Dagblad voor Schiedam en Gratis-Ongevallenverzekering 44ste Jaargang. Zaterdag 9 April 1921. No. 13007. "Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39. Abonnementen per 3 maanden f2.per week 15 cent, franco per post ƒ2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. Advertentiën: 15 regel# f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maa plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regeL Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage toegezonden. Incassokosten worden berekend. hg leTensIani# geheeie Invaliditeit hg verlies van een hand, veel af ee| hg vetUee van een wg# vinger hg verBei eiken ande ren vinger De verzekering verdi gewaarborgd deer de Heliandeehe Algemeene Tenekeringsbank te Dit nummer bestaat uit twee bladen en een Geïllustreerd Zondagsblad. Binnenland. De arbeidswet voor winkels en kantoren. De arbeidswet zal nu ook voor winkels en kantoren ingevoerd worden. De voorbereiding daartoe is zoover gevorderd, dat de voor ontwerpen van de „werktijdenbesluiten" ge reed zijn. Het „Hbl." kan er de hoofdzaken van mededeelen. Voor winkels zou dan in groote lijnen het volgende gelden (gedeeltelijk zijn deze be palingen al in de wet vastgesteld) I. Zondags-arbeid verboden, behalve in win kels die eet- of drinkwaren verkoopen, al leen voor den verkoop daarvan. In andere winkels mag het personeel- 's Zondags alleen werkzaam zijn wanneer de St. Nicolaas op Zondag valtin bloemenwinkels op Zonda gen, die samenvallen met Nieuwjaarsdag of 24, 25 en 26 December in stations-kiosken 's morgens vóór 12 uur. II. In het algemeen wekelijks 32 uur vrij, en één middag na 1 uur. Vallen beide rust tijden samen, dan moet de eerste 41 uren duren. III. voor „jeugdige" bedienden (beneden 18 jaar) en vrouwen geldt: hoogstens 8 uur per dag en 45 uur per week voor volwassen man nen resp. 9 en 50 uur. Voor allen is het ver boden, tusschen 'savonds 9 en 's morgens 6 uur te werken. Hierop zijn uitzonderingen mogelijk vóór en op St. Nicolaas (van 20 November af) en voor Kerstmis (van 15 Decem ber af) mag 11 uur per dag en 62 uur per week of vóór 6 uur 's morgens. Hetzelfde geldt van Zaterdagen en marktdagen. IV. In elk geval 11 uur nachtrust. V. Rusttijden. Indien tot 'savonds zes uur of vroeger wordt gewekt, na hoogstens 5 1/2 uur minstens een uur rust, anders minstens anderhalf uur. Bovendien worden er door het districtshoofd eischen gesteld omtrent andere en (of) langere rusttijden. (Hiervan is beroep mogelijk op den Minister) De rusttijden mo gen in het algemeen niet in het werklokaal worden doorgebracht. VI. In tijden van groote drukte of bijzon dere omstandigheden kan ontheffing van deze bepalingen worden verleend (deels door het districtshoofd en deels door den Minister), mits niet voor kinderen beneden 16 jaar, en niet langer dan tot 10 uur per dag en 55 uur per week voor vrouwen en jeugdige personen, en resp. II en 60 uur voor volwassen mannen. VII. Bijzondere ontheffing kan nog wor den verleend in bepaalde gemeenten (aan alle of aan sommige winkels) wanneer daarvoor een bijzondere reden bestaat (bijv. een ker mis.) VIII. Voor barbiers- en kapperszaken gel den bijzondere regels. In afwijking van bo venstaande bepalingen mag op Zaterdag door volwassen mannen 12 uur worden gewerkt, mits zij hoogstens 50 uur per week dienst hebben er er telkens na 5 uur lx/2 uur rustwordt gegeven (behoudens verdere bepalingen van het districtshoofd). Jeugdige personen, die tot de inwonende bloedverwanten belmoren (tot den 3den graad ingesloten) mogen van 8 uur 's- avonds tot 8 uur s'morgens niet werken Kappers werkzaamheden voor tooneelvoorstellingen mo gen verricht worden 's avonds van 9-11 en 's Zon dags van 12 11 uui. Bij klanten aan huis mag op Zondag worden gewerkt. Voor afzonderlijk schoonmaak- en bewakingspersoneel bestaan bijzondere regels. Kantoren. I. De Wet bepaalt den maximum-arbeids duur op 8 uur per dag en 45 uur per week. Uit zonderingen zijn mogelijk overwerkvergun- ningen kunnen worden verleend, (mits niet voor jeugdige personen beneden 18 jaar) en niet voor langer dan 10 uur per dag en 55 uur per week (Voor spoedeischende ge-vallen wor den couponboekjes ingevoerd, waarvan echter niet meer dan drie dagen achtereen en hoogstens 24 dagen per jaar gebruik mag worden gemaakt). II. Vrije Zaterdagmiddag (na 1 uur). Uit zonderingen zijn volgens het conceptwerk-tij- den-besluit mogelijk voor mannen en vrou- Weii (boven 18 jaar), en wel geregeld voor het verkoopen van plaatsbewijzen en entréekaar- p1 (en Wat daarmee onmiddellijk verband tank 6n zweminrichtingen, bepaalde spaar- anuen,notaris-kantoren, advertentie- en nieuws- oureaux, en in dagbladondernemingen, die een zaterdagavond- of Zondagochtendblad uitge ven. Verder is Zaterdagmiddag-arbeid ver gund tusschen een en drie uur in effectenkan toren, tusschen één en vier uur in kantoren bin nen de gemeenten Alkmaar, Genemuiden, Har derwijk, Helmond, Hoorn, Heerenveen, Leiden, Roermond, Sittard, Stavoren,Utrecht en Venlo den geheelen middag voor veilingen van land en tuinbouwproducten, en voor verkoop en ver zending van (denzelfden dag gevangen) zco- visch in kantoren van reederijen, cargadoors, veemen, expediteurs, stuwadoors-, scheepsbe vrachters- en sleepdienst-ondernemingen, voor zoover deze arbeid dringend is. Behalve voor effectenkantoren, zeeviseh-behandcling en ree derijen enz. moeten degenen, die op Zaterdag middag werken, een anderen werkmiddag of Maandagmorgen vrij hebben. Iedereen, die Za terdagsmiddags werkt en bovendien op Zondag meer dan vier uur, moet (binnen drie dagen voor of na Zondag) een rusttijd hebben van minstens 41 uur, óf 36 uur benevens een vrijen middag in de week. Schoonmaak- en bewakingswerk is op Za terdagmiddag toegestaan, het eerste voor man nen en vrouwen, het laatste voor mannen. III. Op andere werkdagen is de kantoortijd niet aan bepaalde uren gebonden, behalve voor jeugdige arbeiders (86). IV. Zondagsrust. Voor jeugdige arbeiders is Zondagswerk bij de wet volstrekt verboden, voor vrouwen behoudens gevallen, genoemd in het werktijdenbesluit. Deze gevallen zou den zijn vrouwen, die geen huishouding te verzorgen hebben, mogen op Zondag telefoon toestellen bedienen, plaatskaarten en entrée- bewijzen verkoopen en in kantoren van bad en zweminrichtingen werken. Mannen mogen dus op Zondag kantoorwerk verrichten, maar indien zij of vrouwen dit gedurende meer dan 4 uur doen, geldt dat de betrokkenen drie dagen voor of na Zondag 36 uur onafgebroken rust moeten hebben. V. Iedereen, die langer dan 12 uren arbeid pleegt te verrichten in een kantoor, mag vol gens de wet buiten dat kantoor geen arbeid verrichten op tijden, waarin hij dat niet in kan toren zou mogen doen. Afwijkingen hiervan zijn voor volwassen mannen mogelijk. De crisis in den Importhandel. De heer A. v. L. schreef dezer dagen in de „N. Soer. Cour." een belangwekkend artikel, waarin een somber tafereel wordt opgehangen van den tegenwoordigen toestand van den Indischen importhandel en van hetgeen in de toekomst dien handel te wachten staat. Wij ontleenen daaraan het volgende In het jaar 1920 werd aan het tolkantoor te Soerabaja alleen aan invoerrechten (geen ac cijns) geheven pl. m. 60.000.000 gulden en het percentage der geheven rechten in doorsnee stellende op 8, komen wij tot een aangegeven invoerwaarde van 200 millioen gulden. Dit geldt alleen voor Soerabaja. Blijven Ba tavia, Cheribon, Semarang, Padang, Medan, Makasser enz. De bij het tolkantoor aangegeven waarde wil dus nog niet zeggen, werkelijke factuur- waarde, want bij de douane als standaard gel dende prijswaarde verschilt zeer belangrijk met de werkelijke factuurwaarde. Maar het cijfer van 200 millioen gulden voor het jaar 1920 zegt al veel voor hetgeen wij ver der wenschen aan te tooner. Wat in 1920 werd ingevoerd, is nog slechts een klein deel van de loopende kooporders. De zendingen goed, welke zeilende zijn, of nog moe ten afgescheept worden, zijn zeer belangrijk. Maar wat het fnuikende in de huidige markt positie is, zijn de prijzen, waarvoor deze goe deren gekocht zijn. Zooals wij hooger schreven, haastte ieder zich orders te plaatsen en dat geschiedde te gen de oude tolprijzeu. De Indische importeur zit nu momenteel niet alleen vast aan contracten, welke hem dwingen, prijzen te betalen, waarop hij reeds een schoon verlies van 60 en 70 kan boeken, doch welke hem ook dwingen nog over maan den en maanden goederen tegen denzelfden ouden prijs te ontvangen wanneer bij een krach zelfs nagenoeg niets meer te verkoopen zal zijn. De banken moeten het crediet beperken, en mogen het zeer zeker niet uitbreiden, want hun positie staat in nauw verband met de al- gemeene handelssituatie. Van dien kant is voor den importeur geen steun in zijn moeilijkhe den te verwachten en al zullen de banken den verleenden steun niet intrekken en noodgedwon gen de eene firma wat meer faciliteiten verlee- len den de andere, algemeen mag gezegd wor den, dat de banken uit wijs beleid in hun voor zichtige houding moeten volharden. Wij hebben aldus de positie gekregen, dat de importeur, om zijn nieuwe zendingen goed te kunnen ontvangen, zijn ouden voorraad te gen eiken prijs moet opruimen. Men mag dan ook gevoegelijk zeggen, dat de goederen in een overstelpend kwantum op de markt worden gesmeten en, waar het aan bod, in hoeveelheid en prijs, in zulk een abnor male verhouding staat tot de vraag, moest de markt in een paniekachtigen toestand omslaan. Eén der zeer groote firma's met kantoren in Soerabaja, Batavia en Semarang, is en moei lijkheden, niettegenstaande haar voorraden van naar wij vernemen 15 millioen. Haar positie is zoodanig, dat de betreffende bankiers aldus onze zegsman het zelfs onmogelijk achten, dat zij het houdt. En toch is er elk belang bij, dat zij het houdt met het oog op de algemeene marktsituatie. Want haar val zou een krach van wijden omvang en vérstrekkende gevolgen veroor zaken. Alsvele andere importeurs heeft zij een zeer groot bedrag onder de Chineesche han delaren, die onder de huidige omstandigheden ook schaarsch in hun geld zitten en om uitstel van betaling vragen. De accepten worden dan vernieuwd niet eenmaal, maar meerdere ma len. Zou bedoelde firma nu vallen, dan kunnen de Chineezen geen uitstel bedingen en zullen tot betaling gedwongen moeten worden. En ook de vorderingen van deze Chineesche tusschenhandelaren op de zeer vele kleine Chi neezen van wie het publiek eigenlijk recht streeks koopt, zullen ineens opgeëischt kunnen worden. Klap op klap zal vallen en het faillissement van één grooten Europeeschen importeur sleept den val van talrijke grootere en kleinere Chi neezen met zich. Doch dan komen ook de vele andere Europeesche importeurs, die vorderingen op de Chineesche tusschen-handelaren hebben in het gedrang. Nederlandscli Centraal Filmarchief. In het jaarverslag over 1920 van het Ne- derlandsch Centraal Filmarchief wordt er aan herinnerd, dat de oprichting een gevolg is van het vertoonen der film van het Vaderlandsch Historisch Volksfeest, gehouden in September 1919, welke film de heer Willy Mullens heeft vervaardigd. Bij den secretaris, den heer D. S. van Zuiden, kwam toen de gedachte op, dat dergelijke films een groote historische waarde kunnen hebben en voor het nageslacht bewaard dienen te blij ven, evenals zoovele andere geschiedkundige documenten. De uiteenzetting van dit denkbeeld in de pers had ten gevolge, dat het o.a. steun vond bij den Rijksarchivaris, prof. mr. R. Fruin en dat bladen van allerlei richting het plan steun den en zoo kon 18 October 1919 in het Gemeen telijk Gymnasium te 's-Gravenhage in een ver gadering van belangstellenden, onder voor zitterschap van dr. H. E. van Gelder, met al gemeene stemmen tot oprichting der vereeni- ging worden besloten. Onmiddellijk werd een actie begonnen men verzond circulaires aan personen en gemeen tebesturen, prof. Fruin schreef een artikel in de Gemeentestem en in Gemeentebelangen, terwijl de secretaris eenige reizen maakte, die niet zonder succes bleven. De adhaesie uit bioscoopkringen viel tegen. Een der belangrijkste vragen was welke wijze van bewaring voor films het beste is. Op ad vies van prof. dr. Ivamerlingh Onnes wendde het bestuur zich tot dr. W. P. Jorissen, rector in de anorganische chemie, te Leiden. Deze is, na een lange reeks van proefnemin gen met verschillende soorten, tot de conclu sie gekomen, dat voor archief-films in aanmer king komen films van gestabiliseerde acetyl- cellulose. Gewone celluloid-films V£*n goede kwaliteit houden het misschien wel 25 jaar en langer uit, maar voor eeuwenlang bewaren, zooals voor archieffilms wenschelijk is, kan daar bij geen sprake zijn. Het bestuur zal nu van gewone films een aan tal jaren vóór zich teekenen van ontbinding voordoen een positief of negatief laten maken op een prima archieffilm. De films worden in blikken doozen bewaard en jaarlijks geïnspec teerd. Het verslag herinnert voorts aan de ver tooning van een aantal films, die als specimen kunnen dienen en die voor het archief in de eerste plaats in aanmerking komen, zoodra de geldmiddelen het Veroorloven. Deze demonstratie heeft plaats gehad 23 Maart 1920 en de heer Willy Mullens heeft op welwillende wijze belangeloos de Residentie Bioscoop te 's-Gravenhage daarvoor ter be schikking gesteld. De keuze der films (de No- vember-betooging in de Maliebaan in 1918, de veenbrand in Drente, de oefeningen van de Haagsche brandweer en beelden uit den water snood van 1905 en 1919) vond geen algeheele instemming in de pers. Het verslag wijst dankbaar op de groote me dewerking, die de vereeniging ondervindt van de directie van den Gemeentelijken School bioscoop te 's-Gravenhage. Het aantal films, dat thans in bewaring is genomen, bedraagt 5. Ze zijn geborgen in ijzeren kasten in het brand vrije depot-gebouw van het Algemeen Rijks archief. Het bestuur hoopt voor het Filmarchief, het eerste op dit gebied in Europa, een plaats te kunnen veroveren, die den goeden naam, dien het Nederlandsch archiefwezen geniet, niet te schande maakt. De gezondheidstoestand hier te lande. Het Tijdschr. voor Soc. Hygiëne schrijft Van en met 13 Februari tot en met 12 Maart 1921 werden aangegeven 170 gevallen van fe- bris typhoidea, 207 gevallen van roodvonk, 789 gevallen van diphteritis en 14 gevallen van nekkramp. Herleid tot weekgemiddelden worden verkre gen Febris typhoidea 42 gevallen Roodvonk .67 Diphtheritis 197 Vergeleken met de weekgemiddelden, ge noemd op blz. 45 van dit tijdschrift, blijkt, dat febris typhoidea en diphtheritis met resp. bijna 8 en ongeveer 61/# p'Ct. toenamen, terwijl rood vonk met 14 pCt. afnam. Uit de door het Centraalbureau voor de Sta tistiek gepubliceerde opgave omtrent de ge boorten en de sterfte in 1920, blijkt, dat de nataliteit in dat jaar, in vergelijking met de beide voorafgegane jaren, niet onbelangrijk was gestegen ze bedroeg 18.06 per 1000 van de gemiddelde bevolking, tegen 24.17 in 1919 en 24.83 in 1918. De sterfte was niet onbelangrijk lager dan in 1918 en 1919, namelijk 11.89 per 1000 (in 1919 was de sterfte 13.17 geweest en in 1918 het griepjaar 17.09). Onderstaande opgave geeft voor 1918, 1919 en 1920 de sterte aan besmettelijke ziekten en aan eenige doodsoorzaken per 10.000 van de ge middelde bevolking. 1918 1919 1920 Vlektyphus 1) 0.19 - Febris typhoidea 0.87 0.84 0.46 Mazelen 1-75 1.99 0.91 Roodvonk 0.62 0.53 0.18 Diphtherie en croep1-44 1.19 0.73 Kinkhoest Influenza 25.76 2.46 3.59 Longtubercuiose -15-86 13.27 10.97 Andere vormen van tuber- culose 440 4,24 3,64 Kanker 10.92 10.73 11.16 Apoplexie en hersenver- weeking 6-70 7.07 6.46 Organische hartgebreken 8.65 9.44 9.75 Acute bronchitus 2.27 2.20 1.68 Pneumonie en andere ziek ten der ademhalingsor ganen 27.84 19.66 14.90 Acute nephritis en ziekte van Bright .3.99 3.72 .3.43 Ouderdom 9.90 9.89 8.37 Gewelddadige dood 3.13 3.20 3.12 Zelfmoord 0.70 0.75 0.72 De zuigelingensterfte was in 1920 72.84 per 1000 van het aantal levend aangegevenen in 1919 en 1918 had die sterfte resp. 84.13 en 92.82 bedragen. Het verblijf voor principicele dienstweigeraars. Op de vragen van den lieer Var Zadeliioff, be treffende het in gebruik nemen van het vo('r" Imalig provoosthuis te Scheveningen als verb ij voor principieele dienstweigeraars en betreffend* 'Ofl-fiöo: .fis

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1921 | | pagina 1