Dagblad voor Schiedim en Omstreken.
firatis-Ongevailenverzekerino
In de sneeuw vastgevroren.
43i*t m j aar
Vrijdag 24 Decaiber 1920.
s* 12921
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
gfeff Abonnementen per 3 maanden fl.per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 1
plaatsen wordt 2 maal
Speciale conditiën voor
toegezonden.
ƒ1.75;
berekend. Ingezonden
5 regels
kend.
herhaaldelijk
Incassokosten worden berekend.
elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
mededeelingen 75 ct. per regel,
adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
Januari
334
296
Februari
329
285
Maart
331
283
291
Mei
339
293
339
301
Juli
343
307
Augustus
330
297
September.
328
292
October
323
290
November
297
283
De hoogste getallen worden aangetroffen
in het jaar 1918. Daarna trad een scherpe
daling in, welke zich, zij het dan ook niet
zonder schommelingen, geleidelijk voortzette.
Zoowel het algemeene indexcijfer der 49 ar
tikelen, als het indexcijfer der 31 voedings
middelen e.d., was in November 1920 lager
dan de gemiddelde getallen der laatste vier
jaar.
Hoewel de beweging dezer getallen eenige
aanwijzing kan verstrekken over eene ver
mindering van verschillende gezinsuitgaven,
zou het toch voorbarig zijn, zegt het Bureau
daaruit de gevolgtrekking te maken, dat de
veranderingen in de gezamenlijke kosten van
het levensonderhoud met den loop der groot-
handelsprijzen gelijken tred houden.
Uitkeering gemeenten uit de oorlogs
winstbelasting.
In verband met haar voornemen om aan de
daarvoor in aanmerking komende gemeenten
over bet jaar 1919 weder een uitkeering te doen
uit de opbrengst van de oorlogswinstbelasting,
(Een Kerstverhaal)
's' Middags toen de andere menschen in het
dorp al aan de koffie zaten, waren ze samen met
de handslede het bosch ingegaan, Janek Ochot-
ny, een waanwijs kereltje van negen jaren, en
Malka zijn achtjarig zusje; beiden hadden vlas
blond haar en blauwe oogen, zooals de meeste
kinderen in Mazurio. en een aardig brutaal
stompneusje, in het bleeke gelaat.
Van tijd tot tijd bleven ze staan, want bet
was moeilijk loopen in de losse sneeuw, waarin
de voeten wegzonken en de hardbevroren riem,
waarmede zij de slede voorttrokken sneed hun,
bijna in de vingers.
Zij spraken weinig met elkander. Dat va
der de laatste maanden geen geld meer verdien
de, omdat hem bij het boomenvellen in het bosch
een groote denneboom den rechterarm had ver
pletterd, was niets nieuws meer en daar viel dus
niet meer over te praten. En dat moeder met de
vijf kleine kinderen, die na hen gekomen waren,
niet meer uit werken kon gaan, was nu eennaal
in hun oogen ook een afgedane zaak. Het jongste
telde nu zelfs nog maar acht weken en zij moest
het den geheelen dag in een omslagdoek gewik
keld meeslepen, omdat het in de wieg niet stil
was en vader het eeuwigdurend schreeuwen niet
kon hooren. Het was dus hoogst natuurlijk dat
zij, als de oudsten, iederen dag het bosch in
moesten trekken om de bevroren rakken met een
Ml
levenslang*
geheele
invaliditeit j
veiHei
van
M
veilles vanj
een hand,
vaet of oog a """u 0 SHU Mm
D* verzekering wordt gewaarborgd door de Hollands» Algemeens Verzekeringsbank Ie lohlodam.
hg verlies
van een
wgsvlnger
kg
verlies van
eiken ande
ren vinger t
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Groothandclprijzen in November.
Hot Centraal Bureau voor de Statistiek,
dat thans de indexcijfers voor November
1920 heeft vastgesteld, deelt mede, dat dc
aanvankelijke daling in de algemeene prijs
beweging van de artikelen, welke voor de
berekening der indexcijfers gebezigd worden
bleef aanhouden, zooals blijkt uit onderstaan
de getallen.
Mg. index- Voedings-
cijfer. middl.
(49 art.) (31 art.)
1901—1910 100 100
1911 116 117
1912 120 120
1913 114 112
1914 121 122
1915 170 171
1916 266 263
1917 340 -313
1918 454 338
1919 349 333
1920
1 heeft de regeering aan de commissie van advies
inzake het aandeel der gemeente in die opbrengst
verzocht haar wederom voorstelling te doen
omtrent het bedrag dat aan alle daarvoor in
aanmerking komende gemeenten ware toe te
kennen.
De commissie heeft naar aanleiding hiervan
aan Gedeputeerde Staten der provinciën ver
zocht de gemeentebesturen welke voor een
uitkeering meenen in aanmerking te komen,
staten te doen invullen.
Deze staten geven een vergelijking van onder
scheiden inkomsten en uitgaven der gemeente
over 1913 en 1919. De ontvangsten zijn Irech
ten en loonen, met uitzondering van schoolgel
den, begrafenis- en slachthuisrechten 2. op
brengst van landerijen 3. andere belangrij,ke
bronnen van inkomsten (uitgenomen gemeen
tebedrijven) die den invloed van den oorlog in
belangrijke mate hebben ondervonden. De uit
gaven betreffen 1. subsidies aan instellingen
van weldadigheid, steuncomités en vereenigin-
gen voor schoolkiudcrvoeding en kleeding
2. rechtstreeksche uitgaven voor armenzorg
3. totaal nadeelig saldo van het verstrekken
van goederen onder kostprijs (met uil zondering
van gas, cokes en electriciteit) 4. wachtgeld
regelingen in stilstaande industrieën 5. uitga-,
ven werkloosheidverzekeringsnoodwet 1919
6. markenbijslag 7. andere uitgaven die in be
langrijke mate den nadeeligen invloed van den
oorlogstoestand hebben ondervonden.
Bovendien wordt vergeleken de opbrengst
over 1914 en 1919 van de plaatselijke inkomsten
belasting, de opcenten op de personeele belas
ting en de straatbelasting en het percentage
dier heffing van het totaal belastbaar inkomen
der rijksinkomstenbelast.ing over 1915/16 en
over 1919/20.
Afzonderlijk moet nog worden vermeld de op
brengst van de plaatselijke inkomstenbelas
ting over 1919, vermeerderd met het bedrag
waarmede die opbrengst had moeten zijn ver
hoogd, indien voor crisisuitgaven of derving
van inkomsten geen leening was aangegaan en
geen fondsen waren opgeteerd, en verminderde
rente en aflossing in 1919 van leeningen van
vorige jaren bestrijding van crisislasten.
(Hdbl.)
De Nederlandsehe Handelsbalans.
Blijkens mededeeling van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, bedroeg de waarde van den
invoer in November 1920 271 millioen gulden,
die van den uitvoer 157 millioen gulden en het
saldo-invoer derhalve 114 millioen gulden, Ver
geleken met October 1920, toen het een record
cijfer van 189 millioen gulden haalde, vermin
derde het invoer-saldo sterk (met 75 millioen
gulden), doch in hoofdzaak door vermindering
van den invoer met 66 millioen gulden. In de
eerste elf maanden van 192Ó heeft de invoer
bedragen 3034 millioen gulden, zijnde eene ver
meerdering, in vergelijking met hetzelfde tijd
vak van 1919, van 497 millioen gulden. De uit
voer bedroeg over JanuariNovember 1920
haak van de denneboomen af te rukken en ze
daarna voor een paar groschen in de stad te ver-
koopen. Veel was het wel niet, wat zij daar
mee verdienden, maar het beetje dat vader
van de ongevallenwet kreeg, was het toch vol
doende om aardapelen te koopen, benevens een
klein stukje spek, als de lieve Zondag kwam,
kocht moeder wel eens 'n paar haringen of een
pond vleesch, want vader moest toch op krach
ten blijven.
Aan den rand van het bosch bleven zij staan
om hun verkleumde vingers onder de okselholte
een weinig te verwarmen, gewoonlijk bevroren
ze niet,want Janek had vaders jas aan, die hem
tot aan de knieën kwam en moeder had Malka
den grooten omslagdoek omgebonden en op den
rug dichtgeknoopt. Om de voeten hadden zij lap
pen gewikkeld, en, als men die met water nat
maakte, en dan in de sneeuw liep, had men een
paar laarzen, die even warm waren, als wanneer
ze met bont waren gevoerd.
Malka wierp een angstiger! blik op den weg
dien men in het donker tusschen de denneboomen
door, moeilijk meer zien kon.
Zou je hem wel terug kunnen vinden De
avond valt al spoedig en voor wij daar zijn, is
het zeker al geheel donker.
Janek zag zijn zusje medelijdend aan
Dwaas kind, ik heli hier dezen zomer al
telkens naar den weg gekeken omdat ik wel dacht
dat wij tegen Kerstmis hout zouden moeten gaan
halen, ik kan dus midden in den nacht hier den
weg wel vinden.
15' millioen gulden, zijnde 288 millioen gul-
de meer, vergeleken met 1919.
invoer op entrepot en de wederuitvoer uit j
eiiftpot is in 1920 niet meer onder de gewone
in«r en uitvoer begrepen, zoodat de gunstige
veïhillen voor 1920, -vergeleken met. 1919, in- j
de.aad grooter zijn.
R vermindering van den invoer ad 66 mil
lion gulden, valt voor 16 millioen op voedings-
milelen voor mensch en dier en dranken, voor
29nillioen op grondstoffen van minerale her-
kost (o.a. brandstoffen) en voor 13 millioen j
ojfabrikaten. De vermeerdering van den uit- j
v<f bedraagt slechts 4 millioen gulden en valt
vdmamelijk op voedingsmiddelen voor mensch
ordier en dranken.
'e totale handelsbeweging van November,
4' millioen gulden blijft niet onbelangrijk ach-
tebij die van October, toen deze 492 millioen
gden bedroeg.
Men
N o b e 1 p r ij s geneeskunde,
verneemt uit Brussel dd. heden
De Nobelprijs voor geneeskunde is Zaterdag
ter hand gesteld aan dr. Jules Bordet, professor
aan de universiteit te Brussel. Bordet is vooral
bekend om zijn strijd tegen de tuberculose. De
uitreiking van den prijs had plaats in tegenwoor
digheid van den koning, het corps diplomatique
en alle ministers. Burgemeester Max en dr. Cal-
mette, van het instituut Pasteur te Parijs hiel
den redevoeringen, waarin zij hulde brachten
aan de verdiensten van dr. Bordet.
De koning heeft hem tot commandeur in de
Leopoldsorde benoemd.
Gemengd Nieuws.
Ongelukken. Gistermorgen ging de 20-
jige landbouwerszoon P. I)., van Terneuzen,
ut zijn broer jagen. Toen hij door een afschei-
dg kroop, ging zijn geweer af, en het schot
t>f hem in het, hoofd. Na enkele oogenhlikken
4s hij een lijk.
Verzet tegen de p o 1 i t i e. In hot
ispitaal te Heerlen is gisteren in hoogst ern-
igen toestand binnengebracht zekere J. W.,
e door een politieagent te Voercndaal met een
volver werd gewond. Naar gebleken is heeft de
gent uit zelfverdediging moeten schieten, nadat
ij een arrestatie van W. en zijn vader en moeder
>p zulk een wijze verzet werd gepleegd tegen
le politie, dat de agent bewusteloos werd ge-
Jagen.
Op vrije voeten. Kapitein-luitenant ter
:ee Zacharias Langhaus, wiens uitlevering de
Juitsche regeering heeft gevraagd wegens uit-
okking tot doodslag tijdens de Kapp-revolutie
e Breslau de uitleveringsprocedure is voor
le rechtbank te Amsterdam behandeld - be-
'indt zich thans weer op vrije voeten. De regee-
ing heeft, dus blijkbaar de uitlevering geweigerd.
De vlieg dienst Londen Par ij s.
Je eerste luchtverbinding tusschen Londen en
'ari js die van de Airco is eenige dagen ge-
Rden stopgezet.
Sinds 25 Augustus 1919 hebben de machines
ran de Airco een gezamenlijken afstand afge-
egd van ongeveer 1 millioen Kilometer, bijna
>000 passagiers vervoerd en duizenden Kilo's
bagage.
Hoewel de Airco Company in de zomermaan
den met winst werkte, was het verlies dat in de
wintermaanden gemaakt werd zoo groot dat
deze luchtvaartmaatschappij haar diensten
moest stopzetten.
De eenige Britsche luchtdienst is nu die van
de Handley Page Company.
En hoeveel heeft koopman Jander gezegd,
dat hij wel voor een kerstboom wil geven vroeg
zij nu. Zij wist het al lang, maar het gaf haar
een soort troost, die som nu nog eens te hooren
noemen.
Twaalf groschen, dat heb ik je toch al zoo
dikwijls gezegd, antwoordde de jongen en hij
voelde met de hand in zijn zak, als om zich te
vergewissen dat het daar veilig bewaard zou
zijn.
Ik wilde wel dat wij al thuis waren zuchtte
Malka nu, als de boschwachter ons snapt, zal
hij ons mee nemen.
Jelui meisjes zijt toch altijd even vang,
bromde Janeck nu.
Malka zette bij deze woorden een beleedigd
gezicht es zij liepen nu wel een half uur voort,
wonder iets te zeggen tot Janek ten slotte bleef
staan bij een denneboompje van ongeveer een
manslengte. Hij duwde de sneeuw van de tak
ken af, keek eerst even onderzoekend rond en
daarop zijn zusje aan.
Nu, wat zeg je er van, is dat geen mooie
kerstboom vroeg hij.
Malka's oogen flikkerden. Zij streek liefkozend
met de vlakke hand over de groene dennennaal
den.
Wat is het een mooie boom, riep zij, het
zal iets prachtigs zijn, als daaarin appels en
noten hangen en duizenden kaarsjes in branden
Ja 't is een schande, als zij mij daar maar
twaalf groschen voor geven.
Misschien geeft Jander wel iets meer. als
Een jeugdig talenkenner. Een
twaalfjarige knaap te New York, Edward
Rocliie, heeft volgens de Amerikaansche bla
den kans om een waardig navolger van kardi
naal Mezzosantie, den beroemdsten talenken
ner ter wereld te worden. Hij spreekt nu reeds
zooveel talen, als hij jaren telt, en studeert
aan de Columbia-universiteit, waar hij de jong
ste student is. Vooral legt hij zich, behalve op
talen, toe op de Assyrische en Babylonische
geschiedenis. Hij leest vloeiend hyrogliefen- en
spijkerschrift.
Typhus in Rusland. De internatio
nale commissie, die onder leiding van den
Deenschen professor Madsen, Polen en Rusland
doorreisd heeft tot onderzoek van de cholera-
en typhus-epidemieën, heeft een schrikwekkend
Beeld opgehangen van den gezondheidstoestand
aldaar.
De cholera treedt slechts in enkele geval
len op, maar de typhus is de meest verbreide
ziekte in het Zuiden en Oosten van Polen. Het
Noordwesten is tamelijk vrij van deze plaag,
maar in Sovjet-Rusland woedt de typhus met
ongekende hevigheid. Ambtelijk zijn vijf mil-
lioenen zieken gemeld, die door gebrek aan me
dicijnen wel allen te gronde zullen gaan.
Een gezellige gevangenis. Dezer
dagen moest te Zweibrucken terecht staan
de cipier van de gevangenis te Ludwigsha-
fen, beschuldigd van zich te hebben laten
omkoopen, van misdrijf tegen de zeden en
nog andere delicten. Deze cipier had het oorbaar
geacht niet alleen met de mannelijke gevangenen
feesten te vieren doch ook met de (vrouwelijke
intieme betrekkingen aan te knoopen. Hij kocht
voor de gevangenen eten, drinken, sigaren, si
garetten, kaarsen, liet zich daarvoor flink
betalen. Beschuldigden, die in voorarrest zaten
en niet met elkaar mochten spreken, liet hij
rustig samen confereercn, zooveel zij wilden.
En zelfs tegen knoeierijen in de boeken om
den gevangenen voor hun tijd om was, de vrijheid
te hergeven, zag hij niet op. Vooral zij, die
misdrijven hadden tegen de betalingen van de
woeker- en sluikhandelwet, menschen, die dus
nog al ruim in het geld zaten, hadden het goed
bij hem. Die mochten koffero vol met wijn,
brood, worst, sigaren mee in de cel nemen.
hij ziet hoe mooi de boom is.
Hij er meer voor geven, dat doet hij nooit.
Janek haalde minachtend de schouders op en
begon den boom dicht aan den grond af te zagen.
Het was zwaar werk, want de kleine handzaag
met de verroerste tanden kwam moeilijk door het
vochtige hoüt heen. Eindelijk viel echter de den
op zijde. Janek veegde met zijn mouwen de
zweetdroppels af en zqi zuchtend
Wij moeten zoodra we buiten het bosch
zijn, maar in eens door naar de stad gaan,vindt
ik.
Malka greep zwijgend den riem. Janek legde
den dennemoom voorzichtig op de slede om de
takken niet te breken en voort ging het nu, maar
doordat de takken aan weerskanten door de
sneeuw sleepten, was het nog zwaarder dan wan
neer de slede tot hoven toe met hout beladen
was.
Van tijd tot tijd blijven zij staan om uit te
rusten. Janek hield dan telkens den adem in
en luisterde met gespannen aandacht, maar er
was niets te hooren noch te zien op den weg.
Eensklaps zagen ze twee groenachtige oo
gen als uit den grond verrijzen en hoorden ze
tevens een vijandig gebrom.
Dat komt van je geschreeuw, snauwde
Janek zijn zusje toe, nu kunnen we fluiten naar
de twaalf groschen.
O hemel, de boschwachter, kreet Malka
zacht, terwijl zij van schrik den riem liet vallen,
want aan wegloopen viel niet te denken, de hond
zou hen dan toch grijpen.
f200 fIBO
fis
