Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gratis-Ongevallenverzekering
42fcst& Jaargang.
Dinsdag 9 December 1919.
No. 12610
t» r n n
i to Hl
i
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco p.
post f 2.50 p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentien: 15 rfgels 1.50elke regel daarboven 30 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 60 ct. p. regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
lucasseerkosten worden berekend.
EERSTE BLAD.
bii f m f§ n hy
levenslange 1111 verlies van
geheele 1111 een hand,
invaliditeit; ifc w voe^ 0j 00g.
De verzekering wordt gewaarborgd dooi de Hollandsche Algemecne Verzekeringsbank te Schiedam.
bij verlies
van
een duim;
bij verlies
van een
wijsvinger;
§»- bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
Buitenlandsch Nieuws.
Het VREDESVERDRAG.
De geallieerden zijn thans vastbesloten met
alle machtsmiddelen Duitschland te dwingen
het vredesverdrag te ratificeeren.
De tekst van de nieuwe nota van den opper
sten raad, die het bevel aan Duitschland in
houdt om het protocol te teekenen nopens de
niet uitgevoerde bepalingen van den wapenstil
stand, is nog niet onherroepelijk vastgesteld, en
maakt nog een onderwerp van bespreking uit
tuscchen de afvaardigingen der groote mogendi-
heden. Het bevel van den oppeisten raad
plaatst Duitschland voor de gevolgen, die een
vasthouden aan de weigering om het protocol
van 1 November te teekenen met zich zou bren
gen. Daar het vredesverdrag nog niet van kracht
is, duurt het stelsel van den wapenstilstand,
zooals het vastgesteld is bij de aanvullingsover
eenkomst van 16 Februari 1919, voort, dat wil
zeggen, dat de wapenstilstand elk oogenblik
kan worden opgezegd en op een kennisgeving
van maarschalk Foch met een termijn van drie
dagen kan worden geëindigd.
Wat het protocol van 1 November zelf be
treft, dit heeft eenige wijzigingen ondergaan,
zoowel ten aanzien van de vergoeding van 400000
ton dok- en baggermateriaal voor het tot zin
ken brengen van de vloot van Scapa Flow, als
ten aanzien van de militaire waarborgen, die
in de laatste paragraaf van het protocol waren
opgenomen en waarvan de ooispronkelijke tekst
luidde „Voor het geval, dat Duitschland zijn
verplichtingen binnen den gestelden termijn niet
zal nakomen, behouden de geallieerde en geas
socieerde mogendheden zich het recht voor al
die maatregelen van militairen dwang of anders
zins toe te passen, die hun geschikt zullen voor
komen.
In het Engelsche Lagerhuis verklaarde Bo
nar Law gister in antwoord op een vraag, dat
er tusschen de geallieerde regeeringen en de
Duitsche regeering onderhandelingen gaande
zijn over een onmiddellijke ratificatie van het
vieaesverdrag. Ik heb weinig reden, verklaarde
de minister, om te twijfelen, dat deze ondeihan-
lingen tot een bevredigend resultaat zullen lei
den.
Uit Washington wordt gemeld, dat volgens se
nator Hitchcock, die leen onderhoud m|eit presi
d»nt Wilkom heeft gleihad, Wilson nieit van plan
is het vredesverdrag uit den Senaat terug te
netnlen. üe verantwoordelijkheid voor hetgeen ge
béurd' is komt niet ten lalstc van den president.
Deze is geneigd otm de zaikiem te laten zooals
ze zijn."
ITALIË.
In tal van Italiaansche steden is het wérk
hervat e|n het ileVeln te Borne len elders gaat wjeën
zijn gewonen gang. Tijdens de onlusten te Mi
laan zijn de- vorige week 480 personen gcar
rés taerd, 4 'gjedoiod en 40 gewond. Te Turijn war
den er 120 in hechtenis gjeisteld; 2 gedood ieja
20 gewond. Te Bolpgna is een pterscm gedood
Vooraf «te Mantua Wijkt 'het Spaansch toege
gaan te zijd. Gedurende! twieie dagert is die; stad
geheet in handlein vainj anarchistische opstandelin
gen ge wees tl 3 Dlekaetoibler Was iet" donr de La
mer van Arbeid. ee|n ai^etoueienie staking afgekon
digd. Dpor dezief Kamer was aangeradlen. kalm
te blijven en de ordiet te handhaven, doch nau
welijks was de staking uitgebroken of anarchisti
sche ieteïmeintietn nam^n die Ijeiding1 eh hitsten
het giefpeupél' op naar djei in f anterie -Ka. Mme te
gaan, waar tal' van schoten gietwisseld worden.
Ook had e)en aanval' plaats op het paleis van
den militairen bevjeUbjelbbier. Die leiders lieten tofiin
echter de meinigjjei aan zichzelf over. Dial opraeir-
Kugen trokken naar het station, dat doler hen
bestormd wleid. De tefafloioin- en telleigir'aaftotesbd-
letn werden vetrniteild ent nten brak de rails op.
Daarna plunderden de oproerlingen hét buffet,
ded.etn zich tegdjeld aan dien wljln, dien ze daar
vonden e|n lieüefn bet overige 'ovjelr den grgxnd
ibopen. Tienen trek meni naar de gevangenis. Be
commandant der gevangenibieiwaardicrs, die den
toegang weSgerdtei, Werd gedood:. Dp Igievangie-
nén werden in vrijlheiid gelstelfd. Vervolgens,
stak men de gfevanegnis1 ini brand. Later vond
uaén ook hét lïjlk van de vrjouw Van den Itojofd1-
g<-v n t> genbewaarder. Toen' moesten tal van par
ticuliere waningén hjeit ontgelden.
Den voilgiemden dag wjerd de stad dour mili
tairen biazet. 's Middags trachtten op -.rm vndks-
veii-ga «tering de getmatigdei socialisten die geiirroc-
deren wat tot kalmte te 'brengen. Twele 'van hen
werden gedood iein verschillende' aindielren g nv-mL
Thans is de rust wieergeketerd. In het,, ge
heel zijln ged-urebdel die tWeie!' idiagën 8 tnérn-
sehen gedood en 42 geiwlond.
ke aanlteiiding tot de-zé ongierogtel'dhieldien z x-kt
rti'cn in het incident, waarvan Dinsdag1 te Bo
rne de nieuwe1 afgevaardigde van Mantua, Mu-
rari, het slachtoffer werd. Dezie liep -cU)K>r de
lad met ieien rootte Mloiem' in bet knoopsgat,
toen nationalisten hem achtervolgden, hem op
den grond wiörpen, zijn klisoren veirscheuidemi
en hem in het gieiaat spuwden.
Dm niieuwe Italiaansche- minister van E uiten-
landschë Zaken, senator .Scialoja, ia. tie L on
diép aangielkiöiiheni (jetnieind© miet dlei Engefsche
're-geef ing over diet positie van zijin rand tie bjer
raadslagen.
De .Times" zegt: Hij' kan verzekerd zijn
van tcje(n harteilfjkë ontvangst, omdat hief zijn
ihnign wten'sch is en die van het kabinot-Nitti
om zowwWi' Italië als zijn giealïieie'rcten uit de
moei djlk'Letten tie1 hjelpein, waarin zij zich in
verband mét de mag niet opgeloste Italiaan
sche- kwesties' b'evindteln. Zoolang deze kwiesties,
niet igiere-goCd jziljfn, kan' iet gjeejn. w|euk!elijkë vpe-;
dt-stoestand in Italië bestaain1 noch étenige waar
borg togteln eén hernieuwing van de vijand®
l'ijkhedien aan de Adriatisehel Zee en in Oost-
Eunopa. Nitti en zijln oolléga's hebben hef
recht te edséhiein, dat dé bondgenoofón, van
liaiië en in het ^ijfcondér Engteland ten Frank
rijk den open oojg zulten hebben vo(or de ware
beiangeo van Italië.1 c v.
DE GEALLIEERDEN EN EEN GRONDWETS
HERZIENING IN DUITSCHLAND.
In het Lagerhuis verklaarde Bom ar Law in
antwoord op een vraag, dat. de D uitschei grond-
wei bepaalt, dat de Diuitschei staat éten repu
bliek zal zijin en dat daarom ele'n herstel va|n
do- heerschappij' dtelr HphdnzoÉtenns' uitgeslos
ten is. Indien1 bet I)luitsicb(ei volk echter na de
ratificatie- van h|ef vredesverdrag de gromdivet
zou herzien, zou de Engjsrschel regeering in
love-rl'eig (met' die! glelallieeneldn overwiegen, w^lkc-
houding zijl te dien aanzien zal aannemen.
BELGIE.
Een onder leiding van Delacroix gehouden
kabinetsraad heeft beraadslaagd over de bui-
tenlandsche politiek en 'over het wellicht te
sluiten verdrag met Engeland en Frankrijk.
Verder heeft de raad zich bezig gehouden met
de toepassing van het regeeringsprogram.
Vandervelde, de minister van justitie, heeft
zijn ambtgenooten in kennis gesteld met het
rapport van den procureur-generaal over de in
hechtenisneming te Antwerpen van Jamar en
van zijn twee medewerkers.
De Kamer, die morgen bijeenkomt, zal het
onderzoek van het verkiezingsdossier van Ja-
mar uitstellen. Niettemin verwacht men dat
de partijgenooten van Jamar tumult zullen
maken.
De Belgische minister van Koloniën,
Franck, heeft eenige bijzonderheden medege
deeld ovei den toestand in den Congo. Hij
kondigde aan, dat een geneeskundige missie
binnenkort naar den .Congo zal vertrekken,
ten einde zich bezig te houden met de bestrij
ding van de slaapziekte. Deze ziekte breidt
zich in het Kwango-gebied uit, terwijl zij sta-
tionnair is in 't overige deel van de kolonie.
Gedurende den oorlog was er 'geen geneeskun
dige missie naar den Congo gezonden.
De minister verklaarde verder, dat hij geen
voorstander was van het gebruikmaken van
Chineesche werkkrachten in de kolonie.
Minister Franck zal op 10 December naar
den Congo vertrekken. Hij zal te .Mombassa
aan land gaan en zal eerst een gedeelte van
de Engelsche kolonie in Oost-Afrika bezoeken.
seint, dat ér het gmotsfe geheim van wendt
gemaakt maar dat volgens kringen1, wélkte in
nauwe relatie 'mief die: boisjewikische de-legatie
staan,, de Russische voorwaarden bevatten de
erkenning vande Sovjetregeiering, amhestirj
voor ponitiefce gevangpnien, hervatting van de.
diplomatieke en handjeilsbetre.kkiu-genontslag
van vreemde troepen, wier aanwezigheid
gevaar voor den vrede is, jOnbetltemmerd han-
defstran sport dour Estnisch gebied en bet ge
bruik van Estnis-che- havens. De holsjewiki
aarzelen om' e(e|n wapenstilstand te sluiten ten,
vragen, dat ben vpedfa zal' wtorden gesloten.
Krassin bet hoofd dier delegatie) verklaarde, dat
Sovjet-Rusland sléchts ©eln vv'erkelijJvén wieder-
kqe-rigen islerljlkten vpödei wil' sluiten. Dé Iwetti
sche. Poiolscbe en Finsche vertegenw.wdigers
zij'n te Doirpat aangekomen maar sïaa.n voor
loop ig enkiepj dje|n laop dier gebeurtenissen gaan-
dé. Die LifcausChe djclbgatie wordt morgen ver
wacht.
ROEMENIE.
Volgens de „Petit Parisien" zal het nieuwe
Roemeensche kabinet het vredesverdrag met
Oostenrijk teeltenen met voorbehoud op het
stuk der waarborgen voor de nationale minder
heden.
RUSLAND.
Men mleifdt uit Koponh-aglein
Die vredesvoorwaarden zijln uitgewisseld tus
schen de bofejewikischjei én Estnisch© vertegen*
wioordigeirs olp- dé oonfeittitiie te Dorpat. De
eorrespondent van Beriingykje Tidtepde te Bieval
HONGARIJE.
Zondagmiddag drongen jonge werklieden en
studenten de drukkerij en de bureau van het
socialistisch blad „Nepszava" binnen en richt
ten er een groote verwoesting aan.
Andere betoogers vielen het bureau van het
middagblad „Az Est" aan waar eveneens schade
is aangericht.
Politie en veiligheidstroepen hebben de me
nigte uiteengejaagd en tal van betoogers inge
rekend. De eerste minister Huszar heeft zich
tegenover het Hong. Korr. Bur. scherp afkeu
rend uitgelaten over deze relletjes, die hij even
zinneloos noemde als de roode terreur. De
schuldigen, zeide Huszar, zullen voorbeeldig
gestraft worden.
De regeering zal niet dulden dat na de roode,
een groene terreur nieuwe verwoestingen over
het land brengt.
OOSTENRIJK.
Tengevolge van den levensmiddelennood is
het in verscheidene streken van Duitsch-Oos-
tenrijk tot onlusten gekomen, o.a. in Tirol en
Salzburg. Te Salzburg kwam het tot handtaste
lijkheden in het gebouw van den districtsgou
verneur toen een afvaardiging een verzoekschrift
in kwam dienen over den nood. Naar aanlei
ding van de vele onlusten in Tirol heeft de lands-
regeering te Innsbruck meegedeeld, dat aldaar
acht wagons meel en drie wagons rijst zijn aan
gekomen. Het bevel van de 6e Italiaansche
divisie heeft van de bevoegde overheid te Rome
en in Trente toestemming weten te verkrijgen
om drie wagons rijst, die zich te Innsbruck
bevonden voor de bevolking beschikbaar te
stellen.
ALLERLEI.
Du Fralnsehe statistieken veroorlovten nu
nauwkeurig de verhouding op te govern tusschen
die gtedoioden en de gemobi]Iseerdjetn. Er Mijkl
uit, «Halt van 2 Augustus 1914 tol het pinde der
vijalnelijkbeden in 1918-'- 7 officierten zijn gedpad,
aan hun wonden overleden of vermist op du
100 gemobiliseerde officieren en 16 manschap
pen zijn gtediood aan hun wonden loverliedietn of
vermist op de, 100 die dein oorliog hebben mee
gemaakt.
Men mei'dlt uit Wee tien, dat hét te Inns
bruck tot hongerbtejoogingen is gekomen. De
provisiekamers der Jeiauiefenseininaria en winklefs'
zijn geplunderd. Italiaansche troepen herstelden
dp orde.
NaAr da Frf. Ztg. uit Boedapest verneemt,
heelt de veirleefniging van Honigaarsche banken en
spaarbanken thans besloten, dat de Hongaarsehe
ifewfeliinjgfefSf, die pamihrievjefr en obligatiën uitge-
•'©m. met. ingang van 15 December, wtetar zullen
ovierga^n tpt beuling van de vervailendei cou-
poins.
Gemeenteraad.
Vergadering van Vrijdag 5 December.
(Slot.)
Wijkverpleging.
7. Voorstel van Burgemeester en Wethou
ders, om aan de Commissie uit den Kerke-
raad der Ned Herv.' Gemeente alhier tot
behartiging van den Diaconessenarbeid voor
dit jaar een subsidie te verleenen uit de ge
meentekas tot een bedrag van 50 pCt. van de
door haar ontvangen contributies over 1918,
doch tot geen hooger bedrag dan noodig is om
het tekort te dekken. Adressante zal dan
hebben in te zenden een jaarverslag en de
rekening en verantwoording welke 's Raads
goedkeuring noodig heeft.
De heer Mr. Ka velaars vraagt, of B.
en W. thans gevolg hebben gegeven om éen
ontwerp-besluit aan den Raad voor te leggen
overeenkomstig art. 14 der Armenwet. Spr.
heeft dit besluit nog niet bij destukken gezien.
Weth. de Bruin antwoordt, dat het col
lege van B. en W. meent, dat bedoeld besluit
niet noodig is.
De heer Mr. Kavelaars wil dan het
voorstel doen, om de zaak te behandelen over
eenkomstig art. 14 der Armenwet.
Weth. de Bruin merkt op, dat bij infor
matie is gebleken, dat in vele gemeente b.v.
de afd. van het Groene Kruis niet op de lijst
der instellingen van' weldadigheid voorkomen.
Uitzondering is als ze behandeld worden over-
komstig art. 14 der Armenwet. Het betreft
hier geen armenzorg. Men bewijst ook diensten
tegen vergoeding. Spr. vindt het verkeerd een
instelling op de lijst te plaatsen als zij niet on
der instellingen van weldadigheid gerangschikt
wil worden.
De heer Mr. Kavelaars zegt, dat zijn
meening steunt op art. 1 der Armenwet. Wan
neer de Raad zou beslissen het verzoek om
subsidie niet overeenkomstig de Armenwet te
behandelen, zal spr. eenige wijzigingen en
voor alle wijkverplegingen eenzelfde regeling
voorstellen. Volgens de voorgestelde regeling
zou de katholieke wijkverpleging niet voor sub
sidie in aanmerking komen temeer niet wan
neer onder bijdragen ook donaties enz. wordt
verstaan. De wijkverpleging is een onderdeel
van de R. K. Vereen, voor Ziekenverpleging.
Weth. de Bruin merkt op, dat alleen ge
sproken wordt van „contributies".
De heer Mr. Kavelaars zegt, dat dit
hetzelfde is als bijdragen.
Weth. de Bruin verklaart, dat onder
contributies verstaan wordt periodieke bijdragen
van leden. Spr. geeft den kath. in overweging
de wijkverpleging los te maken van de veree-
niging voor ziekenverpleging. Met groote moeite
is een oplossing gevonden inzake een algemeene
regeling voor subsidieering.
Ook voor de subsidieeering van de bijzon
dere bewaarscholen is een systeen gevonden.
Aan het voorgestelde systeem zal de kath.
vereeniging zich gemakkelijk kunnen aanpassen.
Weth. Mr. Van Veizen meent, dat de
heer Mr. Kavelaars abusievelijk de meening is
toegedaan dat de kath. wijkverpleging geen aan
spraak zou kunnen maken op subsidie. Wanneer
er van kath. zijde een comité wordt opgericht
zal het ook subsidie krijgen. De heer Kavelaars
ziet de zaak te pessimistisch in.
De heer v. d. Toorn meent dat het voor
stel hier niet gaat om de R. K. wijkverpleging
te subsidieeren.
Weth. de Bruin zegt, dat men toch bij
het voorgestelde systeem rekening heeft moe
ten houden, dat er hier ter stede 4 wijkverple
gingen zijn.
De heer B o d d e u s vraagt of onder contri
butie ook wordt verstaan hetgeen in de bus
jes vaD min vermogenden wordt ontvangen.
Weth. de Bruin moet elke uitzet
ting van de grens ontraden. In de contributies
der leden zit een prikkel om de belangstelling
levendig te houden.
De heer Evers zegt, dat hij het standpunt
van de wethouders de Bruin en van Veizen
deelt. Men zal in zake de R. K. wijkverple
ging een afzonderlijke administratie moeten voe
ren evenals zulks bij het bewaarschoolonderwijs
geschiedt. Als de katholieken van hel voorstel
niet profiteeren, is zuilcs voor spr nog geen
reden om tegen te stemmen.
De heer Mr. Kavelaars merkt op, dat
het dus nu gaat over het verzoek van het adres-
seerend comité en niet over een algemeene re
geling.
Weth. de Bruin zegt dat dit niet de be
doeling is.
De heer Mr. Kavelaars wenscht dan voor
te stellen om alleen over deze subsidie-aanvrage
van het comité uit den Kerkenraad der Ned.
Herv. gemeente te beslissen.
Het voorstel-Kavelaars wordt niet voldoende