Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gratis-Ongevallenverzekering
438l« Jaargang.
Dinsdag 24 Augustus 1920.
No. 12823
n
feuilleton!
De scbnldfge ontmaskerd.
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f2.per week 15 cent, franco per
post ƒ2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Incassokosten worden berekend.
Mi
levenslange
geheele
verliet
verlies van
een hand,
voet of oogLIIU uuo"B lUU een duim
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Sehledam.
bij verllesjy
van een
vqsvlnger
Mi
verlies van
eiken ande
ren vinger
Buitenlandsch Nieuws.
- POLEN EN RUSSEN.
De berichten, die te Warschau van het front
werden ontvangen, blijven optimistisch. Op
het oogenblik, zoo seinde Havas-Reuter gis
teren, zijn er meer dan 35.000 gevangenen en
200 kanonnen in handen der Polen gevallen.
Te Londen ontvangen berichten geven een
mdruk van den omvang van de nederlaag van
de Russische legers, die op Warschau aanruk
ten. Deze bestonden uit 21 Russische divisies.
Hiervan zijn er zes vernietigd, acht hebben de
helft van hun sterkte verloren en de andere
zeven zijn bedreigd met gevangenneming of
^Igeheele uiteenjaging.
Uit Koningsbergen meldt men, dat in dc
streek van Willemsberg tot dusver ongeveer
'000 bolsjewiken over de grens zijn gekomen, die
zich gewillig lieten ontwapenen en in het kamp
Van Arys geinterneerd zijn.
Het Poolsche leger heeft Mlawa, Oslrolenka,
Lornza en Bjeloslok bezet.
De Polen hebben hun strijdkrachten opnieuw
gegroepeerd en twee legers gevormd, waarvan
het Noordelijk onder bevel van Halier en het
centrale onder bevel van Pilsoedski staat en
die belast zijn met het afsnijden van de terug
tochtswegen der vier Russische legers. De af-
deeling-Haller heeft de lijn Mlawa-Prasnyta
hereikt en rukt recht op Ostrolenka aan. De
omsingelende beweging van het leger van Pil
soedski wordt onder de beste voorwaarden
voortgezet.
In enkele sectoren, n.l. ten N.W. van
Warschau, moeten de roode troepen meer lust
tot vechten toonen. Van de snelheid van den
Poolschen opmarsch in het N. en N.O. hangt
het lot af der roode troepen nabij Thorn. Zij
worden ruw geschat op 20 tot 30.000 man rui
terij. Indien de Poolsche opmarsch voortduurt
en de Polen aan de Pruisische grens brengt voor
dat het den rooden troepen mogelijk is uit het
gebied van Thorn terug te trekken, zal een inte
ressante toestand ontstaan, daar de rooden dan
zich óf moeten overgeven, óf den Poolsche aan
val, indien zij genoeg voorraden - en munitie
hebben, voor onbepaalden tijd moeten afslaan
Inmiddels trachtten de bolsjewiki een omsinge-
hngsbeweging uit te voeren, die hen kan bren
gen over de Weichsel en door het district Posen,
zoodat Warschau vanuit het Westen zou be
dreigd worden. De bolsjewistische legers ten
N.W. van Warschau tusschen de Weichsel en
Pruisen vragen draadloos hulp. De voorhoede
van het roode leger heeft punten bereikt onge-
ever twee en zestig mijl ten Z. van Danzig in
den corridor. Dit N.W. roode leger wordt ver
schillend geschat, n.l. tusschen 25 en 40.000
man, waarvan ruim 6000 man ruiterij.
Een bijzondere correspondent van de „N.
H. Crt." heeft den terugtocht van het Russi-
Uil het Engelsch vertaald.
38
De Londensche detectives hadden er natuur
lijk eerst werk van gemaakt den man te vinden,
die den kof'er uit Dover had opgezonden en
dat zou niet zoo moeilijk zijn geweest, als zij
ftiet op een dwaalspoor waren gebracht door de
beambten van het station te Dover. Mevrouw
Sunpkinson was vier dagen lang in een toestand
van zoo groote zenuwuitputting geweest, dat
de dokters verboden hadden baar te onder
Vragen.
Ik kon een glimlach niet onderdrukken, toen
'k vernam, dat de autoriteiten een kaalhoofdig
°ud heer met een wit vest op de hielen zaten,
die Zaterdag in New York zou aankomen. Dat
Was de schuld van de beambten te Dover. Ik
besefte nu hoe gelukkig het was, dat Philip
Harvey's naam niet voorkwam in de boeken
van de kofferfabrikant. Maar 't was toch niet
meer dan een quaestie van uitstel voor enkele
dagen. Als de politie slim was geweest, had ze
al een halve week geleden bekend moeten zijn
«iet het feit, dat Philip Harvey in zijn tante's
buis had geslapen, den nacht van den moord.
Ik hoorde later, dat ze het juist even te laat te
weten waren gekomen. Zij verschenen in het
hotel „Moriaanshoofd" den dag nadat wij er
Weggingen en haastten zich toen naar Philip's
kamers in Londen. Dit was namelijk het resul
sche leger te Janowo, een dorp op de Oost-
Pruisische grens, gadegeslageneen droevig
beeld van verslagen terugtrekkende den troe
pen. Dag en nacht trekt de cavalerie traag en
moe voorbij. Van infanterie en artillerie be
speurt men niets.
De troepen zijn op zeer merkwaardige wijze
samengesteld. Alle nationaliteiten van het oude
Russische rijk zijn in kleine groepen vereenigd.
Op een brug over de Orzic zie ik mij omringd,
seint de correspondent, door Chineezen, Kauka-
siërs, bruine Mohammedanen uit het Zuiden,
Joden, Tsjerkessen, Duitsch-Oostenrijkers. Van
verreweg het grootste gedeelte zijn de kleeren
vrijwel tot lompen geworden. Velen hebben geen
schoenen aan. Ik zie er ook enkele met een
schoen aan, de andere voet bloot. Dc hoofd
deksels zijn van potsierlijke bontheid. Alle
legers en alle schilderachtige Oostersche modes
hebben daartoe bijgedragen. Zelfs stalen helmen
ontbraken niet geheel.
Het is niet waar, dat de troepen den indruk
van een burgermassa maken, ofschoon er ver
scheidene in burgerkleeding onder zijn. Het
zand-grijs van de Russische uniform heerscht
maar geheel verkleurd en versleten.
Vele roode soldaten willen op Duitsch gebied
geinterneerd worden. Maar de Duitsche grens
politie tracht ze zooveel mogelijk daarvan af te
brengen. De manschappen zijn ontzettend moe,
lichamelijk en geestelijk. Velen, die in Duitsche
gevangenschap geweest zijn, spreken een beetje
Duitsch on hun geschiedenis is altijd tragisch
„Twee maanden thuis geweest, dan weer oorlog.
Altijd oorlog", stamelden zij.
Als men hun vraagt, waarom zij weder in
den oorlog gegaan zijn, daix luidt steeds het ant
woord „De koeien weg, de paarden weg, geen
brood."
Ik had een lang gesprek met den chef van den
staf van een cavaleriekorps, een goedgekleeden,
jongen, intellectueelen officier, vroeger ook reeds
officier. Hij was van meening, dat de nederlaag
tegen Polen van ernstigen aard was en dat het
Russische leger zich op de Njemen terug moest
trekken. Hij vertelde, dat hij de laatste tien ki
lometer veel in den steek gelaten bagage en
weggeworpen geweren langs den weg gezien
had. Verscheidene duizenden soldaten hadden
daar al beproefd de grens over te komen. De
officier zeide nog, dat zijn corps reeds meer
dan 1000 kilometer afgelegd had. De stemming
voor den oorlog tegen Polen was overigens
goed geweest. Alle partijen waren daar eensge
zind voor geweest. In het oude officierscorps
had het bolsjewisme geen grooten aanhang
deze officieren stonden onder scherp toezicht
van de volkscommissarissen. Hij wees mij op
op een commissiaris met een grof uiterlijk en
zeide „dat soort lieden zijn onze meesters".
Verder zeide hij, dat de bevelen altijd maar ge
luid hadden„Voorwaarts", ook nadat het
taat van de ondervraging van mevrouw Simp-
kinson op Zaterdagmiddagzij noemde on
middellijk Philip Harvey als den vermoedelij-
ken moordenaar.
Eén ding, dat ik te Parijs hoorde, wekte
groote verbazing bij mij, n.l. dat Austin Harvey,
die tegen mij zoo openhartig was geweest, zich
tegenover de politie zoo terughoudend en mis
leidend had betoond. Ze hadden maar zeer wei
nig uit hem kunnen krijgen en dat nog wel
met de grootste moeite. Ze geloofden, naar
Francois mij vertelde, dat Austin in werkelijk
heid zeer weinig van de zaak afwist. De com
missaris zelf zei tegen mij „Hij weet van de
heele intrige niets af."
Het. kwam mij voor, te oordeelen naar
deze feiten dat Austin om de een of andere
reden wilde, dat ik zooveel mogelijk van de
zaak zou weten, terwijl hij tegelijk trachtte de
detectives van de politie in het duister te laten.
Maar welke reden kon hij hebben voor zoo'n
zonderlinge handelwijze?
De Fransche politie had Miss Simpkinson
verlof gegeven het „pension", waar ik haar de
vorige maal gevonden had, te verlaten en met
haar moeder haar intrek te nemen in een rus
tig klein hotel tusschen de Madeleine en het
Pare Monceau. Mevrouw Simpkinson was daar
Vrijdagavond heen gebracht. De Britsche am
bassade was borg voor haar gebleven en ze
hadden nadrukkelijk beloofd Parijs niet te ver
laten. In dat hotel vond ik dus Miss Simpkin
son, zonder dat ik eenige moeite had om bij
haar toegelaten te worden. Ik schrok toen ik
haar zag. Blijkbaar had ze in die vreeselijke
week geleden, en geen wonder. Hetzij zij Phi-
strategisch gevaarlijk geworden was. Men had
zich zoo krankzinnig ver van zijn basis en ook
van de infanterie verwijderd, dat de nederlaag
wel komen moest. Dat zeiden mij ook vele an
dere officieren. De chef van den staf zeide mij,
dat de tucht inderdaad zeer streng was, maar
enkel door de vroegere officieren gehandhaafd
werd. De eerbied voor de roode officieren was
niet groot. Ik constateerde ook onder de Russi
sche troepen en in de marsch-kolonnes, dat de
bevelen goed gehoorzaamd worden. Toen ik
in tegenwoordigheid van den officier een Joodsch
soldaat, communistisch ijveraar, aansprak,
vroeg deze eerst beleefd aan den officier of die
hem veroorloofde Duitsch met mij te spreken
Aan den staf van het corps, waar ik kwam,
vond ik uitsluitend mannen tusschen 30 en 35
jaar, vele goed gekleed en goede officierstypen.
De volkscommissaris daar, die zelf van meening
was, dat de bolsjewiki naar hun einde gingen,
daar de toestanden onhoudbaar waren, scheen
mij een intelligent en welopgevoed arbeider.
Ik heb echter ook heel andere typen van zijn
soort gezien.
Ook de staf was een bont mengelmoes van
kleuren en uniformenroode galatenues met
goudgalon, elegante maar uitgerafelde ruiter-
mantels, met ietwat armzaligen zwier gedra
gen. Kaukasiërs met lange mantels en zilveren
tressen, enz. Ik vroeg den chef naar zijn poli
tieke richting, maar hij antwoordde schouder
ophalend In Rusland is nog maar één
politieke partij, de bolsjewistische, de andere
zijn onderdrukt of in het buitenland. Er is in
Rusland ook slechts één pers, die ons vertelt
dat, ook Bulgarije bolsjewistisch is geworden.
mijn vraag erkende hij, dat de economi
sche toestand in Rusland onhoudbaar wordt en
noemde hij prijzen, die de bekende geruchten
over de schrikbarende duurte volkomen beves
tigden.
Toen ik hem vroeg of ook hij van oordeel
was, dat alleen de oorlog de bolsjewiki in 't
zadel hield en dat zij ten val moesten komen als
Rusland vrede kreeg, antwoordde hij, dat drie
kwart van het Russische volk daarvan overtuigd
was. Voor zoover het offiecierscorps zich nog
voor staatkunde interesseerde, hoopte het op
een regeering van herstel uit alle politieke rich
tingen.
Ik geef dit antwoord uitvoerig weer, zegt
de correspondent, omdat ik bij gesprekken met
andere officieren dezelfde inzichten te hooren
kreeg.
Vredesonderhandelingen
te Minsk.
Men meldt uit Londen
De bladen vragen zich af, in hoeverre de on
derhandelingen te Minsk zullen worden bein
vloed door de Poolsche successen. De Russische
diplomaten verschijnen niet langer te Minsk
als overwinnaars. De verhouding der partijen
lip nog liefhad, hetzij zij slechts met hem had
gespeeld, voordat zij zijn broer verkoos boven
hem haar positie was in alle gevallen met
recht ellendig te noemen. Ze was verloofd
met Austin en er was een moord gepleegd in
zijn familie. Had zij Philip ooit werkelijk lief
gehad Hij meende blijkbaar van wel. En als
dat zoo was, waarom had zij dan Austin aange
nomen Zij was de vrouw er niet naar om zich
zóó te laten influenceeren, zelfs niet door haar
eigen moeder. Aan den anderen kant leek zij
mij wel iemand, die bijna tot alles in staat zou
zijn uit gewaanden trots. Ik hoopte door een
onderhoud eenig licht in deze zaak te kunnen
ontdekken.
Er was een onrustige blik in haar donkere
oogen, maar ze bood mij een stoel aan met een
soort van kalme waardigheid. Arm kind Ze
moet toch wel gebrand hebben van verlangen
om te weten wat ik haar te zeggen had. En
toch scheen ze te trotsch te zijn, om wat te
vragen. Een karakter, waarvan men alles kon
verwachten
„Miss Simpkinsin," begon ik, zoodra ik ge
zeten was, „ik ben hier in de stad met Philip
Harvey".
„Zoo" antwoordde zij, terwijl ze haar japon
gladstreek, „en waarom is mr. Harvey naar
Parijs gekomen
„Omdat hij bezig is uit Engeland te vluch
ten.."
„Waarom is hij op de vlucht vroeg Miss
Simpkinson, „en waarheen
„Laat ik eerst uw laatste vraag beantwoorden
Hij hoopt morgenochtend Marseille te bereiken
en vandaar naar een van de staten van Amerika
is radicaal veranderd. De pers vermaant in het
algemeen bezorgd de Polen, om niet toe te geven
aan de verleiding van den toestand, maar een
gematigde politiek te blijven volgen, op dit
geschiedkundig oogenblik. De „Westminster
Gazette" verklaartVoor Polen is het voor
naamste nog steeds de vrede, die hun onafhan
kelijkhefd als natie waarborgt en hun gelegen
heid laat om hun bankroet te herstellen. Het
oogenblik voor hen is gunstig voor hetverkrijgen
van zulk een vrede en het zou de grootste zot
heid zijn de gelegenheid niet te benutten. De
Poolsche overwinning is klaar, maar zou een
ramp beteekenen, indien zij den Polen de oogen
verblindde voor het feit, dat Rusland uitge
breide militaire hulpbronnen heeft en het
mogelijk is voor Polen om steeds maar door te
blijven gaan met een aanvalspolitiek tegen den
grooten buur.
DE GEALLIEERDEN EN RUSLAND.
De correspondent van de „Times" te Luzern
seint
De gewijzigde voorwaarden der Sovjet-re
geering aan Polen hebben een plotselinge en
dramatische wending gebracht in den Europee-
schen toestand, Lloyd George en Giolitti hebben
beide besloten de Russische regeering niet te
erkennen en evenmin met haar te onderhande
len. Ook hebben zij aan Millerand een gemeen
schappelijke actie voorgesteld ten einde voor
Polen zijn volle rechtten te verkrijgen, krach
tens het verdrag van Versailles.
Het officieele communiqué dat gisteravond
gelijktijdig te Parijs, Londen en Rome is uit
gegeven, meldt, dat Frankrijk niet behoeft te
denken dat de overeenstemming ten aanzien
van de Poolsche kwestie verloren zou gaan.
Giolitti heeft verklaard, dat bij alle geallieerden
de meest volkomen overeenstemming bestaat.
Lloyd George kwam eerst gistermorgen in het
bezit van de officieele bevestiging van de wij
zigingen, welke de Sovjet-regeering in haar voor
stellen heeft aangebracht en hierdoor werd om-
middellijk de geheele toestand gewijzigd.
Er bestaat geen twijfel, dat indien de Bols
jewiki de voorwaarden door de Britsche regee
ring medegedeeld, aanvaard hadden, de erken
ning van het Sovjet-regime nog slechts een kwes
tie van weken misschien slechts van dagen zou
zijn geweest, doch de duidelijk gebleken be
doelingen van de bolsjewiki om een z.g. ar-
beidersleger in te stellen ten einde aan Polen een
Sovjet-regeering op te dringen doormiddelvan
geweld heeft Lloyd George ten zeerste vertoornd,
en gistermiddag heeft hij verklaard, dat de
Russische voorsteilen de vrijheid zouden uit
roeien. Lloyd George gaf zich na de conferen
tie met Giolitti geen moeite om deze gevoelens
te verbergen.
Klaarblijkelijk voelde hij dat meq hem om
den tuin had geleid en dat al zijn pogingen
te komen. In dat geval"
„Zou hij het zoover brengen riep zij uit,
haar terughoudending latende varen.
„Dat hoop ik en ik verwacht wel van ja."
„Goddank zuchtte Miss Simpkinson en nam
haar vorige houding wepr aan.
„Toch moet ik er bijvoegen, dat het nog zeer
onzeker is. Om de waarheid te zeggen kon de
politie hem al twee of drie dagen geleden ge
pakt hebben. Nu ze dat niet hebben gedaan,
valt er met zekerheid niets van te zeggen".
„Laten wij hopen, dat het hem zal gelukken",
zeide zij.
Ik zag wel in, dat we op deze wijze, niet ver
der kwamen. Bovendien heb ik een hekel aan
dergelijk gescherm met woorden, en ik schrijf
het succes, dat ik in een paar gevallen heb ge
had, alleen toe aan mijn gewoonte om recht op
den man af te gaan.
„Dat beaam ik ten volle", zeide ik koel. ,,Het
zal voor hem zijn.: Paraguay of de galg
Miss Simpkinson verbleekte, maar sprak geen
woord.
„En dat is erger." vervolgde ilc," omdat ik
geloof, dat hij onschuldig is".
Nu verloor zij haar zelfbeheersching. Ze
sprong op, terwijl haar oogen flikkerden van
hoop en vrees tegelijk.
„Onschuldig riep ze. „Hoe zoo Wat be
doelt u Ik zou al wat ik bezit willen geven
om hem onschuldig te weten
Wordt vervolgd).