d|e vergadering bijeen tie blijven in
Comité-Generaal.
De uitvoering van „St. Caecilia."
Men verzoekt ons plaatsing van het volgende
.ondag a.s. zal genoemde zangvereeniging
een uitvoering geven, waar we de lezers van
dit blad even op willen wijzen.
Den ouden roem, dien Caecilia in vroeger
jaren met recht verwierf, zullen we de her
leefde vereeniging niet kunnen onthouden 1
^YVe zagen op de repetitie een koor van 70 a
80 mannen, die in de koornummers een prach
tig ensemble deden hooren. Het bestuur
de stelde dan ook alles in het werk om de
vereenigmg, die echt op zijn ouden roem „teer
de op te halen en te vernieuwen, Onder leiding
van den bekwamen dirigent, den heer J, Vran-
ken, wiens naam ook in Amerika zoo'n goeden
klank heeft, vöelen de zangers zich veilig.
Vandaar dat velen reeds, die de vereeniging
verlaten hadden terug zijn gekomen en met
directeur en bestuur nu werken voor Caecilia
op het hoogst mogelijke peil te brengen La
ten we dat sympathiek streven steunen Aan
staanden Zondag moeten alle plaatsen bezet
zijnEn vooral zouden we Roomschen zan
gers willen toeroepenGaat en ziet dat daar
oo vooi u plaats is. Gaat en na kennisma
king geeft u op els werkend lid, opdat in onze
stad een model zangvereeniging worde, die naast
kunstgenot ook hechte vriendschap brenge en
saamhoongbeidkweeken onder Romsche mannen.
»rgWater Schiedam: Vrijdag
14 Nov. v.m. 8.41, n.m. 9.05.
J _i J
UIT ROTTERDAM.
Door die politie zijp aangehouden dé 20-jari-
ge koetsier H. v'an B,., van de Gedempte Bin
nenrotte, en Era 19-jarig)ei G. K„ uit de Schoofer-
boschstraat, dp daders vten de inbraak in de
peltorijlep,fabriek v'ap dtei firmia N. Davids Co.
aan de Wijnhaven, waar de vorigie wieiek voor een
waarde v'an opgrav^er f 18.000 aan pelterijen is
gestoten. De aangehoudjepein hebben (ten volledige,
bekentenis a%J|e^d|. In <fen vooravond hadifep
i...
