Dagblad voor Schiedam en
sLmssr-^j^3 t
firatis-Ongevallenverzekerhig
Inkeer.
TEEOD. STOLE,
43*§i$ Jaargang.
Zaterdag 2 October 1920.
No. 12852.
t
Handel in Bouwstoffen,
Lmrii uit voorraad en fabriet
C H O
h f I
II i ti
Laage Haven 85 - Kantoor Westvest 70.
Telefoon 522
Bnreau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f2—, per week 15 cent, franco per
post f2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
t«ïï?Lenndi'ië° ,0°r herl"*l,ielijk 'dve Tarieven worden ip'iinSS
Incassokosten worden berekend.
I o I
kg
levenslange
geheele
invaliditeit
kg
verlies van
®®n hand,
voet o! oog
De verzekering wordt gewaarborgd doo» de HoUan)ïsche Ala.meene VerzekMlaasbank te «ehledam.
kQ veiHea
kg verllei||
van een
^wijsvinger j
hg
verlies van
eiken ande
ren vinger
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Uit de Pers.
D e
uverneur-gcneraa
van N e d.-I n d i
Uit een beschouwing van liet „Centrum"
„Zijn onpartijdigheid als leider der debatten
stond bij Links en Rechts boven verdenking.
En zoo heeft hij eerst onder een Linksch en
daarna onder een Rechtsch Ministerie zijn taak
op voortreffelijke wijze.kunnen vervullen en be
langrijke diensten bewezen aan het land.
Over de bezwaren, welke hij daarbij voor
al in de laatste jaren, toen hij een sterk ver
nieuwde Kamer voor zich kreeg te overwin
nen had, behoeven wij hier niet uit te weiden.
Ze zijn bekend.
En de wijze, waarop hij den parlementairen
wagen in het juiste spoor wist te houden, en
richting en koers vermocht te geven aan de
debatten, zal hem tot een blijvende verdienste
strekken."
„De Standaard" schrijft om. over den nieu
wen Gouverneur-Generaal
„Hij is geen man van rechts. In hoever hij
den geestelijken ondergrond der staatkundige
eu maatschappelijke verschijnselen juist onder
kent en de beteekenis der geestelijke krachten
op politiek en sociaal gebied juist waardeert,
weten wij niet, Wij weten slechts, dat hij ze an
ders ziet dan wij. En wij verhelen niet, dat wij
betreuren, dat het bestuur over Indië, dat van
1909 tot 1916 gevoerd is door een Gouverneur-
Generaal, die yan harte onze beginselen is toe
gedaan, en dat daarna was toevertrouwd aan
een Landvoogd, die herhaaldelijk heeft getoond
politiek dicht bij ons te staan, nu weder zal
worden gelegd in handen van een staatsman,
die leeft uit de beginselen der linkerzijde. Wij
nemen aan dat dit noodig was, Het Kabinet
heeft ongetwijfeld goede redenen voor zijn keuze.
En ten slotte
„Het feit aanvaardend, dat de Regeering in
eigen kring niet een zoo geschikt man als den
heer Fock voor dit gewichtig ambt beschikbaar
vond, zien wij hem met sympathie de teugels
van het bewind in handen nemen en bidden wij,
dat God zijn bestuur voor onze schóone kolonie
tot zegen stelle. 1
De Haagsche correspondent van het „Han
delsblad" schrijft
„De tijding, dat mr. Fock is benoemd tot
Gouverneur-Generaal van Ned.-lndië, zal door
allen, die het belang van Indië, maar ook dat
van het Nederlandsche parlement in 't oog
houden, met gemengde gevoelens zijn verno
men. Wij stellen op den voorgrond, dat deze
benoeming niet alleen den heer Fock eert, maar
ook de regeering, welke iemand op den troon 1
van Buitenzorg bracht, die niet van haar poli
tieke richting is. Zoo behoort het en zoo moge
het blijven. En voorts meenen wij Indië te mo
gen gelukwenschen met het feit, dat het, in
dezen moeilijken tijd, een even krachtig als voort
varend man tot landvoogd krijgt. Een krachtige
hand en een vaste wil zijn daar thans zeker even
noodig als een vooruitziende blik en een vooruit
strevende geest.
Maar, wanneer wij nu deze benoeming van
den Nederlandschen kant bekijken, dan is ze
voor ons minder verheugelijk. Niet minder dan
Indië heeft de Tweede Kamer thans een krach
tige, energieke figuur als leider noodig en die
had ze gevonden in mr. Fock. Wij hebben
meer dan eens doen uitkomen, dat de heer Fock
precies de voorzitter was, die deze Kamer noo
dig had. En zoozeer bleek de Kamer-zelve daar
van overtuigd, dat zij, tot driemalen toe onder
dit rechtsche bewind, met groote meerderheid
den heer Fock als voorzitter verkoos. Nog slechts
een week geleden deed zij het met algemeene
stemmen op die van de wrokkende socialisten na.
Wanneer wij dus zeggen, dat het onmogelijk
is, in deze Kamer een tweeden man te vinden
die zoo precies alle qualiteiten voor het lei
derschap heeft, dan is dit noch een phrase, noch
een onvriendelijkheid aan het adres van den nog
onbekende, die mr. Fock zal hebben te vervan
gen. De Tweede Kamer is hoe langer hoe moei
lijker te regeeren geworden en vergt steeds
meer bijzondere qualiteiten in dengene, die haar
met succes zal leiden. Wij hopen het beste
van mr. Fock's opvolger, maar daar deze laat
ste ons, als leider van deze Kamer, kwalijk te
evenaren lijkt ,is zijn benoeming tot G.-.G. voor
het moederland te bejammeren,
Ze brengt, deze benoeming, waarschijnlijk
iets goeds aan Indië,
_Maar ze beduidt voor Nederland een verlies."
D r. K u y p e r.
Uit de rij van persstemmen over het heen
gaan van Dr. Kuyper uit de politiek geven
we thans het o'ordeel van „Onze Courant".
We ontleenen
Toen hij in 't voorjaar van '12 het land door
trok en in zijn „Het diensthuis uitgeleid" als
in panorama zijn volk deed zien, wat God ge
geven had, bleek uit alles hoe hecht de banden
waren tusschen hem en zijn volgelingen.
Kuyper was een man die de volksziel kende.
Zijn alzijdige kennis maakte hem tot eeh volks
schrijver als niet één voor hem. Hij wist door
vorm en inhoud het hart van ons Christenvolk
te treffen en wie ooit naar wapenen.zocht opwelk
terrein ook, keerde niet teleurgesteld uit zijn
tuighuis terug.
Hij gaf iets voor het volle leven met zijn
strijd en moeite, maar ook voor den stillen huis
lijken kring werd hij den geliefden schrijver.
Thans is hij heengegaan. Rijk was de oogst,
die hij op zijn arbeid mocht zien. Vele schooven
heeft hij in de schuur mogen indragen.
De oude strijder, die altijd voor de partij op
zijn post was, met veldheersblik zijn levens-
scharen leidde, is thans aan den eindpaal van
het strijdvolle leven gekomen.
Wel bleef hij tot voor kort lid van den Se
naat, maar de held, die in vroeger dagen zoo
scherp beginsel tegenover beginsel wist te plaat
sen, was in hem gestorven.
Een brief geschreven door de hand van zijn
dochter maakte de laatste band, die hem nog
aan het politieke leven bond, los.
Maar hoewel heengegaan, zal hij toch niet
door zijn volgelingen vergeten kunnen worden.
Zij zat voor het venster van haar woonka
mertje en naaide. Tot voor eenige oogenblikken
had de zon nog gespeeld met de diepblonde
haren die aan de slapen reeds begonnen te grij
zen.... nu echter kwam de schemering en wierp
zwakke schaduwen in de kamer. Al duisterder en
duisterder werd het, tot de ijverig-naaiende hand
eindelijk den arbeid liet rusten.
Zij steunde het hoofd op beide handen en
staarde droomend voor zich uit. Haar huisje
lag midden in een tuin, die bij de rivier uitkwam
en over velden en weiden, tot aan het bosch, dat
nu zwart en geheimzinnig in de schemering stond.
Het was heerlijk zoo te staren en te droomen
men kon denken aan dingen, die veel mooier
waren dan alles, wat er op deze droeve aarde
bestond. Men had het gevoel, dat de ziel
plotseling vleugels kreeg en wegvloog, zonder
reden zonder doel zoo maar wegvloog naar
het oneindige. Dan een geklop aan de deur
en op hetzelfde oogenblik was de werkelijkheid
er weer en het vreeselijke kwam, de angst, de
razende angst voor dien eenen.
Zij zocht naar lucifers, want zoo in 't half
donker wilde ze niet openmaken, maar buiten
Werd met stevige vingers voor de tweede maal
geklopt.
Ja, ja, riep ze, ik kom alEn de arme
handen beefden, en haar knieën knikten, zoo
dat ze nauwelijks het lichaam meer konden
dragen, en de lamp was nog maar steeds niet
aangestoken.
Wie is er toch riep ze met heesche stem,
en de hand tastte naar de klink van de deur!
Ik ben het, buurman's Jacob was het
antwoord. Ik kom het linnengoed halen en
nieuw werk brengen.
Het was of een zwaar, zwaar juk van haar
hart viel, en de deur werd nu vlug geopend.
I Voor haar stond een opgeschoten jongen met
een goedig gezicht. Hij zag de vrouw verbaasd
aan, want niettegenstaande de duisternis kon
hij zien, dat haar gezicht doodsbleek was.
Ach, Jacob, zei ze, ben jij het Ja weet
je, omdat je anders altijd 's morgens komt en
omdat er om dezen tijd anders niemand bij mij 1
aanklopt daarom schrok ik
Zoo, zeide hij en lachte eens even want
eigenlijk lachte iedereen in het dorp om de
eigenaardige naaister, van wie men wist te ver
tellen, dat ze van voorname afkomst was en
ergens voor moest boeten. i
alles is klaar, Jacob En ze nam hem
zijn pakje af en begon uit een mand ondergoed
dat ze hersteld had, voor hem uit te pakken,
van Kalk, Cement, Zand, Grint, Steen
Pannen, Buizen, Tegels en verdere
Bouwmaterialen. 15384 16
1 lij zal blijven voortleven in hun gedachten en
geen grooter eere kan het anti-revolutionaire
volk den ouden leider aandoen, dan in dezelf
de lijn voort te arbeiden, die hij al die jaren
uitstippelde.
Machts- en rechtsvraag?
„De vraag dient gesteld, hoe de kapitalis
ten de voortbrengselen, die zij bezitten, de fa
brieken en den grond gebruiken en wat er met
de opbrengst van den arbeid zal worden ge
daan".
Zoo sprak mr. Troelstra eenigen tijd geleden
op de socialisatiemeeting te Amsterdam.
Naar aanleiding dier opmerking zegt de
„N. H. Crt."
Indien het bij het stellen van deze vraag nu
eens niet ging om de machtskwestie, maar uit
sluitend de rechtsgedachte er aan ten grondslag
lag, dan ware zij niet ongeschikt om in alle
kalmte tot een onderwerp van ernstige discus
sie te worden gemaakt.
Immers hierover is vrijwel ieder het eens,
dat de maatschappij in een phaze verkeert, die
de voorbereiding is van de totstandkoming van
gewijzigde verhoudingen op sociaal-economisch
gebiedDaarbij moet noodwendig de vraag onder
de oogen worden gezien of het niet een eisch
van recht en gerechtigheid is,dat in deverdeeling
van de vruchten van den gemeenschappelijken
arbeid wijziging worde gebracht.
Daarnaast groepeeren zich nog wel allerlei
andere vragen, maar de oplossing daarvan kan
zonder overwegend bezwaar onder de oogen
worden gezien, nadat de primordiale kwestie tot
een bevredigende solutie is gebracht.
We durven dit zeggen,omdat demetbetrekking
tot het organiseeren van het bedrijfsleven
opgeworpen vraag wel gemakkelijk te stellen
is, maar voorloopig voor oplossing nog niet
rijp is.
Konden de sociaal-democraten z;ch tot d;t
rechtsstandpunt opwerken, dan zouden ze het
onsob'ede plechtanker van de soc'al'satie wel
los moeten laten, maar zich daardoor tevens de
vrijheid van beweging hergeven, die noodig is
om niet door eene onmogelijken dogmatischen
nieuwbouw de maatschappij te willen veranderen
maar om door gestaag voortschrijdende refor
matie het leven te kunnen opheffen tot hooger
plan.
Wie echter blijft meenen het volmaakte te
kunnen grijpen in deze bedoeling, zal zich steeds
in zijn middelen vergissen en is tot waren her-
vormingsarbeid niet bekwaam.
Geweld kan niet leiden tot het begeerde
doel.
Slechts indien de geest van het recht zege
viert, kan ware, blijvende vooruitgang worden
verwacht.
Gemengd Nieuws.
Waarschuwin g. De commissaris van po
litie in de 5e Afdeeling te Rotterdam waarschuwt
het publiek tegen handelingen van de zoo
genaamde N. V. „Ons Belang", Nederlandsche
Crediet en Administratiekantoor, gevestigd te
Rotterdam en Amsterdam, van welke gefingeee-
vennootschap zekere B. van Rossnm zich di
recteur noemt.
Zoogenaamde agenten van deze onderneming
bereizen geheel het land en trachten, vooral
onder de financieel minder draagkrachtige bevol
king hun brieven te plaatsen, waarop onmiddel
lijk een klein bedrag en vervolgens maandelijks
een storting moet worden betaald, met de
voorspiegeling, dat na betaling van een bepaald
aantal termijnen verschillende geldswaardige
papieren als Witte Kruis, Congo-, Freiburg
Hollandsche Grondcredietbank, en andere loten'
zullen worden verstrekt.
Bij onderzoek is gebleken, dat van Rossum
en zijn helpers duizenden guldens wisten machtig
te worden, welk geld zij ten eigen bate aan
wendden zoodat zij nimmer aan de verplichtin
gen, die den contribuanten voorspiegelden,
kunnen voldoen.
De Zomertijd en het verkeer. De
wederom inwerkingtreding van den normalen
tijd hier te lande heeft in het treinverkeer met
België, waar de Zomertijd nog geldt,
aan de Zuidelijke grensstations een
groote chaos verwekt en veroorzaakt den reizi
gers heel wat moeite en kosten. Reizigers, uit
Holland te Roosendaal aankomende, kwamen
daar Maandagavond tot de onaangename erva-
ring, dat zij voor de aansluiting op de treinen
naar Antwerpen en verder een uur te laatwaren.
Het gevolg ervan was, dat reizigers, die te
o.40 in Roozendaal aankwamen met bestemming
naar Belgic, per trein niet meer konden ver
trekken vóór den volgenden morgen en dus
genoodzaakt waren in Roosendaal te overnach
ten of per ander vervoermiddel de reis in den
avond voort te zetten. De hotels werden dan
ook druk bezocht, terwijl weer andere reizi
gers per auto de reis vervolgden. Onder de laat-
sten was een groep van misschien wel 20 personen
die gezamenlijk in een open vrachtauto zich naar
Antwerpen liet brengen, om vandaar de reis te
vervolgen.
deed alles in een groot papier en overhandigde
het hem.
Toen ze de deur achter hem gesloten had,
ging ze naar haar plaatsje voor het raam terug,
maar buiten was het in dien korten tijd veel
veranderd. Alles was grijs en somber geworden,
alleen het woud teekende zich diepzwart tegen
den hemel af en de valsche maansikkel werd
langzamerhand helderder.
Ze had de handen gevouwen en hield ze tegen
het hart gedrukt. O, dat arme hart klopte
nog zoo snel. En zelfs wanneer ze zich nu een
kop valeriaan gereed maakte, zou het vandaag
toch niet meer beter worden. Voor ze weer hee-
lemaal gerust was, móest een moeilijke nacht
doorgemaakt worden want altijd na den ge-
rmgsten schrik kwam deze vreeselijke toestand
deze ziekte over haar. Ze was weduwe en
de man, dien ze begraven had, die verdiende
niet, dat men lang over hem treurde. Neen,
dien had ze vergeten, dién dronkaard en dag
dief van hem was geen spoor in haar hart
gebleven, alleen als ze hevig schrok, zag ze ge
lijk zijn booze, fonkelende oogen en hoorde
de nijdige heesche stem.
Dat hij haar uit tamelijken welstand tot ar
moede had gebracht, gevoelde ze wel als iets
droefs, want het was bitter zoo dag in, dag uit
voor andere menschen ondergoed te herstellen
Een nieuwe griepepidemie. De
medische auroriteiten te Chicago vreezen voor
een weder optreden van de griepepidemie in den
koemden winter. De directeur van den medischen
dienst wil dat alle vrouwen in Chicago zich thans
op de hoogte stellen van de beste middelen ter
behandeling en bestrijding.
Nederlandsch archief geplun
derd. De „Echo de Paris" heeft van een on-
en nog dankbaar te moeten zijn, dat ze het werk
te doen kreeg maar wat was dit alles tegenover
dat andere het vreeselijke
Haar broer de tweelingsbroer was een
verloren man. En dat was ondraaglijk, want voor
een broer draagt men verantwoording. dat
is bloed van eigen bloed, dat is een deel van je
zelf.
Ver, ver weg was hij ergens in Amerika
of Australië. Ze wist het niet prezies, want ze
schreven elkaar immers nietSlechts zelden
hoorde ze iets van hem slechts dan, wanneer
hij plotseling voor haar stond heel dicht in
een schunnig jasje, het gezicht vreeselijk bleek
als hij dan begon te spreken, te vertellen van
zijn tegenspoed en hoe de afschuw van het leven
steeds in hem groeide en hoe moeilijk het was
niet in het tuchthuis terecht te komen. Tien
maal had hij zich stellig voorgenomen een fat
soenlijk mensch te worden, maar slecht gezel
schap bracht hem dan telkens weer tot dwaze
leelijke dingen en
Ach, dat oude lied vreeselijk, vreeselijk
om aan te hooren Als zijn ouders nog leefden',
als ze dat moesten aanzien daar van eenic idee
hebben God zij geprezen, dat Hij hun gespaard
had en hen zoo vroeg tot zich had geroepen Nu
ewas zij tenminste de eenig, die te onder te lijden
ïad onbeschrijfelijk onder te lijden had.
if
