Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gratis-Ongevallenverzekering
De Kroon der Koningin.
42sfc« Jaargang.
Vrijdag 2i November 1919
No. 12596.
PEUILLETO
i.l
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco p.
post 2.50 p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 ragels /1.50; elke regel daarboven 30 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeeliDgen 60 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Incasseerkoiten worden berekend.
bij verlies
van
bij verlies £&i
van een
wijsvinger; I
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger;
lij oi krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven cn andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat
bij Burgemeester en Wethouders van KEI HEL
en SP AL AND is ingekomen een verzoek van
de N. V. Beendermeelfabriek. „Excelsior ge
vestigd te Rotterdam om vergunning tot het
°prichtên van een lijm- en beendermeelfabriek
een terrein aan de Schiedamsche Schie in
de Gemeente Kethel en Spaland, kadastiaal
bekend Gemeente Kethel, Sectie B. nos. 1884
&n 1890 en dat op Vrijdag, den 5en December
ö's-, des voormiddags 10 uur, ten Raadhuize
van KETHEL en SPALAND gelegenheid zal
bestaan om bezwaren tegen het toestaan van
dit verzoek in te brengen en deze mondeling
°f schriftelijk toe te lichten.
Schiedam, 21 November 1919
Buitenlandsch Nienws.
De Senaat werd daappi vlopi ©nblepaalden tijd.'
verdaagd. ij'
De besprekingen pjvjetP die meiuwe miotic van;
Lodge, zullen, naar vlerwacht wordt, in de viol-
gjende zitting beginnen, waiairbij het opnieuw tot
iftige djehaittjem kbtaien. zal'.
Naar vieribidt, zal die flegeering zich tegen,
deze wijlztó van beëindiging valn den -oorllog ver
zetten. 1
HET VREDESVERDRAG.
De Opperste Raad der geallieerden heeft be
sloten het vredesverdrag zoo mogelijk op 1
December in werking te^doen treden.
De AmerikaalnsicbjeiSpmaat aldus een Riep
tet-teliegnalm uit Washington Rieteft ©en mode
ten gunste van djei bekrachtiging van het vnë-
desverdaag mlef dp riesfervtas yam senator Lodge
Vcrwiotipen mtet 55 tegien 39 stemmeln. De. «eer
derheid bteÈtond uit 42 djetrnjocmten en 13 neip'u-
blikeinen.
'De stemming in dien S|e;naiait over de motie
van Liodgie zpa seint Reuter baiande den
Weg vpor die iaVie|rw)eging van bet ooimlpiromis-v.ujr-
stel'. Hitchcock trachtte |elep motie ingaing te djo|en
vinden voor bekrachtiging zonder voorbehoud,
doch ontmoette aapm|eiPk|ellïjten tegenstand. Eienj
tootie van Hitchcock, om' het verdrag naar het
COmité v'an dien senalat tjerug tel zenden, wp|rd
verworpen. Eten motiiei van Pornitenen voor die. be-
hoeming v'an pen verzqeni ngsoouijmssiei is teu|
Kritfiie gedjetplopieiendi,
E©xgiistei-a,v|o.nd is in dien senfllat opnieuw de
tesolntie van Lodge in stemming gebracht.
Ze werd and|erm|a|al m(e|t 51 tegen 41 stemmen
^wprpen
De senaat verwierp eveneens opnieuw het voqr
&tei nm het vredesverdrag zondetr reserves te
^tificeerieP'.
Da'arob vvieirxi de kweS^a der ratificatie als
afged;aan beschouwd 'en Ijodgje' stelde ©en motie
vbor,, waarin de. verklaring, dat de, ioorlogs'to|a-
stand met DuitschllaPd geëindigd1 is. Dit vporsfel
Vvcird naar de commissie1 viqor buitenlandsche
Za'ken vërwleizjen.
ENGELAND.
Da minister van ha|n|d|e[ll heeft, volgens bericht
uit Lohdjetn, ©e|n reide gehouden over da ma|ait-
regëfen, die; moeten wondlen getroffen, om de En-
gie'l'sche nijvje]rh|e|idl Weer» '(Otpi vaet van vnedei te)
brengen. Hiji zleidjaj, dat Gropt-Britannië ruim vijf
tien milhqen wletiMiieldeni zou moeten gebruibeja,
©n misschien UR/i miilfo|en, in pla.alts van die:
13.800.'000 van vjoior den ©oribg', hoewel de, in
dustrie alleen in den joprjjog ongeveer qen milltoien
man verforen h)e|3ft. Aanvullingen zijn beschikbaar
in jdte eietnstjai plaits, plmdat de, emigratie, vijf ja
ren is stop' gezjeit ien ten twqelde ten gevolge vajh
bet feit,, dat vpouwlep, dip vroeger afhankBiijiki
waren, nu galato werken. Heit land moet niet al-
teen hied vraagstuk oplossen, hqe voor al dieeli
mensc'ben geschikt w|etrk kan worden gevonden»,;
maar oiok om de pipduo tie zooi te' regelen, flat
zooveel versWhill|e|n|dlei goiedtewen worden geprodu
ceerd,. dat aan de aanvragen1 van de markt kan
worden voldaan.
Gisteren Z|0|u hieit Lagerhuis zich met het WQi
ningvraags'tuk biezig houden. Dr. Addison, de mi-
nistien van oipienblairei gezondheid, zou bet Huis
miedediepibn, dat de g[eim!©entoa|ut|orite,iKn: belang
rijke vierdelingen mlef 'hun plannen hebben ge
maakt. Die minister schat, dlat er thans 10.000
huizen in aatobiotuw zijln en h|et vooruitzicht be-
staat, dat dit aantal met Ijlei van het volgend
jaar tiot 80.000' h 100.000 zal zijn vermei?,rdjeird.
De rege|ering heeft |e|en pl|aa ontworpen, dat hj-'t
Huis zal worden voorgelegd, en waarin wordt
vioiorgeis|telld deh stjeiun van particuliere lOndenne-
mingeu in te, ro|eip|3m. Hioviendien zuipen de1 plaat
selijke autoriteiten in staat1 worden gesteld do
kosten van hun bouwplannen te, bestrijden ter
wijl het yloornemjen bestaat ©en nationale leer
nirig tot bet bouWem van huizien aan, te gaan.
Tevens zul'lien iep stappen! .wwrdjeja giefiaian om
den bopw v'an woonhuizen t© verrekenen vóór
den bouw van z.g. luxe-gebouwen, als biosco
pen, enz. 1
In een lezing in hef Koninklijk Instituut van
Eritsche Architecten heeft dei heer Davidge, com
missaris vlqoir den woningbouw in Londen, mlede-
gedldeÜJd, dat tefr in Liondeh allejein aan 50.000
huizen behqeftjei is, zonldier da huizen mte,e te
rekt nc.n, Jdile, moletten wiordleln verbouwd. Het
bedrag, dat v|qor den bloiuW deizler woningen noio-
dig is. schatte sppekbr pip 50.000.000 pd, si.
ITALIë.
Men seint uit Spalato
Uit zeer betrouwbare bron vernemen wij, dat
d'Annunzio een nieuwen handgreep voorbe
reidt, ditmaal tegen Spalato. Deze handgreep
had oorspronkelijk tegelijkertijd met dien tegen
Zara uitgevoerd moeten worden, doch op het
laatste oogenblik werd hij uitgesteld. d'An
nunzio, die naar Piume 15 November terug
keerde met de oorlogsschepen, zal, volgens zijn
eigen verklaringen, 22 November weer naar Za-
dar gaan. Vandaar uit zal hij zijn program
verder afwerken.
In Zadar zijn 15.000 soldaten en een marine-
•detachement uit Italië aangekomen. Een deel
van leger en marine is bestemd voor Spalato.
Het andere deel moet naar Montenegro gaan.
Het plan voor een aanval op Montenegro is
reeds vastgesteld de aanval zal geschieden
tegen de monden van Cattaro of van de land
zijde uit. In Zadar liggen reusachtige hoeveel
heden wapenen en munitie. De geheele weg en
vooral de bruggen nabij de grens zijn onder
mijnd. Admiraal Millo heeft zich geheel aan
d'Annunzio onderworpen en beiden werken nu
gemeenschappelijk. Op zijn tocht naar Zadar
werd d'Annunzio vergezeld van een kruiser,
een grooten torpedojager, een torpedoboot en
een adviesjacht.
EGYPTE.
Reuter seint, dat er bij de onlusten is Cairo
tien dooden gevallen en 120 personen gekwetst
zijn.
Uit particuliere telegrammen in de Times
blijkt, dat er zich al sinds eenige dagen nieuwe
wanordelijkheden hebben voorgedaan. Verleden
week reeds hadden er talrijke botsingen tusschen
politie en manifestanten plaats. Donderdag en
Vrijdag hadden er ongeveer 200 aanhoudingen
plaats Maandag werd een politiebureau in brand
gestoken. De politie werd mishandeld tot er
troepen kwamen om de meDigte uiteen te jagen.
Uit hef Duitsc'h vlertaafd.
door E. DE FL.
DE FRANSCHE MIJNEN.
Dezer dagen zijn in Frankrijk interessante
technische bijzonderheden gepubliceerd over de
vernieling van de Fransche mijnen door de
Duitschers, toen Noord-Frankrijk nog door hen
bezet was. Over deze systematische vernieling,
die op drie verschillende tijdstippen, n.l. tege
lijk met het Fransch-Engelsche offensief van
September 1915, met de verovering van den
heuvelrug van Vimy door de Eagelschen in
April 1917 en met het algemeen geallieerd of
fensief, dat aan den wapenstilstand vooraf ging,
heeft plaats gehad, deelt de „Presse de Paris"
de volgende bijzonderheden mede.
De vernielingscampagne werd ingeleid met
de verwoesting van de mijnen bij Lens en Lié-
vin. Als voorwendsel voor deze vernieling diende
de bezetting van Loos-en-Goelle door de En-
gelschen, waarna de Duitschers met de uitvoe
ring begonnen van het uitgebreide vernielings
plan, dat reeds sedert geruimen tijd gereed
was. Het Duitsche opper-commando gaf bevel
de mijnen bij Lens, alsmede die bij Meurchin,
Liévin, Drocourt en Carvin onder water te
laten loopen. En alsof dat nog niet voldoende
was, kwamen Duitsche pionniers al het mate
riaal vernielen. De ketels werden vernield, ter
wijl de electrische machines werden wegge
haald. Door deze vernieling werd de productie
van 8 millioen ton steenkool per jaar, het vijfde
deèl van Frankrijk's totale productie, voor
lange jaren onmogelijk gemaakt.
De tweede phase van de vernielingscampagne
begon na de verovering van den heuvelrug van
Vimy door de Engelschen. Te Dourges lieten de
Duitschers de machines, de schoorbalken de
zeel-inrichtingen door middel van dynamiet in
de lucht vliegen. Bij Courrières werden 160
machines onbruikbaar gemaakt.
In een gang, die naar put 10 leidde, werd een
lianen rol gebonden, waarin eenige documenten,
die de kleinste bijzonderheden vaa de ver
nielingsmethode der Duitschers aangaven. On
der deze documenten bevond zich een kaart van
het kolenveld, waarop de gebouwen, die men
in de lucht moest laten vliegen, met rood potlood
waren aangeduid. Op een geschreven papier
stond aangegeven, welke machines vernield
moesten worden. Verder werd een lijst gevon
den van de ontploffingsstoffen, die ter beschik
king van de manschappen gesteld moesten wor
den, die met de vernieling waren belast. Uit dit
alles blijkt duidelijk de systematische vernie
ling der mijnen. Deze tweede vernieling beroof
de Frankrijk van 4 mill, ton steenkool per jaar.
Toen kwam de 15 October. Naar aanleiding
van het ultimatum van de Vereenigde Staten,
verbood Hindenburg de vernieling van de mij
nen zonder militaire noodzakelijkheid. Dit had
evenwel niet ten gevolge, dat thans van een
verdere vernieling werd afgezien. Het bewijs
hiervan zijn de mijnen bij Crespin, die tot 28
October nog ongeschonden waren. Maar op dien
dag begon een bataljo.i pionniecs met de vernie
ling van alle machines, ketels, turbines en ovens.
De Duitsche kapitein, die met het toezicht op
de mijnen was belast, waarschijnlijk ongerust
over zijn persoonlijke verantwoordelijkheid,
vroeg en kreeg van Ludendorff het schriftelijk
bevel, om met de vernieling voort te gaan.
Het gevolg van deze systematische vernieling
was, dat Frankrijk zich op den dag van den
wapenstilstand voor de volg. nde situatie zag
geplaatst. Tweehonderdtwintig mijnschachten
waren onbruikbaar gemaakt. De installaties
waren vernield. Een jaarlijksche productie van
20 millioen ton steenkool, de. helft van de
totale productie, was voor lange jaren onmo
gelijk gemaakt. Meer dan 100.000 mijnwerkers
waren tot werkeloosheid gedoemd. De waarde
van de vernielde installaties bedraagt in totaal
niet minder dan 2 milliard.
Van nu jajf aain ging die Koningin ©llk,eln
nacht naar bet kfeniei graf, 'Jsgdle haar kroon
en Werd' ziiieindiei, dalni kon rij a'ilri' zi i wat
zï' w|il)d|ei, ©n dit wais dei e«'.ai?ie vreugde, di©
arme, blinde! Koningin npg haii sinds
Prinsje dioiod was. Eiken nacht kon zij
^éfer ©n mleer zien; zijl 'wist nu cjofc 'dat die
°udle minister hevbillen had dat zij' dag en'
hacht die kroon mloeö't dragen t© beUefföni
"kit iij zij'.n. gedalchten zou liezen en wieteln,
sfeeht hij' hielt armle volk behandelde).
Maar die' blinde doorzag nu zijn bopisi opziet
sc'hröef aijels vbpr' den Koning op, behalve
"iat éénei. daf zijl 'de knoton had afgenomen, tel!-
k©ns als zij d|alt wilde ojpischrijvicin, begon haaai
hand zioio- te berfein, dalt het gouden pictlbpd af
brak. Eindelijk mjeriktjeln d© biooze minister tejQj
andere h(oy|elling|en, die hjelt niet goed ntei klfeja
Koning meenden, wjjei hef was die he® de opgefu
had geppend.
Zij, bespiedden del Koningin nu dag en nacht
en op 't laatst ontdekten ziji all.es cn. gingen
naar den Koning, kl'aagden dtet jonge, schoone
Koningin aan en zieid|ëu, dat zij hem ontnouw
was ©n eiken nalc'ht in 't park ging wandelen
niemand wist miet wien en dalt de Koning
dat toch niet modht toeïaltien.
Toen werd dlel Koning vfeiese:llj|k Loos. liet zij
ne v'rpuw ip©p!e|n en verwlelet haar dat alios.
Maa'r zij; was1 z|op treurig', pmdlait de Koning,
dien zij' toch zooi lef had, zulkei schandelijke
dingen v'an haar gelooven kom, cn z;ij! was zoo
trofech, diaiair zij wist dat zijl onschuldig w:as,
da| zij. z'wleiegj leh ,g|e)ein enkel' woord ter hairier
verdedigjing opi haak Wtji® schreef Toe.n liet de
Koning haar de zijlden1 kil|e|eder!en uittrekken, gaf
haai' ©en grof kl|eje|d: cn liet haar in. da gëvangejnis
Werpen.
Alleen die, Kroon behield zijl, want z.ij1 bieief
die Koningin en hef ziou immjers. het' land onge
iuk aajnbnengieïi, al's zijl dieln afzfeftc.
's Avonds kwam del vrouw van den. gevan
genbewaarder |en bracht haar wijn en brood.
Then smeekte de Koningin haar dringend haar
de p'oprt te opletten, opdat zijl een etiket maal
naar het graf vlan haar zoontje k|on gaan
1 om daar te biechten en te wdenen. Het waai
©eite goied© oude vrouw, (en do Koningin had
'haar v'rtoegier viejeli1 weTdJadieti bjelwiezen, daarom*
beloofde zijl allies1, walt dj© artnle gevangene bo-
gietende.
Tte middernacht wiekte zij! do Koningin, voer
de haar dopr oen lange, smalle gang,
dieed do grootje, zware poort open en lief baar
uitgaan
Do kamerdienaar des Konings had het even
wel' gezien |en riep 'zïjh hqer. Doze stond s(hef
o,pi en kon juist nog zien hojei de .Koningin,
in den maneschijn, dwars ©vier hot slotplein,
in het park ging, daar waar het geboomte het
diehfet was. „Wafchf maar, dk zal' je krijgen!"
riep de Koning toornig, sfoeg zijn grooten r ouden
koningsmantel om, nam zijn koningszwaard en
liep dopr de snlejehw om de ontvluchte Koningin
te straffen.
Zachtjes sliopp hij ba|ar 'na. Het was heldere
maneschijn en duidelijk z|ag hij' da sporen van
haar klein© blioptier volelben in de sneeuw, hef
was dus niet moeilijk halar te vinden. Hoe
v'Qrhaasd evjetnwjei' was der Koning, toen hij nu
aa'n helt graf van zijin zppintje kwam cn de ax-
m'e, blinde mloleder daar met bloofe v bef en in dé
sneeuw zag knilellen waht haar gouden schoe
nen had men haar afgenomen.
Ditmaal had z$ haar kpoon niet afgelegd
POLEN.
De correspondent Van de „Titales" te War
schau meildlt, dait de ppiitiielkjet „impasse" van.
Pmc;n, althahs ppi 't qogenhlik, vooihij is .Hei
vier groot© grojepjtei, die de mieterderheid in diem
Landdag: vormen, zijln het Oiejns geworden ovier
de agrarische heirvbrmingen, weike moeten,
praats hebhem zoodat d© bojeren-partijen er in
want zij willdle toch lieyjer blind zijn, dan
te zien, hole hejt in dieze bjoozle Wereld toen
gaat.
Zij [ag op' de knieën, wrong de handeip en
Weende bittertoon kttejeg de Koning. diejj i
medelijden, ntet zijn arme, blinde Vrouw. Hij
knielde nevens haar en vatte haar hamdeln.
Daarvan schrikte zijl z©o hevig, dat zij pints' ling
spreken kon.
Toen vertelde zijl alles alan dien Koning en
hij erkend!©, ho© gtotof onrecht hij' haar bad
aangedaan, en wist nu, dat hef alles laster
was, waf mien hem v'an haar vfertjetó
had.
Hij; nam nu zelf de troon vab h|e|t hoofd
der Koningin en zag toen da striem' iop het
blanke voorhoofd, kuste het ©n wiesch liet
met sneeuw, «pdat hieit niet meier zoioi branden
zou.
De Koningin' zag herri mlet ba'na hell-
dere moiote! ©ogen aan, zag tot in
zijn hart en wist, hoe liief hij ha'ar had en da.t
juist zijln ov'eïgrioote lïefdë hem jaloarscih hald ger-
maakt.
(Slot volgt).
I I t