Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Ms-OngevaUenverzekering
43mm Jaargang.
Dinsdag 14 December 1920.
Mo. 12912
FEUILLETON.
Haar Dochter.
BureauKoemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post ƒ2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
Incassokosten worden berekend.
levenslange
geheele
invaliditeit
vevllee van
Mn hand,
voet of oog j
bq verlies
De verzekering wordt gewaarborgd door de HoUandsehe Alaemeene Verzekeringsbank Ie Bohledam.
hQ verlies
van een
wijsvlngei j
verlies van
eiken ande*
[ren vinger i
Buitenlandsch Nieuws.
DE BURGEROORLOG IN IERLAND.
Er is een prociamatie van Lord French
verschenen, waarin de krijgswet wordt afge
kondigd over de graafschappen Cork, Limerick,
Tipperary en Kerry. Er worden nog meer troe
pen naar Ierland gezonden.
Generaal Sir Neville Macready, de opper
bevelhebber van het leger in Ierland, zal
een militair bewind instellen om de orde te
herstellen in de districten, waar de krijgswet
is afgekondigd.
Na de* proclamatie van de krijgswet in
de verschillende deelen van Ierland is door
het zoogenaamde republikeinsche leger een
dreigende tegen-proclamatie uitgevaardigd.
In antwoord op vragen in het Lagerhuis
oVer den grooten brand te Cork heeft Hamar
Greenwood verzet aangeteekend tegen de ver
onderstelling, dat koninklijke strijdkrachten
hiervoor verantwoordelijk zullen zijn. Er was tot
dusver nog geen aanwijzing wie de branden had
den gesticht, maar er was wel eenige aanwijzing,
dat ze gesticht waren met brandbommen.
De koninklijke strijdkrachten bezitten geen
brandbommen, maar er zijn brandbommen in
bezit van Sinn Fein, waarvan de overheid er een
aantal in beslag genomen heeft.
In ieder geval hielden de bedoelde vranden
geen verband met de aan de politie gelegde hin
derlaag.
Bij een tocht der Vrijwillige politie zoo
wordt nog uit Londen gemeld zijn uit
vele vensters bommen geworpen. Een aan
tal ontploffingen had plaats in het stadhuis
en de openbare bibliotheek. Tien magazij
nen zijn afgebrand.
Na een vreeselijken nacht bood de stad eergis
teren een schouwspel, dat alleen kan worden
vergeleken bij een stad in Vlaanderen na een
Duitsch bombardement. De vlammen sloegen
op uit de groote magazijnen, ondanks alle po
gingen der brandweer, hoewel deze van uit Du
blin was versterkt. De stilte in het gebied van
den brand werd alleen verbroken door het
rollen van auto's en het geluid van instor
tende muren. Toen de avond viel, patrouil
leerden sterke afdeelingen door de stad, die
last hadden plunderaars neer te schieten en
samenscholingen te beletten. Uit de bedreig
de gedeelten droeg men het huisraad weg.
Honderden vluchtten naar naburige steden.
Niet minder dan driehonderd huizen zijn
in de geteisterde stad verwoest, ongeveer
1500 personen zijn dakloos, een paar duizend
van bestaansmiddelen beroofd. Een groot aan
tal families is van schrik de stad ontvlucht.
Door dezen uittocht wordt het onmogelijk ge
acht vast te stellen, of er ook menschenlevens
bij den brand verloren gingen. Tot dusverre
heeft men geen lijken of sporen daarvan ge
vonden de omvang der verwoesting maakt
echter het zoeken naar lijken vooralsnog on- J
doenlijk. De bittere koude verhoogt het lijden
van de naar buiten geweken inwoners.
Dikke rookwolken hingen gisteren boven
14
V
,,Dat zou ik ook denken, maar je weet Ro
salie en Constance zijn zoo fijn opgevoed," en
zij deed met haar dikke, roode handen, alleen
door een breeden, massieven trouwring versierd,
de bevallige gebaren van mevrouw Manteghem
na, zoodat Robert onwillekeurig lachen moest
,,en zoo op de vormen gesteld van een gedistin
geerd gezelschap, dat zij hierin vooral niet zul
len toegeven."
Tot haar man zei de zij, 't eerste oogenblik
dat zij alleen waren
„Zie zoo, Jan, ik heb 't Van Berken maar
ronduit gezegd, wat van de oude juffrouw ver
langd werd. Zoo kwam er geeij eind aan en
wij konden het heele jaar met die twee spekta
kels misschien opgescheept zitten."
Dien avond bij het naar huis gaan vroeg Ro
bert niet als gewoonlijk, wanneer hij nu op „een
bezoek van d^ beide dames en haar gastvrouw
rekenen kon, maar wanneer zijn moeder door
haar ontvangen kon worden.
Moeder en dochter wisselden snel een blik en
toen zeide mevrouw Manteghem
„Wel, wanneer het mevrouw Van Barken
uitkomt, morgen, bij voorbeeld, als er niets an-
de stad. Dicht bij het tooneel der verwoesting
liggen op do trambaan verwrongen ijzeren
overblijfselen van een tramwagen, die, naar
de correspondent van de „Evening Standard"
meldt, moedwillig in brand werd gestoken.
Alle berichten stemmen erin overeen, dat de
brand door middel van bommen werd aange
stoken. De eene ontploffing volgde op de an
dere, terwijl de vlammen op verschillende
plaatsen tegelijk uitbraken. De inwoners vlucht
ten allen in paniek uit de brandende en de
belendende gebouwen, een onderkomen zoeken
de in hotels, kerken, scholen en kloosters, waar
zij den heelen nacht doorbrachten, biddend,
weenend en waanzinnig van angst.
De materieele schade wordt geraamd op min
stens drie millioen pond, doch is waarschijn
lijk veel grooter.
Een ander berichtgever zegt openlijk
Een vrachtauto, die „black and tans" ver
voerde, was in een hinderlaag gevallen, 's Avonds
om tien uur verlieten de „black and tans" daar
op hun kazerne en stichtten den brand.
Officieel wordt medegedeeld, dat bij deze
hinderlaag, naar men meent, bommen uit hui
zen werden geworpen in de twee militaire vracht
auto's, waarin de kadetten reden, en men ver
moedt, dat die bommen afkomstig waren uit
de bommenfabriek, die te Dublin ontdekt is.
In verband met deze laatste ontdekking zijn
vier personen in hechtenis genomen.
Een van de twaalf kadetten, die bij de over
rompeling in de nabijheid van de kazerne ge
wond werden, is aan zijn wonden bezweken.
Enkele anderen verkeeren in een ernstigen toe
stand. Gelukkig werden de bestuurders niet ge
troffen en konden de auto's, ofschoon er nog
krachtig gevuurd werd, doorrijden naar de ka
zerne. De aanvallers ontsnapten.
Een half uur later weergalmde de stad van
revolver- en geweervuur.
Benden hulppolitie met bijzondere konsta
bels dreven de menschen van straatweg. Alle
mannen werden aangehouden en gefouilleerd.
Dadelijk daarna hoorde men glasruiten klette
rend breken in de winkelstraten van de stad.
Eenige uren later was het heele centrum van
de stad door vlammen verlicht. De brand breidde
zich uit en heele blokken van gebouwen werden
in de asch gelegd. Op andere plaatsen ontston
den nieuwe branden en sloegen onbeteugeld op
andere gebo#ven over. Zondagavond woedden
er nog enkele branden.
Doordat- de branden bijna tegelijkertijd ge
sticht werden, was het de brandweer onmogelijk
veel hulp te bieden. De militairen zijn nu baas
in de straten van de stad. Maandag is de krijgs
wet in werking getreden.
De bommenfabriek die de politie te Dublin
ontdekt heeft, was gevestigd in de kelderver
dieping van een gebouw, waarin voor de leus
een rijwielherstelplaats gevestigd was. In het
sousterrein ontdekte men eenvolledige ovenmet
een bijzondere inrichting voor het werken met
blaasvlammen. In die oven werd ijzer gesmolten,
voor de ontstekers en kanonspijs voor de andere
onderdeden.
1 oen de politie binnenkwam, was er geen en
kele werkman, maar vier gietvormen met bom-
hulzen waren nog warm. Men vond er een groote
hoeveelheid nog niet afgewerkte en geheel vol
tooide bommen, ongeveer tweehonderder in ge
tal. Overal lagen detonators en op den tafel
stonden kisten met kruit, patronen enz. Voor
eiken werkman lag een geladen revolver bij de
hand. Behalve gewone handbommen vond men
een aantal groote handgranaten en exemplaren
van een nieuw type met een glazen bolletje erin
met een onbekenden inhoud. Bijzonder sinister
was de ontdekking van een helsch werktuig.
Men schat dat de fabriek elke maand honderd
bommen kan afleveren. De overheid heeft ook
documenten met belangrijke aanwijzingen
ontdekt.
DUITSCHLAND.
Aan het departement van Buitenlandsche
Zaken te Berlijn is het antwoord van de inter-
geallieerde controlecommissie op de Duitsche
nota van December jl. betreffende de burger
wachten ontvangen. De controlecommissie er
kent de redenen voor een bijzondere behande
ling van de burgerwachten in Beieren en Oost-
Pruisen niet. Zij handhaaft den principieelm
eisch van onmiddellijke ontbinding, ontwape
ning van alle burgerwachtorganisaties en ver
langt onverwijld mededeeling, welke maatrege
len de Duitsche regeering inzake deze aange
legenheid denkt te nemen.
Dit bericht wordt van het volgende officieele
commentaar voorzien De spoed, waarmede
het antwoord gegeven is, wijst erop, dat de
controlecommissie op grond van oudere instruc
ties heeft gehandeld. De Duitsche nota kan in
de buitenlandsche hoofdsteden nog niet ont
vangen zijn. Bij de vitale beteekenis van deze
kwestie voor Duitschland zal het echter onver-
mijdelijk zijn, dat de geallieerde regeeringen
zelf op grond van de in de Duitsche nota aan
gevoerde documenten zich daarmede bezig hou
den, waarbij te hopen is, dat 'zij rekening zullen
houden met de op het oogenblik bestaande toe
standen. De Duitsche regeering zal door haar
gezanten dienovereenkomstige stappen laten
doen.
ders is besloten, zou ik denken."
Zoo werd dus afgesproken, dat den volgen
den middag Robert en zijn moeder het lang ver
wachte bezoek zouden brengen.
Hij stapte in zijn jachtwagentje, groette de
dames nog eens en reed weg.
Mevrouw en Constance zagen hem na en de
eerste zeide toen
„Eindelijk begint hij toch te begrijpen wat
zijn plicht is." En toen in één adem „Een mooi
karretje, je hebt altijd zoo verlangd in een eigen
rijtuig te rijden, en al is je man nu geen homme
du monde (man van de wereld), wie heeft er te
genwoordig eigen equipage Ik zou zorgen een
lieve victoria en een coupeetje te krijgen hij
is toch rijk genoeg om het te betalen."
„Wat dat voor een burgermensch zal zijn,
die oude vrouw van hem?" zuchtte Constan
ce. ,,'t Is waar, ik tref het in vele opzichten heel
goed, maar och 1 wat zal ik veel door de vingers
moeten zien heen moeten zetten."
„Dat moet iedereen. Denk je dat mijn huwe
lijk louter rozengeur en maneschijn was Maar
als er geld genoeg is, dan wordt zooveel verzoet.
En waarlijk zooals hij daar op zijn jachtwagen
zit, maakt Robert geen kwaad figuur."
HOOFDSTUK VI.
Robert van Berken ging in onaangename
FRANKRIJK.
De financieele commissie uit den Senaat
hoorde gisteren den premier en minister Fran
cois Marsal. Tegen het einde zijner rede ver
klaarde de eerste minister,dat het de wensch
der regeering is, de uitgavn t- beperken en
in overeenstemming te brengen m it de inkom
sten van den staat. De minister van Financiën
wees er op, dat de oorspronkelijk geraamde uit
gaven reeds met vier milliard waren vermin
derd, terwijl na een nauwkeurig onderzoek nog
drie milliard kon worden geschrapt. Hij beves
tigde, dat de regeering niet voornemens is,
nieuwe belastingen te scheppen.
JAPAN.
Eastern Service seint uit Tokio dd. 9 dezer
Tengevolge van oncontroleerbare berichten
stemming naar huis hij vond 't allesbehalve
een prettige boodschap, zijn moeder te zeggen
wat beide dames van haar eischten hij even
min als zij had er aan gedacht, dat zoo iets ooit
van haar gevergd kon worden.
Juffrouw van Berken was altijd zeer gast
vrij jegens de vrienden en kennissen van haar
zoon. Zij vond het aangenaam, bezoek te krij
gen van deze of gene uit het dorp, maar niemand
verlangde het van haar, dat zij geregeld visi
tes terug zou maken, of volgens de regels der
etiketje omging met wie dan ook. En moest zij
hooren, dat haar aanstaande dochter verlangde
eerst door haar bezocht te worden iets wat
Robert eigenlijk zeer veeleischend en ongepast
vond. Maar zooals altijd, sprak hij zijn lieve
Constance hiervan geheel vjij het was alleen
haai mama, die zulke bespottelijke eischen stel
de en haar deftigheid geen oogenblik kon laten
varen, zelfs niet tegenover een eenvoudige, ou
de vrouw, als zijn arme moeder.
Het was dus hard werk voor hem, de pil te
genover zijn moeder te vergulden en hij wist
niet, hoe er mede te beginnen.
Zijn moeder wachtte met het avondeten en
hij prees zeer de lekkere ham en de mooie gele
sla.
!"'„Je moet dat brood eens proeven," zeide de
oude vrouw, dat heeft dat meisje van je nieu
wen portier zelf gebakken."
„Is dat kind hier nog?" vroeg hij, blijde een
en geruchten ontstond op sommige banken in
Tokio een run, die echter spoedig bezworen
werd. De Asahi Glas-Compagnie, een van Japan's
grootste ondernemingen op dit gebied, heeft
zeven k achthonderd werklieden ontslagen en
tijdelijk zijn werkplaatsen gesloten.
DE VERDEELING DER TELEGRAAF
KABELS.
Men schijnt het op de verkeersconferentie te
Washington maar niet eens te kunnen worden
over de verdeeling der Duitsche kabels. Amerika
wil b.v., dat de kabel, die nu op de Azoren
landt, naar Genua zal verlegd worden en het
eigendom worden der Amerikaansche en Itali-
aansche regeeringen. Frankrijk echter verzet
zich daartegen. Ook Engeland is het in die
kwestie volstrekt niet eens met Frankrijk. Het
ernstigste conflict in de heele kabelkwestie is
echter wel, dat tusschen Japan en Amerika
Japan, dat door een besluit van den Oppersten
Raad in het bezit gesteld is van het eiland Yap,
waar een der Duitsche kabels landt, wil dit
eiland met- het kabelstation niet meer opgeven.
Amerika zegt, dat het de Japansche bezetting
van Yap om strategische redenen niet kan dul
den. De Amerikanen hadden daarenboven nol
voorgesteld, dat Nederland eigenaar zou worden
van den kabel tusschen Yap en Nederlandsch-
Indië, maar daar komt Japan ook tegen op;
het wil tenminste gelijkgerechtigde mede-eige
naar zijn van dit gedeelte van den kabel.
Reuter seint uit Washington, dat het geschil
over de Duitsche kabels zijn scherpte verloren
heeft op de algemeene vergadering der confe
rentie voor de verkeersmiddelen op Zondag.
De onderhandelingen duren nu voort.
AMERIKA.
Banken der groot-industrieelcn en landbouw-
maatschappijen noeten het voornemen hebben
een fonds van een milliard dollar bijeen te bren
gen ter ondersteuning van den uitvoer naar
Europa. De „Daily Telegraph" verneemt daar
over uit New-York, dat de slechte gang van
zaken in Amerika grooten steun heeft verleend
aan het denkbeeld, dat uitvoer naar Europa
noodzakelijk is. In 14 leidende landen der wereld
is de waarde van den dollar tegenwoordig 88
pCt. boven de normale. Weliswaar hebben de
Amerikaansche banken tot dusver reeds om
en bij 4 millliard dollar ter financieering van
den uitvoer uitgegeven, maar de pogingen wa
ren tot dusver niet stelselmatig georganiseerd.
De .bekende groot-industrieel Charles Schwab
zeide Zondag „Onze uitvoerhandel hangt aan
een dunnen draad, de wisselkoersen zijn al te
zeer in ons voordeel en wij zullen spoedig in
een toestand komen, dat de geheele wereld ons
geld schuldig is, maar niet kan betalen.Het volk
der Vereenigde Staten moet leeren internatio
naal te denken. Wij moeten vertrouwen in den
goeden wil en de productie-krachten in Europa
hebben. Wij moeten Europa grondstoffen en
waarden verschaffen om het daardoor in staat
te stellen zijn werk te hervatten en als betaling
moeten wij de waarborgen aanvaarden, welke
de productieve vermogens van Europa ver
tegenwoordigen.
reden te vinden om zijn kwade luim te uiten
„Dat is ook tegen de afspraak, zij zou hier maar
even komen om haar ouders op streek te hel
pen.'
„Zij hindert niemand integendeel, zij bewijst
mij veel diensten zij is dadelijk voor alles klaar."
„Maar ik heb gezegd, dat zij hier niet mocht
blijven en 't is een slecht voorbeeld voor mijn
ondergeschikten, als ik mijn gezag niet kan of
wil handhaven."
De moeder haalde de schouders op.
„Zij doet genoeg haar best om een betrek
king te krijgen, maar daar is de weg ook niet
mede geplaveid haar moeder is zwak rn zie
kelijk en heeft haar telkens noodig. Hier helpt
zij Jaantje trouw met alles wat er te doen valt
zij is mij bepaald onmisbaar en als. als.
er niet zoo'n groote verandering voor de deur
stond, zou ik je voorstellen het meisje te^pnga-
geeren als mijn hulp in 't huishouden want
nu ik ouder word, kan ik niet met Jaantje uit
de voeten komen."
„Nu, moeder, wat belet u, om het meisje zoo
lang hier te houden tot. tot. de verande
ring er werkelijk is dan kunnen wij nog altijd
zien, wat Constance besluit."
„Maar je hebt er zooveel tegen, dat zij hier
blijft," zeide de oude juffrouw gelaten.
(Wordt vervolgd)