4'
weg en bestraten
afdoende wijze.
met greskeien of op andere
Gemeenteraad.
Zitting van Vrijdag 18 Februari.
Rapport Woningdien s t.
14. Bespreking rapport Gemeentelijken Wo-
ningdienst inzake den woningtoestand in deze
gemeente.
De heer D i n k e 1 a a r zegt, dat hij met
gemengde gevoelens het rapport heeft gelezen,
waarin we in het laatste gedeelte onderricht wor
den over de wijze, waarop de cijfers gerangschikt
zijn en in het eerste gedeelte een overzicht van
het woningtekort krijgen.
Spr. gaat uitvoerig de verschillende cijfers na.
Het tekort aan woningen is gestegen tot 1023.
Het getal krotwoningen wordt op 400 a 500
geraamd. Z.i. zijn er veel meer, wanneer men,
zooals spr. doet, de woningen in het genre van
de 1 kamer-woning in het Nieuwsticht, ook als
krotwoningen beschouwt. Dan betwist spr. dat
de bouwvakuitsluiting veel invloed zou hebben
uitgeoefend op den woningbouw.
In Den Haag treuzelt men veel te lang met
het verleenen der voorschotten.
Het gebrek aan personeel bij de gemeente
heeft z.i. ook invloed op den gang van zaken.
Wanneer er te kort is aan personeel mag men
niet nalaten, meer personeel aan te stellen.
Dan meent hij, dat een betere samenwerking
tusschen bouwvakpatroons en werklieden ook
ten goede zou komen aan meerderen woning
bouw. Ook tusschen Woningdienst en Gemeente
werken is onvoldoende samenwerking. Dit is
o.a. gebleken bij de aansluiting van de woningen
van Volkshuisvesting aan de nieuwe rioleering.
Men doet van gemeentewege niet voldoende
aan straataanleg. Liggen er in de straten,
waar aan de woningen van „Vrede" worden ge
bouwd al riolen, vraagt spr.
Vervolgens zegt de heer Dinkelaar, dat er
weinig grond disponibel is voor woningbouw.
Wel zijn er eenige vei gunningen verleend op
papier, maar de grond is er niet.
Naar zijn meening is het verkeerd geweest
den grond bij het Sterrebosch aan „Vrede" af
te staan. Men had beter gedaan, indien men
in deze buurt alleen fabrieken liet verrijzen.
In het belang van de arbeiders is het afstaan
van dien grond aan „Vrede" zeker niet.
Dergelijke tuindorpen moet men niet bouwen
onder den rook der fabrieken.
In Kortland is bijna geen grond beschikbaar,
in de Gorzen is ook bijna alles weg, terwijl het
Warande-kwartier voor Middenstandswoningen
gereserveerd dient te blijven.
Het nieuwe terrein, hetwelk pas aangekocht is,
zou voor den bouw van arbeiderswoningen wél
in aanmerking karnen.
Wanneer er niet gezorgd wordt voor meer
grond, geschikt voor woningbouw, dan ziet spr.
de toekomst donker in.
De toevloed van menschen naar Schiedam is
zoo groot, dat de huidige aanbouw toch niet veel
geeft.
Spr. heeft zich afgevraagd, of het niet ge-
wenscht zou zijnWoningdienst en Gemeentewer
ken onder één hoofd te brengen, maar vroeger
bleek dit ook niet goed te gaan.
Toch zou door betere samenwerking al veel
te bereiken zijn. De heer Houtman is te veel
zakenman om aan het hoofd van een gecombi-
neerden dienst te staan,hij is ook teweinig sociaal
aangelegd. In dit opzicht heeft hij meer ver
trouwen in weth. van Velzen. Hij vindt echter
den heer Houtmanwei op z'n plaats als hoofdvan
Gemeentewerken. Alles moet er intusschen
op gezet worden om aan meer woningen te komen
Gemeentewerken werkt ijverig ter verkrijging
van bruggen en havens, maar voor de verkrij
ging van meer woningen schijnen ze daar geen
kaas te. hebben gegeten.
Hij spreekt ten slotte de hoop uit, dat er meer
samenwerking zal komen tusschenWoningdienst
en Gemeentewerken.
Weth. Houtman verdedigt Gemeente
werken tegenover den aanval van den heer
Dinkelaar, die zeide dat deze tak van dienst
van woningbouw geen kaas heeft gegeten, en
dat spr. weinig sociaal is aangelegd.
Weth heeft de overtuiging dat hij juist bui
tengewoon sociaal is aangelegd. Geheel zijn vrij
en tijd stelt hij voor maatschappelijk werk be
schikbaar.
De hoofdkwestie is volgens den heer Dinke
laar, dat Gemeentewerken in gebreke zou zijn.
Uit het rapport van den directeur van den
woningdienst heeft de heer Dinkelaar kunnen
zien, dat er voor 1000 k 1100 woningen grond
beschikbaar is gesteld.
Weth. v. Velzen doet zijn uiterste best om
met spr. het moeilijk vraagstuk van den wo
ningbouw tot oplossing te brengen. Wat de
katholieke weth. Van Velzen en de vrijzinnige
weth. Houtman bereikt hebben, moet men maar
eens vergelijken met wat Heykoop in Rotterdam
heeft tot stand gebracht. Hier zijn veel grooter
vorderingen gemaakt dan in Rotterdam.
Weth. gelooft dat beide Schiedamsche wet
houders in deze broederlijk samen zoo kunnen
voortgaan.
De heer Dinkelaar zegt, dat hij nog geen stra
ten ziet, maar als hij in de buurt van „Vrede"
eens gaat kijken, zal hij zien, dat het werk daar
hard opschiet. Er is pas 30.000 beschikbaa
gesteld voor de ophooging van grond. Met dit
werk is al begonnen.
Het vereischt anders heel wat zorg om alles
in orde te brengen voor zoo n groot aantal
woningen.
Wat de Kortlandkwestie betreft, deelt weth.
*hede, dat Den Haag geen genoegen neemt met
s°uterrainswoningen. De grond zal daar opge
hoogd moeten worden.
heer Dinkelaar is noode met het voorstel
„Vrede" meegegaan Inaar de conservatieve wet
houder Houtman deinst niet terug voor groote
offers waar het woningbouw betreft.
De Nieuwlandkwestie bespr kend, zegt weth.
dat er een uitgebreid rapport is gemaakt
door de heeren Gerlach en v. d. Berg, maar er
zijn eenige technische moeilijkheden, waarom
trent ook de zienswijze van den heer van Praag
is gevraagd.
Er bestaat tusschen den technischen dienst en
Gemeentewerken verschil van meening. Er
wordt nu gewerkt aan een rapport voor een
afgerond voorstel.
De zaak is thans in dit stadium gekomen, dat
een gemeenschappelijk rapport met mededee-
ling der afwijkende meeningen eerstdaags te
verwachten is.
Er moet echter nog veel gebeuren en o.a. een
overeenkomst gesloten worden met Delfland.
Weth. gaat rechtstreeks in tegen de beweringen
van den heer Dinkelaar, dat er niet genoeg
voor den woningbouw gedaan wordt. Twee le
den van het college werken met hart, en ziel aan
de zaak. Spr. is dan ook niet van plan met een
akte van onbekwaamheid weg te gaan voor een
soc. dem. wethouder, tenzij de Raad een uit
spraak doet in dien geest.
Weth. wijst dus den aanval van den heer Din
kelaar, dien hem zeer getroffen heeft, met kracht
van zich af.
De heer C o 11 wil zich wel aansluiten bij
degenen, die het rapport over de woningtoe
standen een mooi rapport hebben genoemd. Het
is echter jammer, dat we er zoo weinig uit kunnen
leeren. Alleen kunnen we er de conclusie uit
trekken, dat er een ontzettendwoning tekort is.
Spr. gelooft echter, dat het eigenlijk niet noodig
is geweest om een rapport op te maken om tot
die conclusie te komen.
We kunnen niet opmaken van welken aard
de woningen zijn teneinde vast te stellen wat
voor soort woningen onder de cijfers worden
verstaan. Het zou van veel belang zijn geweest
indien het rapport den leden daarover had in
gelicht
Er wordt geklaagd over een tekort aan bouw-
rijken grond De gemeentegrondwordt echterwel
verkocht voor middenstandswoningen. Dit wijst
er op, dat de gemeente den beschikbaren grond
zoo economisch mogelijk behoort te verdeden.
In de broedertwisten tusschen de heeren Hout
man en Dinkelaar zal spr. zich niet mengen. Waar
2 kijven hebben er 2 schuld, zegt het spreekwoord
Wellicht is zulks hier van toepassing.
Ten slotte betoogt spr. dat het college er niet
in geslaagd is, den moeilijkheden in zake het
woningtekort het hoofd te bieden
Weth. Mr. VanVelzen verklaart, dat hij
evenmin als zijn colleg's er ooit aan gedacht
heeft de oplossingenvan het woningvraagstuk te
zullen verkrijgen. Wel heeft spr. er steeds naar
gestreefd om den toestand zoo dragelijk moge
lijk te maken.
Het debat heeft hier niets bijzonders opgeleverd
In iedere Raadszaal bespreekt men thans den
woningnood. Het woningvraagstuk is dan ook
een landelijk vraagstuk geworden. Het feit dat
Schiei^am en Rotterdam zoo dicht bijelkaar lig
gen verergert natuurlijk den toestand nog.
Weth. wijst er op, hetgeen mr. v, d. Hoeven in
de Eerste Kamer heeft gezegd over het woning
vraagstuk. Volgens dien spreker zou vast staan,
dat, tengevolge van den oorlog, de woningpro
ductie 7 jaren achteruit is gezet.
Men staat vrijwel voor de onmogelijkheid van
een oplossing. Wil men radicale maatregelen,
dan zouden er in het tijdvak 1921-1941 per jaar
in ons land 55.000 woningen gebouwd moeten
worden. Zoo niet, dan blijft men in de moeilijk
heden 'zitten.
Dan wijst spr. nog op de cijfers in de „Econ.
Stat. Berichten,!" die ook niet bemoedigend
zijn.
Spr. is het met den heer Houtman eens, dat
door het gemeentebestuur alles wordt gedaan
wat mogelijk is om de moeilijkheden te overwin
nen.
Een der oorzaken van den tragen gang mag
zijn, daUin Den Haag niet vlug wordt gewerkt,
Schiedam ondervindt dienaangaande echter niet
veel tegenwerking Een voorschot van 4
millioen gulden zal spoedig door het Rijk worden
Tot den heer Dinkelaar zegt weth. dat onder
de oorzaken van den achterstand in den woning
bouw ook kan worden gerekend de 8-urige ar
beidsdag. Het zou een zegen zijn als de bouwvak
arbeiders in het belang vanhun medemenschen 1
uur langer wilden werken.
De heer Korpel En er zijn vele werke-
loozen onder deze arbeiders.
Weth. mr. van Velzen: Alleen onder de
grondarbeiders. Ook zou den woningbouw ten
goede komen als buitenlandsche bouwvakarbei
ders, die thans niet aan de productie deelnemen,
hier te werk konden worden gesteld.
Weth. verzekert den raad, dat er steeds
goede samenwerking bestaat tusschen beide
wethouders. Het samensmelten van den Woning
dienst en Gemeentewerken zou in strijd zijn
met de historie in deze.
Overal is de Woningdienst aan Gemeentewer
ken onttrokken.
Weth. neemt er akte van, dat zijn ambtgenoot
den benoodigden bouwgrond zal beschikbaar
stellen.
De heer Dinkelaar is wel dicht bij de waarheid
als hij meent, dat de harmonie tusschen Ge
meentewerken en Woningdienst nogvolkomener
kan worden gemaakt.
Den heer Houtman geeft weth. in overweging
bij zijn dienst eens na te gaan, of er niet meer
personeel noodig is. Weth. kan het voorloopig
met zijn personeel af, maar zijn collega dient
na te gaan of bij zijn dienst nog krachten bij
behooren te komen.
Op den goeden wil van den heer Houtman ver
trouwt spr. in deze.
Den heer Collé antwoordt weth. dat hij ge
lijk heeft, dat het rapport niet in details is ge
treden. De heer van Praag is echter bereid de
vragen van den heer Collé te beantwoorden.
De Woningdienst zal nog volkomener func-
tioneeren als er ook een Woningbeurs zal zijn.
De heer Gollé zal dan uit meerdere gegevens
kunnen putten.
volgt.)
Gemengd Nieuws.
Auto-ongeluk. Woensdagmiddag begaf
de heer Vos, directeur van Hippos te 's-Graven-
hage zich per auto naar Utrecht, gevolgd door
een tweede auto, waarin zijn zoon gezeten was.
TusschenHouten en Buren reed, naar de „Avp."
meldt, de eerste auto van den dijk en sloeg om.
De heer Vos bleef ongedeerd, maar de
chauffeur brak eenige ribben en moest in
het ziekenhuis worden opgenomen.
De heer Vos Jr. wist door snel stoppen ver
dere ongelukken te voorkomen.
Ontploffingen. Men schrijft uit Lo-
bith aan de „Msb"
Sedert eenige dagen worden alhier met enkele
tusschenpoozen gedurende den geheelen nacht
hevige ontploffingen waargenomen. Naar we
vernemen, laten de Duitschers de loopgraven en
de uit gewapend beton gebouwde zoogenaamde
„pilledoozen" door hen in den oorlog aange
legd op den Elterberg, welke versterkingen
op een klein uur afstand van onze plaats gelegen
zijn, met dynamiet springen.
Goud. Men meldt uit Denver
Twee gouddelvers hebben zich aangemeld bij
het gemeentebestuur met twee zakken vol goud.
Zij zèide, dat zij dit op onbeheerd land in 't mid
den van de stad hadden gedolven. Daarna dien
den zij een behoorlijk verzoek om concessie in
voor een stuk land, waarin o.m. zijn gelegen het
gemeentehuis, een groot deel van de handelswijk
en eenige stations van den Union Pacific Rail-
Way.
Fabrieksbrand. Gistermorgen is te Arn
hem een hevige brand uitgebroken in een fabriek
van schoencreme aan de Hoekstraat, waar bij
het smelten van was de vlam in de .reeds vloei
bare stof is geslagen. De fabriekseigenaar, de
heer Pekelharing, heeft daarbij ernstige brand
wonden in het gelaat gekregen. De bovenver
dieping, waar een groote hoeveelheid terpentijn
en was werd bewaard, is geheel uitgebrand. Alle-
was verzekerd.
derden van, van welke er 32 door Janssen zelf
zijn gevonden. Deze is sinds enkele jaren assis
tent aan de Urania-sterrenwacht te Kopenhagen
Hij heeft een boek geschreven over Mars en een
tweede boek over dubbel-sterren, 't welk door
het Natuurkundig Genootschap was uitgegeven.
Laatz is nog geen twintig jaar en was gedurende
een jaar of vier de helper van Janssen aan het
Urania-observatorium. Hij heeft een boek ge
schreven getiteld „Ver verwijderde zonnen."
Kerknieuws.
Mass a-v ervalsching van suiker
bons. Maanden geleden, aldus bericht de Tel.,
Werd op de Regeeringsbureaux in Den Haag ver
moed, dat een en ander niet in orde was met
de opgeplakte suikerbons, die door de winke
liers waren ingeleverd. Deze bons maakten na
door de burgerij te zijn ingeleverd een grooten
omweg. De winkelier moest de ontvangen bons
op vellen van honderd stuks opplakken. Er
waren echter personen, die deze bons van de
winkeliers in ontvangst namen en ze tegen
vergoeding inleverden bij het centrale kantoor
in den Haag. De vellen van honderd stuks
gingen dus, alvorens de Regeering ze verzii-
verde, door vele handen. Vermoedelijk behoor
den deze handen niet uitsluitend aan eerlijke
gevers, want eensklaps bemerkte men, dat
ongeveer een millioen bons te veel waren in
geleverd.
Op verzoek van de N. U. M. werd het moei
lijke onderzoek opgedragen aan den commis
saris van politie Thuman, uit Amsterdam.
Maandenlang werd gesnuffeld, met heel weinig
resultaat, totdat eindelijk de verdenking viel,
op een viertal opkoopers, die nu gearresteerd
zijn, maar verklaren zich niet bewust te zijn,
valsche bons te hebben ingeleverd.
Het viertal bevindt zich momenteel aan het
hoofdbureau van politie te Amsterdam. Spoe
dig zal het ter beschikking van de justitie ge
steld worden.
De afwijking der valsche bons van de nor
male is zeer gering en slechts voor een ge
oefend oog waarneembaar.
In den ouderdom van 83 jaren overleed gister
te 's-Gravenhage de Zeereerw. pater J. G. Kal
len S. J., kapelaan in de St. Theresia-parochie
aldaar. Van zijn hand verschenen eenige asceti
sche en apologetische geschriften.
Posterijen en Telegrafie.
Aan alle postkantoren zullen tariefboekjes,
bevattende de op 1 Maart ingaande nieuwe
binnenlandsche en buitenlandscne posttarieven,
tegen den prijs van 10 cent verkrijgbaar worden
gesteld.
Aan de postkantoren te Amsterdam en Rot
terdam en aan de postkantoren in de provinci
ale hoofdsteden zullen ook dergelijke boekjes
op houtvrij papier gedrukt tegen den prijs van
25 cent verkrijgbaar zijn.
De bijzondere bepalingen voor aan port on
derworpen dienstbrieven worden met ingang
van 1 Maart ingetrokken. Brieven voorzien van
de aanduiding Agn port onderworpen dienst
brief, welke na dien datum worden ontvangen,
zullen als gewone ongefrankeerde brieven worden
behandeld.
Laaiste Bedekten.
Ernstige brand te Zwolle.
Men seint ons
In den afgeloopen nacht heeft een hevige
brand gewoed in de Centrale Werkplaatsen der
Staatsspoorwegen te Zwolle. Tal van kleine
kantoortjes, alsmede het nieuwe administratie
gebouw voor de premies zijn totaal uitgebrand,
waardoor de administratie van 3 jaar vernietigd
werd.
Naar schatting werden 20 groote D.-trein
wagons een prooi der vlammen, alsook oen
zieken-, een post- en een goederenwagon, ter
gezamenlijke waarde van 500.000.
Men schat de totale schade op 1 millioen.
Op het alarmsignaal met de stoomfluit kwa
men 250 mannen van het 1500 man sterke per
soneel ter hulp, die met behulp der stations
brandweer, geassisteerd door het stedelijk korps,
het vuur krachtig aangrepen.
De brand, welke om 1 uur uitbrak, was tegen
half 5 uur gebluscht.
Verschillende autoriteiten waren op het ter
rein aanwezig.
De „Voorwaarts".
De heer Matthijsen, directeur van het soc.-
dem. dagblad „Voorwaarts" te Rotterdam, het
welk ongeveer een hall' jaar bestaat, heeft ont
slag genomen en gaat in Berlijn in den handel.
Wagenstraat te 's-Gra-
Twee lijken.
In een woning in de
venhage zijn mevr. 1'. en haar dienstbode in
de badkamer dood gevonden. De politie meent,
dat gebrek aan zuurstof den dood van beiden
heeft veroorzaakt.
Doodelijk ongeluk. Terwijl gister
middag eenige werklieden van het personeel
van den huisschilder W. bezig waren met het
schilderen van „Maison 3893!' in de Groote
Straat teMaastricht is een koordvan de stelling,
die tot aan de daklijst hing gebroken, tenge
volge waarvan twee mannen met de stelling
naar beneden vielen, terwijl een derde nog de
gelegenheid had, om door het dakvenster in
veiligheid te komen. Zekere B. die schedelbreuk
en hersenschudding bekwam, beide beenen
had gebroken en een oogwonde opliep was direct
dood. De tweede M. heeft eenige verwondingen
en kneuzingen bekomen. Diens toestand is
evenwel niet ernstig. De derde, D. heeft slechts
een kneuzing aan het linkerbeen.
Dr. van der Heyden, directeur van den ge
meentelijken geneeskundigen dienst verleende
aanstonds geneeskundige hulp, terwijl geeste
lijke hulp direct aanwezig was.
Sterrenkunde. Twee jonge Deensche
sterrenkundigen,L. Janssen en G. Laatz, hebben
de gouden medaille ontvangen van het Deensche
Natuurkundig Genootschap voor een, in samen
werking opgesteld artikel ter beantwoording van
een prijsvraag over „sterren van het 4e type van
Secchi." Het artikel hield zich bezig met de
plaats aan den hemel, den afstand en de beweging
dier sterren.
De sterren van dit type zijn rood en op enkele
uitzonderingen na niet met het bloote oog zicht
baar. Men kent er tot nu toe slechts eenigé hon-
Burgerlijke Stand.
Geboren: Febr. 22. Johannes z.v. Ph.
V. van Doesburg en K. Hoogendijk, Kreupel-
straat. 23. Jacoba Johanna d.v. J. Schippers
en J. G. van Waas, Strijenschestraat. Machiel
Johannes z.v. W. F. van der Vlies en A. J. Esser,
Rozenburgschestraat. 24. Johannes Petrus
z.v. P. J. van Biezen en E. W. van Kilsdonk,
Mariastraat.
Gehuwd: Febr. 24. A. Hamerslag 25 j. en
E. M. van Ommen 23 j. P. Kraan 23 j. en A. L. I.
Plambeek 20 j. B. B. Nap 22 j. en W. Stroo 20 j.
Ondertrouwd. Febr. 24. J. Reijgers-
berg 23 j. en E. L. Schiller 18 j. H. G. van Ger-
ven 22 j. en E. Klein 19 j.
Scheepvaart.
Hoogwater te Hoek van Holland.
26 Febr. v.m. 4.55, n.m. 5.09.
27 Febr. v.m. 5.38, n.m. 5.55.
28 Febr. v:m. 6.24, n.m. 6.42.
Hoogwater te Schiedam 1 uur en 40 mi
nuten later.
SCHIEDAM, 24 Febr. Vertrokken- Noors
s.s. „Maridal!', ledig naar Narvik.
SCHIEDAM, 25 Febr. Vertrokken schoener
„Wilhelmina", kapt. W. G. Gorter, geladen met
ledige flesschen naar Londen.
LONDEN, 24 Febr. Vertrokken schoener
„Neerlandia", kapt. A. Oudman, met ballast
naar Schiedam.
Handelsberichten.
Beurs van Schiedam.
Spiritus.
SCHIEDAM, 25 Febr. Men noteert voor
binnenl. spiritus, dir. levering f 50.
Stemming flauw.
Moutwijn.
SCHIEDAM, 25 Febr. Men noteert voor
moutwijn 46 f 30.
Stemming flauw.
Spoeling.
Noteering van de Coop. Vereen. „Schied.
Spoelingvereeniging"
HedeD f 3per ketel.