- Juü-l -I 45
plaats tegen door de Aussenhandelsstelle èil
Zenlralstellon minimumprijzen. Deze minimumi-
prijzen zijn belangrijk hoogor dan de DuiE-
sehe binrueinlalndsc'he prijzen.. De Duitscha in
dustrie maakt pp dien uitvoer een belangrijk
boiogere winst dan in het binnenland.
De Staat mleent thans vlopr zich aanspraak
te kunin/eta matei pip een deel van d'ezle winst,
Ben derglelijkle heffing vjotad reeds laingen tjjld
plaats 'Lij dm nitvjqer van koten, balie, zout
en hopt. i
Uit het hierboven aangegeven doel der hef
fing blijkt ten duidelijkste, dat dleze zoiagë-
naamde „Abgahem" nimmer pp don- buftenland-
schen a'fnpimer verhaald kunnen wórden. Het
doel is i miners niet een heffing vialn 'den bui
ten Iain dschien afnemer doch slechts een ver
plichting vóór den Dnitschidn fabrikant om
oen gedeelte v'aln zijn extra ini het buitenland
gemaakte winst ter beschikking van de schat
kist te stellen. Desniettegenstaande trachten
vele Dnitsche leveranciers vpilkomen ten an-
rechfe deze uitvoerrechten, tem laste hunnhr af
nemers te brengen.
De Nedorlandsche afnemers zullen gord doRig
hun leveranciers mede te doelen, dat zijl die
uitvoerrechten niet wenschen te biet alen.
Zij kunnen er daarijl de aandacht pp ves
tigen, dat da mogelijkheid van ontheffing vopr
den Jievferaincier bestaat, dien hij door deze hef
fing verliezen zioiu lijden,
Voor toekomstige oontralcten verdient het aan-
beveling nadrukkelijk te stipuleeren, dat de uit
voerrechten niet door den afnemer gedragen wor
den.
Internationaliieering Jaarbeurs.
In de gisteren te Utrecht gehouden alge-
meene vergadering van de Vereeniging tot het
houden van jaarbeurzen in Nederland is het
voorstel van het algemeen bestuur om op de
in 1921 te houden Vijfde Nederlandsche Jaar
beurs buitenlandsche deelneming te laten met
op 2 na algemeene stemmen aangenomen.
Gezclschapsbiljetten bij de S.S.
Met ingang van 1 Juni voert de S.S. weder
gezelschapsbiljetten in voor kinderen beneden
den leeftijd van 15 jaar. De vrachtprijs per
kind bedraagt van bet gewone reistarief
voor volwassenen. De biljetten worden alleen
uitgegeven voor 20 kinderen tegelijk. Voor alke
20 kinderen of gedeelte er van wordt één ge
leider koeteloos vervoerd. De gezelichapsbiljet-
tan zullen niet geldig zijn op Zon- au feest
dagen en den daaraan onmiddellijk voorafgaan-
den en daarop onmiddellijk volgenden dag.
Een nieuw Stadhuis tc Amsterdam.
Naar de „Tel." verneemt, is de volgende
week een voordracht van B. en W. te wachten,
waarin den Raad wordt voorgesteld in begin
sel te besluiten tot den aanbouw van een
nieuw stadhui».
Alvorens tot den bouw zelf over te gaan wen-
«chen B. en W. echter meer normale tijden af
te wachten.
Do Handelsfaculteit.
Naar men verneemt is bij het college van
curatoren der Amsterdamsche Universiteit thans
een definitief voorstel in behandeling tot in
stelling eener Handelsfaeulteit te Amsterdam.
De volgende instantie zal dus een voorstel
van B. en W. aan den Gemeenteraad zijn.
Uitvoering Warenwet.
De Minister v|ajn Artieid heeft aan de Gede
puteiende Sitptem der provinciën mtadegedjepld, het
WiemschieJijk' fe achten dat in die. gemeènfcelijko ver
ordeningen, die ter uitvoering zooveel mogelijk
eenvormigheid heersche.
Om die uniformiteit te bevorderen', heeft de
minister aan zijn departement een qomcept-
v'eroiidiening doen opstellen, die oian die verschil
lende gemeentenlails viaortoeld zou kunnen dienen.
Zij is .opengesteld na| overleg met het college
v'an directeuren van keuringsdiensten met de
besrokken inspecteurs vgin de Volksgezondheid
en mlet den m mi ster vlam justitie. Zij1 zpa 'in
de meeste gevallen zpn.der meer door die ge
meentebesturen kunnen wprden overgenomen.
Mócht wellicht in sommige gemeenten met het
oog op plaatselijke toestanden eeita onklelje aan
vulling mondig zijn, zoo dient wei te wonden
bedacht, dat die aamvtallingm in geen geval
l uiten bet terrein mpgen gaan, dat artikel 6
der wielt uitdrukkelijk te dezer ;alke aan den
gemeentewetgev'er be|eft aa;ngewezen. In het
bijzonder vlestigtde minister de aandacht op
de vjolgeïnde punten
lp. De jemeemtel'ijke verordening mag ondier
het begrip „waren" geein andere artiklellem sa
menvatten, dat die welke in artikel 6 pnder
lo. der wiet nader zijn aangeduid, of' die welke
vplgens bedoeld© wetsbepaling nader bijl alge-
memen maatregel van bestuur zullen worden
aangewezen. Dpor zelfstandig andere dan de
hierbiedjoelde artikelen als '„waren" te bias tem
pé fen zou de vlerordening de haar bij de wet
gestelde grenzen overschrijden.
2o. De gemeentelijke v'erordeming niag gie^n
punfan uitwerken die vólgens een der a'rtikér
ten 1.4, 15 ,em 16 der weit hij algemeemem maat
regel 'van bestuur móeten worden geregjeld.
Sou De gemeentelijke verordening malg niet
zelfstandig bepalingen geven inzake opsporing
van overtreding, monsterneming, of in beslagne
ming van warena] deze punten zijn reeds gere
geld hij de artikelen 18 tot ein met 26 der wet.
4p, Evtenmin mag da verordening nadere be
palingen bevatten inzake de aansprakelijkheid
vain fabrikanten, kooplieden, etc.
Hieuovier toch gieeft artikel 28 der wet nadere
voorschriften.
Dé .cntwcrp-veitardening bevat onder meer hjeit
volgende:
Het is verboden wiajriem te verknopen die on
deugdelijk vkn samenstelling zijln of die in; otn-
dengdieVijksen tofestalnd vterkeeneta.
Het is vierbpden Wa'ren te verkoopen die bQ
'gebruik ovieneenktamstig de bestemming voor
het tevten Of de gewondheid schadelijk ziib of
ku nnfrn zijn, f
Het is verboden waren te verknopen, die. niet
vlaidopn aan die1 eischen of {eQ aanzien waar-
Van nigt vjoiidaan is of wordt aan, die eischen,
gesteld krachtens de Warenwet Staatsblad 1919
no. 581 mlet uitztondjering vlaln. artikel 16 dezer wet.
Hij, die wainen, vbrkjoopt n't die voor het be
reiden vla|n waren grondstoffen bewerkt of ver
werkt, is verplicht aan de ambtenaren bedpsld
in atelike] 7, pp aanvTagp onmiddellijk1 die wa
rm len die grondstoffe®, alsmede 'die zelfstan
digheden, voorwerpen of gereedschappen, dia
tij den vbrkjoop, de 'bereiding!, vervaardiging,
samenstelling, verpakking, bewaring, behande
ling jbtt" h©t. vfervoer van waren gebruikt worden,
te viertopirten en des verlangdter hand te stieiton,
Overheding vjam ©enige. bepaling' van deze
verordening wórdt gestraft met 'hechtenis van
tm hoogste zes maanden of geldboete van den
hoogste twee duiziend gulden. De wiaren, met
betrekking, waartoe de overtreding is jjegaan,
kunnen worden verbeurd verklaard.
Intellectueelen.
De Cpmtaiissie vóór salmienWelrkilng, vata intcllec-
•luu-len uit den Nederl:atadSeh©n Journalis tenkring,
heeft het initiatief genomen, alle organisaties van
intellectueel© arbeiders samten te» roepen Ier be
spreking van de juiste manier van ftasie en sa
menwerking dier organisaties. Onder intellectuee
len iartleid vlerst^t de èommissi© dien arbeid,
welke leiding geeft aan het geestelijk icven, de
werkkracht en de gezondheid van het veik.
Nederland en België.
Staatsraad prof. mr. Struycken, een der Ne
derlandsche gedelegeerden voor de onderhan-
lingen met België, is gisteren uit Parijs in Den
Haag teruggekeerd.
Over de kwestie van de Wielingen schrijft
het Gentsche dagblad „Vooruit", orgaan van
den Socialistischen minister van openbare wer
ken Bd. Anseele, n.m. nog het volgende:
„Als de Belgische regeering de haven van
Zeebrugge bouwde, baggerde zij ook de passen
der Wielingen uit en de Hollandsche regeering
zegde niets, daardoor het eigendomsrecht van
België op de passen erkennend.
Maar, op den dag van heden komt Holland
dit eigendomsrecht voor zich eischen, zich be
roepend op de toestanden, die bestonden voor
dat de verdragen van 1839 opgemaakt werden.
Men vraagt zich dus af, waarom Holland deze
kwestie op het tapijt brengt.
Is het er niet op gesteld om 't Hollandsch-
Belgische verdrag te onderteekenen Of meent
het, dat het verdrag, dat gesloten werd ondanks
het geschreeuw van eenige Belgische patriotten,
aan ons land eenige voordeelen toestaat, die
niet in den smaak vallen
De houding der Hollandsche regeering is in
elk geval zoo zonderling, dat zij het gevaar doet
ontstaan van verdaging der voor de deur staande
oplossing.
De waters van den passen der Wielingen zijn
van rechtwege, onbetwistbaar Belgische waters,
eigendom van België, en Holland zou een zware
verantwoordelijkheid op de schouders nemen,
als het vermetel genoeg zou zijn om door wette
lijke aanspraken de goede uitslagen van het
verdrag in gevaar te kunnen brengen.
Ten slotte dient hier nog te worden gemeld,
dat de afgevaardigden der Belgische regeering
hét Hollandsch—Belgische verdrag niet zullen
onderteekenen, dan op voorwaarde, dat de pas
sen der Wielingen aan België blijven.
Regeeringsmeel.
De minister van landbouw maakt bekend
dat in afwijking van de deibetreffende bepa
lingen in de distributieregeling voor brood,
bloem, meel en rogge van 25 November 1918,
op de roggebroodbons, waarop roggebrood is
geleverd gedurende het 139ste en 140ste tijd
vak, aan de bakkers voor zoover dezen zulks
wenschen ook Regeeringsmeel kan worden ver
strekt tegen den gemeentelijken prijs. Bons
waarvoor Regeeringsmeel wordt verlangd zijn
te plakken op opplakbladen voor Regeerings
meel of op opplakbladen voor rogge van het
desbetreffende tijdvak.
In het laatste geval zal op de opplakbladen
daar de belanghebbende bakkers duidelijk en
ten gtnoegen van de betrokken gemeente moe
ten worden aangegeven, dat verstrekking van
Regeeringsmeel voor alle op die opplakbladen
geplakte R.bons wordt verlangd.
Op die bladen mogen mitsdien niet tevens
bons worden geplakt, waarop bloem wordt ver
langd. (Stct.)
Uifde Steenindustrie.
De arbeiders op de ringovens langs de Waal
eischen, dat met ingang van Maandag a.s. het
loon per dagwerk steenen zal worden gebracht
van f 1.20 op f 1.30.
Naar aanleiding van dezen eisch overweegt
het bestuur der Vereeniging van Steenfabri
kanten stopzetten van de fabrieken harer leden.
Broodkaarten.
In aansluiting aan het bericht, dat de bur
gemeester van Watergraafsmeer aan den mi
nister van landbouw telegrafiich verzocht had,
nu voor Amiterdam het broodkaartensysteem op
geheven was, zulks ook voor zijn gemeente te
doen, kan nader gemeld worden, dat een «oort-
gelijk verzoek ook door de andere, rondom
Amsterdam gelegen gemeenten, tot den minis
ter gericht werd.
Naar de Tel. meldt, ii in antwoord op voor
noemd varzoek aan den minister bij de be
trokken burgemeeters een brief ingekomen van
het Rijks-Graanbureau, waarin de raad gegeven
werd, zich tot het distributiebureau te Amster
dam te wenden. Ook kwam een ambtenaar na
mens genoemd bureau mededeelen, dat tot op
heffing der broodkaarten in de overige gemeen
ten nog niet kan worden overgegaan, daar de
moeilijkheid voor de grensgemeenten zich bij
iedere volgende gemeente, voor welke de
broodkaarten afgeschaft zouden worden, zou
herhalen.
Het Amsterdamsche süstributiebureau heeft
geantwoord, dat iedere gemeente voor zich zelve
maar de maatregelen moeit nemen, die men in
het belang eener goede grondstoffen-controle
noodig mocht achten. Aan broodkaartenop
heffing behoefde men echter niet te denken,
zoo verzekerde men bovendien werd er aan
herinnerd, dat de opheffing te Amsterdam ook
maar een proefneming gold.
Encycliek-meeting.
Ter gelegenheid, van hel 30-jarig bestaan van
den Ned. R. K. Volksbond, alfdl. Den Haag. had
gisteren aldaar een groot© meeting plaats, te-
vlens ter viering' via|n de uitvaardiging der Ency
cliek „Rerurti No(via|nuimi."-
Om stredks half één 's middags verzamelden
de a'an deze meeting d©elmenne®dd organisaties
zich óp die Hoefka'd©, nabij de Koningstraat, pin'
vtendaar in optocht naar het. sportterrein
„H,ontrust" te trekken. Ofschoon die regeling
niets te wenschen pverliet, duurde bet toch
zeie» geruiraen tijd vóór die stoet was opgesteld,
en de pingjevleer zestig vereepigingCn begeleid
door zies muziekkorpsen db lange wandeling
door Tratasvaalfcuurt en langs Beeklaaja naar
Hou trust konden aanvaarden. Langs den, ge-
heeien weg stond een dichte haag van belang
stellenden de stoet wa& zóó lang, dat het
vmf'bijtrekkejn bijhal drie kwartier vorderde.
Geen wionder, d'a't mien in plaats van te halfdria,
zooails het programma aangaf, eerst Over vieren
pp Houtrust kon overgaan tot d|e afwerking
van dit program. De openingsrede werd uitge
sproken dopr denbeer H. C. Silvius voorzitter
Van de atdieeling Den Haag, van den Nedl, R.-K.
Volksbond, terwijl daarna door een zestiental
sprekers, 'Oinder wie enkele Kamer- en gemeen
teraad steden heit' wioiord werd! gevberd over hot
onderwierp „Rerum NoValrum eln de s'tandsorga-
nis'aitde." D|ej redevoeringen werden afgewisseld
met zlatag- ten 'muzieknummers. Eerst zeer laat
in den middag was kl|ei meeting geëindigd.
Nederlandsch Katholiek Dante-Comité.
Onlangs kwam in het „Kasteel van Antwer
pen" te Utrecht hot Nederlajndsch Katholiek Dan
te-Comité ondjer voorzittersc-hap yan prof. dr. J.
V. de Gropt voor die eerste ma|al bijeen. Na
een kopte uiteenzetting vah 71e bletehkenis der
Dataitie-huldiging gaf dó vjoprzitter hot woord aan
den lsttein secretaris Lr. B. II. Molkenboer, die
maadeelingicn deed ioMer hlet ontstaan -n d'e uit
breiding van het Ciotmité. Door hot Italiaansoh
honjdcomité te Ralvlenina bij monde van prof. dr.
G. S'tiainghetti daartjoje aangezocht en op 't vrx r-
LëHd v'aln de Fransche, Spaansche en Belgische
Comilé's is er naar glestrieefd ook katholiek Ne
derland op waardige wij'ze in die internationale
hulde aan don girppten katholieken dichter en
wijsgéteir te djoon doelen. Diemsvólgleins is h voior-
loiopig' testuur erin gosla'agd ©en1 eere-comité lep
efcn ai.lgtem. cómité to vprrnen.
Na de bespreking van dei plannen dor Neder-
..aindsch Katholieke Damtiebulde, welke binnenkort
zuilen Wlondón meegedeeld, werd hlet Voorloiopig
'bestuur bij acclamatie als definitief aangesteld.
Het Uitvjoóreind Comité hleStaiat uit: Prof. dr.
V de. Gnopit, Amstjelrdato, voorzitter; M. P.
A. C. Pnetbekke, Nijlmogen, ondervoorzitter; Lr.
B. H. Molkenhoier, Huissen, lo secretaris; Plof.
dr. J. Hraiogvteld, CulieimbOrg, ponlnigmeestar; Dr.
G. Brom, Nijmegen 2© secretatris.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Crisismaatregelen.
Verkrijgbaar in de waek van 27 Mei2 Juni.
Suikertaart bon 34, van 2430 Mei.
bon 35, van 31 Mei6 Juni.
Broodkaart. De broodkaart vaa het
138e tijdvak (bruin) 28 Mei5 Juni. 139e tijd
vak (groen) 6—14 Juni.
Vetkaar t. Bon 12e week 1421 Juni,
bon 13e week 22—29 Juni.
Inspectie van Militieplichtigen.
De militieplichtigen van de lichtingen 1915/
1916 en 1917 die in deze gemeente in de ver-
lofgangersregisters zijn ingeschreven, worden op.
merkzaam gemaakt op de aangeplakte open
bare kennisgevingen, waarbij zij worden opge
roepen tot deelneming aan de inspectie op 14
en 15 Juni a.s. te houden in de Doele aan het
Doeleplein alhier.
Wanneer zij verzuimen aan het onderzoek
deel te nemen worden zij voor straf onder de
wapenen geroepen.
N. V. Stoomwasscherij v/h. M. Bijl.
Zaterdag werd het nieuwe fabrieksgebouw
der N. V. Stoomwasscherij v/h. M. Bijl, op den
hoek van Westerkade en Stadhouderslaan, op
officieele wijze in gebruik genomen.
In de mangelzaal waren een aantal genoodig-
den bijeengekomen, die namens heeren commis
sarissen hij monde van mr. M. M. van Velzen
werden toegesproken. Spr. heette hen welkom
en dankte hen voor hun bereidwilligheid op
dezen voor den heer Bijl zoo gedenkwaardigen
dag, aan de uitnoodiging gevolg te hebben ge
geven. Spr. herinnerde aan de moeilijke tijden,
welke kort geleden zijn doorgemaakt, aan de
onteigening van de fabriek aan de Hoofdstraat,
aan den overgang van het oude naar het
nieuwe bedrijf en uitte zijn tevredenheid over
het thans bereikte resultaat. Het onderbrengen
van een dergelijk bedrijf eischt groote moeilijk
heden, doch dank zij den krachtdadigen steun
van den architect, den heer v. d. Valk, van de
aannemers en onder-aannemers, is men erin
geslaagd deze onderneming te vestigen.
De aandeelhouders schonken eveneens on-
voorwaardelijken steun aan den heer M. Bijl
en namens het college van commissarissen en
de aandeelhouders gaf spr. aan den heer Bijl
vol vertrouwen de leiding van de fabriek overg
Dat vertrouwen achtte spr. alleszins gewet-§
tigd, daar de heer Bijl deze groote zaak even
zeer tot bloei zou brengen, als hij het de kleine
zaak had weten te doen. De pogingen om het
bedrijf van den heer Hendriks te Delfshaven;
in deze onderneming op te nemen, zijn geslaagd.
De fabriek begint onder goede auspiciën, met
dubbele capaciteit. Spr. eindigde met de hoop
uit te spreken, dat de fabriek een schoone toe
komst tegemoet zou gaan.
Daarop deed het gezelschap een rondwande
ling door de verschillende lokalen.
Onder leiding van den directeur werd aller
eerst een bezoek gebracht aan de ontvangzaal,
waar van de zijde der Westerkade, de was-
schen binnenkomen. Daarop sluit het sorteer-
lokaal aan ,waar in modern-ingerichte gemet
selde hokken het waschgoed in de verschillende
soorten wordt verdeeld. In wagentjes wordt
het vuile goed dan naar de eigenlijke wasscherij
gereden, een ruime zaal, waar voorloopig vijf-
waschmachines staan, welk aantal binnenkort
tot 7 zal worden uitgebreid. Nadat het wasch-
proces is afgebroken, wordt het druipnatte goed
in centrifuges gedaan, van welke er 4 staan op
gesteld en gedurende 10 minuten 1000 toeren
per minuut rondgewenteld, met het gevolg, dat
het thans z.g. winddroog is.
Vervolgens gaat de w«sch naar de mangelzaal
waar het platte goed door een der beide stoom-
mangels gaat, terwijl het lijfgoed gedroogd wordt
in z.g. droogcoulissen, een 20-tal uittrekbare
kasten, heel practisch in den achterwand uit
gebouwd. De vereischte warmte wordt verkre
gen door stoom.
In het expeditielokaai worden de wasschen
tenslotte gevouwen en uitgezocht, waarna ze
door den uitgang aan de Stadhouderslaan de
fabriek verlaten.
Het is eigenlijk onnoodig te vermelden, dat
de moderne gemakken voor het personeel niet
ontbrekenffzonderlijke ingangen voor de
mannen en voor de vrouwen, W. G.'s en wasch-
gelegenheden.
Als noodzakelijk voor het bedrijf is verder
alle zorg besteed aan het pompenhuis met een
waterreservoir van 30 M*. inhoud, verbonden
met een stoom- en een riempomp.
Daarop sluit het ketelhuis aan, waar een groote
stoomketel met twee vuren en een verwarmings
oppervlak van 50 M2 de benoodigde stoom
levert voor de stoommachine van 40 P.K.,
welke in de belendende machinekamer staat
opgesteld.
Verder treft men op den beganen grond nog-
een afzonderlijke chemicaliënbergplaats aan,
alsmede een stal voor 3 paarden en een garage
voor de berging der wagens en bestelauto's.
Hot Uédie'ndonldatatjoiCKr staat ini onmiddellijka ver
binding met d|e| falbriók1, wat het toezicht op hat
persolnlejej zleor vcrglemakkolijkt.
Heit privé-k'atatioiotr is ktelurig ingericht, on bé
zit lO.a. fraaie gab ra nd s chi I derde bovenramen.
In de mangelzaal voert ©en lift het te stfijkeln
Waschgioicfd naar do op de ©arste verdieping ge
legen strijkz'a&l.
Aain lange tafels wordt het gced hier rmst
behulp v'a'n djeor gas Verhitte ijzers gestreken.
Vernuftig uitgedachte machines staan hier jopgo-
steld. welke gebruikt worden ypor da hehapdeling
van linnen hicprdjem.
De strijkziaai hoeft dipecte verbinding met da
bovenverdieping vain de directeurswoning, terwgl
lOdjk het parterre vlanuit het woonhuis is te bia-
reiken.
Wij zalgon nóg dein oogenblik de groota stoom-
mangel in werking. Dit is een prachtige machina,
mef d ik' vilt blekloed'. welke 's alVomds mechanisch
in do hoogtla wórdt gozot ter afkoeling!.
De cylinder wórdt verwarmd mot dlnoge stóórn,
d'e nafto dampen uit hot góed wordlan dóór een
exhauster woggieziogon.
Het góhwle bedrijf is eleehisch vierlicbf.
Om den l'ahriiek is v|o(ldio©nde terrein vooir eeoó
eventueel© uitbreiding beschikbaar;
