Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Gratis-Ongevallenverzekering
44ste Jaargang.
Zaterdag 22 Januari 1921.
No. 12943.
«O £finn
F E uTl L E T O N.
Haar Dochter.
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. - Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f2.—, per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels ƒ1.75; elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsenf wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale^ conditiën voor {herhaaldelijk^ adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden.
incassokosten worden berekend.
leven*lang* ff "11111 vevllei ?u
geheele L II if mb hand,
InvalldUteUj s ft* I# «J veet af jog j
Da verzekering weidt gewaaibtigd doa» da Ilalkadiaha AlgansaaBa VanakariBjabBBh la lahladam.
bQ vaillai
vu
aea duim l
bQ vaillai
van «en
wijsvinger
b(
vevHai van
eiken ande
ren vinger i
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
frankrijk.
De Fransche Kamer heeft de besprekingen
over de verklaring van het nieuwe kabinet
geëindigd. Een motie van vertrouwen in de
regeering is aangenomen met 475 tegen 68
stemmen.
DENEMARKEN.
Uit Kopenhagen telegrafeert men aan ,,Cot.
H. T.", dat het aantal werkloozen in Denemar
ken thans tot 70.000 is gestegen. Dit cijfer na
dert dat van de slechtste periode gedurende
den oorlog.
ENGELAND EN RUSLAND.
Uit Stockholm wordt gemeld
Volgens uitlatingen van Krassin draaien de
Engelsch-Russische onderhandelingen om drie
geschilpunten lo. het stopzetten van de bolsje
wistische propaganda 2o. den prijs, welke
Engeland voor het in te voeren Russische goud
zal betalen 3o. den gouduitvoer zelf. De En-
gelsche voorstellen bevatten slechts aapvul
lingen op de oorspronkelijke overeenkomst.
Krassin tracht echter een bevredigende oplos
sing van de beide laatste vraagstukken uit. te
stellen tot na de hervatting van de handels-
betrekkingen.
SPANJE.
De minister-president heeft in de Kamer ver
klaard, dal talrijke ambtenaren, die van oordeel
zijn, dat hun belangen zijn geschaad door het
jongste decreet van den ministerraad, in sta
king zijn gegaan. De regeering kon niet toelaten,
dat zij, ('ie daarmede belast zijn, den staats
dienst in den steek laten.
Zij wilde, dat er orde zal heerschen en. vroeg
aan de Kamer, een votum van vertrouwen in
haar te willen uitbrengen. De regeering behield
zich voor, de kwestie te regelen, wanneer orde
en tucht zullen zijn hersteld, waarna aan de
Kamer verantwoording zal worden gedaan van
de jegens bedoelde ambtenaren getroffen maat-
i egelen.
De motie van vertrouwen werd daarna aan
genomen met 154 tegen 4 stemmen.
lijkheid van het volk voor het feit, dat de
dichter gestreden had om de stad voor Italië
te behouden.
In zijn antwoord verklaarde d'Annunzio dat I
hij het beeld van Fiume steeds in zijn hart
zou meedragen en dat hij altijd bereid zou i
zijn haar tegen ie,deren vijand te verdedigen.
Onder algemeene ontroering' omhelsde Gros-
sitsj den commandant, die daarop in zijn auto
steeg en naar Venetië vertrok.
FIUME.
De „Secoio" geeft eenige bijzonderheden
over het vertrek van Gabrielle d'Annunzio uit
Fiume.
De stad, zegt het blad, bracht hem een en
thousiaste ovatie. Alle winkels waren gesloten.
Eon enorme menigte bewoog zich in de straten
om den dichter vaarwel te zeggen.
D'Annunzio, geëscorteerd door een afdee-
ling garde grenadiers, verliet de stad na zich
eerst naar het stadhuis te hebben begeven,
waar hem de 44 leden van den Nationalen
Raad opwachtten.
De heer Grossitsj, de voorzitter van dien
raad, gaf uitdrukking aan de groote erkente-
41
„Mijnheer moet getelegrafeerd worden," zei
Vermeden, „hoe eer, boe beter 1"
„Neen, neen smeekte Therese „wij moeten
zoeken Wie weet of wij haar niet vinden."
Eén gedachte vervulde allen maar niemand
durfde het uitspreken
„Het kanaal, dat zich aan den anderen kant
van het dorp bevond."
De politie werd gewaarschuwd, de veldwach
ters werden overal rondgestuurd, de burgemees
ter zelf verscheen op de fabriek, maar toen dos
avonds om negen uur nog geen spooi van de
vermiste ontdekt was, zeide hij, dat het nood
zakelijk was, den zoon een telegram te zenden,
en vroeg naai het adres.
„Doe het dan voorzichtig," bad Therese,
„zend het maar aan mevrouw Manteghem, die
zal het hem met de noodige voorzorgen meedee-
len. U weet immeis het adres, vader
Maar het telegraafkantoor in Doornhage was
reeds gesloten, men moest tot den volgenden
morgen wachten.
Den heelen nacht weid met zoeken doorge
bracht. Vader en dochter Vermeden bleven den
TURKIJE.
Volgens berichten uit Constantinopel sehij-
nen de Kemalisten een algemeen offensief j
tegen de Grieken in Klein-Azië te zijn begon- i
nen twee divisies uit Ca°tamoeni zouden
tegen Smyrna optrekken en van uit Koeta- j
den tegen Smyrna optrekken en van uit Koe-
tahia opereeren. De nationalisten beweren.
dat zij Semaf bezet hebben Tevens hebben j
800 man cavalerie en duizend man infante-
ie de linie Lamit-Kandre aangevallen en, de
Grieken gedwongen uit Ismit terug te trek
ken Dc Turken beweren, dat zij de overwin
ning behaald hebben en de G.ieken achter
volgen, waarbij zij een groot aantal gevan
genen en groote hoeveelheden munitie buit-
maakten. Ten slotte zijn zij Zondagavond Broes
sa binnengetrokken.
Uit nadere bijzonderheder omtrent het
Grieksche offensief blijkt, dat twee divisies
van het Oesjak-Smyrnafront en twee divi
sies met twee bataljons artillerie van hot.
YensisjehirBroe safront op 6 December ge
lijktijdig zijn opgetrokken. Na Biledjik Sou-
hoed en Karakenv veroverd te hebben, Ier 'i
gen zij te Bo uynk voeling met de Öe jak-
troepen. De nationali ten trokken op de ver
sterkte stad Eskijir terug, doch leverden
ten slotte in de vlakte slag op het front Es
kijirWineuni. De elfde en de vier-en-twin-
tigste Turksche divisies uit Kastramoeni vie
len den Griekschen rechtervleugel met zulk
een kracht aan, dat deze moest ombuigen,
terwijl de Oesjak-di visie hen dwong naar
Broessa terug te trekken. Terzelfder lijd deden
reservetroepen een onverwachten aanval op
deGrieksche linkerflank te Biledjik en te Kara-
keny, waar een divisie, naar gemeld wordt,
geheel werd opgerold. Moendaja is vol burgerlij
ke vluchtelingen en Grieksche gewonden. Er
zullen 2000 gewonden naar Constantinopel en
300 naar Rodosto worden gezonden. De nationa
listen beweren, dot, de Grieken Yenisjenir zoo
overhaast ontruimd hebben, dat zij alle ambulan
ces vol gewonden moesten achterlaten.
De Grieksche verliezen bedroegen, volgens
Turksche opgaven 4000 dooden, waaronder
acht kolonels, drie kapiteins en 39 officieren.
Behalve de gewonden lieten de Grieken 17
stukken veldgeschut en groote hoeveelheden
munutie en verbandartikelen achter. Esmed bei,
chef van de stof te Angora en bevelhebber van
de westelijke troepen, leidt de operaties der
nationalisten. Naar gemeld wordt ontbieder
we Kemalisten reserves uit Sivas enErzeroem.
De Turksche bladen zijn vol geestdrift over den
loop der gebeurtenissen, terwijl de Grieksche
geheelen nacht op en gingen niet naar huis
het was of zij hun eigen moeder hadden verlo
ren.
Niemand dacht natuurlijk aan de eenzame,
afgelegen boerderij, waar in de donkere bedste
de Robert's moeder ijlde in de hitte van de koorts
en telkens maar schreeuwde
„Help, help Zij wil mij vermoorden en hem
ook haar handen grijpen mij aan. Ik ga weg,
ja ik weet het wel, ik ben immers overtollig."
De boer en zijn vrouw hadden besloten, haar
dien nacht maar bij zich te houden en den vol
genden morgen in Doornhage aangifte te doen
van hun zonderlinge gast.
Het weer was slecht, liet hui", goed gesloten,
en zoo merkten zij niet, hoe overal met fakkels
werd gezocht naar de voortvluchtige.
Den volgenden morgen was het heele dorp
in rep en roer, iedereen wilde mee helpen zoe
ken, want de oude juffrouw Van Berken was
overal even bekend en bemind.
Het telegram aan haar zoon was intusschen
afgezonden en in de hoogste spanning wacht
ten allen af, hoe de zaak ten einde zou loopen.
HOOFDSTUKX IX.
Ondertusschen had ook Robert den nacht
slapeloos doorgebracht, maar om een heel an
dere reden.
legerberichtcn het doen voorkomen, alsof er
slechts sprake is van een gelukkig volbrachten
terugtocht.
Het Grieksche gezantschap te Parijs heeft
het gerucht over de innemingvan Broessa
door dc Turken tegengesproken.
OVERSTROOMING IN MEXICO.
Oyer de overstrooming in Mexico meldde
Reuter dd. 19 Januari uit Mexico-City
Te Pachuca (staat Hidalgo, ongeveer 55
'mijlen ten Noord-Oosten van Mexico-City) zijn
twee waterdammen bezweken.
Naar de voorloopige schatting 'zijn daarbij
100 personen verdronken, 200 gekwetst, en
meer dan 1000 personen dakloos geworden. De
juiste cijfers zijn echter nog niet bekend.
De stad is bijna geheel overstroomd, terwijl
van de in de nabijheid liggende zilvermijnen
vier onderwater staan. Vooral daar is dan ook
hat aantal slachtoffers zeer groot. Vanuit Mexi-
c,o-City is oen trein met geneesmiddelen, doc
toren en pleegzusters naar de plaats des onheils
vertrokken.
De „Times", die dit bericht geeft, voegt er
aan toe Pachuca is de hoofdstad van den staat
Hidalgo, en ligt op 68 mijlen afstand per spoor
van Mexico-City. Het heeft een bevolking van
ongeveer 40.000 zielen. Reeds voor de komst
der Spanjaarden was de streek bij de Indianen
bekend om haar rijkdom aan zilver. De stad
stad ligt aan het begin van een nauw dal, dat
«•eheel door heuvels omsloten is, zoodat, toen
dc waterdammen bezweken van de Regla Falls,
welke de stad van electrische kracht voorzien,
het water vanaf de hoogte onmiddellijk in 'de
straten stroomde en de ramp veroorzaakte.
I)E ONTWAPENING.
Naar aanleiding van een artikel in de „Temps'
waarin de kwestie van de Japansche militaire
weermacht werd besproken in verband met de
bewapeningen van de Vereenigde Staten, heeft
baron Megata, afgevaardigde van Japan ter
Volkenbondsvergadering, aan de „Temps een
schrijven gericht, waarin hij o.a. zegt
„Do pers bevat tegenwoordig voel artikels
over de kwestie van de oorlogsvloten. Zij ci
teert en vergelijkt de diverse vlootbouw-pro-
gramma's, vooral die van Engeland, Amerika
en Japan.
Inderdaad is er reden de beide oorlogsvloten
van Engeland en Amerika met elkaar te ver
gelijken maar het gaat niet op tusschen deze
enorme vloten en de tegenwoordige Japansche
vloot een parallel te trekken. En zelfs in de naas
te toekomst zal dit uitgesloten zijn
Hierbij zij in herinnering gebracht, dal Japan
zich voorloopig nog tevreden stelt met de ver
wezenlijking van het plan, dat werd opgesteld
na dc beëindiging van den Japansch-Russi-
schen oorlog. Aangepast aan eenige moderne
eischen van dezen tijd is dit plan toch in hoofd
zaak ongewijzigd gebleven. Zooals ook baron
Hayaski onlangs in een interview met een ver
tegenwoordiger van Reuter opmerkte, vormt
Japan zelfs de meest zwakke zeemacht voor
Hij was gisteren door zijn aanstaande schoon
moeder en Constance bijzonder lief en vriende
lijk ontvangen het maal was met zorg klaar
gemaakt, en tot zijn groote vreugde vroeg Con
stance hem, of hij het niet prettig zou vinden,
stil thuis te blijven en heel gezellig met hun
drietjes een kopje thee te drinken.
Robert vond het een heerlijk plan en stelde
zich van dezen rustigen avond veel genot vóór.
Constance zette met veel drukte thee in de Ja
pansche théiére, en Robert moest onwillekeu
rig denken, hoe veel handiger en-gezelliger The
rese met haar eenvoudigen steenen theepot kon
omgaan, en hoe haar geurig kopje thee veel be
ter smaakte dan het slappe vocht hier in de
mooie kopjes.
Tot zijn teleurstelling werd er, toen zij juist
begonnen waren met thee drinken, gescheld en
Robert riep geërgerd uit
„Geef niet thuis. Hoe vervelend, dat er juist
van avond bezoek komt."
,,'t Is nog de vraag, of het visite is."
De meid kwam zeggen, dat het mevrouw en
freule van Opperen waren, en toen- zeide Con
stance haastig
„Die kunnen wij niet afzeggen, onmogelijk."
Het waren twee echte Haagsche dames, een
en al verbaasde en overdreven uitroepen, erg
vleierig en vol complimentjes aan Constance
en haar moeder.
strategische doeleinden„zes slagkruisers en
acht pantserschepen".
Door zekere overwegingen van financieelen
aard en ook door den groot.cn oorlog is het be
staande plan nooit heelemaal verwezenlijkt.
De Japansche admiraliteit rekent er zelfs niet
op het voor het jaar 1927 te kunnen voltooien
Het is waar, dat het Japansche marine-bud
get voor 1921 (buitengewone credieten inbe
grepen) 490 millioen yen beloopt tegen 350 mil-
lioen in 1920. Deze vermeerdering is in hoofd
zaak ontstaan door de aanzienlijke verhooging
der prijzen. Aan den anderen kant hebben de
marine-autoriteiten op het budget van dit. jaar
eenige supplementoire posten geplaatst, doch
dit beteckent geenszins een uitbreiding van het
vloot-programma.
Op de jongste vergadeiing van den Volken
bond te Geneve heeft de afgevaardigde van
Japan zich kunnen vcreenigen met de resolu
tie in zake de kwestie der ontwapening. Doch
deze voor allen zoozeer gewenschte beperking-
in de bewapening dient te berusten op een prac-
tische basis waarbij rekening wordt gehouden
met de geographische ligging van ieder land.
Het is duidelijk dat Japan als eilandenrijk het
welk een uitgebreide handelsmarine bezit nooit,
geheel en al een oorlogsvloot zal kunnen mis
sen die de veiligheid van de verbindingen met
zijn afgelegen bezittingen zal moeten verzeke
ren. Japan zal echter nooit, zooals reeds baron
Hayaski zeide, in dezelfde fout vervallen, door
Duitschland in 1914 begaan, en het zal riet, door
een agressief optreden de voordeden willen ver
liezen, die het zich op economisch gebied door
eerlijke inspanning kan verschaffen.
Uit I.orden meldt men oog
De verhouding van Japan ten opzichte van
d voorgestelde vermindering van de bewapenin
gen ter zee wordt nader uiteengezet in een tele
gram van burggraaf Uchida, den .Japansehen
minister van Buitenlandsche Zaken aan de „New
York World". Hij betuigt daarin zijn voldoe
ning over het voorstel, maar voegt er aan toe,
dat Japan als eilandenrijk wat zijn veiligheid
betreft, geheel afhankelijk is van zijn vloot.
Het kan daarom niet vóór de andere naties een
initiatief tot, de ontwapening ter zee nemen.
Het kan alleen het voorbeeld, in dezen van de
andere staten volgen of met hen in dien geest
samenwerken.
Elk initiatief van de andere staten zal ech
ter een hartelijk onthaal vinden bij Japan, want
daardoor zal het niet alleen bevrijd worden van
de inspanning van een ongolijken strijd, maar
ook zal dan de verwezenlijking van zijn verlan
gen naar een tijd van vreedzame ontwikkeling
mogelijk worden.
ALLERLEI.
De auto, waarin koning Albert Woensdag
naar Brussel terugkeerde, heeft i,e Kessel Too,
nabij Leuven, twee kinderen overreden, die
plotseling van achter de electrische tram den
weg overstaken. Een der kinderen werd bijna
onmiddellijk gedood, het andere gewond.
Uit Leuven wordt aan de „Nation Beige"
gemeld De koning, die zeer onder den indruk
Robert raakte uit zijn humeur alle pleizier
dween. Hij zeide geen woord en luisterde vol
inwendige ergernis naai haar hol, beuzelachtig
gepraat; hij moest erkennen, dat én Constance
én haar moeder precies bij die twee wuite we
zens hoorden men sprak over toiletten, mcl' «L
eindelijk over de goeie kennissen op een toon,
dS dezen waarlijk niet vleiend zouden hebben
Hoezeer hij anders ook muziekavondjes haat
te was 't hem toch een verlichting, toen Con
stance op verzoek van de douairière en de freule
or in toestemde, een nieuwe compositie van
Dvorak te spelen, die verbazend veel opgang
«emaakt had op de concerten van het Kurhaus.
Freule Gabrielle ging achter Constance staan
om de bladzijden om te slaan, wat eigenlij v
Robert's werk was maar hij deed dit zoo on
handig en onmuzikaal, dat zijn meisje ci lein
voorgoed van had ontslagen.
De twee oude dames begonnen op de canape
een druk gesprek; en hij, nog altijd inwendig
knorrig over de onwelkome stoornis, gmg J
een tafeltje zitten en bladerde in een Pral'~
werk, dat er op lag. Hij zag de platen ech
niet zijn gedachten waren ver van daar, te huis
M zün zijn brieven, bij zg, moeder;
't hinderde hem nog steeds, dat hij zoo koel van
haar had afscheid genomen, ja, zelfs scherp wa
geweest.
n—e—umw